Күйіс қайтаратын малдың қарындарының аурулары

Кіріспе

Қарындардың аурулары ірі қаралар арасында жиірек, ал ұсақ малдар арасына сиректеу кездеседі. Қарындар ауруларын жиірек тудыратын себептерге уақытылы азықтандырмау, санасыз азықтар, азықтардың темір-терсектермен ластануы, шырынды азықтан құрғақ азыққа және керісінше тез ауыстыру, ылғи бір түрлі азықтармен – жеммен, сыра қалдықтарымен және қойыртпағымеи не қатқыл, дөрекі, нәрсіз азықтармен азықтандыру жатады.
Қарындардың жиырылу қызметін бұзатын рефлекстерді қатпаршықтың, ұлтабардың барорецепторларын, аш ішектің химорецепторлерін ұзақ және әдеттегіден қаттырақ қоздыру әсерлері, сонымен қатар тақия қарынның жарақаттан ауырсыну реакциясы тудыруы мүмкін, қарындар жиырылуының рефлекторлы түрде босансуы малдың буаз күндерінде, ортаның қызуы көтерілгенде және басқа да үрейлердің әсер етулерінен пайда болуы мүмкін, қарындар ауруларын тудыратын негізгі себептер қатарына олардың жиырылу қызметтің бұзылуы жатқызады. Олардың механо, термо және хеморецепторлары күшті тітіркенуден өзгергенде мес қарынның жиырылуы әлсіреді, күйіс қайтарылуы бұзылады, соның салдарынан месқарындағы азықтың қорытылуы нашарлайды, рА өзгеріп қышқылданады, микробтардың әсерінен пайда болған жадығаттар мес қарында, ұлтабарда және ішектерде денеге сіңіп организмге зиянды әсерін тигізеді.
А.А.Фадеен, Л.В.Панышев және В.В.Полякин қарындардың жиырылу процестерінің бұзылуын дистония деп атауға ұсыныс енгізді. Басалқы дистонияға мес қарынның мынадай аурулары (іш кебудің жіті және созылмалы түрлері: отония және гипотонияның жіті және созылмалы түрлері; жіті гинертония, парез) , тақия қарынның (жарақаттанған пайда болған ретикулит және ретикулоперитонит) және қатпаршақтың (ластануы) жағады, қосалқы түріне жүрек – қан тамыр, тыныс алу, ас қорыту, зәр шығару және жүйкелері ауруларының салдарынан пайда болатын дистониялар жатады, қосалқы түрі негізгі аурулардың қосымша белгілері ретінде қаралады. Дистонияның қай күйі болмасын, мес қырынның жиырылу

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

Күйіс қайтаратын малдың қарындарының аурулары.
Қарындардың аурулары ірі қаралар арасында жиірек, ал ұсақ малдар
арасына сиректеу кездеседі. Қарындар ауруларын жиірек тудыратын себептерге
уақытылы азықтандырмау, санасыз азықтар, азықтардың темір-терсектермен
ластануы, шырынды азықтан құрғақ азыққа және керісінше тез ауыстыру, ылғи
бір түрлі азықтармен – жеммен, сыра қалдықтарымен және қойыртпағымеи не
қатқыл, дөрекі, нәрсіз азықтармен азықтандыру жатады.
Қарындардың жиырылу қызметін бұзатын рефлекстерді қатпаршықтың,
ұлтабардың барорецепторларын, аш ішектің химорецепторлерін ұзақ және
әдеттегіден қаттырақ қоздыру әсерлері, сонымен қатар тақия қарынның
жарақаттан ауырсыну реакциясы тудыруы мүмкін, қарындар жиырылуының
рефлекторлы түрде босансуы малдың буаз күндерінде, ортаның қызуы
көтерілгенде және басқа да үрейлердің әсер етулерінен пайда болуы мүмкін,
қарындар ауруларын тудыратын негізгі себептер қатарына олардың жиырылу
қызметтің бұзылуы жатқызады. Олардың механо, термо және хеморецепторлары
күшті тітіркенуден өзгергенде мес қарынның жиырылуы әлсіреді, күйіс
қайтарылуы бұзылады, соның салдарынан месқарындағы азықтың қорытылуы
нашарлайды, рА өзгеріп қышқылданады, микробтардың әсерінен пайда болған
жадығаттар мес қарында, ұлтабарда және ішектерде денеге сіңіп организмге
зиянды әсерін тигізеді.
А.А.Фадеен, Л.В.Панышев және В.В.Полякин қарындардың жиырылу
процестерінің бұзылуын дистония деп атауға ұсыныс енгізді. Басалқы
дистонияға мес қарынның мынадай аурулары (іш кебудің жіті және созылмалы
түрлері: отония және гипотонияның жіті және созылмалы түрлері; жіті
гинертония, парез) , тақия қарынның (жарақаттанған пайда болған ретикулит
және ретикулоперитонит) және қатпаршақтың (ластануы) жағады, қосалқы түріне
жүрек – қан тамыр, тыныс алу, ас қорыту, зәр шығару және жүйкелері
ауруларының салдарынан пайда болатын дистониялар жатады, қосалқы түрі
негізгі аурулардың қосымша белгілері ретінде қаралады. Дистонияның қай күйі
болмасын, мес қырынның жиырылу күшінің бұзылу деңгейін , дәлірек,
румннография әдісімен, тұспарлап қолмен анықтайды.
Қарындар жиырылуының бұзылуын жәй, шартты түр ретімде гипертонияға және
атонияға бөледі. Егер мес қарынның жиырылуы күшейсе, оны гипортония,
бәсеңдесе гипотония, ал жиырылуы сезілмеген жағдайда атония деп атайды.
Қарындар ауруларының бөлінуін кесте түріне келтірілгенде былай
сипатталынады.
Қарындардың жіті гипотониясы және атониясы (Hypotonia et tonia ruminis
reticuli et omasi acuta) – остр гипотония и атония преджелудков) -мес,
тақия және қатпаршақ қарындарының жиырылуының бұзылуларымен сипатталынатын
дерт.
Гипотонияда олардың жиырылу күші әлсіреп саны азаяды, ал атонияда
жиырылу қызметі тоқтайды.
Себептері, қарындардың өз бетімен дамитын гипотониясы және атониясы,
ірі қарада жиірек, ешкілерде сирегірек, шырынды азықтан қатқыл, құрғақ,
клетчаткасы көп азықтарға (құрғақ сабан, кешеуілдетіп дайындаған не
сілтеленіп кеткен пішен, бұтақтардан дайындаған азық) аяқ асты
ауыстырғаннан пайда болуы мүмкін: әсіресе құрғақ күйінде жегізген егін және
диірмен қалдықтары) тонан, мекен, мақтаның сұлының не тарының қауыздары),
сонымен қатар жарылмаған жемді дән күйінде көп берген өте қауіпті,
қарындардың жіті гипотониясы малды құрғақ, сапасыз азықтардан тез арада тек
қана шырындыы азықтарға (арақ қойыртпағы, қант қызылшасының қалдығы,
сығынды және тоңазытылған не ыстық күйінде бергеннен пайда болады. Азықтың
бір түрінен екінші түріне аяқ асты көшірілуіне байланысты пайда болатын
қарындардың жіті гипотониясы және атониясы, көбінесе, буаз, арық және көп
мезгіл серуендетілмеген әлсіз малдар арасында жиі кездеседі.
Қарындардың жіті түрде өтетін қосалқы гипотониясы басқа ағзалардың
қалыптан ауытқыған рефлекстерінің әсер етуінен пайда болады, мәселен,
ұлтабар сұйық, жұмсақ, әсіресе қышқыл, жалбыршақ қарын мен ұлтабарға
шайнамай-ақ тез өтіп кететін, азықтармен толып кеткенде, қарын қатпаршасы
бітелгенде, желін қабынғанда, жылжымалы (блуждающий) жүйке зақымдалғанда,
дененің қызуы көтерілетін ауруларда және басқа жағдайларда, қарындардың
гипотониясы жоне атониясы тақия қарынның жарақатынан және жалбыршақ
қарынның ластануынан да пайда болуы мүмкін.
Дамуы. Жоғарыда келтірілгеи толып жатқан факторлар
қарындардың қозғыштық қабілетін азайтып жиырылуын нашарлатады, соның
салдарынан аурудың күйіс қайтаруы бәсещейді не мүлдем тоқтайды, жындардың
кепінгі ағзаларға ауысып етуі баяулайды, заттардың сіңірілуі және
микробиалдық, ферментациялық процестері бұзылады. Жынның мес, тақия;
жалбыршақ қарындарда кідірілуі микрофлора. микрофаундардың құрамын өзгертіп
6,3-5,8 ге дейін төмендетеді. Осындай езгерістер барысында құралған улы
заттар белоктардык шіруінен пайда болған заттар, органикалық қышқылдар,
газдар денеге сіңеді де оны уландырады, соның нәтижесінде зат алмасуы
процсстері бұзылып ацидолдың дамуына бейімділік туады. Келтірілген
өзгерістермсн қатарласа, қорыту бездерінің сөл шығару қызметі нашарланды,
асқазанмен ішектердің жиырылып-созылуы бәсеңдейді, сөйтіп астың қорытылуы
бұзылады, ашу-шіру процестері күшейіп организмнің өзін-өзі ул ¾ дейді.
Өлекседегі өзгерістер. Іші кебуі мүмкін. Мес қарыны қорғаған не ботқа
тәріздес, қышқыл, жағымсыз иісті жынға толады. Жалбыршақ қарында көп
мөлшерде тығыздалынган, кейде қорғаған жын анықталынады. Ауру ұзаққа
созылғанда мес қарынның, жалбыршақ қарынның қатпарларында, ұлтабардың
кілегей қабықтарында қызыарғандық және нүктелі қанталағандық байқалынады.
Белгілері. Аурудың бастапқы кезіндегі белгілері – азыққа деген зауқы
нашарлайды, бұзылады не толық жоғалады. Азыққа зауқының өзгеруімен қатар
күйіс қайтару саны азаяды, күйіс қайтару уақыты қысқарады не толық
жойылады, кекірінуі сақталынады. Мес қарын аурудың басында тығыз, кейінірек
жұмсарған не сұйылған жынға толады; сол жақ аш бүйірі газға толады, оны
қолмен және перкуссиялап оңай анықтауға болады. Гипотомия кезіндс мес
қарынның жиырылуы күші біркелкі болмайды, әлсірейді; атония кезінде қолмен
тексеріп мес қарынның қозғалысын анықтай алмайды, ал руменограммада қимылы
болар – болмас қана байқалынады. Жиырылу қызметінің әлсіреуіне байланысты
жалбыршақ қарындағы, ұлтабардағы, ішектердегі табиғи шуылдар бәсеңдеу
естіліп, дауысы қатаңдау шығады. Ауру ұзаққа созылған кезде іші қатады,
қатпа іші өтуімен алмасып тұрады. Іші өткен кезде нәжісі өте сасық болады.
Мес қарыннан алынған жында инфузорийдің саны күрт азаяды, олардың майда
түрлері көбейіп, жылжымалылығы нашарлайды сүт май, сірке қышқылдарының және
басқа да органикалық қышқылдарының көбеюіне байланысты рА қышқыл жағына
қарай өзгереді. Мал әлсізденеді көп уақыт жатады. Дененің улануы айқындала
бастағанда мал жабығады, әлсізденеді жүрек соғысы жиіленіп дененің ішкі
қызуы төмендей бастайды. Қанның морфологиялық құрамы қалыпты мөлшер шегінен
шықпайды не аздап қана регенеративті ығысқан түрде нитрафильді лейкоцитоз
жағына өзгереді. Сиырдың сүті күрт кемиді. Гипотонияның қосалқы түрінде
негізгі аурудың белгілері анықталынады.
Барысы. Ауру жеңіл өткен жағдайда тудырған себептерін жойып уақытылы ем
қолданса мал 3 – 5 тәулік ішінде айығып кетеді, ауыр өткен жағдайда,
әсіресе жалтыршақ қарынның толып кетуімен не ұлтабардың, ішектердің
қабынуларымен асқынған кездерінде ауру 10 – 15 тәулікке созылады. Зиян
келтіретін факторлар көп мезгіл әсер етсе жігі түрі созылмалы түріне
ауысады.
Анықтау. Жеңіл түрде өтетін гипотонияның себебі тек қарындардын
қызметінің бүзылғандығынан емес үлтабар, ішектердің және басқа да
ағзаларадың қызметтерінің нүқсанкелтіруінен болатындықтан ауруды анықтарда
жиналған мэліметтерді есепке ала оті.рып олардың клиникалык. белгілерін
салыстырады.
Сараитау. Клиникалық белгілерін сонымен қатар руменограмма
көрсеткіштерін және қанның морфологиялық құрамын салыстырады. Гипотония
жіті өткенде руменограмма кергіштері аласарады, мсс қарынның тынығу аралығы
өзгереді, атонияда кертештер қатты аласарады, сиректейді, кейде түзу
сызықтанады, жарақатты ретикулоперитонитте кертештер біршама биіктенеді,
биіктері әр түрлі шамада болады, қарынның жиырылу ырғағы байқарлықтай
бұзылады.
Емі. Басалқы гипотонияда емді, іріп – шіру процесін шенеуге жиырылу –
созылу қызметін қалпына келтіруге, микробиалдық процестерді қалыптастыруға,
улануда азайтуға, ал қосалқы гипотонияда – негізгі аурулардың белгілерін
жоюға бағыттайды.
Қарындарының жиырылу-созылу қызметін қоздыру, уытты заттарды сыртқа
шығару және рН көтеру мақсатымен мес қарынды 30-40 л 1% натрий сульфат не
гидрокарбонат ерітінділерімен жуып-шаю ұсынылады. Ол үшін Черкасов не
Куменев зондтарының біреуін қолданған ыңғайлы. Ас қорыту жүйесі ағзаларының
жиырылу-сол бөлу қызметін арттыру мақсатымен, ерте буаз малдарға тері
астына мынадай дәрілерді бөлішектеп енгізеді: карбохалин-ірі қара 0,001-
0,003, қойға 0,0002-0,0004: пилокарпин гидрохлоратын – ірі қараға-0,05-0,4
ұсақ малға-0,01-0,04: прорезин не физостегмин салицилатын. Холиноэргиялық
дәрілерді берудің алдында, мес қарындағы бағып, тығыздалынып қалған жынжы
жуып-шаю арқылы ие 5% натрий немесе магний сульфат ерітінділерін ірі қараға
400-700 г, ұсақ малға 40-80 г, беру арқыль сұйылтады. Оның үстіне іш
өткізетін дәрілер беру, іш қатқанда жақсы нәтиже береді. Чемерицаның
тұнбасын ірі қараға аузы арқылы 5-12 мл, қой мен ешкілерге 2-4 мл береді,
не тері астына ірі қараға 5 мл енгізеді, препаратты енгізгеннен кейін 20-30
минуттен соң мес қарынның жиырылуы күшейе түседі, күйіс қайтару басталады.
Тұнбаны енгізген жері аздап домбығып ісінеді.
Қарындардың жиырылу-созылу қызметін жақсарту, азыққа тәбетін ашу және
күйісін қоздыру мақсатымен малға ащы азықтар: ірі қараға тәулігіне 2 реттен
20-30 г ермен, 20-25 г горечавка түбірін, 100-150 мл арақ, ұсақ малға-5-10
г ермен, 50-100 г жасанды карловар тұзын береді.
Малдың сол жақ аш бүйірін төменнен жоғары қарай сағат тілінің бағытына
қарсы дөңгелектеп, күніне 2-4 рет 10-20 минуттен уқалаған, соллюкс
ламиасымсп 30 – 40 мин. қыздырғыш, ультра кулгін сәулесін ПРК-2 10-15
мин. түсірген, 20–30 мин 2-2,5 А диатермия тогын қолданған жақсы әсер
етеді. Тәулігіне 2–3 рет жарты сағаттай әрлі-берлі жетелеп бой жаздырған
және тереңге бойлатын, салқын клизма жасаған пайдалы.
Мес қарындағы азық жынының бейтарап ыдырауын тоқтату үшін жуып-шаюдан
басқа ірі қара мағга күніис 2-3 рет бір бөтелке суға 1-2 ас қасық тұз
қышқылын құйып сұйылтып береді. Ферментациялық процесті қалпына келтіру
мақсатымен 20-40 мл қопыртылған сірке қышқылын 500 г қант қосылған 2 литр
суға қосып береді.
Мес қарын азыққа толып кеткен жағдайда малды 1-2 күн аш ұстайды. Су
ішіне шек қоймайды. Ауруды тудырған себептерін еске ала отырып, азықтандыру
тәртібін реткс келтірудің маңызы зор. Қарындардың қызметтерін қалыптастыру
азыққа зауқан ашуды және күйіс қайтаруын рефлекторлы түрде қоздыру үшін
аздап-аздан жиілетіп жоғары сапалы пішен не пішендеме, көк шөп, сүрлем,
майда туралған қант қызылшасына сәбізге не картопқа ас тұзын сеуіп, ұннан
жасалған ботқа, 50-100 г нан не сыра ашытқысын береді. Малдың жалпы жағдайы
жақсарған сайын азықтың мөлшерін бірте-бірте қалыпқа денін көбейте береді.
Сау малдың мес қарнынан 1-2 л жіп алып, таза күйіндс ауру малдың қарнына
енгізген дұрыс.
Зат алмасу процесін жақсарту мақсатымен тері астына 100-200 ЕД инсулин,
3-4,5 г натрий кофеин-бензозат және қан тамырына 250-300 мл 20-40% глюкоза
ерітіндісін, 500-600 мл 10% натрий хлорид ерітіндісін, кальций; хлорид
ерітіндісін натрий хлорид ерітіндісіммен 1 кг салмаққа шаққанда 0,04-0,06 г
араластырып енгізеді.
Сақтандыру шаралары. Бұзылған үсіген азықтарды және тарының, сұлының
қауыздарын құрғақ күйінде беруге болмайды. Азықтың бір түрінен екінші
түріне біртіндеп көшірген дүрыс. Сапалы аықтандыруды күнделікті, 4-6 км
аралыққа жүйелі түрде серуендетумен үйлестіріп тұру қарындардың гипотониясы
мен атониясын сақтандырудың сенімді жолы.
Қарындардың созылмалы гипотониясы және атониясы (Нуроtоnіа et atonia
ruminis reticuli et omasi chroniac) хроническая гипотония и атония
преджслудков) – қарындардың жиырылу-созылу қызметтеріннің бұзылуының ұзаққа
созылып тұрақты өтуімен сипатталынатын басалқы көбінесе қосалқы түрде
дамитын дерт.
Себептері. Созылмалы гипотония және атония кейде олардың жіті түрінен
өрбіп дамиды. Олардың өз бетімен дамуына бірыңғай және сапасыз азықтармен,
мысалы, көп уақыт құрғақ сабанмен, кесіп ұнтақтаған сабанмен, кешеуілдетіп
шабылған не сілтіленіп кеткен пішенмен бұтақтардың дайындалған азықпен,
топанмен, мекенмен, сонымен қатар сапасы нашар сүрлемемен азықтандыру
себепкер болады. Малды көп мезгіл серуендетпеу қарындардың гипотониясы мен
атониясын тудыруға әкеліп соқтырады.
Қарындардың созылмалы түрде өтетін қосалқы (ілеспесі гипотониясы мен
атониясы, көбінесе белоктардың, минералды заттардың және витаминдердің
жетіспегендіктерінен зат алмасуының бұзылуынан углеводтар және майлар
алмасуларының бұзылуларынан, ас қорыту жүйесінің кей бөлімдерінің
қабынуларынан, іш қуысындағы ағзалардың бір – бірімен жабысып
қабынуларынан, мысалы жарақатты ретикулоэритонитте, бауыр (іріңдік,
цирроз, эхинококкоз, фасциелез) және бүйорск ауруларынан, губеркулезден,
паратуберкулезден, мониезиоздан сонымен қатар көп мезгіл қызуы көтеріліп
өтетін аурулардан барып пайда болады.
Дамуы. Қарындардың қимыл қызметтерінің ұзақ уақыт бұзылуына байланысты,
жіті гипотониядағыдай, азық жанында микроорганизмдердің құрамы өзгереді,
шіру процесі күшейе түседі, рН қышқылданады. Уыттар жиналады. Уыттар,
жынның сұйығымен денеге сіңіп организмді уландырады. Инфузорийдің құрамы
өзгереді не олар мүлдем жоғалып кетеді. Белоктардың, углеводтардың,
минералды заттарды алмасуларының бұзылулары салдарынан және витаминдердің
жетіспегендігінен болған денедегі қышқылдардың артуымен қосталынған
созылмалы гипотония ми қыртысы мен ми қабаты астындағы орталығын және сырт
жүйке жүйесін жабырқатады. Қарындарда витаминнің В тобын құрауы бұзылады.
Басталып келе жатқан асқазан мен ішектердің жиырылу-сөл бөлу және басқа да
қызметтерінің бұзылулары азықтың қорытылуын бұзуға себепкер болады,
бауырдың тосқауылдық және пигменттік қызметін нашарлатып, организмнің
уықтануын күшейтеді.
Өлекедегі өзгерістер. Мес және жалбыршақ қарындар кейде керіліп кетеді.
Мес қарындағы жын тығыздалынады, кейде қоймалжыңданады, өткір, жағымсыз иіс
шығады. Жалбыршақ беттерінің кей жерлері қызарыңқырайды, ошақтанған шірулер
байқалынады. Қосалқы гипотонияда іш қуысы ағзаларының бір-бірімен жабысып,
өсіп кететін жерлері анықталынады, дене уланып зат алмасуы бұзылған кезде
бауырда, бүйректерде, жүректе азғынғандық, кейде сірі қабықтар астында және
паренхиматозды ағзаларда қайталағандық көрінеді.
Белгілері. Малдың азыққа деген зауқы өзгереді, көбінесе төмендейді
немесе бұзылады, кейде мүлдем қабылдамайды. Жалпы жабығады, әлсірейді, көп
уақыт жатып қалады, арықтайды, сауынды сиырдан сүті күрт кемиді. Түктері
тікірейіп, өзі бүкірейіп тұрады. Ауру асқынбаған жағдайда ыстығы
көтерілмейді, тамыр соғуы, тыныстануы жиіленеді. Күйіс қайтару және
кекірінуінің тұрақтылығы бұзылады, сирейді, күйіс қайтару мерзімі
қысқарады, кейде жоғалып кетеді. Кекіргенде шыққан газдар жағымсыз сасық
иісті болады. Анда-санда сасық иісті жын құсуы мүмкін. Мес қарынның толу
дәрежесі әр түрлі деңгейде болуы мүмкін. Азықтанып болғаннан кейін мес
қарында газдың құралуы тездетілгендіктен, сол жақ аш бүйірі қампыиып, аш
кезінде түсіп кетіп тұрады. Мес қарындағы жынның консистенциясы, көбінесе
нығыздалынған не серпімді (газдар), сиректеу толқындалынған (флюктуация)
болып келеді. Мес, жалбыршақ қарындардың маңын қолмен басқанда, кейде мал
ауырсынады, мазасызданады. Мес қарынның жиырылу күші әлсірейді және
сиректенеді немесе мүлдем жоғалып кетеді. Руменограммада кертештердің
аласарғаны және демалыс мерзімінің ұзарғаны байқалынады. Жалбаршақ
қарындағы, ұлтабардағы және ішектердегі шуылдар бәсеңдейді. Нәжістенуі
сиректенеді, нәжісі қатаяды. Қатпа кейде іш өтуімен алмасып тұрады. Қысқа
мерзімге азыққа зауқы соғып, жалпы күйі жақсарып , күйіс қантаруы
тұрақтанады, қарындар және ішектердің жиырылу-созылу қызметтері қалпына
келеді.
Барысы. Ауру 2-3 аптаға кезде 1-2 айға созылады. Қарындардың қосалқы
гипогониясы және атониясы ұзаққа созылады.
Анықтау. Қарындардың басалқы түрде өтетін ауруларын анықтауға олар
туралы жиналған мәліметтер мен клиникалық белгілері жеткілікті бола алады.
Созылмалы түрде өтетін қосалқы гипотониямен атонияның белгілері негізгі
аурулардың - сүйектің жұмсаруы (остеомаляция), ацетонның қамда көбеюі
(ацетонемия), акобальтоз, гастроэнтериттер және басқаларының белгілерімен
толықтырылады. Буаз малда гипотония жәй дамиды. Ауру анықтарда жарақатты
ретикулит және жалбыршақ қарынның ластануын еске алған жөн.
Емі. Басалқы созылмалы гипотонияда ауруды тудырған себептерді, ауруды
тудырған себептер сапасыз азықтармсн азықтандырылғаннан болғанда, оларды
жоюға бағыттайды. Мес қарынды, ішіндегі жиналған газдардан зонд арқылы
тазартады, 30-32° С дейін жылытылған сумен шаяды. Қарындардың рефлекторлық
және жиырылу-созылу қызметтен 2-3 шіріген тамыр жемістерімсн, үсіген
картоппен және басқа да сол тектес азықтардың түрлерімен азықтандыру ұзаққа
созылып, баяу өтетін тимпанияның дамытуы мүмкін. Қарынның қосалқы түрде
өтетін жіті кебуінің пайда болуына мес қарынның қабырғаларының
салдандыратын улы шөптерді (у қорғасын, лапыз, цикута) жеп қою, өңештің
бітелуі. сирегірек, бірақ сонда да ішектердің түйнелуі және қызуы көтеріліп
жіті түрде өтетін аурулар себепкер болады.
Дамуы. Мес қарында азық жынының ашуы фитиологиялық процесс. Мес
қарындағы құралған газдардың біраз бәлөлі жындармен бірге ілгері жылжып
ұлтабарға, ішектерге жетеді де сол бөлімдерде денеге сіңіп кетеді. Мес
қарын тез ашитын азықтарға толғанда газдар әдеттегіден көп құралады.
Жиналған газдың өздігінен шығарылуы қиындайды. Сондықтан жиналған газдар
мес қарынды кереді.
И.П. Салминнің тұжырымы бойынша жіті тимпания даму үшін бір мезгілде үш
патогенстикалық факторлар әсер етуі керек: мес қарында ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.