Этилен

Жоспар

Мазмұны

I. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 2

II. Негізгі бөлім

1. Физикалық қасиеттері және химиялық қасиеттері ... ... ... ... ... ... ... ... 3

2. Этилен тотығы, этиленоксид ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 4

3. Этилен мен оның туындыларының қолданылуы ... ... ... ... ... ... ... ... . 5

III. Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 6

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

I. Кіріспе
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... 2

II. Негізгі бөлім

1. Физикалық қасиеттері және химиялық
қасиеттері ... ... ... ... ... ... . ... .. 3

2. Этилен тотығы, этиленоксид
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 4

3. Этилен мен оның туындыларының қолданылуы
... ... ... ... ... ... ... ... . 5

III. Қорытынды
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... 6

Этилен

Құрамындағы көміртек атомдары еселі байланыстар (қос және үш) арқылы
жалғасқан қанықпаған көмірсутектерді қарастырамыз. Қанықпаған
көмірсутектердің үш түрі болады. Олардың қарапайым өкілдері: этилен,
бутадиен, ацетилен. Қанықпаған қосылыстар көмірсутектер арасында кең
тараған, практикалық маңызы зор топты құрайды. Қаныққан көмірсутектер
қатарының метаннан басталатыны тәрізді, қанықпаған көмірсутектері үлкен
тобының қарапайым өкілі этилен болып табылады.

Этиленнің (этеннің) С2Н4 құрамында бір қос байланыс бар. Этиленнің
құрылымдық формуласы: СН2 = СН2.

Этилен молекуласының құрылысын шарөзекті модельмен бейнелеуге болады.
Этилен молекуласында әр көміртек атомы екі сутек атомдарымен дара
байланыстармен байланысады және өзара қос байланыс арқылы жалғасады.

Этиленді алу

Химиялық белсенді болғандықтан қанықпаған көмірсутектер таза күйінде
табиғатта өте сирек кездеседі. Этилен қатарының көмірсутектерін жоғары
температурада сутек бөле отырып, алкандарды айыру арқылы алады. Мысалы,
этаннан этилен алуды қарастырайық: С2Н6 → С2Н4 + Н2

Сутек бөліне жүретін айырылу реакциялары дегидрлену реакциялары деп
аталады.

Физикалық қасиеттері

Этилен — түссіз, иісі жоққа тән, ауадан аздап жеңілдеу, суда нашар
еритін, жанғыш газ.

Химиялық қасиеттері

1. Құрамы метан сияқты көміртек пен сутектен тұратындықтан этиленнің
жануы нәтижесінде де су мен көміртек (IV) оксиді түзіледі. Этилен ауада
жарқыраған жалын шығарып жанады: С2Н4 + 3О2 → 2СО3 + 2Н2О

2. Қанықпаған көмірсутектерге қосылу реакциялары тән. Құрамында
қанықпаған қос байланыс болғандықтан, этилен қосылу реакцияларына оңай
түсіп, атомдарды және атом топтарын қосып алады. Реакция нәтижесінде этан
немесе оның туындылары түзіледі және көмірсутек молекуласындағы қос
байланыстың біреуі оңай үзіліп, дара байланыс қалады.

а) Өршіткі (никель, платина) қатысында этилен сутекті қосып алып
этанға айналады: Немесе осы реакцияны ықшамдап жазсақ:

С2Н4 + Н2 → С2Н6

Сутек қосыла жүретін реакция гидрлену реакциясы деп аталады.

ә) Этилен галогендерді қосып алады. Ол броммен әрекеттескенде бромның
қызыл қоңыр түсі жойылып, түссіз дибромэтан түзіледі:

СН2 = СН2 + Вr2 → ВrСН2 — СН2Вr

немесе

С2Н4 + Вr2 → С2Н4Вr2 (дибромэтан)

Бұл этиленнің сапалық реакциясы, бромның түссізденуі бойынша этиленнің
бар-жоғын анықтауға болады.

Этиленге хлор қосып, дихлорэтан С2Н4Cl2 алуға да болады.

б) Этилен қос байланыс арқылы су молекуласын қосып алып, этил спиртін
түзеді: Н2С = СН2 + Н—ОН → Н3С — СН2ОН немесе С2Н5ОН

Бұл реакцияның өнеркәсіптік маңызы зор. Қазақстанда Шымкент пен Атырау
химия зауыттарында осы реакция бойынша этиленнен этил спирті алынады.

3. Этилен полимерлену реакциясына түседі. Молекула құрамындағы қос
байланыстың біреуінің үзілуі нәтижесінде этилен молекулалары өзара
тізбектеліп қосылып, полиэтилен түзеді:

mСН2 = СН2 → ... — СН2 — СН2 — СН2 — СН2 — СН2 — СН2 — ...

Этиленнің полимерлену реакциясын қысқартып былай жазуға болады: nСН2 =
CH2 (-СН2 - СН2 -)n

Бірдей молекулалардың қосылып үлкенірек молекула түзу процесі —
полимерлену реакциясы деп аталады. Бұндай реакция нәтижесінде түзілетін
өнім полимер деп аталады.

Грекше поли — "көп", мерос — "бөлшек" деген мағынаны білдіреді.
Полимерлер бірнеше мыңдаған атомдардан тұрады. Формуладағы n жақша ішіндегі
қарапайым буындардың санын көрсетеді. Реакцияның жүру жағдайына байланысты
қарапайым буындардың саны 10 000-нан да артық болуы мүмкін.

Этилен тотығы, этиленоксид, (CH2)2O – циклді эфирлер қатарының бірінші
мүшесі; эфир иісті, түссіз газ, балқу t –111,70С, қайнау t –10,730С. Су,
спирт, эфир, көмірсутек, хлороформ, төрт хлорлы көміртек, ацетонда, т.б.
жақсы ериді. Этилен тотығын алғаш ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.