Негізгі өндірістік қорды есептеу

КІРІСПЕ

Бұл курстық жұмыстың тақырыбы берілген бұйымның жылдық бағдарлама бойынша жасап шығарудағы негізгі шығындарын есептеу арқылы оның өзіндік құнын анықтау, салалық пайдалылығын қолданып , детальдің бағасын есептеп шығару. Жұмыста базалық технология мен жобалау технологиясын салыстырып , экономикалық тиімділікті де анықтауға мүмкіндік береді.
Кәсіпорынды, цехты, учаскені ұйымдастырғын кезде немесе өндіріп отырған өнімнің – детальдің тораптың, бұйымның өзіндік құнын есептеудегі негізгі шығындарға мыналар жатады:
- негізгі материалдар;
- отын мен энергия;
- жұмысшылар мен қызметкерлердің жалақысы;
- амортизациялық жарна.

Бастапқы мағлұматтар ретінде берілген детальдің, тораптың құрастыру бірлігінің негізгі технологиялық процестері, ондағы қолданылған операциялардың уақытының қажет екендігі болып табылады. Осы мәліметтер бойынша детальді өндіріп шығару үшін қандай жұмыстар атқарылатынын талдап шығу керек: біріншіден- өнімді өндіріп шығару үшін қандай жабдықтар, станоктар, аспаптар қажет екенін есептеу керек.
Екіншіден – жабдықтардың саны бойынша цех әлде учаске болатынын белгілеу керек, кейін қажетті кескіш аспаптарды, тетіктерді бақылау аспаптарын, жетектерді бақылау аспаптарын, тағы басқа құралдардың көлемдерін есептеу кетек.

ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1.Ишмухамбетова Т.Р., Мендебаев Т.М. « Өнімнің өзіндік құнын есептеу » - Алматы : ҚҰТУ, 1995.

2. Ишмухамбетова Т.Р., Қапанова А.К. «Кәсіпкерлік іс-әрекеттің экономикалық негізі» - Алматы : ҚазҰТУ , 2001.

3. Гамрат- Курек Л.И. «Экономическое обоснование дипломных проектов» -М.: Высшая школа , 1985.

4. Лисицын Н.А. и др. «Экономика , организация и планирование промышленного производства» - Минск: Высшая школа, 1990.

5. Власова В.М. и др. «Основы предпринимательской деятельности»-
Москва.: Финансы и статистика, 1996.

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР

КІРІСПЕ

1 НЕГІЗГІ ӨНДІРІСТІК ҚОРДЫ ЕСЕПТЕУ
1.1 Технологиялық жабдықтар

2 АЙНАЛЫМ ҚАРАЖАТЫН ЕСЕПТЕУ
2.1 Негізгі материал
2.2 Көмекші материал

3 ЭНЕРГИЯЛАР
3.1 Электроэнергия
3.2 Будың шығыны
3.3 Судың шығыны
3.4 Тығыз ауа

4 ЖҰМЫСШЫЛАР МЕН ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРДІҢ САНЫ ЖӘНЕ
ЖАЛАҚЫЛАРЫНЫҢ ҚОРЫ
4.1 Негізгі жұмысшылар
4.2 Көмекші жұмысшылар

5 ШЫҒЫНДАРДЫҢ КЕШЕНДІ СТАТЬЯЛАРЫ
5.1 Жабдықтарды күтудегі шығындар
5.2 Цехтардың шығындарын есептеу
5.3 Жалпы зауыттық шығындар
5.4 Өндірістен тыс шығындар

6 ӨЗІНДІК ҚҰНДЫ ЕСЕПТЕУ
7 АЙНАЛЫМ ҚАРАЖАТТАРЫН ЕСЕПТЕУ
8 КӘСІПОРЫННЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЕӨРСЕТКІШТЕРІ

ҚОРЫТЫНДЫ

ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

КІРІСПЕ

Бұл курстық жұмыстың тақырыбы берілген бұйымның жылдық
бағдарлама бойынша жасап шығарудағы негізгі шығындарын есептеу арқылы оның
өзіндік құнын анықтау, салалық пайдалылығын қолданып , детальдің бағасын
есептеп шығару. Жұмыста базалық технология мен жобалау технологиясын
салыстырып , экономикалық тиімділікті де анықтауға мүмкіндік береді.
Кәсіпорынды, цехты, учаскені ұйымдастырғын кезде немесе өндіріп
отырған өнімнің – детальдің тораптың, бұйымның өзіндік құнын есептеудегі
негізгі шығындарға мыналар жатады:
- негізгі материалдар;
- отын мен энергия;
- жұмысшылар мен қызметкерлердің жалақысы;
- амортизациялық жарна.

Бастапқы мағлұматтар ретінде берілген детальдің, тораптың құрастыру
бірлігінің негізгі технологиялық процестері, ондағы қолданылған
операциялардың уақытының қажет екендігі болып табылады. Осы мәліметтер
бойынша детальді өндіріп шығару үшін қандай жұмыстар атқарылатынын талдап
шығу керек: біріншіден- өнімді өндіріп шығару үшін қандай жабдықтар,
станоктар, аспаптар қажет екенін есептеу керек.
Екіншіден – жабдықтардың саны бойынша цех әлде учаске болатынын
белгілеу керек, кейін қажетті кескіш аспаптарды, тетіктерді бақылау
аспаптарын, жетектерді бақылау аспаптарын, тағы басқа құралдардың
көлемдерін есептеу кетек.

1 НЕГІЗГІ ӨНДІРІСТІК ҚОРДЫ ЕСЕПТЕУ

Өндіріс екі операциядан тұрады:
1. Токарлық операция- өңдеу уақыты: 0,40 сағ.
2. Бұрғылау операциясы- өңдеу уақыты: 0,33 сағ.

Токарлық станоктың құны – 1500,0 тенге , ал бұрғылау станогының
бағасы- 800,0 тенге.
Шығарылатын детальдің бағдарламасы: N=190000 данажыл ,
өндірілетін деталь – білік, материалы- болат. Қара және таза салмағының
ара қатысы 1:0,6. Қара салмағы – 0,7.
Болаттың 1 тоннасының бағасы- 50 млн. тенге .

Өндірісте жабдықтар екі топқа бөлінеді: технологиялық және көмекші
жабдықтар.

1.1 Технологиялық жабдықтар

Тжi =N*tiУжқ (данамен) (1)

Мұнда: Тжi –i-ші операция бойынша қажетті жабдықтар, станоктардың саны;
ti-технологиялық операцияның уақыты, сағатпен;
N- өндірілген бұйымның мөлшері;
Ужқ- жабдықтар, станоктар жұмысының сағатпен берілген
уақытының жылдық қоры, сағатпен.

Детальді токарлық және бұрғылау операциясында өңдеу үшін қажетті
станоктар саны:

Тт= 190000*0,44015=19

Тб = 190000*0,334015 = 16

Барлық станоктар саны- 35
Орташа 1 станокқа қажет алаң- 10м2, сонда жалпы өндірістік алаңы- 350м2.
Өндірістік алаңды 1,3-ке көбейтіп нақты қажет алаңды табамыз:
350*1,3=455м2. Егер орта есеппен ғимараттың биіктігін 10м деп алсақ, онда
өндірістік үйдің V көлемін табамыз:
V= 455*10= 4550м3
1м3 –ң бағасы – 3000тенге болса , өндірістік үйдің бағасы:

4550*3000= 13650,0 тенге м3

Жалпы токарлық станоктардың бағасы : 19*1,5= 28,5 млн.тенге.
Бұрғылау станоктарының бағасы: 16*0,8 = 12,8 млн.тенге.

1-кесте- Өндіріс жабдықтарына жұмсалатын шығынның сметасы
Жабдықтардың Қуа-тЖабдықтар-Барлық Жабдық-таБарлық Жабдық-та
аталуы ы кВтдың қажет қосын-ды рдың 1 жабдық- рдың
саны,дана қуаттың данасы- тардың алғашқы
мәні, кВт ның сату сату құны
бағасы баға-
сы,мың т
1 2 3 4 5 6 7
Негізгі
жабдықтар
1.Токарлық 10 19 190 1500,0 28500,0 31350,0
станоктар
2.Бұрғылау 5 16 80 800,0 12800,0 14080,0
станоктары
3.Көмекші 1 4 4 300,0 1200,0 1320,0
жабдықтар
Барлығы 39 274 42500,0 46750,0

Энергетикалық жабдықтар- бұл жабдықтарға жұмсалатын қаржының мөлшерін
өндірістік жабдықтардың алғашқы құнынан 3 пайыз шамасындай алуға болады.
Аспаптар мен қондырғылар- бұларға жұмсалатын қаржының көлемін
өндірістік жабдықтардың құнынан 10 пайыз мөлшеріндей алуға болады.
Электронды есептеу техникасы - бұларға жұмсалатын қаржының мөлшерін
өндірістік жабдықтардың құнынан 8 пайыздай алу керек.
Бақылау өлшеуіш аспаптары, приборлары және қажет болатын жарақтар-
бұлардың құнын өндірістік жабдықтардың құнынан 5 % шамасындай алуға
болады.
Жүк тасу немесе көлік құралдары – бұларға жұмсалатын қаржының
мөлшерін технологиялық процесте қолданылатын көлік құралдарының түріне ,
санына, бағаларына қарай анықтау қажет.
Өндірістік және шаруашылық инвентарьлар- бұларға жұмсалатын
шығындардың мөлшерін өндірістік үй мен өндірістік жабдықтардың құнынан
0,01 пайыз мөлшерінде алуға болады.

2-кесте- Негізгі өндірістік қор және жылдық амортизациялық жарна
Негізгі өндірістік қордың Алғашқы АмортизациялықЖылдық амортиза-
элементтерінің аталуы құны, мыңжарнаның мөл-циялық жарна,
тенге шері ,% мың тенге
1.Өндірістік үйлер мен 13650,0 5 682,5
құрылыстар
2.Өндірістік жабдықтар және 46750,0 10 4675,0
станок-
тар
3.Энергетикалық жабдықтар 1402,5 10 140,25
4.Аспаптар мен қондырғылар 4675,0 20 935,0
5.Электронды есептеу техникасы 3740,0 20 748,0
6.Бақылау және өлшеуіш аспаптар2377,5 20 475,5
7.Жүк тасу құралдары 1500,0 10 150,0
8.Өндірістік және шаруашылық 604000 12 72480
инвентарьлар
Барлығы 74141,75 7811,86

2 АЙНАЛЫМ ҚАРАЖАТЫН ЕСЕПТЕУ

Айналым қаражатының басты элементі – шикізат, былайша айтқанда,
материалдар. Материалдар екі топқа бөлінеді- негізгі және көмекші.

2.1 Негізгі материал

3-кесте- Негізгі материалға жұмсалатын қаржының мөшерін есептеу
Көрсеткіштердің аталуы Белгісі Есептеу әдісі
1.Негізгі материалдың аты, маркасы
2.Өнімнің бірлігіне жұмсалатын
материалдың:
а)қара салмағы , кг Ск-0,7
б) таза салмағы , кг Ст Ст=(0,6-0,7)Ck=0,42
3.Бағдарламаға жұмсалатын Mk=N*Ck
материалдың Мк Мк=190*0,7=133мың тонна
көлемі , тоннамен
4.Материалдың бір тоннасының бағасы,
мың тенгемен Бм 50,0
5.Бағдарламаға жұмсалатын Шм=Бм*N
материалдың Шм Шм=50*190=9500000
жалпы сомасы , мың тенгемен
6.Өнім бірлігінің қалдығының Кс Kc=Ck-Ct=0,7-0,42=0,28
салмағы, кг
7.Бағдарлама бойынша барлық Tk=Kc*N
қалдықтың Тк Tk= 0,28*190=53200
салмағы, тоннамен
8.Қалдықтың бір тоннасының сату
бағасы, Бс Bc=0,1*Bm=0,1*50000=5000
мың тенгемен
9.Қалдықтарды сатқан кездегі келетін Tm=Tk*Bc
табыстың мөлшері, мың тенгемен Тм Tm=53,200*5000=266млн
10.Бағдарламаға жұмсалатын негізгі
материалдың құны мен қалдықтар Шт=Мт-Тк=9,500-2,66=6,84
құнының Шт
айырмасы, мың тенгемен0

2.2 Көмекші материал

6,84*0,02=136800

3 ЭНЕРГИЯЛАР

Өндірісте энергияның құрамына электроэнергия , бу, су, тығыз ауа
жатады.

3.1 Электроэнергия- кәсіпорынның электроэнергияға қажеті екі түрге
бөлінеді- өндірістік мақсатқа және жарық түсіру үшін.
a) Өндірістік мақсатқа жұмсалатын электроэнергияның жылдық шығынын
мына формуламен есептеуге болады:

Эт=Уж*Р*Кж*Кс*Бэ
Мұнда:
Уж- жабдықтар жұмысының сағатпен берілген жылдық уақытының
қоры;
Р- барлық орнатылған жабдықтардың қосынды қуатының мөлшері,кВт
Кж- жабдықтардың уақыт мерзімінде пайдалануын сипаттайтын
жүктеу коеффициенті, 0,8- 0,9 мөлшерінде алуға болады;
Кс- сұраныс коефті , 0,4-0,6 мөлшерінде алуға болады;
Бэ- электроэнергияның 1 кВт-ң бағасы, тенгемен

Эт= 4015*274*0,8*0,5*5= 2200220кВт

б) Жарық түсіру үшін жұмсалатын электроэнергияның жылдық шығыны:

Эжт =455*2400*(301000)=37760 кВт

1 кВт бағасы – 5 тенге болса, онда электроэнергияның шығынын ақшамен
есептегенде:
Эжт=37760*5=188800тенге

3.2 Будың шығыны

Q=0,5*V*Бб
(10)
Мұнда:
V- өндірістік үйдің көлемі, м3 ;
Бб- будың бағасы, тенгемен.

Q=0,5*4550*300=682500 тенге.

3.3 Судың шығыны

Жалпы суға қажеттілік екіге бөлінеді: өндірістік және тұрмыстық.
а) Өндірістік қажет- бір металл кескіш станокқа орта есеппен бір
сағатта 0,6 литр су қажет. Сонда цех бойынша судың шығыны мына формуламен
есептеуге болады:

С=Жс*Уж*Кж*Шс**Бс (11)
Мұнда:
Жс- станоктар саны, данамен;
Уж- жұмыс уақытының жылдық қоры, сағатпен;
Кж- станоктардың жүктеу коэффициенті;
Жс- судың 1 сағатта жұмсалатын шығыны;
Бс- 1 м3 эмульсияның бағасы, мысалы 200 тенге.

С= 35*4015*0,8*0,6*0,025=1686

б) Тұрмыстық қажет – орта есеппен санитарлық норма әрбір
жұмысшыға 1 кезең ішінде 20 литр мөлшерінде болсын , сонда цех бойынша су
қажеттілігі мына формуламен анықталады:

Шс=Ж*Нс*2*Ккс*Бс=88*40*2*266*0,025= 23408
Мұнда:
Ж-жұмысшылар саны;
Нс- әрбір жұмысшығы судың нормасы, литрмен;
Бс- судың 1 м3 бағасы;
Ккс- бір жылдағы календарлық күндер саны.

3.4 Тығыз ауа

Жабдықтарды желдетіп тазалау үшін:

Шта= Жс*Ужқ*Нта*Бта=35*4015*1*50=7026650
Мұнда:
Жс- станоктар саны;
Ужқ- жұмыс уақытының жылдық қоры;
Нта- тығыз ауаның 1 сағаттағы нормасы;
Бта- тығыз ауаның 1 м3 бағасы.

3.5 Аз құнды тез тозғыш аспаптар мен қондырғылар

Бұл элементтерге жұмсалатын қаржының мөлшерін жабдықтардың құнынан 3
пайыз мөлшерінде алуға болады.

4- кесте- Энергияларға жұмсалатын шығындар
Энергиялардың аталуы Өндірістік Тұрмыстық Барлығы
қажетке қажетке
1.Электроэнергия:
соның ішінде
а) технологиялық қажетке 2200220 2237,980
б) жарық түсіруге 37760
2.Тығыз ауа
а) өндірістік қажетке 7026650 7026,650
Судың шығыны:
соның ішінде
а)өндірістік қажетке 1686 25094
б)тұрмыстық қажетке 23408
4. Будың шығыны 682500 682500
Аз құнды тез тозғыш аспаптар мен
қондырғылар 1402,5 1402,5
Барлығы 743668
10631056 11374724

4 ЖҰМЫСШЫЛАР МЕН ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРДІҢ САНЫ
ЖӘНЕ ЖАЛАҚЫЛАРЫНЫҢ ҚОРЫ

Өнеркәсіпте жұмысшылар екі топқа бөлінеді – негізгі және көмекші.

4.1 Негізгі жұмысшылар:

Жн=N*TтУж (14)
Мұнда:
Жн-негізгі жұмысшылар саны;
N- өнімнің бағдарламасы;
Тт- технологиялық процестің ұзақтылығы;
Уж- жұмысшылардың жылдық жұмыс уақытының нақты қоры.

Жн=190000*0,732030=70

4.2 Көмекші жұмысшылар:

70*25%=18

4.3 Қызметкерлер:

Өнеркәсіп салаларында қызметкерлердің санын орта есеппен 5-кесте
бойынша келесі мөлшерде алуға болады:

5-кесте- Қызметкерлер санын есептеу
Негізгі және көмекші
Қызметкерлердің аталуы жұмысшылардың санынан Қызметкерлердің саны
пайызбен алғанда
Техника инженер
қызметкерлері 10-15 14
Инженер- экономист және
есеп шот қызметкерлері 3-5 5
Кіші қызметтерді
атқарушылар 1-2 2

4.4 Жалақы қорын есептеу

Әр уақытта халықшаруашылығы бойынша минималдық еңбек ақының мөлшері туралы
статистикалық мәлімет беріліп отырады. Осы мәлімет бойынша ай сайындық
минималдық сағаттық еңбек ақының мөлшері мына формуламен есептеліп
отырады:

Амс=ЕаминЖқ*Кс
(15)

Мұнда :
Амс- минималдық сағаттық еңбек ақының мөлшері, тенгемен;
Еа- елдегі минималдық еңбек ақы, тенгемен;
Жқ- бір айдағы жұмыс күндер саны;
Кс- бір жұмыс күніндегі сағаттар саны.

Амс=660022*8=37,5 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.