Махамбет поэзиясы

1. Кіріспе. А) Жауға батыр, сөзге шешен Махамбет.
Ә) Махамбет.халық қамқоршысы.
2. Негізгі бөлім: А) Ерлік пен елдіктің өшпес рухы.
Ә) «Исатай деген ағам бар»
Б) «Махамбет атты батырмын»
3. Қорытынды. Махамбет өлеңдері . өшпес мұра.

Ісімен де сөзімен де барлық ұрпақты таң қалдырған жарқын талант иесі - Махамбет Өтемісұлы 1803 жылы Батыс Қазақстан облысы, Жәнібек ауданы Нарын құмында дүниеге келген. Атасы Құлмәлі де, әкесі Өтеміс те айтулы тұлғалар болған. Құлмәлінің тұқымынан билер де шешендер де шыққан. Жәңгір ханның сарайында өскен Махамбеттің де шешендік қасиеті байқалған. Ол кішкентайынан орысша да арабша да хат білген. Махамбет ел ісіне тез араласып, жалынды ақындығымен, таза талантымен ел арасында таныла бастайды. Хан көзге түскен бала Махамбетті өз жанына тарттырып, өз сөзін сөйлеп, сойылын соғатын, атақ-даңқын көтеретін ақын етемін деп ойлаған. Бірақ Махамбет айналасындағы әділетсіздікті көріп, ханға қызмет етпей, елмен бірге болады. Ол өз басын қатерге тігіп, хан ордасынан кетіп:
Хан емессің, қасқырсың,
Қас албасты басқырсың,
Достарың келіп табалап,
Дұшпаның сені басқа ұрсын!
Хан емессің ылаңсың,
Қара шұбар жылансың,
Хан емессің аянсың,
Айыр құйрық шаянсың! -
деп, онымен ашық күреске шығады. Қай халықтың болса да ұадір тұтары – өзінің сөзін сөйлеп, кегін қуар ақыны мен батыры. Махамбет осындай жан бола білген.

Қазақ әдебиеті 9, 10-сынып
Қазақ әдебиеті хрестоматиясы 10-сынып