Аналитикалық химия және экология.
Жоспары:
I. Кіріспе.
II. Негізгі бөлім.
1) Аналитикалық химияға түсінік.
2) Экологияға түсінік.
3) Аналитикалық химияның экологиямен байланысы.
III. Қорытынды.
IV. Пайдаланған әдебиеттер.
I. Кіріспе.
II. Негізгі бөлім.
1) Аналитикалық химияға түсінік.
2) Экологияға түсінік.
3) Аналитикалық химияның экологиямен байланысы.
III. Қорытынды.
IV. Пайдаланған әдебиеттер.
Кіріспе
Аналитикалық химия, аналитика (грек. Аnalysіs - талдау, жіктеу) – заттардың химиялық құрамын анықтау әдістері туралы ғылым.
Ең алғаш «химиялық анализ» ұғымын 1654 ж. ағылшын химигі Роберт Бойль, ал «аналитикалық химия» ұғымын 1801 ж. В.А.Лампадиус енгізген. Аналитикалық химияның даму кезеңдері: алхимия (IV–XVI ғасырлар), иатрохимия (XVI–XVII ғасырлар), флогистондық (XVII-XVIII ғасырлар) және ғылыми (XIX-XX ғасырлар) болып бөлінеді. Бұл ғылымның негізгі міндеттері – талдау әдістерінің қолдану шегін анықтау, түрлі заттардың құрамын анықтау әдістемелерін жетілдіру, жаңа әдістемелер ұсыну. Осыған байланысты аналитикалық химия іргелі қолданбалы ғылым болып табылады. Онда сапалық және сандық талдау жүзеге асырылады.
Сапалық талдау зерттелетін заттың құрамын, ал сандық талдау сол құраушы заттардың массасын не массалық үлесін анықтайды. Зерттелетін бөлшектердің табиғатына байланысты элементтік (атом-ионды), заттық, молекулалық, фазалық және функционалдық талдау болып жіктеледі. Аналитикалық белгінің табиғатына және оны өлшеу тәсіліне байланысты талдаудың химиялық (классик.), аспаптық, биология әдістері бар. Химиялық әдістер (гравиметрлік,титриметрлік) химиялық реакциялар арқылы жүргізіледі. Аспаптық әдістер физикалық құбылыстар мен процестердегі және химиялық реакциялардағы құбылыстарды физика әдістермен өлшеуге сүйенеді. Биологиялық әдістер тіршілік құбылыстарын саралауға негізделген.
Қазақстанда Аналитикалық химияның дамуы М.Т.Козловскийдің есімімен байланысты. Оның басқаруымен жүргізілген ғылыми жұмыстардың нәтижесінде Қазақ мемлекеттік университетінің Аналитикалық химия кафедрасы ірі ғылыми орталыққа айналды. Аналитикалық химия салаларының ішінен Қазақстанда, әсіресе, электроаналитикалық химия мен фазалық талдау жақсы дамыды.
Амперметрия, инверсиялық вольтамперметрия, т.б. әдістердің көмегімен түрлі құймалардың, өндірісте пайдаланатын судың құрамын (А.И.Зебрева), кентастардағы ренийдің (Е.Ф.Сперанская), т.б. металдардың (О.А.Сонгина, В.А.Захаров, З.Б.Рождественская) мөлшерін, құймалардан алынатын катализаторлардың фазалық құрамын (Р.Н.Матакова) анықтаудың әдістері жасалды.
Көптеген беттік активтігі жоғары заттардың электрхимиялық процестерге әсері (мыс, кадмий, мыс, таллий, мырыш сияқты металдардың
Аналитикалық химия, аналитика (грек. Аnalysіs - талдау, жіктеу) – заттардың химиялық құрамын анықтау әдістері туралы ғылым.
Ең алғаш «химиялық анализ» ұғымын 1654 ж. ағылшын химигі Роберт Бойль, ал «аналитикалық химия» ұғымын 1801 ж. В.А.Лампадиус енгізген. Аналитикалық химияның даму кезеңдері: алхимия (IV–XVI ғасырлар), иатрохимия (XVI–XVII ғасырлар), флогистондық (XVII-XVIII ғасырлар) және ғылыми (XIX-XX ғасырлар) болып бөлінеді. Бұл ғылымның негізгі міндеттері – талдау әдістерінің қолдану шегін анықтау, түрлі заттардың құрамын анықтау әдістемелерін жетілдіру, жаңа әдістемелер ұсыну. Осыған байланысты аналитикалық химия іргелі қолданбалы ғылым болып табылады. Онда сапалық және сандық талдау жүзеге асырылады.
Сапалық талдау зерттелетін заттың құрамын, ал сандық талдау сол құраушы заттардың массасын не массалық үлесін анықтайды. Зерттелетін бөлшектердің табиғатына байланысты элементтік (атом-ионды), заттық, молекулалық, фазалық және функционалдық талдау болып жіктеледі. Аналитикалық белгінің табиғатына және оны өлшеу тәсіліне байланысты талдаудың химиялық (классик.), аспаптық, биология әдістері бар. Химиялық әдістер (гравиметрлік,титриметрлік) химиялық реакциялар арқылы жүргізіледі. Аспаптық әдістер физикалық құбылыстар мен процестердегі және химиялық реакциялардағы құбылыстарды физика әдістермен өлшеуге сүйенеді. Биологиялық әдістер тіршілік құбылыстарын саралауға негізделген.
Қазақстанда Аналитикалық химияның дамуы М.Т.Козловскийдің есімімен байланысты. Оның басқаруымен жүргізілген ғылыми жұмыстардың нәтижесінде Қазақ мемлекеттік университетінің Аналитикалық химия кафедрасы ірі ғылыми орталыққа айналды. Аналитикалық химия салаларының ішінен Қазақстанда, әсіресе, электроаналитикалық химия мен фазалық талдау жақсы дамыды.
Амперметрия, инверсиялық вольтамперметрия, т.б. әдістердің көмегімен түрлі құймалардың, өндірісте пайдаланатын судың құрамын (А.И.Зебрева), кентастардағы ренийдің (Е.Ф.Сперанская), т.б. металдардың (О.А.Сонгина, В.А.Захаров, З.Б.Рождественская) мөлшерін, құймалардан алынатын катализаторлардың фазалық құрамын (Р.Н.Матакова) анықтаудың әдістері жасалды.
Көптеген беттік активтігі жоғары заттардың электрхимиялық процестерге әсері (мыс, кадмий, мыс, таллий, мырыш сияқты металдардың
Пайдаланған әдебиеттер:
1) Ә.Қ. Патсаев, С.Ж. Жайлау, Ш.С. Шыназбекова, Б.Х. Махатов «Аналитикалық химия» Шымкент 2007 ж.
2) Ү.И. Кенесариев, Н.Ж. Жақашов «Экология және халық денсаулығы» Алматы «Ғылым» 2003 ж.
3) Г.С. Оспанова, Г.Т. Бозшатаева «Экология» 2-ші басылым, Оқулық, «Эверо» баспасы, Алматы 2009 ж.
4) Интернет.
1) Ә.Қ. Патсаев, С.Ж. Жайлау, Ш.С. Шыназбекова, Б.Х. Махатов «Аналитикалық химия» Шымкент 2007 ж.
2) Ү.И. Кенесариев, Н.Ж. Жақашов «Экология және халық денсаулығы» Алматы «Ғылым» 2003 ж.
3) Г.С. Оспанова, Г.Т. Бозшатаева «Экология» 2-ші басылым, Оқулық, «Эверо» баспасы, Алматы 2009 ж.
4) Интернет.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІНІҢ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ФАРМАЦЕВТИКА АКАДЕМИЯСЫ
Кафедра: ФГЗ және химия.
С Ө Ж
Тақырыбы: Аналитикалық химия және экология.
Орындаған: Саулембаева К.
Тобы: 206”б”-фк
Қабылдаған: Кучербаев К.
Шымкент 2013ж.
Жоспары:
I. Кіріспе.
II. Негізгі бөлім.
1) Аналитикалық химияға түсінік.
2) Экологияға түсінік.
3) Аналитикалық химияның экологиямен байланысы.
III. Қорытынды.
IV. Пайдаланған әдебиеттер.
Кіріспе
Аналитикалық химия, аналитика (грек. Аnalysіs - талдау, жіктеу) –
заттардың химиялық құрамын анықтау әдістері туралы ғылым.
Ең алғаш химиялық анализ ұғымын 1654 ж. ағылшын химигі Роберт Бойль,
ал аналитикалық химия ұғымын 1801 ж. В.А.Лампадиус енгізген. Аналитикалық
химияның даму кезеңдері: алхимия (IV–XVI ғасырлар), иатрохимия (XVI–XVII
ғасырлар), флогистондық (XVII-XVIII ғасырлар) және ғылыми (XIX-XX ғасырлар)
болып бөлінеді. Бұл ғылымның негізгі міндеттері – талдау әдістерінің
қолдану шегін анықтау, түрлі заттардың құрамын анықтау әдістемелерін
жетілдіру, жаңа әдістемелер ұсыну. Осыған байланысты аналитикалық химия
іргелі қолданбалы ғылым болып табылады. Онда сапалық және сандық талдау
жүзеге асырылады.
Сапалық талдау зерттелетін заттың құрамын, ал сандық талдау сол құраушы
заттардың массасын не массалық үлесін анықтайды. Зерттелетін бөлшектердің
табиғатына байланысты элементтік (атом-ионды), заттық, молекулалық, фазалық
және функционалдық талдау болып жіктеледі. Аналитикалық белгінің табиғатына
және оны өлшеу тәсіліне байланысты талдаудың химиялық (классик.), аспаптық,
биология әдістері бар. Химиялық әдістер (гравиметрлік,титриметрлік)
химиялық реакциялар арқылы жүргізіледі. Аспаптық әдістер физикалық
құбылыстар мен процестердегі және химиялық реакциялардағы құбылыстарды
физика әдістермен өлшеуге сүйенеді. Биологиялық әдістер тіршілік
құбылыстарын саралауға негізделген.
Қазақстанда Аналитикалық химияның дамуы М.Т.Козловскийдің есімімен
байланысты. Оның басқаруымен жүргізілген ғылыми жұмыстардың нәтижесінде
Қазақ мемлекеттік университетінің Аналитикалық химия кафедрасы ірі ғылыми
орталыққа айналды. Аналитикалық химия салаларының ішінен Қазақстанда,
әсіресе, электроаналитикалық химия мен фазалық талдау жақсы дамыды.
Амперметрия, инверсиялық вольтамперметрия, т.б. әдістердің көмегімен
түрлі құймалардың, өндірісте пайдаланатын судың құрамын (А.И.Зебрева),
кентастардағы ренийдің (Е.Ф.Сперанская), т.б. металдардың
(О.А.Сонгина, В.А.Захаров, З.Б.Рожд ественская) мөлшерін, құймалардан
алынатын катализаторлардың фазалық құрамын (Р.Н.Матакова) анықтаудың
әдістері жасалды.
Көптеген беттік активтігі жоғары заттардың электрхимиялық процестерге
әсері (мыс, кадмий, мыс, таллий, мырыш сияқты металдардың электродтардағы
бөліну процесі) зерттелді (М.К.Наурызбаев, Д.К.Меңдәлиева). Болаттың түрлі
маркаларының қышқыл және сілтілі орталардағы коррозияға төзімділігі
зерттеліп, олармен күресудің тиімді жолдары ұсынылды (Т.З.Ахметов).
Термодинамик. зерттеулерге сүйене отырып, минералдардың селективті еруінің
теория негіздері жасалды (Х.Қ.Оспанов). Комплексті қосылыстарды
аналитикалық мақсаттарға пайдалану бағытындағы ғылым жұмыстар жүргізілді
(Е.А.Мәмбетқазиев,А.М.Шалдыбаева).
Аналитикалық химия саласындағы мамандар Қазақ ұлттық және Қарағанды
мемлекеттік университеттерінде даярланады, ал аналитикалық химия
зерттеулерін Қазақстан ҒМ–ҒА-ның арнаулы ғылым кеңесі үйлестіріп отырады.
Қазіргі кездегі аналитикалық химияның негізгі мәселелері: аспаптық және
биологиялық әдістерді жетілдіру, автоматтандыру және математикаландыру,
аралық химия әдістерді дамыту, әдістердің сезгіштігі мен дәлдігін
жоғарылату, тест-әдістерді дамыту.
Аналитикалық химия әдістері:
1) Дәстүрлі
2) Инструментальды
Мақсаты – әр түрлі химиялық әдістердің (анализдердің) теориялық
негіздерімен таныстыру және оларды әрі қарай дамыту.
Міндеті – заттардың химиялық құрамын анықтау. (химиялық анализ
жүргізу).
Химиялық анализ орындау арқылы зерттелетін заттың құрамында қандай
элементтер, қандай бөлшектер (иондар) қандай мөлшерде бар екенін білу.
Маңызы:
- Химиялық анализ жасау арқылы, атомдық масса, молекулалық масса,
химиялық қосылыстардың формуласы белгіленеді.
- Химиялық анализ ғылыми зерттеу жұмыстарында
- Химиялық анализ өндірісте кең қолданылады
- Химиялық анализ шикізаттың құрамын анықтау үшін
- Анализге сүйеніп технологиялық режим тағайындау үшін
- Дайын өнімнің сапасын анықтау үшін
Аналитикалық химия физикамен, геологиямен, экологиямен,
металлургиямен, медицинамен, ауыл шаруашылығы ғылымдарымен тығыз
байланысты. Мысалы: ауыл шаруашылығы саласында – топырақтың, тыңайтқыштың,
мал азығының құрамын білу үшін.
Қазіргі кезде аналитикалық химия жетістіктері тамақ өнеркәсібінде,
дәрі-дәрмекті дайындауда, жасыл өсімдіктердің химиясын зерттеуде, қоршаған
ортаны сақтау жұмыстарында көптеген мәселелерді шешуге қолданылады. Химия
пәнінің мұғалімі және маманы үшін аналитикалық химияның негіздерін білу өте
маңызды. Өйткені оны:
- Өздігінен зертханалық тәжірибелерді жасауға, жүргізуге үйретеді;
- Керек реактивті дұрыс таңдап алуына үйретеді;
- Химиялық реакцияларды жүргізу үшін жағдайлардың маңыздылығын
ұмытпауды үйретеді;
- Реакция нәтижесі негізінде логикалық дұрыс қорытынды жасауға
дағдыландырады.
Экология ( лат. оіkos – үй, баспана; logos – ілім) – жеке организмнің
қоршаған ортамен қарым-қатынасын, ортаға бейімделу заңдылықтарын, сондай-ақ
организм деңгейінен жоғарырақ тұрған биологиялық жүйелердің –
популяциялардың, организмдер қауымдастықтарының, экожүйелердің, биосфераның
ұйымдастырылу және қызмет атқару заңдылықтарын зерттейтін ғылым. Экология
терминін ғылымға енгізген Э.Геккель (1866). Экология ғылымы жедел дамып,
көптеген жаңа салалары пайда болды. XIX ғасырдың аяғы, XX ғасырдың басында
ғалымдар негізінен жекелеген факторлардың, әсіресе климаттық факторлардың,
организмдердің таралуы мен сан динамикасына әсерін зерттеді. Бірімен-бірі
тығыз байланысқан, біртұтас құрылымдық бірлік түзетін организмдер
қауымдастықтары (Биоценоз) туралы ұғым да осы кезде қалыптаса бастады
(К.Мабиус, 1877; С.Форбс, 1887). XX ғасырдың басында Экология жеке ғылым
бағыт ретінде таныла бастады, ал “экологияның алтын ғасыры” аталған 20-40-
жылдары популяциялар мен қа-уымдастықтарды зерттеудің басты бағыттары
айқындалып, Экологияның негізгі ережелері мен заңдары тұжырымдалды:
Ф.Клементс (1916) биоценоздардың өзгеріп, дамитынын және бұл бейімделушілік
сипатындағы құбылыс екендігін көрсетті; А.Тинеманн (1925) өнім ұғымын
енгізді, ал Ч.Элтонның Экология бойынша алғашқы оқулығында (1927)
биоценоздарда жүріп жатқан процестердің заңдылықтары көрсетіліп, трофикалық
қуыс ұғымына анықтама берілді, Экологиялық пирамидалар ұғымы тұжырымдалды;
1926 жылы В.И. Вернадскийдің “Биосфера” атты кітабы жарыққа шығып, онда
алғаш рет Жердегі бүкіл тірі организмдер жиынтығының – “жердің тірі
затының” ғаламдық рөлі айқын көрініс тапты. А.Тенсли (1935) және В.Н.
Сукачев (1940) еңбектері бірімен бірі өзара тығыз байланысқан, қоршаған
физикалық ортамен зат және энергия алмасып отыратын организмдер кешені
туралы көзқарастардың дамуына, экожүйе және биогеоценоз ұғымдарының
қалыптасуына әкелді. Популяция санының ауытқуларын, популяциялар арасындағы
әсерлесулерді сипаттайтын математикалық модельдер құру (А.Лотка,
В.Вольтерра, 1925, 1926), сол модельдерді эксперимент барысында тексеру
(Г.Ф. Гаузе, 1934) сияқты, қазіргі теория Экологияның негізін құрайтын
зерттеулер де сол жылдары қалыптаса бастады.
XX ғасырдың 60-70-жылдары, бұған дейін негізінен биолог мамандардың
арасында ғана қолданылып келген “экология” термині кенеттен көпшілік
арасында ең танымал терминдердің біріне айналды. Осы жылдары, табиғат пен
адамзат арасындағы қайшылықтардың үдей түсуіне байланысты, қоршаған ортаның
ластануы, қоршаған ортаның ахуалы, халық санының өсуі, азық-түлік пен
энергия қорларын пайдалану сияқты мәселелер ғылымның әр түрлі салаларында
зерттеліп, бұқаралық ақпарат құралдары бетінде кеңінен талқылана бастады
және бұл процесс әлі де жалғасын табуда. Соның нәтижесінде Экологиялық
дүниетаным, жаратылыстану ғылымдары ғана емес, көптеген қоғамдық ғылымдарға
да енді, Экологияда көптеген жаңа бағыттар пайда болды. Бұл бағыттар мен
салалардың бірқатары Э.Геккель негізін қалаған биология Экологиядан
әлдеқайда алшақ жатыр. Кейбір “экологиялық” деп аталып жүрген ғылым
салаларының қазіргі күнге шейін нақты шекаралары белгіленіп, еншісі
ажыратылған жоқ және солардың барлығын қанағаттандырарлық ортақ анықтама
беру оңай емес. Экологиялық ғылымдардың соншалық сан алуан болуына
қарамастан осы күнгі Экологияның барлық салалары мен бағыттарының негізінде
организмдердің қоршаған табиғи ортамен қарым-қатынасына арналған іргелі
биология идеялар жатыр. Мысалы, бірінен-бірі соншалық алшақ көрінуі мүмкін,
өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін жерсіндіру, егістікке берілетін
минералдық тыңайтқыштардың мөлшерін белгілеу, дәрі-дәрмектердің емдік
мөлшерін анықтау, атмосфераға шығарылатын немесе су қоймаларына төгілетін
ластаушы заттардың шектік концентрацияларын есептеу сияқты шаралардың
негізінде Экологиядағы шектеуші факторлар ережесі мен толеранттық заңы
жатыр.
Экология – организмдердің бір-бірімен және қоршаған табиғи ортамен
әсерлесу заңдылықтарын зерттейтін іргелі табиғаттану ғылымы деп анықтама
беруге болады. Жедел дамып келе жатқан және шекарасы көмескі Экология
салаларының қатарында адамның қоршаған ортамен қарым-қатынасын зерттейтін
әлеуметтік экологияны атап өткен жөн:
1) ең жалпылама түрде – қоғамның география, әлеуметтік және мәдени
ортамен, яғни адамды қоршаған ортамен ара салмағын зерттейтін ғылыми пән;
2) адамзат қоғамының табиғи ортамен әсерлесуін және өзара
байланыстылығын зерттеу арқылы табиғатты ұтымды пайдаланудың ғылыми
негіздерін жасайтын, сол арқылы табиғатты сақтап, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ФАРМАЦЕВТИКА АКАДЕМИЯСЫ
Кафедра: ФГЗ және химия.
С Ө Ж
Тақырыбы: Аналитикалық химия және экология.
Орындаған: Саулембаева К.
Тобы: 206”б”-фк
Қабылдаған: Кучербаев К.
Шымкент 2013ж.
Жоспары:
I. Кіріспе.
II. Негізгі бөлім.
1) Аналитикалық химияға түсінік.
2) Экологияға түсінік.
3) Аналитикалық химияның экологиямен байланысы.
III. Қорытынды.
IV. Пайдаланған әдебиеттер.
Кіріспе
Аналитикалық химия, аналитика (грек. Аnalysіs - талдау, жіктеу) –
заттардың химиялық құрамын анықтау әдістері туралы ғылым.
Ең алғаш химиялық анализ ұғымын 1654 ж. ағылшын химигі Роберт Бойль,
ал аналитикалық химия ұғымын 1801 ж. В.А.Лампадиус енгізген. Аналитикалық
химияның даму кезеңдері: алхимия (IV–XVI ғасырлар), иатрохимия (XVI–XVII
ғасырлар), флогистондық (XVII-XVIII ғасырлар) және ғылыми (XIX-XX ғасырлар)
болып бөлінеді. Бұл ғылымның негізгі міндеттері – талдау әдістерінің
қолдану шегін анықтау, түрлі заттардың құрамын анықтау әдістемелерін
жетілдіру, жаңа әдістемелер ұсыну. Осыған байланысты аналитикалық химия
іргелі қолданбалы ғылым болып табылады. Онда сапалық және сандық талдау
жүзеге асырылады.
Сапалық талдау зерттелетін заттың құрамын, ал сандық талдау сол құраушы
заттардың массасын не массалық үлесін анықтайды. Зерттелетін бөлшектердің
табиғатына байланысты элементтік (атом-ионды), заттық, молекулалық, фазалық
және функционалдық талдау болып жіктеледі. Аналитикалық белгінің табиғатына
және оны өлшеу тәсіліне байланысты талдаудың химиялық (классик.), аспаптық,
биология әдістері бар. Химиялық әдістер (гравиметрлік,титриметрлік)
химиялық реакциялар арқылы жүргізіледі. Аспаптық әдістер физикалық
құбылыстар мен процестердегі және химиялық реакциялардағы құбылыстарды
физика әдістермен өлшеуге сүйенеді. Биологиялық әдістер тіршілік
құбылыстарын саралауға негізделген.
Қазақстанда Аналитикалық химияның дамуы М.Т.Козловскийдің есімімен
байланысты. Оның басқаруымен жүргізілген ғылыми жұмыстардың нәтижесінде
Қазақ мемлекеттік университетінің Аналитикалық химия кафедрасы ірі ғылыми
орталыққа айналды. Аналитикалық химия салаларының ішінен Қазақстанда,
әсіресе, электроаналитикалық химия мен фазалық талдау жақсы дамыды.
Амперметрия, инверсиялық вольтамперметрия, т.б. әдістердің көмегімен
түрлі құймалардың, өндірісте пайдаланатын судың құрамын (А.И.Зебрева),
кентастардағы ренийдің (Е.Ф.Сперанская), т.б. металдардың
(О.А.Сонгина, В.А.Захаров, З.Б.Рожд ественская) мөлшерін, құймалардан
алынатын катализаторлардың фазалық құрамын (Р.Н.Матакова) анықтаудың
әдістері жасалды.
Көптеген беттік активтігі жоғары заттардың электрхимиялық процестерге
әсері (мыс, кадмий, мыс, таллий, мырыш сияқты металдардың электродтардағы
бөліну процесі) зерттелді (М.К.Наурызбаев, Д.К.Меңдәлиева). Болаттың түрлі
маркаларының қышқыл және сілтілі орталардағы коррозияға төзімділігі
зерттеліп, олармен күресудің тиімді жолдары ұсынылды (Т.З.Ахметов).
Термодинамик. зерттеулерге сүйене отырып, минералдардың селективті еруінің
теория негіздері жасалды (Х.Қ.Оспанов). Комплексті қосылыстарды
аналитикалық мақсаттарға пайдалану бағытындағы ғылым жұмыстар жүргізілді
(Е.А.Мәмбетқазиев,А.М.Шалдыбаева).
Аналитикалық химия саласындағы мамандар Қазақ ұлттық және Қарағанды
мемлекеттік университеттерінде даярланады, ал аналитикалық химия
зерттеулерін Қазақстан ҒМ–ҒА-ның арнаулы ғылым кеңесі үйлестіріп отырады.
Қазіргі кездегі аналитикалық химияның негізгі мәселелері: аспаптық және
биологиялық әдістерді жетілдіру, автоматтандыру және математикаландыру,
аралық химия әдістерді дамыту, әдістердің сезгіштігі мен дәлдігін
жоғарылату, тест-әдістерді дамыту.
Аналитикалық химия әдістері:
1) Дәстүрлі
2) Инструментальды
Мақсаты – әр түрлі химиялық әдістердің (анализдердің) теориялық
негіздерімен таныстыру және оларды әрі қарай дамыту.
Міндеті – заттардың химиялық құрамын анықтау. (химиялық анализ
жүргізу).
Химиялық анализ орындау арқылы зерттелетін заттың құрамында қандай
элементтер, қандай бөлшектер (иондар) қандай мөлшерде бар екенін білу.
Маңызы:
- Химиялық анализ жасау арқылы, атомдық масса, молекулалық масса,
химиялық қосылыстардың формуласы белгіленеді.
- Химиялық анализ ғылыми зерттеу жұмыстарында
- Химиялық анализ өндірісте кең қолданылады
- Химиялық анализ шикізаттың құрамын анықтау үшін
- Анализге сүйеніп технологиялық режим тағайындау үшін
- Дайын өнімнің сапасын анықтау үшін
Аналитикалық химия физикамен, геологиямен, экологиямен,
металлургиямен, медицинамен, ауыл шаруашылығы ғылымдарымен тығыз
байланысты. Мысалы: ауыл шаруашылығы саласында – топырақтың, тыңайтқыштың,
мал азығының құрамын білу үшін.
Қазіргі кезде аналитикалық химия жетістіктері тамақ өнеркәсібінде,
дәрі-дәрмекті дайындауда, жасыл өсімдіктердің химиясын зерттеуде, қоршаған
ортаны сақтау жұмыстарында көптеген мәселелерді шешуге қолданылады. Химия
пәнінің мұғалімі және маманы үшін аналитикалық химияның негіздерін білу өте
маңызды. Өйткені оны:
- Өздігінен зертханалық тәжірибелерді жасауға, жүргізуге үйретеді;
- Керек реактивті дұрыс таңдап алуына үйретеді;
- Химиялық реакцияларды жүргізу үшін жағдайлардың маңыздылығын
ұмытпауды үйретеді;
- Реакция нәтижесі негізінде логикалық дұрыс қорытынды жасауға
дағдыландырады.
Экология ( лат. оіkos – үй, баспана; logos – ілім) – жеке организмнің
қоршаған ортамен қарым-қатынасын, ортаға бейімделу заңдылықтарын, сондай-ақ
организм деңгейінен жоғарырақ тұрған биологиялық жүйелердің –
популяциялардың, организмдер қауымдастықтарының, экожүйелердің, биосфераның
ұйымдастырылу және қызмет атқару заңдылықтарын зерттейтін ғылым. Экология
терминін ғылымға енгізген Э.Геккель (1866). Экология ғылымы жедел дамып,
көптеген жаңа салалары пайда болды. XIX ғасырдың аяғы, XX ғасырдың басында
ғалымдар негізінен жекелеген факторлардың, әсіресе климаттық факторлардың,
организмдердің таралуы мен сан динамикасына әсерін зерттеді. Бірімен-бірі
тығыз байланысқан, біртұтас құрылымдық бірлік түзетін организмдер
қауымдастықтары (Биоценоз) туралы ұғым да осы кезде қалыптаса бастады
(К.Мабиус, 1877; С.Форбс, 1887). XX ғасырдың басында Экология жеке ғылым
бағыт ретінде таныла бастады, ал “экологияның алтын ғасыры” аталған 20-40-
жылдары популяциялар мен қа-уымдастықтарды зерттеудің басты бағыттары
айқындалып, Экологияның негізгі ережелері мен заңдары тұжырымдалды:
Ф.Клементс (1916) биоценоздардың өзгеріп, дамитынын және бұл бейімделушілік
сипатындағы құбылыс екендігін көрсетті; А.Тинеманн (1925) өнім ұғымын
енгізді, ал Ч.Элтонның Экология бойынша алғашқы оқулығында (1927)
биоценоздарда жүріп жатқан процестердің заңдылықтары көрсетіліп, трофикалық
қуыс ұғымына анықтама берілді, Экологиялық пирамидалар ұғымы тұжырымдалды;
1926 жылы В.И. Вернадскийдің “Биосфера” атты кітабы жарыққа шығып, онда
алғаш рет Жердегі бүкіл тірі организмдер жиынтығының – “жердің тірі
затының” ғаламдық рөлі айқын көрініс тапты. А.Тенсли (1935) және В.Н.
Сукачев (1940) еңбектері бірімен бірі өзара тығыз байланысқан, қоршаған
физикалық ортамен зат және энергия алмасып отыратын организмдер кешені
туралы көзқарастардың дамуына, экожүйе және биогеоценоз ұғымдарының
қалыптасуына әкелді. Популяция санының ауытқуларын, популяциялар арасындағы
әсерлесулерді сипаттайтын математикалық модельдер құру (А.Лотка,
В.Вольтерра, 1925, 1926), сол модельдерді эксперимент барысында тексеру
(Г.Ф. Гаузе, 1934) сияқты, қазіргі теория Экологияның негізін құрайтын
зерттеулер де сол жылдары қалыптаса бастады.
XX ғасырдың 60-70-жылдары, бұған дейін негізінен биолог мамандардың
арасында ғана қолданылып келген “экология” термині кенеттен көпшілік
арасында ең танымал терминдердің біріне айналды. Осы жылдары, табиғат пен
адамзат арасындағы қайшылықтардың үдей түсуіне байланысты, қоршаған ортаның
ластануы, қоршаған ортаның ахуалы, халық санының өсуі, азық-түлік пен
энергия қорларын пайдалану сияқты мәселелер ғылымның әр түрлі салаларында
зерттеліп, бұқаралық ақпарат құралдары бетінде кеңінен талқылана бастады
және бұл процесс әлі де жалғасын табуда. Соның нәтижесінде Экологиялық
дүниетаным, жаратылыстану ғылымдары ғана емес, көптеген қоғамдық ғылымдарға
да енді, Экологияда көптеген жаңа бағыттар пайда болды. Бұл бағыттар мен
салалардың бірқатары Э.Геккель негізін қалаған биология Экологиядан
әлдеқайда алшақ жатыр. Кейбір “экологиялық” деп аталып жүрген ғылым
салаларының қазіргі күнге шейін нақты шекаралары белгіленіп, еншісі
ажыратылған жоқ және солардың барлығын қанағаттандырарлық ортақ анықтама
беру оңай емес. Экологиялық ғылымдардың соншалық сан алуан болуына
қарамастан осы күнгі Экологияның барлық салалары мен бағыттарының негізінде
организмдердің қоршаған табиғи ортамен қарым-қатынасына арналған іргелі
биология идеялар жатыр. Мысалы, бірінен-бірі соншалық алшақ көрінуі мүмкін,
өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін жерсіндіру, егістікке берілетін
минералдық тыңайтқыштардың мөлшерін белгілеу, дәрі-дәрмектердің емдік
мөлшерін анықтау, атмосфераға шығарылатын немесе су қоймаларына төгілетін
ластаушы заттардың шектік концентрацияларын есептеу сияқты шаралардың
негізінде Экологиядағы шектеуші факторлар ережесі мен толеранттық заңы
жатыр.
Экология – организмдердің бір-бірімен және қоршаған табиғи ортамен
әсерлесу заңдылықтарын зерттейтін іргелі табиғаттану ғылымы деп анықтама
беруге болады. Жедел дамып келе жатқан және шекарасы көмескі Экология
салаларының қатарында адамның қоршаған ортамен қарым-қатынасын зерттейтін
әлеуметтік экологияны атап өткен жөн:
1) ең жалпылама түрде – қоғамның география, әлеуметтік және мәдени
ортамен, яғни адамды қоршаған ортамен ара салмағын зерттейтін ғылыми пән;
2) адамзат қоғамының табиғи ортамен әсерлесуін және өзара
байланыстылығын зерттеу арқылы табиғатты ұтымды пайдаланудың ғылыми
негіздерін жасайтын, сол арқылы табиғатты сақтап, ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz