Электр жабдықтары



1.1 Кіріспе. Әңгіме, тәжірибенің мақсаттары мен міндеттері
1.2 Кәсіпорынга рәсімдеу. Бөлімшелерге бөлу
Бақылау және күштік кабельді ашу және көрсету.
1.3 Кәсіпорын мен жұмыс орнының қауіпсіздік техникасы және өрт қауіпсіздігімен таныстыру.
Нұсқаумен танысу, кабельдері, арқансымдарды тазалауды, кесуді көрсетіп түсіндіру
Желілік кабельдерді және сымдарды жалғау
1.4 Жылжымалы құрамның жабдығын жөндеу және техникалық қызмет көрсету.
Электр жабдықтарында жеолендіруді монтаждау
Электр сымдары жолына арналған монтаждар
Қорғаныс сұлбалары мен металды қолдан төсеу
1.5 Трамвай немеес траллейбус вагондарының жабдығын жөндейтін және қызмет көрсететін слесарь бригада . сымдағы білім алушылардың жұмысы
Қалқанмен басқарылмаларды және кабель кірмелерімен олардың жиынтығын монтаждау
Сақтандырғыш, айырғыш және батырма басқарылмалары
А Күнделікті қызмет көрсету (КҚ) өндірісінде
Санитарлық және тех.қауіпсіздігімен танысу
Б 1. техникалық кызмет көрсету (ТҚ.1) өндірісінде
Трансформаторларды құрастыру
Трансформатор бөлшектеріне профилактикалық жөндеу жүргізу
В 2. техникалық қызмет көрсету (ТҚ.2) өндірісінде
Ажыратқыштар 10кВ кернеуге қосу
Г Дайындау техиналық жұмысы
Монтаждарды ауыстыру және жоғарылату
1.6 ЖҚ .ның жабдығы, жөндеу және техникалық қызмет көрсету бойынша бригададағы білім алушылардың өзіндік жұмысы (тәжірибе жинау)
Электр жабдығын пайдалану ережелерін бұзу есебінің ж/е зерттеудің тәртібі.
Мен 14 қазан мен 16 қараша аралығында «Оқу - өндірістік» тәжірибесінен өттім. Бұл «Оқу - өндірістік» тәжірибесінде жалпы өндірістік механизмдердiң электржабдығын: пісіру қондырғыларын, көтеру-көлiктiк қондырғыларды. лифттердi, үздiксiз көлiк ме¬ханизмдерiн. металл кесетін станоктарды, компрессорларды, желдеткiштердi, сорғылық қондырғыларды; жарылысқа қауіпті және өртке қауіпті жайлардың элек-тржабдығын; электрлiк жарықтандыруды оқыдым және өндірте тәжірибе жүзінде жұмыс орындадым.
Өндірістік орындарды электрмен жабдықтау жүйесіндегі техника-экономикалық есептеу. Электр жүктемелердің картограммасын құру және олардың центрін анықтау.
Электр жүктемені мен тұтынушының сенімділік категориясын анықтағаннан кейін мүмкін болатын КЖ немесе ӘЖ-мен қоректендіруді, кернеу мәнін есептейді. Бұны техника-экономикалық көрсеткіштерді салыстыру нәтижесінде білуге болады. Көбінесе капиталдық, жылдық эксплуатация шығындары, түсті металға кететін қаражаттарының мәні бар 2-3 вариантты қарастырады.
Техника-экономикалық есептеулер (ТЭЕ) мыналар үшін жасалады: 1) цехтер мен өндіріс орнын электрмен жабдықтаудың тиімді сұлбасын таңдау; 2) БТҚС-ның трансформаторының қуатын, жұмыс режимін, экономикалық дәлелденген санын таңдау; 3) өндіріс орнының ішкі және сыртқы электрмен жабдықтау жүйесінің рационалды кернеулерін анықтау; 4) экономикалық жақтан тиімді компенсациялық қондырғыларды қолдану және олардың орындарын анықтау; 5) электр аппаратарын, оқшаулағышты таңдау; 6) техникалық және экономикалық факторларды ескере отырып шиналарды, кабельдердің қимасын, тамыршаларын (жилы) таңдау; 7) өзіндік электр станция мен генераторлық қондырғылардың қуаттарын таңдау; 8) энергошаруашылықтың коммуникацияларын еске ала отырып, электр торап пен трассаны салу әдістерін қарастыру.
Техника-экономикалық есептеудің негізгі мақсаты – сұлбаның оптималды вариантын, тораптың параметрлері мен элементтерін анықтау. Оптималдылықтың критериі жылдық шығындар деңгейі болып табылады (Ш).
Өндірісті электрмен жабдықтау жүйесінде ТЭЕ-ның варианттарды салыстыру шарты орындалу керек:
- техникалық, оптималды жұмыс режиміндегі, оптималды параметрлердегі орынбасу варианттарының қарастырылуы;
- экономикалық, техниканың даму деңгейін, бірдей экономикалық көрсеткіштерді ескере отырып бір баға деңгейінде берілген варианттарды қарастыру;
Техникалық және экономикалық көрсеткіштерді жан-жақты анализ жүргізу нәтижесінде тиімді вариантты таңдайды. Техникалық көрсеткіштерге сенімділік, эксплуатациялық қолайлылық, құрылыстың капиталды жөндеу жұмыстарының көлемі, автоматизация деңгейі және т.б. жатады. Ал
Әдебиеттер мен оқу құралдары.

Негізгі
1 Мусаэлян Э.С электр станциялар мен қосалқы станциялардың электр жабдығын баптау және сынау, М «Энергоатомбаспа» 1986ж

Қосымша
1 Электржабдығын сынау нормалары М «Атомбаспа» 1978ж
2 Тұтынушылар электрқондырғыларын техникалық пайдалану ережелері М «энергоатомбаспа» 1986ж

Мен 14 қазан мен 16 қараша аралығында Оқу - өндірістік тәжірибесінен өттім. Бұл Оқу - өндірістік тәжірибесінде жалпы өндірістік механизмдердiң электржабдығын: пісіру қондырғыларын, көтеру-көлiктiк қондырғыларды. лифттердi, үздiксiз көлiк ме - ханизмдерiн. металл кесетін станоктарды, компрессорларды, желдеткiштердi, сорғылық қондырғыларды; жарылысқа қауіпті және өртке қауіпті жайлардың элек - тржабдығын; электрлiк жарықтандыруды оқыдым және өндірте тәжірибе жүзінде жұмыс орындадым.
Өндірістік орындарды электрмен жабдықтау жүйесіндегі техника-экономикалық есептеу. Электр жүктемелердің картограммасын құру және олардың центрін анықтау.
Электр жүктемені мен тұтынушының сенімділік категориясын анықтағаннан кейін мүмкін болатын КЖ немесе ӘЖ-мен қоректендіруді, кернеу мәнін есептейді. Бұны техника-экономикалық көрсеткіштерді салыстыру нәтижесінде білуге болады. Көбінесе капиталдық, жылдық эксплуатация шығындары, түсті металға кететін қаражаттарының мәні бар 2-3 вариантты қарастырады.
Техника-экономикалық есептеулер (ТЭЕ) мыналар үшін жасалады: 1) цехтер мен өндіріс орнын электрмен жабдықтаудың тиімді сұлбасын таңдау; 2) БТҚС-ның трансформаторының қуатын, жұмыс режимін, экономикалық дәлелденген санын таңдау; 3) өндіріс орнының ішкі және сыртқы электрмен жабдықтау жүйесінің рационалды кернеулерін анықтау; 4) экономикалық жақтан тиімді компенсациялық қондырғыларды қолдану және олардың орындарын анықтау; 5) электр аппаратарын, оқшаулағышты таңдау; 6) техникалық және экономикалық факторларды ескере отырып шиналарды, кабельдердің қимасын, тамыршаларын (жилы) таңдау; 7) өзіндік электр станция мен генераторлық қондырғылардың қуаттарын таңдау; 8) энергошаруашылықтың коммуникацияларын еске ала отырып, электр торап пен трассаны салу әдістерін қарастыру.
Техника-экономикалық есептеудің негізгі мақсаты - сұлбаның оптималды вариантын, тораптың параметрлері мен элементтерін анықтау. Оптималдылықтың критериі жылдық шығындар деңгейі болып табылады (Ш).
Өндірісті электрмен жабдықтау жүйесінде ТЭЕ-ның варианттарды салыстыру шарты орындалу керек:
oo техникалық, оптималды жұмыс режиміндегі, оптималды параметрлердегі орынбасу варианттарының қарастырылуы;
oo экономикалық, техниканың даму деңгейін, бірдей экономикалық көрсеткіштерді ескере отырып бір баға деңгейінде берілген варианттарды қарастыру;
Техникалық және экономикалық көрсеткіштерді жан-жақты анализ жүргізу нәтижесінде тиімді вариантты таңдайды. Техникалық көрсеткіштерге сенімділік, эксплуатациялық қолайлылық, құрылыстың капиталды жөндеу жұмыстарының көлемі, автоматизация деңгейі және т.б. жатады. Ал экономикалық көрсеткішке капиталдық және жылдық шығындар жатады. ТЭЕ-де негізгі экономикалық бағалау әдісі болып капиталды және келешектегі шығындардың ескеретін ақшаның қайтарылу әдісі болып табылады.
Ток = К2-К1СЭ1-Сэ2,
мұндағы К1 және К2 - 1-ші мен 2-ші варианттардағы капиталды салымдар, мың тг.; Сэ1 және Сэ2 - 1-ші мен 2-ші варианттардағы жылдық эксплуатациялық шығындар, мың тгжыл; немесе жылдық шығындардың қосынды формасында
З = ЕнК + Сэ,
мұндағы Ен=1Тн - капиталды салымдар тиімділігінің нормативтік коэффициенті, яғни ақшаның қайтуына кететін нормативтік уақытқа Тн кері шама.

Қайтару уақытына кері 1Ток шамасын салыстырмалы экономикалық коэффициент Кс.э деп атайды. Өз кезегінде бұл шама қымбат нұсқасына қарағандағы жылдық жөндеу жұмыстарына кететін қаражаттың бір теңгеге шаққандағы экономиясын көрсетеді. Неғұрлым қосымша салымдардың жұмсалу тиімділігі көп болса, соғұрлым Кс.э көп. Әдетте есептелінген Ток-ны нормативті Тн = 7-8 жыл салыстырады.
Қаражаттың қайтарылуының тиімділік уақытын қайтарылудың нормативті Тн уақыты деп аталады. Ен = 1Тн шамасы экономикалық тиімділіктің нормативті коэффициенті болып табылады. 1966 ж. бұл коэффициент энергетикадағы есептеулер үшін 0,12 тең деп қабылданды.
Ток = Тн болғанда, салыстырылып отырған варианттарды экономикалық бірдей деп санайды, Ток Тн болған жағдайда капитал салымдарын көп қажет ететін және жылдық эксплуатациялық шығындары аз вариант тиімді деп саналады. Ток Тн кезде капитал салымдарын аз қажет ететін және жылдық эксплуатациялық шығындары көп вариант тиімді.
К капиталды салымдар құрылысқа (нұсқаудан анықталады), бүкіл элементтер мен олардың монтаждық жұмыстарына кететін шығындардан тұрады. Жалпы жағдайда бұл: қорек беретін Кл кабельдік желілерді орнату, Кап жоғарғы вольттық аппаратураны (ажыратқыш, айырғыш, қысқа тұйықтағыш) және Кт күштік трансформаторларды орнату.
Сэ жылдық эксплуатациялық шығындар жылдағы электр энергия шығыны мен Са жылдық амортизациялық салымдардан құралады:
Сэ = Cп+Са.
Шығындар құны:
с - тариф бойынша электр энергияның құны, тгкВтсағ; ΔР - желі мен трансформаторағы қуат шығындары, кВт; Т - кәсіпорынның бір жылдағы жұмыс сағат саны, сағ.
Амортизациялық салымдардың құны:
Са = ЕоКо + ЕтКт + ЕлКл,
Ео, Ет, Ел - жабдықтардың, трансформаторлар мен желілердің амортизация салымдары, %. Ко, Кт, Кл - жабдықтар, трансформатор және желілер бағасы.
Көрсетілген әдіс нақты варианттардың қайсысы тиімді екенін көрсетеді: 1-ші капитал шығындары көп, эксплуатациялық шығындары аз, әлде 2-ші керісінше.
Қаражаттың қайтарылу әдісінің формасы экономикалық тиімділікті объективті түрде көрсетпейді. Бұған қоса капитал мен эксплуатациялық шығындар айырмасы аз болса. Сондықтан бұл әдісті келтірілген түрде көрсетеді.
Электрмен қамтамасыз ету желілерін қайта жобалағанда (құрылысы 1 жылға дейін), үш және одан да көп варианттарды қарастырған кезде келтірілген жылдық шығындарын келесі формула бойынша есептейді:
З = ЕнК + Сэ.
Экономикалық салыстырумен қатар варианттардың техникалық және сенімділік анализін жүргізу қажет.
ТЭЕ кезінде электрмен қамтамасыз ету желісі элементтерінің (1 км желі, трансформатор, ТҚ камерасы және т.б.) бағасының жоғарылатылған көрсеткішін қолдануға болады. Бұл жалпы қосалқы станцияның құрылысына да қатысты.
Егер де қарастырылып отырған варианттардың бағалары тең немесе жуық болса (10%-ға дейін) онда варианттың техникалық (сапалық) көрсеткіштеріне мән беріледі. Олар: электрмен қамтамасыз етудің жоғарғы сенімділігі, жөндеу жұмыстары мен эксплуатацияға қажетті шарттардың жақсы болуы, технологияның өзгеруі мен құрылыстың реттілігінен негізгі желілердің, СЭС түйіндерінің тәуелсіздігі; тораптың номиналды кернеуінің жоғары болуы; СЭС-ті қайта салусыз дамуға деген икемділік; кернеу сапасының жоғары болуы (МЕСТ бойынша); қондырғылар санының аз болуы мен сұлбаның көркемділігі.
Қарастырылып отырған варианттардың сенімділігі әр түрлі болса, және электрмен жабдықтаудың сапасы бірдей болмаса, онда тұтынушыларды электрмен жабдықтаудың мүмкін болатын үзілісінен шығатын шығындар Уп мен электр энергия сапасының төмендеуінен болатын шығындарды Ук математикалық есептеу түрінде қарастырған жөн.
З = ЕнК + Сэ + Уп +Ук
Қосалқы станция (БТҚС, БТП, ТҚС) өндірістік орындарды электрмен жабдықтаудың негізгі құраушысы болып табылады. Сондықтанда өнірістік кәсіпорының территориясына қосалқы станцияны оптималды орналастыру - электрмен жабдықтаудың рационалды жүйесінің бас мәселесі. Әр түрлі өндірістік кәсіпорындарды электрмен жабдықтауды жобалау бас жоба арқылы іске асырылады. Мұнда өнідірістік цехтар, есептік және белгіленген қуаттар көрсетіледі.

Жобалаудың негізгі мақсаттарының бірі өндірістік кәсіпорынның территориясын электрмен жабдықтаудың рационалды жүйелерінің құру мақсатымен ГПП, ГРП және ТП үйлесімді орналастыру, металл және электр энергиясының үнемделуі. Электрмен қамтамасыз ету жүйені жобалау ГПП, ГРП және ТП тұрған жерін анықтау үшін, кәсіпорынның бас жоспарына жүктемелердің картограммасы енгізіледі.
Кәсіпорын жүктемелер картограммасы : бас жоспармен орналасқан шеңберлер аудандарынан және сол шеңберлермен шектелген, таңдалған масштабта есептелген цехтың жүктемесіне тең. Әр цех үшін жеке шеңбер жасалады,оның ортасы цехтың жүктемесінің ортасымен (центр) сәйкес келеді. Орталық жүктеме цехінің немесе кәсіпорынның электр энергиясын тұтынуы цехтың символды орталығы болып табылады. ГПП, РП, ТП жүктеме центріне жақын орналастыру керек. Бұл жағдайда жоғарғы кернеуді электр энергиясы центріне жақындатуға және біршама қашықтықты азайтуға, кәсіпорынның жоғары кернеуі бар реттеуіш желілерін де, оған қоса цехтың төменгі кернеуі бар электр желілерін де, өткізгіш материалдар шығынын да және электр энергия шығынын азайтуға болады.
Жүктеме картограммасы кәсіпорынның территориясындағы жүктеменің бөлінуін нақты көрсетеді. Шеңберлер аудандары алынған масштабта цех есептелген жүктемесіне тең:
,
мұндағы - шеңбердің радиусы.
Картограмманы цехтардағы электр энергия қабылдағыштарының жоспарының орналасуына және өндірістік кәсіпорынның барлық бас жоспарына қарап тұрғызады. Егер картограмманы бүкіл өндірістік кәсіпорынның бас жоспарында тұрғызылса, онда ЭП орнына цехтарды алады. 48-суретте өндірістік кәсіпорынның активті жүктемесінің картограммасы келтірілген.
Әр шеңбер сеторларға бөлінген, күш беретінге лайықты (төмен және жоғары вольтты) және жарық беретін жүктемелерге, ол жүктеменің мәні және құрылымы туралы мәлімет береді. Негізгі жобаға картограмманы енгізгенде активті және реактивті жүктемелерді жеке енгізу керек. Активті және реактивті қоректені әр түрлі көздерден қоректенеді.
Цехтар мен кәсіпорындардың ЦЭН анықтау барлық жүктемелерін (цех, кәсіпорын) немесе активті және реактивті электр жүктемелерін есептеу арқылы жүзеге асады.
; ;
; ; ; ,
мұндағы - және осіндегі і-дің берілген кординаттар жүктемесі.
Кординаталар осі картограммаға еркін енгізіледі. Бұдан ЦЭН салыстырмалы өз орнын өзгертпейді. 49-суреттегідей А- нүктесіндегі ЦЭН өнеркәсіптің кеңейтілгені есептелінбейді, А1 - нүктесінде ЦЭН өнеркәсіптің кеңейтілгені есептелінеді. Келешекте кеңеюі ескерілген және электр жүктемесі картограммасына енгізілген цехтар сызықпен белгіленген.
Ординаттар осін кез келген жерге орналастыруға болады, бірақ оның цех қабырғаларымен сәйкес болғаны жөн. Кәсіпорынның негізгі жобасында ординат осі - цехтың сыртының сол жағында.

48,49-сурет. Цех пен ЦЭН бойынша картограммалық жүктемесі бар кәсіпорынның бас жоспары.

ЦЭН шартты жағдайда тұрақты болмайды, ол периодты жылжиды. Ол былай түсіндіріледі: тұтынылатын қуатының бөлек ЭП, цех кәсіпорнының жүктемелік графигі бойынша өзгеруі; кәсіпорын алмастыруының өзгеруі; кәсіпорынның дамуы. Сондықтан ЦЭН цехы туралы емес (кәсіпорын) кейбір бас жоспардағы тұрақты нүкте сияқты, ЦЭН сейілу зонасын дұрыс айту керек.
Қорек көзін ЦЭН-де орналастыру кезінде, жүйені электрмен қамтамасыз ету шығыны ең аз болады, ондағы қабылдау жүктемесі центрге қарағанда симметрилы бөлінген. Қорек көзінің бұлай орналасуы шығыны бойынша қолайлы.
Жарылыс өрт қауіпті өндірістерге арналған
өнеркәсіптік қауіпсіздіктің жалпы талаптары
Қауіпті өндірістік объектілерді жобалау, құрылысы, пайдалану, кеңейту, қайта салу, техникалық қайта жабдықтау, консервациялау және тарату кезінде:
мұнай және газ өңдеу, улы және тотықтандыратын заттардың айналымы мен сақтауға байланысты, сондай-ақ бу, газ және шаң ауалық жарылыс өрт қауіпті қоспаларды пайда болдыруға қабілетті химиялық және мұнай химиялық өнеркәсіптер мен басқа өндірістерде;
мұнай өнімімен қамтамасыз етуде;
жарылыс қауіпті заттарды, сутегі, аммиак, сұйытылған көміртсутекті газдар мен жылдам тұтанғыш сұйықтарды қоса алу, сақтау (құю - қотару) және пайдалануда;
осы объектілердің техникалық құрылғыларын дайындау, монтаждау, реттеу, қызмет көрсету және жөндеу кезінде;
қауіпті өндірістік объектілерде ғимараттар мен құрылыстарды жобалау, пайдалану, консервациялау және тарату кезінде;
қауіпті өндірістік объектілерде өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасын жүргізу кезінде пайдалануға арналған.
Технологиялық жүйеге кіретін технологиялық блоктардың барынша аз жарылыс қауіптілік деңгейі технологиялық регламентті өңдеумен, технологиялық жүйені жеке технологиялық блоктарға бөлумен, оның аппаратуралық безендірілуімен, ажырату құрылғыларының түрін таңдаумен және оларды орнату орындарымен, негізді технологиялық мақсатқа лайықтылық кезінде бақылау, басқару және аварияға қарсы қорғаныс құралдарымен қамтамасыз етіледі.
Жобалық ұйыммен әрбір технологиялық блоктың энергетикалық деңгейін бағалау жүргізіледі және санат есебі бойынша оның жарылыс қауіптілігі (1-қосымша) анықталады, шаралар мен қорғаныстың техникалық құралдарын пайдалану мен сенімділігінің тиімділігіне, олардың осы блоктың және жалпы барлық блоктың жарылыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету қабілетіне негіздеме беріледі.
Есеппен анықталатын блоктардың жарылыс қауіптілік санаттары егер технологиялық блокта айналыстағы заттар (шикізат, жартылай өнім, дайын өнім) қауіптіліктің І немесе ІІ сыныбына жататын болса немесе өткір бағытты әрекет механизміне ие болса біреуге жоғары деп қабылданады.
Технологиялық аппаратурада зиянды заттар болғанда немесе олардың пайда болу мүмкіндігі кезінде ұйымда персоналды бұл заттардың жарылысы, өрт немесе басқа авария кезінде қорғау шаралары өңделеді.
Жарылыс өрт қауіпті технологиялық процесстерді жүргізу өнім өндірісіне арналған технологиялық регламентке сәйкес жүзеге асырылады.
Технологиялық жүйеге, аппаратуралық безендіруге, бақылау, байланыс, хабарлау және аварияға қарсы автоматты қорғаныс (бұдан әрі - АҚАҚ) жүйелеріне өзгерістер енгізу жобаны дайындаушымен немесе осындай объектілерді жобалауға мамандандырылған ұйыммен келісілген жобалық және техникалық құжаттамаға өзгеріс енгізгеннен кейін, жобалық құжаттама бойынша өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптаманың оң қорытындысы болған кезде жүзеге асырылады. Енгізілген өзгерістер технологиялық жүйенің жалпы барлық жұмыс қабілеті мен қауіпсіздігіне теріс әсер етпейді.
Қойылтылған жарылғыш заттарды (бұдан әрі - ЖЗ) сұйық немесе қатты фазада алумен, қайта өңдеумен және пайдаланумен байланысты өндірістер мен жекелеген технологиялық процесстер үшін, жарылыстан қорғау және жарылыстың алдын алу шаралары тиісті нормативтік құжаттама бойынша өңделеді.
Құрамында жарылыс қауіпті технологиялық блогы бар өндірістерде жаңа технологиялық процесстерді немесе жекелеген сатыларды өңдеу, қайтадан өңделетін жабдықтың бастапқы үлгілерін сынау, автоматтандырудың тәжірибелі құралдары мен жүйесін байқау бойынша тәжірибе жұмыстарын жүргізу бекітілген Қазақстан Республикасының Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы 2002 жылғы 3 сәуірдегі Заңымен ресімделеді.
Өндірістің технологиялық және басқа спецификалық ерекшеліктерін есепке алумен әрбір жарылыс өрт қауіпті объекті үшін аварияны тарату мен аварияны ескерту бойынша персоналдың әрекеті қарастырылатын, ал олар пайда болған жағдайда оның салдарының ауырлығын барынша азайту мен шектеу, бұл ретте пайдаланылатын теникалық құралдар мен жүйелер бойынша аварияны тарату жоспары өңделеді.

Технологиялық процесстердің
жарылыс қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қойылатын талаптар
Әрбір технологиялық жүйе үшін технологиялық блоктардың жарылыс қауіптілігін барынша азайтатын шаралар қарастырылады, оған:
технологиялық жабдық ішіндегі жарылыстар мен өрттердің алдын алу;
технологиялық жабдықты бұзылудан сақтауды қорғау және одан авариялық герметизациясын жою кезінде атмосфераға жанатын заттардың лақтырылуын барынша шектеу;
өндірістік ғимараттар, құрылыстар мен сыртқы қондырғылар көлемінде жарылыстар мен өрттің пайда болуын болдырмау;
өндірістік ғимараттар, құрылыстар мен сыртқы қондырғылар көлемінде жарылыстар мен өрт салдарының ауырлығын төмендету кіреді.
Технологиялық процесстер олардың өлшемдерінің регламенттелген мәндерінде жүйеде жарылыстың болу мүмкіндігін болдырмайтындай ұйымдастырылады. Процесстің жарылыс қауіптілігін анықтайтын өлшемдердің регламенттелген мәндері, олардың өзгеруінің диапазоны, процессті жүргізуді ұйымдастыру (аппаратуралық безендіру мен технологиялық аппараттардың құрылымы, айналымдағы заттардың фазалық жағдайы, гидродинамикалық режимдер және басқа) өлшемдердің сыни мәндері туралы деректер немесе процесске қатысатын заттар үшін олардың жиынтығы негізінде процессті өңдеушімен белгіленеді.
Әрбір технологиялық процесс үшін өлшемдердің сыни мәндерінің жиынтығы анықталады. Өлшемдердің өзгеруінің қол жетімді диапазоны технологиялық процесс сипаттамасын есепке алумен белгіленеді. Басқару және АҚАҚ жүйелерінің техникалық сипаттамалары талап етілетін диапазонда процесс өлшемдері мәнінің өзгеру жылдамдығына сәйкес болады (аспаптардың нақтылық сыныбы, өлшеу жүйелерінің инерциялығы, өлшеу диапазоны және басқалар).
Параметрлердің белгіленген шектен шығуын болдырмайтын тәсілдер мен құралдар жобалауға, сондай-ақ өндірістің жобалық құжаттамасы мен технологиялық регламентінде керекті деректерде келтіріледі.
Жекелеген технологиялық процессті немесе оның сатыларын жарылыс өрт қауіпсіз жүргізу шарттары:
жарылыс өрт қауіпті қоспалар мен өнімдердің пайда болуын барынша төмендетін немесе болдырмайтын шарттардан өзара әрекет ететін компоненттерді рационалды таңдаумен (процессті өңдеушімен белгіленеді);
компоненттерді мөлшерлеудің рационалды режимін таңдаумен, олардың қатынастарының регламенттелген мәндерден ауытқу мүмкіндігін болдырмаумен және жүйеде жарылыс қауіпті шоғырланудың пайда болуымен (жобаны өңдеушімен белгіленеді);
қажеттілігі кезінде процесстің қосымша заттарының: инертті араластырғыш-флегматизаторлар, инертті араластырғыштар пайда болуына соқтыратын немесе жарылыс қауіпті қоспаның пайда болуына кедергі келтіретін физика-химиялық шарттардан туындай отырып, оны дайындаушы орнатқан технологиялық ортаға енумен (жобаны өңдеушімен белгіленеді);
процесстің гидродинамикалық сипатын (ортаны ауыстыру тәсілдері мен режимі және компоненттерді, ағын мен лек жылдамдығын араластыру) және жылу алмасу сипаттамаларын (жылу ағыны, жылу беру коэффициенті, жылу алмасу беті және басқа), сондай-ақ аппараттардың геометриялық өлшемдері және басқаларды (жобаны өңдеушімен белгіленеді) рационалды таңдаумен;
фазалық қалыпта жарылыс қауіпті қоспаның пайда болуын болдырмайтын компоненттерді пайдаланумен (жобаны өңдеушімен белгіленеді);
оның жарылыс қауіптілігін төмендететін (жобаны өңдеушімен белгіленеді) технологиялық орта жағдайы өлшемдерінің мәнін (құрамы, қысымы, температура) таңдаумен;
сенімді энергиямен қамтамасыз етумен (жобаны өңдеушімен белгіленеді) қамтамасыз етіледі.
Технологиялық жүйенің жарылыс өрт қауіпсіздігінің оңтайлы шарттары:
технологиялық жүйені жобалау сатысында анықталатын оған кіретін технологиялық блоктарды барынша мүмкін қатысты энергетикалық потенциалдармен (Qв) рационалды таңдаумен;
жаралыс қауіптілік деңгейін төмендетуге мүмкіндік беретін жекелеген технологиялық операцияларды процесстерге немесе сатыларға бөлумен (бірнеше саты компоненттерін араластыру, процесстерді реакциондыға және май алмасулыға бөлу және тағы басқалар) немесе бірнеше операцияны бір технологиялық операцияға біріктірумен (реакциялық реакциялықпен, реакциялық май алмасумен және тағы басқа);
технологиялық жүйеге қосымша процессті енгізумен немесе келесі операцияларда (жарылыс өрт қауіпті қоспа пайда болдыруға қабілетті қоспалардан тазарту немесе ортаның қауіптілік деңгейін келесі сатыларда арттыру және т.б.) жарылыс өрт қауіпті ортаның пайда болуын болдырмау мақсатындағы сатыда қамтамасыз етіледі.
Құрамына кезеңді әрекеттің жекелеген аппараттары кіретін үздіксіз әрекеттегі технологиялық жүйелер үшін кезеңді әрекет ететін аппараттарды үздіксіз технологиялық желіден (желіге) ажыратудың (қосудың) регламенттелген операцияларын, сондай-ақ оларда ажыратудан кейін жүргізілген операцияларды жарылыс қауіпсіз жүргізуді қамтамасыз ететін шаралар қарастырылады.
Технологиялық процессті жүргізудің регламенттелген режимінен ауытқыған кезде жарылыс өрт қауіпті қоспа тудыруға қабілетті технологиялық қондырғыларда (жабдық, құбыр өткізгіштер, аппараттар, технологиялық желілер және тағы басқа) желдету қарастырылады, не оларға инертті газдарды, салқындатушы қоспаларды беру жүйесімен немесе басқа да жарылыс қауіпті қоспалардың пайда болуын немесе пайда болу көзі болған кезде олардың жарылуы мүмкіндігін болдырмайтын техникалық құралдармен жабдықталады. Инертті газдар мен салқындатқыш қоспаларды беру жүйелерімен басқару технологиялық процессті жүргізу ерекшелігіне байланысты қашықтан (қолмен немесе автоматты) жүзеге асырылады. Құрамында жарылыс қауіптіліктің І және ІІ санатты технологиялық блоктары бар өндірістер үшін инертті ортаны беруді автоматты басқару қарастырылады; ІІІ санатты технологиялық блокты өндірістер үшін басқару қашықтан, автоматты емес, ал Qв 10 кезінде орын бойынша қолмен басқаруға рұқсат беріледі.
Технологиялық жүйенің жарылыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін жабдықты (аппараттарды, құбыр өткізгіш бөліктерін және т.б.) іске қосу немесе тоқтату кезінде жүйеде жарылыс қауіпті қоспаның пайда болуын болдырмайтын арнайы шаралар (сонымен қатар инертті газбен үрлеу) көзделеді.
Жобалық құжаттамада технологиялық процесстің ерекшеліктерін есепке алумен жабдықты іске қосу режимі мен тәртібі, оны тоқырау аумақтарын пайда болдырмайтын инертті газбен үрлеу тәсілдері өңделеді және регламенттеледі.
Үрлеудің тиімділігін бақылау автоматты режимде немесе сынаманы кезеңді алу әдісімен үрлеу процесін жүргізудің нақты шарттарын есепке алумен ағатын газдарда оттектің және (немесе) жанатын газдардың болуымен жүзеге асырылады.
Әрбір технологиялық блок үшін инертті газ мөлшері және оны тасымалдау жүйесі технологиялық жүйе жұмысының ерекшеліктерін есепке алумен, артудың бір уақыттылығымен таңдалады және жобамен анықталады. Инертті орта өлшемдері технологиялық процесстің жарылыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету шартынан туындай анықталады.
Технологиялық жүйелер көрсеткіштерді және олардың мәндерінің авария алды (қажеттілігіне қарай - ескерту) дабылын тіркеумен жарылыс қауіптілікті анықтайтын процесстің өлшемдерді бақылау құралдарымен, автоматты реттеу құралдарымен және аварияға қарсы қорғаныспен жарақталады.
Автоматтандыру жүйесі мен құралдарына қойылатын талаптар осы Талаптың 5 - тарауында анықталады.
Егер осы немесе басқа өлшемдерді автоматты бақылау және берілген диапазонда реттеу мүмкін болмаған жағдайда, процесстің жарылыс қауіпсіздігін қамтамасыз ететін әдістер мен құралдар әрбір нақты жағдай үшін процессті жүргізу шарттарын есепке алумен анықталады.
Жарылыс қауіпті технологиялық процесстер үшін жұмыстың барлық режимінде процесс регламентпен көзделген барынша шекті рұқсат берілген өлшемдері мәндерінің ауытқуы кезінде авариялық жағдайдың туындауын ескертетін және қауіпсіз тоқтауды немесе процессті берілген бағдарлама бойынша қауіпсіз жағдайға ауыстыруды қамтамасыз ететін аварияға қарсы автоматты қорғаныс жүйелері қарастырылады.
Аварияға қарсы автоматты қорғаныс жүйелері технологиялық процессті басқарудың ортақ жүйесіне қосылады. Оның іске қосылуы үшін дабылдарды қалыптастыру айналымдағы заттардың қасиеттерімен және процесс сипаттамасымен анықталатын өлшемдердің регламенттелген барынша шекті рұқсат берілген мәндерінде базалануы тиіс.
Құрамында жарылыс қауіптіліктің І және ІІ санатты технологиялық блоктары бар кезеңді процесстермен технологиялық объектілер бақылау, басқару және регламенттелген жұмыс тәртібінде іске қосу мен шығарудың және тоқтаудың аварияға қарсы қорғаныс жүйелерімен жарақталады.
Технологиялық жүйенің оған кіретін блоктардың жарылыс қауіпсіздік санатын есепке алумен, технологиялық процесстің ерекшелігімен, энергетикалық тұрақтылығы энергиямен жабдықтаудың рационалды схемасын таңдаумен, электрмен қоректену көздерінің санымен (негізгі және резервті), олардың сенімділігімен қамтамасыз етіледі, мүмкіндікті болдырмайды:
жүйенің герметикалығының бұзылуы (жылжымалы қосылыстар тығыздауларының герметизациясын жою, жабдықтың қысымның артуынан бұзылуы және т.б.);
жүйеде жарылыс қауіпті ортаның пайда болуы (өнімдердің реакционды аймақта болу уақытының артуы есебімен, оған түсетін өнімдер қатынасының бұзылуымен, басқарылмайтын процесстердің дамуымен және т.б.).
Технологиялық процесстің энергиялық тұрақтылықтығын сипаттайтын өлшемдер, осы тұрақтылықты қамтамасыз ететін құралдар мен әдістер процессті өңдеу кезінде анықталады және регламенттеледі.
Технологиялық процесстер өлшемдердің критикалық мәндерінде, сонымен қатар жарылыс аумағында жүргізілмейді. Процессті критикалық мән аумағында (жарылыс аумағында) жүргізудің негізді қажеттілігі жағдайында жабдықтың ішінде жарылыс бастауы көздерінің туындауының алдын алатын немесе болдырмайтын (механикалық және электр ұшқындар, жылытылған денелер мен беттер және басқалар) процессте айналатын өнімдер үшін барынша аз энергиядан немесе жану температурасынан асатын энергиясы немесе температурасы бар әдістер мен құралдар қарастырылады.
Бұл жану көздерінің пайда болуын болдырмайтын әдістер мен құралдарды таңдау, әрбір нақты жағдайда жарылыс қауіптілік санатын, технологиялық процесс және осы Талап ерекшеліктерін есепке алумен анықталады.
Тұтанудың қауіпті көздерін болдырмау мүмкін емес жарылыс қауіпті орталы технологиялық жүйелер жарылысты ескерту және жабдық пен құбыр өткізгішті бұзылудан қорғау құралдарымен (мембраналы сақтандыру құрылғыларымен, жарылғыш клапандармен, инертті газбен салқындатқыш жүйелерімен, жалынды жайылтпау құралдарымен және басқа) жарақталады.
Жанатын өнімдер (газ тәрізді, сұйық, қатты) айналатын, ауамен жарылыс қауіпті қоспалар туғызуға қабілетті технологиялық жүйелер герметикалы және жұмыстың барлық тәртібінде қоршаған ортада осы заттардың қауіпті қойылуының пайда болуын болдырмайды. Герметизацияға қойылатын талаптар қауіптілік факторын есепке алумен осы Талаптың 3 - тарауында анықталады.
Жабдықта жарылыстар мен өрттердің алдын алу бойынша шаралар процесстің жұмыс өлшемдері кезінде айналатын заттардың жарылыс өрт қауіптілік көрсеткіштерін есепке алумен өңделеді.
Жарылыстар мен өрттердің алдын алу бойынша шараларды өңдеу кезінде ғимараттар мен құрылыстар көлемінде өрт қауіпсіздік талаптары ескеріледі.
Қатты шаңданатын және дисперсті заттарды пайдаланумен байланысты сатылардағы технологиялық жүйелер үшін жанатын шаңның үй-жай (жұмыс аумағы), сыртқы қондырғы атмосферасына түсуін және оның жабдықтар мен құрылыс құрылымдарында жинақталуын барынша азайтатын шаралар мен құралдар, шаң жинау құралдары, оның кезеңділігі мен ауаның шаңдануын бақылау қарастырылады.
Қатты дисперсті жанатын заттар аппаратураға жүктеледі және ерітінді, паста немесе суланған қалыпта қайта өңделеді.
Әрбір технологиялық блок үшін оның энергетикалық потенциалын есепке алумен жобалық ұйымда жанатын заттардың ауаға лақтырылуын ескертуге немесе оның санын барынша азайтуға, жарылысты ескертуге ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Электрлік өлшеулер және өлшеу аспаптары
Экскаватор лат
Экскаватор машинисті
Қазақстан Ұлы Отан соғысы кезеңінде
«Автомобильдердің электр жабдықтары»
Қазақстандағы машина жасау кешенінің дамуы
Қонақ үйдегі лифт қызметі
Машиналар туралы жалпы мәліметтер
Автомобильдердің электротехникалық және электрондық жабдықтары -курсы мазмұны және әдістемесі
Электр монтаждау жұмыстары
Пәндер