35/10 кВ-тық «Анката» қосалқы станциясын қайта құру



Мазмұны
Кіріспе
1 Қайта құрылатын қосалқы бекет (станциясың) ауданының
сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
2 Электрлік жүктеменің графигін тұрғызу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
2.1 Жалпы тәртібі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9
2.2 Электрлік жүктеменің тәуліктік графигін тұрғызу ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
2.3 Жүктеменің ұзақтығы бойынша жылдық графигін тұрғызу ... ... ... ... ..11
3 35/10 кВ.ті қосалқы бекетке күштік трансфотрансформаторды
таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..13
4 35/10 кВ.ті Қосалқы бекеттің электрлік жалғануының
схемасын таңдау және қысқа тұйықталу тоғын есептеу ... ... ... ... ... 19
4.1 35/10 кВ.ті Қ/Б.ң электрлік жалғану схемасын таңдау ... ... ... ... ... 19
4.2 Қысқа тұйықталу тоғын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
5 Электрлік аппараттарды таңдау және оларды қысқа тұйықталу
тоғының әсеріне тексеру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .23
5.1 Коммутациялық аппараттарды таңдау және тексеру ... ... ... ... ... ... 23
5.2 Шиналарды таңдау және тексеру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25
5.3 Изоляторларды таңдау және тексеру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...29
5.4 Ток трансформаторын таңдау және тексеру ... ... ... ... ... ... ... ... ..30
5.5 Кернеу трансформаторын таңдау және тексеру ... ... ... ... ... ... ... .33
5.6 Асқын кернеу шектегіштерін таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 34
6 Өздік қажеттіліктері және оперативті ток ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..36
7 Электр желістерін ақаулық режимдерден қорғау ... ... ... ... ... ... ... 37
7.1 Күштік трансформатор қорғанысының есебі ... ... ... ... ... ... ... ... .37
7.2 Қорғаныс және автоматиканы жалпы баяндау ... ... ... ... ... ... ... ... .43
8 Еңбекті қорғау және техника қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 46
8.1 Негізгі тәртіптері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..46
8.2 Қосалқы бекеттің жерге қосу құрылғысының есебі ... ... ... ... ... ... .46
8.3 Қосалқы бекетті найзағайдың тікелей соғуынан қорғау ... ... ... ... ... .. 49
9 Технико.экономикалық көрсеткіштер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...51
10 Қорытынды
12 Қолданылған әдебиеттер тізімі
13 Қосымша
Қазіргі уақытта ауылдық территорияларды электрэнергиямен қамту аймағында негізгі мәселе - жұмыс қабілеттілігі жылдан-жылға нашарлап бара жатқан, республиканың ауылдық территориясының қоныстанушы бөлігін қамтитын жүз мыңдаған километрлік таратқыш тораптарды қалпына келтіру. Алда оларды түпкілікті қайта құру негізінде сапалы техникалық жаңғырту және толық масштабты техникалық қайта жабдықтау тұр.
Объектілерді қайта құруды этап бойынша жүргізу қажет. Бірінші кезекті объектілерді мақсатына сай, жіңішке қималы алюмин өткізгішімен темірбетонды тіреуіші бар ағаштан жасалған тіректі АЖ-10 кВ-ке қосу; ағаш тіректі АЖ-35 кВ немесе тіректі-штырлі оқшаулағышпен; төмен вольтті желілерді ағаш тіректерде, сондай-ақ 10/0,4 мачталы қосалқы бекеттер.
Саланың материалды-техникалық базасы және энергетикалық кәсіпорындардың негізгі фондтарының жоғары дәрежеде тозуы қазіргі заманғы талаптарға және энерготұтынудың өсу темпіне сай келмейді.
Тұтынушылар электрэнергиясының сапасына, электрмен жабдықтаудың сенімділігі мен тұрақтылығына талаптар іс жүзінде өсті. Қоршаған табиғи ортаны қорғауға, энергияны сақтауға, электр қондырғыда істейтін қызметшінің қауіпсіздігіне және тұрғындарға талаптар қатайды. Осы жағдайлар өзімен бірге көптеген басқарушы, нормативті және методикалық құжаттарды ( ПУЭ, СНиП, СН, НТПС, РД, ПТБ, ПТЭ және басқалар), сондай-ақ заң шығарушы және құқтық актілерді өңдеуге және нақтылауға алып келді. Жалпы қабылданған халықаралық техникалық стандарттар мен нормаларға ауысу және бейімделу мен оларды Қазақстан Республикасының әсер етуші заңдарына сәйкестендіру процесі іске асырылуда. Экономикалық талдау әдісін, таратқыш тораптың эксплуатациялық сенімділігін есептеуді, сондай-ақ жобалық шешімдердің экономикалық тиімді жаңа жүйелерін құруды жетілдіру қажеттілігі туындады.
Ғылыми-техникалық прогрестің салдарынан жоғарғы тиімділіктегі өнімдердің жаңа түрлері мен үлгілері - энергетикалық жабдықтар мен құрылғыларды, прогрессивті конструктивті және электротехникалық материалдарды, қазіргі заманғы релелік қорғаныстардың, автоматиканың, басқару және байланыстың микропроцессорлы кешендерін меңгеру жүргізілді.
Қазақстан рыногына алдыңғы қатарлы әлемдік өндірушілердің жаңа заманғы коммутациялық жабдықтары ене бастады. Қажетті жағдайларда отандық өнімге жалпы бейімделу отандық стандарттарға және республикадағы қажетті сертификацияға сай келетін, көбірек жетілдірілген импорттық жабдықтар және электротехникалық материалдар қолданумен ақталады.
Тораптық объектілерді қазіргі заманғы талаптарға сай тиісті эксплуатациялық жағдайға келтіру – бұл өте кең ресурсті, көп еңбекті және ұзақ жұмыс. Таратқыш тораптардың жоғары капитал сиымдылығын есепке алғанда, инвестицияның қажеттілігін және мемлекеттің ат салысуын ескеру қажет.
Барлық осы факторлар энергетикалық тораптар және электр энергияның қосымша қорек көздері кірістерінің аймақтық бағдарламасын этапты модернизация бойынша өңдеуді қамтамасыз етеді.
1 Федоров А.А., Старкова Л.А. «Учебное пособие для курсового и дипломного проектирования» Москва, Энергоатомиздат,1987, 367 с.
2 Каганов И.Л. «Курсовое и дипломное проектирование» М. Колос,1970, 303с. 3 Рожкова Л.Д., Козулин В.С., «Электроснабжение станций и подстанций» М. Энергия, 1980, 598с.
4 Смирнов А.Д., Антипов К.М. «Справочная книга энергетика» М. Энергоатомиздат, 1984, 435с.
5 Федоров А.А., Каменева В.В. «Основы электроснабжения промышленных предприятий» Москва, Энергия, 1979, 407 с.
6 Андреев В.А. «Релейная защита и автоматика систем электроснабжения» М. Высшая школа, 1991, 234с.
7 Блок В.М. «Пособие к курсовому и дипломному проектированию для электротехнических специальностей вузов» М. Высшая школа, 1990, 382с.
8 Правила устройств электроустановок. РД 34 РК 20/03. 501/202.04 Астана,2004.
9 Правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок. РД 34.03.202. М.1989.
10 Шабад А.М. «Расчеты релейной защиты и автоматики распределительных сетей» Л. Энергоатомиздат, 1985, 295с.
11 Постников Н.П., Рубашов Г.М. «Электроснабжение промышленных предприятий» Л. Стройиздат, 1989, 87с.
12 Афанасьев В.В. «Справочник по электрическим аппаратам высокого напряжения» Л. Энергоатомиздат, 1987, 351, 452с.
13 Конюхова Е.А. «Электроснабжение объектов» М. Высшая школа, 2001, 212 с.
14 Акимцев Ю.И., Веялис Б.С. «Электроснабжение сельского хозяйства» М. Колос, 1983, 162 с.
15. Блoк В.М. «Пocoбиe к кypcoвoмy и диплoмнoмy пpoeктиpoвaнию для элeктpoтexничecкиx cпeциaльнocтeй вyзoв» М. Выcшaя шкoлa, 1990, 382c. 16. Пpaвилa ycтpoйcтв элeктpoycтaнoвoк. PД 34 PК 20/03. 501/202.04 Acтaнa,2004. 17. Пpaвилa тexники бeзoпacнocти пpи экcплyaтaции элeктpoycтaнoвoк. PД 34.03.202. М.1989. 18. Шaбaд A.М. «Pacчeты peлeйнoй зaщиты и aвтoмaтики pacпpeдeлитeльныx ceтeй» Л. Энepгoaтoмиздaт, 1985, 295c. 19. Иcлaмбaкиeв Д.К., Джapжaнoвa Л.A., Aбдypaxмaнoв A.A. «Пpaктичecкoe pyкoвoдcтвo к выпoлнeнию paздeлa: «Oпpeдeлeниe тexникo-экoнoмичecкиx пoкaзaтeлeй и cocтaвлeниe бизнec плaнa» в кypcoвoм и диплoмнoм пpoeктиpoвaнии пo элeктpocнaбжeнию ceльcкoгo xoзяйcтвa» Aлмaты:


20. Aфaнacьeв В.В. «Cпpaвoчник пo элeктpичecким aппapaтaм выcoкoгo нaпpяжeния» Л. Энepгoaтoмиздaт, 1987, 351, 452c.
21. Бyдзкo И.A., Гecceн В.Ю. «Элeктpocнaбжeниe ceльcкoгo xoзяйcтвa» М. Кoлoc1973, 14с
22. Aкимцeв Ю.И., Вeялиc Б.C. «Элeктpocнaбжeниe ceльcкoгo xoзяйcтвa» М. Кoлoc,1983,162c. 23. Дьякoв A.Ф., «Пpaвилa тexничecкoй экcплyaтaции элeктpичecкиx cтaнций и ceтeй» М. Энepгoaтoмиздaт, 1989, 178, 432c. 24. Aндpeeв В.A «Peлeйнaя зaщитa и aвтoмaтикa» 25. Зacыпкин A.C. Peлeйнaя зaщитa тpaнcфopмaтopoв: / A.C Зacыпкин. –М.: Энepгoaтoмиздaт, 1989.-240c.

Пән: Электротехника
Жұмыс түрі:  Дипломдық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 54 бет
Таңдаулыға:   
Мазмұны
Кіріспе
1. Қайта құрылатын қосалқы бекет (станциясың) ауданының
сипаттамасы
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... .8
2 Электрлік жүктеменің графигін тұрғызу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
2.1 Жалпы тәртібі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .9
2.2 Электрлік жүктеменің тәуліктік графигін
тұрғызу ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
2.3 Жүктеменің ұзақтығы бойынша жылдық графигін
тұрғызу ... ... ... ... ..11
3 3510 кВ-ті қосалқы бекетке күштік трансфотрансформаторды
таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..13
4. 3510 кВ-ті Қосалқы бекеттің электрлік жалғануының
схемасын таңдау және қысқа тұйықталу тоғын есептеу ... ... ... ... ... 19
4.1 3510 кВ-ті ҚБ-ң электрлік жалғану схемасын таңдау ... ... ... ... ... 19
4.2 Қысқа тұйықталу тоғын есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19
5 Электрлік аппараттарды таңдау және оларды қысқа тұйықталу
тоғының әсеріне тексеру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .23
5.1 Коммутациялық аппараттарды таңдау және тексеру ... ... ... ... ... ... 23
5.2 Шиналарды таңдау және тексеру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 25
5.3 Изоляторларды таңдау және тексеру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...29
5.4 Ток трансформаторын таңдау және тексеру ... ... ... ... ... ... ... ... ..30
5.5 Кернеу трансформаторын таңдау және тексеру ... ... ... ... ... ... ... .33
5.6 Асқын кернеу шектегіштерін таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 34
6 Өздік қажеттіліктері және оперативті ток ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..36
7 Электр желістерін ақаулық режимдерден қорғау ... ... ... ... ... ... ... 37
7.1 Күштік трансформатор қорғанысының есебі ... ... ... ... ... ... ... ... .37
7.2 Қорғаныс және автоматиканы жалпы баяндау ... ... ... ... ... ... ... ... .43
8 Еңбекті қорғау және техника қауіпсіздігі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4 6
8.1 Негізгі тәртіптері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...46
8.2 Қосалқы бекеттің жерге қосу құрылғысының есебі ... ... ... ... ... ... .46

8.3 Қосалқы бекетті
найзағайдың тікелей соғуынан қорғау ... ... ... ... ... .. 49 9 Технико-
экономикалық көрсеткіштер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...51
10 Қорытынды
12 Қолданылған әдебиеттер тізімі
13 Қосымша

Кіріспе
Қазіргі уақытта ауылдық территорияларды электрэнергиямен қамту
аймағында негізгі мәселе - жұмыс қабілеттілігі жылдан-жылға нашарлап бара
жатқан, республиканың ауылдық территориясының қоныстанушы бөлігін қамтитын
жүз мыңдаған километрлік таратқыш тораптарды қалпына келтіру. Алда оларды
түпкілікті қайта құру негізінде сапалы техникалық жаңғырту және толық
масштабты техникалық қайта жабдықтау тұр.
Объектілерді қайта құруды этап бойынша жүргізу қажет. Бірінші кезекті
объектілерді мақсатына сай, жіңішке қималы алюмин өткізгішімен темірбетонды
тіреуіші бар ағаштан жасалған тіректі АЖ-10 кВ-ке қосу; ағаш тіректі АЖ-35
кВ немесе тіректі-штырлі оқшаулағышпен; төмен вольтті желілерді ағаш
тіректерде, сондай-ақ 100,4 мачталы қосалқы бекеттер.
Саланың материалды-техникалық базасы және энергетикалық кәсіпорындардың
негізгі фондтарының жоғары дәрежеде тозуы қазіргі заманғы талаптарға және
энерготұтынудың өсу темпіне сай келмейді.
Тұтынушылар электрэнергиясының сапасына, электрмен жабдықтаудың
сенімділігі мен тұрақтылығына талаптар іс жүзінде өсті. Қоршаған табиғи
ортаны қорғауға, энергияны сақтауға, электр қондырғыда істейтін қызметшінің
қауіпсіздігіне және тұрғындарға талаптар қатайды. Осы жағдайлар өзімен
бірге көптеген басқарушы, нормативті және методикалық құжаттарды ( ПУЭ,
СНиП, СН, НТПС, РД, ПТБ, ПТЭ және басқалар), сондай-ақ заң шығарушы және
құқтық актілерді өңдеуге және нақтылауға алып келді. Жалпы қабылданған
халықаралық техникалық стандарттар мен нормаларға ауысу және бейімделу мен
оларды Қазақстан Республикасының әсер етуші заңдарына сәйкестендіру
процесі іске асырылуда. Экономикалық талдау әдісін, таратқыш тораптың
эксплуатациялық сенімділігін есептеуді, сондай-ақ жобалық шешімдердің
экономикалық тиімді жаңа жүйелерін құруды жетілдіру қажеттілігі туындады.
Ғылыми-техникалық прогрестің салдарынан жоғарғы тиімділіктегі
өнімдердің жаңа түрлері мен үлгілері - энергетикалық жабдықтар мен
құрылғыларды, прогрессивті конструктивті және электротехникалық
материалдарды, қазіргі заманғы релелік қорғаныстардың, автоматиканың,
басқару және байланыстың микропроцессорлы кешендерін меңгеру жүргізілді.
Қазақстан рыногына алдыңғы қатарлы әлемдік өндірушілердің жаңа заманғы
коммутациялық жабдықтары ене бастады. Қажетті жағдайларда отандық өнімге
жалпы бейімделу отандық стандарттарға және республикадағы қажетті
сертификацияға сай келетін, көбірек жетілдірілген импорттық жабдықтар және
электротехникалық материалдар қолданумен ақталады.
Тораптық объектілерді қазіргі заманғы талаптарға сай тиісті
эксплуатациялық жағдайға келтіру – бұл өте кең ресурсті, көп еңбекті және
ұзақ жұмыс. Таратқыш тораптардың жоғары капитал сиымдылығын есепке алғанда,
инвестицияның қажеттілігін және мемлекеттің ат салысуын ескеру қажет.
Барлық осы факторлар энергетикалық тораптар және электр энергияның
қосымша қорек көздері кірістерінің аймақтық бағдарламасын этапты
модернизация бойынша өңдеуді қамтамасыз етеді.

1. Жобаланушы қосалқы бекет (станциясы) ауданының сипаттамасы
1.1 Электрлік жүктеме және қоршаған орта жөнінде мәлімдеме
Анкаты ауылы Орал өзенінің сол жағалауында Батыс-Қазақстан облысының
Теректі ауданында орналасқан:
- Мұздақ бойынша IV аудан ( мұздақ қабырғасының қалыңдығы
25 мм-ге дейін );
- Жел бойынша III аудан (желдің шапшаңдық қысымы 50Hм2 қа
дейін);
- Найзағайдың орташа ұзақтығы 40-50 сағжылына;
- Сазды топырақ, жердің меншікті кедергісі p = 100 Омм;
- Жер асты сулары 2,7м тереңдікте орналасқан;
- Топырақтың нормативті тоңдану тереңдігі 1,8м;
- Ауаның есептік температурасы:
Ең салқын бес
күндіктің орташасы ( -32о С );
Ең салқын тәуліктің орташасы ( -36о С );
Қайта құрылатын қосалқы бекетті электрмен қамту 35 кВ-тік ауалық желі
ҚБ 1103510кВ Акжаик арқылы жүзеге асырылады.
Қосалқы бекет жабдықтары физикалық, моральдық ескірген және
тұтынушыларды электрмен жабдықтаудың сенімділігі мен сапасын, сондай-ақ
экология талаптарын қанағаттандырмайды.
Осы себептен жұмыс кезінде зақымданулар, селективті емес айырылулар
электрэнергияның қосымша жоғалулары жиі болады.
Қазіргі уақытта тұрғын үй секторының энергиямен қарулануының өсуі және
ауыл шаруашылығының дамуы қолдануда тұрған таратқыш тораптар мен қосалқы
бекеттерді қайта құру және толықтыру қажеттілігін туындатты.
Бастапқы берілгендер ретінде 3510 кВ Анката ҚБ-ң 22.06.2010 және
22.12.2010 жылдарға 10 кВ шинасындағы жүктемелердің тексеруші өлшеулері,
кесте-1, сондай-ақ 10 кВ шығыстық желілер бойынша жүктемелердің сағат
сайынғы өлшеулері, кесте-2 келтірілген.

2 Электрлік жүктеменің графигін тұрғызу
2.1 Жалпы тәртібі
Энергожүйедегі қосалқы бекеттердің жұмыс режимін анықтайтын,
жекелеген тұтынушылардың электрлік жүктемелері, сондай-ақ олардың жалпы
жүктемелері үздіксіз өзгеріп отырады. Бұл фактыны уақыт бойынша
электрқондырғылардағы қуаттың(тоқтың) өзгеру диаграммасымен, яғни,.
жүктеме графигімен бейнелеу қабылданған. Сондықтан оларды тәуліктік(24
сағ), маусымдық және жылдық деп бөледі.
Зерттелетін орны немесе энергожүйенің оларға қатысты
элементі бойынша, графиктерді келесі топтарға бөлуге болады:
- тұтынушы қосалқы бекеттердің шиналарында анықталатын,
тұтынушылардың жүктемелік графиктері;
- тораптық графиктік жүктеме– аудандық және түйіндік қосалқы
бекет шиналарында;
- энергожүйенің қорытынды жүктемесін сипаттайтын,энергожүйенің
жүктемелік графиктері;
- қосалқы бекеттердің жүктемелік графиктері;
Графиктерді электрқондырғылардың жұмысын талдау, электрмен қамту
жүйесін жобалау, электрді тұтынуға болжам жасау, жабдықтардың ремонттарын
жоспарлау, сондай-ақ пайдалану кезеңінде қалыпты жұмыс режимін жүргізу үшін
қолданады.

2.2 Электр жүктеменің тәуліктік графигін тұрғызу
Қайта құрылатын ҚБ 3510 кВ Анката-да жүктеменің уақыт бойынша
өзгеруінің түрліше сипаттамасына ие тұтынушылары бар. Әдетте оларды
жобалағанда типтік график бойынша анықтайды.
Активті қуаттардың және қуат коэффициенттердің (cosf) белгілі мәндері
бойынша жүктеме графигінің қысқы және жазғы күндердің әрбір сатысы үшін
толық қуат (S)-ті мына өрнекпен анықтаймыз:

(2.2.1)

2.1 кесте 3510 кВ Анката қосалқы бекетінің 21.12.2010 ж-ға 10 кВ
желісі бойынша тексеру өлшеуі

Уақыты Тоқ, А
Л-1 Л-2 Л-3 Л-4 Л-5 Л-6 Кіріс
Бузай НасоснаяТалпын Ферма-3,Центр. Школа 10 кВ
5 ус.
1 00:00
Л-1 Л-2 Л-3 Л-4 Л-5 Л-6 Кіріс
Бузай НасоснаяТалпын Ферма-3,Центр. Школа 10 кВ
5 ус.
1 00:00 5 3 5 2 6
1 311,7 0,19 - 720 5,7 4104
2 398,4 0,25 - 1460 6,2 9052
3 536,9 0,33 - 740 7,4 5476
4 1177,8 0,73 - 720 17,4 12528
5 1385,6 - 0,43 720 18,3 13176
6 1402,9 - 0,44 740 18,5 13690
7 1472,2 - 0,46 720 19,4 13968
8 1697,4 - 0,53 1480 22,6 33448
9 1939,8 - 0,61 720 26,9 19368
10 2199,6 - 0,69 740 31,5 23310
Барлығы жылына 148120

3.2 кесте Қуат және электрэнергияның жылдық жоғалтуларын анықтау (2-
ші вариант)

Жүктеме жүктеме,Кз Кз;0,5 Жүктеменің ТрансформаторлТрансформато
сатыларыныкВА берілген ардағы рлардағы
ң №-і сатысының қуаттардың электрэнерги
ұзақтығы жоғалулары,кВтяның
,сағжыл. жоғалулары,
кВт•сағжыл
1 311,7 0,31- 720 5,0 3600
2 398,4 0,39- 1460 5,9 8614
3 536,9 0,53- 740 7,9 5846
4 1177,8 - 0,59 720 17,7 12744
5 1385,6 - 0,69 720 21,8 15696
6 1402,9 - 0,7 740 22,2 16428
7 1472,2 - 0,74 720 23,7 17064
8 1697,4 - 0,85 1480 29,2 43216
9 1939,8 - 0,97 720 36,1 25992
10 2199,6 - 1,09 740 44,4 31968
Барлығы бір жылға 181168

1-ші вариантты алдын-ала қабылдаймыз, 1600 кВА-лік екі трансформатормен
жабдықтау. Мұнда электрэнергияның жылдық жоғалуы 148120 кВт*чг -ты
құрайды. Ал, екінші вариантта екі трансформатор 1000 кВА-ден , жылдық
электрэнергия жоғалуы 181168 кВт*чг -ты құрайды.
Электрмен қамту вариантының ақырғы таңдауы 8-ші Техника –
экономикалық көрсеткіштер бөлімінде жасалған.
3.3 кесте ҚБ 3510 кВ-ті күштік трансформаторлардың техникалық
мәліметтері

НоминалдыНомина Қысқа Бос жүріс Қысқа Бос жүріс
Трансформатоқуат, лды тұйықталушығындарытұйықталу тоғы
р түрі Sн.т.,кВАкернеу, кернеуі,U,Рхх, шығындары,Ixx,%
Uн,кВ k,% кВт Ркз, кВт
ТМ-160035 1600 35 6,5 3,65 18 1,4

4 3510 кВ-ті қосалқы бекеттің электрлік жалғануының схемасын таңдау
және қысқа тұйықталу тоғын есептеу

4.1 3510 кВ-ті ҚБ-ң электрлік жалғану схемасын таңдау
Екі трансформаторлы ҚБ-ті салғанда жоғарғы кернеу жағынан электрлік
жалғанудың неғұрлым қарпайым схемасын жүзеге асырған қолайлы.
Айырғыштардың, жалғаулардың мейлінше аз саны, айырғыштың құны
трансформаторлық қондырғының құнымен шамалас болған кезде әсіресе тиімді.
Қалыпты жағдайда трансформаторлар жеке-жеке жұмыс жасайды. Осы себептен
Қ.Т. тоғы екі есе азаяды, бұдан 1000 В-ке дейінгі аппараттардың жұмыс жасау
шарттары жеңілдейді. Трансформаторлардың біреуі айырылған кезде екіншісі
секциялық автомат немесе айырғыш арқылы қосылып, өзіне жүктеменің бәрін
немесе белгілі бөлігін қабылдайды және қорек көзі қалыпқа келгенше шамадан
тыс жүктелумен жұмыс жасайды.

4.2 Қысқа тұйықталу тоғын есептеу
Қысқа тұйықталу тоғын есептеу аппараттарды таңдау үшін және электр
қондырғылар элементтерін (шиналар, изоляторлар, кабельдер және т.б)
электрдинамикалық және термиялық беріктігіне тексеру, релелік қорғанысты
жобалау және жөндеу, найзағайдан қорғану схемалары мен құралдарын таңдау,
тоқшектегіш және жергеқосқыш құрылғыларды таңдау және есептеу үшін
жасалады.
А-4 парағыңда Акжаик 1103510 кВ ҚБ-нен АЖ-35 кВ арқылы
қоректендірілген 3510 кВ-ті қос трансформаторлы Анката қосалқы
бекетінің есептік схемасы келтірілген
Есептік схема негізінде Қ.Т. тоғының шамасына әсер ететін, электр
қондырғылардың барлық элементтері өздерінің кедергілері түрінде кірулері
тиіс баламалы орын басу схемасын құрамыз.
Схемаға үшфазалық қысқа тұйықталудың К1, К2, К3 нүктелерін енгіземіз
және олардың тоқтары мен қуаттарын анықтаймыз. Электр желісінің шектелмеген
үлкен қуатқа жалғанғандығы белгілі. Есептеуге қажетті барлық параметрлер
схемада көрсетілген.
Есепті салыстырмалы бірліктер әдісімен жүргіземіз. Есептік және орын
басу схемасы А – 4 парағында көрсетілген.
Базизтік қуаттың шамасын Sб = 100МВА деп қабылдаймыз. Схеманың
есептеуде кедергілері ескерілетін барлық элементтерін нөмірлейміз.
Баламалы орын басу схемасы элементтерінің кедергілерін анықтаймыз:

Ауалық желістің кедергісін табамыз:

(4.1)

(4.2)

Трансформатор кедергілерін табамыз:

(4.3)

К1 нүктесі үшін қысқа тұйықталу тоғының есебі. Активті және реактивті
кедергілерді бөлек-бөлек қосамыз:

Қортындылаушы толық кедергі:
(4.4)
Қ.Т. тоғының периодты құраушысын анықтаймыз. Жүйенің қуаты шектеусіз жоғары
(Sc=),онда

(4.5)
Мұндағы: Int3-периодтық құраушының әсерлік tсек
I- Қ.Т-ның тұрақтандырылған тоғы
I- Қ.Т. тоғының периодтық құраушысының бірінші
период үшін әсерлік мәні(сверхпереходной ток)

(4.6)

(4.7)
Сонда
К1 нүктесіндегі Қ.Т. 3510 кВ-ті қосалқы бекеттің 35 кВ-тік шинасындағы
Қ.Т.-мен сәйкес келеді.
Осы себептен үшфазалық соққы тоқ мына өрнекке тең:
(4.8)

Екі фазалық қысқа тұйықталуда:
(4.9)

К2 нүктесі үшін Қ.Т. тоғының есебі.Активті және реактивті кедергілерді
бөлек-бөлек қосамыз:

Толық қорытындылаушы кедергі:

Базистік тоқ:

Қ.Т. тоқтарын анықтаймыз:

Үшфазалық соққы тоғы мына өрнекке тең:

Екі фазалық Қ.Т.-да:

Үшфазалық соққы тоғы мына өрнекке тең:
К3 нүктесі үшін Қ.Т. тоғы:

Толық қортындылаушы кедергі:

Қ.Т. тоқтарын анықтаймыз:
К2 и К3 нүктелері 10,5 кернеудің бір сатысында орналасқандықтан, олардың
базистік тоқтары бірдей болады.
Осыдан

Қ.Т. тоқтарын анықтаймыз:

Үшфазалық соққы тоқ мына өрнекке тең:

Екіфазалық Қ.Т.-да:

Нәтижелерді 4.1 кестеге түсіреміз
4.1 кесте Қысқа тұйықталу тоғы есебінің нәтижелері

Қ.Т. нүктесі
К1 0,73 1,52 0,64
К2 0,89 1,86 0,77
К3 0,21 0,36 0,18

5 Электрлік аппараттары таңдау және оларды қысқа тұйықталу тоғының
әсеріне тексеру

5.1 Коммутациялық аппараттарды таңдау және тексеру
Электрлік аппараттардың дұрыс, теориялық негізде таңдалуы көпшілік
жағдайда олардың қалыпты және ақаулы режимдерде сенімді жұмыс жасауын
қамтамасыз етеді. Осы заманғы энерго жүйелердің электр тізбегінің түрлі
нүктелеріндегі айырғыштар жұмысына техникалық талаптар және шарттар
негізінде, 35 кВ кернеуге қолдануға аз майлы және вакуумдық айырғыштарды
ұсынуға болады. Жоғарғы вольтты айырғыштарды таңдау жұмыс шарты (сыртқы
немесе ішкі қондырғылар үшін) және келесі параметрлер бойынша жасалады:

1) Номиналды кернеу бойынша

(5.1)
Мұндағы: - айырғыштың номиналды кернеуі
-айырғыш орналасқан орындағы
электрқондырғының номиналды кернеуі;

2) Номиналды тоқ бойынша

(5.2)

мұндағы: - айырғыштың номиналды тоғы
- айырғыш орнатылған тізбектің максималды жұмыс
тоғы;

1) Айырылу тоғы және қуаты бойынша
немесе
(5.3)

мұндағы:
және - айырғыштың сәйкесінше номиналды
айырылу тоғы және қуаты;
және - айырылудың сәйкесінше есептелген
тоғы және қуаты
Практикалық есептеулерде жеткілікті дәрежедегі дәлдікпен сек
болғанда және болғанда деп қабылдауға болады.
мұндағы:
- айырғыштың айырылуға есептелген уақыты
Энергожүйенің қуаты шектеусіз жоғары ( ) , онда

(5.4)

Айырғыштарды Қ.Т. тоғына тексеру жасалады:
а) Электродинамикалық беріктікке
(5.5)

б) Термиялық беріктікке

(5.6)
мұндағы:
- айырғыштың сәйкесінше электродинамикалық
және термиялық беріктіктерінің тоқтары;
- Қ.Т. тоғының ағу уақыты.
- жылулық импульс.
ВН-35 кВ жағына ВБЭТ-35 ІІІ-25630 түріндегі вакуумдық айырғышты
және ПРН-220М1 жетегімен РЛНД 3-35100 түріндегі ажыратқышты таңдаймыз.
Аппарат таңдалатын тізбектегі ұзаққа созылған режимге максималды
мүмкін болатын есептік тоқтарды анықтаймыз.
(5.7)
Аппараттарды таңдауды кестеліқ формада жүргіземіз.

5.1 кесте Аппараттарды таңдау

Есептік мәліметтер Каталогтық мәліметтер
Айырғыш ВБЭТ-35ІІІ-25630Ажыратқыш
РЛНД-35630


-



Таңдалған аппараттар барлық шарттарға сәйкес келеді.

10кВ жағына BBTEL-10-12,5630-У-2-41 вакуумдық айырғыштарын
таңдаймыз. BBTEL-10 вакуумдық айырғыштары жаңа буынның коммутациялық
аппараттары болып табылады. Айырғыштың конструкторлық шешімі негізінде
фазалық жетектермен ортақ білікпен механикалық байланысқан магниттік
ілмекті қолдану жатыр.
10кВ-тің кірісіндегі максималды тоқ:
5.2 кесте 10кВ жағына аппараттарды таңдау
Есептік мәліметтер Каталоктық мәліметтер
BBTEL-10 айырғышы РВЗ-10400 ажыратқышы


-



мұнда:
(5.8)
3-8 [3]- таблицасы бойынша
(5.9)
(5.10)

Таңдалған аппараттар барлық шарттарға сай.

5.2 Шиналарды таңдау және тексеру
Ауылдық ашық орындалған қосалқы бекет электрқондырғыларында 35 В және
одан жоғары кернеулерде шиналар жуан, көпсымды өткізгіштен орындалады, 10
кВ және төменгі кернеулерде тікбұрышты жалғанған шиналар қолданылады.
Шиналар ұзақ мүмкін болатын тоғы бойынша таңдалады Ідоп және
электродинамикалық, термиялық беріктіктеріне тексеріледі. Оқшауланбаған
өткізгіштермен жасалған 35 кВ және жоғары кернеулі АТҚ-лар шиналарын тоқтың
электродинамикалық әсеріне тексермейді.

5.2.1 АТҚ-35 кВ шиналарын таңдау
1. Ұзақ уақытты мүмкін тоғы бойынша:
(5.2.1)
мұндағы: - шинамен ағатын, максималды жұмыс тоғы.
=19,4А
4(1)-қосымша бойынша мүмкін тоғы болатын, АС-7011 сымын таңдаймыз.

2. Шиналарды термиялық беріктігіне тексереміз
Шиналарды тексеруді көмегімен термиялық берік қима анықталатын мына
өрнекпен орындауға болады STC [5]
;
(5.2.2)
Мұндағы: - [8] – бойынша келтірілген уақыт
- шинадағы үшфазалық Қ.Т. тоғы, кА
- алюмин шиналар үшін қабылдайтын 11-ге тең еселік.

70 мм2 27,5 мм2
Таңдалған АС – 70 сымы термиялық беріктіктің шартын қанағаттандырады.

5.2.2 АТҚ – 10кВ шиналарын таңдау
Ереже бойынша күштік трансформатор мен жабық таратқыш құрылғы КРУ
арасындағы шиналарды оқшауланбаған алюмин сымдардан жасайды. Ұзақ мүмкін
болатын тоқ бойынша:

4 [1] қосымшасы бойынша АС-7011, сымын таңдаймыз

2. Шинаны термиялық беріктігіне тексеру:
;
Мұндағы: - [8]бойынша келтірілген уақыт
- Шинадағы үшфазалық Қ.Т. тоғы, кА
- алюмин шиналар үшін қабылданатын, 11-ге тең
еселік.

70 мм2 22,6 мм2
Таңдалған АС-70 сымы термиялық беріктік шартын қанағаттандырады.

5.2.3 10 кВ-тық жабық таратқыш құрылғылар шиналарын таңдау (КРУ-
10)
Ауылдық электрқондырғыларда басым түрде алюмин шиналар қолданылады. КРУ-
10 кВ үшін қимасы тікбұрышты шинаны таңдаймыз.
Шиналар бір горизонтальды жазықтықта =130cм пролетпен орнатылған
және олардың өстерінің арасындағы қашықтық а =35см. Қимасын ұзақ
уақыттық мүмкін тоғы бойынша таңдаймыз. По 5[2] таблица бойынша маркасы АТ
253,0 мм2 шинаны таңдаймыз

265А 68
А (5.2.3)
Шиналарды электродинамикалық беріктікке тексергенде мына шарт орындалуы
қажет:

(5.2.4)
мұндағы: - шинаның материалында үшфазалық Қ.Т.-дың соққылық тоғы
аққанда туындайтын, иілудің есептік кернеуі.
- Шина материалының иілуіне мүмкін болатын кернеу.
АТ маркалы алюмин үшін =700кгсм2 [2]
Шиналарға әсер ететін күшті анықтаймыз:
,
(5.2.5)
Тікбұрышты қималы бірполюсты шиналар үшін формаға тәуелді Кф еселігі 1-ге
тең. Кф=1
кг;
иуші момент:
кг×см;
(5.2.6)
Шиналарды бір горизонталь жазықтықта жалпағынан орналасқан деп
қабылдаймыз. Сонда кедергі моменті:

см3;
(5.2.7) Есептік кернеу: кгсм2;
(5.2.8)
=700 кгсм2, бұдан шиналар механикалық берік деген қорытынды жасаймыз.
Шиналарды термиялық беріктікке тексеру.
Шиналарды Қ.Т – ң аз уақыттық әсері кезіндегі ол үшін мүмкін болатын
температура термиялық беріктікке тексеру өткізгіштің Қ.Т. кезіндегі
есептік температурасы -мен салыстыруға саяды.
Осындай негізде мына шарт орындалу керек:

(5.2.9)
Алюмин шиналар үшін
Шинаның Қ.Т. моментіне дейінгі температурасын анықтаймыз:
(5.2.10)
Сосын [2] әдісі бойынша 14-суретте көрсетілген қисықпен мынаны анықтаймыз:
болғанда,
Мына
есептеуінен кейін (5.2.11)
екенін табамыз. Бұл -тан айтарлықтай аз, яғни таңдалған шиналар
термиялқ берік.
Осындай негізбен АТ 253,мм2 маркалы шиналары барлық шарттарды
қанағаттандырады және қондыруға ұсынуға болады.

5.3 Изоляторларды таңдау және тексеру
Изоляторларды таңдағанда мынадай реттегі параметрлерге жарамдылығы
тексерістен өткізілуі тиіс:
- номиналды кернеу бойынша
- мүмкін болатын механикалық жүкке
- өтпелі изоляторлар үшін номиналды тоғы бойынша
Бұлардан басқа, изолятордың сыртқы, әлде ішкі қондырғыға арналғандығын
ескеру керек.

(5.3.1)
мұндағы: - изолятордың номиналды кернеуі;
- қондырғының номиналды кернеуі;

5.3.1 АТҚ-35кВ изоляторларын таңдау
[6] – таблица бойынша ОА-35 тіректік изоляторын таңдаймыз:
.
Иілгіш шиналардың тіректік изоляторын мүмкін болатын механикалық жүкке
тексермейді.

ЖТҚ – 10 кВ изоляторларын таңдау
[6] – таблица бойынша мыналарды таңдаймыз:
Тіректік изолятор ОВ-10:
Өтпелі изолятор ПБ-10250:
Мүмкін болатын механикалық жүкке тексереміз:
,
(5.3.2)
мұндағы: - тіректік изоляторлар үшін есептік механикалық жүк;

- изоляторды бүлдіретін механикалық жүк;
Алдыңғы 10 кВ шиналарды таңдаудың есептеулерінен

ОВ-10 тіректік изоляторы барлық талаптарды қанағаттандырады.
Шарт бойынша өтпелі изоляторлар үшін есептік жүктемені
анықтаймызОпределим расчетную нагрузку для проходных изоляторов из условий:

(5.3.3)
0,06 кг 75 кг

Номиналды тоқ бойынша тексереміз
250А68А
(5.3.4)
ПБ-10250 өтпелі изоляторы барлық шарттарды қанағаттандырады.

5.4 Тоқ трансформаторын таңдау және тексеру
Тоқ трансформаторлары бірінші тізбектің номиналды тоғы, дәлдік классы,
екінші тізбектің номиналды қуаты бойынша таңдалады және қысқа тұйықталудың
сквоздық тоғы аққандағы электродинамикалық және термиялық беріктікке
тексеріледі.
Тоқ трансформаторын бірінші тізбектің номиналды кернеуі және тоғы бойынша
таңдағанда келесі шарттар орындалуы қажет.

(5.4.1)
,
(5.4.2)
мұндағы: - тоқ трансформаторының номиналды кернеуі;
- тоқ трансформаторының бірінші орамының тоғы;

12 [2] – таблицасы бойынша шамамен ТПЛ-10-1505 түріндегі тоқ
трансформаторын және оның техникалық сипаттамасын таңдаймыз.
5.3-кестесінде таңдалған тоқ трансформаторының параметрлері мен оның
каталогтық мәліметтерін салыстырамыз.

5.3 кесте 10 кВ-тық кірістің тоқ трансформаторын таңдау
Таңдау Каталогтық Есептік
шарты мәліметтер мәліметтер


Динамикалық беріктігіне
тексеру

Термиялық беріктігіне
тексеру


Тоқ трансформаторларында ереже бойынша, екінші орам екеу болады.
Дәлдік класы 0,5 болатын оның біреуі өлшеуіш приборларды қоректендіру және
есеп үшін, ал Р (немесе 10Р) түріндегі екіншісі релелік қорғаныс тізбегі
үшін қызмет етеді. Екінші тізбек жүктемесі бойынша тоқ трансформаторын
тексеру оның жұмысын талап етілетін дәлдік класында(ереже бойынша 0,5-ке
тең)қамтамасыз ету үшін, мынадай шартты сақтаудан тұрады: [4]

(5.4.3)
мұндағы:
- Тоқ трансформаторының мүмкін болатын (номиналды) тоғы, ВА;
- Тоқ трансформаторының екінші есептік жүктемесі;

; (5.4.4)
мұндағы:
- екіншігәр номиналды тоқ (5А);
- жүктеменің есептік кедергісі Ом;
, (5.4.5)
мұндағы: - берілген тоқ трансформаторына қосылған, приборлардың
тоқтық орамдарының жиынтық кедергісі (активті және реактивті энергияның
амперметр, счетчиктері)
- тоқ трансформаторынан прибордың орнатылған
жеріне дейінгі жалғағыш сымдардың кедергісі;
- 0,1 Ом – түйіспелердің кедергісі [4]
Сымдардың кедергісі:
,
(5.4.6)
мұндағы: сымның ұзындығы(10-30 м деп алынады.)
өткізгіштік (мыс немесе алюмин)
сымдардың қимасы(2,5мм2 -ден кем емес )

Орамдар кедергісінің шамамен алынған мәндері:
- амперметр Э-309 - 0,2 Ом
- активнті энергияның счетчигі ПСИ-4ТА 03.2-1008 - 0,04 Ом;
- реактивті энергияның счетчигі СЭТ - 0,045 Ом

Сонда:
Ом
Ом;

Ом;

Трансформатордың есептік екіншігәр жүктемесі:
ВА;

15ВА12,7ВА
Шарттың орындалғандығы және тоқ трансформаторы берілген 0,5 дәлдік класымен
жұмыс жасайтыны көрініп тұр.
Релелік қорғаныс жалғанған, екінші өзекше орамын тексермейміз, оның
қуаты талап етілетін 3,0 класында
35 кВ желідегі тоқ трансформаторын есептеу осыған ұқсас.
ТФЗМ-35 түріндегі тоқ трансформаторын таңдаймыз.

5.5 кесте 35 кВ-тік кірістің тоқ трансформаторын таңдау

Таңдаудың Каталогтық Есептік
шарты мәліметтер мәліметтер


Динамикалық беріктіке
тексеру

Термиялық беріктікке
тексеру

Дәлдік класы 0,5
болғанда


5.5 Кернеу трансформаторын таңдау және тексеру
Кернеу трансформаторлары өлшегіш приборлардың параллельді орамдарын
және есептеу приборларын қоректендіру үшін, сондай-ақ 10 және 35 кВ
желістердегі изоляцияны бақылау үшін арналған. Кернеу трансформаторлары
номиналды кернеу, дәлдік класы және екіншігәр жүктеме бойынша таңдалады.
13 [2] – таблица бойынша шамамен НТМИ-10 түріндегі кернеу трансформаторын
және оның техникалық сипаттамасын таңдаймыз.
4.5.1- таблицасында таңдалған кернеу трансформаторының есептік
параметрлерін оның каталогтық мәліметтерімен салыстырамыз.

5.6 кесте 10 кВ кернеу трансформаторын таңдау

Таңдаудың шарты Каталогтық мәліметтер Есептік мәліметтер


дәлдік класы 0,5

Есептік жүктеме:
, (5.5.1)
мұндағы: - кернеу трансформаторына қосылған барлық приборлар
тұтынатын, жиынтық активті қуат.
- Кернеу трансформаторына қосылған барлық
приборлар тұтынатын, жиынтық реактивті қуат.
Жеңілдету мақсатында толық қуаттың қосындысын жасауға болады. [4]
Есептік жүктемені анықтаған кезде 3510 кВ ҚБ-ке келесі өлшеу және
есептеу приборлары орнатылатынын ескереміз:
- Әрбір АЖ-10-35 кВ-ке активті және реактивті энергияның санағыштары;
- Шиналарда кернеуді бақылау үшін ауыстырып қосқышымен бір вольтметр
желілік және фазалық кернеулерге;
Есептеулерде тұтынатын приборлар қуатының паспорттық мәндерін
қолдануға болады:
- электромагнитті вольтметр Э 335,Р=2Вт;
- активті энергияның санағышы ПСЧ-4ТА032-100В Р=2,2Вт, Q=9,75Вар, S=10ВА;
- реактивті энергияның санағышы СТЭ Р=2,2Вт, Q=9,75Вар, S=10ВА;
Жобаланушы 3510 кВ-ті Анқата ҚБ-де бөлек-бөлек жұмыс жасайтын,
өздерінің кернеу трансформаторларымен 10 кВ шиналардың 2 секциясы бар.
Әрбір кернеу трансформаторына шығыс АЖ-10 кВ-ң 2 ұяшығы келеді, біреуі
резервтің ұяшығы және 10кВ кірістің ұяшығы. Қорытындысында активті және
реактивті энергияның әрбіреуіне 4 санағыштан және 1 киловольтметр.
Жиынтық есептік жүктеме мынаған тең болады:

шарты орындалды, кернеу трансформаторы берілген 0,5 дәлдік
класымен жұмыс жасайтын болады.
35 кВ желідегі кернеу трансформаторын есептеу және таңдау осыған ұқсас.
ЗНОМ-35 кернеу трансформаторын таңдаймыз. Таңдаудың қорытындылары 4.5.2-
таблицкаға енгізілген.

5.7 кесте 35 кВ кернеу трансформаторын таңдау

Таңдаудың шарты Каталогтық мәліметтер Есептік мәліметтер


дәлдік класы 0,5

5.6 Асқын кернеу шектегіштерін таңдау
Асқын кернеудің шектегіштерін 35 кВ жағында номиналды кернеуі бойынша,
ЗАО Полимер-Аппарат-тан шығарылған ОПН 3540,5102 УХЛ1 маркасын 5,8
кестесінде келтірілген номиналды параметрлермен таңдаймыз.

5.8 кесте ОПН-35 кВ-тің техникалық параметрлері

Номиналды кернеу, кВ 37
Ең үлкен жұмыс кернеуі, кВ 40,5
Коммутациялық асқын кернеудің есептік тоғы, А 280-1500
Коммутациялық асқын кернеудің есептеу тоғы кезіндегі қалдық 85
кернеу, кВ, үлкен емес...
Номиналды разрядты тоқ, кА 10
Номиналды разрядты тоқтағы қалған кернеу, кВ, үлкен емес 117
Ұзақтағы 0,2 с. ҚТ тоғындағы жарылыс қауіпсіздігі кА 20
(действ.)

Осы мінездемелер мен 2.12.4 [12] таблицасын салыстырудан көрініп
тұрғандай таңдалған аппарат электр жабдықтың координация талаптарына
толығымен жауап береді.
10 кВ жағында ОПН-П1-10II- УХЛ1 маркалы асқын кернеуден шектегіштерді
номиналды кернеуі бойынша келесі номиналды параметрлермен таңдап аламыз.

5.9 кесте ОПН-10 кВ-тің техникалық параметрлері

Номиналды кернеу, кВ 10
Ең үлкен жұмыстық кернеу, кВ 12
Комутациялық асқын кернеудің есептік тоғы, А 250-10000
Коммутациялық асқын кернеудің есептік тоғындағы 38
қалған кернеу, кВ, үлкен емес
Номиналды разрядты тоқ, кА 500
Номиналды разрядты тоқтағы қалған кернеу кВ, үлкен 29.5
емес

6 Өздік қажеттіліктері және оперативті тоқ
РҚА-ның оперативті тізбегін және қосалқы бекеттің қалған
қажеттіліктерін қоректендіру үшін, КРН шкафының ТСН ұяшығында
орналастырылған өздік қажеттіліктер трансформаторлары қарастырылған. Өздік
қажет трансформаторлары қосалқы бекеттің төменгі кернеу шинасына жалғанады.
Жобаланатын қосалқы бекетке 100,4 кВ-тік екі күштік трансформаторды
қарастырамыз. Өздік қажеті шинасынан сәйкес автоматтар арқылы басқару
шиналарының қоректік тізбектері және сигнализациялар, ҚБ-ті жарықтандыру,
шаруашылық құрылыстары, 10 кВ-ті ұяшықтар шкафтарын жарықтандыру, байланыс
құралдары қоректенеді.
220 В тізбекке кернеудің барлығын және шамасын бақылайтын вольтметр
қосылған. Өздік қажеттіліктің берілген жүктемелері 6.1-кестесінде
келтірілген.

6.1 кесте ҚБ-ң өздік қажеттілік жүктемес

Жүктеменің атаулары Жиынтық активті қуат, Р,кВт
Жарықтандыру 5
ҚБ –ны жылыту, байланыс және кезекші20
бөлмесі.

Активті жүктемені қоректендіретін өздік қажеттілік трансформаторының
қуаты [2] формуласы бойынша анықталады:
;
(6.1)
Қуаты 25 кВА, ТМ – 1025 күштік трансформаторын қабылдаймыз.

7 Электр желілерін ақаулық режимдерден қорғау
7.1 Күштік трансформатор қорғанысының есебі

Қосалқы бекет күштік трансформаторы негізгі және ең қымбат тұратын жабдық
болып табылады. Трансформатордың ақау кезіндегі бүліну дәрежесі оның
қорғаныстық дәрежесіне тәуелді және жөндеу мен қалпына келтіруге кететін
шығындар да осыған сәйкес.

Зақымданудың негізгі түрлері трансформатордың орамдары мен шығыстарындағы
көп фазалық және бір фазалық қысқа тұйықталулар, сондай-ақ магнит
өткізгіштегі болаттың өртенуі болып табылады. Бір фазалық зақымданулар
екі түрде болады: жерге және орауыштың орамдары арасындағы (орамдық
тұйықталулар). Ең ықтималы трансформатордың шығысындағы көпфазалы және
бірфазалы қысқа тұйықталулар және орауыштағы бірфазалы орамдық
тұйықталулар.

Трансформаторлардың қалыпсыз жұмыс режимдері сыртқы қысқа тұйықталуларға
және артық жүктелулерге байланысты. Бұл жағдайларда трансформатордың
орауыштарында үлкен тоқтар (шамадан тыс)пайда болады. Әсіресе сыртқы қысқа
тұйықталулардан өтетін тоқтар қауіпті; бұл тоқтар трансформатордың
номиналды тоғын айтарлықтай өсіруі мүмкін.

Тоқтың ұзақ уақыт өту жағдайында (шиналардағы қысқа тұйықталуларда немесе
шинадан шыққан жалғанулардың зақымданулары ажыратылмаған жағдайларда)
орауыштың изоляциясы қарқынды түрде қызуы және зақымдалуы мүмкін. Осымен
қатар қысқа тұйықталу кезінде желідегі кернеу төмендейді. Осы себепті
трансформаторда оны шамадан тыс тоқ кезінде айыратын, ажыратылмайтын сыртқы
қысқа тұйықталуларға негізделген қорғаныс қарастырылуы тиіс. Согласно [10]
–ға сәйкес берілген дипломдық жоба трансформаторы үшін келесі зақымданулар
мен қалыпты емес режимдер үшін қорғаныс қарастырылуы тиіс:

1. Орауыш пен сыртқа шығарылған өткізгіштердегі (ошиновке) көпфазалы
тұйықталулар;

2. Орауыштағы орамдық тұйықталулар;

3. Орауыштағы сыртқы ҚТ-мен байланысты тоқтар;

4. Орауыштағы артық жүктелумен байланысты тоқтар;

5. Май деңгейінің төмендеуі;

Жоғарыда келтірілген тізімнің 1 және 3 – пункттерінің орындалуы үшін
уақыттың тоқтауынсыз тоқтық кесіп өту қолданылады, [11]-дегідей бойлық
дифференциалды қорғанысты қолдану міндетті емес. 2 мен 5 – пункттер газдық
қорғаныс көмегімен, ал 4-пункт максималды тоқтық кесіп өтумен жүзеге
асырылады.

Тоқтық кесу қорғанысының іске ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Жақсыбай қосалқы станциясының электр құрылғылары
Мойнақ су электр санциясының басты сұлбасы өңдеу
Балқаш ЖЭС құрылысы
Павлодар қаласының электр желісінің картасхемасы
Қосалқы станцияның есептік сұлбасы
ЭЛЕКТР ЖЕЛІЛЕРІНІҢ СҰЛБАСЫ
Газ турбиналы қондырғылардың классификациясы
35/10 кВ «Қараоба» қосалқы станциясын жобалау
Қуаты 1800 МВт конденсациялық электр станциясын жобалау
Кентау жэо-ның жаңа техникалық қондырғыларының энергетикалық көрсеткіштерін есептік зерттеу
Пәндер