Заңды тұлғалардың жауапкершілігі. Азаматтық құқық

Кіріспе
Азаматтық құқық жеке құқық саласы болып табылады. Азаматтық заңдармен тауар-ақша қатынастары және қатысушылардың теңдігіне негізделген өзге де мүліктік қатынастарға байланысты мүліктік емес жеке қатынастар реттеледі. Азаматтық заңдармен реттелетін қатынастардың қатысушалары азаматтар, заңды тұлғалар, мемлекет. Құқықтар мен міндеттердің иесі болу білу, азаматтық айналымда құқықтың дербес дербес субьектісі ретінде қатысу, біз жоғарыда айтқанымыздай, жеке тұлғаға ғана емес, заңды тұлғаларға да тән.
Заңды тұлға дегеніміз- меншік, шаруашылық жүргізу немесе жедел басқару құқығындағы оқшау мүлкі бар және сол мүлікпен өз міндеттемелері бойынша жауап беретін, өз атынан мүліктік және мүліктік емес жеке құқықтар мен міндеттерге ие болып, оларды жүзеге асыра алатын, сотта талапкер және жауапкер бола алатын ұйым.
Заңды тұлға дербес балансы немес сметасы болуға тиіс және заңды тұлғаның өз атауы жазылған мөрі болады.
Заңды тұлғалар коммерциялық және коммерциялық емес деп бөлінеді. Коммерциялық ұйым пайда табуды көздейді. Кіріс түсіру мақсаты болып табылмайтын және алынған таза кірісті қатысушылар арасында бөлмейтін заңды тұлға коммерциялық емес ұйым деп танылады.
Азаматтық кодекстің 41-бабына сәйкес заңды тұлға өз қызметін жарғысы не құрылтай шарты деп аталатын құрылтай құжаттары негізінде жүзеге асырады. Заң құжаттарына сәйкес заңды тұлғаның басқа құрылтай құжаттары болуы мүмкін. Сонымен қатар, коммерциялық емес ұйымның құжаттары: 1) мекеме үшін – меншік иесі (меншік иелері) бекіткен ереже (жарғы) және меншік иесінің (меншік иелерінің) заңды тұлға құру туралы шешімі; 2) қор, тұтыну кооперативі, коммерциялық емес акционерлік қоғам, қауымдастық (одақ) нысанындағы өзге де ұйымдық- құқықтық нысанындағы заңды тұлғалар бірлестігі үшін –– құрылтайшылар бекіткен жарғы және құрылтай шарты; 3) қоғамдық бірлестік, діни бірлестік үшін –– жарғы болып табылады.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Әлімбеков «Табиғатты пайдалану және оны қорғау негіздері»
2. «Табиғаттағы тепе-теңдік ғажайыптары» деген кітап
3. «Орталық Қазақстан» газеті. 22 қараша, 2003 ж.
4. Қ. Бекішевтің «Жасыл желекті тиімді пайдаланайық» атты мақаласы
5. Ғаламтор мәліметтері
6. «Айғақ» газеті 2008ж.
7. «Қазақстан экологиясы» мақаласы
8. «Астарлы ақиқат» бағдарламасы
9. 10 сынып Биология кітабы «Атамұра» баспасы 2003ж.
10. «Айгөлек» журналы «Табиғатты қорғайық» мақаласы
11. Қазақ энциклопедиясы VII-том

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

I. Кіріспе

II. Негізгі бөлім

1.1. Заңды тұлғаға жалпы құқықтық сипаттама
1.2. Заңды тұлға ұғымы және оның белгілері

1.3. Заңды тұлғаны құру, қайта құру

1.4. Заңды тұлғаны тарату негіздері

2.1. Заңды тұлғалардың жауапкершілігі

2.2. Коммерциялық емес ұйымдардың құрылуы және жауапкершілігі

2.3. Заңды тұлғалардың жауапкершілігі

III. Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Азаматтық құқық жеке құқық саласы болып табылады. Азаматтық заңдармен тауар-
ақша қатынастары және қатысушылардың теңдігіне негізделген өзге де мүліктік
қатынастарға байланысты мүліктік емес жеке қатынастар реттеледі. Азаматтық
заңдармен реттелетін қатынастардың қатысушалары азаматтар, заңды тұлғалар,
мемлекет. Құқықтар мен міндеттердің иесі болу білу, азаматтық айналымда
құқықтың дербес дербес субьектісі ретінде қатысу, біз жоғарыда
айтқанымыздай, жеке тұлғаға ғана емес, заңды тұлғаларға да тән.
Заңды тұлға дегеніміз- меншік, шаруашылық жүргізу немесе жедел басқару
құқығындағы оқшау мүлкі бар және сол мүлікпен өз міндеттемелері бойынша
жауап беретін, өз атынан мүліктік және мүліктік емес жеке құқықтар мен
міндеттерге ие болып, оларды жүзеге асыра алатын, сотта талапкер және
жауапкер бола алатын ұйым.
Заңды тұлға дербес балансы немес сметасы болуға тиіс және заңды тұлғаның өз
атауы жазылған мөрі болады.
Заңды тұлғалар коммерциялық және коммерциялық емес деп бөлінеді.
Коммерциялық ұйым пайда табуды көздейді. Кіріс түсіру мақсаты болып
табылмайтын және алынған таза кірісті қатысушылар арасында бөлмейтін заңды
тұлға коммерциялық емес ұйым деп танылады.
Азаматтық кодекстің 41-бабына сәйкес заңды тұлға өз қызметін жарғысы не
құрылтай шарты деп аталатын құрылтай құжаттары негізінде жүзеге асырады.
Заң құжаттарына сәйкес заңды тұлғаның басқа құрылтай құжаттары болуы
мүмкін. Сонымен қатар, коммерциялық емес ұйымның құжаттары: 1) мекеме үшін
– меншік иесі (меншік иелері) бекіткен ереже (жарғы) және меншік иесінің
(меншік иелерінің) заңды тұлға құру туралы шешімі; 2) қор, тұтыну
кооперативі, коммерциялық емес акционерлік қоғам, қауымдастық (одақ)
нысанындағы өзге де ұйымдық- құқықтық нысанындағы заңды тұлғалар бірлестігі
үшін –– құрылтайшылар бекіткен жарғы және құрылтай шарты; 3) қоғамдық
бірлестік, діни бірлестік үшін –– жарғы болып табылады.

Жарғылық капиталы құрылтайшылардың (қатысушылардың) салымдарына (үлесіне)
бөлінген, өз қызметінің негізгі мақсаты пайда түсіру деп есептелетін және
заңды тұлға болып табылатын коммерциялық ұйым шаруашылық серіктестігі болып
танылады.
Тақырыптың өзектілігі. Заңды тұлғалар – азамттық құқық субьектілері ішінде
ерекше орын алады. Яғни, олар Қазақстан экономикасының дамуына өте үлкен
үлес қосады. Заңды тұлғалардың көптеп құрылуы халықты жұмыспен қамтамасыз
етуге көмегін тигізеді. Салық- мемлекеттің тіршілік ету көзі, ал заңды
тұлға бірден –бір салық төлеуші субьект..
Зерттеу мақсаты- заңды тұлғалардың құрылуы, оның түрлерінің бір-бірінен
ерекшелігі, олардың заң арқылы қорғалуы, ел экономикасының жоғары деңгейде
дамуына әсер ететінін көрсету, және түрлеріне жеке-жеке тоқталу, олардың
жарғылық капиталының құқықтық реттелуін, қаржыландырылуы, құрылтай
құжаттары туралы түсінік беру.
Жоғарыда аталған мақсаттарға сай мынандай міндеттер қойылды:
-Шаруашылық серіктестік туралы ұғымның теориялық негізін зерттеу.
- Шаруашылық серіктестік түрлеріне байланысты мәселелерді ауқымды түрде
көтере отырып, талдау және зерттеу жүргізу.
Диплом жұмысының зерттеу пәніне заңды тұлғалардың жарғылық капиталы
жатады. Заңды тұлғаларды құру, қайта құру, тіркеу, тарату, құқықтық пайда
болатын қоғамдық қатынастар танылады, бұл қатынастар өз кезегінде зерттеу
пәні болып табылады.
Зерттеудің әдістемелік негізі болып түрлі таным тәсілдерін қолдану
саласына, мәні мен құрылымына, ғылыми теорияларға негізгі талаптарды
анықтайтын философиялық білімдер жүйесі табылады. Осы аталған жұмыста
көзделген мақсаттарға жету үшін жалпы ғылыми және жеке ғылыми таным
тәсілдері пайдаланылды. Жалпы ғылыми тәсілдер ретінде диалектикалық тәсіл,
ұғымдардың бөліктерін, жекелеген белгілерін талдау мен жүйелеу тәсілдері
қолданылды.
Зерттеу барысында сонымен қатар құқықтық зерттеудің арнаулы тәсілдері:
салыстырмалы құқықтану, сот тәжірибесін талдау тәсілі, формальдық-логикалық
тәсілдер және тағы басқалары қолданылды.
Диплом жұмысының тақырыбын зерттеу кезінде ғылыми және ғылыми-
әдістемелік әдебиеттермен қатар нормативтік құқықтық актілер де қолданылды.
Қазақстан Республикасының заңнамалар жүйесінде заңды тұлғалардың және оның
түрлерінің жарғылық капиталын құқықтық реттеуге ерекше көңіл бөлінеді.
Құқықтың негізгі қайнар көзі болып Қазақстан Республикасының Конституциясы
табылады. Заңдық күші тұрғысынан алғандағы келесі бір акті — Қазақстан
Республикасының Азаматтық Кодексі. Ол жалпы сипатты иеленетін нормативтік
актілер қатарына жатады. Егер қандай да бір мәселе арнаулы нормативтік
актілер мен шаруашылық серіктестік заңдарымен реттелмесе, онда Азаматтық
Кодекстің нормалары қолданылады. Қазіргі уақытта ҚР-да заңды тұлғалардың
құқықтық жағдайы келесідей арнайы құқықтық нормативтік актілермен
реттеледі:
-Заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу туралы Қазақстан Республикасы
Президентінің Заң күші бар Жарлығы;
-Шаруашылық серіктестіктуралы ҚР-сы Президентінің жарлығы;
-Жауапкершілігі шектеулі және қосымша жауапкершілігі бар серіктестік туралы
ҚР-ның серіктестігі;
-Коммерциялық емес ұйымдар туралы Қазақстан Республикасының Заңы;
-Банкроттық туралыҚазақстан Республикасының Заңы ;
-.Акционерлік қоғамдар туралы Қазақстан Республикасының Заңы ;
- Саяси партиялар туралы Қазақстан Республикасының Заңы т.б
Диплом жұмысқа жаңалық ретінде қосар ұсынысым былайша көрініс береді.
Қазақстан Республикасындағы өндірістің дамуына орай заңды тұлғалар қоғамда
ерекше орын алатындығы мәлім. Бұл қатынастарды құқықтық реттеудің
күрделілігі осы саладағы нормативтік-құқықтық актілердің көптігімен
сипатталады.
Диплом жұмысының құрылымы кіріспеден, 3-тараудан, қорытындыдан және
пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Ғылыми әдебиеттерде заңды тұлғаларға көп көңіл бөлінген. Атап айтқанда,
аталған тақырыпты зерттеу барысында А.ГДиденко, Ю.Г.Басин, Д,А.Колбасин,
Ғ.Тулеуғалиев, Ғ.А.Жайлин секілді ғалымдардың еңбектері қолданылды.

Заңды тұлғаның құқық қабiлеттiлiгi

Заңды тұлғаның азаматтық құқықтары болып, өз қызметiне байланысты
мiндеттердi осы Кодекске сәйкес мойнына алуы мүмкiн. Мемлекеттiк
кәсiпорындарды қоспағанда, коммерциялық ұйымдардың азаматтық құқықтары
болуы және заң актiлерiнде немесе құрылтай құжаттарында тыйым салынбаған
кез келген қызмет түрiн жүзеге асыру үшiн қажеттi азаматтық мiндеттердi
атқаруы мүмкiн.
Заң актiлерiнде көзделген жағдайларда белгiлi бiр қызмет түрiн жүзеге
асырушы заңды тұлғалар үшiн басқа қызметпен айналысу мүмкiндiгi болмауы
немесе шектелуi мүмкiн.
Заңды тұлға тiзбесi заң актiлерiнде белгiленетiн жекелеген қызмет
түрлерiмен лицензия негiзiнде ғана айналыса алады.
Заңды тұлғаның құқық қабiлеттiлiгi ол құрылған кезде пайда болып, оны
тарату аяқталған кезде тоқтатылады. Айналысу үшiн лицензия алу қажет
болатын қызмет саласында заңды тұлғаның құқық қабiлеттiлiгi сондай
лицензияны алған кезден бастап пайда болып, ол қайтарып алынған, оның
қолданылу мерзiмi өткен немесе заң құжаттарында белгiленген тәртiппен
жарамсыз деп танылған кезде тоқтатылады.
Коммерциялық емес ұйым болып табылатын және мемлекеттiк бюджеттiң
есебiнен ғана ұсталатын заңды тұлғаның (мемлекеттiк мекеме) құқық
қабiлеттiлiгi осы Кодекспен және Қазақстан Республикасының өзге де заң
актiлерiмен белгiленедi.

Заңды тұлғаның оны басқа заңды тұлғалардан айыруға мүмкiндiк беретiн өз
атауы болады.
Заңды тұлғаның атауы оның қалай аталатынын және ұйымдық-құқықтық нысанын
көрсетудi қамтиды. Ол заңдарда көзделген қосымша мағлұматты қамтуы мүмкiн.
Заңды тұлғаның атауы оның құрылтай құжаттарында көрсетiледi.
Заңды тұлғаның атауында заң талаптарына немесе қоғамдық мораль қалыптарына
қайшы келетiн аттарды, егер жеке адамдардың есiмдерi қатысушылардың
есiмдерiне сәйкес келмесе не қатысушылар бұл адамдардың есiмiн пайдалануға
олардан (олардың мұрагерлерiнен) рұқсат алмаса, олардың есiмдерiн
пайдалануға жол берiлмейдi.
Коммерциялық ұйым болып табылатын заңды тұлғаның атауы заңды тұлға
тiркелгеннен кейiн оның фирмалық атауы болып табылады. Заңды тұлға белгiлi
бiр фирмалық атауымен заңды тұлғалардың бiрыңғай мемлекеттiк тiзiлiмiне
енгiзiледi.
Заңды тұлғаның фирмалық атауды тек қана өзi пайдалануға құқығы бар. Бөтен
бiр фирмалық атауды заңсыз пайдаланатын тұлға фирмалық атаудың құқық
иесiнiң талап етуi бойынша мұндай атауды пайдалануды тоқтатуға және
келтiрiлген залалдың орнын толтыруға мiндеттi.
Заңды тұлғаның фирмалық атауды пайдалануға байланысты құқықтары мен
мiндеттерi заңдарда белгiленедi.
Мемлекеттiк органдар болып табылмайтын заңды тұлғалардың фирмалық
атауларында, қызмет көрсету таңбаларында, тауар таңбаларында, Қазақстан
Республикасының заң актілерiнде, Президентi ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.