Менің ішкі жан дүнием

Жоспар

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3

Негізгі бөлім

1 тарау Менің ішкі жан дүнием

1.1. Адамның рухани жан дүниесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4.10
1.2. Менің сүйікті жазушым ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11.12
1.3. Менің бойымдағы бар қасиет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13.14

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15

Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..16

Көңіл-сандығымның сыры түндегі аспаннан анық көрінген жұлдыздардай күлімдеуде… Сырымды біреу оқып, біліп қоймаса екен деп, түндегі тыныштықта елдің тәтті ұйқыда қалықтауын тіледім. Сандығымның бетін жауып, ішіне түн жамылдырып, жұлдыз-сырларымның ағып түсуінен шорқақтаймын. Жан дүниемнің сырын, көңіл-сандығымның күйін бейтаныс жан, жат адамдардың білгенін қаламаймын. Беті ашық кітап болғым келмейді. Адамдардың ішкі сыры өзі үшін қымбат болғанымен, жат адамдар үшін біреудің құндылығы түкке тұрғысыз дүние болуы мүмкін….
Пенде баласы қашан өз өмірінің жауапкершілігін өзіне жүктейді, сонда ғана таңдау еркіне мүмкіншілік пайда болады. Адам қай ойды таңдаймын десе де өз еркі. Өзіңіздің Ғазиз жаныңыздың тәртібінің бағдарламасын, ойыңызды, сезім құбылыстарыңызды ыждағаттылықпен зерттеңіз. Өз өміріңізді төңкеріп тастап қайта қараңыз.
Әңгімемізді одан әрі жалғастырмас бұрын, осы жолда кездесетін кейбір кездесетін түсінбеушіліктің бетін ашып алайық. Осында айтылатын рухани жол: ешқандай дін ағымымен, жалаң сөзбен, даңғаза ұранмен шырмалып-маталмаған. Әңгіме тек қана бір ақиқат жолын ғана табу емес, адамның ішкі ғажайып қабілет күшін, осының бастауын, қайнар бұлақ көзін өзіңнің жүрегіңнің қалауы арқылы табу. Ғазиз жан Алланың қуатының (энергиясы) жүректе орналасқан кішкентай бір тозаңдай ғана бөлшегі. Ғазиз Жан жүректе орналасқан дейдi. Сонымен бірге, жүрек адамның тәнi мен нәзiк болмысының орталығы. Ғазиз жан адамды жүрек арқылы басқарады. Фәни тіршіліктің әсерімен сана былғанған кезде, адамдар жақсы мен жаманды айыра алмай, өмірдің сергелдеңіне түседі.

Біздің іс-әрекетіміз – сөзден, қозғалыстан басталмайды, ол ойымыз бен сезім құбылыстарынан (эмоция) басталады. Ой – қуаттың кемелденген қалпы. Өзіміздің ойларымыз бен сезім құбылыстарымыз ақиқатқа айланып, өзіміздің күнделікті өмірімізге бір оқиға не жағдай болып қайтып оралады.

1. Өзіндік таным //№5,№1-2004

2. Мен-Адаммын. Игенбаева А-2000

3. Мектептегі психология №5 -17 2008

4. Бастауыш мектеп 2004 №6

5. Қазақстан мұғалімі 2000 №2

6. Өмір мектебі Ш. А. Аманошвили 1996.

Пән: Әдебиет
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3

Негізгі бөлім

1 тарау Менің ішкі жан дүнием

0.1. Адамның рухани жан дүниесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4-10
0.2. Менің сүйікті жазушым ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..11-12
0.3. Менің бойымдағы бар қасиет ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ..13-14

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15

Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..16

Кіріспе

Көңіл-сандығымның сыры түндегі аспаннан анық көрінген жұлдыздардай күлімдеуде... Сырымды біреу оқып, біліп қоймаса екен деп, түндегі тыныштықта елдің тәтті ұйқыда қалықтауын тіледім. Сандығымның бетін жауып, ішіне түн жамылдырып, жұлдыз-сырларымның ағып түсуінен шорқақтаймын. Жан дүниемнің сырын, көңіл-сандығымның күйін бейтаныс жан, жат адамдардың білгенін қаламаймын. Беті ашық кітап болғым келмейді. Адамдардың ішкі сыры өзі үшін қымбат болғанымен, жат адамдар үшін біреудің құндылығы түкке тұрғысыз дүние болуы мүмкін ...
Пенде баласы қашан өз өмірінің жауапкершілігін өзіне жүктейді, сонда ғана таңдау еркіне мүмкіншілік пайда болады. Адам қай ойды таңдаймын десе де өз еркі. Өзіңіздің Ғазиз жаныңыздың тәртібінің бағдарламасын, ойыңызды, сезім құбылыстарыңызды ыждағаттылықпен зерттеңіз. Өз өміріңізді төңкеріп тастап қайта қараңыз.
Әңгімемізді одан әрі жалғастырмас бұрын, осы жолда кездесетін кейбір кездесетін түсінбеушіліктің бетін ашып алайық. Осында айтылатын рухани жол: ешқандай дін ағымымен, жалаң сөзбен, даңғаза ұранмен шырмалып-маталмаған. Әңгіме тек қана бір ақиқат жолын ғана табу емес, адамның ішкі ғажайып қабілет күшін, осының бастауын, қайнар бұлақ көзін өзіңнің жүрегіңнің қалауы арқылы табу. Ғазиз жан Алланың қуатының (энергиясы) жүректе орналасқан кішкентай бір тозаңдай ғана бөлшегі. Ғазиз Жан жүректе орналасқан дейдi. Сонымен бірге, жүрек адамның тәнi мен нәзiк болмысының орталығы. Ғазиз жан адамды жүрек арқылы басқарады. Фәни тіршіліктің әсерімен сана былғанған кезде, адамдар жақсы мен жаманды айыра алмай, өмірдің сергелдеңіне түседі.

Біздің іс-әрекетіміз - сөзден, қозғалыстан басталмайды, ол ойымыз бен сезім құбылыстарынан (эмоция) басталады. Ой - қуаттың кемелденген қалпы. Өзіміздің ойларымыз бен сезім құбылыстарымыз ақиқатқа айланып, өзіміздің күнделікті өмірімізге бір оқиға не жағдай болып қайтып оралады.

Негізгі бөлім
1 тарау Менің ішкі дүнием
1.1.Адамның рухани жан-дүниесі

Құдіреті күшті Аллаһ Тағала бұл дүниені сынақ ретінде жаратқандықтан, ол - фәни, жалған дүние аталады. Атына сай жалған дүние жақсылық пен жамандық, арлы, намыстылық пен арсыз, намыссыздық, сұлулық пен көріксіздік, мейірімділік пен қатыгездік, адалдық пен харамдық тәрізді бір-біріне қарама-қайшылықтардан тұрады. Соның ортасында өмір сүретін адамдар осы қарама-қайшылықтар арқылы сыналып, кейбірі өз нәпсісінің жетегінде кетеді, кейбірі рухани кемелділікке ұмтылады. Әркімнің рухани байлығы мен рухани денсаулығы қандай, ол оның ісінен, мінез-қылығынан, еңбегінен, адамдармен қарым-қатынасынан, өмір сүру салтынан, ағайын, еңбек ұжымы, ел алдындағы абырой, сый-құрметінен айқын аңғарылады.

Тән мен жанның сәулесі

Адамдардың жұмбақ әлемін зерттеушілердің пайымдауынша, адам денесінің айналасы сәулеге толы, оны екі топқа бөлуге болады. Бірінші топ: жан сәулесі, екінші топ: тән сәулесі. Жан сәулесінде ата-бабаңның, өзіңнің жасаған күнәларың дертті дақтар түрінде жазулы тұрады. Тән сәулесінде ағзадағы әр мүшенің энергия қуаты мен дерті жазылып, атадан - балаға ауысқан тән дерті де көрініс табады. Экстрасенстер өздерінің алақандарындағы мол жылу қуатымен осы сәулелерді яғни, адам аурасындағы дертті дақтарды емдейді. Сонда дертті дақтар бітелетін болса, ол ағзадағы сырқаттың жазылуына жол ашады.

Жер бетінде нығмет жаратылған жан иесі - адам болса, оның өн бойындағы жақсы қасиеттердің негізі әубаста он нұрдан бастау алып, дамыйды. Олар мынандай нұрлар:

1. Нұр сыддық - адалдық, әділеттілік, шындық.

2. Нұр сабыр - төзімділік, табандылық, шыдамдылық.

3. Нұр шәкір - қадірлеу, құрметтеу, қастерлеу.

4. Нұр фәкір - тәкаппарлық, асқақтық.

5. Нұр зәкір - көркем келбет, сипат, Аллаһқа мадақ.

6. Нұр намаз - ғибадат ету, құлшылық жасау.

7. Нұр Ораза - өзін тыю, қанағат ету.

8. Нұр иман - ақиқатты түсіну және оған сену.

9. Нұр садақа - қайырымдылық жасау.

10. Нұр пәк жан - әрқашанда таза болу. Тәннің һәм жанның тазалығы.

Табиғаттағы заңдылықтың басы - ұлы үйлесімді зерттеушілердің айтуынша, адам бойындағы алғашқы бес нұр оған бесіктен даритын болса, оның жаны таза болады, рухани жағынан сомдалып, қалыптасып, жанның мәңгілігіне негіз қалайды. Осы он нұрдың адам бойында жинақталуы, соның нәтижесінде жан мен тән иесінің шығатын биігі - ұшпақ, ол - жанның мәңгілігі. Өйткені, ұшпаққа шыққан адамның мәңгілік орыны - қашанда жаннат (жұмақ) болмақ.

Адамдардың қарым-қатынас ережесі

Бұл өмірде адамдар арасындағы қарым-қатынас белгілі бір ережеге бағынады да іс-әрекетіне байланысты пиғылы шартты сегіз топқа бөлінеді. Тіршіліктегі барша ғамалдары (іс-әрекеті) осы сегіз пиғылымен сипатталады (Ғұзыхан Ақпанбек). Олар:

1. Парыз. Әрбір адам өз ісін, кәсібін жетік білуге тиіс. Бұл оның парызы. Әрине, ол үшін оқып үйрену, білгенін пайдалы іске жарата білуі қажет.

Ата-ананың парызы: ұрпағына ана тілін, ата-баба салтын, дәстүрін үйретіп, қастерлету, еңбекке, отансүйгіштікке, адалдыққа, адамгершілікке тәрбиелеу.

Бала парызы: ата-анасын сыйлау, бағу, олардың жақсы атына жаман істерімен кір келтірмеу, ренжітпеу, шаңырағын құлатпай, ұрпақ жалғастыру, дінін, тілін қастерлеу. [5]

Ислам дініндегі бес парыз: иман, намаз, ораза, зекет, қажылық.

Парызын адал атқарған адамға Аллаһ Тағаланың мейірім-шапағаты мол, істері сауаптан. Парызын адал атқармайтындар - күнәһарлар.

2. Уәжіп. Адамдар бір-біріне жақсылық жасауға, іс-тәжірибесін, өнерін өзгелерге үйретуге, ақыл-кеңес беруге, көмектесуге, ізгі қарым-қатынаста болуға, отбасын асырауға, өнегелі өмір сүруге міндетті. Мұның бәрі уәжіп (міндет) амалдар. Ислам дінінде мұсылманның басты-басты 54 парызы бар болса, оны орындалуы - уәжіп. Азаматтық, інілік, ағалық, басшылық перзенттік, мұсылмандық, ата-аналық міндетін орындау - сауап, орындамау - күнә.

Ислам дініндегілер ғибадат жасаумен ерекшеленеді. Соған сәйкес, мұсылмандық ғибадат жөнінде айта кетсек: Жаратқан Иемізге сиынып, жалбарыну, шариғат талаптарын оқып-біліп, орындау, аруақтарға дұға, құран бағыштау, киелі жерлерге барып құлшылық ету-ғибадат амалдары. Сондай-ақ, Ұлық Пайғамбарымыз ғибадаттың ең абзалы адамдардың көңіл күйін көтеру, оларға қуаныш сыйлау екендігін де өсиет етіп айтып қалдырған. Мұны есімізде сақтап, бұлжытпай орындауымыз қажет.[1]

3. Сүннет. Ибраһим Пайғамбар (ғ.с.) айтқан екен: Арымас, ашықпас, талмас үш түрлі көлікке қол арттым. Олар: сабырлылық, шүкіршілік, ризашылық", - деп. Ислам дінінде басты сүннеттер: әр істі де бисмилләмен бастау, намаз, дұға, Құран оқудың алдында дәрет алу, адамдармен сәлемдесу және т.б. Адамгершілік мінез-құлық тұрғысында сүннет амалдар: қай кезде де сабырлы, ұстамды болу, ақылды сөзге тоқтау, зиянды әрекеттерден тиылу, үлкенге құрмет, кішіге ілтипат көрсету, барға қанағат, ризашылық ету, қызғаншақ болмау, т.с.с.

4. Мұстахаб. Әлсіздерге көмектесу, қайырымдылық жасау, кекшіл емес, көпшіл болу, өзіне жасалған қиянатқа кешірім жасай білу, дархан мінез таныту тәрізді ізгі істер мұстахаб болып саналады. Ислам дінінде нәпіл намаз оқу, нәпіл садақа беру, бос уақытында Құран оқу тәрізді істер мұстахабқа жатады.

5. Мұхаб. Өзіне де, өзгелерге де зияны жоқ, өзіне пайдасы тиюі мүмкін істер. Олар: дене шынықтыру, серуендеу, аң, балық аулау, түрлі коллекциялар жинау, сурет салу, табиғи, мәдени ескерткіштерді тамашалау. Ислам дінінде асты тойғанша жеу, ешкімге зияны жоқ бос сөздер айту, өлең, жыр оқу мұхаб саналатын істер қатарында.

6. Харам. Адамға, жан-жануарларға қаталдық, қастандық жасау, өлтіру, жаралау, қинау, қорлау, қанын төгу, ата-ананы сыйламау, жетімнің малын жеу, лауазымын, байлығын пайдаланып бір ізгі іске кедергі келтіру, жалған куәлік жасау, ғайбаттау, зінақорлық, ұрлық, қарақшылық, тонау, доңыз етін жеу тәрізді істер харам болып саналады. Білімнен қашу да - харамдық. Өзін харамнан тыю - сауапты іс. Харамды адал деу де - күнәһарлық. Харамдылықтың жазасы - тозақ.

7. Мәкруһ. Адам өзін мас қылатынын біле тұра спиртті ішімдіктер ішсе, есірткі тартса, ауырып қалуы мүмкін екенін сезе тұра бұзылған тағамдарды жесе ол - мәкруһ. Ислам дінінде мәкруһ істер: намазды себепсіз қойып кету, айт намазының тәкбирлерін біле тұра айтпау, құмар ойындарын ойнау, өсім алу, әдепсіз сөйлеу, біреуді балағаттау, қарғау, өтірік-өсек айту, кінәсіз жазғыру. Мәкруһ екі түрлі: 1. Мәкруһ тахрими. 2. Мәкруһ тәнзиһи. Адам мәкруһ тахримиден тиылмаса - күнәһар, Аллаһтың жазасына тартылады. Мәкруһ тәнзиһиден тиылған адам сауапқа бөленеді. Тиылмаса күнәһар емес. Халық даналығы: Ауыздан шыққан түкірік, қайта жұтса - мәкруһ.

Мүфсуд. Ауызды қатты ашып тұрып есінеу, түрегеліп тұрып тамақ жеу, кісінің көңіліне келетін қатты әзіл-қалжың айту, әдепсіз іс, қимыл жасау тәрізді іс-әрекеттер. Ал Ислам дінінде мүфсуд - тағат - ғибадатты бұзатын істер, орынсыз әзіл-қалжың. Мүфсудтан тиылу - сауапты, тиылмау - күнәһарлық емес.

Адамның жұмбақ әлемі

Хадис - шәріпте баяндалғанындай, Аллаһ Тағала Адам Атаны жер бетінің әр қиырынан әкелінген бір уыс топырақтан жаратқан. Адам баласы сол топырақтарға байланысты қызыл, ақ, қара, тағы да басқа, түрлердің араласуынан пайда болып, мейірімді, кейде қатал, жақсы немесе жаман (әртүрлі күш-қуат, ерекшелік, мінез-құлықта) мінездермен дүниеге келген. Осы хадисті түсіндіре отырып, хадис ғалымы ибн Қаюм әл-Жәузия адам нәпсісінің қандай екенін былайша баяндайды:

Сүбханаллаһ! Нәпсіде Ібілістің тәкәппарлығы, Қабылдың көре алмаушылығы, һуд қауымының азғындығы, Сәмуд қауымының қарсылығы, Нәмруттың батылдығы, Перғауынның сандырақтауы, һаманның желігушілігі мен арамдығы, Харунның зұлымдығы мен бүлікшілдігі, Бәлғамның әуесқойлығы, Асхабү Сәбиттің айлакерлігі, Уәлид бин Мұтраның қасарысуы және Әбу Жәһилдің қараңғылығы бар. Бірақ риязат (аз ішіп - жеу, аз ұйықтау, көп құлшылық жасау) пен мүжәһәдә (нәпсімен күресу) осы жаман қасиеттерді тәрбиелеп, адамды мұндай жаман қылықтан құтқарады.

Адамның бойындағы жан-жануарларға тән қасиеттер: 1. Қарғаның ашкөздігі. 2. Иттің шектен тыс тәбеті мен озбырлығы. 3. Тауыстың өзін өзі ұнатуы. 4. Заузаның (қоңыздың) нәжіспен жақындығы. 5. Кесірткенің қиқарлығы. 6. Түйенің ызасы. 7. Жолбарыстың қарғуы. 8. Арыстанның айбаты. 9. Тышқанның пасықтығы. 10. Жыланның улауы (улылығы). 11. Маймылдың қажетсіз де ожар қылықтары. 12. Құмырсқаның еңбекқорлығы. 13. Түлкінің айлакерлігі. 14. Сауысқанның сақтығы. 15. Қыранның алғырлығы. 16. Күзеннің сасықтығы. 17. Қоянның қорқақтығы. 18. Аққудың адалдығы. 19. Шошқаның семіздігі. 20. Есектің ақымақтығы. 21. Қорқаудың жыртқыштығы. 22. Жылқының жүйріктігі мен жайсаңдығы.

Мінез-қылықтың 40 кеселі

Адам ағзасындағы көптеген аурулар, рухани күйзеліс пен жұтандық мінез-қылығына да, тәні мен жанының адалдығына да тығыз байланысты. Біз бүгін соның жұлдызды бір шоғырына тоқталсақ:

1. Әйелі еріне адал, өзі таза болса, күйеуі жақсы өмір сүреді, ешқандай еңбексіз, жаттығусыз-ақ оның жанына айрықша күш-қуат құйылады. Ол еркекті ешнәрсе де зақымдай алмайды, жеңбейді.

2. Күйеуі әйеліне адал, өзі таза болса, әйеліне байсалдылық, уаымсыздық, нәзіктік күш бітеді. Ері адал, таза болмаса, әйелі аурушаң, әлсіз болады.

3. Рухани кемелділік жолындағылар үш сағаттан алты сағатқа дейін ұйықтаса да тынығып қалады.

4. Зорығып баю жолында жүргендер жеті-сегіз сағат ұйықтаса да тыныға алмайды.

5. Сегіз сағаттан артық ұйықтайтындар - ісі кері кетіп, өзін-өзі ұйқымен улайтындар. Көп ұйықтайтындардың зейіні әлсірейді, ұмытшақ болады, нашақорлыққа бейім тұрады, өзін-өзі өлтіру жолына түсуі де мүмкін.

6. Жаман кездесу, ұрыстардың кесірінен суға түсіп, ой кірі мен тән кірінен тазарып құтылуға болады.

7. Күнәңнан біржолата арылып, нені ойласаң, өмірде сол тілегің қабыл болып, мақсатыңа жетесің.

8. Тұрақтылық (махабатта, еңбекте, мінезде, уәдеде) - мұратыңа жеткізетін жол.

9. Өзі үшін ғана өмір сүру - адамды даналығынан, ақылынан айырады.

10. Эгойстер ақыл күшінен айрылып, иммунитеттері әлсіреп, созылмалы ауруларға ұшырайды.

11. Оразаны парыз ретінде емес, беделін арттыру үшін ұстаса, намазға да сондай ниетпен жығылса, ол адамның жүйке жүйесі тозады.

12. Тамақаты, ұйқыны, төсек ләззатын ғана ойлау - адамды топастандырады, денесінде ісік аурулары пайда болады.

13. Бөлмесінде ит ұстап, ит асыраған адам - ағайынмен, көрші-көлеммен итше ырылдасып, итше қызғаныш сезімінде өмір сүреді. Халық даналығы: Кіммен аралассаң, сол боласың.

14. Біреуге жамандық тілеген адамды Жаратқан Иеміз жарылқамайды.

15. Адамның жақсы мақсаты болмаса, сана ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.