Жоғары мектепте шығармашылық орта түзу
КІРІСПЕ
Студенттің ғылыми.зертеу жұмыстары
СҒЗЖ негізгі міндеттері:
Студенттердің шығармашылық қабілеттерін арттыру жолдары
Студенттің ғылыми.зертеу жұмыстары
СҒЗЖ негізгі міндеттері:
Студенттердің шығармашылық қабілеттерін арттыру жолдары
КІРІСПЕ
ХХІ ғасырда жоғары оқу орнында болашақ мамандар даярлау үдерісінде қоғамымыз жаңа міндеттер қойып отыр. Жаһандану кеңістігінде инновациялық технологияның алар орны ерекше. Осыған орай, бүгінгі студенттердің парасатты ойлау өнерін, шығармашылығын дамыту көкейкесті мәселенің өткірлігін көрсетеді.
"Ғылым" деп — адамның білім алуын, жүйелеу және тексеру бағытындағы кызметінің түрін айтамыз. Білімнің бәрі ғылыми білімге жатпайды, олардың жақсы тексерілгендері мен негізделгендері ғана жатады. Ғылыми білім көдімгі карапайым білімді теріске шығармайды, олардьщ екеуі де керек. Білім дамудың жоғары деңгейіне жеткенде ғана ғылыми білімге айналады.
1. Ғылым білімдер алуға бағытталған, білімнің жинакылығы мен тұтастығынан көрінетін адамның шығармашылык кызметі және сол қызметтің нәтижесі. Ғылым қарапайым тәжірибенің тарихи дамуында жинакталған акпарлардың, сілтемелердің, қызмет пен пөнге нұскаулардың жиынтығы болып табылатын стихиялы, тәжірибелік білімдермен салыстырғанда жүйелілігімен ерекшеленеді.
Қазіргі уақытта ғылыми зерттеулерге деген қызығушылық күннен-күнге артуда. Демек, зерттеушілерге де өз кезегінде методологиялық және әдістемелік білімдерін заман талабына сай жетілдіріп отыруға тура келеді. Немесе ғылыми жұмыстардың сапасын жоғарылату мақсатында соңғы ақпараттық технологияны пайдалану авторларға өз мүмкіндіктерін толыққанды ашуларына септігін тигізеді.
Рефераттың мақсаты – ғылыми, оның ішінде тарихи зерттеулердің методологиялық және теориялық аспектілерін талдау; мәселелердің мәнін, ғылыми зерттеу процесі ерекшеліктері мен логикасын ашу; зерттеулердің әдістемелік мазмұны мен оны жүзеге асырудың кезеңдерін көрсету. Ғылыми білімді қалыптастыру, ғылыми жұмыстарды дербес жүргізе білу – алға қойылған ғылыми мақсатты іске асырудың басты кепілі. Яғни оқу-ғылыми процесс барысында түрлі жазба жұмыстарды орындай білуде ғылыми және практикалық әдістерді жетілдірудің маңызы зор. Шығармашылық ойлаудан соңғы ғылыми еңбекке дейінгі әрбір зерттеуге тән әдістемелік тәсілдер бар.
Сонымен ғылыми шығармашылықтың методологиясы мен әдістері деген не?
Методология – ғылыми танымға жетудің жолы.Қазіргі деңгейдегі ғылыми-теориялық ойлау жүйесі зерттелмек нысан мен процестің мәніне ұмтылуға тырысады. Ғылыми зерттеу дегеніміз болашаққа зер салу секілді іздену жолдары, ғылыми объективті көзқарас. Фактілерді түсіндірілуі немесе практикалық қолданылуы қиын деп ысырып тастауға болмайды. Себебі ғылымдағы жаңалық зерттеушінің өзіне де байқалмайды. Жаңа ғылыми фактілер, тіпті жаңалықтар маңызы толық ашылмағандықтан ұзақ уақыт бойы ғылым қорында жатып қалуы немесе практикада қолданылмауы мүмкін.
Идеяны толық шешілуіне дейін жеткізу ғылыми зерттеуді жоспарлы жүргізуде ғана іске асады. Ғылымға кездейсоқ ашылулар да тән. Бірақ жоспарлы әрі жақсы жабдықталған ғылыми ізденістер табиғаттағы объективті заңдылықтарды тереңірек ашуға және тануға ықпал етеді. Ары қарай алғашқы ойды мақсатты әрі жүйелі өңдеу жалғаса береді, өзгерістер, қосымшалар, нақтылықтар енгізіледі де зерттеудің сұлбасы дами береді.
ХХІ ғасырда жоғары оқу орнында болашақ мамандар даярлау үдерісінде қоғамымыз жаңа міндеттер қойып отыр. Жаһандану кеңістігінде инновациялық технологияның алар орны ерекше. Осыған орай, бүгінгі студенттердің парасатты ойлау өнерін, шығармашылығын дамыту көкейкесті мәселенің өткірлігін көрсетеді.
"Ғылым" деп — адамның білім алуын, жүйелеу және тексеру бағытындағы кызметінің түрін айтамыз. Білімнің бәрі ғылыми білімге жатпайды, олардың жақсы тексерілгендері мен негізделгендері ғана жатады. Ғылыми білім көдімгі карапайым білімді теріске шығармайды, олардьщ екеуі де керек. Білім дамудың жоғары деңгейіне жеткенде ғана ғылыми білімге айналады.
1. Ғылым білімдер алуға бағытталған, білімнің жинакылығы мен тұтастығынан көрінетін адамның шығармашылык кызметі және сол қызметтің нәтижесі. Ғылым қарапайым тәжірибенің тарихи дамуында жинакталған акпарлардың, сілтемелердің, қызмет пен пөнге нұскаулардың жиынтығы болып табылатын стихиялы, тәжірибелік білімдермен салыстырғанда жүйелілігімен ерекшеленеді.
Қазіргі уақытта ғылыми зерттеулерге деген қызығушылық күннен-күнге артуда. Демек, зерттеушілерге де өз кезегінде методологиялық және әдістемелік білімдерін заман талабына сай жетілдіріп отыруға тура келеді. Немесе ғылыми жұмыстардың сапасын жоғарылату мақсатында соңғы ақпараттық технологияны пайдалану авторларға өз мүмкіндіктерін толыққанды ашуларына септігін тигізеді.
Рефераттың мақсаты – ғылыми, оның ішінде тарихи зерттеулердің методологиялық және теориялық аспектілерін талдау; мәселелердің мәнін, ғылыми зерттеу процесі ерекшеліктері мен логикасын ашу; зерттеулердің әдістемелік мазмұны мен оны жүзеге асырудың кезеңдерін көрсету. Ғылыми білімді қалыптастыру, ғылыми жұмыстарды дербес жүргізе білу – алға қойылған ғылыми мақсатты іске асырудың басты кепілі. Яғни оқу-ғылыми процесс барысында түрлі жазба жұмыстарды орындай білуде ғылыми және практикалық әдістерді жетілдірудің маңызы зор. Шығармашылық ойлаудан соңғы ғылыми еңбекке дейінгі әрбір зерттеуге тән әдістемелік тәсілдер бар.
Сонымен ғылыми шығармашылықтың методологиясы мен әдістері деген не?
Методология – ғылыми танымға жетудің жолы.Қазіргі деңгейдегі ғылыми-теориялық ойлау жүйесі зерттелмек нысан мен процестің мәніне ұмтылуға тырысады. Ғылыми зерттеу дегеніміз болашаққа зер салу секілді іздену жолдары, ғылыми объективті көзқарас. Фактілерді түсіндірілуі немесе практикалық қолданылуы қиын деп ысырып тастауға болмайды. Себебі ғылымдағы жаңалық зерттеушінің өзіне де байқалмайды. Жаңа ғылыми фактілер, тіпті жаңалықтар маңызы толық ашылмағандықтан ұзақ уақыт бойы ғылым қорында жатып қалуы немесе практикада қолданылмауы мүмкін.
Идеяны толық шешілуіне дейін жеткізу ғылыми зерттеуді жоспарлы жүргізуде ғана іске асады. Ғылымға кездейсоқ ашылулар да тән. Бірақ жоспарлы әрі жақсы жабдықталған ғылыми ізденістер табиғаттағы объективті заңдылықтарды тереңірек ашуға және тануға ықпал етеді. Ары қарай алғашқы ойды мақсатты әрі жүйелі өңдеу жалғаса береді, өзгерістер, қосымшалар, нақтылықтар енгізіледі де зерттеудің сұлбасы дами береді.
Қолданылған әдебиеттер:
1. ҚР Білім туралы Заңы. Астана. 2004 жыл.
2. Н.Назарбаев “Біздің халқымыз жаңа өмірге бейімделуі керек”.//”Егемен Қазақстан”. 31 мамыр. 2000 ж.
3. Бабаева Ю.Д. Динамическая теория одаренности. Основные современные концепции творчества и одаренности. М. 1997г.
4. Хмель Н.Д. Теоретические основы профессиональной подготовки учителя. – Алматы. “Ғылым”. 1988г.
1. ҚР Білім туралы Заңы. Астана. 2004 жыл.
2. Н.Назарбаев “Біздің халқымыз жаңа өмірге бейімделуі керек”.//”Егемен Қазақстан”. 31 мамыр. 2000 ж.
3. Бабаева Ю.Д. Динамическая теория одаренности. Основные современные концепции творчества и одаренности. М. 1997г.
4. Хмель Н.Д. Теоретические основы профессиональной подготовки учителя. – Алматы. “Ғылым”. 1988г.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ
УНИВЕРСИТЕТІ
МАГИСТРАТУРА ЖӘНЕ PHD ДОКТАРАНТУРА ИНСТИТУТЫ
МОӨЖ
2.4
баяндама
№7
Жоғары мектепте шығармашылық орта түзу
студенттердің өзіндік ізденісіне қозғау салудың
басты шарты ретінде
ОҚЫТУШЫ: п.ғ.д.,профессор Халитова И.Р.
МАГИСТРАНТ: Бертаева А.С.
АЛМАТЫ 2013
111
КІРІСПЕ
ХХІ ғасырда жоғары оқу орнында болашақ мамандар даярлау үдерісінде қоғамымыз
жаңа міндеттер қойып отыр. Жаһандану кеңістігінде инновациялық технологияны ң алар
орны ерекше. Осыған орай, бүгінгі студенттердің парасатты ойлау өнерін,
шығармашылығын дамыту көкейкесті мәселенің өткірлігін көрсетеді.
"Ғылым" деп — адамның білім алуын, жүйелеу және тексеру бағытында ғы
кызметінің түрін айтамыз. Білімнің бәрі ғылыми білімге жатпайды, оларды ң жа қсы
тексерілгендері мен негізделгендері ғана жатады. Ғылыми білім көдімгі карапайым білімді
теріске шығармайды, олардьщ екеуі де керек. Білім дамудың жоғары деңгейіне жеткенде
ғана ғылыми білімге айналады.
1. Ғылым білімдер алуға бағытталған, білімнің жинакылығы мен тұтасты ғынан
көрінетін адамның шығармашылык кызметі және сол қызметтің нәтижесі. Ғылым
қарапайым тәжірибенің тарихи дамуында жинакталған акпарлардың, сілтемелердің,
қызмет пен пөнге нұскаулардың жиынтығы болып табылатын стихиялы,
тәжірибелік білімдермен салыстырғанда жүйелілігімен ерекшеленеді.
Қазіргі уақытта ғылыми зерттеулерге деген қызығушылық күннен-күнге артуда. Демек,
зерттеушілерге де өз кезегінде методологиялық және әдістемелік білімдерін заман
талабына сай жетілдіріп отыруға тура келеді. Немесе ғылыми ж ұмыстарды ң сапасын
жоғарылату мақсатында соңғы ақпараттық технологияны пайдалану авторлар ға өз
мүмкіндіктерін толыққанды ашуларына септігін тигізеді.
Рефераттың мақсаты – ғылыми, оның ішінде тарихи зерттеулердің методологиялы қ ж әне
теориялық аспектілерін талдау; мәселелердің мәнін, ғылыми зерттеу процесі
ерекшеліктері мен логикасын ашу; зерттеулердің әдістемелік мазмұны мен оны ж үзеге
асырудың кезеңдерін көрсету. Ғылыми білімді қалыптастыру, ғылыми жұмыстарды дербес
жүргізе білу – алға қойылған ғылыми мақсатты іске асырудың басты кепілі. Яғни о қуғылыми процесс барысында түрлі жазба жұмыстарды орындай білуде ғылыми ж әне
практикалық әдістерді жетілдірудің маңызы зор. Шығармашылық ойлаудан соңғы ғылыми
еңбекке дейінгі әрбір зерттеуге тән әдістемелік тәсілдер бар.
Сонымен ғылыми шығармашылықтың методологиясы мен әдістері деген не?
Методология – ғылыми танымға жетудің жолы.Қазіргі деңгейдегі ғылыми-теориялы қ
ойлау жүйесі зерттелмек нысан мен процестің мәніне ұмтылуға тырысады. Ғылыми
зерттеу дегеніміз болашаққа зер салу секілді іздену жолдары, ғылыми объективті көзқарас.
Фактілерді түсіндірілуі немесе практикалық қолданылуы қиын деп ысырып тастауға
болмайды. Себебі ғылымдағы жаңалық зерттеушінің өзіне де байқалмайды. Жа ңа ғылыми
фактілер, тіпті жаңалықтар маңызы толық ашылмағандықтан ұзақ уа қыт бойы ғылым
қорында жатып қалуы немесе практикада қолданылмауы мүмкін.
Идеяны толық шешілуіне дейін жеткізу ғылыми зерттеуді жоспарлы ж үргізуде ғана іске
асады. Ғылымға кездейсоқ ашылулар да тән. Бірақ жоспарлы әрі жақсы жабды қтал ған
ғылыми ізденістер табиғаттағы объективті заңдылықтарды тереңірек ашуға және тануға
ықпал етеді. Ары қарай алғашқы ойды мақсатты әрі жүйелі өңдеу жалғаса береді,
өзгерістер, қосымшалар, нақтылықтар енгізіледі де зерттеудің сұлбасы дами береді.
222
Ғылыми зерттеу нәтижесі түсінікке, заңға және теорияға айналатын нақты мақсаттылы қ
таным. Оған тән кейбір ерекшеліктер бар:
бұл міндетті мақсатты процесс, оған жету жолындағы нақты шешілмек міндеттер;
бұл жаңа, шығармашылыққа, белгісізді ашуға, айрықша идеяларды іске асыруға әрі
қарастырылмақ мәселелерді жаңаша қарауға бағытталған процесс;
ол жүйелілігімен сипатталады: яғни зерттеу процесі әрі оның нәтижесі тәртіпке,
жүйеге келтіріледі;
оған дәлелділік, жинақтаулар мен тұжырымдарды жүйелі негіздеу тән.
Ғылыми-теориялық зерттеулердің нысаны жеке, нақты жағдай емес, оның зерттеу нысаны
ұқсас құбылыстар мен жағдайлардың толық тобы, олардың жиынтығы.
Ғылыми-теориялық зерттеулердің мақсаты жекелеген құбылыстардың қатарынан
жалпыны табу, ондай құбылыстардың пайда болуын, қызмет етуін, даму за ңдылы қтарын
ашу, демек ондай құбылыстардың мәніне терең үңілу.
Ғылыми-теориялық зерттеулердің басты құралдарына мыналарды жатқызуға болады:
жан-жақты негізделген және бір жүйеге келтірілген ғылыми әдістердің жиынтығы;
өзара бір-бірімен байланысты және ғылым тілін қалыптастыратын түсініктердің, нақты
терминдердің жиынтығы.
Ғылыми зерттеулердің нәтижелері ғылыми еңбектерге (мақала, монография, о қулы қ,
диссертация, т.б.) айналып, жан-жақты бағаланғаннан кейін практикада ж үзеге асады,
практикалық таным процесінде ескеріледі және қорытынды түрде жетекші документтерге
кіргізіледі.
Сонымен бірге кейс-талдау әдісі мәселені талдау әрі оған диагностика қою,
Студенттің ғылыми-зертеу жұмыстары
Студенттерді ғылыми-зерттеу жұмысына тарту, олардың шығармашылық белсенділігін
дамыту, оларды заманауи ғылымның көкейтесті мәселелерін шешуге тарту, студенттерді ң
білім және ғылым байланыстарын дамытуға көмектесу - мамандар даярлауда ғы негізгі
мақсат болып табылады.
Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстары университеттегі мамандар дайындаудың,
оқу-тәрбие және ғылыми-инновациялық ажырамас бөлшегі болып табылады. Ғылымизерттеу жұмысы болашақ мамандардың институтта алған білімін, дағдысын ж үзеге
асыруға дайындығын қалыптастыруға, ғылыми әдістемені, зерттеу тәжірибесін ме ңгеруге
көмектеседі. Студенттерді ғылыми-зерттеу жұмысына тарту оларды ң әлеуетін ғылымны ң
және техниканың түрлі көкейтесті мәселелерін шешуге паудалануға мүмкіндік береді.
Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру мен дамытуды ң негізгі
мақсаты жоғары кәсіби білімі бар мамандар даярлаудың деңгейін көтеру, және әрі қарай
магистратурада оқитын талантты жастарды анықтау, университеттің педагогикалы қ
кадрларын толықтыру болып табылады.
СҒЗЖ негізгі міндеттері:
1. ғылыми қызметке талабы бар дарынды студенттерді анықтау;
333
2. отандық және шетелдік ғылыми-әдістемелік зерттеулер тәжірибесінде және
нәтижелерінде негіз болатын жастардың ғылыми шығармашылығын дамытуға қолайлы
жағдай жасау;
3. студенттің жан-жақты дамуына, өзін-өзі бағалауының қалыптасуына, өзіндік ж ұмыс
дағдысын және шығармашылық ұжымда жұмыс істеуге, ғылыми-зерттеу әдістемесін
меңгеруге көмектеседі.
4. ғылым мен техниканың түрлі саларындағы басым бағыттар бойынша қолданбалы,
іргелі, іздену, әдістемелік және педагогикалық ғылыми зерттеулер ж үргізуге студенттерді ң
қатысуын қамтамасыз ету;
5. жоо-ның педагогикалық және ғылыми кадрларын толықтыру үшін қабілетті, дарынды
және талантты жастарды тиімді іріктеуді қамтамасыз ету;
6. ғылым мен техниканың түрлі саларындағы ғылыми-техникалы қ м әселелерді шешуге
арналған оқытушылар мен студенттердің ғылыми-практикалық әлеуетін біріктіру.
СҒЗЖ негізгі бағыттары:
- жоо ішінде пәндік олимпиадалар мен мамандықтар бойынша конкурстар ұйымдастыру
және жүргізу;
- республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалар ға қатысу;
- студенттер жұмысымен республикалық конкурсқа қатысу;
- түрлі деңгейдегі ҒТК баяндамалар дайындау және қатысу;
- студенттермен магистранттарды орындаушы ретінде мемлекеттік бюджеттік және
шаруашылық келісім бойынша жұмысқа тарту;
- курс жұмыстары мен диплом жобалары конкурстарын ұйымдастыру және өткізу, қатысу;
- ғылыми мақалалар мен тезистер дайындау және жариялау;
- еліміздің және шетелдердің жоо-ның құрылымдық бөлімшелерімен байланысты жүзеге
асыру;
- студенттердің ғылыми үйірмелерінің жұмысы.
ЖОО өткізілетін ғылыми-зерттеу, ғылыми-техникалық, жоба және басқа да ж ұмыстар ға
студенттердің тікелей қатысуы СҒЗЖ ұйымдастыру формасы және іс-шаралар жүйесімен
қамтамасыз етіледі. Олар үш топқа бөлінеді:
- оқу процесіне қосылатын ғылыми-зерттеу жұмысы;
- оқу мерзімінен тыс уақытта орындалатын ғылыми-зерттеу жұмысы;
- ғылыми, ғылыми-техникалық жалпы ұйымдастыру шаралары, оны ң ішінде С ҒЗЖ
жүйесін дамытуды ынталандыратын жарыстар, студенттер шыгармашылығы (студенттік
ғылыми конференциялар, семинарлар, студенттік олимпиадалар, конкурстар ж әне т.б.),
студенттердің ғылыми еңбегінің нәтижелілігін және тиімділігін анықтайтын
(жарияланымдар, ғылыми есептердегі авторлық, жарыс шараларының марапаттары) ісшаралар.
Оқу процесіне қосылатын ғылыми-зерттеу жұмыстары оқу тапсырмаларыны ң, оны
ішінде өндірістік және оқу практикаларын, зертханалық жұмыстарды, ғылыми зерттеу
сипаттағы курстық және бітіру біліктілік жұмыстардың орындалуын қарастырады.
444
Студенттердің оқудан тыс уақытта орындалатын ғылыми-зерттеу жұмыстары мынадай
формаларда жасалады:
• студенттік ғылыми семинарлардағы, конференциялардағы, конкурстардағы жұмыстары;
• мемлекеттік және жоо аралық немесе жоо ішіндегі гранттарды ң орындалуына
студенттердің топпен немесе жеке қатысуы;
• Студенттік ғылыми және ғылыми-техникалық бірлестіктер (студенттік ғылыми қо ғамда,
конструкторлық, жоба, технологиялық, ғылыми ақпарат, аударма, экономикалы қ ж әне
басқа бюроларда, шығармашылық шеберханаларында және үйірмелерде, ғылымитехникалық шығармашылық орталықтарында, ҒЗИ және т.с.).
СҒЗЖ-ның үдемелі формалары:
• мекемелерге көмектесуге бағытталған жазғы немесе өндірістік практика кезе ңінде
ұйымдастырылатын студенттік шығармашылық топтар, жұмыстар;
• курстық және диплом жобаларын өндіріске енгізу бойынша шығармашылық топтар;
• кафедрааралық студенттік ғылыми үйірмелер.
Қазіргі уақытта СҒЗЖ-нің түрлі формаларымен студенттердің 80%-ы қамтылған.
Студенттік ғылыми-үйірмелер жалпы ғылыми және арнайы кафедраларда, жоо ғылыми
бөлімдерінде ұйымдастырылады. Онда студенттер отандық шетелдік арнайы әдебиеттер
бойынша аннотациялар, рефераттар жасайды. Сынақ жүргізу дағдысын ж әне алын ған
нәтижелерді өңдеуді меңгереді. Үйірме отырысында, кафедраның ғылыми
семинарларында пайдаланатын көрнекі құралдар, зертханалы қ құрылғылар ж әне
оқытудың техникалық құралдарын жобалайды және дайындайды. Қазіргі уа қытта
педагогикалық технологиялар институтында 8 үйірме, экономика және құқы қ
кафедрасында – 6, мұнай және газ институтында -1 үйірме жұмыс істейді.
Педагогикалық институтта Студенттік ғылыми қоғамдастық жұмыс істейтіні қуантады.
2008 жылдан бастап сол институтта Шет тілдер клубы жұмыс істейді. П әндік
олимпиадалар гуманитарлық, әлеуметтік-экономикалық, математикалы қ, жаратылыстану,
жалпы кәсіби және арнайы пәндер бойынша мемлекеттік білім беру стандарттары мен
университеттегі оқу жоспарына сәйкес жүргізіледі.
Пәндік олимпиадаларда ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ
УНИВЕРСИТЕТІ
МАГИСТРАТУРА ЖӘНЕ PHD ДОКТАРАНТУРА ИНСТИТУТЫ
МОӨЖ
2.4
баяндама
№7
Жоғары мектепте шығармашылық орта түзу
студенттердің өзіндік ізденісіне қозғау салудың
басты шарты ретінде
ОҚЫТУШЫ: п.ғ.д.,профессор Халитова И.Р.
МАГИСТРАНТ: Бертаева А.С.
АЛМАТЫ 2013
111
КІРІСПЕ
ХХІ ғасырда жоғары оқу орнында болашақ мамандар даярлау үдерісінде қоғамымыз
жаңа міндеттер қойып отыр. Жаһандану кеңістігінде инновациялық технологияны ң алар
орны ерекше. Осыған орай, бүгінгі студенттердің парасатты ойлау өнерін,
шығармашылығын дамыту көкейкесті мәселенің өткірлігін көрсетеді.
"Ғылым" деп — адамның білім алуын, жүйелеу және тексеру бағытында ғы
кызметінің түрін айтамыз. Білімнің бәрі ғылыми білімге жатпайды, оларды ң жа қсы
тексерілгендері мен негізделгендері ғана жатады. Ғылыми білім көдімгі карапайым білімді
теріске шығармайды, олардьщ екеуі де керек. Білім дамудың жоғары деңгейіне жеткенде
ғана ғылыми білімге айналады.
1. Ғылым білімдер алуға бағытталған, білімнің жинакылығы мен тұтасты ғынан
көрінетін адамның шығармашылык кызметі және сол қызметтің нәтижесі. Ғылым
қарапайым тәжірибенің тарихи дамуында жинакталған акпарлардың, сілтемелердің,
қызмет пен пөнге нұскаулардың жиынтығы болып табылатын стихиялы,
тәжірибелік білімдермен салыстырғанда жүйелілігімен ерекшеленеді.
Қазіргі уақытта ғылыми зерттеулерге деген қызығушылық күннен-күнге артуда. Демек,
зерттеушілерге де өз кезегінде методологиялық және әдістемелік білімдерін заман
талабына сай жетілдіріп отыруға тура келеді. Немесе ғылыми ж ұмыстарды ң сапасын
жоғарылату мақсатында соңғы ақпараттық технологияны пайдалану авторлар ға өз
мүмкіндіктерін толыққанды ашуларына септігін тигізеді.
Рефераттың мақсаты – ғылыми, оның ішінде тарихи зерттеулердің методологиялы қ ж әне
теориялық аспектілерін талдау; мәселелердің мәнін, ғылыми зерттеу процесі
ерекшеліктері мен логикасын ашу; зерттеулердің әдістемелік мазмұны мен оны ж үзеге
асырудың кезеңдерін көрсету. Ғылыми білімді қалыптастыру, ғылыми жұмыстарды дербес
жүргізе білу – алға қойылған ғылыми мақсатты іске асырудың басты кепілі. Яғни о қуғылыми процесс барысында түрлі жазба жұмыстарды орындай білуде ғылыми ж әне
практикалық әдістерді жетілдірудің маңызы зор. Шығармашылық ойлаудан соңғы ғылыми
еңбекке дейінгі әрбір зерттеуге тән әдістемелік тәсілдер бар.
Сонымен ғылыми шығармашылықтың методологиясы мен әдістері деген не?
Методология – ғылыми танымға жетудің жолы.Қазіргі деңгейдегі ғылыми-теориялы қ
ойлау жүйесі зерттелмек нысан мен процестің мәніне ұмтылуға тырысады. Ғылыми
зерттеу дегеніміз болашаққа зер салу секілді іздену жолдары, ғылыми объективті көзқарас.
Фактілерді түсіндірілуі немесе практикалық қолданылуы қиын деп ысырып тастауға
болмайды. Себебі ғылымдағы жаңалық зерттеушінің өзіне де байқалмайды. Жа ңа ғылыми
фактілер, тіпті жаңалықтар маңызы толық ашылмағандықтан ұзақ уа қыт бойы ғылым
қорында жатып қалуы немесе практикада қолданылмауы мүмкін.
Идеяны толық шешілуіне дейін жеткізу ғылыми зерттеуді жоспарлы ж үргізуде ғана іске
асады. Ғылымға кездейсоқ ашылулар да тән. Бірақ жоспарлы әрі жақсы жабды қтал ған
ғылыми ізденістер табиғаттағы объективті заңдылықтарды тереңірек ашуға және тануға
ықпал етеді. Ары қарай алғашқы ойды мақсатты әрі жүйелі өңдеу жалғаса береді,
өзгерістер, қосымшалар, нақтылықтар енгізіледі де зерттеудің сұлбасы дами береді.
222
Ғылыми зерттеу нәтижесі түсінікке, заңға және теорияға айналатын нақты мақсаттылы қ
таным. Оған тән кейбір ерекшеліктер бар:
бұл міндетті мақсатты процесс, оған жету жолындағы нақты шешілмек міндеттер;
бұл жаңа, шығармашылыққа, белгісізді ашуға, айрықша идеяларды іске асыруға әрі
қарастырылмақ мәселелерді жаңаша қарауға бағытталған процесс;
ол жүйелілігімен сипатталады: яғни зерттеу процесі әрі оның нәтижесі тәртіпке,
жүйеге келтіріледі;
оған дәлелділік, жинақтаулар мен тұжырымдарды жүйелі негіздеу тән.
Ғылыми-теориялық зерттеулердің нысаны жеке, нақты жағдай емес, оның зерттеу нысаны
ұқсас құбылыстар мен жағдайлардың толық тобы, олардың жиынтығы.
Ғылыми-теориялық зерттеулердің мақсаты жекелеген құбылыстардың қатарынан
жалпыны табу, ондай құбылыстардың пайда болуын, қызмет етуін, даму за ңдылы қтарын
ашу, демек ондай құбылыстардың мәніне терең үңілу.
Ғылыми-теориялық зерттеулердің басты құралдарына мыналарды жатқызуға болады:
жан-жақты негізделген және бір жүйеге келтірілген ғылыми әдістердің жиынтығы;
өзара бір-бірімен байланысты және ғылым тілін қалыптастыратын түсініктердің, нақты
терминдердің жиынтығы.
Ғылыми зерттеулердің нәтижелері ғылыми еңбектерге (мақала, монография, о қулы қ,
диссертация, т.б.) айналып, жан-жақты бағаланғаннан кейін практикада ж үзеге асады,
практикалық таным процесінде ескеріледі және қорытынды түрде жетекші документтерге
кіргізіледі.
Сонымен бірге кейс-талдау әдісі мәселені талдау әрі оған диагностика қою,
Студенттің ғылыми-зертеу жұмыстары
Студенттерді ғылыми-зерттеу жұмысына тарту, олардың шығармашылық белсенділігін
дамыту, оларды заманауи ғылымның көкейтесті мәселелерін шешуге тарту, студенттерді ң
білім және ғылым байланыстарын дамытуға көмектесу - мамандар даярлауда ғы негізгі
мақсат болып табылады.
Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстары университеттегі мамандар дайындаудың,
оқу-тәрбие және ғылыми-инновациялық ажырамас бөлшегі болып табылады. Ғылымизерттеу жұмысы болашақ мамандардың институтта алған білімін, дағдысын ж үзеге
асыруға дайындығын қалыптастыруға, ғылыми әдістемені, зерттеу тәжірибесін ме ңгеруге
көмектеседі. Студенттерді ғылыми-зерттеу жұмысына тарту оларды ң әлеуетін ғылымны ң
және техниканың түрлі көкейтесті мәселелерін шешуге паудалануға мүмкіндік береді.
Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру мен дамытуды ң негізгі
мақсаты жоғары кәсіби білімі бар мамандар даярлаудың деңгейін көтеру, және әрі қарай
магистратурада оқитын талантты жастарды анықтау, университеттің педагогикалы қ
кадрларын толықтыру болып табылады.
СҒЗЖ негізгі міндеттері:
1. ғылыми қызметке талабы бар дарынды студенттерді анықтау;
333
2. отандық және шетелдік ғылыми-әдістемелік зерттеулер тәжірибесінде және
нәтижелерінде негіз болатын жастардың ғылыми шығармашылығын дамытуға қолайлы
жағдай жасау;
3. студенттің жан-жақты дамуына, өзін-өзі бағалауының қалыптасуына, өзіндік ж ұмыс
дағдысын және шығармашылық ұжымда жұмыс істеуге, ғылыми-зерттеу әдістемесін
меңгеруге көмектеседі.
4. ғылым мен техниканың түрлі саларындағы басым бағыттар бойынша қолданбалы,
іргелі, іздену, әдістемелік және педагогикалық ғылыми зерттеулер ж үргізуге студенттерді ң
қатысуын қамтамасыз ету;
5. жоо-ның педагогикалық және ғылыми кадрларын толықтыру үшін қабілетті, дарынды
және талантты жастарды тиімді іріктеуді қамтамасыз ету;
6. ғылым мен техниканың түрлі саларындағы ғылыми-техникалы қ м әселелерді шешуге
арналған оқытушылар мен студенттердің ғылыми-практикалық әлеуетін біріктіру.
СҒЗЖ негізгі бағыттары:
- жоо ішінде пәндік олимпиадалар мен мамандықтар бойынша конкурстар ұйымдастыру
және жүргізу;
- республикалық және халықаралық конкурстар мен олимпиадалар ға қатысу;
- студенттер жұмысымен республикалық конкурсқа қатысу;
- түрлі деңгейдегі ҒТК баяндамалар дайындау және қатысу;
- студенттермен магистранттарды орындаушы ретінде мемлекеттік бюджеттік және
шаруашылық келісім бойынша жұмысқа тарту;
- курс жұмыстары мен диплом жобалары конкурстарын ұйымдастыру және өткізу, қатысу;
- ғылыми мақалалар мен тезистер дайындау және жариялау;
- еліміздің және шетелдердің жоо-ның құрылымдық бөлімшелерімен байланысты жүзеге
асыру;
- студенттердің ғылыми үйірмелерінің жұмысы.
ЖОО өткізілетін ғылыми-зерттеу, ғылыми-техникалық, жоба және басқа да ж ұмыстар ға
студенттердің тікелей қатысуы СҒЗЖ ұйымдастыру формасы және іс-шаралар жүйесімен
қамтамасыз етіледі. Олар үш топқа бөлінеді:
- оқу процесіне қосылатын ғылыми-зерттеу жұмысы;
- оқу мерзімінен тыс уақытта орындалатын ғылыми-зерттеу жұмысы;
- ғылыми, ғылыми-техникалық жалпы ұйымдастыру шаралары, оны ң ішінде С ҒЗЖ
жүйесін дамытуды ынталандыратын жарыстар, студенттер шыгармашылығы (студенттік
ғылыми конференциялар, семинарлар, студенттік олимпиадалар, конкурстар ж әне т.б.),
студенттердің ғылыми еңбегінің нәтижелілігін және тиімділігін анықтайтын
(жарияланымдар, ғылыми есептердегі авторлық, жарыс шараларының марапаттары) ісшаралар.
Оқу процесіне қосылатын ғылыми-зерттеу жұмыстары оқу тапсырмаларыны ң, оны
ішінде өндірістік және оқу практикаларын, зертханалық жұмыстарды, ғылыми зерттеу
сипаттағы курстық және бітіру біліктілік жұмыстардың орындалуын қарастырады.
444
Студенттердің оқудан тыс уақытта орындалатын ғылыми-зерттеу жұмыстары мынадай
формаларда жасалады:
• студенттік ғылыми семинарлардағы, конференциялардағы, конкурстардағы жұмыстары;
• мемлекеттік және жоо аралық немесе жоо ішіндегі гранттарды ң орындалуына
студенттердің топпен немесе жеке қатысуы;
• Студенттік ғылыми және ғылыми-техникалық бірлестіктер (студенттік ғылыми қо ғамда,
конструкторлық, жоба, технологиялық, ғылыми ақпарат, аударма, экономикалы қ ж әне
басқа бюроларда, шығармашылық шеберханаларында және үйірмелерде, ғылымитехникалық шығармашылық орталықтарында, ҒЗИ және т.с.).
СҒЗЖ-ның үдемелі формалары:
• мекемелерге көмектесуге бағытталған жазғы немесе өндірістік практика кезе ңінде
ұйымдастырылатын студенттік шығармашылық топтар, жұмыстар;
• курстық және диплом жобаларын өндіріске енгізу бойынша шығармашылық топтар;
• кафедрааралық студенттік ғылыми үйірмелер.
Қазіргі уақытта СҒЗЖ-нің түрлі формаларымен студенттердің 80%-ы қамтылған.
Студенттік ғылыми-үйірмелер жалпы ғылыми және арнайы кафедраларда, жоо ғылыми
бөлімдерінде ұйымдастырылады. Онда студенттер отандық шетелдік арнайы әдебиеттер
бойынша аннотациялар, рефераттар жасайды. Сынақ жүргізу дағдысын ж әне алын ған
нәтижелерді өңдеуді меңгереді. Үйірме отырысында, кафедраның ғылыми
семинарларында пайдаланатын көрнекі құралдар, зертханалы қ құрылғылар ж әне
оқытудың техникалық құралдарын жобалайды және дайындайды. Қазіргі уа қытта
педагогикалық технологиялар институтында 8 үйірме, экономика және құқы қ
кафедрасында – 6, мұнай және газ институтында -1 үйірме жұмыс істейді.
Педагогикалық институтта Студенттік ғылыми қоғамдастық жұмыс істейтіні қуантады.
2008 жылдан бастап сол институтта Шет тілдер клубы жұмыс істейді. П әндік
олимпиадалар гуманитарлық, әлеуметтік-экономикалық, математикалы қ, жаратылыстану,
жалпы кәсіби және арнайы пәндер бойынша мемлекеттік білім беру стандарттары мен
университеттегі оқу жоспарына сәйкес жүргізіледі.
Пәндік олимпиадаларда ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz