Салықтар мен төлемдердің экономикалық мәні

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 74 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе . . .

1 бөлім Салықтар мен төлемдердің экономикалық мәні мен маңызы және экономикадағы рөлі

1. 1 Салықтар мен төлемдердің экономикалық мәні мен маңызы және атқаратын қызметтері . . .

1. 2. Қазақстан Республикасында төленетін салықтар мен төлемдерге сипаттама және олардың экономикадағы рөлі . . .

1. 3. Ғалымдар мен тәжірибешілердің салықтар мен төлемдер туралы пікірлері . . .

2 бөлім Казталов аудандық қаржы бөлімінің жалпы ұйымдық-құқықтық сипаттамасы және қаржы жұмысының мазмұны

2. 1 Казталов қаржы бөлімінің жалпы ұйымдық құрылымы және қызметі . . .

2. 2. Казталов қаржы бөлімінің экономикалық жағдайын талдау . . .

3 бөлім. Казталов аудандық бюджетінің кіріс базасын қалыптастыруға салықтар мен төлемдердің ролі және жетілдіру бағыттары

3. 1 Казталов аудандық бюджетін қалыптастырудағы салықтық түсімдердің орны . . .

3. 2 Салықтар мен төлемдердің түсімін жетілдіру бағыттары

Қорытынды мен ұсыныстар . . .

Пайдаланған әдебиеттер тізімі . . .

Кіріспе

Бюджет қарапайым тілмен айтқанда мемлекет үшін жұмыс істеп отырғандардың игілігі. Ел бюджеті ұлттық экономиканы басқарудың ең маңызды құралы болып табылады. Кез келген реформаны жүргізу және экономиканы дамыту орасан зор қаржыны талап етеді. Қазіргі кезде бюджет қоғам өмірінің барлық саласын: халық шаруашылығын, әлеуметтік сақтандыру мен қамсыздандыру, білім беру, ғылым, мәдениет, өнер, денсаулық сақтау, қорғаныс пен басқаруды, қамтитын экономикалық реформаны жүргізуге мемлекеттің сыртқы және ішкі ресурстарын жасақтап әрі шоғырландыруға қабілетті.

Қазақстанда бюджет жүйесін қалыптастыру және оның әр түрлі деңгейлері арасындағы қатынастарды жақсатру үшін жұмыстар жасалып жатқанына бірінші жыл емес. Негізінен бюджеттің кіріс бөлігін қалыптастыру төменде көрсетілген негізгі мақсаттарды қаржыландыруға бағытталған мемлекеттің мүмкіншілігін анықтайтын күрделі процесс болып табылады:

- өндірістік және әлеуметтік сфераны дамыту;

- әлеуметтік - мәдени бағдарламаларды қаржыландыру;

- мемлекеттік басқару және билік органдарын ұстауға жұмсалатын шығындар;

Әр аймақтың экономикалық - әлеуметтік жағдайы жіті көзқараспен, байыпты бағдар ұстап қарауды қажет ететін дүние. Өйткені, республика былай тұрсын, облыс, аудандардың өзіне тән ерекшелігі, қалыптасқан еңбек ету дәстүрі болады. Сонымен қатар әр деңгейдегі бюджеттердің міндеттері де әртүрлі болады. Мысалы, республикалық бюджет бүкіл мемлекеттік шығындар мен бағдарламаларды, соның ішінде қораныс, басқару, аппарат, күрделі ғылыми зерттеулер т. б. қаржыландырады. Ал жергілікті бюджеттер ең алдымен аймақтың әлеуметтік - экономикалық мәселелерін шешуге байланысты бағытталған мақсаттарды қаржыландыру үшін жауапты.

Қазақстан экономикасы нарықтық қарым - қатынастарға тайғақ кешулі қиын жолдармен, бұралаң белестерден өтіп барып көшкені бәрімізге мәлім. Бүгінгі күні экономиканың өрлеп, әлеуметтік міндеттер дәйектілікпен шешіліп жатқанына, халықтың нақты табыс деңгейінің өсіп, аймақтардың аяғына тұра бастағаны үшін облыстың басқару органдары, соның ішінде облыстық қаржы мекемелерінің жүргізген нәтижелі жұмыстары жеткілікті.

Қай жергілікті бюджет болмасын бюджет кірісін басқару процесі ең алдымен ҚР - ның «Бюджет кодексі» «Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы», және тиісті жылға арналған республикалық бюджет туралы заңдармен реттеледі. Бюджетке түсетін кірістер жобасын жасаудағы негізгі база есеп беру мәліметтері, төлемгерлер туралы мәліметтер және салықтық түсімдер сомасы болып табылады. Әртүрлі салықтық және салықтық емес түсімдерді аудару тәртібі, төлемдерді бюджетке төлеу тәртібі уақыты олардың қалыптасу ерекшеліктерін есепке алу арқылы және бюджетке аударылатын төлемдердің көлеміне қарай анықталады. Осыған сәйкес кез келген облыстың қаржы басқармасының негізгі міндеті жалпы мемлекеттік қажеттіліктерге жұмсалатын қаржының уақтылы және толық түсуін қамтамасыз ету болып табылады.

Дипломдық жұмыстың зерттеу объектісі болып Батыс Қазақстан облысы Казталов ауданы бойынша қаржы бөлімі табылады соңғы жылдардағы аймақ бюджетінің кіріс базасын қалыптастырудағы салықтармен төлемдердін ролі ашылады. Диплом жұмысы орындауда қолданылған әдістер. Ақпарат көздерінен. Дипломдық жұмыс кіріспеден 3 бөлімнен және қорытындыдан тұрады.

1 бөлім Салықтар мен төлемдердің экономикалық мәні мен маңызы және экономикадағы рөлі

1. 1 Салықтар мен төлемдердің экономикалық мәні мен маңызы және атқаратын қызметтері

Мемлекет пайда болғаннан бастап салықтар қоғамдағы қатынастардың қажетті бөлшегі болып табылады. Мемлекеттің дамып, өзгеріске ұшырауы салық жүйесінде үлкен өзгерістерге алып келеді.

Салықтар адамзат өркениетінің дамуынан бастап пайда болды. Оның пайда болуы қоғамдық қажеттіліктермен тікелей байланысты.

Салықтар дегеніміз - заңмен белгіленген тәртіпте анықталған ставка бойынша шаруашылық субьектілермен азаматтардан мемлекеттің алатын міндеті төлемдері. Салықтардың қажеттілігі қоғамның қажеттілігіне байланысты туындайды. Салықтың маңызы мен рөлі мемлекеттің тапсырмаларымен қоғамның экономикалық және саяси құрамымен анықталады. Ұйымдық-құқықтық жағынан салықтар - бұл мемлекет біржақты тәртіптен заң жүзінде белгіленген, белгілі бір мөлшерде және мерзімде бюджетке төленетін қайтарусыз және өтеусіз сипаттағы міндетті ақшалай төлемдер.

Салықтардың экономикалық мәні олардың өзінің функциялары мен міндеттерін жүзеге асыру үшін мемлекет жұмылдыратын ұлттық табыстың бір бөлігі болып табылатындығында.

Салықтар қаржының бастапқы категориясы болып табылады.

Салықтар мемлекетпен бірге пайда болды және мемлекеттің өмір сүріп, дамуының негізі болып табылады. Адамзат дамуының бүкіл тарихы бойына салық нысандары мен әдістері өзгерді, игерілді, мемлекеттің қажеттіліктері мен сұрау салуларына бейімделеді. Салықтар тауар-ақша қатынастарының ахуалына әсер ете отырып, олардың дамыған жүйесіндеайтарлықтай өрбіді. Мемлекет құрылымының өзгеруі, өркенде

әрқашан салық жүйесінің қайта құрылуымен, жаңаруымен қабаттаса жүреді.

Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық-экономикалық құрылысы мен саяси іс-бағытына қарамастан ұлттык мемлекет кірістерінің негізгі көзі -ұлттық табысты қайта бөлудің басты қаржылық құралы, мемлекеттің кірістері және бюджеттін кірістерін қалыптастырудың шешуші көзі болып табылады. Салықтарда мемлекеттің экономикалық мазмұны нақты түрде көрінеді, ал салықтардың әлеуметтік-экономикалық мәні, олардың түрлері мен рөлі қоғамның экономикалық құрылысымен, мемлекеттің табиғатымен және функңияларымен айкындалады. Белгілі философ Фрэнсис Бэкон салықтарды төлеу әрбір азаматтың қасиетті борышы деген еді.

Қазақстан Республикасы Конституңиясының 35-бабында: заңды түрде белгіленген салықтарды, алымдарды және өзге де міндетті төлемдерді төлеу әркімнің борышы әрі міндеті болып табылады, -деп жазылған.

Салықтарда ежелден салық жүктемесін (салық ауыртпалығын) бөлудің екі қағидаты қалыптасқан:

пайда (алынған игіліктер) қағидаты;
"қайыр көрсету" (төлем қабілеттілігі) қағидаты;

Алынған игіліктерге және төлем қабілеттілігіне салық салудың қағидаттарын пайдалану салық мөлшерлемелерін белгілеуге және табыстың өсуіне қарай олардың өзгеруіне саяды.

Салықты ұтымды ұйымдастырудың классикалық қағидаттарын бұрын А. Смит ұсынған еді . Олар мынаған саяды:

салық салық төлеушінің әрқайсысының табысына сәйкесалынуы тиіс (әділеттілік қағидаты) ;
салықтық мөлшері мен оны төлеу мерзімі алдын ала жәнедәл анықталуы керек (анықтылық қағидаты) ;
әрбір салық салық төлеуші үшін неғұрлым қолайлы уақытта және әдіспен 4алынуы тиіс (қолайлылық қағидаты)

5салықты алудың шығындары өте аз болуы тиіс (үнем қағидаты) .

Бұл қағидаттарды пайдалану салық салуда зорлық-зомбьлықты жоқ етті, бұл процеске реттемелеуді енгізді және А. Смитке "салықтар-оны төлейтіндерге құлшылыктың нышаны емес, бостандықтың нышаны" деп қорытынды жасауға мүмкіндік берді. Салық салудың кейінгі даму барысында қағидаттардың тұжырымдамалары дәлелденді, толықтырылды.

Салық салудың қазіргі қағидаттары мыналарға саяды.

1. Салық салудағы әділдік қағидаты екі аспектіде қарастырылады:

а) "деңгейлес теңдікке" жету - салық төлеушшердің табыстарына тең жағдайда біркелкі салық салынады;

ә) "сатылас теңдікті" сақтау - жеке тұлғалардың табыстарына салық салу табыстардың бір бөлігін қайта бөлу үшін прогрессивті шәкіл бойынша сараланған мөлшерлемелерді қолдана отырып жүргізілуі тиіс.

Қарапайымдылық қағидаты. Салық механизмі салықтөлеушіге түсінікті болуы тиіс, ол рабайсыз әрі күрделі болмауыкерек.
Салықтардың анықтығы--алдын ала белгленген шарттармен талаптардың мызғымас тендігі елдің барлық аумағында жәнебарлық шаруашылық жүргізуші субъектілер үшін түсіндіру менқолданудың біркелкілігі.
Жеңілдіктердің ең аз саны. Жеңілдіктер құндық және салық салу субъектілерін тең емес жағдайларғаәдейі қояды.
Салық салудың экономикалық бейтарптығы. Салықтар эко-номиканың жұмыс істеуін жақсартуға және кедергі жасамауы тиіс.

6. Экономикалық қатынастар бойынша осы елдің басқа әріптес елдермен салықтардың негізгі түрлері бойынша салық мөлшерлемелерінің салыстырмалығы.

Қазақстанның салық заңнамасында сонымен бірге салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеудің міндеттігі, салық салудың айқындылығы, әділдігі, салық жүйесінің біртұтастығы және салық заңнамасының жариялылығы қағидаттары негізделеді.

Салық төлеуші салық заңнамасына сәйкес салықтық міндеттемелерін толық көлемінде және белгіленген мерзімдерде орындауға міндетгі.

Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетгі төлемдер айқын болуға тиіс. Салық салудың айқындығы салық төлеушінің салықтық міндеттемелері туындауының, орындалуының және тоқтатылуының барлық негіздері мен тәртібін салық заңнамасында белгілеу мүмкіндігін білдіреді.

Еліміздегі салық салу жапыға бірдей және міндетті болып табылады. Жеке сипаттағы салық жеңілдіктерін беруге тиым салынады.

Қазақстанның салық жуйесі оның бүкіл аумағында барлық салық төлеушілерге қатысты 6ірыңғай болып табылады.

Салық салу мәселелерін реттейтін нормативтік-құқыктық актілер рссми басылымдарда міндетті түрде жариялануға жатады.

Мемлекетке түсетін салық түсімдерінің сипатты ерекшелігі олардың сан алуан қоғамдық қажеттерге кейін иесіз пайдаланылуы болып табылады. Осысымен салықтардың мемлекет, сондай-ақ басқа жерглікті органдар белглейтін түрлі міндетті мақсатты жарналардан, төлем аударымдарынан айырмашылығы болады.

Салықтардың әлеуметтік-экономикалық мәні мен мазмұны олар атқаратын функцияларда толық ашыла түседі. Жалпы қаржы категориясы тұрғысынан салықтар қосалқы категория болып та-былатындығын есте ұстаған жөн, сондықтан қаржыға қатысты салықтардың функңияларын қаржының бөлгіштік функциясының құрамдас қосалқы функциясы ретінде қарастырған жөн.

Қазіргі кезде салықтар фискалдық реттеуіш және қайта бөлу сияқты негізгі үш функция орындайды. Бұлардың әрқайсысы осы қаржы категориясының ішкі белгілері мен өзіндік ерекшеліктерін білдіреді.

Фискалдық функция - барлық мемлекеттерге тең негізгі функция. Оның көмегімен бюджетік қор қалыптасады, мұның өзі салықтардың қоғамдық міндеттерін арттыра түседі. Өйткені салықтар мемлекетгік бюджеттің кірістерін толыстыра отырып, экономиканы, әлеуметтік- мәдени шараларды жүзеге асыруды қамтамасыз етеді.

Салықтардың реттеуші функциясы мемлекеттің экономикалық қызметінің ұлғаюымен байланысты пайда болады. Ол ұлттық шаруашылықтың дамуына қабылданатын бағдарламаларға сәйкес ықпал етеді. Бұл орайда салықтардың нысандарын таңдау, олардың мөлшерлемелерінің, алу әдістерінің өзгеруі, жеңілдіктер мен шегерімдер пайдаланылады. Бұл реттеуіштер қоғамдық ұдайы өндірістің құрылымы мен үйлесіміне, қорлану мен тұтыну көлеміне ықпал етеді.

Қайта бөлу функциясы арқылы түрлі субъектілер табысының бір бөлігі мемлекеттің қарамағына өтеді. Бұл функцияның іс-әрекетінің ауқымы жалпы ұлттық өнімде салықтардың алатын үлесі арқылы анықталады; ол ұлттық табыстың мемлекеттендірілу дәрежесін көрсетеді:

Мемлекет салық саясатын - салық саласындағы шаралар жүйесін қоғамның оның нақтылы кезеңіндегі әлеуметтік экономикалық және басқа мақсаттар мен міндеттеріне қарай әзірленген экономикалық саясатқа сәйкес жүргізеді. "Салық" ұғымымен "салық жүйесі" ұғымы тығыз байланысты. Мемлекетте алынатын салық түрлерінің, оны құру мен алудың нысандары мен әдістерініің, салық службасы органдарының жиынтығы әдетте мемлекеттің салық жүйесін құрайды.

1991 жылға дейін, яғни КСРО ыдырағанға дейін елде кебінесе экономиканы басқарудың әміршіл-әкімшіл жүйесіне, бағаларға катаң мемлекеттік реттеуге сәйкес келетін салық жүйесі қызмет етті. Бюджеттің басты кіріс көздерінің

бірі болған айналым салығы тіркелген бөлшек сауда және көтерме сатып алу бағаларын қолдануға және мемлекеттік реттеп отыруға бағытталған болатын. Қазақстан егемендікке ие болғаннан кейн 1991-1995 жылдары қабылдаған бірқатар заңдарға сәйкес республикада жаңа салық жүйесі калыптасты.

1991 жылғы желтоқсанның 25-інен бастап біздің елімізде тұңғыш салық жүйесі жұмыс істей бастады. Ол "Қазақстан Республикасындағы салық жүйесі туралы" заңға негізделді. Бұл заң салық жүйесін құрудың қағидаттарын, салықтар мен алымдардың түрлерін, олардың бюджетке түсу тәртібін белгілеген алғашқы құжат еді. Осы заңға сәйкес Қазақстанда 1992 жылғы қаңтардың 1-нен бастап 13 жалпы мемлекеттік салық, 18 жергілікті салықтар мен алымдар енгізілді.

Қазақстан Республикасының Үкіметі 1995 жылдың басында салық; реформасының ұзақ мерзімді тұжырымдамасын қабылдап, онда еліміздің салық жүйесі мен салық заңнамасын бірте-бірте халықаралық салық салу қағидаттарына сәйкестендіру көзделді. Осыған байланысты "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" 1995 жылғы сәуірдің 24-інде Қазақстан Республикасы Президентінің заң күші бар жарлығы шықты. Енді бұрынғы 42 салықтар мен алымдар едәуір қысқартылып, олардың саны небәрі болып қалды. Қазақстан Республикасы Президентінің бұл жарлығы Қазақстан Республикасының 1999 жылғы шілденің 16-сындағы ғ 440-1 заңына сәйкес заң мәртебесін алды. Осы уақыт аралықтарында Президент жарлықтарымен және Қазақстан Республикасының заңдарымен бұл заңға өзгерістер мен толықтырулар енгізілді.

Салықтардың, оларды төлеушілердің, салықтарды алу

әдістерінің, салық жеңілдіктерінің жиынтығының болатындығынан салық жүйелерінің әжептәуір күрделі үлгілері болуы мүмкін.

Барлық өркениетті елдерде салықтардың бүкіл жиынтығы әр

түрлі қағидаттар бойынша жіктеледі:

салық салу объектілері бойынша;

салықты алатын және салықтан жиналған сомаға билік жасайтын органға қарай;

пайдалану тәртібі бойынша;

объектінің экономикалық белгісі бойынша.

Салықтарды салу объектісі бойынша олар тура және жанама салықтар болып бөлінеді.

Тура салықтар - салық төлеушінің кірісі мен мүлкінен тікелей төленген салықтар. Олар өз кезегінде нақты және жеке салықтарға жіктеледі. Нақты салықтар салық төлеушілердің мүлкінің (меншігінің) кейбір түрлеріне (үй, жер, кәсіп, ақшалай капитал және т. с. с. ) салынады. Жеке тура салықта р - бұл жеке адамдар заңи ұйымдардың табыстары мен мүлкіне салынатын салықтар. Нақты салықтардан айырмашылығы жеке салық салу әрбір салық төлеушінің жеке табысы мен мүлкін де, оның қаржы жағдайын да ескереді.

Жанама салықтар - бағаға немесе тарифке үстеме түрінде белгіленген салық төлеушінің кірістері мен мүлкіне тікелей байланысты емес салықтар. Жанама салықтарға қосылған құнға салынатын салық акциздер жатады. Жанама салықтарға сондай-ақ сыртқы экономикалық қызметтен түсетін түсімдер де (кеден баждары түріндегі, экспортқа және импортқа салынатын салық түріндегі кеден кірістері, ішкі рынокта сатылатын тауарлар бағасы мен олардың фактуралық құнының айырмасы) жатады.

Жанама салықтар мемлекеттің фискалдық мүдделерін білдіреді.

Жанама салықтар салудың мәні салықтың тауар бағасына (немесе қызметтің тарифіне) қосылатындығында, кіріктірілетіндігінде. Бұл жағдайда салықты тауарлық (қызметтің) нақты тұтынушысы төлеушінің, алайда тұтынушы мен мемлекет арасында тікелей байла-ныс болмайды.

Салықты алатын және оған билік жасайтын органға қарай орталық (жапы мемлекеттік) және жергілікті салықтарды ажыратады.

Пайдалану тәртібіне қарай барлық салықтар жалпы және мақсатты (арнаулы) болып бөлінеді.

Жалпы салықтар тиісті деңгейлердің бюджеттерінде шоғырландырылады және жалпымемлекеттік қажеттіліктерді қаржыландыруға пайдаланылады. Мақсатты (арнаулы) салықтардың нысаналы арналымы болады (мысалы, зейнетақы төлемдерін қалыптастыру үшін пайдаланылатын әлеуметтік салық) .

Объектінің экономикалық белгілері бойынша табыска салынатын салықтар және тұтынуға салынатын салықтар болып ажыратылады. Табысқа салынатын салықта р төлеушінің салық салынатын кез келген объектіден алған табыстарынан алынады. Тұтынуға салынатын салықтар - бұл тауарлар мен қызметтер көрсетуі тұтыну кезінде төленетін шығынға салынатын салықтар.

Салық салу объектілерін есепке алу және оларды бағалау тәсілдеріне қарай салық алудың мынадай төрт әдісі қолданылады: кадастрлық, салық төлеушінің мағлұмдамасы бойынша, табысты алу көзінен ұстап қалу, патенттік негізде.

Бірінші жағдайда салықты есептеу мен оны алу, салық салу объектілерінің нақты табыстылығын есепке алмай табыстылық (жер салығы, мүлік салығы) нормасын көрсете отырып, олардың тізімдемесі негізінде жүзеге асырылады.

Мағлұмдамада салық төлеушілер табыстың көлемі, қажетті жеңілдіктерді, шегерімдерді көрсетеді және салық сомасын есептеп төлейді. Олар салықтардың түрлері бойынша салық мағлұмдамасын есепті салық кезеңіне сәйкес тапсырып отырады

Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерлердегі шетел банктеріндегі шоттарда ақшасы бар жеке тұлғалар;

Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы заңнамалық актілеріне сәйкес мағлұмдама беру женінде міндеттеме жүктелген адамдар;

Қазақстан Республикасы Парламенттің депутаттары, судьялар табыс етеді.

Әскери қызметшілер мен ішкі істер органдарының қызметкерлері жеке табыс салығы бойынша мағлұмдаманы уәкілетгі мемлекеттік орган белгілеген тәртіппен ұсынады.

Салық төлеушіден салық мағлұмдамасын табыс етудің белгіленген мерзіміне дейін жазбаша өтініш алған жағдайда уәкілетті мемлекеттік орган салық мағлұмдамасын табыс ету мерзімін екі айдан аспайтын мерзімге ұзартуға құқылы. Бірақ салық мағлұмдамасын тапсыру мерзімін өзгертпейді.

Үшінші әдіс бойынша салық төлеуші жұмыс істейтін ұйымның, мекеменің бухгалтериясы одан салықты табыс алынған жерде есептегі, ұстайды (төлейді) .

Төртінші әдіспен салық кәсіпкерлік қызметтің сан алуан түрлсріне берілетін патент негізінде төленеді. Патент - арнаулы салық режимін қолдану құқығын куәландыратын және салық сомасының бюджетке төленгендігін растайтын қужат .

Салықтық есептің екі әдісі қолданылады: кассалық және есептеу әдісі.

Кассалық ә діске сәйкес табыстар мен шегерімдер жұмысты орындау, қызмет көрсету, мүлікті жөнелту мен кірістеу және ол бойынша жасалынған акы төлеу мезетінен бастап есепке алынады.

Есептеу әдісі бойынша табыстар мен шегерімдер ақы төлеудің уақытына қарамастан жұмысты орындау, қызмет көрсету, тауарларды өткізу және кіріске алу мақсатымен тиеп жіберу мезетінен бастап есепке алынады. Бұл әдіс салық службалары үшін қолайлырақ және оны Қазақстанның барлық төлеушілері қолдануға қабылданған. Төлеушілер үшін оның кемшілігі - салық төлемдері жеткізілім тіпті уақытында төленбеген жағдайда да аударылуы тиіс, бұл айналым қаражаттарын оқшауландыруға ұрындырады.

Қазақстан Республикасының салық жүйесі салықтардың, алымдардың және баждардың түрлерін, салық қатынастарын реттейтін құқықтық нормаларды және салық службасының органдарын кіріктіреді.

Салық службасы органдары салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің толық түсуін, міндетті зейнетакы жарналарының толық және дер кезінде аударылуьш қамтамасыз ету жөніндегі, сондай-ақ салық төлеушілердің салықтық міндеттемелерін орындауына салықтық бақылауды жүзеге асырады.

"Салық" және "салық салу" ұғымдарын ажырата білген жөн: бірінші жағдайда - бұл экономикалық және қаржы категориясы, екіншіден - экономикалық-құқықтық механизмді пайдалана отырып салық төлемдерін өндіріп алу (есептеу және алу) процесі. Салық салуды ұйымдастыру салық катынастары нысандарының элементтерін, яғни салық түрлерінің нақты атауларын, сондай-ақ оларды қолданудың тәртібі мен әдістерін, іс-қимылының тәсілдерін кіріктіретін салық механизмы құруға және оның жұмыс істеуіне саяды. Салық механизмінде өзара байланысты элементтерден тұратын арнаулы нұсқаулық қолданылады. (1 сызбаны қараныз) .

Қазақстан Республикасының қазіргі салық жүйесі салықтарды құру мен алудың нақтылы әдістерін анықтайды, салықтың тиісті элементтері арқылы салық салудық тәртібін белгілейді.

Негізгі сальқ, элементтеріне мыналар жатады: салық субъектісі, салық салынушы, объектсі, салық базасы, салық салудың өлшемі (единицасы), салық мөлшерлемесі, үлес (квота), салықпұл, салық жеңілдіктері, салық төлеудің мерзімі мен тәртібі, салық төлеушілер мен салық органдарының міндеттіліктері мен құқықтары, салықтарды төлеуді бақылау, салық заңнамасын бұзғаны үшін санкңиялар және басқалары

1. сызба. Салық механизмінің элементтері

Салық субъектісі немесе салық төлеуші . Ол - салықты және бюджетке басқа төлемдерді төлеуші тұлға, алайда нарық механизмі арқылы салық ауыртпалығы басқа тұлғаға - салық салынушыға аударылуы мүмкін.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.