Керамиқалық кірпіштерді сынау



Кіріспе
1 Сынау туралы жалпы түсінік
2 Керамикалық кірпіштің жалпы сипаттамасы
3 Керамикалық кірпішке қойылатын техникалық талаптар
3.1 Техникалық талаптар
3.2 Қосымша талаптар
3.3 Керамикалық кірпіштерді сынауға жататын сапа көрсеткіштері
4 Керамикалық кірпіштің сынау әдістемесін құру
4.1 Сынаудың жіктелуі. Сынау бағдарламасы
4.2 Сынауға арналған құрылғылар мен аспаптар. Өлшеу құралдары
4.3 Үлгілерді сынауға дайындау
4.4 Өнімді сынау әдістемесі
4.5 Сынау нәтижелерін өңдеу
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиттер
Құрылыс материалдары – үйлерді, ғимараттарды салу мен жөндеуде пайдаланылатын табиғи және жасанды материалдар мен бұйымдар. Негізгі құрылыс материалдарының түрлері:
‒ табиғи тау жыныстарынан жасалған құрылыс материалдары (дара тастар, қиыршық тастар, т.б.);
‒ органикалық (битум, қарамай, синтетикалық шайыр, т.б.) және бейорганикалық (цемент, әктас, гипс, т.б.) байланыстырғыш материалдар;
‒ жасанды құрылыс материалдары және құрастырмалы құралымдар мен бұйымдар (құрылыстық керамика, бетон, темір-бетон, асбест-цемент, темір, шыны және силикаттан жасалған бұйымдар);
‒ ағаш материалдары және олардан жасалған бұйымдар (есік және терезе блоктары, ағаш талшықты және ағаш үгінділерінен жасалған тақталар, т.б.);
‒ металдан жасалған бұйымдар (көтергіш және қоршау құралымдары, құбырлар, рельстер, т.б.);
‒ синтетикалық шайырлар мен пластмассалар (линолеум, пенопласт, т.б.).
Құрылыс кiрпiшi – минералды материалдардан тасқа ұқсас қасиеттер паромның күйдiру немесе өңдеуiнен кейiн алатын құрастырылған дұрыс формалар жасанды тас. Бастапқы шикiзаттар түр бойынша және жасауды әдiс бойынша автоклав әдiс алынатын силикат кiрпiш және балшық күйден танып бiледi.
Бұрынғы Одақ Советте негiзiнен 250х120х65 мм, сонымен бiрге 250х120х88 мм-нiң өлшемiмен кiрпiштер өндiрiп алды. Берiктiк шегiнiң байланыстылары маркада 75, 100, 125, 150, 200, 250, 300 кiрпiш қысуда ұсақтайды.
Кiрпiштi өндiрiстiң техникасы ғасырлар ІХ ғасырға дейiн қарапайым және сыйымды қалды. Кiрпiш қолдан қалыптады да, тек қана жаздыкүнi кептiрдi, қарды құрғатылған кiрпiш ақтарылған пеш жерде тұратын.
ІХ ғасырларды орталарда күйдiру пешi сақиналай және кiрпiштi өндiрiстiң техникасындағы төңкерiс – себепшi болған лента сияқты пресстер құрастырылды.
Көпшiлiгiнде құрылыстың жоспарының табысты орындауы шикiзаттың жергiлiктi түрлерiнен меншiктi өндiрiстiң құрылыс материалдарының қамтамасыздығынан тәуелдi болады.
Саяжайлар және өндiрiстiк тағайындаудың ғимараттарының көпшiлiктерi негiзгi қабырғалық материал құрылыста (балшық) қызыл кiрпiш болып табылады.
Барлық жерде таралған шикiзат әзiрленетiн ұзақ өмiрлiк және от баған материал қызыл кiрпiш : саз, саздар.
Механикаланған зауыттарға да, ең оңай жабдық жарақтанған ептеген кәсiпорындарға да өндiрiс оны ұйымдастырыла алады.
Кiрпiш басқа шарттардың оның кiрпiш кәсiпорынның техникалық жарақтанғандығы, өндiрiс көлемi, шикiзаттың сапасы байланыстылар әр түрлi технологиялық сұлбалары бойынша әзiрлейдi. Кiрпiш кәсiпорындардың өндiрiс қуаты бiрнеше жүзiншi мың егденiң миллион кiрпiштердiң бiрнеше он шақтыларына бола алады. Кiшкентай жерлердегi кiрпiш зауыттарын әдетте – егденiң кiрпiштерi 100 мың 3 миллион өнiмдiлiкпен салады.
Қазіргі кезде кірпіштің 80%-ін жыл сайынғы кәсіпорындар шығарады. Солардың ішінде ірі механизмді зауыттар бар, олар 1 жылда 200 млн астам кірпіш шығарады.
Кiрпiш кәсiпорындары келесi түрлерде болады.
1. Қол немесе жарты механикаландырылған қалыптаумен кәсiпорындары
кiрпiш және оның жерде тұратын пештерiндегi күйдiруiмен. Бұл кәсiпорындар, әдеттегiдей, олар маусымды болып табылады да, тек қана жазғы уақытта жұмыс iстейдi.
2. Ол кiрпiштi машина қалыптасуы және күйдiрумен кәсiпорындары сақиналық үздiксiз әсер пештерi. Бұл кәсiпорындар қажеттi электр энергиясының пайдалану жабдықпен күрделiрек технологиялық тағы басқаларды жабдықталған.
Бұл түрдiң кiрпiш зауыттары жазғы маусымның ағымында ғана емес, жыл бойы жұмыс iстей алады. Зауыттың суық маусымға шикiзатының тоқаштары үшiн арнайы жылытылған және жылытылатын кептiргiш құрастыруы керек.
Жыл бойы кiрпiш өндiрiстiң ұйымға арналған бiрнеше үлкен капитал жұмсаулар, бұл зауыттар олардың құрылысына қосымша шығындар таратады, өйткенi барлық көбiрек алып қысқарту және қиын жұмыстардың көлiк тағы басқаларын механикаландыру, өндiрiстегi қызметкерлер құрамының санының қысқартуы және кәсiпорынның қуатының жақсы қолдануының арқаларында жылдам жамылады.
Аудандардағы кiрпiш зауыты жыл бойы әсердiң құрылысы әсiресе арзы қатал және ұзақ қыстыгүнi жақсы жүреді. Кәсiпорындарда ескерiледi, қажеттi кәдiмгi құрылыс кiрпiшi ең алдымен, шығарылым өте көп болады. Кәдiмгi
Пайдаланылған әдебиеттер

1. Тайманова Г.К. «Өнімді сынау, бақылау және өнім қауіпсіздігі» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешен, Астана 2008.
2. Домокеев А.Г. Строительные материалы.-М.: ВІІІ., 1988
3. Горчаков Г.И. (қазақшаға аударған ТемірқұловТ.Т.). Құрылыс материалдары. Оқулық. Алматы., 2000 ж.
4. Батырбаев Ғ., Садуқасов М. Құрылыс материалдар мен бұйымдар. Алматы, 1995 ж. І бөлім.
5. Темірқұлов Т.Т. Құрылыс материалдарын сынау жөніндегі лабораториялық жұмыстар. Шымкент, 1993 ж.
6. Попов Л.Н. Лабораторные испытания строительных материалов и изделий.-М., Стройиздат, 1986
7. ГОСТ 530-95 «Керамикалық кірпіштер және тастар. Техникалық шартттар».
8. Наназашвили И.Х. Строительные материалы, изделия и конструкции. Справочник. - М: Высш.шк., 2004
9. ГОСТ 26254-84 «Ғимараттар және құрылыстар. Қоршау конструкциясының жылу өткізгіштік кедергісін анықтау әдістері».
10. ГОСТ 24816-81 «Құрылыс материалдары. Сорбциондық ылғалдылықты анықтау әдістері» .
11. ГОСТ 30108-94 «Құрылыс материалдары және бұйымдары. Нағыз радионуклидтердің активтілік эффектілігінің салмағын анықтау».
12. ГОСТ 7025-91 «Керамикалық және силикаттық кірпіш пен тастар. Аязға төзімділігін, тығыздықты және су өтімділігін анықтау әдістері».
13. ГОСТ 8462-85 «Қабырғалы материалдар. Қысу және иілу кезіндегі беріктілік шегін анықтау».
14. Белов В.В,. Петропавловская В.Г., Шлапаков Ю.А. Лабораторные определения свойств строительных материалов. - М.: ИАСВ, 2004
15. Горшков В.С. и др. Вяжущие, керамика и стеклокристаллические материалы: структура и свойства: Справочное пособие. - М.: Стройиздат, 1994

Кіріспе

Құрылыс материалдары – үйлерді, ғимараттарды салу мен жөндеуде
пайдаланылатын табиғи және жасанды материалдар мен бұйымдар. Негізгі
құрылыс материалдарының түрлері:
‒ табиғи тау жыныстарынан жасалған құрылыс материалдары (дара тастар,
қиыршық тастар, т.б.);
‒ органикалық (битум, қарамай, синтетикалық шайыр, т.б.) және
бейорганикалық (цемент, әктас, гипс, т.б.) байланыстырғыш материалдар;
‒ жасанды құрылыс материалдары және құрастырмалы құралымдар мен бұйымдар
(құрылыстық керамика, бетон, темір-бетон, асбест-цемент, темір, шыны
және силикаттан жасалған бұйымдар);
‒ ағаш материалдары және олардан жасалған бұйымдар (есік және терезе
блоктары, ағаш талшықты және ағаш үгінділерінен жасалған тақталар,
т.б.);
‒ металдан жасалған бұйымдар (көтергіш және қоршау құралымдары,
құбырлар, рельстер, т.б.);
‒ синтетикалық шайырлар мен пластмассалар (линолеум, пенопласт, т.б.).
Құрылыс кiрпiшi – минералды материалдардан тасқа ұқсас қасиеттер
паромның күйдiру немесе өңдеуiнен кейiн алатын құрастырылған дұрыс формалар
жасанды тас. Бастапқы шикiзаттар түр бойынша және жасауды әдiс бойынша
автоклав әдiс алынатын силикат кiрпiш және балшық күйден танып бiледi.
Бұрынғы Одақ Советте негiзiнен 250х120х65 мм, сонымен бiрге 250х120х88
мм-нiң өлшемiмен кiрпiштер өндiрiп алды. Берiктiк шегiнiң байланыстылары
маркада 75, 100, 125, 150, 200, 250, 300 кiрпiш қысуда ұсақтайды.
Кiрпiштi өндiрiстiң техникасы ғасырлар ІХ ғасырға дейiн қарапайым және
сыйымды қалды. Кiрпiш қолдан қалыптады да, тек қана жаздыкүнi кептiрдi,
қарды құрғатылған кiрпiш ақтарылған пеш жерде тұратын.
ІХ ғасырларды орталарда күйдiру пешi сақиналай және кiрпiштi өндiрiстiң
техникасындағы төңкерiс – себепшi болған лента сияқты пресстер
құрастырылды.
Көпшiлiгiнде құрылыстың жоспарының табысты орындауы шикiзаттың
жергiлiктi түрлерiнен меншiктi өндiрiстiң құрылыс материалдарының
қамтамасыздығынан тәуелдi болады.
Саяжайлар және өндiрiстiк тағайындаудың ғимараттарының көпшiлiктерi
негiзгi қабырғалық материал құрылыста (балшық) қызыл кiрпiш болып табылады.
Барлық жерде таралған шикiзат әзiрленетiн ұзақ өмiрлiк және от баған
материал қызыл кiрпiш : саз, саздар.
Механикаланған зауыттарға да, ең оңай жабдық жарақтанған ептеген
кәсiпорындарға да өндiрiс оны ұйымдастырыла алады.
Кiрпiш басқа шарттардың оның кiрпiш кәсiпорынның техникалық
жарақтанғандығы, өндiрiс көлемi, шикiзаттың сапасы байланыстылар әр түрлi
технологиялық сұлбалары бойынша әзiрлейдi. Кiрпiш кәсiпорындардың өндiрiс
қуаты бiрнеше жүзiншi мың егденiң миллион кiрпiштердiң бiрнеше он
шақтыларына бола алады. Кiшкентай жерлердегi кiрпiш зауыттарын әдетте –
егденiң кiрпiштерi 100 мың 3 миллион өнiмдiлiкпен салады.
Қазіргі кезде кірпіштің 80%-ін жыл сайынғы кәсіпорындар шығарады.
Солардың ішінде ірі механизмді зауыттар бар, олар 1 жылда 200 млн астам
кірпіш шығарады.
Кiрпiш кәсiпорындары келесi түрлерде болады.
1. Қол немесе жарты механикаландырылған қалыптаумен кәсiпорындары
кiрпiш және оның жерде тұратын пештерiндегi күйдiруiмен. Бұл
кәсiпорындар, әдеттегiдей, олар маусымды болып табылады да, тек қана
жазғы уақытта жұмыс iстейдi.
2. Ол кiрпiштi машина қалыптасуы және күйдiрумен кәсiпорындары сақиналық
үздiксiз әсер пештерi. Бұл кәсiпорындар қажеттi электр энергиясының
пайдалану жабдықпен күрделiрек технологиялық тағы басқаларды
жабдықталған.
Бұл түрдiң кiрпiш зауыттары жазғы маусымның ағымында ғана емес, жыл
бойы жұмыс iстей алады. Зауыттың суық маусымға шикiзатының тоқаштары үшiн
арнайы жылытылған және жылытылатын кептiргiш құрастыруы керек.
Жыл бойы кiрпiш өндiрiстiң ұйымға арналған бiрнеше үлкен капитал
жұмсаулар, бұл зауыттар олардың құрылысына қосымша шығындар таратады,
өйткенi барлық көбiрек алып қысқарту және қиын жұмыстардың көлiк тағы
басқаларын механикаландыру, өндiрiстегi қызметкерлер құрамының санының
қысқартуы және кәсiпорынның қуатының жақсы қолдануының арқаларында жылдам
жамылады.
Аудандардағы кiрпiш зауыты жыл бойы әсердiң құрылысы әсiресе арзы қатал
және ұзақ қыстыгүнi жақсы жүреді. Кәсiпорындарда ескерiледi, қажеттi
кәдiмгi құрылыс кiрпiшi ең алдымен, шығарылым өте көп болады. Кәдiмгi
саздар және саздардың шикiзатының әрбiр болған жағдайда әлi жететiн жасау
керек болып табылады.
Саз егер әсем және жердiң дайнасында жеткiлiктi үгiндi немесе торф,
олар табуға болады көлем бойынша сазға 30%ке дейiн жеңiлтек кеуектi кiрпiш
ала толықсытуға болады және көп; майда қуыстары тастап кете мезгiл
үгiндiлер және торф мұндай кiрпiштi күйдiруде жанып кетедi. Кеуектi кiрпiш,
сонымен қатар кәдiмгi, қабырғалардың қалауына қолданылады, және де кеуектi
кiрпiш салынған ғимараттар кәдiмгi кiрпiшке қарағанда жылылау болып келеді.

1. Сынау туралы жалпы түсінік

Өнімнің өмірлік кезең процесі маркетингтік зерттеуден басталады. Содан
кейін жобалау және жаңа өнімді дайындау процестері болады. Жобаланып
отырған өнімді дайындау үшін материалдық-техникалық жабдықтау, өндірісті
дайындау және жалпы осы өнімді өндіру процесін бастау қажет. Бұдан кейін
бақылау және сынау процестері жүргізіледі. Қажет болған жагдайда
консервация, қорап, оны сақтау және тасымалдау процестерінде өнімді жүзеге
асырғаннан кейін оның жұмыс істеу процесін алдын-ала қарастыру керек және
ең соңында пайдаланылғаннан кейінгі жоюды.
Қандай да бір өнім шығаратын кез-келген ұйым сынау және сараптамалық
зертхананың қызметін пайдаланылады. Көп жағдайда мұндай зертханалар ұйымның
құрылымдық бөлімшелері болып табылады және сапа менеджментінің жалпы
жүйесіне жатады.
Кәсіпорынның өнімінің өмірлік цикліндегі сынау зертханасының рөлі
едәуір маңызды. Зертхана темендегідей процестерге тікелей қатысады:
‒ жаңа жобаны жобалау және дайындау процесіне – әзірленіп жатқан
материалдарды сынау мен сараптама жүргізуге;
‒ сатып алу процесіне – белгіленген материалдарды бақылау;
‒ өнімді өндірудің технологиялық процестеріне – технологиялық уақыт
ішінде бақылаудың белгіленген нүктелерінде аралық өнімді сынау және
сараптамадан өткізу. Сонымен қатар қоршаған орта мен жұмыс істейтін
аймақтағы ауаның құрамын сараптау;
‒ дайын өнімді бақылау процесінде – шығарылатын өнім сапасының
өлшемдерін бекіту үшін сынау және сараптау;
‒ жою процесінде – жойылатын материалдардың құрамын анықтау.
Сынау міндеті – өнімнің сапалық немесе сандық қасиеттерін бағалау,
белгіленген жағдайда қажетті қызметті атқаруға қабілеттілігін бағалау.
Мұндай міндет сынау зертханаларында шешіледі. Оның шешімі сынаудан кейін
өнімнің өлшемдері көрсетіліп, хаттама толтырылады.
Бакылау міндеті – өнімнің қасиеттерінің нормативті құжаттарда оның
ішінде, сынау қорытындылары бойынша көрсетілген талаптарға сәйкес келуі.
Бұл міндетті хаттаманың негізінде сертификаттау бойынша органның
сарапшылары орындайды. Сондықтан бақылау міндетін сараптамалық бағалаудың
міндеті деп айтуға да болады.
Нысаналарды бақылау немесе өндіріс процесінің кезеңдері төмендегідей
болуы мүмкін:
‒ ұшатын – оны өткізу үшін уақыт шектелмейді;
‒ кезеңдік – белгілі бір уақыт аралығында өткізіледі (сағат, тәулік,
айлар);
‒ үздіксіз – үздіксіз жүргізіледі (тұрақты).
Зерттеулік сынаулар қандай да бір сыртқы фактордың әсері кезінде
нысананың тәртібін зерттеу үшін не болмаса, қажетті ақпарат көлемі
болмағанда жүргізіледі. Сынау процесінде үлгінің жұмысқа қабілеттілігін
бағалайды, конструкторлық шешімнің дұрыстығын, мүмкін болар қасиеттермен,
өлшемдердің өзгеруінің заңдылығы мен қарқындылығын анықтайды.
Зерттеулік сынаулар жиі анықтау және бағалау үшін жүргізіледі.
Анықталған сынаулардың мақсаты – берілген нақты және дұрыс бір немесе
бірнеше шаманың мағынасын табу.
Кейде сынақ кезінде тек нысанның жарамдылығын ғана орнату керек, яғни
бұл нысанның түрі белгілі талаптарға сай келе ме, жоқ па соны анықтау
керек. Бұндай сынақтар баға беру деп аталады.
Нысанның сапасын бақылау үшін өткізілетін сынақтар, бакылау сынақтары
деп аталады.
Бақылау сынақтарын тағайындау – жинақталған бұйымдардың немесе жасалу
кезінде құрамды бөліктерінің белгілі бір даналарын техникалық жағдайына
сәйкес тексеру.
Дәлелдеу сынақтарын өнім сапасының көрсеткіштердің көрсетілген мәніне
жетуді қамтамасыз ету үшін, техникалық өзгерістер құжаттамаға енгізілетін
әсерлерін бағалау үшін ниокр деңгейінде өткізеді.
Алғашкы сынақтар мақсаты – қабылдау сынақтарының үлгісін көрсету
мүмкіндіктерін анықтау.
Сынақты стандартқа немесе министрліктің, ведомстваның, мекеменің
ұйымдастырушылық – әдістемелік құжаттарға сәйкес өткізеді.
Қабылдау сынақтарын өндіріске беретін өнімнің пайдалылығы мен
мүмкіндігін анықтау үшін өткізеді. Бір рет шығарылған өнімнің қабылдау
сынақтары осы бұйымдарды пайдалануға берудің лайықгылығы жөніндегі мәселені
шешу үшін өткізіледі. Сынаққа тәжірибелі немесе басты үлгілері (партиялары)
ұшырайды.
Қабылдау – тапсыру сынақтары өнімді қамтамасыз етуге немесе оны
пайдалану туралы шешімдерін қабылдау үшін өткізіледі. Сынақты бір өнімнің
немесе үлгілердің ішінен іріктеу арқылы өткізеді.
Кезендік сынақтар мынадай мақсатқа байланысты өткізіледі:
‒ өнім сапасының кезеңдік бақылауы;
‒ кезекті сынақтар арасындағы кезеңде технологиялық үрдістің
тұрақгылығын бақылау;
‒ сол құжаттарды кабылдау бойынша бұйымдарды жасалуының жалғастыру
мүмкіндігін бекіту;
‒ бақылау кезеңінде шығарылған өнім сапасының деңгейін бекіту;
‒ қабылдау, бақылау кезінде қолданылатын сынақ әдістерінің тиімділігін
бекіту.
Шартты сынақтар – құрылымына немесе технологиялық үрдісіне енгізілетін
өзгерістердің тиімділігі мен пайдалылығын бағалау үшін өткізілетін бірыңғай
әдіс бойынша біртипті өнімнің бақылауы. Сынаққа жасалу кезінде құрылымы
немесе технологиялық үрдісіне өзгерістер енгізілген өнім үлгілері ұшырайды.
Қадағалау сынақтары пайдаланып жүрген дайын өнімнің үлгілерін тұрақты
бақылаумен тікелей жүзеге асырылады.
Сертификаттық сынақтар қоршаған ортаның қауіпсіздігі және оны қорғау
талаптарына сәйкестігін анықтау үшін өткізіледі, ал кейбір жағдайларда өнім
сапасының маңызды көрсеткіштеріне байланысты: сенімділік, экономикалық
т.с.с.
Сертификаттық сынақтар – нормативтік техникалық құжаттар өнім
сипаттарының талаптарына сәйкестігін бекітуге бағытталған іс-шаралар
жүйесінің элементі. Сертификаттық сынақтар, негізі өндірушіге тәуелсіз
сынақ орталықтары өткізеді. Сынақ нәтижелері бойынша сертификат немесе өнім
сәйкестігінің белгісі беріледі, бұл сыртқы сауда операциялар кезінде өте
маңызды.
Кезендік пайдалану сынақтары денсаулыққа, қоршаған ортаға немесе оның
тиімділігімен пайдалану қаупі түсу мүмкін көрсеткіштер өзгерген жағдайда
өнімді одан әрі пайдалануға лайықтылығы немесе мүмкіндігін анықтау үшін
өткізеді.
Сынақтар келесі деңгейлерде еткізіледі:
‒ мемлекеттік – қабылдау, біліктілік, инспекциялық, сертификаттық және
кезеңдік сынақтар үшін (сапа сынағы бойынша өнімді аттестациялау
кезінде олардың нәтижелері пайдаланылса);
‒ ведомствоаралық – қабылдау, біліктілік және инспекциялық сынақтар
үшін;
‒ ведомствалық – қабылдау, біліктілік, сынақтар үшін.
Мемлекеттік сынақтар басты ұйымдарда өткізілетін өндірістік-техникалық
және мәдени-тұрмыстық маңызды өнім түрлері аталады.
Ведомствоаралық қабылдау сынақтарының комиссия құрамында бірнеше
ведомствалардың өкілдері болған кезде өткізіледі.
Ведомствалық сынақтар – мүдделі ведомства өкілдерінен құрылған
комиссиясы өткізетін сынақтар.
Сынақ өткізу кезінде сынақ нәтижелерінің ұдайы өндірісімен дұрыстығы,
қажетті нақтылығының бірлігін қамтамасыз ету қажет. Сынақ бірлігін
қамтамасыз ету қайталау сынақтарының көлемін қысқартудағы жабдықтаушы мен
тұтынушының қайталанған сынақтар нәтижесіндегі айырмашылықтарды жоюға
бағытталған. Осыған байланысты басты мақсат өнім сапасы туралы сынақ
ақпараттарын алу кезіндегі тікелей дұрыстығы мен толықтығы болып табылады.
Бірыңғай сынақ қамтамасыздығының техникалық негізі аттестаттық сынақтық
жабдықтар және сынақтан өткен өлшем кұралдары, аттестация мен
тексеру кұралдары болып табылады. Бірыңғай сынақ қамтамасыздығының
нормативтік-әдістемелік негізі болып табылатындар:
‒ өнім сынағы әдісінің стандарттары, сондай-ақ нақты өнімнің стандарттық
және техникалық сынақ әдістерінің тараулары;
‒ өнім сынақтарының бағдарламалары мен әдістері;
‒ өнім сынақтарының жалпы талаптарын реттейтін сынақ бөлімшелерінің
қызметінің орнатылған тәртібінің ұйымдастырушылық-әдістемелік
құжаттары, сондай-ақ олардың өткізілуін қадағалау;
‒ мемлекеттік бірыңғай өлшемдерді қамтамасыздық жүйесінің стандарттары
(МӨЖ).
Өткізілу орнына байланысты сынақты анықтайды:
‒ зертханалық, зертханалық жағдайда жүзеге асырылады;
‒ арнайы, сынақтық немесе ғылыми-зерттеу бөлімшелеріндегі сынақ
жабдықтарында өткізіледі;
‒ полигондық, сынақ полигонында орындалатын жұмыстар, мысалы көліктерді
сынақтан өткізу;
‒ заттай – тікелей арнайылығына байланысты сәйкес жағдайда
пайдаланылатын сынақтар. Бұл жағдайда бұйымның немесе оның үлгісі
құрамды бөліктері сыналмайды, тек дайын өнімнің өзі ғана сыналады;
‒ үлгі пайдалану арқылы сынақ өткізу бұйымның немесе оның құрамды
бөліктерінің нақты (жеңілдетілген, азайтылған) үлгісіне жүргізіледі;
кейде осындай сынақ кездерінде нысанның және оның құрамды бөлігін
заттай сынағымен қатар математикалық және физика-математикалық
үлгілерінің есептеуін өткізу қажеттігі туындайды.
Сынақ созылуына бойынша:
‒ қалыпты, пайдалану жағдайында қарастырылғандай уақыт аралығында өнім
қасиеттерінің сипаты туралы қажетті ақпарат көлемі алу
қамтамасыздығының әдісі мен шарттары өткізіледі.
Сынақтың ұзақтығына қарай:
‒ қарқынды, қалыпты сынақ кезінде қысқа мерзімде нысан қасиеттерінің
сипаты туралы қажетті ақпарат алуды қамтамасыздығының әдістері мен
шарттарын өткізіледі, қарқынды сынақ өткізу өнім құрудың шығындары мен
уақытын қысқартуға мүмкіндік береді. Сынақ нәтижелерін қарқынды түрде
алу қысымды жоғарылату, терметикалық сынақ кезінде температураны
жоғарылату арқасында қол жеткізілуі мүмкін т.с.с;
‒ қысқартылған, қысқартылған бағдарлама бойынша өткізіледі. Әсер ету
нәтижесіне байланысты сынақты анықтайды:
‒ қиратылмайтын – нысан сынақ өткізілгеннен кейін жұмыс істей береді
(пайдалануға);
‒ қиратылатын – нысан сынақ өткізілгеннен кейін пайдалануға жарамайды.

2. Керамикалық кірпіштің жалпы сипаттамасы

Кiрпiш өзi ежелгi құрылыс материалдардың бiр болып табылады. Аса кең
таратуды бiздiң уақытымыздың шейiндерi сонымен бiрге күйген кiрпiштi
құрылыстағы қиылған сабанның сазына, қолдану күйдiрiлмеген кiрпiш-шикiзат,
жиi қосымшамен елдердiң көпшiлiгi алып көне замандағы шығатындығымен
айқындалады.
Әсiресе маңызды рөл 3-шi Иоаннаның кезінде Ресейдегi кiрпiш құрылыстың
қолдануының айқын мысалымен, тағы сол сияқтылар арктер, төбелер месопотамия
және (45х30х10) кiрпiштен күрделi конструкцияларды шығаратын Ежелгi Римнiң
сәулетi, соның iшiндегi кiрпiш қабырғалар және италиялық ұсталарды
меңгеретiн Мәскеу Кремльдің храмдарының құрылысы болды.

Сурет – 1

Кірпіш - кеңінен таралған құрылыс материалы ғана емес, сонымен бірге
архитектуралық – көркем және дизайнерлік міндеттерді шешуге арналған тиімді
құрал. Күн өткен сайын әзірлеуші кірпіштің және оның керамикадан жасалған
алмастырушыларының мүмкіндіктері артып келеді. Белгіленуі бойынша кірпіш
құрылыстық, әзірлеуші және арнайы болады. Құрылыстық кірпіш ішкі және
сыртқы қабырғаларды тұрғызуға арналады. Әзірлеуші кірпіштің сыртқы беті
сапалы, су, аяз әсеріне шыдамды және барлық сыртқы жұмыстарға жарамды.
Арнайы кірпіш пайдаланудың ерекше жағдайларына арналған. Кірпіштер тығыз
және бос болып бөлінеді. Тығыз кірпіш деп бос қуыстары жоқ кірпіш аталады.
Бос кірпіштердің 45%-ға дейін бос қуыстары болады және оның тығыздығы 1500
кгм3 дейін. Бос кірпіштен қалақтың жылу сақтаушы қабілеті тығыз кірпішпен
салыстырғанда жоғарырақ, бұл қабырғаның қалыңдығын азайтуға мүмкіндік
береді.
Кірпіш бір қабаттық, бір жарым қабаттық, екі қабаттық және стандартты
емес (еуропалық көлемдегі, реставрациялық, төрттік, сегіздік және т.б.)
болып келеді. Бір қабаттық кірпіштің көлемі: ұзындығы – 250 мм, ені – 120
мм, биіктігі – 65 мм. Мықтылығы жағынан кірпіш мынадай маркаларға бөлінеді:
50, 75, 100, 125, 150, 175, 200, 250 және 300. Аз қабатты үйлерді қалау
үшін кірпіштің мықтылығы аса жоғары болмаса болады (М100 - М150).
Әзірлеуші кірпіштің сәнді суретті немесе онсыз сыртқы қабаты ақ түстен
қара қоңыр түске дейінгі диапазондағы түстердің кең гаммасымен сипатталады.
Жылтыратылған болуы мүмкін. Кірпіштің беті тегіс және кедір-бұдырлы болуы
мүмкін. Ол стандартты тік бұрышты текшелер түрінде де, арнайы домалақ, сына
тәріздес, трапеция, есілген, фигуралы және басқа формаларда да шығарылады.
Сыртқы қабырға және ландшафтық жұмыстардың барлық түрінде, сондай-ақ
интерьерлерді әзірлеу үшін пайдаланылады.
Керамикалық кірпіштерді жасарда саздық массаны, әдетте илеуі, жұмсақ
саздан, каолиннен және жұмсақтылығы жоқ қоспалардан (ширақтанушы және жанып
кетуші қоспалардан, оңай балқитын) тұратын құрамалардан дайындайды. Саздар
мен каолиндерді керамикалық кірпіш өндірісінде саздық материалдар деп
біріктіре атайды. Кейбір керамикалық бұйымдарды өндірерде диатомиттерді,
трепельдерді және таза немесе саз қосылған сланцыларды, кеуектендірушілерді
және тағы басқа қоспаларды пайдаланады.

Сурет – 2

Сурет – 3

3. Керамикалық кірпішке қойылатын техникалық талаптар

1. Техникалық талаптар

Керамикалық кірпіштер кәсіпорынның әзірлеушімен бекітілген техникалық
регламент бойынша ГОСТ 530-95 стандарт талаптарына сәйкес әзірлеуі тиіс.
Бұйымның үстіңгі беттің шеттері тегіс, ал қырлары тура сызғышты болуы
тиіс.
Бұйымда өлшемi және сандарын кесте-1 де көрcетiлген болып асатын сырт
пiшiнiнiң ақаулықтары рұқсат етiлмейдi.

Кесте – 1

Сырт пішінінің ақауы

Ақау түрі Ақау саны
10-15 мм тереңдіктегі бұрыш тойтаруы 2
10-15 мм ұзындығымен және 10 мм артық емес тереңдіктегі
қабырғалардың доғал болуы және тойтаруы 2
300 мм дейін созылатын кірпіштегі жарық:
қасықтық шекараларда 1
нүктелі шекараларда 1

Беттердi қиратуды бұйымдардың булауы және сынықтардан кейiн 6 мм
тереңдiк шамданған извест қосындыларына рұқсат етiлмейдi.
Бір партиядағы половняктың саны 5% артық болмауы тиіс.
30 мм половнякке тiрек беттiң орталық бөлiгiнде, жатқыз орналасқан
кiрпiштерi бойынша созылымдықты кiрпiштi барлық жуандыққа бiр немесе
бiрнеше теспе жарықшақтары қуши болатын кiрпiш.
Бiтпеген және бастан өткiзу бұйымдарының тұтынушысына жабдықтауына
рұқсат етiлмейдi.

2. Қосымша талаптар

Жұмыс iстейтiн нормативтiк құжаттардың талаптарға сәйкестігіне тиiстi
бұйымдардың жасауына тиiстi қолданылатын сазды шикiзат қолданады.
Технологиялық құжаттама сонымен бiрге материалдар бұны жұмыс iстейтiн
нормативтiк және техникалық құжаттардың талаптарына сәйкестелу тиiстi
бұйымдардың жасауына және тап қалған техникалық мiнездемелердiң
бұйымдарының алуы сәйкестелу қамтамасыз етуi керек болуға қолданылатын
материалдар.
Бұйымдар қатарға орташалардың бiр-бiрдендерiн әрбiр пакетiнде таңбалауы
керек. Бұйымының тiгiнен бетiне кәсiпорын жасап шығарушыны тауарлық таңба
жасауды процесстегi трафареттiң көмегiмен немесе таңбаның баспасының
ағызылмайтын бояуларымен келтiредi.
Әрбiр жүк таситын орын (пакет ) ГОСТ 14192 бойынша көлiктік таңбалауды
алуы керек.

3. Керамикалық кірпіштерді сынауға жататын сапа көрсеткіштері

Берiктiктер бойынша тастың маркасын берiктiк шегiнiң мәнi бойынша
қысуда орнатады, кiрпiш кемiндесi берiктiк шектерiнiң мәнi бойынша қысу
және кесте-2 де көрcетiлген.

Кесте – 2

Бұйымның маркасы

Беріктілік шегі

Бұйымның
маркасы



қысу кезінде иілу кезінде
бұйымның барлық пластикалық іші қуыс жуан түрдегі
түрлері түрлендіру кірпіш және кірпіштің
затқа толы жартылай
кірпіштің пресстеу
кезінде
кірпіштің

100

Су өтімділік толық денелi кiрпiшке 8% кем , қуыс бұйымдар үшiн 6% кем
болуы керек. ГОСТ 30244 бойынша жанғыштық құрылыс ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пластикалық әдіспен кеуекті керамикалық кірпіштерді өндіру
Керамикалық кірпіш пласикалық перстеу арқылы алу өнімділігі 25млн дана
КЕРАМИКАЛЫҚ КІРПІШ ӨНДІРІСІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕСІНІҢ АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН ЖҮЙЕСІ
Құрылыс материалдарының қауіпсіздігін тексеру Кірпіш өнімі
Тасты және теміртасты конструкциялар
Кірпішті қолдану
Сапа жүйесін сертификаттау, оның мақсаты мен принциптері. Сертификаттау объектісі
Керaмикaлық кірпішті өндіретін цеxтің жoбacы
Қызыл кірпіш жартылай құрғақ әдіспен жасайтын зауытының өндірістік құрылым схемасын сызу
Жылдық өнімділігі 45 мың м2 фасадты керамикалық плиталар өндіретін заводтың технологиялық шешімдері
Пәндер