Сот химиялық сараптама
ЖОСПАР
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1 Сот химиялық сараптама түсінігі, түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
2 Сот химиялық сараптаманың зерттеулері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1 Сот химиялық сараптама түсінігі, түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
2 Сот химиялық сараптаманың зерттеулері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...12
КІРІСПЕ
Қазіргі заманғы ғылымның даму этабында, тұрмыста және өндірісте қолданылатын техникалар, қоршаған орта химикаттары адам үшін қауіпті. Қазіргі уақытта 500-ге жуық токсикалық заттар белгілі. Көпшілік әлем елдері сияқты біздің еліміздің клиникалық практикасында да жедел улану жиі кездеседі. Соңғы жылдары алкогольдік және есірткілік заттармен, сонымен қатар психотропты әсерлі тыныштандырғыш заттармен, фосфоорганикалық инсектицидтермен және сірке суы эссенциясымен улану және өлім саны артуда. Удың ағамен әрекеттесуі салдарынан интоксикация немесе улану деп аталатын патологиялық жағдай туады.
Ағзаға сырттан түскен "экзогенді" улармен улану терминологияға сәйкес интоксикация деп аталады. Уланудың токсикологиялық диагностика зертханасының 3 негізгі бағыты бар:
1) Ағзаның биологиялық ортасынан токсикалық затты жедел табуға арналған арнайы токсикологиялық зерттеу (сапалық және сандық).
2) Қанның биохимиялық құрамының патологиялық өзгерісін анықтау мақсатында арнайы биохимиялық зерттеу жүргізу.
3) Бауырдың, бүйректің және басқа ағзалар мен жүйелердің функциясының токсикалық зақымдалу дәрежесін диагностикалауға арналған арнайы емес биохимиялық зерттеу.
Ағзаның биологиялық ортасынан (қан, зәр, жұлын - ми сұйықтығы, диализдеуші сұйықтықтар) токсикалық заттарды минимальды қысқа мерзімде (1-2 сағат) жеткілікті дәлділікпен анықтау үшін химия-токсикологиялық талдауға аспаптық экспресс-әдістер пайдаланылады.
Барлық іс әрекеттер заңды және заңсыз есірткілік заттар айналысына байланысты бірқатар заңды құжаттармен регламенттеледі. Оларға ҚР-ның қылмыстық, қылмыстық іс жүргізу кодексі, ҚР-ның ДСМ жазбалары және бұйрықтары, сонымен қатар бірқатар нормативтік құжаттардың ведомосты (МВД, КНБ) кіреді.
Бөлшектелген ағзалардың химия-токсикологиялық соттық сараптамасы бірнеше журналдардың мәліметіне сәйкес және ҚР-ның ДСМ 20.12.2004ж. 875/1 бұйрығымен қабылданған "Соттық-медициналық сараптама жасау және ұйымдастыру ережелері" құжатына сәйкес жүргізіледі.
Қазіргі заманғы ғылымның даму этабында, тұрмыста және өндірісте қолданылатын техникалар, қоршаған орта химикаттары адам үшін қауіпті. Қазіргі уақытта 500-ге жуық токсикалық заттар белгілі. Көпшілік әлем елдері сияқты біздің еліміздің клиникалық практикасында да жедел улану жиі кездеседі. Соңғы жылдары алкогольдік және есірткілік заттармен, сонымен қатар психотропты әсерлі тыныштандырғыш заттармен, фосфоорганикалық инсектицидтермен және сірке суы эссенциясымен улану және өлім саны артуда. Удың ағамен әрекеттесуі салдарынан интоксикация немесе улану деп аталатын патологиялық жағдай туады.
Ағзаға сырттан түскен "экзогенді" улармен улану терминологияға сәйкес интоксикация деп аталады. Уланудың токсикологиялық диагностика зертханасының 3 негізгі бағыты бар:
1) Ағзаның биологиялық ортасынан токсикалық затты жедел табуға арналған арнайы токсикологиялық зерттеу (сапалық және сандық).
2) Қанның биохимиялық құрамының патологиялық өзгерісін анықтау мақсатында арнайы биохимиялық зерттеу жүргізу.
3) Бауырдың, бүйректің және басқа ағзалар мен жүйелердің функциясының токсикалық зақымдалу дәрежесін диагностикалауға арналған арнайы емес биохимиялық зерттеу.
Ағзаның биологиялық ортасынан (қан, зәр, жұлын - ми сұйықтығы, диализдеуші сұйықтықтар) токсикалық заттарды минимальды қысқа мерзімде (1-2 сағат) жеткілікті дәлділікпен анықтау үшін химия-токсикологиялық талдауға аспаптық экспресс-әдістер пайдаланылады.
Барлық іс әрекеттер заңды және заңсыз есірткілік заттар айналысына байланысты бірқатар заңды құжаттармен регламенттеледі. Оларға ҚР-ның қылмыстық, қылмыстық іс жүргізу кодексі, ҚР-ның ДСМ жазбалары және бұйрықтары, сонымен қатар бірқатар нормативтік құжаттардың ведомосты (МВД, КНБ) кіреді.
Бөлшектелген ағзалардың химия-токсикологиялық соттық сараптамасы бірнеше журналдардың мәліметіне сәйкес және ҚР-ның ДСМ 20.12.2004ж. 875/1 бұйрығымен қабылданған "Соттық-медициналық сараптама жасау және ұйымдастыру ережелері" құжатына сәйкес жүргізіледі.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Бычкова С. Ф., Бычкова Е. С., Калимова А. С. Сот экспертологиясы. Алматы: 2006 ж. - 368 бет.
2. Түсіпов Н.М., Шайхаденов Р.Н. Соттық сараптама. Қарағанды: 2009 ж. – 117 б.
1. Бычкова С. Ф., Бычкова Е. С., Калимова А. С. Сот экспертологиясы. Алматы: 2006 ж. - 368 бет.
2. Түсіпов Н.М., Шайхаденов Р.Н. Соттық сараптама. Қарағанды: 2009 ж. – 117 б.
ЖОСПАР
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1 Сот химиялық сараптама түсінігі, түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
2 Сот химиялық сараптаманың зерттеулері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ..12
КІРІСПЕ
Қазіргі заманғы ғылымның даму этабында, тұрмыста және өндірісте қолданылатын техникалар, қоршаған орта химикаттары адам үшін қауіпті. Қазіргі уақытта 500-ге жуық токсикалық заттар белгілі. Көпшілік әлем елдері сияқты біздің еліміздің клиникалық практикасында да жедел улану жиі кездеседі. Соңғы жылдары алкогольдік және есірткілік заттармен, сонымен қатар психотропты әсерлі тыныштандырғыш заттармен, фосфоорганикалық инсектицидтермен және сірке суы эссенциясымен улану және өлім саны артуда. Удың ағамен әрекеттесуі салдарынан интоксикация немесе улану деп аталатын патологиялық жағдай туады.
Ағзаға сырттан түскен "экзогенді" улармен улану терминологияға сәйкес интоксикация деп аталады. Уланудың токсикологиялық диагностика зертханасының 3 негізгі бағыты бар:
1) Ағзаның биологиялық ортасынан токсикалық затты жедел табуға арналған арнайы токсикологиялық зерттеу (сапалық және сандық).
2) Қанның биохимиялық құрамының патологиялық өзгерісін анықтау мақсатында арнайы биохимиялық зерттеу жүргізу.
3) Бауырдың, бүйректің және басқа ағзалар мен жүйелердің функциясының токсикалық зақымдалу дәрежесін диагностикалауға арналған арнайы емес биохимиялық зерттеу.
Ағзаның биологиялық ортасынан (қан, зәр, жұлын - ми сұйықтығы, диализдеуші сұйықтықтар) токсикалық заттарды минимальды қысқа мерзімде (1-2 сағат) жеткілікті дәлділікпен анықтау үшін химия-токсикологиялық талдауға аспаптық экспресс-әдістер пайдаланылады.
Барлық іс әрекеттер заңды және заңсыз есірткілік заттар айналысына байланысты бірқатар заңды құжаттармен регламенттеледі. Оларға ҚР-ның қылмыстық, қылмыстық іс жүргізу кодексі, ҚР-ның ДСМ жазбалары және бұйрықтары, сонымен қатар бірқатар нормативтік құжаттардың ведомосты (МВД, КНБ) кіреді.
Бөлшектелген ағзалардың химия-токсикологиялық соттық сараптамасы бірнеше журналдардың мәліметіне сәйкес және ҚР-ның ДСМ 20.12.2004ж. 8751 бұйрығымен қабылданған "Соттық-медициналық сараптама жасау және ұйымдастыру ережелері" құжатына сәйкес жүргізіледі.
1 Сот химиялық сараптама түсінігі, түрлері
Бұл сараптама түрі, сот медициналық сараптама қызметінде улар, наркотикалық және күшті әсер ететін заттармен идентификациялық және сандық анықтау жолында адам ағзаларында, талшықтарда және фармацевтикалық дәрі - дәрмектерде, азық - түліктерде, сусындарда, темекі өнімдерінде және қоршаған ортада болатын заттар.
Химиялық және дәрі - дәрмекті заттарды идентификациялық анықтау үшін алдын - ала мынадай амалдар қолданылады, түрлі - түсті реакциялар, жұқа қабатты хроматография, иммуноферментті ана - лиз.
Сонымен бірге, растайтын амалдарға - ультракүлгін және инфрақызыл сәулелер саласында, атомды - абсорбционды спектрофотометрия, газды сұйықтық хроматография.
Соңғы жылдары сот химиялық зерттеуде биохимиялық анализдің жаңа жинақ амалын алған болатын, оның нәтижесі мынадай қызметтерді орнатқан еді. Яғни, диагностикалық сараптаманың өлшемін, сонымен қатар, танатогенездің ерекшелігін өлімнің әртүрінде көрсетілген.
Сот химиялық зерттеу - негізгі және қосымша сараптама ретінде жүзеге асырылуы мүмкін.
Заттар мен материалдарды сот-сарапшылық зерттеу көбінде азаматтық істерді жүргізу кезінде, сондай-ақ жеке адамға қарсы, меншікке қарсы, қоғамдық қауіпсіздік пен қоғамдық тәртіпке қарсы, халықтар денсаулығына қарсы, сот әділдігіне қарсы қылмыстар, экологиялық және көлік бойынша қылмыстар жөніндегі қылмыстық істер бойынша жүргізіледі.
Заттар мен материалдардың сот сараптамасы тақырыбы:
oo заттар мен материалдардың тегін, қасиеттері мен күйін;
oo жеткізгіш-заттағы белгілі бір тектегі микрообъектілердің болуболмауын;
oo заттар мен материалдарды жекелей теңдестіру немесе оған тектік (топтық) деңгейінде жақындауын;
oo жекелей анықталған объектілерді олардың өзара әрекеттесу іздері бойынша түйіспелі өзара әрекет ету фактісін анықтаумен байланысты іс жағдайларын арнайы ғылыми білім негізінде анықтау болып табылады.
Жалпы жағдайда сараптаманың объектілеріне материалдар мен заттардың көлемін, субстанционалды және морфологиялық қасиеттері тұрғысынан оларды құрайтын заттары мен материалдары болатын криминалистік мәнді ақпараттың материалдық жеткізгізуші заттары, салыстырмалы зерттеуге арналған үлгілер мен сараптама тақырыбына қатысты өзге де іс материалдары жатады.
Оқиға орнының заттық жағдайы қылмыс оқиғасы туралы криминалистік мәнді ақпаратты жеткізуші болып табылатын әр түрлі текті заттар мен материалдардың түрлілігімен сипатталады. Олар бөліктер мен бөлшектерден тұратын жай бұйымдар мен заттар, заттардың жиынтықтары, материалдар мен заттардың массалары мен көлемі, табиғи құрылымдар (минералдар, руда, топырақ) болуы мүмкін. Алайда, объектілердің тегі мен мақсаты бойынша әр түрлілігіне қарамастан, заттар мен материалдардың криминалистік сараптамасы бір ғана әдіснамалық принциптерге сүйенеді. Барлық объектілер үшін бірыңғай сызба бойынша зерттеу жүргізу үшін арнайы ақпарттық қор құралады.
Көрсетілген сараптаманың әр түрлі түр шеңберінде шешілетін, сондай-ақ оларды шешудің жалпы сызбасы да жалпы міндеттер болып табылады. Мысалы, диагностикалық деңгейдегі міндеттерге заттар мен материалдарды табу, олардың тегін анықтау жатады. Жіктеушілік міндеттерді шешу объектінің белгілі бір класқа қатыстылығын анықтауға мүмкіндігін береді. Сәйкестендірушілік зерттеулер объектілердің жеке тепе-теңдігін, немесе, көбінде, олардың шығу тегінің бір ғана көзін анықтауға мүмкіндік береді. Ситуациялық зерттеулер объектілердің түйіспелі өзара әрекет ету фактісін анықтауға қызмет етеді.
Заттар мен материалдар сот сараптамасының ғылыми-әдістемелік негіздері тексерілетін оқиғаның заттық (материалдық) жағдайының элементтері болып табылатын объектілердің морфологиялық және субстанционалдық қасиеттерінің қалыптасу, өмір сүру және өзгеру заңдылықтары тақырыбы бар сарапшылық білім саласын құрайды. Зерттеу әдістемесіне криминалистік, физикалық, химиялық, физика-химиялық, химия-физикалық, биологиялық, математикалық және өзге де әдістер кіреді.
2 Сот химиялық сараптаманың зерттеулері
Объектілердің түрлілігін ескергенде, заттар мен материалдардың сот сараптамасына мына төмендегі зерттеулер кіреді:
oo лақты бояу материалдары мен жабындарды және полимер материалдарын зерттеу;
oo мұнай өнімдері мен жанар-жағармай материалдарын зерттеу;
oo металдар мен қорытпаларды зерттеу;
oo топырақты зерттеу;
oo талшықтық материалдар мен олардан жасалған бұйымдарды зерттеу;
oo спиртқұрамдас сұйықтықтарды зерттеу;
oo арнайы химиялық заттарды зерттеу.
Сараптаманың объектілері: үсті боялған заттар мен полимер материалдардан жасалған бұйымдар, лакты бояу материалдары көлемі мен олардың құрамдас құрауыштары, түйіспелі өзара әрекет ету іздері бар боялған заттардың нақты жиынтықтары, полимер материалдарын дайындауға арналған шикізат пен құрал-жабдық, салыстырмалы зерттеуге арналған үлгілер және сараптама тақырыбына жататын өзге де іс материалдары.
Лакты бояу материалдары, жабындары және полимер материалдарына сот сараптамасын тағайындау үшін материалдарды дайындаудың ерекшеліктері.
Заттай дәлелдемелерді қараған кезде мына талаптарды сақтаған жөн:
oo Заттай дәлелдемелер - оқиға орнынан алынған бояу, полимер кесектері, олардың бөліну шекараларын бұзбай отырып, бір қағаз пакетке жиналады;
oo Нақты заттың (мыс.,көлік құралы) боялуының толық жүйесі туралы ақпаратты алу үшін жабындардың салыстырмалы үлгілерін алуда, олардың бөліктерін төменгі қабаттарына дейін кесе отырып жүргізу керек;
oo ЛБЖ, ПМ іздері бар заттарды алғанда, ескі іздерін сақтап және қылмыс оқиғасына байланысты емес жаңа іздер пайда болмайтындай алу керек;
oo Боялған заттар лактыбояу жабындарының зақымданған жерлерін, сондай-ақ киімді немесе бояу іздері бар басқа объектілерді қосымша механикалық әсер етуден, қандай да бір бөтен бөлшектердің түсуінен сақтаған жөн; киімде немесе басқа затта бояудың микробөлшектері көрінбеуі мүмкін, сондықтан да, олармен барлық жұмыстар таза ақ қағазда жүргізіледі, оған сол заттарды буып-түйіп, сараптамаға жібереді.
oo Боялған беттерден алынған үлгілерді зерттеу үшін олардың шамаланған түйіскен жерлеріне жақын жерлерден алған жөн;
oo Оқиға орнынан полимер түймелерді алу кезінде оның бетіндегі микробөлшектердің сақталуын қамтамасыз еткен жөн;
oo Кабельді өнеркәсіптің бөліктерге бөлінген бұйымдарына сәйкестендірушілік зерттеу жүргізу үшін, егер бөлудің жалпы жолағы болмаған жағдайда, онда ізделініп отырған бүтіннің шекараларын анықтайтын мәліметтерді ұсыну керек (оның саны, пайда болу жағдайлары, пайдалану және бөліктерге бөлу ерекшеліктері);
oo Көлік құралын қайта бояу фактісін анықтау үшін әр бөлшектері жабындарынан үлгілер таңдап алу талап етіледі, оның негізгісі автомобиль қорбы болып табылады. Нөмірін қайта жасау жағдайында бөлшектің ішкі бөліктерінен де үлгілерді алу жүргізіледі.
Мұнай өнімдері мен жанар-жағармай материалдарын (бұдан әрі - МӨ мен ЖЖМ) сот-сарапшылық зерттеу нәтижесінде:
oo Оқиға орнының заттық жағдайы элементтерінде органолептикалық тәсілмен қабылданбайтын МӨ мен ЖЖМ іздерінің болуболмауы;
oo Мұнайдан жасалған өнімдерге жатқызу мақсатында белгісіз зат табиғаты;
oo МӨ мен ЖЖМ маркасы, түрі;
oo МӨ мен ЖЖМ сипаты мен түр өзгеру себептері;
oo Зерттелетін оқиғаға байланысты бөліктерге бөлінген МӨ мен ЖЖМ массаларын теңдестіру;
oo Нақты МӨ мен ЖЖМ-нің басқа заттармен қоспасындағы құрамы анықталады.
Сараптаманың объектілері - заттардағы мұнай өнімдері мен олардың іздері; жанар-жағармай мұнай материалдары мен олардың заттардағы іздері; салыстырмалы зерттеуге арналған үлгілер мен сараптама тақырыбына жататын өзге де іс материалдары.
Мұнай өнімдері мен жанар-жағармай материалдарына сот сараптамасын тағайындау үшін материалдары дайындаудың ерекшеліктері. Сараптама тағайындау ... жалғасы
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
1 Сот химиялық сараптама түсінігі, түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
2 Сот химиялық сараптаманың зерттеулері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ..12
КІРІСПЕ
Қазіргі заманғы ғылымның даму этабында, тұрмыста және өндірісте қолданылатын техникалар, қоршаған орта химикаттары адам үшін қауіпті. Қазіргі уақытта 500-ге жуық токсикалық заттар белгілі. Көпшілік әлем елдері сияқты біздің еліміздің клиникалық практикасында да жедел улану жиі кездеседі. Соңғы жылдары алкогольдік және есірткілік заттармен, сонымен қатар психотропты әсерлі тыныштандырғыш заттармен, фосфоорганикалық инсектицидтермен және сірке суы эссенциясымен улану және өлім саны артуда. Удың ағамен әрекеттесуі салдарынан интоксикация немесе улану деп аталатын патологиялық жағдай туады.
Ағзаға сырттан түскен "экзогенді" улармен улану терминологияға сәйкес интоксикация деп аталады. Уланудың токсикологиялық диагностика зертханасының 3 негізгі бағыты бар:
1) Ағзаның биологиялық ортасынан токсикалық затты жедел табуға арналған арнайы токсикологиялық зерттеу (сапалық және сандық).
2) Қанның биохимиялық құрамының патологиялық өзгерісін анықтау мақсатында арнайы биохимиялық зерттеу жүргізу.
3) Бауырдың, бүйректің және басқа ағзалар мен жүйелердің функциясының токсикалық зақымдалу дәрежесін диагностикалауға арналған арнайы емес биохимиялық зерттеу.
Ағзаның биологиялық ортасынан (қан, зәр, жұлын - ми сұйықтығы, диализдеуші сұйықтықтар) токсикалық заттарды минимальды қысқа мерзімде (1-2 сағат) жеткілікті дәлділікпен анықтау үшін химия-токсикологиялық талдауға аспаптық экспресс-әдістер пайдаланылады.
Барлық іс әрекеттер заңды және заңсыз есірткілік заттар айналысына байланысты бірқатар заңды құжаттармен регламенттеледі. Оларға ҚР-ның қылмыстық, қылмыстық іс жүргізу кодексі, ҚР-ның ДСМ жазбалары және бұйрықтары, сонымен қатар бірқатар нормативтік құжаттардың ведомосты (МВД, КНБ) кіреді.
Бөлшектелген ағзалардың химия-токсикологиялық соттық сараптамасы бірнеше журналдардың мәліметіне сәйкес және ҚР-ның ДСМ 20.12.2004ж. 8751 бұйрығымен қабылданған "Соттық-медициналық сараптама жасау және ұйымдастыру ережелері" құжатына сәйкес жүргізіледі.
1 Сот химиялық сараптама түсінігі, түрлері
Бұл сараптама түрі, сот медициналық сараптама қызметінде улар, наркотикалық және күшті әсер ететін заттармен идентификациялық және сандық анықтау жолында адам ағзаларында, талшықтарда және фармацевтикалық дәрі - дәрмектерде, азық - түліктерде, сусындарда, темекі өнімдерінде және қоршаған ортада болатын заттар.
Химиялық және дәрі - дәрмекті заттарды идентификациялық анықтау үшін алдын - ала мынадай амалдар қолданылады, түрлі - түсті реакциялар, жұқа қабатты хроматография, иммуноферментті ана - лиз.
Сонымен бірге, растайтын амалдарға - ультракүлгін және инфрақызыл сәулелер саласында, атомды - абсорбционды спектрофотометрия, газды сұйықтық хроматография.
Соңғы жылдары сот химиялық зерттеуде биохимиялық анализдің жаңа жинақ амалын алған болатын, оның нәтижесі мынадай қызметтерді орнатқан еді. Яғни, диагностикалық сараптаманың өлшемін, сонымен қатар, танатогенездің ерекшелігін өлімнің әртүрінде көрсетілген.
Сот химиялық зерттеу - негізгі және қосымша сараптама ретінде жүзеге асырылуы мүмкін.
Заттар мен материалдарды сот-сарапшылық зерттеу көбінде азаматтық істерді жүргізу кезінде, сондай-ақ жеке адамға қарсы, меншікке қарсы, қоғамдық қауіпсіздік пен қоғамдық тәртіпке қарсы, халықтар денсаулығына қарсы, сот әділдігіне қарсы қылмыстар, экологиялық және көлік бойынша қылмыстар жөніндегі қылмыстық істер бойынша жүргізіледі.
Заттар мен материалдардың сот сараптамасы тақырыбы:
oo заттар мен материалдардың тегін, қасиеттері мен күйін;
oo жеткізгіш-заттағы белгілі бір тектегі микрообъектілердің болуболмауын;
oo заттар мен материалдарды жекелей теңдестіру немесе оған тектік (топтық) деңгейінде жақындауын;
oo жекелей анықталған объектілерді олардың өзара әрекеттесу іздері бойынша түйіспелі өзара әрекет ету фактісін анықтаумен байланысты іс жағдайларын арнайы ғылыми білім негізінде анықтау болып табылады.
Жалпы жағдайда сараптаманың объектілеріне материалдар мен заттардың көлемін, субстанционалды және морфологиялық қасиеттері тұрғысынан оларды құрайтын заттары мен материалдары болатын криминалистік мәнді ақпараттың материалдық жеткізгізуші заттары, салыстырмалы зерттеуге арналған үлгілер мен сараптама тақырыбына қатысты өзге де іс материалдары жатады.
Оқиға орнының заттық жағдайы қылмыс оқиғасы туралы криминалистік мәнді ақпаратты жеткізуші болып табылатын әр түрлі текті заттар мен материалдардың түрлілігімен сипатталады. Олар бөліктер мен бөлшектерден тұратын жай бұйымдар мен заттар, заттардың жиынтықтары, материалдар мен заттардың массалары мен көлемі, табиғи құрылымдар (минералдар, руда, топырақ) болуы мүмкін. Алайда, объектілердің тегі мен мақсаты бойынша әр түрлілігіне қарамастан, заттар мен материалдардың криминалистік сараптамасы бір ғана әдіснамалық принциптерге сүйенеді. Барлық объектілер үшін бірыңғай сызба бойынша зерттеу жүргізу үшін арнайы ақпарттық қор құралады.
Көрсетілген сараптаманың әр түрлі түр шеңберінде шешілетін, сондай-ақ оларды шешудің жалпы сызбасы да жалпы міндеттер болып табылады. Мысалы, диагностикалық деңгейдегі міндеттерге заттар мен материалдарды табу, олардың тегін анықтау жатады. Жіктеушілік міндеттерді шешу объектінің белгілі бір класқа қатыстылығын анықтауға мүмкіндігін береді. Сәйкестендірушілік зерттеулер объектілердің жеке тепе-теңдігін, немесе, көбінде, олардың шығу тегінің бір ғана көзін анықтауға мүмкіндік береді. Ситуациялық зерттеулер объектілердің түйіспелі өзара әрекет ету фактісін анықтауға қызмет етеді.
Заттар мен материалдар сот сараптамасының ғылыми-әдістемелік негіздері тексерілетін оқиғаның заттық (материалдық) жағдайының элементтері болып табылатын объектілердің морфологиялық және субстанционалдық қасиеттерінің қалыптасу, өмір сүру және өзгеру заңдылықтары тақырыбы бар сарапшылық білім саласын құрайды. Зерттеу әдістемесіне криминалистік, физикалық, химиялық, физика-химиялық, химия-физикалық, биологиялық, математикалық және өзге де әдістер кіреді.
2 Сот химиялық сараптаманың зерттеулері
Объектілердің түрлілігін ескергенде, заттар мен материалдардың сот сараптамасына мына төмендегі зерттеулер кіреді:
oo лақты бояу материалдары мен жабындарды және полимер материалдарын зерттеу;
oo мұнай өнімдері мен жанар-жағармай материалдарын зерттеу;
oo металдар мен қорытпаларды зерттеу;
oo топырақты зерттеу;
oo талшықтық материалдар мен олардан жасалған бұйымдарды зерттеу;
oo спиртқұрамдас сұйықтықтарды зерттеу;
oo арнайы химиялық заттарды зерттеу.
Сараптаманың объектілері: үсті боялған заттар мен полимер материалдардан жасалған бұйымдар, лакты бояу материалдары көлемі мен олардың құрамдас құрауыштары, түйіспелі өзара әрекет ету іздері бар боялған заттардың нақты жиынтықтары, полимер материалдарын дайындауға арналған шикізат пен құрал-жабдық, салыстырмалы зерттеуге арналған үлгілер және сараптама тақырыбына жататын өзге де іс материалдары.
Лакты бояу материалдары, жабындары және полимер материалдарына сот сараптамасын тағайындау үшін материалдарды дайындаудың ерекшеліктері.
Заттай дәлелдемелерді қараған кезде мына талаптарды сақтаған жөн:
oo Заттай дәлелдемелер - оқиға орнынан алынған бояу, полимер кесектері, олардың бөліну шекараларын бұзбай отырып, бір қағаз пакетке жиналады;
oo Нақты заттың (мыс.,көлік құралы) боялуының толық жүйесі туралы ақпаратты алу үшін жабындардың салыстырмалы үлгілерін алуда, олардың бөліктерін төменгі қабаттарына дейін кесе отырып жүргізу керек;
oo ЛБЖ, ПМ іздері бар заттарды алғанда, ескі іздерін сақтап және қылмыс оқиғасына байланысты емес жаңа іздер пайда болмайтындай алу керек;
oo Боялған заттар лактыбояу жабындарының зақымданған жерлерін, сондай-ақ киімді немесе бояу іздері бар басқа объектілерді қосымша механикалық әсер етуден, қандай да бір бөтен бөлшектердің түсуінен сақтаған жөн; киімде немесе басқа затта бояудың микробөлшектері көрінбеуі мүмкін, сондықтан да, олармен барлық жұмыстар таза ақ қағазда жүргізіледі, оған сол заттарды буып-түйіп, сараптамаға жібереді.
oo Боялған беттерден алынған үлгілерді зерттеу үшін олардың шамаланған түйіскен жерлеріне жақын жерлерден алған жөн;
oo Оқиға орнынан полимер түймелерді алу кезінде оның бетіндегі микробөлшектердің сақталуын қамтамасыз еткен жөн;
oo Кабельді өнеркәсіптің бөліктерге бөлінген бұйымдарына сәйкестендірушілік зерттеу жүргізу үшін, егер бөлудің жалпы жолағы болмаған жағдайда, онда ізделініп отырған бүтіннің шекараларын анықтайтын мәліметтерді ұсыну керек (оның саны, пайда болу жағдайлары, пайдалану және бөліктерге бөлу ерекшеліктері);
oo Көлік құралын қайта бояу фактісін анықтау үшін әр бөлшектері жабындарынан үлгілер таңдап алу талап етіледі, оның негізгісі автомобиль қорбы болып табылады. Нөмірін қайта жасау жағдайында бөлшектің ішкі бөліктерінен де үлгілерді алу жүргізіледі.
Мұнай өнімдері мен жанар-жағармай материалдарын (бұдан әрі - МӨ мен ЖЖМ) сот-сарапшылық зерттеу нәтижесінде:
oo Оқиға орнының заттық жағдайы элементтерінде органолептикалық тәсілмен қабылданбайтын МӨ мен ЖЖМ іздерінің болуболмауы;
oo Мұнайдан жасалған өнімдерге жатқызу мақсатында белгісіз зат табиғаты;
oo МӨ мен ЖЖМ маркасы, түрі;
oo МӨ мен ЖЖМ сипаты мен түр өзгеру себептері;
oo Зерттелетін оқиғаға байланысты бөліктерге бөлінген МӨ мен ЖЖМ массаларын теңдестіру;
oo Нақты МӨ мен ЖЖМ-нің басқа заттармен қоспасындағы құрамы анықталады.
Сараптаманың объектілері - заттардағы мұнай өнімдері мен олардың іздері; жанар-жағармай мұнай материалдары мен олардың заттардағы іздері; салыстырмалы зерттеуге арналған үлгілер мен сараптама тақырыбына жататын өзге де іс материалдары.
Мұнай өнімдері мен жанар-жағармай материалдарына сот сараптамасын тағайындау үшін материалдары дайындаудың ерекшеліктері. Сараптама тағайындау ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz