Сарқылмайтын және қайта қалпына келетін энергетикалық ресурстардың энергетикадағы даму стимулы

Жоспар.

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Сарқылмайтын энергетикалық ресурстар.
2. Қайта қалпына келетін энергетикалық ресурстар.
3. Энергетикада мал тезегін пайдалану.
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер.

Кіріспе.

Бүгінгі күнде адамдардың тұрмыс тіршілігі табиаттағы басқару арқылы, жақсартуға ұмтылу және жаңа өндірістерді дамытудың салдары айнала қоршаған ортаға экологиялық проблемалар тудыруда. Адам баласына кейінгі кезде энергия жетпейді. Газет, журнал беттерінде энергетикалық кризис жайлы мақалаларды жиі кездестіреміз. Мұнай үшін кейбір мемлекеттер бір-бірімен жауласып жатса, ал кейбіреулері экологиялық дағдарысқа, құлдырауға ұшырайды екен.
1930 жылы бүкіл әлемде 300 млрд кВт-сағат энергия өндірілсе, ал қазір
60 000 млрд кВт-сағат энергия өндірілуде. Бұл өте үлкен көрсеткіш! Адамның энергетикалық сұранысы күннен-күнге өсуде.
Бүгін біздің пайдаланып отырған энергия көздері-жер асты пайда қазба
қорлары-мұнай, көмір, табиғи газ барлық энергоқорлардың 90% құрайды. Американдық зерттеушілердің айтуынша жер бетіндегі мұнай 2025 жылға дейін жетеді. Қашан болса да, ол бітеді және әрі қарай не болады?
Пайдалы қазба қорларының таусылу қарсаңында, олардың бағасы да
қарқындап өсуде. Жыл сайын атмосфераға түрлі жанғыш заттардың жануы нәтижесінде 23 млрд тоннаға жуық көмірқышқыл газы бөлініп, сондай мөлшерде оттек сіңіріледі. Бүкіл әлем ғалымдары мен инженерлері ізденістің арқасында баламалы энергия көзін табуды мақсат етіп қойды. Ол сарқылмайтын, қалпына келтіретін энергия көздері деп аталады. Оған жел, күн энергиясы, геотермиялық энергия, биомасса, су ағынының энергиясы, мұхиттардағы тасу мен қайту кезіндегі судық көтерілуінен болатын энергиясы жатады. Қалпына келтіретін дәстүрлі емес энергия көздерінің ерекшелігі қор көздері ешуақытта сарқылмайды және экологиялық таза. Бұларды пайдалану табиғат байланыстарын бұзбайды.
Ал менің ұсынысып отырған семестрлік жобамның мақсаты- туындаған
проблеманы шешудегі энергетикалық сұранысты қанағаттандыра алатын энергия көзі – жел, күн, биогаз энергияларын пайдалану.

Пайдаланылған әдебиеттер.

1. М.Васильев «Энергия және адам».
2. Б.М. Берковский, В.А.Кузьминов «Қалпына келтіретін, дәстүрлі емес
энергия көздерінің адамдарға қызметі», 1987 ж.
3. П.С. Непорожний, В.Н.Попков «Әлемнің энергетикалық қорлары». 1995ж.

Пән: Электротехника
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Жоспар.

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Сарқылмайтын энергетикалық ресурстар.
2. Қайта қалпына келетін энергетикалық ресурстар.
3. Энергетикада мал тезегін пайдалану.
I. Қорытынды
II. Пайдаланылған әдебиеттер.

Кіріспе.

Бүгінгі күнде адамдардың тұрмыс тіршілігі табиаттағы басқару арқылы, жақсартуға ұмтылу және жаңа өндірістерді дамытудың салдары айнала қоршаған ортаға экологиялық проблемалар тудыруда. Адам баласына кейінгі кезде энергия жетпейді. Газет, журнал беттерінде энергетикалық кризис жайлы мақалаларды жиі кездестіреміз. Мұнай үшін кейбір мемлекеттер бір-бірімен жауласып жатса, ал кейбіреулері экологиялық дағдарысқа, құлдырауға ұшырайды екен.
1930 жылы бүкіл әлемде 300 млрд кВт-сағат энергия өндірілсе, ал қазір
60 000 млрд кВт-сағат энергия өндірілуде. Бұл өте үлкен көрсеткіш! Адамның энергетикалық сұранысы күннен-күнге өсуде.
Бүгін біздің пайдаланып отырған энергия көздері-жер асты пайда қазба
қорлары-мұнай, көмір, табиғи газ барлық энергоқорлардың 90% құрайды. Американдық зерттеушілердің айтуынша жер бетіндегі мұнай 2025 жылға дейін жетеді. Қашан болса да, ол бітеді және әрі қарай не болады?
Пайдалы қазба қорларының таусылу қарсаңында, олардың бағасы да
қарқындап өсуде. Жыл сайын атмосфераға түрлі жанғыш заттардың жануы нәтижесінде 23 млрд тоннаға жуық көмірқышқыл газы бөлініп, сондай мөлшерде оттек сіңіріледі. Бүкіл әлем ғалымдары мен инженерлері ізденістің арқасында баламалы энергия көзін табуды мақсат етіп қойды. Ол сарқылмайтын, қалпына келтіретін энергия көздері деп аталады. Оған жел, күн энергиясы, геотермиялық энергия, биомасса, су ағынының энергиясы, мұхиттардағы тасу мен қайту кезіндегі судық көтерілуінен болатын энергиясы жатады. Қалпына келтіретін дәстүрлі емес энергия көздерінің ерекшелігі қор көздері ешуақытта сарқылмайды және экологиялық таза. Бұларды пайдалану табиғат байланыстарын бұзбайды.
Ал менің ұсынысып отырған семестрлік жобамның мақсаты- туындаған
проблеманы шешудегі энергетикалық сұранысты қанағаттандыра алатын энергия көзі - жел, күн, биогаз энергияларын пайдалану.

Сарқылмайтын энергетикалық ресурстар.

2010 жылы әлемдік мұнай тұтыну мөлшері 2009 жылмен салыстырғанда, күн сайын 1,05 млн. барелльге артып, күніне 85,50 млн. баррельге жетіп отыр. Болжам бойынша, 2011 жылы мұнайға деген әлемдік сұраныс биылғы жылмен салыстырғанда күн сайын тағы 1,06 млн. баррельге көбейіп, күніне 86,56 млн. баррельді құрамақ. Ендеше, жұмыр басты пенденің энергетикалық шикізатқа тәуелділігі барған сайын артпаса, кемімек емес. Сондықтан энергетикалық шикізатқа деген жаһандық сұраныс сахнасында Қазақстанның рөлі күннен-күнге айқын басымдыққа ие болып келеді. Салыстырмалы деректерге сүйеніп айтатын болсақ, Fіtch Ratіngc рейтинг агенттігінің болжамы бойынша, Қазақстанда мұнай өндіру деңгейі 2015 жылы тәулігіне 2,2 млн. баррельге дейін артса, дәл осы мерзімде Әзірбай - жанда мұнай шығару мөлшері тәулігіне 1,2 млн. баррельге жетпек. Яғни, бұл ғасырда Қазақстан әлемдік энергетикалық қауіпсіздік мәселесінде шешуші ойыншылардың бірі де бірегейі болады. Бұл жерде энергетикалық шикізат көздерінің мол қоры ғана емес, сонымен бірге оны тасымалдаудағы еліміздің стратегиялық бағдарламалары, мемле - кетіміздің тұтынушыларға шикізат жеткізуде ұстанып отырған ашық та сенімді саясаты Қазақстанның Еуразия кеңістігінде энергетикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі баламасыз басымдығын төрткүл дүниеге айқындап үлгерді. Мұны әлемнің дуалы ауыз сарапшылары да, қазақстандық энергетикалық шикізат қорын тұтынушылар да мойындайды. Энергетикалық қуат көздерінің балама түрлеріне деген әлемдік сұраныс жылдан-жылға артып келеді. Ғалымдардың болжамы бойынша, үстіміздегі ғасырдың ортасына таман жаһандық энергетикалық баланстағы балама қуат көздерінің үлесі 35 пайызға жететін көрінеді. Еуроодақ балама энергетика үлесін 2020 жылдары 20 пайызға, 2040 жылдары 40 пайызға жеткізуді көздеп отыр. Қазір іс жүзінде барлық дамыған елдерде балама энергетика көздерін қалыптастыру және дамыту бағдарламалары жүзеге асырылуда.
Гидроэлектр стансалары шығаратын электр энергиясы әрі арзан, әрі қауіпсіз. Экологиялық жағынан ешқандай зияны да, шығыны да жоқ қуат көзінің тағы бірі жел энергиясы болып табылады. Бұл энергия көздеріне қарағанда игерілуі қымбат, алайда экологиялық қауіпсіз әрі ешқашан сарқылмайтын тағы бір балама энергия көзі - күн энергиясы.
Қазақстанның балама энергия көздері бойынша әлеуеті аса зор. Экспорттық бағамдау негізінен алғанда, еліміздің құрамына гидроэнергия, жел және күн энергиясы кіретін ресурстық әлеуеті 1 трлн. кВтсағ. мөлшеріне тең деп жобалануда. Ақиқатында қазақстандық жел энергиясының қуаты ешқашан сарқылмайды. Бұл ретте Жоңғар қақпасында толассыз соғатын қуатты жел екпінін және Алматы облысындағы Шелек кешеніндегі жел энергиясы көздерін атауға болады. Сонымен бірге Қазақстанның оңтүстік және оңтүстік-батыс өңірлеріндегі сарқылмас жел энергиясы көздерінің қуаты да болашақта балама энергия үшін таптырмас ресурстар болып табылады. Мамандардың пікірінше, республикамыздың бірқатар өңірлеріндегі жел энергиясының қуаты бір шаршы шақырымға 10 МВт-ға тең келеді екен.
Еліміздің оңтүстік өңірлеріндегі электр қуатына деген тапшылықты ескерсек, балама энергияға деген сұраныс бүгінде күн тәртібіне өткір қойылып отыр, өкінішке орай, елімізде балама энергия өндіру дәрежесі өте төмен деңгейде. Қазақстанның бір шаршы шақырымға 5 адамнан ғана келетін 2,7 млн. шаршы шақырымға созылатын ұлан-ғайыр даласында орталықтандырылған электр жүйесі арқылы электр қуатымен қамтамасыз ету шығыны өте жоғары. Сондықтан балама энергия көздерін пайдалану еліміздің шалғай өңірлерін электр қуатымен қамтамасыз ету тиімділігін еселей арттырады және қосымша электр қуатын тарату желілерінің құрылысын салу шығынын азайтады.
Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен іс жүзіне асырыла бастаған еліміздің 2010-2014 жылдарға арналған үдемелі индустрия - лық-инновациялық даму бағдарламасында бұл кө - кейкесті мәселеге ерекше маңыз берілді. Бағ - дар - ламада еліміздің жалпы энергия тұтыну көлемінде балама энергия көздерінің үлесін бір пайызға дейін жеткізу міндеті қойылған. Қазір Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі балама энергия көздерін дамытуға барынша жағдай жасау шараларын қарастыруда. Осы мақсатта биылғы жылы министрлік Korea Electrіc Power Corporatіon және Samsung C&T Corparatіon атты кореялық компаниялармен өзара ынтымақтастық мемо - ран - думына қол қойды. Бұл келісім бойынша Қазақ - стан - ның жел және күн энергиясы саласын дамыту мақсатында өзара стратегиялық ынтымақтастық байланыстарын нығайту көзделген. Кореялық консорциум елімізде қуаты 1 ГВт-ға тең жел және күн электр стансаларының құрылысын салу жөніндегі жобаны жүзеге асырады. Бұл жобаның жалпы құны 2,5-2,8 млрд. доллар мөлшерінде бо - лады деп күтілуде. Бұл ТМД мемлекеттері ара - сында балама энергия көзін өндіріске енгізу жөніндегі ең ірі жоба болып табылады. Қазақстан болашақта балама энергия көздерін қалыптастыру және дамыту мақсатындағы кешенді шараларды жүзеге асырып, бұл мақсатта тиімділік пен жоғары нәтижеге қол жеткізетін өңірдегі бірден-бір ел болмақ.

Қайта қалпына келетін энергетикалық ресурстар.

Қазақстан өзі үшін қазір қуаттың жаңа көздерін ашуда. Сарапшылар Қазақстандағы қалпына келетін энергетикалық ресурстардың әлеуетін өте қомақты және жылына шамамен 1 триллион киловаттсағатты құрайды деп бағалайды. Мәселен, тек жел энергетикасының пайдаланылар әлеуеті - шамамен 920 миллиард киловаттсағат көрінеді. Жалпы, Қазақстан жаңартылатын, баламалы энергетика саласына қаншалықты көңіл бөліп отыр? Мемлекетіміз бұл салаға 90-жылдардан бері маңыз беріп келеді. Бұл байламыма негіз ретінде Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың 1998 жылдың 18 мамырындағы, 1999 жылдың 14 тамызындағы Үкіметке берген тапсырмаларын алға тарта аламын. Солардың негізінде кейін, 2009 жылдың 4 шілдесінде Жаңартылатын энергия көздерін пайдалануды қолдау туралы арнайы заң да қабылданды. Ал Қазатомөнеркәсіптің еншілес кәсіпорны ретінде Экоэнергомашты құру еліміздің Ұлттық атом компаниясы қабылдаған, таусылмайтын энергиялық ресурстарға құрылған энергетиканы дамыту бағытын іске асыруды қамтамасыз етеді, әрі 2011-2014 жылдарға арналған Үдемелі индустриялық-инновациялық даму мемлекеттік бағдарламасына жауап береді.
Жалпы, Елбасы 2010 жылдың 19 наурызындағы өз Жарлығымен бекіткен осы ҮИИД бағдарламасында қалпына келтірілетін энергетика ресурстарын пайдалану электр энергетикасын дамытудың және Қазақстанның экологиялық проблемаларын шешудің басым бағыттарының бірі деп жарияланды. Бұл жерде мемлекеттік бағдарламада негізгі міндет ретінде елдің энергия теңгерімінде қалпына келтірілетін энергия көздерінің үлесін ұлғайту бекітілген. Бұл ретте біріншіден, қалпына келтірілетін энергия көздерінен өндірілетін электр энергиясының көлемін 2014 жылы - жылына 1 миллиард кВтсағатқа жеткізу, ал, екіншіден, 2015 жылға қарай еліміздегі электр тұтынудың жалпы көлеміндегі қалпына келтірілетін энергия көздерінің үлесін 1%-ға жеткізу туралы нысаналы индикаторлар қабылданды.
Бір атап өтер жайт, ҮИИД бағдарламасында жел энергетикасы қалпына келетін қуат көздерінің ең перспективті түрлерінің бірі екендігі анықталады.
Жаңартылатын энергия көздері - жел, су, күн сәулесі қуаты, сондай-ақ геотермальді энергиялар қазіргі әлемдік энергетикада үстемдік құрған мұнай, газ, көмір, атом сынды кен ресурстарын ысыруға қауқарлы ма, әлде үнемі қосшы болып жүре бере ме? Қойнауы әлі барланбаған кенге бай Қазақстан үшін жаһандық бұл сауал қазір қаншалықты көкейкесті?
Біле білсеңіз, жаңартылатын энергия көздеріне негізделген энергетика ел экономикасын жаңғыртудың маңызды факторы болып табылады! Өйткені біріншіден, қалпына келтірілетін қуат көздерінің ресурсы әлемдегі электр қуатына деген қазіргі қажеттіліктен әлденеше есе асып түседі! Екіншіден, бұл көздерді әралуан түрде, шексіз, ұзақ уақыт бойы, ұлан байтақ даламыздың барлық жерінде пайдалануға болады. Үшіншіден, олардың құны жоқ. Тегін деуге болады. Тағы бір ең басты құндылығы - олар экологиялық тұрғыдан таза. Сондықтан да қалпына келетін энергия көздеріне негізделген энергетика - экономиканың таяу жылдарда және болашақта серпінді өсімге ие ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.