Тазарту әдістері (эндогенді заттардан), дәрілік қосылыстардың ХТТ қолданылуы.

Жоспар:

I Кіріспе

II Негізгі бөлім
1) Экстракция әдісі және оларға қойылатын талаптар..
2) Сығындылардан қоспаларды экстракциялау
3) Тазарту әдістері.
4) Тұнбаға түсіру әдісі.Тұзсыздау.

III Қорытынды

IV Пайдаланылған әдебиеттер.

Кіріспе
Қазіргі таңда химико-токсикологиялық зерттеуде биологиялық текті объекттерден токсикалық заттарды изоляциялау, биологиялық текті сорғыштарды қоспалардан тазарту және тазартылған сорғыштардан токсикалық заттарды бөліп алу үшін экстракция әдісі қолданылады.
Бұл әдіс кейбір сапалық реакциялармен токсикалық заттарды анықтауға, экстрациялық фотометрия әдісімен сандық анықтауға, қатты сұйылтылған ерітінділерді концентрациялауға және т.б қолданылады.
Экстракция – өзара арласпайтын екі фазалар арасында заттың үлестіруіне негізделген физика – химиялық процесс.
Органикалық еріткіштер ретінде экстракция процесінде хлороформ, бензол, диэтил эфирі, жоғары спирттер, көмірсулар, толуол т.б. қолданылады. Бұл еріткіштерде бейорганикалық тұздар (роданидтер, иодидтер, нитраттар), комплексті тұздар (оксихиналиттар, дитиокарбоминаттар, комплексонаттар), фосфор, молибден, вольфрам, кремний т.б. гетерополиқосылыстары жақсы ериді.

Пайдаланылған әдебиеттер.
1. Токсикологическая химия: учебник / под ред. Т.В. Плетеневой. – 2-ое изд. – М., 2008.

2. Т.Байзолданов, Ш.Т.Байзолданова. Руководство по токсикологической химии ядовитых веществ, изолируемых методом экстракции:[Учеб. пос. для вузов] / -Алматы:Б.и.,2003.

3. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие + СD/ под ред. Н.И. Калетиной. – М., 2008.

4. Лужников Е.А. Клиническая токсикология / -М., "Медицина", 1994.

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Фармацевтикалық Академиясы

Фармацевтикалық және токсикологиялық химия кафедрасы

Тақырыбы: Тазарту әдістері (эндогенді заттардан), дәрілік қосылыстардың ХТТ
қолданылуы.

Орындаған: Онгарова А.М

Тобы: 402 ФК

Қабылдаған:
Қарақұлова А.Ш

Шымкент 2012 ж.

Кіріспе

Қазіргі таңда химико-токсикологиялық зерттеуде биологиялық текті
объекттерден токсикалық заттарды изоляциялау, биологиялық текті сорғыштарды
қоспалардан тазарту және тазартылған сорғыштардан токсикалық заттарды бөліп
алу үшін экстракция әдісі қолданылады.

Бұл әдіс кейбір сапалық реакциялармен токсикалық заттарды анықтауға,
экстрациялық фотометрия әдісімен сандық анықтауға, қатты сұйылтылған
ерітінділерді концентрациялауға және т.б қолданылады.

Экстракция – өзара арласпайтын екі фазалар арасында заттың үлестіруіне
негізделген физика – химиялық процесс.

Органикалық еріткіштер ретінде экстракция процесінде хлороформ, бензол,
диэтил эфирі, жоғары спирттер, көмірсулар, толуол т.б. қолданылады. Бұл
еріткіштерде бейорганикалық тұздар (роданидтер, иодидтер, нитраттар),
комплексті тұздар (оксихиналиттар, дитиокарбоминаттар, комплексонаттар),
фосфор, молибден, вольфрам, кремний т.б. гетерополиқосылыстары жақсы ериді.

Экстракция үрдісіне түрлі факторлардың әсері.

• экстрагирленетін заттың табиғаты.

• экстрагент табиғаты

• Температура

• РН ортасы

• сулы сулы ерітінділерде электролиттердің солуы

• шайқау жылдамдығы

Экстракция толық жүруі үшін мына шарттарды орындау қажет.

❖ Экстракцияланатын қосылыс органикалық қабатта су фазасына қарағанда
жақсы еруі тиіс.

❖ Экстракциялайтын қосылыстың заряды болмауы керек.

❖ Экстракциялайтын молекулалардың көлемі үлкен болуы қажет.

❖ Экстракциялайтын қосылыстың құрамында гидрофильді топтар болмауы керек.

Экстракция - бұл сәйкес еріткіштерден түрлі заттарды бөліп алуға
негізделген үрдіс. Бөлініп алынатын қоспалар қатты заттар және сұйық заттар
болуы мүмкін.

Экстракция әдісінің жіктелуі:

1. қатты сұйықтық-сұйықтық

2. сұйық-сұйықтық

Қатты дене сұйықтық жүйесіндегі экстракция үшін экстрагенттер ретінде
органикалық еріткіштер қолданылады. Сәйкес заттарды қатты денеден сумен
оқшаулау сілтісіздену деп аталады.

Химико-токсикологиялық зерттеуде қатты дене-сұйықтық жүйесіндегі
экстракция және сілтісіздену әдістері зерттелетін заттарды өлік денесінен,
өсімдіктерден және т.б оқшаулауда қолданылады.

Экстракция үрдісі көп сатылы болып табылады. Бұл үрдістің негізі ретінде
өліктің жасушасымен ұлпаларына экстрагенттің өтуі, ерітілген бүтін
компоненттің жасуша қабықшасының жасушааралық кеңістікке өтуі және
жасушадан оқшауланған заттардың негізгі экстрагент массасымен ауысуы және
т.б. жатады.

Биологиялық материалдардан зерттелетін заттардың оқшаулау дәрежесіне
оқшауланатын заттың экстрагенттегі ерігіштігі, биологиялық материалдардың
жасушаларымен ұлпаларына эстрагенттердің сіңірілу қасиеті, майдалану
дәрежесі, экстрагентпен майдаланған биологиялық материалдардың қоспасының
интенсивтілігі, температура және т.б тәуелді.

Сұйықтық экстракция- екі араласпайтын сұйық фазалар арасында ерітілген
заттардың таралу үрдісі. Олардың бірі көбінесе – су, ал екіншісі сумен
араласпайтын -органикалық еріткіш болып табылады.

Органикалық еріткіш фазасынан затты сулы фазаға оқшаулау-
экстракция деп аталады.

Сұйықтық экстракцияға арналған бөлгіш варонка.

Экстракция әдісінің артықшылықтары:

✓ Экстракция әдісімен бөлініп алынған заттардың құрамында қоспалардың
болмауы;

✓ термолабильді заттарды бөлу мүмкіншілігі;

✓ қатты сұйытылған еріткіштерден заттарды аз көлемдегі органикалық
еріткіштерге өткізу мүмкіншілігі және т.б.

Экстрагирленетін заттардың бір еріткіштен басқа еріткішке өтуі әр түрлі
концентрацияға және бұл екі еріткіште заттың әр түрлі еруіне негізделген.

Экстрагент деп сұйық фазадан оқшауланатын органикалық еріткішті
айтамыз. Экстрагентің құрамды бөлігі - реагент деп аталады.

Экстрагенттің құрамы мен қасиеттеріне байланысты экстракциялық
жүйелерді 2 топқа бөлеміз.

✓ физикалық таралу мүмкіншілігі бар компоненттер жатады. Мұндай
жүйелерде экстрагентпен экстрагирленетін зат арасында химиялық
байланыс болмайды. Кейбір заттардың әр түрлі еруі олардың физикалық
қасиеттерімен (дипольді кезең, диэлектрлік өткізгіштік) түсіндіріледі.

✓ экстрагентпен оқшауланатын заттың химиялық әсерлесуінің
нәтижесіндегі экстракция жүзеге асатын экстракциялық жүйелер жатады.

Экстракция үрдістерінің негізгі сандық сипаттамалары.

Органикалық еріткіштермен экстрагирленетін заттарды сандық анықтау үшін
таралу константасы мен коэффициентін, экстракция дәрежесін және т.с.с білу
керек.

М.Бертло және Ю.Юнгфлейш алғаш рет 1872 жылы экспериментальды
мәліметтер негізінде сұйық фазада таралатын бірдей концентрациялы заттардың
қатынасы тұрақты екенін дәлелдеді. Бұл қатнас термодинамикалық жолмен 1891
жылы В.Нернст зерттеулері нәтижесінде таралу заңы деп қалыптасты.

Осы заңға сәйкес екі араласпайтын немесе органикалық сұйықтықтармен
араласатын заттар, олардың арасында тұрақты қатнаста болады.

Идеальді жүйелердің қатнасы температура мен заттың табиғатына
тәуелді, ал концентрацияға тәуелсіз.

Заттардың таралу константасы.

Бірдей формадағы таралатын заттардың концентрациясының тұрақты өлшемі
таралу константасы деп аталады.

Ол

теңдеуімен есептеледі. Мұнда Ро – таралу константасы; - органикалық
еріткіштегі заттың концентрациясы, мольл; –сұйық фазадағы заттың
концентрациясы, мольл.

Таралу коэффициенті.

Заттардың таралу коэффициентін формула арқылы есептегенде зат екі фазада
бірдей пішінде (бірдей молекулярлы жағдайда) екеніне сенімді болу керек.
Бірақ көп жағдайда экстракциялық жүйелерде жоғарыда аталған жағдай
орындалмайды.

Таралатын зат сұйық фазалардың бірінде диссоциация, ассоциация,
сольватация, гидролиз және кешенді қосылыстардың түзілуі мүмкін.

Экстракциялық тепе-теңдікті есептеуде әр фазадағы заттың жеке қасиетін
емес, екі фазада таралатын заттың аналитикалық концентрациясы алынады.

D=Co CB

D-таралу коэффициенті; Co –органикалық еріткіштердегі заттардың
суммарлы аналитикалық концентрациясы, мольл; CB- сулы фазадағы заттың
суммарлы аналитикалық концентрациясы, мольл.

Экстракция дәрежесі.

Экстракция дәрежесі - бұл экстрагирленетін заттың сулы ерітіндідегі жалпы
заттың мөлшеріне қатнасы.

Мұнда R- экстракция дәрежесі,%; А-органикалық еріткіште экстрагирленетін
заттың мөлшері; N-сулы ерітіндідегі заттың жалпы мөлшері.

Экстракция үрдісінің механизмі.

Ерітінділер теориясына сәйкес суда немесе органикалық еріткіштерде
заттардың еруі затпен еріткіш молекуласының тұрақты емес қосылыстардың
түзілуімен анықталады. Егер еріткіш ретінде су алынса, онда гидраттар,
ал органикалық еріткіш болса ерітелген молекулаларының сольваттары
түзіледі. Молекуланың гидраттары мен сольваттары тұрақты болмайды.

Органикалық қышқылдарды экстракциялау.

Органикалық қышқылдардың сулы ерітінділеріндегі диссоцияцияланбаған
молекулалары электронейтральды болып келеді және су молекулаларымен әлсіз
гидратацияға ұшрайды.

Сулы ерітінділермен органикалық еріткіштердің байланысуында
қышқылдардың электронейтральды молекулалары оңай сольватталады, соның
әсерінен ол органикалық еріткіш қабатына өтеді.

Негіздерді экстракциялау.

Органикалық негіздер бейтарап ортада диссоцияцияланбаған күйде болады.
Қышқылдар мен органикалық негіздерге әсер еткенде олардың тұздары түзіледі,
ол тұздар сулы ерітінділерде иондарға диссоцияцияланады.

Органикалық негіздердің диссоцияцияланбаған молекулалары су молекулаларымен
әлсіз гидратацияланады, бірақ органикалық еріткіш молекулаларымен жақсы
сольватталады.

Сондықтан органикалық негіздердің диссоцияцияланбаған
молекулалары органикалық еріткіштермен сулы ерітінділерден жақсы
экстрагирленеді.

Иондар. Органикалық негіздердің тұздарының диссоцияциясында ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.