Borland Delphi-де калькулятор бағдарламасын құрастыру

Мазмұны
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1 Дельфи программалау жүйесі
2.2 Дельфи жұмыс терезелері
2.3 Калькулятор программасының блог.схемасы
2.4 Калькулятор программасын құрастыру
2.5 Компоненттер
2.6 Калькулятор бағдарламасы
III. Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер көзі
Қосымшалар

Бұл курстық жұмыстың мақсаты Delphi ортасының графикалық мүмкіндіктерін көрсететін программа және теориялық материал дайындау болды. Ізденістерімнің нәтижесінде мен көптеген қызықты жайттарға тап болдым. Және де көп материалды игеріп қана қоймай, графикалық мүмкіндірін үйрендім. Жалпы курстық жұмыс мен үшін өте пайдалы болды.
Қазіргі кезде жаңа информациялық технологияның жетістіктері, идеялары қолданбайтын саланы айту қиын. Ғылымның әр саласының есептері программалау тілдерінің көмегімен шешіліп, күрделі құбылыстарды зерттеу мен болжау мүмкіндіктері жаңа деңгейге көтерілді. Программалау технологияларының негізгі бағыттарының бірі – объекті бағытталған программалау тілі. Delphi интегралды ортасы объекті программалау принципіне негізделген. Бұл ортада күрделі қосымшалар, анықтамалық және тестілеу жүйелерін, электрондық оқулықтар, мәліметтер қорын құруға болады.
Қазақстан Республикасында ақпараттандыру процесі басталған кезден бастап-ақ оны қолданудың тиімді жолдары іздестіріле басталды. Басында текст теру, электронды кестемен жұмыс жасау сияқты дайын программалардың көмегіне жүгінсе, қазіргі уақытта әр-түрлі салада өзіне әмбебап бағдарламалар дайындауға көшті.
Оған дәлел қай жұмыс орнына қабылдаған кезде компьютерлік біліміңізді сұрайды, тексереді. Міне, осыдан бастап-ақ бағдарламашылардың жұмысының өрісі кеңеюде деп айқын айтуға болады.

Пайданылған әдебиеттер көзі
1. В. Ю. Гриценко, А. М. Довгялло, А. Я. Савельева Компьютерная технология обучения: словарь-справочник «Накова думка», 1992ж.
2. Нұрғалиева Г. Қ. Электрондық оқулықтар – мұғалім мен оқушы арасындағы әрекетттестікті гуманизациялау құралы// «Информатика негіздері» республикалық журналы, 2002ж.
3. Тажигулова А. И. Конструирование электронных учебников//Научно-практический журнал «Информационные технологии в Казахстане», 2000ж.
4. Виштынецский Е. И., Кривошеев А. О. Вопросы применения информационных технологий в сфере образования и обучения. Информационные технологии, 1998ж.
5. Кушниренко А. Г., Лебедев Г. В., Сворень Р. А. Информатика мен есептеуіш техника негіздері, 1997ж.
6. www.twirpx.com интернет сайты.

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 23 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны
I. Кіріспе
Есептегіш машинаның шыққан жылдары
II. Негізгі бөлім
2.1 Дельфи программалау жүйесі
2.2 Дельфи жұмыс терезелері
2.3 Калькулятор программасының блог-схемасы
2.4 Калькулятор программасын құрастыру
2.5 Компоненттер
2.6 Калькулятор бағдарламасы
III. Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер көзі
Қосымшалар

Кіріспе
Бұл курстық жұмыстың мақсаты Delphi ортасының графикалық мүмкіндіктерін көрсететін программа және теориялық материал дайындау болды. Ізденістерімнің нәтижесінде мен көптеген қызықты жайттарға тап болдым. Және де көп материалды игеріп қана қоймай, графикалық мүмкіндірін үйрендім. Жалпы курстық жұмыс мен үшін өте пайдалы болды.
Қазіргі кезде жаңа информациялық технологияның жетістіктері, идеялары қолданбайтын саланы айту қиын. Ғылымның әр саласының есептері программалау тілдерінің көмегімен шешіліп, күрделі құбылыстарды зерттеу мен болжау мүмкіндіктері жаңа деңгейге көтерілді. Программалау технологияларының негізгі бағыттарының бірі - объекті бағытталған программалау тілі. Delphi интегралды ортасы объекті программалау принципіне негізделген. Бұл ортада күрделі қосымшалар, анықтамалық және тестілеу жүйелерін, электрондық оқулықтар, мәліметтер қорын құруға болады.
Қазақстан Республикасында ақпараттандыру процесі басталған кезден бастап-ақ оны қолданудың тиімді жолдары іздестіріле басталды. Басында текст теру, электронды кестемен жұмыс жасау сияқты дайын программалардың көмегіне жүгінсе, қазіргі уақытта әр-түрлі салада өзіне әмбебап бағдарламалар дайындауға көшті.
Оған дәлел қай жұмыс орнына қабылдаған кезде компьютерлік біліміңізді сұрайды, тексереді. Міне, осыдан бастап-ақ бағдарламашылардың жұмысының өрісі кеңеюде деп айқын айтуға болады.

Delphi программалау жүйесі.
Delphi ортасын жүктегеннен кейін экранда интегралданған программаланған ортасының терезесі пайда болады: негізгі терезе, проектілеу ортасы код редакторы және объектілер инспекторы.
Экранның жоғарғы бөлігінде негізгі терезе орналасады. Онда құрал-саймандар тақтасы (Standard. View. Debug және Custom) және компоненттер палитрасы орналасады. Негізгі терезе Delphi ортасы жабылмайынша ашық тұрады. Негізгі терезені жабу арқылы Delphi-ді жабамыз.
Тақырыбында қазіргі ашулы тұрған проектінің аты тұрады. Проекті орындалу немесе проектілеу режимінде ашық тұруы мүмкін. Проект орындалу режимінде ашық тұрса онда [Running] сөзі қосылып жазылады.
Мәзір жолағы программаны басқарудағы, тестілеуге және құруға керекті командалардан тұрады.
Құрал-саймандар тақтасындағы түймелер мәзірдегі белгілі бір командаға сәйкес келеді. Мысалы File менюіндегі Open командасын таңдасақ та немесе Standard құрал-саймандар тақтасынан Open кнопкасын бассақ та бір нәтижеге әкеледі.Құрал саймандар тақтасындағы пернелер көмекші түсіндірмелермен (подсказка) жабдықталған.Егер тышқан курсорын перне қасына жақындатсақ онда көмекші түсіндірме шығады. Қолданушы құрал саймандар тақтасының орналасуын, көрініп немесе көрінбей тұруын Customize диалогтық терезесі арқылы өз қалауынша өзгерте алады және оларды тышқан курсоры арқылы жылжытуына болады. Customize терезесіндегі құрал-саймандар тақтасының үлгісінен тышқанның оң жақ пернесін басу арқылы шақырылады.
Компоненттер палитрасындағы компоненттер арқылы программа құрылады. Компоненттер Delphi программасының негізгі элементтері болып табылады. Олар арқылы қолданбалы программаның қолданушы интерфейсін құруға көмек береді. Ең бірінші Delphi-ді жүктегенде Standard палитрасы ашық тұрады. Қолданушы өз қалауынша , компонеттер палитрасының орналасуын реттеуге болады. Осы өзгерістердің барлығын Palette Properties терезесінде жүзеге асырылады. Бұл терезені 2 жолмен шақыруға болады.
Палитраның кез-келген жерінен тышқанның оң жақ пернесін басып Properties мәзірін таңдау.

Дельфи жұмыс терезелері
Ең алдымен Delphi программасын ашамыз. Ол үшін Пуск--Программы--Delphi командасын қолданамыз. Программа ашылғаннан кейін экранда 5 терезе пайда болады.
1.Негізгі терезе. (Project1)
2.Обьектер бұтағы терезесі. (Object TreeView)
3.Обьектілер инспекторының терезесі . (Object inspector)
4.Форма конструкторының терезесі. (Form1)
5.Кодтар редакторының терезесі.(Unit1.pas)

1-сурет. Негізгі терезе.
Бұл Delphi ортасының негізгі терезесі болып бірінші жолда мәзір орналасқан және саймандар тақтасы бар.

2-сурет. Обьектер бұтағы терезесі.
Бұл терезе объекттер ағашы терезесі. Бұл терезеде формадағы барлық компоненттердін дізімі тұрады. + немесе - белгісі бұл компоненттің ішкі класында екінші компоненттің бар екендігін білдіреді. Егерде компоненттін аты ерекшеленген болса онда бұл компонент формада екпінді болғанын анықтайды.

3-сурет. Форма конструкторының терезесі.
Бұл форма конструкторының терезесі болып табылады. Бұл терезеге негізгі компоненттер орналасады.

4-сурет. Обьектілер инспекторының терезесі.

Бұл терезе объекттер инспекторы болып табылады. Мұнда объекттің негізгі параметрлері енгізіледі. Уақиғалар тізімі жазылады. Мұны Viewobgect inspector немесе F1пернесі арқылы экранға шығамыз. Obgect inspector терезесі екі жапсырмадан тұрады.
1. Propertits ( қасиет )
2. Events (жағдай)

5-сурет. Кодтар редакторының терезесі.
5-суретте көрсетілген терезе кодтар редакторының терезесі болып табылады. Бұл терезеде формаға қойылған компоненттердің тізімі, компоненттердің уақиғалар тізімі және сол уақиғаға сәйкес командалар жазылады.
Бір проектімен жұмыс қажеттілігіне қарай экранда басқа да терезелер тұруы мүмкін. Жұмыс жасау барысында негізгі терезеден басқа терезелерді алып тастауға, орын ауыстыруға болады. Көп терезелі болғанмен Delphi-де тек қана бір уақытта жасауға болады.

Калькулятор программасының блог-схемасы

Калькулятор программасын құрастыру
Енді менің курстық жұмысымның мақсаты калькулятор бағдарламасын құрастыру болғандықтан форма терезесіне калькуляторга қажетті компоненттерді енгіземіз. Ең бірінші қажетті компонент ол Edit компоненті
6-сурет. Формаға Edit компонентін енгізу
Edit компоненті бір жолды текст енгізу үшін немесе көрсету үшін қолданылады. Тексті енгізіп шығаратын қасиеті Text. BorderStyle қасиеті арқылы компоненттің түрін көркейтуге болады. AutoSelect қасиеті барлық текст автоматты түрде боялатынын анықтайды. SelLength, SelStart және SelText қасиеттері боялған тексттің өзін анықтайды. MaxLength қасиеті енгізілетін тексттің максимальды ұзындығын анықтайды.
Edit компонентің енгізгеннен соң Button компонентің енгіземіз. Менің калькулятор бағдарламама 22 Button батырмасы қажет (7-сурет). Ол батырмаларға қажетті сандар мен амалдарды енгізу болады. Осы компонентерді өзімізге қажетті формаға қоюға болады.

7-сурет. Button компонентерін енгізу
Button компоненті - бұл компонент ең көп қолданылатын компоненттер қатарына жатады. Caption басты қасиеті болып табылады. Басты оқиғасы болып OnClick болып табылады. Осы оқиғаға батырманы басқан кездегі орындалатын операторлар жазылады.
Button компонентің енгізгеннен кейін бізге Main Menu компоненті қажет (8-сурет). Ол құрастырылып жатқан калькулятор программасына меню қатарын қосуға мүмкіндік береді.

8-сурет. Main Menu компонентің енгізу
Main Menu компоненті - бағдарламаның негізгі меню жүйесі. Онда көмек шақыруға бағдарламадан шығуға және сандарды көшіру мен қоюуға қажетті командаларды қоюға болады.
Және ең соңғы компонент XPManifest (9-сурет) компонентін енгіземіз.

9-сурет. XPManifest компонентін енгізу
XPManifest компоненті -бағдарламаны Windows XP форматында әрлеиді.
Осы компоненттерді енгізгеннен соң оларға Кодтар Терезесінде кодтарды енгіземіз.

10-сурет. Дайын калькулятор бағдарламасы

Қорытынды
Бұл курстық жұмыстың мақсаты Delphi ортасының графикалық мүмкіндіктерін көрсететін программа және теориялық материал дайындау болды. Ізденістерімнің нәтижесінде мен көптеген қызықты жайттарға тап болдым. Және де көп материалды игеріп қана қоймай, графикалық мүмкіндірін үйрендім. Жалпы курстық жұмыс мен үшін өте пайдалы болды.
Қазіргі кезде жаңа информациялық технологияның жетістіктері, идеялары қолданбайтын саланы айту қиын. Ғылымның әр саласының есептері программалау тілдерінің көмегімен шешіліп, күрделі құбылыстарды зерттеу мен болжау мүмкіндіктері жаңа деңгейге көтерілді. Программалау технологияларының негізгі бағыттарының бірі - объекті бағытталған программалау тілі. Delphi интегралды ортасы объекті программалау принципіне негізделген. Бұл ортада күрделі қосымшалар, анықтамалық және тестілеу жүйелерін, электрондық оқулықтар, мәліметтер қорын құруға болады.
Қазақстан Республикасында ақпараттандыру процесі басталған кезден бастап-ақ оны қолданудың тиімді жолдары іздестіріле басталды. Басында текст теру, электронды кестемен жұмыс жасау сияқты дайын программалардың көмегіне жүгінсе, қазіргі уақытта әр-түрлі салада өзіне әмбебап бағдарламалар дайындауға көшті.
Оған дәлел қай жұмыс орнына қабылдаған кезде компьютерлік біліміңізді сұрайды, тексереді. Міне, осыдан бастап-ақ бағдарламашылардың жұмысының өрісі кеңеюде деп айқын айтуға болады.
Қазіргі жоғарғы оқу орнындағы ақпаратты жүйелер немесе информатика мамандығы бойынша оқып жатқан студенттердің курстық жобасының өзі бір саланы автоматтандыруға немесе бір пән бойынша ақпараттандырылған жұмыс орны және тағы да сол сияқты үлкен жобаларды орындауды талап етеді. Бұл орайда менің де курстық жұмысымды айта кеткен жөн деп есептеймін.
Ақпараттық технологияларды жұмыс орнында пайдалану өте тиімді екенін сезінген адамдар оны қолданысқа енгізуге үлкен құлшыныс білдіріп отыр. Апталап жасайтын жұмысты компьютер көмегімен жылдам жүзеге асыруға болады. Сол себепті де ақпараттық технологияларды пайдалану өте тиімді.
Электронды мәлімет алмасу көптеген жолға кететін қаражатты үнемдейді. Оған қоса ақпараттың толық және жылдам жетуіне сенімді болуға болады. Есеп беру жүйесінің сол бойда берілуі ақпараттық технологияларға көшуге басқа мүмкіндік қалдырмай отыр.
Қазір бүкіл әлемде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.