Мұрагерлік түсінігі және оның түрлері



Мазмұны
1. Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3
2. Мұрагерлік құқықтың түсінігі, субъетілері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
3. Мұрагерлік құқықтың объетілері. Мұраның құрамына кірмейтін мүліктер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
4. Өсиет бойынша мұрагерлiк ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6
5. Заңды мұрагерлік ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
6. Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..11
7. Пайдаланылған әдебиет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .12
Кіріспе
Қазақстан Республикасы Азаматтық Кодексінің Мұрагерлік құқық атты бөлімінде бірнеше жаңа ережелер қабылданды. Мұрагерлік қатынастар Азаматтық Кодекстің 1038-1083 баптарымен реттеледі (ерекше бөлім). 1999 жылдың 1 шілдесінде Қазақстан Республикасының Президенті Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексіне (ерекше бөлім) қол қойып, Кодекс сол күні күшіне енді. Ал 1 шілдеге дейін Қазақстанда 1994 жылы қабылданған Азаматтық Кодекстің жалпы бөлімі күшінде болды, 1999 жылы 1 шілдесінен бастап Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі толықтай қолданысқа өтті. Қазақстан Республикасы Азаматтық Кодекстің ерекше бөлімінің болмауы республикадағы экономикалық қатынастарды реттеуді қиындатты. 1963 жылы қабылданған Қазақ ССР Азаматтық Кодекстің нормалары нарықтық экономика принциптеріне қайшы келсе де, іс жүзінде қолданылды. Мұрагерлік құқық қандай болу керек деген сұрақта ғалымдар ....

Мұрагерлік – қайтыс болған азамат (мұра қалдырушы) мүліктің басқа адамға – мұрагерлерге ауысуы.
Қайтыс болған азаматтың мұрасы басқа адамдарға әмбебап құқық мирасқорлығы талаптарымен, егер Азаматтық Кодекстің 6-бөлімінің ережелерінен өзгеше туындамаса, бірыңғай тұтас нәрсе ретінде және бір-ақ мезгілде ауысады. Мұрагерлік ҚР Азаматтық Кодексімен, ал тікелей өзі белгілеген жағдайда өзге заң актілерімен реттеледі. Мұра ашылған кезде тірі жүрген, сондай-ақ мұра қалдырушының тірі кезінде іште қалған және мұра ашылғаннан кейін тірі туған азаматтар өсиет және заң бойынша мұрагер бола алады. Мұра ашылғанға дейін құрылған және мұраның ашылу уақытында болған заңды тұлғалар, сондай-ақ мемлекет өсиет бойынша мұрагерлер болуы мүмкін. Мұра қалдырушыны немесе мүмкін болатын мұрагерлердің біреуін қасақана өлтірген немесе олардың ....
Мұраның ашылуы:
1. Мұра азаматтың қайтыс болуы немесе оны қайтыс болды деп жариялау салдарынан ашылады.
2. Мұра қалдырушының қайтыс болған күнi, ал оны қайтыс болған деп жариялаған кезде, егер сот шешiмiнде басқа күн көрсетiлмесе, азаматты қайтыс болды деп жариялау ....
Пайдаланған әдебиеттер:
1. «Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі» 6 бөлім Алматы. 2007 жыл.
2. Баққұлов С. Д. «Құқық негіздері». Алматы. 2004жыл
3. С.Д. Ағдарбеков «құқық негіздері» Алматы. 2004 жыл.

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:   
Астана медицина университеті

Сот медицинасы және құқық негіздері кафедрасы

Тақырыбы: Мұрагерлік түсінігі және оның түрлері

Орындаған:

Тексерген:

Астана 2012

Мазмұны

1.
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... 3
2. Мұрагерлік құқықтың түсінігі,
субъетілері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
3. Мұрагерлік құқықтың объетілері. Мұраның құрамына кірмейтін
мүліктер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5
4. Өсиет бойынша
мұрагерлiк ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
.6
5. Заңды
мұрагерлік ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ..9
6.
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... .11
7. Пайдаланылған
әдебиет ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
..12

Кіріспе

Қазақстан Республикасы Азаматтық Кодексінің Мұрагерлік құқық атты
бөлімінде бірнеше жаңа ережелер қабылданды. Мұрагерлік қатынастар 
Азаматтық Кодекстің 1038-1083 баптарымен реттеледі (ерекше бөлім). 1999
жылдың 1 шілдесінде Қазақстан Республикасының Президенті Қазақстан
Республикасының  Азаматтық Кодексіне (ерекше бөлім) қол қойып, Кодекс сол
күні күшіне енді. Ал 1 шілдеге дейін Қазақстанда 1994 жылы қабылданған
Азаматтық Кодекстің жалпы бөлімі күшінде болды, 1999 жылы 1 шілдесінен
бастап Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі толықтай қолданысқа
өтті. Қазақстан Республикасы Азаматтық Кодекстің ерекше бөлімінің болмауы
республикадағы экономикалық қатынастарды реттеуді қиындатты. 1963 жылы
қабылданған Қазақ ССР Азаматтық Кодекстің нормалары нарықтық экономика
принциптеріне қайшы келсе де, іс жүзінде қолданылды. Мұрагерлік құқық
қандай болу керек деген сұрақта ғалымдар әртүрлі пікір ұстанады. Бірақ оның
бәрі — жеке мүлік  ұрпақтан ұрпаққа ауысатынын жақтайды.

1. Мұрагерлік құқықтың түсінігі, субъетілері.

Мұрагерлік – қайтыс болған азамат (мұра қалдырушы) мүліктің басқа адамға
– мұрагерлерге ауысуы.
Қайтыс болған азаматтың мұрасы басқа адамдарға әмбебап құқық
мирасқорлығы талаптарымен, егер Азаматтық Кодекстің 6-бөлімінің
ережелерінен өзгеше туындамаса, бірыңғай тұтас нәрсе ретінде және бір-ақ
мезгілде ауысады. Мұрагерлік ҚР Азаматтық Кодексімен, ал тікелей өзі
белгілеген жағдайда өзге заң актілерімен реттеледі. Мұра ашылған кезде тірі
жүрген, сондай-ақ мұра қалдырушының тірі кезінде іште қалған және мұра
ашылғаннан кейін тірі туған азаматтар өсиет және заң бойынша мұрагер бола
алады. Мұра ашылғанға дейін құрылған және мұраның ашылу уақытында болған
заңды тұлғалар, сондай-ақ мемлекет өсиет бойынша мұрагерлер болуы мүмкін.
Мұра қалдырушыны немесе мүмкін болатын мұрагерлердің біреуін қасақана
өлтірген немесе олардың өміріне қастандық жасаған адамдардың өсиет бойынша
да, заң бойынша да мұра алуға құқығы жоқ. Бұған өсиет қалдырушы оның
өміріне қастандық жасалғаннан кейін өздеріне қатысты өсиет қалдырған
адамдар кірмейді. Мұра қалдырушының соңғы еркін жүзеге асыруға қасақана
кедергі жасаған және сол арқылы олардың өздерін немесе оларға жақын
адамдарды мұрагерлікке шақыруға не мұраның оларға тиесілі үлесін көбейтуге
ықпал жасаған адамдардың өсиет бойынша да, заң бойынша да мұра алуға құқығы
жоқ. Балаларына ата-аналық құқықтарынан айырылған және мұра ашылған кезде
бұл құқықтарын қалпына келтірмеген ата-аналардың балаларынан қалған мұраны,
сондай-ақ мұра қалдырушыны күту жөнінде өздеріне заң күшімен жүктелген
міндеттерді орындаудан жалтарған ата-аналардың (асырап алушылардың) және
кәмелетке толған (асырап алынған) балалардың заң бойынща мұраны алуға
құқығы жоқ. Лайықсыз мұрагерлерді мұрагерліктен шеттетуге негіз болатын мән-
жайларды сот белгілейді. Осындағы ережелер өсиет қалдырудан бас тартуға да
қолданылады. Осы ережелер барлық мұрагерлерге, соның ішінде міндетті үлеске
құқығы бар мұрагерлерге де қолданылады

Мұрагерлiктiң негiздерi:
1.Мұрагерлiк өсиет немесе заң бойынша жүзеге асырылады.
     2. Өсиет қалдырылмаған не бүкiл мұраның тағдыры айқындалмаған кезде,
сондай-ақ Азаматтық Кодексте белгiленген өзге де жағдайларда мұрагерлiк заң
бойынша орын алады.

Мұраның ашылуы:
      1. Мұра азаматтың қайтыс болуы немесе оны қайтыс болды деп жариялау
салдарынан ашылады. 
      2. Мұра қалдырушының қайтыс болған күнi, ал оны қайтыс болған деп
жариялаған кезде, егер сот шешiмiнде басқа күн көрсетiлмесе, азаматты
қайтыс болды деп жариялау туралы сот шешiмi күшiне енген күн мұраның ашылу
уақыты болып табылады. 
      3. Егер бiрiнен кейiн бiрi мұрагер болуға құқылы адамдар бiр күнде
қайтыс болса, олар бiр мезгiлде қайтыс болған деп танылады және олардың
әрқайсысынан кейiн мұрагерлiк ашылады да олардың әрқайсысының мұрагерлерi
мұрагерлiкке шақырылады.
Мұраның ашылу орны:
      Мұра қалдырушының соңғы тұрған жерi, ал егер ол белгiсiз болса -
мүлiктiң немесе оның негiзгi бөлiгiнiң орналасқан жерi мұраның ашылу орны
болып табылады. 

2. Мұрагерлік құқықтың объетілері. Мұраның құрамына кірмейтін мүліктер.

Мұраның құрамына мұра қалдырушыға тиесілі мүлік, сондай-ақ оның қайтыс
болуына байланысты қолданылуы тоқтамайтын құқықтары мен міндеттері кіреді.
Мұра қалдырушының жеке басына тығыз байланысты мына құқықтар мен
міндеттер:
- егер заң актілерінде немесе шартта өзгеше белгіленбесе, заңды тұлғалар
болып табылатын ұйымдарға мүше болу құқығы;
- өміріне немесе денсаулығына келтірілген зиянды өтеу құқығы;
- алименттік міндеттемелерден туындайтын құқықтар мен міндеттер;
- зейнетақы төлеу, жәрдемақы және еңбек пен әлеуметтік қамсыздандыру
туралы заң актілерінің негізінде басқа да төлемдер төлеу құқығы;
- мүліктік құқықтармен байланысы жоқ жеке мүліктік емес құқықтар мұраның
құрамына кірмейді.
Мұра қалдырушыға тиесілі болған жеке мүліктік емес құқықтар мен басқа да
материалдық емес игіліктерді мұрагерлердің жүзеге асыруы және қорғауы
мүмкін.

Мұраның құрамына мұра қалдырушыға тиеселі мүлік, сондай-ақ оның қайтыс
болуына байланысты қолданылуы тоқталмайтын құқықтары мен міндеттері кіреді.

3. Өсиет бойынша мұрагерлiк.

Өсиет – азаматтың ол қайтыс болған жағдайда өзiне тиесiлi мүлiкке билiк
ету жөнiнде өз ықтиярын бiлдiруi. Азамат өзiнiң барлық мүлкiн немесе оның
бiр бөлiгiн заң бойынша мұрагерлер тобына кiретiн де, кiрмейтiн де бiр не
бiрнеше адамға, сондай-ақ заңды тұлғаларға және мемлекетке өсиет етiп
қалдыра алады. Өсиеттi өзi жасауға тиiс. Өкiл арқылы өсиет жасауға жол
берiлмейдi. Өсиет қалдырушы себебiн түсiндiрместен заң бойынша
мұрагерлердiң бiреуiн, бiрнешеуiн немесе барлығын мұрадан айыруға құқылы.
Егер өсиеттен өзгеше туындамаса, заң бойынша мұрагердi мұрадан айыру оның
ұсынылу құқығы бойынша мұрагерлiк етушi ұрпақтарына қолданылмайды. Мұра
қалдырушы кез келген мүлiк туралы өкiмдi қамтитын өсиет жасауға құқылы.
 Мұра қалдырушы жасалған өсиеттiң оны жасағаннан кейiн кез келген уақытта
күшiн жоюға және өзгертуге ерiктi және күшiн жоюдың немесе өзгертудiң
себебiн көрсетуге мiндеттi емес.  Мұра қалдырушының өсиетте өзi мұрагер
етiп тағайындаған адамдарға, олар қайтыс болған жағдайда өз кезегiнде өсиет
еткен мүлiктi белгiлi бiр түрде билiк ету мiндетiн жүктеуге құқығы жоқ. 

Талап қойылған өсиет:
1. Өсиет қалдырушы мұрагер мiнез-құлқының сипатына қатысты мұра алуды
белгiлi бiр талаппен байланыстыруға құқылы. 
      2. Мұрагер тағайындау немесе мұра алу құқығынан айыру туралы өкiмге
енгiзiлген заңға қарсы талаптар жарамсыз болады. 
      3. Өсиетке енгiзiлген мұрагердiң денсаулық жағдайы бойынша немесе
өзге де объективтi себептерге байланысты мұрагер үшiн орындалмайтын
талаптар мұрагердiң талап қоюы бойынша жарамсыз деп танылуы мүмкiн. 

Мұрагерлердi қосымша тағайындау:
      1. Өсиет қалдырушы өсиетте көрсетiлген мұрагер мұра ашылғанға дейiн
қайтыс болған, оны қабылдамаған не одан бас тартқан немесе осы Кодекстiң
1045-бабындағы тәртiппен лайықсыз мұрагер ретiнде мұрагерлiктен шеттетiлген
жағдайда, сондай-ақ мұрагер мұра қалдырушының заңды талаптарын өсиет
бойынша орындамаған жағдайда, басқа мұрагер тағайындай алады (мұрагердi
қосымша тағайындау). 
        
   2. Өсиет бойынша мұрагердiң қосымша тағайындалған мұрагерге пайдасы
тимейтiн бас тартуына жол берiлмейдi.

Өсиеттiң нысаны туралы жалпы ережелер:
      1. Өсиет оның жасалған жерi мен уақыты көрсетiле отырып, жазбаша
нысанда жасалып, нотариатта куәландырылуға тиiс.
      2. Мыналар:
      1) нотариатта куәландырылған өсиеттер;
      ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Отбасы құқығының түсінігі
Мұрагерлік құқық ұғымы және түрлері
Құқық және заң. Мұрагерлік құқық
Мұрагерлік құқықтың түрлері
Мұрагерлік құқық
Рим құқығынан кешен
Мұрагерлік құқығының түсінігі
Мұрагерлік құқықтық қатынастың құрылымын саралау
Құқық және заң аналогиясы
Жалға алу шарты
Пәндер