Еуразияның жер бедері

Кіріспе
Қолданылған әдебиеттер

Еуразияның жер бедері алуан түрлі.Материктің теңіз деңгейінен орташа биіктігі 840 м, оның ауданының жартысынан астамын таулар құрайды. Еуразияда дүние жүзіндегі аса биік тау жүйелері орналасқан: мұндағы 14 шыңның абсолюттік биіктігі 8000 м-ден жоғары. Олардың 11-і Гималай тауында орналасқан, ең биігі – Джомолунгма (Эверест), биіктігі – 8848 м. Таулардың аралығын кең – байтақ жазықтар алып жатыр. Еуразияның жер бедерінің тағы бір ерекшелігі – биіктік ауытқуларының зор болуы: теңіз деңгейінен ең төмен жатқан - Өлі теңіз (-403м) бен Джомолунгманың биіктігі арасындағы айырмашылық 9251 м-ге жетеді. Еуразия жер бедерінің аталған ерекшеліктері материктің даму тарихы мен оны құрайтын жер қыртысындағы өзгерістермен байланысты.

ГЕОГРАФИЯ 7,8 СЫНЫП

Пән: География
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

ЕУРАЗИЯНЫҢ ЖЕР БЕДЕРІ.
Еуразияның жер бедері алуан түрлі.Материктің теңіз деңгейінен орташа
биіктігі 840 м, оның ауданының жартысынан астамын таулар құрайды. Еуразияда
дүние жүзіндегі аса биік тау жүйелері орналасқан: мұндағы 14 шыңның
абсолюттік биіктігі 8000 м-ден жоғары. Олардың 11-і Гималай тауында
орналасқан, ең биігі – Джомолунгма (Эверест), биіктігі – 8848 м. Таулардың
аралығын кең – байтақ жазықтар алып жатыр. Еуразияның
жер бедерінің тағы бір ерекшелігі – биіктік ауытқуларының зор болуы: теңіз
деңгейінен ең төмен жатқан - Өлі теңіз (-403м) бен Джомолунгманың
биіктігі арасындағы айырмашылық 9251 м-ге жетеді. Еуразия жер бедерінің
аталған ерекшеліктері материктің даму тарихы мен оны құрайтын жер
қыртысындағы өзгерістермен байланысты.
Материктің негізін құрайтын Еуразия литосфералық тақтасы әр түрлі
геологиялық жастағы құрылымдардың жымдасуынан түзілген.Олардың ең
ежелгілері – Шығыс Еуропа, Сібір, Қытай-Корей және Оңтүстік Қытай
платформалары.Олардың аралығындағы қозғалмалы бөліктерде болған кейінгі тау
жасалу әсерінен платформалар әр түрлі өзгерістерге ұшырап, бір-бірімен
жалғасады. Соның нәтижесінде материктің көлемі ұлғаяды. Кейінірек оған
ежелгі Гондвана материгінің сынықтары – Арабия мен Үндістан
платформалары келіп қосылған.Еуразия литосфералық соқтығысу нәтижесінде аса
биік, құрылымы күрделі тау жүйелері – Кавказ таулары, Армян және Иран таулы
қыраттары, Памир, Тибет таулы қырат,Гималай таулары қалыптасқан. Материктің
шығысында Тынық мұхиттық тақта Еуразия тақтасының астына саналап енетін
бөлікте аралдар доғалары мен мұхиттық терең шұңғымалар түзілді. Бұл
аймақтағы жер қыртысы осы уақытқа дейін өте қозғалмалы болып келді.
Еуразия арқылы дүние жүзіндегі аса ірі екі сейсмикалық
белдеу өтеді. Альпі – Гималай белдеуі Еуразияның оңтүстік – батысынан
Азияның оңтүстік – шығысына дейін созылып жатыр. Оның солтүстік бөлігі
біздің еліміздегі таулы аудандарды да қамтиды. 1911 жылғы Алматыда болған
күші 9 балдық апатты жер сілкінуі кезінде қала түгелге жуық қирап, жер
қыртысында жарықтар пайда болған. Ал 1988 жылғы желтоқсанда Арменияның
Спитак қаласы маңында жер сілкінуі кезінде қала түгелдей қирап, 60-тан
астам елді мекендерге зиян келген, 25 мың адам қаза тапқан. 1999 жылы
тамыз, қараша айларында түркияда болған, күші 7 балға жеткен жер
сілкінулері кезінде мыңдаған адамдар қаза болып, бірнеше қала қираған. Бұл
белдеуде жанартау атқылаулары да болып тұрады. Біздің заманымыздың 79 жылы
Везувий жанартауының атқылауы нәтижесінде ежелгі Италияның гүлденген қаласы
– Помпей түгелімен ыстық лава астынла қалған.
Күшті жер сілкінулер Тынық мұқиттық геосинкиналдық белдеуде де
байқалады. Сондай апатты жер сілкінудің бірі 1923 жылы Жапония астанасы
Токио қаласын қиратты. Жер ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.