Маркетингтің негізгі түсініктемелері. Фирманың жұмыс атқару микроортасының негізгі факторлары

Пән: Маркетинг
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 38 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе 3

1. Маркетингтің негізгі түсініктемелері. Кабельді теледидарының сәтсіздігі және осы сәтсіздіктің болуына себеп болған маркетингтік орта.

1. 1 Маркетингтің негізгі түсініктемелері. 4

1. 2 Кабельді теледидарының сәтсіздігі және осы сәтсіздіктің болуына себеп болған маркетингтік орта. 4

2. Фирманың жұмыс атқару микроортасының негізгі факторлары.

2. 1 Фирма. 7

2. 2 Жабдықтаушылар. 8

2. 3 Маркетингілік делдалдар. 9

2. 4 Клиенттер. 10

2. 5 Бәсекелестер. 11

2. 6 Контактілі аудиториялар. 13

3. Фирманың жұмыс атқару макроортасының негізгі факторлары.

3. 1 Демографиялық орталық. 16

3. 2. Экономикалық орталық. 23

3. 3 Табиғи орта. 24

3. 4 Ғылыми - техникалық орталық. 26

3. 5 Cаяси орталық. 29

3. 6 Мәдени орталық. 34

Қорытынды 38

Пайдаланған әдебиеттер 40

Кіріспе

Маркетинг жүзеге асырылатын ортада маркетинг ортасы бес бөлікке бөлінген: бақыланатын факторлар, бақыланбайтын факторлар, ұйымның өз мақсатына жетудегі сәттілік деңгейі немесе сәтсіздік деңгейі, кері байланыстар және бейімделу.

Бақыланатын факторлар қатарына фирма және оның маркетинг бойынша қызметкерлері басқаратын факторлар кіреді. Бірқатар өзара байланысты негізгі шешімдерді жоғарғы басшылық қабылдайды. Сосын бұл шешімдер маркетингтік қызмет басшылығымен нақтыланады. Бұл факторлар кешенді түрде жалпы маркетингтік стратегияны қалыптастырады. Негізгі бақыланбайтын факторлар ұйым қызметі мен оның ұсыныстарының табыстылығына әсер етеді.

Ұйымның болжамы мен бақыланбайтын қоршаған ортаның әсері өзара әрекеттесіп, фирманың мақсатқа жетудегі сәттілік немесе сәтсіздік деңгейін анықтайды. Кері байланыс фирма бақыланбайтын факторларды бақылап, олардың әлсіз және мықты жақтарын бағалауға тырысқан кезде орын алады. Бейімделу - бұл ұйым бақыланбайтын қоршаған ортаға бейімделу үшін жүзеге асыратын маркетинг жоспарындағы өзгерістер. Егер ұйым жүйелі көзқарас тұрғысынан, барлық қоршаған ортаны (бақыланатын және бақыланбайтын факторлар) қарастырғысы келмесе, келешекті барлау сезімін жоғалтып, тиісті нәтижеге қол жеткізе алмауы мүмкін.

Маркетингілік орталық микроорталықтардан және макроорталықтардан құралады. Микроорталыққа фирманың өзімен және оның клиенттерге қызмет жасау мүмкіншіліктерімен тікелей қатынастағы күштер, демек, жабдықтаушылар, маркетингілік делдалдар, клиенттер, бәсекелестер және контактылы аудиториялар жатады. Макроорталыққа демографиялық, экономикалық, табиғаттық, техникалық, саясаттық және мәдениеттік сипаттамалық микроорталыққа әсерін тигізетін әлеуметтік кеңістіктегі күштер мен факторлар жатады. Әуелі фирманың маркетингілік орталық туралы айтамыз сосын фирманың макроорталығына және макроорталығына тоқталамыз.

Маркетингтің негізгі түсініктемелері. Кабельді теледидарының сәтсіздігі және осы сәтсіздіктің болуына себеп болған маркетингтік орта.

1. 1 Маркетингтің негізгі түсініктемелері.

АҚШ әдебиетінде “маркетинг” термині XIX ғасырдың соңы мен XX ғасырдың басында пайда болды. Маркетингтің жарнама, тауарды өткізу, сауданы ұйымдастыру сияқты элементтері бұдан біраз уақыт бұрын белгілі болғанымен, экономика пәнінің құрамына енбеді.

Қазіргі заманғы маркетингтің пайда болуы мен дамуының алғашқышарттары мыналар болып табылады: әлемнің дамыған елдеріндегі нарықтық қатынастардың дамуы және заңдардың жетілдірілуі, халықаралық еңбек бөлінісіне ықпал еткен ғылыми - техникалық, технологиялық өрлеу, бәсекелестік күрестің өсуі. Осының барлығы маркетингтің ғылым, өнер, экономикалық пән ретінде теориялық және практикалық негіздерінің қалыптасуына себеп болды.

Маркетинг ғылымының негізін американдық профессор Филипп котлер қалады. Ол маркетинг пәнінің құрылымын жасап, басты түсініңтерін анықтады, негізгі тұжырымдамасын қалыптастырып, оларды жүзеге асыру жолдарын көрсетті.

Маркетинг тұжырымдамасының негізгі идеясы-тұтынушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыру.

Котлердің пайымдауынша, маркетинг дегеніміз - айырбас жолымен мұқтаждықтар мен қажеттіліктерді қанағаттандыруға бағытталған адам қызметінің бір түрі.

Маркетингтің басты назар аударатын нысандары: адам қажеттіліктерін түсіну және басқару, сұраныс, тауарлар, айырбас, келісім, нарық, тапсырыс маркетинг нысандарымен қарапайым байланыста болады.

Маркетинг адам қызметінің бір түрі ретінде өндірісті, ұсынысты, тауарлар айырбасын осы тауарлар қоғамның әрбір мүшесіне және оның жекелеген топтарына қажет болатындай дәрежеде басқару дегенді білдіреді. Маркетингте зейіннің, зерттеудің, егер мүмкін болса, басқарудың негізгі нысаны - адамдардың қажеттіліктері, мұқтаждықтары, сұраныстары, тауар, айырбас, келісім, нарық болып табылады.

1. 2 Кабельді теледидарының сәтсіздігі және осы сәтсіздіктің болуына себеп болған маркетингтік орта.

Cи-Би-Эс корпорациясы теледидарының “Кабельді арнасы” өз бағдарламаларын көңіл көтеру “Сүйіспеншілік ладьясы” сериясының гөрі патшалық шекспир театрының орындауындағы “Макбетті” көруге құмар көрермендерге арналған болатын. Арна басшылары жоғары сапалы пьесаларды, концерттерді, операларды, би және басқа көркем хабарларды таңып көрсету тележүйелерінің үйреншікті бағдарламаларына альтернатива іздеуші сыпайы, бірақ өте сенімді көрермендер топтарын тартады деп санаған болатын. Си-Би-Эс басшылары бұл аудитория өзінің аз сандылығына қарамастан, олар өте дәулетті адамдардан құралады, ал сондықтан жарнама берушілерді тартуға мүмкіншілік береді деп санаған.

“Кабельді арна” бағдарламасының құрамында даңқты сазгерлер қатысқан хабарлар және атағы шыққан актерлер қатысқан драмалық қойылымдар және көрнекті әдебиет, және де өнер қайраткерлерінің сұхбаттары болған. Арнаның “Изюминкасына” көрнекті хореографтардың қойған би бағдарламалары жатқан. Cыншылар Си - Би - Эс бағдарламасын қызу түрде мақтаған. Арнаның ашылуын телеэкранда артығырақ көрініп, өз көрермендердің өсе түсетініне мүмкіншілік алған өнер әлемінің қайраткерлері қошеметпен қарсы алған. Дегенмен, “Кабель арнасының” ашылғанына бір жыл өткеннен кейін, Си - Би - Эс корпорациясы хабарды беруді тоқтатқаны туралы құлақтандырған. Бұл қаржылық зілзалаға айналған. Қорытындылау нәтижесінде шығын мөлшері 30 млн. долл. болған.

Си-Би-Эс “Кабельді арнасының” өз жұмысын тоқтатуы оның бағдарламасы сапасымен ешқандай байланысты болмайтын. Көрермендер оның өте әсерлі қойылымдарымен заңды түрде масаттанатын. Бакнроттықты арна басшыларының бақылауына көнбейтін бірқатар факторлармен түсіндіріге болады. Ең негізгі себеп жарнама берушілер тарапынан күтілген қуатты қаржылық қолдаудың болмағандығы. Арна жұмыс атқара бастағанда фирманың жарнамаға арналған ассигнованиялары шектелген құлдырау кезеңі басталғандықтан, көптеген фирмалар өз ақшаларын жұмсауда өте сақтық көрсеткен. Жарнама берушілердің сақтануының тағы бір себебі кабельді теледидар жүйесінде көрермендерге сұрақ беру арқылы оның бағалау коэффициентін анықтау өткізілмеген. Мұндай коэффициенті анықтау желілі теледидарлар үшін “А. К. Нильсен” фирмасы көрермендерге сұрақтар беру негізінде анықтайтын.

Cи - Би - Эс үшін тағы да бір күрделі проблема оның бағдарламасымен аналогиялы бағдарламалы және тап осы шектелген көрермендер аудиториясына бағытталған бәсекелес кабельді арналардың болуында еді. Осындай бәсекелестердің бірі - Эй - Би - Эс корпорациясының “Өнер” арнасы, екіншісі - “Браво” атты телеорталық, үшіншісі - “Көңіл көтеру арнасы” болатын. Cоңғы екеуі жарнамалық құлақтандыруларды қабылдамайтын және жазулышылар кабельді жүйені пайдаланғаны үшін қосымша төлейтін төлемақымен күн көретін. Ал “Өнер” арнасы да Си - Би - Эс сияқты жарнама берушілердің қолдауына сенім білдірген. Бір уақыттарда Си - Би - Эс “Кабельді арнасы” абонементтік төлемді енгізуді ойластырған. Бірақ кабель жүйесіне қосылған жанұялардың көпшілігі ең аз дегенде бір телеорталықтың (не өнер арнасында, не киноарнасында) жазушылары болатын. Си - Би - Эс “Кабельді арнасының” аналиктектері қорытындылауы бойынша құлдырау кезеңінде қосымша жазылуға қосымша ақы төлеушілер саны онша болмайтыны анықталған. Аз санды аудитория және онша көп емес жарнама берушілер өте көп санды арналар арасында бөлшектелінген жағдай болған.

Басқа арналармен бәсекелестік шығынның өсуіне келтірген. Сүйкімді драмалық қойылымдарға, балеттерге және басқа бағдарламаларға бірден бірнеше арналар сұраныста болғандықтан, олардың авторлық бағасы жоғарылаған. Шығынның өсуі Си-Би-Эстің өз бағдарламаларын дайындауға мәжбүр етіп, ал ол тағы да көп шығындануды талап еткен.

“Кабельді арнаның” өз қойылымдары және басқа да олардың трансляцияланған бағдарламалары жоғары сапалылығымен және сән - салтанатталығымен ерекшеленген. Дегенмен, телекөрермендердің тек қана теледидар шектеуінен басқа да бірнеше қызығарлықтай мүмкіншіліктері болған. Мысалға, қайсыбірде арна арқылы өте қымбат түскен оригинальды “Пензанса Пираттары” қойылымы, осы еңбектің киноверсиясы үлкен экранға шығар алдында көрсетілген. Си - Би - Эс “Кабельді арнасының” өз қойылымдарының жоғары сапалылығына және қымбаттығына қарамастан, жарнама берушілер тарапынан да, аудиториялар жағынан да қолдау болмаған.

Си - Би - Эс “Кабельді арнасының” сәтсіздігі сыртқы күштердің себебінің нәтижесі деп айтуға болады. Оның өнерге арналған бағдарламаларын аудитория дұрыс қарсы алғанына қарамастан, оның тағдырына экономиканың жағдайы және бәсекелестердің көпшілігі сияқты маркетингілік орталықтың басқа да факторлары ықпалын тигізген. Кабельді теледидар нарқының кәсіпкерлеріне өз бағдарламаларынан басқа, кәсіпорынның өмір сүруіне байланысты маркетингілік орталықтың көптеген факторларын да ұқыпты түрде байқап отыруы қажет.

Әрине, кабельді теледидар индустриясының келешегі, әртүрлі фирмалар маркетингі кешендерінің бәсекелестігімен қатар, сол кездегі маркетингілік орталықтағы оқиғалар мен тенденцияларға байланысты болатын. Фирма өзінің маркетингілік кешенін дайындағанда есепке алынатын, бірақ “бақылауға көнбейтін” күштер жиынтығы маркетингілік орталыққа жатады.

Маркетингілік орталыққа біз былай деп анықтама береміз:

Фирманың маркетингілік орталығы - фирма маркетинг қызметін басқаруға, мақсатты клиенттермен байланыстырып және оны жалғастырып, ынтымақтастықты нығайтуға әсерін тигізетін фирмадан тыс активті субъектілер және күштер.

Өзі құбылмалы, шектеусіз және көмескі болғандықтан, маркетингілік орталық фирма өміріне үлкен әсерін тигізеді. Бұл орталықта болып жатқан құбылыстарды не алдын ала болжауға болады деп айтуға болмайды. Ол орталықтан кенет және ауыр соққылар болуы ықтимал. 1971 жылы қай мұнай компаниясы арзан энергоресурстар кезеңінің жақын арада бітетінін айта алар еді? . . . “Гербер Фудз” корпорациясының қай басқарушысы “Балалар бумының” аяқталарын алдын ала білген? Қандай автомобиль компаниялары олардың кәсіпкерлік шешімдеріне Ральф Нэйдер мен тұтынушылардың орасан зор ықпалын тигізетінін алдын ала білген? Сондықтан фирма маркетинггілік зерттеулерді және күнделікті сыртқы ақпараттарды жинау арқылы орталықтағы өзгерістерді ұқыпты түрде бақылап отыруы керек.

2. ФИРМАНЫҢ ЖҰМЫС АТҚАРУ МИКРООРТАСЫНЫҢ НЕГІЗГІ ФАКТОРЛАРЫ.

2. 1 Фирма.

Әрбір фирманың негізгі мақсаты - табыс табу. Маркетинг басқару жүйесінің негізгі мақсаты - мақсатты нарықтарды қызықтыратын тауарлар шығаруды қамтамасыз ету. Дегенмен, маркетингілік басқарудың табысты болуы фирманың басқа бөлімдерінің жұмыстарын және делдалдардың, бәсекелестердің және әртүрлі контактылы аудиториялардың әрекеттеріне де байланысты. Фирманың микроорталық шегінде әрекет жасайтын күштер 1-ші суретте көрсетілген.

1- ші сурет. Фирма микроорталығында әрекет жасайтын негізгі күштер

2-ші сурет. Фирманың микроорталығы

Маркетинг басшыларына өз жұмыстарын мақсатты нарықтың мұқтаждығымен шектеуге болмайды. Олар микроорталықтың барлық факторларын есепке алуы керек. Осы күштер туралы білу үшін, олардың ролі мен ықпалын АҚШ-тағы ірі велосипед өндірішусі - Чикагоның “Швинн байсикл компани” мысалымен көрсетелік.

Фирма.

“Швинн” фирмасының маркетинг қызметінің басшылары маркетингілік жоспарды дайындағанда, фирма ішіндегі басқа топтардың, демек, фирма басшыларының, қаржы қызметінің, ГЗТҚЖ қызметінің, материалдық - техникалық жабдықтау қызметінің, өндіріс және бухгалтерия бөлімдерінің ұсыныстарын ескеруі керек. Маркетингілік жоспарды дайындаушыларға осы аталған топтар фирманың микроорталығы болып саналады (2-ші суретті қара) .

“Швинн” фирмасында жоғарғы сатылы басшыларға велосипедті өндіру бөлімінің бас басқарушысы, атқару комитетінің мүшелері, реттеуші - директор, директорлар кеңесінің бастығы және мүшелері жатады.

Осы басқарушылардың жоғарғы эшелоны фирманың нысанасын, оның жалпы стратегиялық мақсатын және күнделікті саясатын анықтайды. Маркетинг басқарушыларының шешімдері басқарушы жоғарғы эшелонның жоспарларына қайшы келмеуі керек. Оның үстіне, маркетингілік жоспарларды бекітетін осы басшылар.

Маркетинг басшылары өз жұмыстарын фирманың басқа бөлімдерімен ынтымақты, байланысты түрде атқаруы керек. Қаржы қызметті маркетингілік жоспарды іске асыруға қажетті қаржының қазіргі кездегі мөлшері, оның жұмсалу проблемаларымен айналысады. ҒЗТКЖ қызметі әрі әдемі, әрі қауіпсіз бұйымдар техникалық-конструкциялық проблемалары және оларды щығарудың тиімді әдістерімен айналысады. Материалдық-техникалық жабдықтау қызметі қажетті бөлшектермен, тораптардың жеткілікті қорының болуымен айналысады. Өндіріс жоспарланған өнімдерді шығаруға жауап береді. Бухгалтерия қызметі күнделікті кіріс пен шығынды бақылай отырып, алға қойылған мақсаттың қалай орындалып келе жатқаны туралы маркетинг қызметін хабардар етіп отырады. Осы аталған бөлімдердің іс - әрекеттері маркетинг қызметінің жұмысына және жоспардың орындалуына тікелей әсерін тигізеді.

2. 2 Жабдықтаушылар.

Жабдықтаушылар - компанияны және оның бәсекелестерін нақтылы тауарлар (қызметтер) шығару өндірістеріне қажетті материалдық ресурстармен жабдықтаушы іскер фирмалар мен жеке адамдар. Мысалға, “Швинн” фирмасы велосипед шығару үшін болат, алюминий, шиналар, тісті доңғалақтар, отырғыштар және т. б. үздіксіз жұмыс атқаруға қажет құрал - саймандарды сатып алып және жұмысшыларды жалдауы керек. Жабдықтаушылар орталығында болатын кездейсоқ уақиғалар фирманың маркетингілік әрекеттеріне үлкен әсерін тигізуі мүмкін.

Маркетинг басшылары жабдықталатын заттардың бағаларын ұқыпты түрде бақылап отыруы керек. Өйткені сатып алатын материалдардың бағаның өсуі шығарылатын велосипедтің құнын өсіруге мәжбүр етеді. Кейбір материалда рдың жетіспеуі немесе жабдықтаушылар жұмысшыларының ереуілдері, т. б. уақиғалар жабдықтаудың жүйелілігін бұзып, дайын өнімді тапсырыс берушілерге жеткізу графигін бұзуға соқтырады. Ал бұл жағдай өткізу дәрежесін төмендетумен қатар, фирманың клиенттері алдындағы беделінің төмендеуінің нәтижесінде, оған деген көзқарастың өзгеруінің себебі болуы мүмкін.

2. 3 Маркетингілік делдардар.

Маркетингілік делдалдар - компания тауарларын жеткізуге, өткізуге және оларды клиенттер арасында таратуға көмектесетін фирмалар. Оларға сауда делдалдары, тауар қозғалысын ұйымдастыруға маманданған фирмалар, маркетингілік қызметтерді атқаратын агентстволар және несие - қаржы мекемелері жатады.

САУДА ДЕЛДАЛДАРЫ. Сауда делдалдары-компанияға клиенттер іздестіретін немесе оларға тауарларды сатуға көмектесетін фирмалар. “Швинн” фирмасына сауда делдалдары не үшін керек? Оған жауап: сауда делдалдары “Швинн” фирмасының өзіне қарағанда заказчиктерге тауарды ыңғайлы жерде, ыңғайлы уақытта, ыңғайлы түрде, мүмкіншілігінше аз шығынданып сатып алуға көмектеседі. Ыңғайлы орын - ол клиенттердің орналасқан жерлерінде делдардардың велосипед қорын ұйымдастыру арқылы орындалады. Ыңғайлы уақыт тұтынушылардың велосипедтерді сатып алу кезеңдеріне велосипедтердің көрмесін және сол уақытта жеткілікті түрде жеткізіп беру арқылы ұйымдастырылады. Cатып алу процедурасының ыңғайлылығы тауарды сатумен бірге оның иелену құқын беру болып табылады. Егер жоғарыда аталған ыңғайлылықтарды өзі ұйымдастырғасы келетін болса, онда оған бүкіл ел масштабындағы ірі сауда нүктелерін қаржылауға және жұмысын ұйымдастыруға тура келер еді. Cондықтан фирма тәуелсіз сауда делдалдарын ұстағанды дұрыс деп санайды.

Дегенмен, сауда делдалдарын таңдау және олардың жұмыстарын ұйымдастыру оңай шаруа емес. Бүгінгі өңдіруші көптеген майда тәуелсіз делдалдармен емес, ылғи өсу үстіндегі ірі делдалдармен іскерлік байланыс жасайды. Велосипедтердің көпшілігі ірі фирмалық жүйелердің сауда кәсіпорындары (“Сирс” және “Март” сияқты) ірі көтерме саудашылар, бөлшек саудашылар және сауда жеңілдіктерін иеленуші мекемелер арқылы сатылуда. Бұл бірлестіктер үлкен қуатты болғандықтан, өз айтқандарының бәрін орындата алады, тіпті қажетті жағдайда өндірушіні кейбір сыйымды, көлемді нарықтарға жібермеуі де мүмкін. Өз тауарларды “дүкен сатыларынан орын алу” үшін өндірушілерге көптеген жұмыстар атқаруға тура келеді. Оның үстіне, сауда делдалдарын таңдауға өте сақтықпен қарауы керек, өйткені тауар қозғалысының бір арнасын ұйымдастырам деп жүріп, басқа арналарды пайдаланудан айырлуға болады.

ТАУАР ҚОЗҒАЛЫСЫН ҰЙЫМДАСТЫРАТЫН МАМАНДАНДЫРЫЛҒАН ФИРМАЛАР. Тауар қозғалысын ұйымдастыруға маманданған фирмалар компания шығаратын бұйымдардың қорын ұйымдастырып, оларды өңдіру орындарынан белгіленген жерге жеткізеді. Қоймалар - тауар қозғалысының белгіленген жеріне дейінгі аралықта тауарларды жинақтап, сақтауды қамтамасыз етуге арналған кәсіпорындар. Тасымал фирмаларына темір жолдар, автокөлік тасымалдарын ұйымдастырушылар, әуе желілері, су жүк тасымал көлігі және басқа бір жерден екінші жерге тауар қозғалысын ұйымдастырушылар жатады. Фирма, тасымал құны, көлемі, жеткізу жылдамдығы және жүк сақталымы факторларына байланысты түрде қарай отырып, тиеп - жөнелтудің ең тиімді өдістерін таңдап алуы керек.

МАРКЕТИНГІЛІК ҚЫЗМЕТТЕР АТҚАРАТЫН АГЕНТСТВОЛАРҒА - маркетингілік зерттеулер фирмалары, жарнама агенстволары, жарнама құралдары мекемелері және маркетингілік консультация фирмалары жатады. Олар компанияларға өз тауарларын қажетті нарықтарға дәлдеп жеткізуге көмектеседі. Компания осы аталған мекемелердің қызметтерін пайдаланатынын не осы жұмыстарды өзі орындайтындығын шешуі керек. Егер осы қызметтерді басқаларға тапсыруды шешкен болса, өз қызметін ұсынушыларды дұрыс таңдай білуі керек. Себебі, осы қызметтерді орындайтын мамандандырылған фирмалар творчестволық мүмкінішіліктері, жұмыс сапасы, атқаратын қызмет көлемі және олардың бағасы бойынша бір -бірінен айырмашылықта болады. Компания бұл фирмалардың іс - әрекеттеріне кезеңді түрде баға беріп, өз талаптарын алмастыру варианттарын ойластыруы керек.

НЕСИЕ - ҚАРЖЫ МЕКЕМЕЛЕРІ. Несие - қаржы мекемелері қатарына банкілер, несие компаниялары, қамсыздандыру компаниялары және фирманың келісімдерін қаржыландыруға немесе сату, сатып алу қауіп - қатерлігінен қамсыздандыруға көмектесетін т. б. мекемелер жатады. Компанияның маркетингілік әрекеттерінің тиімділігіне несиелеудің құны немесе несиелеу мүмкіншілігінің қысқаруы қатаң әсерін тигізеді. Сондықтан компания негізгі несие - қаржы мекемелерімен арадағы қарым қатынасты нығайта түсуі керек.

2. 4 Клиенттер.

Фирма өз клиенттерін ұқыпты түрде зерттеуге тиісті. Фирма клиенттердің бес түрлі нарқында қызмет атқара алады. Олардың бәрі 3-ші суретте көрсетілген. Төменде олардың қысқаша анықтамалары беріледі.

Тұтыныс нарқы-тауар мен қызметті жеке өздеріне тұтыну үшін алатын жеке адамдар және үй шаруашылықтары.
Өндірушілер нарқы-тауар мен қызметтерді өндіріс процесінде пайдалану үшін алатын мекемелер.

3. Сауда делдалдар нарқы - тауар және қызметтерді өзі табыс табу үшін сатып алып сатушылар нарқы.

Мемлекеттік мекемелер нарқы- тауар және қызметтерді сатып алып, оларды кейін коммунальды қызметтері өрісінде пайдаланатын немесе оларды мұқтаж адамдарға таратушы мемлекеттік мекемелер нарқы.
Халықаралық нарық- шетел тұтынушыларынан, өндірушілерінен, сауда делдалдарынан және мемлекеттік мекемелерден құрылатын шетел сатып алушылары.

“Швинн” фирмасы өз велосипедтерін осы нарықтардың барлығында сатады. Велосипедтердің қайсыбір бөлігін тұтынушыларға тікелей зауыт арқылы не бөлшек сауда нүктелері арқылы сатады. Ол өз велосипедтерін тауарларды жеткізіп беру не кәсіпорын территориясында жүріске пайдаланатын өндірушілерге де сатады. Фирма велосипедтерін тұтыныс нарықтарында және өндірушілер нарықтарында қайтара сатушы көтерме және бөлшек саудашыларға да сатады. Оның өз велосипедтерін үкіметтік мекемелерге де сату мүмкіншілігі бар. Әрине, ол велосипедтерін шетел тұтынушыларына, өндірушілеріне, делдалдарына да және мемлекет органдарына да сатады. Әр нарық түріне өзіндік ерекшелік тән болғандықтан, оны сатушы ұқыпты түрде зерттеуі керек.

2. 5 Бәсекелестер.

Кез келген фирманың әртүрлі көптеген бәсекелестері болады. “Швинн” фирмасының маркетинг туралы вице-президенті өз бәсекелестіктерін анықтау туралы ұйғарымға келді делік. Оның ең жақсы тәсілі адамдар велосипедті сатып алу жөнінде шешімді қалай қабылдайтынын зерттеу болады. Зерттеуші бірдеңе сатып алуға ақша жинап жүрген 1 курс студенті Джон Адамспен (4 сурет) сұхбаттасуы мүмкін. Студент сатып алуға керекті заттардың бірнеше варианттарын ойластыруда. Оның ішінде көлік құралын, стерео жүйесін немесе Еуропаға баруға жолдама сатып алу варианттары бар. Бұлар бәсеке - тілектер, демек, тұтынушының мүмкіншілікке байланысты жүзеге асырғысы келетін тілектері. Осы тілектерінің ішінде студент Джон Адамс көлік жұқтаждығын өтегісі келеді деп саналық. Оның машина сатып алу, мотоцикл сатып алу немесе велосипед сатып алу варианттары шығады. Бұл тауар түрі бәсекесі, демек, бір тілекті қанағаттандырудың түрлі тәсілдері болып саналады. Егер осы альтернативті варианттардың ішінде велосипед таңдалған болса, студент Джон Адамс оның қай түрін алу керек деген мәселе туады. Бұл тауар кескін бәсекесі , демек, бір түрлі тауардың көп кескінділердің ішінен сатып алушының нақтылы тілегіне сай таңдау. Осы жағдайда үш, бес және он жылдамдықты велосипед түрлері бар делік. Студент Джон Адамс он жылдамдықты велосипедке тоқталуы мүмкін және ол бірнеше осындай бәсекелес - маркалармен танысқысы келуі де ықтимал. Бұл оның тілегін орындауға арналған бір түрлі тауардың әртүрлі маркалары. Аталған жағдайда бұлар: “Швинн”, “Рали”, “Сирс”, “Гитан” және “Азуки”.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.