Тәуліктік наряд адамдардың құқықтары мен міндеттері және жалпы ережелері

МАЗМҰНЫ

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4.6

1. Тарау. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері, Қазақстан Республикасы егемендігінің күзетінде ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7.10
1.1. Қарулы Күштер түрлері, әскер тектері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..7.9
1.2. Өңірлік қолбасшылықтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9.10

2.Тарау. Тәуліктік наряд. Тәуліктік наряд адамдарының міндеттері мен құқықтары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .11.48
2.1.Тәуліктік наряд. Жалпы ережелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..11.19
2.2. Бөлімнің тәуліктік нарядының құрамы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19.48

3. Тарау. Гарнизондық наряд ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .49.72
3.1. Гарнизондық наряд. Жалпы ережелер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...49.55
3.2. Қарауылдар наряды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..55.72
3.3.Өзіндік ізденіс жұмыстарының нәтижелері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...71.72

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 73.74

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..75.77

Қазақстан Республикасын қорғау оның әрбір азаматының қасиетті парызы және міндеті. Республика азаматтары заңда белгіленген тәртіп пен түрлері бойынша әскери қызмет атқарады.
«Қазақстан Республикасының Конституциясы 36-бап»[7]
«Бүгінгі күні елдің Қарулы Күштерінің бірыңғай жүйесін құрайтын қазіргі заманғы, саны жағынан жинақы, жақсы жарақтандырылған және жауынгерлік қабілетті Құрлық әскерлері, Әуе қорғанысы күштері мен Әскери-теңіз күштері құрылды. Біз әсерилердің кәсіби шеберлігін арттыру саясатын жалғастырамыз. Сонымен бірге әскерлерді келісімшарт негізінде жасақтау, армияны қазіргі заманғы қару-жарақпен жарақтандыру одан әрі дамытылады. Сонымен қатар тағдырын армиямен байла-ныстыруға шешім қабылдаған азаматтар үшін қолайлы әлеуметтік жағдайлар жасалатын болады».[2]
Қазақстан Республикасының Президенті-Қарулы Күштердің Жоғарғы Бас қолбасшысы Н.Ә. Назарбаев.
Қазақстан Республикасының азаматтары заңнамамен белгіленген ерекшеліктерді ескере отырып, Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында әскери қызмет өткеру ережелеріне сәйкес шақыру бойынша немесе ерікті түрде әскери қызмет өткеру туралы келісімшарт бойынша әскери қызмет өткереді.
Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері, басқа да әскерлері мен әскери құралымдары агрессияға тойтарыс беру, елдің аумақтық тұтастығы мен егемендігін қарулы қорғау, мемлекеттік және әскери объектілердің күзеті мен қорғанысы, әуе кеңістігін және теңіз айдынын күзету үшін, ішкі саяси тұрақтылықты қолдау, терроризмге қарсы күрес, төтенше жағдайлардың салдарларын жою, сондай-ақ Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес міндеттерді орындау үшін қолданылады және тартылады.Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың бейбіт уақыттағы негізгі міндеттері: Жауынгерлік әлеуетті, жауынгерлік және жұмылдыру әзірлігін, мемлекеттік шекарадағы немесе Қазақстан Республикасы аумағының шегіндегі төмен қарқынды әскери жанжалдарды, кез келген заңсыз қарулы күш көрсетулерді оқшаулауды және жолын кесуді қамтамасыз ететін деңгейде бейбіт уақыт штатында басқару органдары мен әскерлердің дайындық дәрежесін қолдау; Әуе кеңістігін күзету, сондай-ақ мемлекеттік шекараның жедел-стратегиялық тұрғыдан маңызды учаскелерін бүркемелеу; Қазақстан Республикасының аумақтық теңізінде, құрлықтық қайраңдарында және экономикалық аймағында Қазақстанның ұлттық мүддесін қорғау; Ерекше маңызды және стратегиялық объектілерді күзету; Орташа немесе жоғары қарқынды жанжал қатері туындаған жағдайда Қарулы Күштерді стратегиялық өрістетуге әзірлікті қамтамасыз ету; Диверсиялар мен террористік актілерді болдырмау және жолын кесу; Елдің кез келген ауданында ішкі саяси жағдайды тұрақтандыру жөніндегі шешуші іс-қимылдарға әзірлікті көрсету; Төтенше жағдайлар режимін қамтамасыз етуге қатысу; Авариялардың, экологиялық апаттардың, әртүрлі төтенше жағдайлардың алдын алуға және олардың зардаптарын жоюға қатысу, сондай-ақ табиғи және техногендік сипаттағы дүлей зілзаладан зарда шеккен аумақтардың халқына көмек көрсету; Қазақстан Республикасының халықаралық міндеттемелеріне сәйкес бітімгершілік, гуманитарлық және өзге де операцияларға қатысу.
Зерттеудің көкейтестілігі: әскери қызметі-бұл гарнизондарда, әскери бөлімдер мен бөлімшелерде заңдармен, Қарулы Күштердің жалпыәскери жарғыларымен, әскерлердің өмірін, тұрмысын, қызметін, сондай-ақ тәуліктік нарядтың бейбіт және соғыс уақытында қызмет атқаруын ұйымдастыруды регламенттейтін бұйрықтармен, нұсқаулықтармен белгіленген жоғары жауынгерлік әзірлікті, жарғылық әскери тәртіпті, тәртіп пен ережелерді сақтауды қамтамасыз етуге бағытталған іс-шаралар кешені.
Әскери бөлімнің (бөлімшенің) ішкі тәртібін ұстау, жеке құрамын, қаружарағын, әскери және басқа техникасын, зымырандары мен оқ-дәрілерін, үй-жайларын, мүлкін және басқа да материалдық құралдарын күзету, бөлімшелердегі істердің жай-күйіне және әскери тәртіпті, күн тәртібі мен қызмет уақытының регламентін бұзудың алдын алу мен жол бермеу жөніндегі шараларды уақтылы қабылдауды бақылауды жүзеге асыру үшін, сондай-ақ басқа да міндеттерді орындау үшін тағайындалған тәуліктік наряд қызметі.
Дипломдық жұмыстың мақсаты: тәуліктік наряд адамдардың құқықтары мен міндеттері, бөлімнің тәуліктік нарядының құрамын, тәуліктік наряд адамдардың қызмет атқару орындарын анықтау және ашып көрсету.
Зеттеудің объектісі: тәуліктік наряд адамдардың құқықтары мен міндеттері, жалпы ережелері.
Зерттеудің ғылыми болжамы: тәуліктік нарядтың барлық адамдары өз міндеттерін тиянақты білуі, күн тәртібінің орындалуы мен басқа да ішкі тәртіп ережелерінің сақталуына табандылықпен қол жеткізе отырып, дәл және адал атқаруы тиіс. Бөлім бойынша кезекшінің рұқсатынсыз тәуліктік наряд адамдарының өз міндеттерін атқаруды тоқтатуға немесе басқа біреуге беруге құқығы жоқ. Ауысымнан босаған тәуліктік кезекшілерге ұйқыдан тұру кезіне дейінгі кезеңде ұйықтағаннан тұрғанға дейінгі уақытта шешініп, кезектесіп жатып тынығуына (ұйықтауына) рұқсат етіледі. Тәуліктік нарядтан ауысқан әскери қызметшілер ауысым күні оқу сабақтарынан және жұмыстардан босатылады. Демалыс, мереке және жұмыс істемейтін күндері тәуліктік нарядтың құрамына кірген сарбаздар (матростар), сержанттар (старшиналар) лауазымдарында келісім-шарт бойынша қызмет өткеруші әскери қызметшілерге командир (бастық) аптаның басқа күндері демалыс беруге міндетті.
Зерттеудің міндеттері: тәуліктік наряд жауынгерлік әзірлік пен ішкі тәртіпті ұстау, жеке құрамды, қаружарақты, әскери және басқа техниканы, зымырандар мен оқ-дәрілерді, материалдық құралдар қорларын, әскери бөлімнің (бөлімшенің) үй-жайлары мен мүлкін қорғау, бөлімшелердегі істердің жай-күйін және құқық бұзушылықтардың алдын алу жөніндегі шараларды уақтылы қабылдауды бақылау. Тәуліктік нарядтың жалпы әскери жарғылармен айқындалған қызметі бойынша басқа да міндеттерін орындау үшін тағайындалады.
Зерттеудің көздері: Қ.Р.Қ.К басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының Ішкі Қызмет Жарғысы; Қ.Р.Қ.К басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының Гарнизондық және Қарауылдық Қызметтер Жарғысы; Ресми құжаттар; Мұрағат құжаттар; Қазақстан Республикасы Ата Заны; Қазақстан Республикасы Әскери тарихы; Ел Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы.
Зерттеудің базасы: Алматы қаласының Қазақ Ұлттық Абай атындағы Педагогикалық Университетінің кітапханасы, Құрлық Әскерлерінің Әскери

Пайдаланылған әдебиеттер
Н.Ә.Назарбаев «Қазақстанның болашағы-қоғамдық идеологиялық бірлігінде» Алматы "Қазақстан" 1993 ж.[77]
Н.Ә.Назарбаев «Өзекжарды ойлар» Алматы "Мектеп" 2003 ж.[176]
Қ.Р.Қ.К. заңдары 19 қаңтар 1993 ж.[3]
Қ.Р. Президентінің 1992 жылғы 25 тамыздың «Әскери ант» туралы жарлығы.[1]
Қ.Р. Конституциясы.[7]
Қ.Р. 2005 жылғы 8 шілдедегі № 74 «Әскери міндеттілік және әскери қызмет туралы» Заңы.[2]
Қ.Р.Қ.К. заңдары 19 қаңтар 1993 ж.[111]
Қ.Р. әскери доктринасы 2006 жыл 10 ақпан.[63]
Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері.[1-6]
Дошаков С.Х. «Бастапқы әскери дайындық» Алматы 2003 ж.[105]
Аманжолов Қ.Р. «Алғашқы әскери дайындық» Алматы 2006 ж.[88-90]
Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінің жалпы әскери жарғылары 2007 ж.[503-510]
2007 ж. Ақпан айындағы президент жолдауынан.[3]
Аманжолов Қ.Р. «Қазақстанның әскери тарихы» 2008 ж.[401-405]
Қ.Р. Қарулы Күштері «Қазақстан Республикасының энциклопедиялық анықтамасы» Алматы 2001 ж.[600-603]
Қ.Р. «Стратегиялық Программасы 2030» 1997 ж.[4]
Қ.Р. «Әскери доктринасы» 10 ақпан 2000 ж.[7]
Аманжолов Қ.Р. «Қазақстанның Қарулы Күштері және оның түрлері» Алматы 1999 ж.[5-6]
ҚР заңы «Әскери міндеттілік және әскери қызмет туралы» (Заң 2005ж.
№ 11 Б 5-22).[10]
Аверин А.И. «Алғашқы әскери дайындық» 1987 ж.[216]
Аманжолов Қ.Р. «Алғашқы әскери дайындық» 2004 ж.[258-259]
Типтік оқулық жоспар 2002 ж.[7]
Бастауыш әскери дайындық кітабы 10-11 сынып Алматы 2000 ж.[198]
Алғашқы әскери дайындық кітабы 10 сынып Алматы 2006 ж.[176-179]
Алғашқы әскери дайындық кітабы 11 сынып Алматы 2006 ж.[218-220]
Жақсыгельдинов М.Т. «Алғашқы әскери дайындық» 2000 ж.[197]
Қ.Р. «ҚР қорғанысы мен Қарулы Күштері туралы» № 29 қаңтардағы Заңы 2005 ж.[3]
Қ.Р. даму стратегиясы «Қазақстан 2030» 1998 ж."Білім"[5]
Қ.Р. Үкіметінің 2006 жылғы 24 мамырдағы № 449 «Мемлекеттік органдардың азаматтарды әскери қызметке даярлауды ұйымдастыру және қамтамасыз ету ережесін бекіту туралы» қаулысы.[2]
Өмірзақов Ж.Т. «Сарбаздардың ұрыстағы іс-әрекеті» 2009 ж.[323-324]
Тлепкалиев М. «Автоматты бөлшектеу және жинақтау» 2009 ж.[98]
Сапарғалиев Т. «ҚР Конституциялық Құқығы» Алматы 1998 ж.[43]
Малиновский В. «Егеменді Қазақстан Мемлекетінің басшысы» Алматы 1998 ж.[24-27]
К.Аманжолов, А.Тасболатов, Д.Майхиев, Б.Аманжолова «Алғашқы әскери дайындық» 10-сынып Алматы 2010 ж.[90-93]
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының ІШКІ ҚЫЗМЕТ ЖАРҒЫСЫ-Астана 2009 ж.[324-336]
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының ГАРНИЗОНДЫҚ ЖӘНЕ ҚАРАУЫЛДЫҚ ҚЫЗМЕТТЕР ЖАРҒЫСЫ-Астана 2009 ж. [67-86]
К.Аманжолов, А.Тасболатов, Д.Майхиев, Б. Аманжолова «Алғашқы әскери дайындық» 11-сынып Алматы 2010 ж.[75]
«Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс» Алматы Мектеп 2001 ж.[9]
С.Б.Тоқпақбаев-генерал-лейтенант«Әскери іс. Қазақша-орысша сөздік» Алматы: Рауан баспасы 2000 ж.[99]
Мусаев Д. «Ел қорғаны-ер болар» Егемен Қазақстан 1994 ж.[3]
Отставкадағы полковник Аманжолов К. «Орысша-қазақша әскери тілдескіш» Алматы: Білім баспасы 2004 ж.[138]
К.Р.Аманжолов, А.Б.Тасбулатов, Д.К.Майхиев, Б.К.Аманжолова «Начальная военная подготовка» Алматы: Мектеп 2004 ж.[93]
Министерство обороны Республики Казахстан «Подготовка и накопление военно-обученного резерва» 2011 г.[4]
Министерство обороны Р.К. «Учебник сержанта мотострелковых войск» А.Я.Салтанов, И.Камышанова. Алматы 1997 г.[250]
№ 18 (165) - 6-12 мамыр 2011 ж. «Сарбаз».[7]
№ 2 «Құрлық әскерлері әскери институтының хабаршысы» Алматы 2010 ж.[7]
Журнал «Армейский сборник» Россия 2011 г.[11]
№ 20-21(1245-1246) – 7 мамыр 2007 ж. «Қазақстан сарбазы».[4]
С.Бегалин атындағы мемлекеттік Республикалық балалар кітапханасы «Отан қорғау-сенің азаматтық борышың» Алматы 2007 ж.[247]
В.М.Звонецкий, В.Б.Досугова, Н.И.Букавцов сборник № 3 «Войсковой вестник. На боевом посту» 2004г.[98-100]
С.А.Нурмагамбетов «В памяти нет тишины» Алматы "Ана тілі" 1999 г.[198]
М.Мырзахметов Бауыржан Момышұлы «Соғыс психологиясы» Алматы "Қазақстан" 1996 ж.[345-347]
К.С.Серикбаев «Обретенной независимости-надежную защиту» Алматы "Сага" 2009 г.[63]
Қ.Р.Аманжолов, Б.Қ. Бәйкенов «Әскери іс» Алматы "Мектеп" 2001 г.[396]
Журнал «Бағдар» № 1 Национальный университет обороны. 2007 г.[12]
№ 5 (39) «Айбын» 2001 ж.[3]
Қ.Р.Аманжолов, А.Тасболатов «Қазақстанның әскери тарихы» Алматы "Білім" 1999 ж.[291-293]
«Дарабоз» Республикалық журнал № 3 мамыр 2009 ж.[4]
Министерство обороны Республики Казахстан «Подготовка и накопление военно-обученного резерва» 2011 г.
Қ.Р. Заңы 1995 ж.[158]
С.Тоқпақбаев, А.Тасболатов, К.Аманжолов, А.Жарболов, П.Ермекбаев, Б.Байкенов, К.Әшкеев, Н.Гусманов «Саптық әмірлер. Рапорттар. Әскерилердің қарым-қатынас сөздері» Алматы "Білім" 2000 ж.[31]

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 71 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

Кіріспе
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4-6

1. Тарау. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері, Қазақстан Республикасы
егемендігінің күзетінде
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7-10
1.1. Қарулы Күштер түрлері, әскер тектері
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7-9
1.2. Өңірлік қолбасшылықтар
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9-
10

2.Тарау. Тәуліктік наряд. Тәуліктік наряд адамдарының міндеттері мен
құқықтары
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... .11-48
2.1.Тәуліктік наряд. Жалпы ережелер
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...11-19
2.2. Бөлімнің тәуліктік нарядының құрамы
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..19-48

3. Тарау. Гарнизондық наряд
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4 9-72
3.1. Гарнизондық наряд. Жалпы ережелер
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 49-55
3.2. Қарауылдар наряды
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ..55-72
3.3.Өзіндік ізденіс жұмыстарының нәтижелері
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 71-72

Қорытынды
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... 73-74

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...75-77

КІРІСПЕ

Қазақстан Республикасын қорғау оның әрбір азаматының қасиетті парызы
және міндеті. Республика азаматтары заңда белгіленген тәртіп пен түрлері
бойынша әскери қызмет атқарады.
Қазақстан Республикасының Конституциясы 36-бап[7]
Бүгінгі күні елдің Қарулы Күштерінің бірыңғай жүйесін құрайтын қазіргі
заманғы, саны жағынан жинақы, жақсы жарақтандырылған және жауынгерлік
қабілетті Құрлық әскерлері, Әуе қорғанысы күштері мен Әскери-теңіз күштері
құрылды. Біз әсерилердің кәсіби шеберлігін арттыру саясатын жалғастырамыз.
Сонымен бірге әскерлерді келісімшарт негізінде жасақтау, армияны қазіргі
заманғы қару-жарақпен жарақтандыру одан әрі дамытылады. Сонымен қатар
тағдырын армиямен байла-ныстыруға шешім қабылдаған азаматтар үшін қолайлы
әлеуметтік жағдайлар жасалатын болады.[2]
Қазақстан Республикасының Президенті-Қарулы Күштердің Жоғарғы Бас
қолбасшысы Н.Ә. Назарбаев.
Қазақстан Республикасының азаматтары заңнамамен белгіленген
ерекшеліктерді ескере отырып, Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде,
басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында әскери қызмет өткеру
ережелеріне сәйкес шақыру бойынша немесе ерікті түрде әскери қызмет өткеру
туралы келісімшарт бойынша әскери қызмет өткереді.
Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері, басқа да әскерлері мен әскери
құралымдары агрессияға тойтарыс беру, елдің аумақтық тұтастығы мен
егемендігін қарулы қорғау, мемлекеттік және әскери объектілердің күзеті мен
қорғанысы, әуе кеңістігін және теңіз айдынын күзету үшін, ішкі саяси
тұрақтылықты қолдау, терроризмге қарсы күрес, төтенше жағдайлардың
салдарларын жою, сондай-ақ Қазақстан Республикасы ратификациялаған
халықаралық шарттарға сәйкес міндеттерді орындау үшін қолданылады және
тартылады.Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың
бейбіт уақыттағы негізгі міндеттері: Жауынгерлік әлеуетті, жауынгерлік және
жұмылдыру әзірлігін, мемлекеттік шекарадағы немесе Қазақстан Республикасы
аумағының шегіндегі төмен қарқынды әскери жанжалдарды, кез келген заңсыз
қарулы күш көрсетулерді оқшаулауды және жолын кесуді қамтамасыз ететін
деңгейде бейбіт уақыт штатында басқару органдары мен әскерлердің дайындық
дәрежесін қолдау; Әуе кеңістігін күзету, сондай-ақ мемлекеттік шекараның
жедел-стратегиялық тұрғыдан маңызды учаскелерін бүркемелеу; Қазақстан
Республикасының аумақтық теңізінде, құрлықтық қайраңдарында және
экономикалық аймағында Қазақстанның ұлттық мүддесін қорғау; Ерекше маңызды
және стратегиялық объектілерді күзету; Орташа немесе жоғары қарқынды жанжал
қатері туындаған жағдайда Қарулы Күштерді стратегиялық өрістетуге әзірлікті
қамтамасыз ету; Диверсиялар мен террористік актілерді болдырмау және жолын
кесу; Елдің кез келген ауданында ішкі саяси жағдайды тұрақтандыру жөніндегі
шешуші іс-қимылдарға әзірлікті көрсету; Төтенше жағдайлар режимін
қамтамасыз етуге қатысу; Авариялардың, экологиялық апаттардың, әртүрлі
төтенше жағдайлардың алдын алуға және олардың зардаптарын жоюға қатысу,
сондай-ақ табиғи және техногендік сипаттағы дүлей зілзаладан зарда шеккен
аумақтардың халқына көмек көрсету; Қазақстан Республикасының халықаралық
міндеттемелеріне сәйкес бітімгершілік, гуманитарлық және өзге де
операцияларға қатысу.
Зерттеудің көкейтестілігі: әскери қызметі-бұл гарнизондарда, әскери
бөлімдер мен бөлімшелерде заңдармен, Қарулы Күштердің жалпыәскери
жарғыларымен, әскерлердің өмірін, тұрмысын, қызметін, сондай-ақ тәуліктік
нарядтың бейбіт және соғыс уақытында қызмет атқаруын ұйымдастыруды
регламенттейтін бұйрықтармен, нұсқаулықтармен белгіленген жоғары
жауынгерлік әзірлікті, жарғылық әскери тәртіпті, тәртіп пен ережелерді
сақтауды қамтамасыз етуге бағытталған іс-шаралар кешені.
Әскери бөлімнің (бөлімшенің) ішкі тәртібін ұстау, жеке құрамын,
қаружарағын, әскери және басқа техникасын, зымырандары мен оқ-дәрілерін, үй-
жайларын, мүлкін және басқа да материалдық құралдарын күзету,
бөлімшелердегі істердің жай-күйіне және әскери тәртіпті, күн тәртібі мен
қызмет уақытының регламентін бұзудың алдын алу мен жол бермеу жөніндегі
шараларды уақтылы қабылдауды бақылауды жүзеге асыру үшін, сондай-ақ басқа
да міндеттерді орындау үшін тағайындалған тәуліктік наряд қызметі.
Дипломдық жұмыстың мақсаты: тәуліктік наряд адамдардың құқықтары мен
міндеттері, бөлімнің тәуліктік нарядының құрамын, тәуліктік наряд
адамдардың қызмет атқару орындарын анықтау және ашып көрсету.
Зеттеудің объектісі: тәуліктік наряд адамдардың құқықтары мен
міндеттері, жалпы ережелері.
Зерттеудің ғылыми болжамы: тәуліктік нарядтың барлық адамдары өз
міндеттерін тиянақты білуі, күн тәртібінің орындалуы мен басқа да ішкі
тәртіп ережелерінің сақталуына табандылықпен қол жеткізе отырып, дәл және
адал атқаруы тиіс. Бөлім бойынша кезекшінің рұқсатынсыз тәуліктік наряд
адамдарының өз міндеттерін атқаруды тоқтатуға немесе басқа біреуге беруге
құқығы жоқ. Ауысымнан босаған тәуліктік кезекшілерге ұйқыдан тұру кезіне
дейінгі кезеңде ұйықтағаннан тұрғанға дейінгі уақытта шешініп, кезектесіп
жатып тынығуына (ұйықтауына) рұқсат етіледі. Тәуліктік нарядтан ауысқан
әскери қызметшілер ауысым күні оқу сабақтарынан және жұмыстардан
босатылады. Демалыс, мереке және жұмыс істемейтін күндері тәуліктік
нарядтың құрамына кірген сарбаздар (матростар), сержанттар (старшиналар)
лауазымдарында келісім-шарт бойынша қызмет өткеруші әскери қызметшілерге
командир (бастық) аптаның басқа күндері демалыс беруге міндетті.
Зерттеудің міндеттері: тәуліктік наряд жауынгерлік әзірлік пен ішкі
тәртіпті ұстау, жеке құрамды, қаружарақты, әскери және басқа техниканы,
зымырандар мен оқ-дәрілерді, материалдық құралдар қорларын, әскери бөлімнің
(бөлімшенің) үй-жайлары мен мүлкін қорғау, бөлімшелердегі істердің жай-
күйін және құқық бұзушылықтардың алдын алу жөніндегі шараларды уақтылы
қабылдауды бақылау. Тәуліктік нарядтың жалпы әскери жарғылармен айқындалған
қызметі бойынша басқа да міндеттерін орындау үшін тағайындалады.
Зерттеудің көздері: Қ.Р.Қ.К басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының
Ішкі Қызмет Жарғысы; Қ.Р.Қ.К басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының
Гарнизондық және Қарауылдық Қызметтер Жарғысы; Ресми құжаттар; Мұрағат
құжаттар; Қазақстан Республикасы Ата Заны; Қазақстан Республикасы Әскери
тарихы; Ел Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы.
Зерттеудің базасы: Алматы қаласының Қазақ Ұлттық Абай атындағы
Педагогикалық Университетінің кітапханасы, Құрлық Әскерлерінің Әскери
Институты кітапханасы. Зерттеу жұмысына қатысты теориялық материалдар
негізінде дайындалған оқу-әдістемелік құралдар Құрлық Әскерлерінің Әскери
Институты мен Алматы қаласындағы № 162 мектеп-гимназиясында іс-тәжірибелік
сынақтан өткізілді.
Зерттеудің құрылымы: кіріспеден, үш бөлімнен, қортындыдан, пайдаланылған
әдебиеттер тізімінен тұрады.
Кіріспе: зерттеудің өзектілігі, нысанасы, мақсаты, зерттеу әдісі және
көздері тұжырымдалады.
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері, Қазақстан Республикасы
егемендігінің күзетінде атты бірінші бөлімде, Қарулы Күштердің құрылу
тарихы, даму кезеңдері, Қарулы Күштердің түрлері, өңірлік қолбасшылықтар
және олардың атқаратың қызметіне сипаттама беріледі.
Тәуліктік наряд. Тәуліктік наряд адамдарының міндеттері мен құқықтары
атты екінші бөлімде, тәуліктік наряд құрамы, тәуліктік нарядқа түсетін
әскери қызметшілердің құқықтары, тәуліктік нарядқа түскендегі әскери
қызметшінің белгіленген ережелері, қызметі бойынша нарядқа тағайындалу
түрлері көрсетілген.
Гарнизондық наря атты үшінші тарауда, гарнизондық наряд адамдарының
жалпы ережелері, наряд құрамы, гарнизондық патрульдердің атқаратын
қызметтері, міндеттері және сақшының постыны қабылдауы, тапсыруы және оны
ауыстыру тәртібі қамтылған.
Қорытындыда зеттеудің нәтижелеріне негізделген тұжырымдар белгіленген.
1. Тарау. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері, Қазақстан Республикасы
егемендігінің күзетінде.
1.1. Қарулы Күштер түрлері, әскер тектері.
Қазақстан Республикасы егемендік алғаннан кейін 1992 жылы 7 мамыр күні,
Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері құрылды. Қазақстан Республикасының
Президенті Қарулы Күштердің жоғарғы бас қолбасшысы Н.Ә.Назарбаев.
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың жарлығымен
Қазақстан Республикасының 1(бірінші) Қорғаныс министірі, армия генералы,
халық һахарманы Нұрмағанбетов Сағадат Қожахметұлы тағайындалды.
Елдің қауіпсіздігін қамтамасыз ету басым міндет.
Қазақстан Республикасы әлемнің барлық елдерімен достық қарым-қатынасты
дамытуды қолдайтын, бейбітшілікті ұстанатын мемлекет болып табылады.
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің құрылымын одан әрі дамыту
шаралары туралы Қазақстан Республикасы Президентінің 2003 жылғы 7
мамырдағы №1085 Жарлығына сәйкес Қазақстан Респуликасының Қарулы Күштері:
1.Әскери басқару органдары;
2.Қарулы Күштердің 3 (үш) түрі:
1) Құрлық әскерлерін;
2) Әуе қорғаныс күштерін;
3) Әскери-теңіз күштерін;
3.Арнайы әскерлерді;
4.Қарулы Күштердің Тылын;
5.Әскери оқу орындарын;
6.Әскери-ғылыми мекемелерін қамтиды.
Қарулы Күштердің бейнесін айқындау үшін оларды дамыту мен даярлау
бағыттарының негізі доктриналық ережелеріне сәйкес келуі қажет. Әскерлерді
басқару жүйесін, олардың құрамы мен құрылымын жетілдіру, сондай-ақ
әскерледі жауынгерлік даярлауды қарқындату. Қарулы Күштердің жауынгерлік
қабілетін арттыруды талап етеді. Құрлық әскерлерінің құрамалары мен
бөлімдері 4 (төрт) Оңтүстік, Шығыс, Батыс, Астана өңірлік
қолбасшылықтарына, сондай-ақ, әскер тектері-Аэроұтқыр әскеріне, Зымыран
әскерлері мен артиллерияға біріктірілген. Ұлттық қауіпсіздікті нығайтудың
анағұрлым басым бағыттарының қатарына халықаралық, соның ішінде әскери
саладағы ынтымақтастықты кеңейту де жатады.
Қарулы күштер түрлері, әскери тектері, өңірлік қолбасшылықтар.
Құрлық әскерлері: Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Құрлық
әскерлері 2003 жылы құрылды. Құрлық әскерлерінің ұйымдық құрылымында
әскерлердің барлық тектері, сондай-ақ арнайы әскерлер шоғырландырылған,
оларға жүктелетін міндеттерді табысты шешуді қамтамасыз етеді. Құрлық
әскерлері қазіргі заманғы қарумен және жауынгерлік техникамен жабдықталған.

Әуе қорғаныс күштері: Мемлекет басшысының Жарлығына сәйкес Қарулы
Күштердің Әуе қорғаныс күштері 2003 жылғы 7 мамырда құрылған. Олардың
міндетіне еліміздің әуе шептерін қорғауды қамтамасыз ету, мемлекеттік,
әкімшілік және әскери объектілердің әуе шабуылына қарсы қорғанысы, сондай-
ақ Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінің басқада түрлері мен тектерін
авиациялық қолдау жөніндегі жауынгерлік міндеттерді орындау кіреді. Әуе
қорғанысы күштерінде негізгі назар еліміздің аса маңызды аудандарын
бүркемелеу үшін әуе шабуылына қарсы қорғаныс әскерлерінің топтамасын
өрістетуге және олардың жауынгерлік кезекшілік жүйесін жетілдіруге
арналады.
Әуе қорғанысы күштеріне Әскери-әуе күштері, Әуе шабуылына қарсы қорғаныс
әскерлері кіреді. Авиация маңызды бағыттарды, аудандар мен объектілерді
әуедегі қарсыластың соққы берулерінен бүркемелеу үшін тағайындалған Әуе
қорғанысы күштерінің негізгі оқ атумен маневр жасайтын әскер тегі.
Әуе шабуылына қарсы қорғаныс әскерлері: Зениттік зымыран әскерлері
зениттік зымыран қорғанысын жүзеге асыру, мемлекеттік және әскери басқару
объектілерін бүркемелеу үшін тағайындалған. Радиотехникалық әскерлер
әуедегі қарсыласқа радиолокациялық барлау жүргізу, оның шабуылдауды бастау
туралы ескеру ақпаратын, Әуе қорғанысы күштерінің зениттік зымыран
әскерлері мен авиациясына жауынгерлік ақпарат беру, Қазақстан
Республикасының әуе кеңістігін пайдалану тәртібін сақтауды бақылау үшін
тағайындалған.
Әскери-теңіз күштері: Каспий өңірінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету
мақсатында Қазақстан Республикасы Президентінің 2003 жылғы 7 мамырдағы
Жарлығымен Қазақстан Республикасының Әскери-теңіз күштері құрылған.
Қазақстан Республикасының Әскери-теңіз күштерінің мақсаттары мен
міндеттері:
1.Каспий өңіріндегі Қазақстан Республикасының егемендігі мне мемлекеттік
мүдделерін қорғау;
2.Теңіз шекарасын күзетуде Ұлттық Қауыпсіздік Комитетінің Шекара қызметіне
жәрдемдесу;
3.Азаматтарды, экономикалық және аумақтық сулардағы табиғи байлықтар мен
қоршаған ортаны қорғауда құқық қорғау, табиғатты қорғау органдарына
жәрдемдесу;
4.Теңіздегі авариялы-құтқару жұмыстарын жүзеге асыру;
5.Теңіз жолымен қарақшылықтың, терроризмнің, есірткі бизнесінің және
контрабанданың кез келген түрлерінің, басқалардың жолын кесу болып
табылады.
Әскер тектері: Зымыран әскерлері мен Артиллерия.
Зымыран әскерлері мен артиллерия әскер тегі ретінде Қазақстан
Республикасы Қарулы Күштері Құрлық әскерлерінің құрамына кіреді және
Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен 2003 жылғы 7 мамырда
құрылған. Қазіргі уақытта Зымыран әскерлері мен артиллерияда қазіргі
заманғы зеңбіректі, гаубицалық, реактивті, танкіге қарсы артиллерия,
минаатқыштар, сондай-ақ артиллериялық барлау мен басқару құралдары бар.
Зымыран әскерлерінің қарулануында жоғары дәлдікті зымыран кешендері бар.
Аэроұтқыр әскерлері: Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Құрлық
әскерлерінің құрамына кіреді. Еліміздің Жоғарғы Бас қолбасшысының резерві
болып табылады. Олар мемлекеттің ұлттық мүдделерін қорғау мақсатында әскери-
саяси жағдай күрт өзгерген кезде дағдарыс жағдайларына жедел ден
қою,кенеттен туындаған міндеттерді орындау және операциялық бағыттарда
әскерлер топтамаларын күшейту үшін тағайындалған. Елде, сондай-ақ одан
тысқары жерлерде бейбітшілік пен тұрақтылықты қолдау жөніндегі Қазақстан
Республикасының халықаралық міндеттемелерін орындауға қатысуы мүмкін.
Бейбіт уақыттағыдай соғыс уақытында да кенеттен туындаған міндеттерді
орындау бойынша қатер төнген бағыттарға немесе аудандарға шұғыл жетуге
ұдайы әзірлікте болады. Олардың құрамына десанттық-шабуылдау бөлімшелері,
бөлімдері мен құрамалары, сондай-ақ арнайы бөлімдер, тылдық және техникалық
қамтамасыз ету бөлімшелері кіреді.
Аэроұтқыр әскерлерінің арнайы мақсаттағы жекелеген инженерлік-саперлік
жасағы 2003-2008 жылдары Ирак Республикасында бейбітшілік пен қауіпсіздікті
қолдау жөніндегі Коалициялық Күштер құрамында бітімгершілік миссиясын
орындаған.

2. Өңірлік қолбасшылықтар.

Өңірлік қолбасшылық: бөлімдер, құрамалар мен әртүрлі жергілікті әскери
мекемелер кіретін жедел-аумақтық бірлестік. Өңірлік қолбасшылық жедел,
жұмылдыру, әскери-әкімшілік міндеттерді, сондай-ақ ол үшін белгіленген
шекараларда аумақтық, азаматтық және жергілікті қорғаныс міндеттерін
орындауды үйлестіреді және қамтамасыз етеді. Өңірлік қолбасшылықтар елдің
және Қарулы Күштердің мемлекеттік мүдделерді қорғауға даярлығына байланысты
іс-шараларды жүргізуге, әскерлер мен штабтардың даярлығын анағұрлым ұтымды
жүзеге асыруға мүмкіндік береді.
Өңірлік қолбасшылықтарды құру әскери басқару органдары жұмыс істеуінің
тиімділігін аттыруга, басқару құрылымының өзін осы өңірде бар қатерлер
дәрежесіне сәйкес келтіруге және әскери-стратегиялық жағдайды дамыту
перспективаларын ескере отырып бағытталған. Өңірлік қолбасшылық әскерлер
даярлығымен, жеке құрамды оқыту және тәрбиелеу-мен, тұрғын үй қорын және
оқу-материалдық базаны құрумен айналысады.
Астана өңірлік қолбасшылығы 2003 жылы құрылған.
Ақмола, Қарағанды, Қостанай және Солтүстік Қазақстан облыстарының әкімшілік
шекараларында орналасқан. Қолбасшылықтың штабы Қарағанды қаласында
орналасқан. Қолбасшылықтың құрамына орталық бағыныстағы бөлімдерді және Әуе
қорғанысы күштерін қоспағанда, аумақтық бөлініс шегінде орналасқан әскери
бөлімдер кіреді.
Шығыс өңірлік қолбасшылығы 2003 жылы құрылған.
Ол Шығыс Қазақстан және Павлодар облысының әкімшілік шекараларында
орналасқан. Қолбасшылықтың штабы Семей қаласында. Өңірлік қолбасшылықтың
құрамына орталық бағыныстағы бөлімдерді және Әуе қорғанысы күштерін
қоспағанда, аумақтық бөлініс шегінде орналасқан әскери бөлімдер кіреді.
Батыс өңірлік қолбасшылығы 2003 жылы құрылған.
Батыс Қазақстан облысы, Ақтөбе, Атырау және Маңғыстау облыстарының
әкімшілік шекараларында орналасқан. Қолбасшылықтың штабы Атырау қаласында
орналасқан. Қолбасшылықтың құрамына аумақтық бөлініс шегінде орналасқан
әскери бөлімдер кіреді.
Қазақстан Республикасы Мемлекеттік шекарасының қолсұғылмау-шылығын,
аумақтық тұтастығын, егемендігі мен Каспий теңізінің Қазақстан-дық
секторындағы экономикалық мүдделерін қамтамасыз ету-Батыс өңір-лік
қолбасшылығының негізгі міндеті.
Оңтүстік өңірлік қолбасшылығы 2003 жылы құрылған.
Алматы, Жамбыл, Оңтүстік Қазақстан және Қызылорда облыстарының әкімшілік
шекараларында орналасқан. Қолбасшылықтың штабы Тараз қаласында орналасқан.
Өңірлік қолбасшылықтың құрамына орталық бағыныстағы бөлімдерді және Әуе
қорғанысы күштерін қоспағанда, аумақ-тық бөлініс шегінде орналасқан әскери
бөлімдер кіреді. Оңтүстік өңірлік қолбасшылығының негізгі міндеті-елдің
оңтүстік-шығыс шептерінде қауіпсіздікті қамтамасыз ету.
Әскери оқу орындары: бүгінгі күні отандық әскери білім беру жүйесін
Қорғаныс министрлігінің қарамағындағы 9(тоғыз) әскери оқу орны құрайды:
Ұлттық қорғаныс университеті, Құрлық әскерлерінің Әскери институты, Екі
мәрте Кеңес Одағының Батыры Т.Ж.Бигелдинов атындағы Әуе қорғанысы
күштерінің Әскери институты, Радиоэлектроника және байланыс әскери-
инженерлік институты, Әскери-теңіз институты, Қазақстан Республикасы-ның
Қорғаныс Министірлігінің Әскери институты, Қорғаныс Министірлігі-нің Шоқан
Уәлиханов атындағы Кадет корпусы, генерал С.Нұрмағамбетов атындағы Жас
ұлан Республикалық мектебі, Спорт комитеті-Қ.Р.Қ.М. Армия орталық спорт
клубының Әскери спорт колледжі және басқа әскери оқу орындары.
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери
құрылымдарында қолданылатын жарғылар:
1.Саптық Жарғы;
2.Тәртіптік Жарғы;
3.Ішкі қызмет Жарғысы;
4.Гарнизондық және Қарауылдық Жарғы.
Бұл жарғылар Қазақстан Республикасы Президентінің 05.07.2007 жылғы
№ 364 жарлығымен бекітілген.
2. Тарау. Тәуліктік наряд. Тәуліктік наряд адамдарының міндеттері мен
құқықтары.
2.1. Тәуліктік наряд. Жалпы ережелер.
1.Тәуліктік наряд жауынгерлік әзірлік пен ішкі тәртіпті ұстау, жеке
құрамды, қаружарақты, әскери және басқа техниканы, зымырандар мен оқ-
дәрілерді, материалдық құралдар қорларын, әскери бөлімнің (бөлімшенің) үй-
жайлары мен мүлкін қорғау, бөлімшелердегі істердің жай-күйін және құқық
бұзушылықтардың алдын алу жөніндегі шараларды уақтылы қабылдауды бақылау.
Тәуліктік нарядтың жалпы әскери жарғылармен айқындалған қызметі бойынша
басқа да міндеттерін орындау үшін тағайындалады.
2.Тәуліктік нарядтың құрамы оқу кезеңіне бөлім бойынша бұйырықпен
жарияланады. Бөлімнің тәуліктік нарядының мынадай құрамы көзделеді:
1.Бөлім бойынша кезекші;
2.Бөлім бойынша кезекшінің көмекшісі;
3.Қарауыл;
4.Кезекші бөлімше;
5.Парк бойынша кезекші мен тәуіктік кезекшілер, кезекші тартқыштардың
механик-жүргізушілері;
6.Медициналық пункт бойынша кезекші фельдшер (санитарлық нұсқаушы) мен
тәуліктік кезекшілер;
7.Бақылау-өткізу пункті бойынша кезекші мен кезекшінің көмекшілері;
8.Қоймалар аймағы (техникалық аумақ) бойынша кезекші мен тәуліктік кезекші;
9.Асхана бойынша кезекші мен жұмысшылар;
10.Бөлім штабы бойынша кезекші мен шабармандар;
11.Кезекші белгі беруші-барабаншы;
12.Өрт сөндіру наряды.
Күн сайын бөлім бойынша бұйрықпен: бөлім бойынша кезекші, бөлім
бойынша кезекшінің көмекшісі, қарауыл бастығы, парк бойынша кезекші,
қоймалар аймағы (техникалық аумақ) бойынша кезекші, кезекші бөлімше, өрт
сөндіру наряды, сондай-ақ тәуліктік наряд бөлінетін бөлімше тағайындалады.
Қажет кезде бөлім командирінің тәуліктік наряд құрамын өзгертуге құқығы
бар.
3.Әскери бөлім командирі қызмет атқару орындарында қажетті санитарлық-
гигиеналық және тұрмыстық жағдайлар жасауы тиіс.
4.Барлық кезекшілер мен олардың көмекшілерінің кеудесінің сол жағында
тиісті жазуы бар (1-сурет) кеуде белгісі (бейдж) болуы тиіс. Кеуде белгісін
(бейджді) бұрынғы кезекші жаңа кезекшіге кезекшілікті тапсыру және қабылдау
туралы баяндағаннан кейін береді.
Жауынгерлік қызметке түсетін әскери қызметшілерге олар дербес жауапты
болатын нөмірлік металл кеуде белгілері беріледі. Белгілердің үлгісін
Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың бірінші
басшылары айқындайды.

Кезекшілердің кеуде белгісі (бейдж)

1-сурет

5.Офицерлер мен келісімшарт бойынша әскери қызметшілер қатарынан
тағайындалған бөлім бойынша кезекші, бөлім бойынша кезекшінің көмекшісі,
қарауыл бастығы, парк бойынша, қоймалар аймағы (техникалық аумақ) бойынша
кезекші жарақталған екі оқжатары бар пистолеттермен қаруланады.
Сержанттар қатарынан тағайындалған қарауыл бастығы жарақталған екі
оқжатары бар автоматтармен қаруланады. Сержанттар қатарынан тағайындалған
парк бойынша кезекші, бақылау-өткізу пункті бойынша кезекші, бақылау-өткізу
пункті бойынша кезекшінің көмекшісі, жатақхана бойынша тәуліктік наряд
құрамына кіретін әскери қызметші әйелдерден басқа, бөлімшелер бойынша
кезекшілер мен тәуліктік кезекшілер, сондай-ақ парк бойынша тәуліктік
кезекшілер мен штаб бойынша шабармандар қаптағы сүңгіпышақтармен
қаруланады.
Қажет кезде Қорғаныс Министрінің, Қорғаныс министрлігі Штабтар
бастықтары комитеті төрағасының, басқа да әскерлер мен әскери құралымдар
басшыларының бұйрығы бойынша кейбір әскери бөлімдерде тәуліктік кезекшілер
мен бақылау-өткізу пункті бойынша кезекшінің көмекшілері, ротаның тәуліктік
наряды және парк бойынша тәліктік кезекшілер жабдықталған екі оқжатары бар
автоматтармен (карабиндермен) қарулануы мүмкін.
Кезекшілерді сызыққа шақыру.
Қазақстан Республикасының Президенті, бөлім командирі мен одан жоғары
барлық тікелей бастықтар, армия генералдары, генерал-полковниктер,
адмиралдар және әскери бөлімді (бөлімшені) инспекциялау (тексеру) жүргізуге
басшылық жасау үшін тағайындалған адамдар келгенде сызыққа шақыртылады.
Кезекшілер, сондай-ақ лагерьлік жиын бойынша кезекшінің командасы бойынша
сызыққа шақыртылады.
Кезекшілерді сызыққа шақырту Кезекшілер сызыққа немесе Бірінші
ротаның кезекшісі, сызыққа командасын беретін сызықтағы тәуліктік
кезекшілер арқылы жүргізіледі. Ұйқыға белгісінен (командасынан) кейін
Ұйқыдан тұр командасына дейін кезекшілерді сызыққа шақыру үшін команда
берілмейді.

Кезекші бөлімше.
1.Кезекші бөлімше қарауылдарды күшейту немесе өрт, табиғи және техногендік
сипаттағы төтенше жағдайлар және өзге де оқиғалар кезінде жедел шақыру
жағдайына тағайындалады. Кезекші бөлімшені бөлім орналасқан жерден тыс
шаруашылық жұмыстарын орындау үшін пайдалануға тыйым салынады. Кезекші
бөлімше бөлім бойынша кезекшіге бағынады.
2.Бөлім бойынша кезекшінің командасы бойынша кезекші бөлімше оған
тағайындалған орынға келіп, сапқа тұрғызылады және оның нұсқауы бойынша
әрекет етеді. Кезекші бөлімшеге қару мен оқ-дәрілер бөлім командирінің
(бөлім бойынша кезекшінің) бұйрығы бойынша беріледі.
3.Кезекші бөлімнің сабағы бөлім орналасқан жерден жақын маңда өткізіледі.
Кезекші бөлімішенің тұрған жері және оны шақыру тәртібі бөлім бойынша
кезекшіге белгілі болуы тиіс.
Бөлімше кезекшісінің түнгі уақытта демалу тәртібін бөлім командирі
айқындайды.
Қызмет бойынша нарядтарды тағайындау тәтібі және олар бойынша есеп беру.
1.Басқарманың әскери қызметшілері мен бөлім офицерлерінің, сондай-ақ
бөлімшелер арасындағы нарядтардың кезектілігін бөлім штабының бастығы
белгілейді. Ротадағы взводтар арасындағы нарядтардың кезектілігін рота
старшинасы, ал взводта-взвод сержанты (взвод командирінің орынбасары)
белгілейді. Әскери қызметшілер арасындағы кезекті нарядтар саны бірдей және
әділ бөлінуі тиіс.
2.Нарядтар парағын (1-кесте):

1-КЕСТЕ
Нарядтар парағы
___________________________________ __
(бөлімше)
___________________________________ __
(айы, жылы)

Әскери Ауыс Қызмет атқару
атағы, тегі, тыру уақыты
аты-жөні
Қат 2 1
ард
ағы
жау
ынг
ер
Б.К
.Ма
йли
нов
Күні Қарудың
(оқ-дәрілер-
дің)
атауы
1 2 3

Кезекшілікті қабылдау және тапсыру кітабына күн сайын бөлім бойынша
кезекші бөлім командирінің қарап тексеруі және ауысымға рұқсат ету үшін
ұсынады.
Бөлім бойынша кезекші:
Қазақстан Республикасының Президентін және бөлім командирінің тікелей
бастықтарын. Армия генералдарын, адмиралдарды, генерал полковниктерді,
сондай-ақ инспекциялау (тексеру) жүргізуге басшылық жасау үшін
тағайындалған адамдарды қарсы алады және бөлім орналасқан жер бойынша
оларға ілесіп жүреді.
Осы адамдарды қарсы алған кезде бөлім бойынша кезекші Тік тұр
командасын береді және оларға баяндайды.
Мысалы: Армия генералы мырза. Екінші мотоатқыштар бригадасы (мынадай
ауданда) даладағы тактикалық сабақтарда. Бөлім бойынша кезекші капитан
Шалов.
Бөлім бойынша кезекші аты аталған адамдардың келгені туралы дереу бөлім
командиріне немесе оның орнындағы адамға баяндайды. Келген командирді
(бастықты) бөлім командирі қарсы алған және оған баяндаған жағдайда бөлім
бойынша кезекші тек өзін таныстырады. Бөлімге жоғарыда көрсетілмеген
генералдар мен адмиралдар, сондай-ақ өзінің бөлімінікі емес аға офицерлер
келген жағдайда бөлім бойынша кезекші оларға өзін таныстырады.
Мысалы: Генерал-майор мырза. Бөлім бойынша кезекші капитан Көбенов.
Одан кейін ол оларды бөлім командиріне немесе оның орнындағы адамға ертіп
келеді. Өз бөлімінікі емес қалған әскери қызметшілер келген адамның жеке
басын және қажет кезде оның келу мақсатын анықтағаннан кейін бөлімге бір
жолғы рұқсаттамалар бойынша жіберіледі.
Бөлім бойынша кезекшіде: бөлім бойынша кезекшіге және оның көмекшісіне
нұсқаулықтар, бөлімді жауынгерлік әзірліктің жоғары дәрежесіне келтіруге
және жұмылдыру кезіндегі нұсқаулықтармен пакеттер, бөлімді жауынгерлік
әзірліктің жоғары дәрежесіне келтіру жағдайына қарауылдың ауысымы үшін
паролі бар пакет, бөлімнің күн тәртібі (қызмет уақытының регламенті),
таңертеңгі дене жаттығуын өткізу жоспары мен киім нысанының нұсқалары, өрт
қауіпсіздігі шаралары жөніндегі нұсқаулықтар, аумақты бөлімнің
бөлімшелеріне бекітіп беру схемасы, қарсыластың жаппай қырып-жою қаруын
қолдану жағдайына нұсқаулық, телефон станциялары мен лауазымды адамдарды
шақыру кестесі, қару мен оқ-дәрілерді беру кітабы, кезекшілікті қабылдау
және тапсыру кітабы, қарауылды тексеру құқығы берілген бір жолғы
куәліктердің үлгілері, жалпыәскери жарғылар, оқу материалдық-техникалық
базасы объектілерінің орналасуының схема-картасы, бөлім бөлімшелерінің бір
аптаға арналған сабақтарының құрама кестесі, радиациялық, химиялық және
биологиялық қадағалау журналы, бөлімшелер мен жеке құрамды хабардар ету
құжаттары, оқиғалар мен құқық бұзушылықтар жағдайындағы іс-қимылдар тәртібі
жөніндегі нұсқаулықтар, жұмыс дәптері мен басқа да құжаттар болуы тиіс.
Әскери бөлімді жауынгерлік дайындыққа келтіргенде бөлім кезекшісіне
нұсқау.
1.Сигнал алу.
2.Сигнал алғаны жайлы растау.
3.Сигнал алғаны жайлы және оперативті уақыт жайлы бөлім командиріне,
бөлімнің штаб бастығына шұғыл баяндау у+00.03.
4.Бөлім командиріне, бөлім командирінің орынбасарына сигнал алған жөнінде,
оперативті уақыт жөнінде баяндау, командирге міндеттерді ашуды анықтау үшін
келуге хабарлау у+00.05.
5.Бағынышты бөлімдерге хабарлау у+00.05.
6.Бөлім объектілерін 100% қамтамасыз ету.
7.Жеке құрамның офицерлері мен прапорщиктердің, келісім шарт бойынша
қызметшілердің келуін бақылау у+00.05.
8.Штабты бөлім объектілерін, әуе бақылау посттарын, химиялық бақылау
посттарын қорғау, күзету посттарын уақытында қою.
9.Тәуліктік кезекшінің ауысуы Дабыл болғанда бөлімнің жауынгерлік есебі
бойынша.
Қарсыластың жаппай жою қаруын қолданғанда бөлім кезекшісіне нұсқау.
Химиялық дабыл (1111), ядролық қауіп (5555) сигналын және де қарсыластың
ядролық, химиялық, биологиялық қаруларын қолданғанда, атомдық энергетика
мен химиялық өндірістерден болатын апаттардан радиациялық, химиялық қауіп
төнгенде бөлім кезекшісі тез арада бөлім командирінің және бөлімнің штаб
бастығына баяндау керек.
1.Жаппай жою қаруын қолданудың басталуын немесе қауіп болу жайлы жеке
құрамды ескерту үшін үнемі істегі, үнемі берілетін сигналды беру;
2.Тыс тұратын офицерлер мен келісім шарт бойынша әскери қызметшілерге хабар
беру;
3.Тұрғылықты қызметтік бөлімдердің гермитизация жасауды ұйымдастыру;
4.Офицерлер мен пропорщиктердің келу барысында оларға жеке радиоактивтік
сәулелену дозасын өлшейтін құралдар беріп, олардың уақытылы қайтарылуын
қадағалау;
5.ДП-64В, ДП-5, ВПХР құралдарымен дозиметрикалық, химиялық бақылау
жүргізіп, химиялық бақылау постын қою;
6.Құтқару, өрт сөндіру жұмыстарын ұйымдастыру.
Бөлім кезекшісінің өрт қауіпсіздігі шаралары жайлы нұсқау:
1.Кезекшілікке түскенде:
1.1.Бөлімнің өрт қауіпсіздігі жайлы нұсқамасын және өртке қарсы күзет
жоспары көшірмесін оқып білу;
1.2.Тәуліктік кезекшілікті таралым кезінде және өзі өрт қауіпсіздігі жайлы,
өрт бола қалған жағдайларда, олардың іс-әрекеті жайлы нұсқама беру;
1.3.Штаттан тыс өрт командасы және бөлімнің кезекші бөлімшесінің дайындығын
көру;
1.4.Әскери қалашықты өз көздерімен көріп, оларға баратын жолдарымен танысу;
1.5Су құбырлары мен гидранттарда судың барлығын, өрт сөндіру құралдарын
тексеру.
2.Кезекшілік кезінде:
2.1.Жеке құрамның өрт қауіпсіздігі шараларын сақтап қадағалап (Қ.Р.Қ. К. І
Қ. Ж. жазылған нұсқауға сәйкес) әсіресе темекі шегу, өртке қауіпті жұмыста,
қыздыру-жылыту приборларын дұрыс пайдалануды қадағалауға;
2.2.Тәулігіне бір рет өрт сөндірушілер патрульдерін тексеру;
2.3.Жұмыс аяқталар мерзімде өрт сөндіруші кезекшісін ғимараттарда
өрт қауіпсіздігін тексеруге жіберу;
2.4.Бөлімнің ғимараттарында кемшіліктер болса, тез арада шұғыл
шешім қабылдау немесе міндеттерді түзеу;
2.5.Өрт сөндіру құралдарын өзге жұмыстарға пайдалануды болдырмау.
3.Өрт болған жағдайда:
3.1.Штаттық (штаттан тыс) құралдарға бөлімнің кезекші бөлімшесіне өрт
дабылын жариялау;
4.Өрт командасын қалалық байланыс арқылы шақыру;
5.Өрт жайлы бөлім командиріне, бөлім командирінің орынбасарларына,
медициналық қызмет бастығына, өрт шыққан объект бастығына (телефон арқылы)
хабарлау;
6.Лауазымды кісілер келгенше өрт сөндіруді ұйыдастырып, адамдарды,
техниканы мүліктерді шығаруды ұйымдастыру;
7.Өрт болған жерде күзет ұйымдастыру;
8.Өрт бөлім штабында бола қалған жағдайда 1-ші кезекте адамдарды, қызметтік
құжаттарды құтқару.

Бөлім бойынша кезекшінің көмекшісі.
Бөлім бойынша кезекшінің көмекшісі кіші офицерлерден немесе
сержанттардан (старшиналардан) тағайындалады және бөлім бойынша кезекшіге
бағынады. Ол: бөлім бойынша кезекшінің міндеттерін, нұсқаулығын білуге,
бөлім бойынша кезекшіде бар күзет құралдарымен және байланыс құралдарымен,
радиациялық және химиялық барлау құралдарымен жұмыс істей білуге,
кезекшінің орнына қала отырып, оның міндеттерін орындауға міндетті.
Офицерлерден тағайындалған бөлім бойынша кезекшінің көмекшісіне бөлімнің
тәуліктік нарядының барлық адамдары бағынады. Ішкі қарауылдарға қатысты ол
Гарнизондық және қарауылдық қызметтер жарғысының талаптарын басшылыққа
алады.
Сержанттардан (старшиналардан) тағайындалған бөлім бойынша кезекшінің
көмекшісіне офицерлерден басқа, тәуліктік нарядтың барлық адамдары
бағынады.

Парк бойынша кезекші. Парк бойынша тәуліктік кезекші.
Парк бойынша кезекші: бөлімде парк бойынша кезекші офицерлерден, ал жеке
батальонда келісімшарт бойынша әскери қызметшілерден-сержанттардан тағайын-
далады. Ол парктегі ішкі тәртіп пен нарядтың парк бойынша қызмет атқаруы
үшін жауап береді. Парк бойынша кезекші бөлім бойынша кезекшіге, паркте
ішкі қызмет тәртібімен бөлім командирінің қару-жарақ жөніндегі орын-
басарына немесе бөлімнің техникалық қызметтерінің біреуінің бастығына
бағынады. Оған парк бойынша тәуліктік кезекшілер мен кезекші тарт-қыштардың
механик-жүргізушілері бағынады.
Парк бойынша жаңа кезекші белгіленген уақытта бөлім командирінің қару-
жарақ жөніндегі орынбасарына нұсқамаға келеді. Таралымнан кейін парк
бойынша жаңа кезекші тізімдеме бойынша бұрынғы кезекшіден құжаттар мен
мүлікті қабылдайды, онымен бірге парк аумағын және барлық парк үй-жайларын
аралап шығады және тізімдеме бойынша мөрленген парк үй-жайларын, сақтау
орындарын, сондай-ақ ашық алаңдар мен қалқа астында тұрған қару-жарақты,
әскери және басқа техника мен жабдықты қабылдайды.
Кезекшілікті қабылдау және тапсыру кітабына ол кезекшілікті қабылдау
кезінде жою мүмкін емес кемшіліктерді жазады. Кезекшілікті тапсыру және
қабылдау туралы бұрынғы және жаңа кезекші бөлім командирінің қару-жарақ
жөніндегі орынбасарына, одан кейін бөлім бойынша кезекшіге баяндайды.
Парк бойынша кезекші:
Оған бөлінген үй-жайда болуға, бөлім бойынша кезекшінің рұқсатымен
қызмет істері бойынша кеткенде өз орнына бос ауысымның тәуліктік кезекшісін
қалдыруға және оған қайда және қанша уақытқа кеткенін хабарлауға.
Паркке келген барлық адамдардың рұқсат қағаздары мен жеке басын
куәландыратын құжаттарын мұқият тексеруге және бір жолғы рұқсаттамаларға
паркке келген және кеткен уақыты туралы белгі қоюға, ауысымнан кейін
рұқсаттамаларды техникалық бөлімге тапсыруға.
Парк үй-жайлары мен сақтау орындарын ашуға бөлім бойынша бұйрық берілген
адамдарды, бұл туралы тиісті кітаптарда жазу жаза отырып жіберуге, оларды
ашу (жабу) кезінде болуға және есіктерді (қақпаларды) парк бойынша
кезекшінің нөмірлі мөрімен мөрлеуге.
Машиналардың парктен шығуына және парктің ішіндегі қозғалысына жеке өзі
рұқсат етуге. Машиналардың шығуы мен қайтып оралуының белгіленген үлгідегі
журналын жүргізуге.
Машиналардың рейстен паркке уақтылы қайтып оралуын бақылауды жүзеге
асыруға, ал олар бөгелген жағдайда бөлім командирінің қару-жарақ жөніндегі
орынбасарына және бөлім бойынша кезекшіге баяндауға.
Парктен жол қағазындағы, материалдық рұқсаттамадағы және тәртіптемедегі
жазбаға сәйкес мүлікті алып шығуды (кіргізуді) бақылауға, сондай-ақ парк
аумағына бөтен адамдардың жіберілуін болдырмауға шаралар қабылдауға.
Парктегі күн тәртібінің орындалуын бақылауды жүзеге асыруға және парктегі
жеке құрамның санын, қандай бөлімшелердің қандай жұмыспен айналысатынын
білуге, паркте қару-жараққа, әскери және басқа техникаға техникалық қызмет
көрсетумен немесе паркті жабдықтаумен байланысты емес жұмыстарға жол
бермеуге. Парктің кіреберісіндегі кезекті тәуліктік кезекшілерді уақтылы
қоюға және ауыстыруға.
Ақаулы және ақаусыз қару-жарақтың, әскери және басқа техниканың болуын,
шығысын, санын ұдайы білуге, парк үй-жайларындағы және аумағындағы тазалық
пен тәртіпке, сондай-ақ қоршаған ортаны қорғау ережелерін сақтауға,
бақылауды жүзеге асыруға. Жылдың суық уақытында парк үй-жайлары мен су-май
жылытқышта пештерді уақтылы және дұрыс жағуды және парктің барлық үй-
жайларында, от жағылмайтын сақтау орындары мен ашық алаңдарда белгіленген
температураны ұстауға бақылауды жүзеге асыруға, қозғалтқыштарды суыту
жүйелерінен судың ағызылғандығын, суды ағызуды бақылау кітабындағы жазумен,
ал қатты аяздарда одан басқа, машиналардан аккумулятор батареяларының
алынғандығын және тиісті жазулардың ілінгендігін тексеруге.
Өрт қауіпсіздігі талаптарының орындалуын бақылауды жүзеге асыруға, өрт
сөндіру құралдарының, өрт дабылдамасының болуы мен жай-күйін тексеруге.
Нарядқа түсер алдында кезекші көлік құралдарының әзірлігін тексеруге және
бұл туралы бөлім бойынша кезекшіге баяндауға.
Парк үй-жайлары мен аумағында, осы үшін арнайы бөлінген және
жабдықталған орындарды қоспағанда, шылым шекпеуді және от жақпауды
бақылауды жүзеге асыруға. Паркке қайтып оралған машиналар мен басқа
техникаға уақытылы техникалық қызмет көрсетуге шаралар қабылдауға,
машиналарға қауіпсіздік талаптарын сақтай отырып, тек жанар май құю
пункттерінде жанармай құйылуын бақылауға. Тұрақтарға жанар май құйылмаған
машиналарды қоюға рұқсат етпеуге. Кешке, барлық жұмыс аяқталғаннан кейін
паркте барлық үй-жайларда жарықтың өшірілуін және тек кезекші жарықтың
қалдырылуын, ал парктің сыртқы жарық беру нүктелерінің барлығы қосылғанын
бақылауды жүзеге асыруға.
Арнайы, улы техникалық сұйықтарды сақтау үшін арналған үй-жайлардың
(қоршалған алаңдардың) есіктерінде құлыптар мен пломбылардың болуын және
ақаусыздығын, сондай-ақ су-май жылытқыштарда сақталатын, төмен
температурада қататын суытатын сұйықтықтар бар ыдыстардағы пломбыларды
тексеруге.
Паркке бөлім командирінің орынбасары және одан жоғары тікелей бастықтар,
сондай-ақ бөлім бойынша кезекші келгенде оларды қарсы алуға және оларға
баяндауға міндетті.
Мысалы: Майор мырза. Менің кезекшілігім уақытында оқиғалар болған
жоқ. Парк бойынша кезекші лейтенант Омаров.
Баяндаудан кейін кезекші келген командирді (бастықты) парк аумағы
бойынша алып жүреді. Келген командирді (бастықты) бөлім командирі немесе
оның қару-жарақ жөніндегі орынбасары қарсы алған және оған баяндаған
жағдайда парк бойынша кезекші баяндамайды, тек өзін таныстырады. Парк
бойынша кезекші парктен машиналарды белгіленген тәртіппен шығарады.
Машиналар паркке келісімен және оларды бақылау-техникалық пункті бастығы
тексергеннен кейін парк бойынша кезекші жол қағазына және машиналардың
шығуы мен қайтып оралуы журналына қайтып оралған уақытты, спидометрдің
көрсеткіштері туралы жазу жазады, ал машинаға толық қызмет көрсетілгенде
және май құйылғанда оны тұраққа жібереді немесе белгіленген тәртіппен оны
күзетуді ұйымдастырады, одан кейін экипажға (жүргізушіге) парктен кетуге
рұқсат етеді. Паркте өрт шыққан кезде парк бойынша кезекші дереу өрт
сөндіру командасын шақырады, өртті сөндіруге, машиналарды шығаруға және
қару-жарақты, әскери және басқа техниканы, материалдық құралдарды құтқаруға
шаралар қолданады, болған оқиға туралы бөлім бойынша кезекшіге, бөлім
командиріне және оның қару-жарақ жөніндегі орынбасарына баяндайды.
Парк бойынша кезекшіде: парктің схемасы, бөлімді жауынгерлік әзірліктің
жоғары дәрежесіне келтіру кезінде техниканы шығару жоспары, қару-жарақтың,
әскери және басқа техниканың үлгілерін мөрлеу және күзетуге қабылдау
тәртібі туралы нұсқаулық, өрт қауіпсіздігі шаралары жөніндегі нұсқаулық,
парк үй-жайларын, сақтау орындарын және ашық алаңдар мен қалқалардың
астында тұрған техниканы ашуға (жабуға) рұқсат етілген лауазымды адамдардың
тізімі, рұқсаттамалар мен пломбалардың (мөрлер бедерлерінің) үлгілері, парк
бойынша кезекші мен тәуліктік кезекшіге, кезекші таратқыштың механик-
жүргізушісіне нұсқаулықтар, ашық алаңдар мен қалқалардың астында тұрған
қару-жарақтың, әскери және басқа техниканың тізімдемесі, парк мүлкі мен
жабдығының тізімдемесі, кезекшілікті қабылдау және тапсыру кітабы,
машиналардың шығуы мен қайтып оралуы кітабы, парктегі жұмыс тәртібі, жол
құжаттамаларының үлгілері, машиналарды пайдалануға наряд, парк үй-жайларын,
қару-жарақты, әскери және басқа техниканы ашу кітабы, машиналардың
кабиналары мен люктерінің, парк үй-жайлары мен қақпаларының кілттерін беру
кітабы, жұмыс дәптері, кілттерге арналған шкафтар (жәшіктер), жалпыәскери
жарғылар, машиналарды парктен шығаруға құқығы бар лауазымды адамдардың
қолдарының үлгілері, парк үй-жайларының, сақтау орындарының қосалқы
кілттерінің жиынтығы, суды ағызуды есепке алу кітабы, бөлім командирінің
парктегі ішкі қызметті ұйымдастыру жөніндегі бұйрығынан көшірмелер және
басқа құжаттар болуы тиіс. Парктегі жұмыс аяқталысымен парк бойынша
кезекші парктің барлық үй-жайларында және аумағында өрт қауіпсіздігі мен
қоршаған ортаны қорғау талаптарының орындалғанын, тәртіпке келтірілгенін
тексереді, бөлімшелер командир-лерінен парк үй-жайларын, сақтау орындарын,
ашық алаңдар мен қалқа астында тұрған сақтаудағы қару-жарақты, әскери және
басқа техниканы қабылдайды, оларды мөрлеуге рұқсат етеді және оларды
қосымша парк бойынша кезекшінің мөрімен мөрлейді. Улы техникалық сұйықтарды
сақтауда және пайдалану, өрт қауіпсіздігінің талаптарын бұзулар анықталған
кезде бөлім бойынша кезекші мен бөлім командирінің қару-жарақ жөніндегі
орынбасарына дереу баяндайды, анықталған кемшіліктерді жою жөнінде шаралар
қолданады. Өрт сөндіру наряды адамдарымен бірлесіп паркті тексергеннен және
өрт сөндіру жетонын алғаннан кейін ол паркті қараулға күзетуге тапсырады.

Парк бойынша тәуліктік кезекші.
Парк бойынша тәуліктік кезекші сарбаздардан (матростардан)
тағайындалады. Ол паркте белгіленген тәртіптің сақталуы мен машиналарды
парктен шығарудың және олардың паркке қайтып оралуының дұрыстығы үшін жауап
береді. Парк бойынша тәуліктік кезекші парк бойынша кезекшіге бағынады.
Парк бойынша кезекті тәуліктік кезекші:
1.Тек парк бойынша кезекшінің рұқсатымен әскери қызметшілерді паркке
жіберуге, сондай-ақ машиналарды және басқа техниканы парктен шығаруға және
паркке кіргізуге;
2.Паркте тазалық пен тәртіпті ұстауға және парк бойынша кезекшіге анықтал-
ған парктегі ішкі тәптіп бұзулар туралы баяндауға;
3.Парк үй-жайлары мен аумағында, осы үшін арнайы бөлінген орындарды
қоспағанда, шылым шегуге және от жағуға жол бермеуге;
4.Машиналардың тұрақтағы орындарынан (орнына) тек парк бойынша кезекшінің
рұқсатымен шығарылуын (қойылуын) бақылауды жүзеге асыруға;
5.Суық уақытта парктің от жағылатын үй-жайларында ауа температурасын
қадағалауға, от жағылмайтын және далалық парктерде қозғалтқыштардың суыту
жүйелерінен судың ағызылуын және Суы ағызылды деген тақтайша-ның ілінуін,
қатты аяздарда машиналардың аккумуляторлары алынғанын және Аккумулятор
батареялары алынды деген тақтайшаның ілінуін бақылауды жүзеге асыруға;
6.Өрт шыққан кезде оны сөндіруге шаралар қолдануға және бұл туралы парк
бойынша кезекшіге баяндауға міндетті.
Кезекті тәуліктік кезекші паркке кіреберіске қойылады, ал бос ауысымның
тәуліктік кезекшісі парктегі жұмыс уақытында парк аумағында болады және
ішкі тәртіпті, өрт қауіпсіздігі талаптарының орындалуын қадағалайды және
парк бойынша кезекшінің рұқсатынсыз ешқайда кетпейді.
Кезекші тартқыштың механик-жүргізушісі.
Кезекші тартқыштың механик-жүргізушісі бөлімшелердің механик-
жүргізушілерінен тағайындалады және кезекші тартқыштың қару-жарақты, әскери
және басқа техниканы, басқа да материалдық құралдарды дереу эвакуациялауға
ұдайы әзірлігі үшін жауап береді. Ол парк бойынша кезекшіге бағынады.
Кезекші тартқыштың механик-жүргізушісі:
1.Парк бойынша тәуліктік наряд адамдары үшін бөлінген үй-жайда ұдайы
болуға;
2.Парк үй-жайлары мен сақтау орындарынан қару-жарақты, әскери техника мен
басқа техниканы, басқа да материалдық құралдарды эвакуациялау үшін кезекші
тартқышты пайдалану ережелері мен тәртібін білуге;
3.Кезекші тартқышта бар қозғалтқышты сырттан оталдыру, қару-жарақты, әскери
және басқа техниканы сүйреу мен эвакуациялау құралдарының болуына және
ақаусыз жай-күйде ұстауға;
4.Кезекші тартқыштың төмен температурада тез және кедергісіз оталуын
қамтамасыз ететін кезекші тартқыш қозғалтқышының белгіленген температуралық
режимін ұстауға;
5.Паркте өрт шыққан кезде тартқышты дереу жұмыс істейтін жай-күйге
келтіруге және парк бойынша кезекшінің нұсқауы бойынша қару-жарақты, әскери
және басқа техниканы, басқа да материалдық құралдарды эвакуациялауға
кірісуге міндетті.

Медициналық пункт бойынша кезекші фельдшер.
Медициналық пункт, медициналық рота бойынша кезекші фельдшер (санитарлық
нұсқаушы): медициналық пункттегі ішкі тәртіп, ал дәрігер болмағанда
дәрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету үшін жауап береді. Ол бөлім
бойынша кезекшіге, оның көмекшісіне және бөлімнің медициналық пунктінің
бастығына бағынады. Оған медициналық пункт бойынша тәуліктік кезекшілер
бағынады. Кезекшілікті тапсыру және қабылдау туралы бұрынғы және жаңа
кезекшілер медициналық пункт бастығы мен бөлім бойынша кезекшіге баяндайды.

Медициналық пункт бойынша кезекші фельдшер (санитарлық нұсқаушы):
1.Медициналық пунктте болуға, қызмет істері бойынша кеткенде өз орнына
медициналық пункт бойынша тәуліктік кезекшіні қалдыруға және оған қайда
және қанша уақытқа кететінін хабарлауға;
2.Медициналық пунктте стационарлық емделудегі науқастардың санын,
сырқаттану сипатын, әрбір науқасқа тағайындалған ем мен тамақтануды білуге,
дәрігердің тағайындауларын орындауға;
3.Белгіленген уақытта асханаға берілетін азық-түліктердің дұрыс сапасын
айқындау және оларды ас тарату мәзіріне сәйкес қазандарға салу үшін келуге;
4.Тамақты таратар алдында оның сапасын, тағамдардың температуралық режимін,
тамақтануды ұйымдастыруға,сондай-ақ асхананың санитарлық-гигиеналық жай-
күйін тексеруге, ол туралы тамақ дайындау сапасын есепке алу кітабына жазба
жазуға;
5.Амбулаторлық қабылдау басталғанға дейін рота бойынша кезекшілерден
қабылдауға жазылған әскери қызметшілердің медициналық кітапшаларын жинап
алуға және науқастардың температурасын өлшеуге;
6.Медициналық пунктке кенеттен сырқаттанған әскери қызметшілер келіп түскен
кезде оларға дәрігерге дейінгі медициналық көмек көрсетуге, жұқпалы
сырқаттарды оқшаулау жөнінде шаралар қабылдауға және медициналық пункт
бастығына баяндауға;
7.Рота (бөлімше) бойынша кезекшінің немесе бөлім бойынша кезекшінің шақыруы
бойынша сырқаттанғанға медициналық көмек көрсету үшін дереу келуге, ал
шұғыл дәрігерлік көмек көрсетуді талап ететін жағдайларда сырқаттанғанды
медициналық пунктке дереу жіберуге және бұл туралы кезекші дәрігерге
баяндауға;
8.Демалыстан, іссапарлардан келген, қарауыл және асхана бойынша нарядқа
тағайындалатын жеке құрамды, сондай-ақ рейске шығар (парктен шығар) алдында
жүргізушілерді (механик-жүргізушілерді) медициналық тексеруді жүргізуге;
9.Медициналық пункт бойынша тәуліктік кезекшілерден сырқаттанғандарды
мұқият бақылауды және қарауды талап етуге;
10.Тағамдардың сапасын, температуралық режимін, сырқаттанғандар үшін тағам
тасымалдау ережелерін сақтауға және оны уақтылы таратуға, медициналық пункт
үй-жайларын жинауға және залалсыздандыруға, оларды уақтылы желдетуге
бақылауды жүзеге асыруға;
11.Кезекшілікті қабылдау (тапсыру) кезінде улы және есірткі заттарын,
психотроптық заттар мен прекурсорларды және олар сақталатын шкафтардың
кілттерін қол қоюмен қабылдауға (тапсыруға) және күзет дабылдамасының
ақаусыздығын тексеруге;
12.Кезекшілікті қабылдаған кезде шұғыл медициналық көмек көрсетудің
санитарлық техникалық көлік құралының әзірлігі мен медициналық жабдықтармен
жабдықталуын тексеруге, оны бөлімнің медицина қызметі (медициналық пункт)
бастығының және бөлім бойынша кезекшінің рұқсатымен тікелей арналуы бойынша
қолдануға;
13.Кезекшілікті қабылдағаннан кейін бөлім бойынша кезекшіге медициналық
пунктте стационарлық емделудегі сырқаттардың саны туралы мәліметтерді
ұсынуға;
14.Медициналық пунктке медициналық пункт бастығы және одан жоғары тікелей
бастықтар, сондай-ақ бөлім бойынша кезекші мен оның көмекшісі келген кезде
оларға өзін таныстыруға міндетті.
Мысалы: Майор мырза. Кезекші фельдшер сержант Қамбаров.Өзін
таныстырғаннан кейін кезекші фельдшер келген адамға медициналық пункттегі
сырқаттардың болуы және олардың жай-күйі туралы баяндайды.
Медициналық пункт бойынша тәуліктік кезекші.
Медициналық пункт бойынша тәуліктік кезекші санитарлардан тағайындалады
және кезекші фельдшерге (санитарлық нұсқаушыға) бағынады. Егер медициналық
қызмет штатында санитар лауазымы жоқ болса, онда медициналық пункт бойынша
тәуліктік кезекші медициналық пункт бойынша тәуліктік кезекшінің
міндеттерін орындау қарсы көрсетілмеген, жазылып келе жатқан мерзімді
әскери қызметтің әскери қызметшілерінен тағайындалады.
Ол:
1.Кезекші фельдшердің (санитарлық нұсқаушының) нұсқауы бойынша және оның
бақылауымен келіп түскен сырқаттарды санитарлық өңдеуді жүргізуге;
2.Сырқаттардың жеке заттарын қабылдауға және залалсыздандыруға әзір-леуге;
3.Сырқаттарға қызмет көрсетуге, оларға тамақ және ішетін су беруге;
4.Медициналық пункттің үй-жайын жинауға;
5.Медициналық пункттегі ішкі тәртіптің сақталуын бақылауды жүзеге асыру-ға
міндетті.

Бақылау-өткізу пункті бойынша кезекші.
Бақылау-өткізу пункті бойынша кезекші: сержанттардан (старшиналар-дан)
тағайындалады. Ол бөлімге келген (кеткен) адамдарды өткізудің (шығарудың)
дұрыстығы, мүлікті алып шығудың (кіргізудің) немесе әкетудің (алып кетудің)
дұрыстығы үшін жауап береді (4-кесте).

4-КЕСТЕ
Материалдық құралдарды әскери бөлімге (әскери бөлімнен) әкелу (әкету),
кіргізу (шығару) үшін материалдық рұқсаттама

№_____РҰҚСАТТАМА ТҮБІРТЕГІ №_____РҰҚСАТТАМА ТҮБІРТЕГІ
_________________________________ _______________________________
_____ _____
(әскери атағы, тегі мен (әскери атағы, тегі мен
аты-жөні) аты-жөні)
Рұқсат Рұқсат
етілді__________________________е тілді__________________________
(кіргізу,шығару,әкелу,әкету) (кіргізу,шығару,әкелу,әкету)
Қайдан Қайдан
(қайда)________________________ (қайда)________________________
(құрылымдық (құрылымдық
_________________________________ _______________________________
_____ _____
бөлімшенің атауы) бөлімшенің атауы)
Қандай Қандай
мүлік__________________________ мүлік__________________________
(мүліктің атауы) (мүліктің атауы)
_________________________________ _______________________________
____ ____
Орын Орын
саны___________________________ саны___________________________
(саны көрсетіледі) (саны көрсетіледі)
Күні_________________ Күні_________________
Уақыты___________ Уақыты___________
_________________________________ _______________________________
____ ____
(қол қою орны) (қол қою орны)

Бақылау-өткізу пункті бойынша кезекші бөлім бойынша кезекші мен оның
көмекшісіне бағынады. Оған бақылау-өткізу пункті бойынша кезекшінің
көмекшілері бағынады. Кезекшілікті тапсыру және қабылдау туралы бұрынғы
және жаңа кезек-шілер бөлім бойынша кезекшіге баяндайды.
Бақылау-өткізу пункті бойынша кезекші:
1.Таралымнан кейін тізімдеме бойынша құжаттаманы, жабдық пен мүкәммалды
қабылдауға;
2.Бөлімге келген адамдардың рұқсаттамалар мен жеке басын куәландыратын
құжаттарын тексеруге, тізімін бөлім командирі бекіткен лауазымды адам-
дардың рұқсатымен және бөлім бойынша кезекшінің, оның көмекшісінің
нұсқаулары бойынша бір жолғы рұқсаттамаларды беруге;
3.Қандай да бір мүлікті алып шығудың (кіргізудің) немесе әкетудің (әкелу-
дің) дұрыстығын тексеруге;
4.Бөлім бойынша кезекшіге ол құжаттарының дұрыстығына күмән келтіретін
адамдар туралы баяндауға;
5.Бөлім орналасқан жерден мерзімді әскери қызметтің әскери қызмет-шілеріне
шығу құқығына құжаттарынсыз, әскери киім нысанын кию ереже-лерін
бұзулармен, ал жаяу тәртіппен саппен келе жатқан командаларға белгі беретін
жалаушаларсыз (белгі беретін қол шамдарсыз) шығуға рұқсат етпеуге;
6.Бақылау-өткізу пунктінде болуға, бөлім бойынша кезекшінің рұқсатымен
қызмет істері бойынша кеткенде өз орнына көмекшісін қалдыруға;
7.Өз көмекшілерінің қызмет атқаруының дұрыстығын тексеруге;
8.Бөлім командирі мен оның орынбасарлары келгенде, оларды қарсы алуға және
оларға өзін таныстыруға міндетті.
Бақылау-өткізу пункті бойынша кезекші өз әскери бөлімінікі емес
офицерлерді қарсы алады және оларға өзін таныстырады.
Мысалы: Генерал-майор мырза. Бақылау-өткізу пункті бойынша кезекші
сержант Оразбеков. Одан кейін ол ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.