Ерте орта ғасырлардағы корея

Пән: Жалпы тарих
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

МАЗМҰНЫ:

МАЗМҰНЫ: КІРІСПЕ

МАЗМҰНЫ:

МАЗМҰНЫ: 1. ЕРТЕ ОРТА ҒАСЫРЛАРДАҒЫ КОРЕЯ.

МАЗМҰНЫ: 1. 1 Таптардың қалыптасуы. Когуре, Пэкче мен Силла феодалдық мемлекеттердің құрылуы.

МАЗМҰНЫ: 1. 2 Силла басшылығымен Кореяның бірігуінен кейінгі әлеуметтік - экономикалық дамуы.

МАЗМҰНЫ: 1. 3 Ерте орта ғасырлардағы Корея мәдениеті.

МАЗМҰНЫ: 2. X - XV ҒАСЫРЛАРДАҒЫ ФЕОДАЛДЫҚ КОРЕЯ.

МАЗМҰНЫ: 2. 1 Коре мемлекеті: құрылуы, әлеуметтік - экономикалық дамуы, мәдениеті.

МАЗМҰНЫ: 2. 2 Кореядағы монғолдар билігінің орнауы, құлауы.

МАЗМҰНЫ: 2. 3 Ли сон Генің мемлекеттік төңкерісі.

МАЗМҰНЫ: 2. 4 Коре мәдениеті.

МАЗМҰНЫ: 3. КЕЙІНГІ ОРТА ҒАСЫРЛАРДАҒЫ КОРЕЯ.

МАЗМҰНЫ: 3. 1 XVI ғасырдағы Кореяның әлеуметтік - экономикалық дамуы.

МАЗМҰНЫ: 3. 2 Корея халқының жапон басқыншыларына қарсы күрес.

МАЗМҰНЫ: 3. 3 XVII ғасырдың бірінші жартысындағы Корея. Маньчжур шапқыншылығы.

МАЗМҰНЫ: 3. 4 Сауда, аграрлық қатынастар, салық жүйесі.

МАЗМҰНЫ: 3. 5 XV - XVII ғасырлардағы Корея мәдениеті.

МАЗМҰНЫ:

МАЗМҰНЫ: ҚОРЫТЫНДЫ

МАЗМҰНЫ:

МАЗМҰНЫ: ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

КІРІСПЕ

Археологиялық зерттеулерге қарағанда Корея жерін палеолит заманынан бастап адамдар қоныстана бастаған. Б. з. б. 1 - мыңжылдықта алғашқы мемлекеттер құрыла бастады. Олардың ішінде Чосон мемлекеті б. з. б. 2 - 1 ғасырларда аса күшті мемлекетке айналды. Б. з. басында Кочуре (солтүстікте), Пэкче (оңтүстік - батыста), Силла (оңтүстік - шығыста) атты мемлекеттер құрылды. 4 - 6 ғасырларда елге будда діні тарай бастады. Силла, Пэкче, Кочуре мемлекеттері өзара соғысып отырды. Осыны пайдаланған Қытайдың Таң әулеті мемлекеті Кочуре мен Пэкчені басып алды. Бірақ Силла мемлекеті 676 ж. қытайларға тойтарсы беріп, 8 ғасырда Кореяның көпшілік жерлерін біріктірген біртұтас мемлекет құрды. 9 ғасырда Силла ыдырап, 935 ж. Коре мемлекетінің (елдің қазіргі еуропаша атауы осы Коре атауынан шыққан) негізін қалаушы Ван Гон елді қайта біріктірді. Жаңа мемлекет кидандардың шабуылына (993, 1010 -1011, 1018 - 1019) төтеп беріп, елдің тұтастығын сақтап қалды.

Шаруашылық өркендеп, сауда мен қолөнер дамыды, металл ақша пайда болды. 1231 - 1259 ж. Коре мемлекеті Шыңғыс хан империясының қол астына өтіп, 14 ғасырдың орта тұсында ғана тәуелділіктен құтылды. Қытай әскерлерінің шабуылын тойтарып, Чосон атауын (Ежелгі Чосон мемлекеті құрметіне) қайтарып алды. Астана Кэчен қаласынан Хансонға (Сеул) көшірілді.

16 - ғасырдың аяғында елге жапондар, 17 ғасырда манчьжурлар басып кірді. Корей халқы 1592 - 1598 ж. жапон басқыншыларынан елді қорғап қалғанымен, маньчжур шапқыншылығына төтеп бере алмады. 1637 ж. Корея билеушісі маньчжур әулетіне бағынды.

Дегенмен 17-18 ғасырларда ел әлеуметтік - экономикалық жағынан біршама ілгері басты. Ірі қалалар көбейіп, сауда орталықтары құрылды.

1. ЕРТЕ ОРТА ҒАСЫРЛАРДАҒЫ КОРЕЯ.

1. 1 Таптардың қалыптасуы. Когуре, Пэкче мен Силла феодалдық мемлекеттердің құрылуы.

Жаңа дәуірдің I ғасырында Корей жарты аралын әртүрлі тайпалар мекендеді. Ханган өзенінің солтүстігінде окчо, когуре, ауе, лолан, емэк тайпалары тұрса, оңтүстігінде пэкче, махан, чинхан, саро, е, пенхан, т. б. тайпалар тұрды. Жарты арал тұрғындары мал ұстады, аңшылықпен, балық аулаумен айналысты. Дегенмен, ең негізгі шаруашылық түрі - егіншілік болды. Корейліктер тары, арпа, кендір өсірді. Оңтүстікте сонымен қатар күріш екті. Күріш өсіру суару жүйелерін салуды қажет етті. Ауыл шарушылығында темір - құрал жабдықтар қолданылды. Жер өңдеп, егін, егушілер өздері жіп иіруші де, өздері мата тоқып, киім тігуші де болды.

Алғашқы қауымдық құрылыс қоғамының қалдықтары қытайдың ықпалы күштірек сезілетін Солтүстік Кореяда тез қарқынмен жойылды. Кореяның ежелгі замандардағы тарихы Қытай деректерінде кең орын алды. Бес рулық топқа берілген Амноккан (Ялу) өзенінің бассейінін мекендеген когуре тайпасының өмірінде қауымдық құрылыстың белгілері сақталғанымен, мүлік теңсіздігі пайда болған еді. Қауымдастық ішінде “тэга” деп аталатын байлар да болды. Олар өз туыстарын көрші қауымдарды жаулауға ұйымдастырып отырды. Мысалы, көрші окчо, емэк деген тайпалар когуре тайпасына тәуелді болып, егінмен, матамен, қымбат аң терілерімен, балықпен алым - салық төлеп тұрды. Мұндай басқыншылық соғыстар когуре тайпасының ішіндегі мүлік теңсіздігін күшейте түсті.

Ақсүйектер байыған үстіне байи түссе, соғыста кедейлер одан сайын кедейлене түсті. Сөйтіп, олар жеңілген тайпалардың кедейлерімен бірге қаналуыш, езілген тап - “хахо” қатарын толтырып отырды. Ал жеңілген жақтың көсемдері ақсүйектік жағдайын сақтап қалып отырды.

Когуредегі таптық қоғам II - III ғасырларда қалыптасты. Астанасы алғаш Хвандо, кейін - Пхеньян (427 ж. ) қалалары болды. Когуредегі мемлекеттің құрылуын тарихшылар 313 жылға жатқызады. Мемлекеттік аппаратты король басқарды. Ал әскери чиновник ақсүйектер атқаратын қызметінің маңыздылығына қарай 12 разрядқа бөлінетін. Жеке меншікті қорғайтын заңдар қабылданды. Ұрлық жасалса, ұрлаған мүлкінің құны 12 есе етіп қайтырылуға тиіс болды. Ал малға келтірген зияны үшін күнәһар құлға айналды.

IV - V ғасырда Когуре мемлекеті Корей жарты аралының солтүстігіндегі үлкен кеңістікті алып жатты. Махан деген тайпаның құрамына кірген пэкче деген қауым III - IV ғасырларда көрші қауымдарды жаулап алып, Корей жарты аралының оңтүстік - батысында, Ханган мен Кымган өзендерінің төменгі жағында 346 ж. өз мемлекетін құрды. Оның астанасы Хансон (қазіргі Кванджу), 538 жылдан Сабури (Пуе) қалалары болды. Кейінірек 356 ж. Оңтүстік Шығыста Силла мемлекеті құрылды. Бұл мемлекеттің негізін саро қауымы қалады.

1. 2 Силла басшылығымен Кореяның бірігуінен кейінгі әлеуметтік - экономикалық дамуы.

Cөйтіп, VI ғасырға қарай Корей жарты аралының кеңістігі 3 мемлекеттің арасында (Когуре, Пэкче, Силла) бөлінді. Бұл үшеуінің арасында біріншілік үшін күрес жүреді. Ол күрес сондай - ақ феодалдық қоғам дамуының талабына сай елді біріктіру мақсатын көздеді. Мемлекеттік ұйым жерге феодалдық меншікті бекітетін белсенді күш болды. Мемлекеттік аппарат шаруалардың қоғамдық жерлерін феодалдық меншікке айналдыруда күш көрсетіп отырды.

Шаруалар қауымдары мемлекет қарамағына немесе жекелеген феодалдарға басыбайлы бола бастады. Феодал-чиновниктердің мемлекеттен өзін “асырауға” алып отыратын оуругы “сиқып” деп аталды. Құлдардың жағдайына өзгерістер енгізілді. Оларды енді өлтіруге тыйым салынды. VI ғасырдың басында Силлада король өлгенде 10 құлды бірге өлтіретін әдетке тыйым салатын ерекше жарлық шықты. Жарнамалар 558 жылы Силла әскер басшысы Садахам Кая қауымының көтерілісін басқан соң сыйлыққа алған 200 тұтқынды еркіне жіберіп, егінші - диқанға айналдырғанын хабарлайды.

Өз билігін нығайту үшін жергілікті аристократия Қытайдың мемлекеттік билік түрін ғана емес, идеологиясын да қабылдады. Біздің эрамыздың I ғасырында Кореяда конфуциандық кең өріс алды. Ол бойынша кіші - үлкенге қатардағы қоғам мүшесі - үкімет басшыларына сөзсіз бағынуы тиіс болды. Когуреде мемлекеттік чиновниктер дайындайтын арнаулы конфуциандық оқу орны ашылды.

Қытайдан Кореяға феодалдық базис пен қондырманың қалыптасуында үлкен рөл атқарған будда діні тарады. Когуредегі ең алғашқы будда монах уағызшылары 372 жылы пайда болды. Олар будда дінінің кітаптарын будданың суретін әкелді. Бұл уағызшыларды король сарайы жылы шыраймен қарсы алды. Пхеньян маңында екі үлкен буддда монастыры салына бастады.

388 жылы Пекчэ королінің өтініші бойынша оның астанасында Оңтүстік Қытайдан будда уағызшылары жіберілді. Пэкче мемлекетінің басшылары буддизмнің кеңінен тарауына қамқорлық жасап, будда дін басыларына ірі жер үлестерін сыйға тартып отырды.

Cиллада буддизм VI ғасырдың I жартысында - 528 жылдан бері тарай бастады. Бұл кезде мемлекеттік құрылыс негізінен аяқталған болатын. Силланың үкімет басшысы Қытай үлгісі бойынша “Ван”/король, князь/атағын алды. Силла кеңістігі облыстар мен уездерге бөлінді. Оларға әкімдер астаналық аристократтар арасынан тағайындалып отырды. Мемлекеттік астанасы Қымсон ірі қалаға айналды. Оның барлық елді мекендер мен байланысын нығайту мақсатымен пошта стансалары көптеп салынды.

Корей жарты аралындағы мемлекеттерге қытай жиі - жиі шабуыл жасап отырды. Ол шабуыл б. з. д. II ғасырда, Хань империясы тұсында басталған болатын. 342 ж. Солтүстік Қытайда Янь мемлекетін құрған Сянь биліктер Когуреге баса көптеп кіріп астанасын басып алды. Ерлік күрестің нәтижесінде когуреліктер бірнеше жылдан соң Сянь биліктерді өз жерінен қуып шықты. IV ғасырдың аяғы мен V ғасырдың басында Квангэтхо королі кезінде Когуре аумағы бұрынғыдан бетер ұлғая түсті.

475 ж. когуреліктер пэкченің астанасы Хансонды басып алды. Пэкче Силламен одақтасып 551 ж. Когурені Ханган өзенінің бассейінен ығыстырды. Бірақ Когуреден қайтарылған жер Пэкченің өзіне тимей, Силланың қолына көшті. Пэкче наразы болып Силламен одағын бұзды. Енді ол Когуремен одақтасып Силлаға қарсы шықты. Ал Силла Қытаймен одақтаса бастады.

Когуре мен Пэкчедегі Қытай шапқыншылығына қарсы күрес Силла мемлекеті тарапынан алғаш қолдау тауып отырды. Когуреге қытай шабуылы 598 жылы басталды. Осы жылы Суй әулеті Корей жарты аралының солтүстігіне үлкен армия мен флот жіберді. Бірақ қытайлықтар кәрістерден жеңіліп қалды.

612 жылы қытай әскері Когуреге тағы басып кіріп, қайтадан жеңіліс тапты. Суй әскерлерінің 613 - 614 жылдардағы жорыұтары да сәтсіздікке ұшырады. Когуре мен Пэкче бірлесіп Силлаға қарсы соғыс ашқанда ол Қытайдан көмек сұрады. 645 жылы қытай әскері Когуреге басып кірді. Бірақ олар мақсатына жете алмады. 660 жылы Силла мен Қытай әскерлері Пэкчені талқандап оны Таң империясының провинциясына айналдырды. 663 жылы пэкчеліктер тәуелсіздік жолындағы көтеріліске шығып, жеңілді. 668 жылы Таң және Силла әскерлері Когуренің астанасы Пхеньянды басып алды. Сөйтіп, Корей жарты аралындағы үш смемлекет 676 ж. біртұтас Силла мемлекетіне бірікті.

Кореяның Силла мемлекетінің құрамына бірігуінің тарихи маңызы осы кезден бастап аумағы бір, тлі ортақ біртұтас кәріс халқының қалыптасуы болды.

Силландық Кореядағы (658 - 935) әлеуметтік құрылымының жоғарғы баспалдығында чингольдар-яғни ақсүйектер онан кейін баспалдығында яньиндер -мейірімді адамдар, әскери міндеткерлер; келесі төменгі баспалдақтар - чхониндар яғни опасыз адамдар тұрды. Олар толық құқылы болмады. Чхониндердің ең төменгі тобы - құлдар ноби деп аталды. Олар негізінен үйдегі күңдер (малайлар) болды. Нобилер мемлекеттік және жеке меншік болып бөлінді.

Салықтың негізгі түрлері оброк және еңбекпен өтеу болды. Жалпыға бірдей әскери міндеткерлігін өтеушілер тегін жұмысқа салынып отырды.

897 жылы Когуреде шаруалар көтерілісі басталды. Ол жеңіске жеткен соң Ху Когуре мемлекетінің құрылғандығы жарияланды. 918 жылы ол мемлекеттің басқыншылығына Ван Гон тағайындалды. Ол шаруалардың бұрынғы салықтарын жойды. Сонымен қатар Ван Гон Силла королімен келісімге келді. Сол “еңбегі” үшін Коре король деген атақ алды. Сол жылдан бері жарты арал “Корея” деп атала бастады. 935 жылы Силла мемлекеті Коренің құрамына кіріп дербестігін жойды. Сөйтіп, 935 жылдан кейін біртұтас Коре мемлекеті өмір сүре бастады. Оның астанасы Сонгдо (қазіргі Кэсон) қаласы болды.

X ғасырдың аяғы XI ғасырдың басында Коре кидандар шапқыншылығына тойтарыс берді. Өзара қырқысулармен ішкі соғыстарды тоқтатуы, Қытаймен, Жапониямен және басқа да елдермен экономикалық байланыстардың күшеюі елдің өңдіргіш күштерінің өсуіне қолайлы жағдай жасады.

Суару жүйелерінің құрылысы едәуір ұлғайып ауыл шаруашылығы дақылдарының түсімі өсті. Феодалдық қатынастардың дамуы жерге мемлекеттік меншіктің базасында өрістелді. Жалпы мемлекеттік қорының көп бөлігін шаруалардың пайдаланып отыран кішігірім, майда үлестері құрады. Мұндай үлестік жүйе “Чонджон” деп аталды. Ол Силла мемлекетінде 722 ж. енгізілген болатын. Үлесі үшін шаруалар мемлекетке рента салығын төлеумен қатар, мемлекет пайдасына барщина өтеп тұрды.

Мұндай майда үлестерден тұратын мемлекеттік жерден басқа ірі феодалдық жер иеліктері де жеткілікті болды. Шенеуніктер мен әскерилерге сый ретінде жер үлестіруге тыйым салған 685 жылғы арнаулы король жарлығына қарамастан, елдің елдегі жердің едәуір бөлігі Силландық қуатты чиновниктермен буддалық монастырлар сияқты ірі жер иеленушілердің қолында болды. Бұл жерлер байлардың шаруаларының күшімен игеріліп отырды. Шаруаларды үстем таптардың пайдасына орындалатын әртүрлі феодалдық міндеткерлікті өтеуге күш пен мұқтаждап отыру үшін елді басқаратын әскери - әкімшілік ақпарат құрылды. Барлық ел аумағы 9 әкімшілік облысқа (чжу) бөлінді де облыс әкімдерін король тағайындады. Әкім облыстағы әскердің де басшысы болды. Силла мемлекетінің астанасы Кенчжу қаласында 170 мыңға жуық үй болды. Астана байларының үйлері сәнді де салтанатты болатын. Үйлерінің төбесіндегі черепицалары алтынмен апталатын. Астанадағы үстем таптар мұқтаджығын өтейтін қолынан өнер тамған шеберлер тұратын.

Силла мемлекеті сыртқы саудамен қызу айналысты.

1. 3 Ерте орта ғасырлардағы Корея мәдениеті.

Ерте орта ғасырларда Корей мемлекеттерінде өте бай мәдениет өмірге келді. Когуредегі сәулет және бейне өнерінің өте жоғары деңгейін археологиялық қазба материалдары дәлелдейді. Жапон дерекнамалары IV ғасырдан бастап Пэкче мемлекетінің Жапоняиның рухани мәдениетімен қолданбалы көркем өнерінің дамуына зор ықпал еткенін хабарлайды. Кенчжу маңында табылған археологяилық ескерткіштер арасында таза алтыннан жасалған тәж, алтын моншақ, білезік, сақиналар, жібек мата қиындылары, қару - жарақтар бар. Олар бесінші ғасырда жасалған. 3 патшалық кезінде Корея мәдениеті Қытайдың күшті ықпалымен дамыды. Кореяға конфуциандық пен буддизмнің енуімен тек қытай әдебиеті ғана тарап қойған жоқ. Сонымен қатар кәріс авторларының қытай тіліндегі шығармалары жазылды.

IV ғасырдың аяғында Когуре мен Пэкчеде қытай үлгісі мен жылнамалар жазыла бастады. 545 жылы Силла тарихшылары өз мемлекетінің тарихын құрастырды. Жаратылыстану саласындағы білімнің жетілу нәтижесінде VII ғасырдың ортасында Силлада астрономиялық обсерватория салынды. Оның қалдықтары Кенчжу қаласында әлі күнге дейін сақталған.

VII ғасырдың аяғында Сольчхон деген оқымыстының дәріс сөздерін жазуға қытай иероглифтерін қолдану біртұтас кәріс тілін қалыптастыру жолындағы алғашқы қадам болды. Бұл “иду” деп аталған жазу корей тіліне қытай діні кітаптарын аударуға ғана емес, сондай - ақ халықтың ауызша қалыптасқан шығармашылық мұраларын корей тілінде жазып шығаруға мүмкіндік берді. VII - VII ғасырдан сақталған көптеген сәулет және мүсін өнерлерінің ескерткіштері буддаға табынушылық арқасында жасалғанымен, ұлттық ерекшеліктері де қамтыған.

VIII ғасырдың ортасындағы сәулет және мүсін өнерлерінің ең көріктілері Силла мемлекетінің астанасында салынған, Пульгукс пен Соккурам храмдары. Қазірге дейін сақталған Пульгукс храмының тастан жасалған баспалдақтары мен беті теңізге қарап тұрған Будданың Саккурам храмындағы мүсіні Силладағы мүсіншілердің тас қашаудағы асқан шеберліктерін көрсетеді. Қазірге дейін сақталған Пондокс храмының XII ғасырдың ортасында жасалған қола қоңырау тек қашау өнерінің ғана емес, сондай - ақ бейнелеу өнерінің де жоғарғы дәрежеде дамығандығының куәсі. Бұл алып қоңыраудың сыртында Силландық ақсүйектердің рахат өмірі асқан шеберлікпен тартымды бейнеленген.

Бірігу кезінде Корея Қытаймен байланысын нығайта түсті. Силла мен Қытай арасындағы сауда айырбасында өнер шығармаларымен шіркеулік бұйымдар, кітаптар кең орын алды. Cондай - ақ қытайлықтар мен кәрістер мәдениет саласында алыс-беріс, араласу, бару - келу сияқты тікелей қатынастар да жасап тұрды.

682 жылы Силлада ашылған жоғарғы мемлекеттік мектепке оқытушылар ретінде қытай оқымыстылары шақырылды. Көптеген Силла ақсүйектері өз білімдерін Таң империясының астанасы Чаньань қаласында тереңдете түсетін. Ондайлардың ішінде будда монахы Хечжу мен IX ғасырдың көрнекті оқымысты әрі жазушы Чхое Чхи Вон т. б. болған. Ван Санак деген сазгер VI ғасырда “каягым” деген музыкалық аспап жасады.

2. X - XV ҒАСЫРЛАРДАҒЫ ФЕОДАЛДЫҚ КОРЕЯ.

2. 1 Коре мемлекеті: құрылуы, әлеуметтік - экономикалық дамуы, мәдениеті.

9 ғасырда елде орын алған феодалдық өзара қырқысулар X ғасырдың басында тыйылып жарты аралда мемлекеттік билік орнай бастады. 3 мемлекетті біріктіруді 918 ж. “Екінші Когуреде” өз билігін орнатқан әскер басшысы Ван Гон қолға алды. 935 жылы ол Силланы, 936 жылы “Екінші Пэкчені” бағындырып алды. Қайтадан бірігіп қалпына келген мемлекет “Корё” деп аталды (осы атымен қазір де аталады) . Оның астанасы Сонгдо (қазіргі Кэсон) қаласы болды. Ван Гон шаруаларға ақ сүйей отырып, табысқа жетті. Ол жаңа жерді басып алысымен ондағы шаруаларды бұрынғы қарыздарынан босатып салық мөлшерін уақытша азайтты.

Коренің жер жүйесі негізінен таңдық жүйеге еліктеді. Жер барлық адамдарға берілді. Әркім қызметіне қарай үлес алып отырды. Ол чонсиква деп аталды. Жердің иесі өлген соң ол мемлекетке қайтарылып отырды. Солдаттар үлесті 20 жасқа толған соң алатын. 60 жасқа толған соң қайтарып беретін. Егер баласы немесе басқа туысы оның қызметін жалғазтырса, үлес қала беретін. Баласы жоқ адамдар 70 жастан кейін зейнеткерлік үлес алатын. Ол “кунучжон” деп аталды. Баласы жоқ солдат соғыста қаза тапса, зейнеткерлік үлесті оның әйелі алатын. Cонымен қатар марапт ретінде де үлес берілетін. Ол үлес “қонымчжонси” деп аталды. 16 жаста кәмелетке толған деп саналды, ал 60 жаста зейнеткер деп жұмыстан босатылды. Зейнеткерлер де салықтардан да босатылатын. Үлес иелері әрбір келден (~ 1 га) бір сок (~ 160 кг. ) салық төледі. Жалпы салық мөлшері табыстың 1/10 - інен аспады.

Бір орталыққа бағынған мемлекет құрылғанымен бұрынғы жеке мемлекет басшылары, олардың жақтастары қайтадан бөліну үшін күресіп бақты. Коре үкіметі өзінің сыртқы саясатында Қытайдағы Сун империясына бағыт ұстады. Қытаймен одақтасу кидандар қаупіне байланысты болды. Кидандар Коренің ішкі талас - тартысын пайдаланып, оны басып алуға тырысты.

993 ж. Кореяға кидандар шабуылы басталды. Бірақ олар тойтарыс такып, кейін қайтты. 1900 ж. Коре үкіметінің басшысы Ван Мог Чонды әскерлер тақтан түсірді. 1010 ж. кидандар әскері Аноккан өзенінен өтіп, Кореге басып кірді. 1011 ж. қаңтарда олар Коре астаны Кегенді басып алып, талқандады. Талан - таражға салды. 1011 жылғы 28 қаңтардағы шайқаста Коре әскерінің басшысы Ян Гю қаза тапты. Бірақ кәріс халқы шетелдік басқыншыларға қарсы аянбай күрес жүргізді. 3 айдан соң Кан Гам Чхан басқарған кәріс әскері кидандарды шегінуге мәжбүр етті.

1013 - 1044 жж. кидандар Тончжо мен Хынхвачжын аудандарында Коре 2 рет басып кірді. Бірақ сәтсіздікке ұшырап, кейін қуылды. 1014 ж. Коредегі өкімет билігін әскерилер басып алды. Хынхвачжындегі шайқастан кейін олар Кэгенге бет алды. Бірақ біраз шайқастардан жеңіліс тапқан соң кейін шегіне бастады. 1119 ж. қаңтарда Коре әскері кидандарды Кутжда тасталқан етіп жеңді. Кидандармен бітім шарты жасалды. Амноккан өзені осы кезден бастап Кореяның шекарасы болып белгіленді.

Корёнің гүлденуі Мунджон (1047 - 1082) корольдің билігі кезінде басталды. Бұл кезде өте тиімді әкімшілік жүйесі құрылды. Ол жүйе 2, 5 ғасыр өмір сүрді. Бұл орталықтандырылған үкімет билігінің күшеюі, мемлекеттің жерге меншігінің нығаю кезі болды. Сонымен қатар X - XII ғғ. ірі жеке меншіктік жер үлестерінің өсуімен сипатталды. Көптеген ірі жер иелері өздерінің қарулы күштерін ұстады. Осы кезде бекініс - қала Намгён (қазіргі Сеул) салынды, ол 1394 ж. Корёнің астанасына айналды.

Коренің бейқуат тыныштық өмірі XII ғасырға қарай қайта бұзылды. Осы ғасырдың басында Корёге Қытайдың солтүстік - шығысын мекендейтін тунгустық чжурчжендер тайпасының шапқыншылығы жиіледі. 1104 ж. Чонпхён қамалындағы шайқаста кәрістер жеңілді. 1107 ж. чжурчжендер жаңа шабуыл бастап, қатты тойтарыс алды. 1125 ж. Корё Қытайдағы чжурчжендердің Цзинь империясына вассалдық тәуелділігін мойындады.

Бұл кезде Корёде будда шіркеуінің ықпалы өсе түсті. Ол үкімет беделінің өсуіне көмектесті. Бірақ жеке феодалдар шіркеу иелігінің өсе тусуіне наразы болды. Шіркеу мен феодалдар арасындағы қақтығыстар елдің саяси - экономикалық жағдайына айтарлықтай зиян келтірді. Әсіресе шаруалар үлкен күйзеліске ұшырады. Сондықтан олар көтеріліске шығып отырды.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.