Сандар қалай пайда болды және сандардың таңбалануы

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..4

1. Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
1.1. Сандар қалай пайда болды және сандардың таңбалануы ... ... ... ..5
1.2. 7 саны . қасиетті сан ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
1.3. 7 санын қосып, азайтуға арналған ойын, ребус ... ... ... ... ... ... ... .11

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..16

Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17

Кіріспе
«ХХІ ғасырда білімін дамыта алмаған елдің тығырыққа тірелері анық» деп Елбасының халыққа арнаған жолдауында атап көрсетілгендей, ұрпағы білімсіз елдің келешегі де бұлыңғыр екені баршаға аян. Әрбір мемлекет, әрбір ұлт өз өкілінің білімі мен бойындағы ерекше қасиеттері, таланты мен дарындылығы, өзгелерден ерекше табиғи қабілеті арқылы биіктерден көрініп, басқаларға қарғанда оқ бойы озық тұратынымен бағаланады. Өз ұлтының салт-санасы мен ата-бабасынан келе жатқан дәстүрін бойына ана сүтімен, әке қанымен сіңірген әрбір ұрпақ осы заман талабына сай біліммен қаруланса, ел келешегі еңселі, мәртебесі биік, арманы асқақ, елдің мерейі үстем болмақ.
3, 4, 5, 6, 7, сандарының қадір-қасиетін біле отырып, әрбір сан жайлы ой толғанысын тудыру, білімге құштарлықты оятады. 1001 – даңқы шыққан Шехеризада саны. Бұл санның ерекшелігі неде?
Жай сандар туралы не білетінімізді және нелерді білмейтінімізді барынша түсінікті түрде айту. Біз жай сандар туралы элементар арифметикада кездесеміз, олар математиканың басқа бөлімдерінде, негізінен сандар теориясы ме алгебрада маңызды роль атқарады.
Қазақ халқының киелі сандарын оқи отырып, сандар мен олардың сырларын терең ұғындыру арқылы өз бойымызға сіңіріп, әрі қарай дамытамыз. Ал осы киелі сандар жай сандар қатарынан да орын алады. Киелі сандар сияқты жай сандардың да ең маңыздысын, ең қызықтысын қатар қоя отырып, шешілмеген проблемаларды көрсеттік.
Бізді жан – жақтан сандар қоршайды. Олар бізге барлық жерде қажет. Біз сандар арқылы санап қана қоймаймыз, біз олармен санаймыз. Сандарсыз біз уақытты да, күнді де белгілей алмас едік, сандарсыз біз заттарды сатып ала алмаймыз, өзімізде бар нәрсені қайта санай алмаймыз немесе бізге тағы да қанша қажет екені туралы да айта алмаймыз.
Сондықтан сандарды ойлап табу қажет болды. Олардың шығу тарихы өте шытырман және біз қазіргі кезде пайдаланып жүрген қарапайым жүйеге келу үшін адамдарға біршама ұзақ уақыт қажет болды.
Қазір сандар бізге барлық жерде және әрқашан қажет. Біздің әлем сандарсыз қалай болар еді, соны көзіңізге елестетіп көріңізші..
Зерттеудің мақсаты:
Жобадағы мақсат: қазақ халқының салт-санасы мен ата-бабасынан келе жатқан дәстүрін өз бойындағы ерекше қасиеттерін таланты мен дарындылығын, өзгелерден ереше табиғи қабілеті арқылы биіктерден көріну. Қасиетті сандар арқылы тәрбие берген салт-дәстүрін сол қалпында сақтап қалу. Сонымен қатар бұл киелі сандар жай сандар теориясына қатысы бар ең маңызды, қызықты және түсінікті нәтижелерді жинақтау. Көптеген шешілмеген проблемаларды атап көрсету. Баланың әрбір сан арқылы ой толғанысын тудыру, білімге құштарлықты ояту.
Математика сабағында 7 саны және оның қасиетін түсіндіру арқылы, оқушыларға ұлттық дүниетаным туралы түсінік беру және оны өмірде пайдалана білуге үйрету.
Аталған мақсатымызға жету үшін алдымызға төмендегідей міндеттер қойдық:
- 7 санының қасиетін анықтау және 7 санының басқа сандардан ерекшеленетінің анықтау;
- 7 санына қатысты ұғымдарға тоқталу;
- осы математика сабағында қалай пайдалансақ болады? – деген сұраққа жауап іздеу.
Зерттеудің болжамы: Осындай есептерді өмірде, яғни сабақ барысында қолдансақ және оқушыларға шығаруға ұсынсақ, оныда зерттеуге нәтиже береді. Есептердің тиімділігінде осы есептерді шығаруда оқушының қызығып, белсенді орындауын арттырады.

Пайдаланған әдебиеттер:

1. Бәрі де сандар туралы, Алматыкітап 2008жыл, 7-15 бет
2. Тарихи тұлғалар, Алматы кітап 2005 жыл, 50-51 бет 151-158 бет
3. Ана тілі 2 сынып «Ғылым таппай мақтанба» Абай, Атамұра 2002 жыл
4. Л.Г.Петерсон оқулығы 1 часть, Ювента баспасы, 2002 жыл
5. Қызықты грамматика, Алматыкітап 2005 жыл, 111 бет
6. Мен оқимын, ойлаймын, ойнаймын! Астана.2006 жыл
7. Санамақ өлеңдер. Алматы 1996жыл

Пән: Математика, Геометрия
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 22 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4

1. Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1.1. Сандар қалай пайда болды және сандардың таңбалануы ... ... ... ..5
1.2. 7 саны - қасиетті сан ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
1.3. 7 санын қосып, азайтуға арналған ойын, ребус ... ... ... ... ... ... ... .1 1

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..16

Пайдаланған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17

Кіріспе
ХХІ ғасырда білімін дамыта алмаған елдің тығырыққа тірелері анық деп Елбасының халыққа арнаған жолдауында атап көрсетілгендей, ұрпағы білімсіз елдің келешегі де бұлыңғыр екені баршаға аян. Әрбір мемлекет, әрбір ұлт өз өкілінің білімі мен бойындағы ерекше қасиеттері, таланты мен дарындылығы, өзгелерден ерекше табиғи қабілеті арқылы биіктерден көрініп, басқаларға қарғанда оқ бойы озық тұратынымен бағаланады. Өз ұлтының салт-санасы мен ата-бабасынан келе жатқан дәстүрін бойына ана сүтімен, әке қанымен сіңірген әрбір ұрпақ осы заман талабына сай біліммен қаруланса, ел келешегі еңселі, мәртебесі биік, арманы асқақ, елдің мерейі үстем болмақ.
3, 4, 5, 6, 7, сандарының қадір-қасиетін біле отырып, әрбір сан жайлы ой толғанысын тудыру, білімге құштарлықты оятады. 1001 - даңқы шыққан Шехеризада саны. Бұл санның ерекшелігі неде?
Жай сандар туралы не білетінімізді және нелерді білмейтінімізді барынша түсінікті түрде айту. Біз жай сандар туралы элементар арифметикада кездесеміз, олар математиканың басқа бөлімдерінде, негізінен сандар теориясы ме алгебрада маңызды роль атқарады.
Қазақ халқының киелі сандарын оқи отырып, сандар мен олардың сырларын терең ұғындыру арқылы өз бойымызға сіңіріп, әрі қарай дамытамыз. Ал осы киелі сандар жай сандар қатарынан да орын алады. Киелі сандар сияқты жай сандардың да ең маңыздысын, ең қызықтысын қатар қоя отырып, шешілмеген проблемаларды көрсеттік.
Бізді жан - жақтан сандар қоршайды. Олар бізге барлық жерде қажет. Біз сандар арқылы санап қана қоймаймыз, біз олармен санаймыз. Сандарсыз біз уақытты да, күнді де белгілей алмас едік, сандарсыз біз заттарды сатып ала алмаймыз, өзімізде бар нәрсені қайта санай алмаймыз немесе бізге тағы да қанша қажет екені туралы да айта алмаймыз.
Сондықтан сандарды ойлап табу қажет болды. Олардың шығу тарихы өте шытырман және біз қазіргі кезде пайдаланып жүрген қарапайым жүйеге келу үшін адамдарға біршама ұзақ уақыт қажет болды.
Қазір сандар бізге барлық жерде және әрқашан қажет. Біздің әлем сандарсыз қалай болар еді, соны көзіңізге елестетіп көріңізші..
Зерттеудің мақсаты:
Жобадағы мақсат: қазақ халқының салт-санасы мен ата-бабасынан келе жатқан дәстүрін өз бойындағы ерекше қасиеттерін таланты мен дарындылығын, өзгелерден ереше табиғи қабілеті арқылы биіктерден көріну. Қасиетті сандар арқылы тәрбие берген салт-дәстүрін сол қалпында сақтап қалу. Сонымен қатар бұл киелі сандар жай сандар теориясына қатысы бар ең маңызды, қызықты және түсінікті нәтижелерді жинақтау. Көптеген шешілмеген проблемаларды атап көрсету. Баланың әрбір сан арқылы ой толғанысын тудыру, білімге құштарлықты ояту.
Математика сабағында 7 саны және оның қасиетін түсіндіру арқылы, оқушыларға ұлттық дүниетаным туралы түсінік беру және оны өмірде пайдалана білуге үйрету.
Аталған мақсатымызға жету үшін алдымызға төмендегідей міндеттер қойдық:
- 7 санының қасиетін анықтау және 7 санының басқа сандардан ерекшеленетінің анықтау;
- 7 санына қатысты ұғымдарға тоқталу;
- осы математика сабағында қалай пайдалансақ болады? - деген сұраққа жауап іздеу.
Зерттеудің болжамы: Осындай есептерді өмірде, яғни сабақ барысында қолдансақ және оқушыларға шығаруға ұсынсақ, оныда зерттеуге нәтиже береді. Есептердің тиімділігінде осы есептерді шығаруда оқушының қызығып, белсенді орындауын арттырады.
Жұмыстың кезеңдері:
І - кезең 2010 - 2011 жылы тақырыпқа қатысты материалдар жинақталып, жүйеленді. Жинақталған есептер іріктелді, жұмыстың бағыт - бағдары айқындалып, жоспар құрылды.
ІІ - кезең 2010 - 2011 жылы жұмыс жасалып, зерттеу бөлімі тиянақталды, қол жеткізген нәтижелер анықталды.
Зерттеудің әдістері: Жұмыста зерттеу, талдау, салыстыру және жинақтау, белгісіз санды табу, түрлі қызықты ойын әдістері қолданылды.
Зерттеудің жаңалығы: Жұмыста 7 санын әртүрлі тәсілмен қосып, азайтудың ең қызықты және тиімді жолымен орындалу түрін, ұлттық дүниетанымы кірістіре отырып көрсетілді.
Зерттеудің нәтижесі:
- 7 санын әртүрлі тәсілмен қосып, азайтуда "Сиқырлы математика" кітапшасын пайдаланып, жарыққа шығару;
- 7 санына қатысты ұғымдардан ребус құрастыру;
Қорытынды: Жеті саны және оның қасиеттері туралы түсінік беруде осындай есептердің түрін қолданса өте тиімді және 7 саны туралы мәліметтерді жинақталып, кітапша ретінде шығарылуда.
Адам баласы қоршаған орта, ондағы құбылыстардың мән-мағынасы туралы шындықты өзінің белсенді іс- әрекетінің арқасында, іздеп, зерттеу нәтижесінде танып біледі. Ол іс-әрекеттер: ойын, оқу және еңбек. Біз үшін ойын ең маңызды және қызықты іс- әрекеттің бірі. Философиялық сөздікте Әрекет дегеніміз - түрлі қажеттіліктерді өтуге байланысты белгілі мақсатқа жетуге бағытталған үрдіс деген анықтама берілген. Бала әрекетінің негізгі бір түрі - ойын болып табылады. Бала үшін ойын өмір сүрудің белсенді формасы, сол арқылы ересектерге еліктейді, ойыннан оқушылар қарым- қатынасты үйренеді, еңбектің мәнін түсінеді, адамгершілікті игереді.
Мұны атақты педагог А.С. Макаренко Үлкендердің өмірі үшін - жұмыс, қызмет істеу, әрекет ету, қандай орын алатын болса, -деп жазады, - ойын балалар өмірінде сондай үлкен маңызды. Ойында бала қандай болса, өскенде де сондай болады. Тиімді қолданылған ойын элементтнрінің материалы түсіндіруде маңызы зор. Ойынға әдістемелік талаптар қойылуы керек, ол материалды түсіндіруде оқушының интеллектуалдық ойлауын, қызығушылығы мен белсенділігін арттыруға, сөйтіп ізденіс- танымдық, зерттеушілік бағытын қалыптастыруға мүдделі болуы тиіс.

1. Негізгі бөлім
1.1. Сандар қалай пайда болды

Біз зерттеу жұмысымызды сандардың шығу тарихынан бастаймыз. Адамдар қалай санай бастаған? Адамдар санай бастаған кезде, сірә, санау үшін қол саусақтарын пайдаланған болуы керек. Барлық адамдарда он саусақтан болғандықтан, ондықтармен санау ыңғайлы болған. Біздің қазіргі заманғы санаудың ондық жүйесі осылай туындаған. Адамзат баласы сандардың атауын ойлап тапқанға дейін саусақтар есептеудің ең қолайлы тәсілін табуға көмектескен. Сен бірдеңе санау кезінде саусақтарыңды пайдалансаң, ешқашан да жаңылыспайсың. Саусақтарыңа қарап - ақ, сандарды атамастан оларды көз алдыңа елестете аласың. Саусақтар мен сандар арасындағы байланыс көне замандардан бері бар. Тіпті қазір де біз digit - сан сөзін пайдаланамыз, ол саусақ деген ұғымды білдіреді. Біз дене мүшелерінің көмегімен санай аламыз. Жаңа Гвинеядағы Папуа аралдарындағы тайпалар да санаудың кем дегенде 900 әртүрлі жүйесі бар. Көптеген тайпалар саусақтарымен санайды, бірақ ондық жүйені пайдаланбайды. Бір тайпа қол саусақтарынан кейін аяқ башпайларын санайды.
Жүз мыңдаған жылдар бойы адамдарға тек саусақтармен санаудың өзі - ақ жеткілікті болып келді. Бірақ осыдан 6000 жылдай бұрын дүние өзгерді. Таяу Шығыста тұратын халық мал шаруашылығымен және егіншілікпен айналыса бастады да, олар фермерлерге айналды. Мал шаруашылығымен және егіншілікпен айналыса бастаған адамдар базарда сауда жасауға кірісті. Оларға қолдарында қанша нәрсенің бар екенін, қаншасын сатқанын немесе сатып алғанын нақты білу керек болды, әйтпесе адамдар бірін - бірі алдауы мүмкін еді. Сондықтан фермерлер жазба жасап отырды, ол үшін ағаш таяқтарға немесе сүйектерге кетіктер түсірді немесе жіптерге түйіндер байлады. Иракта өзен балшығының дымқыл кесегіне белгілер жасап отырды. Дымқыл кесек күнге кепкен кезде, ондағы жазбалар ұзақ сақталатын еді.
Сөйтіп, Ирактағы фермерлер тек сандардың белгілерін ғана емес, сонымен бірге жалпы жазу өнерін де ойлап тапты. Бұл өркениеттің бастамасы еді және ол сандардың арқасында мүмкін болды.
Бүкіл адамзат тарихында адамдар жүздеген сандық алфавиттерді ойлап тапты. Мұнда ең маңызды жүйелердің шағын бөлігі ғана бейнеленеді. Олар әркелкі, бірақ ортақ нәрселері де өте көп. Жүйелердің көпшілігі сызықтар мен нүктелер сияқты жай белгілерді топтастырудан басталады. Ал көпшілігінде жай 10 цифрды жазудың түрлі стильдері бар, ол - қолдағы саусақтар саны.
Мысалы:
Вавилон сандары

Мысыр иероглифтері
Мысыр сандары
Қытай сандары
Қытай шрифті
Үнді сандары (Гвалиор)
Көне еврей сандары
Грек сандары
Рим сандары

Майя сандары
Қазіргі заман араб сандары

1.2. Таңғажайып 7 саны

Жердің жүзін мекендеген халықтардың көбісі ерте кезден-ақ 7 санында сиқырлық күш бар деп санаса, оны киелі, қасиетті деп ұғатын да ұлттар бар. Біздің ата-бабаларымыз да жеті санын қастерлеп, бірқатар таным-түсінігі мен табиғат құбылыстарын, аспан денелері мен заң, жүйелерді 7 санымен атайды.
Қазақтардың таным-түсінігінде Жеті ата. Бұл - қазақ халқының дәстүрлі салт-санасында адамның ата жағынан тегін таратудың нақты жүйесі. Әрбір қазақ баласы өзінен бастап жеті атасының атыжөнін білуге міндетті. Мұны әке-шешесі, ата-әжесі үйретіп, жаттатуға тиіс. Өйткені қазақта жеті атаға дейін қыз алыспайды, оған дейінгі ұрпақ бір атаның баласы - туыс саналады. Қазақтар негізнен жеті атаны былайша таратады:
1. Бала.
2. Әке.
3. Ата.
4. Үлкен ата.
5. Баба.
6. Түп ата.
7. Тек ата.
Ол - этникалық тұтастықтың қуатты арқауы, темірқазығы. Сол себепті ата-бабаларымыз: Жеті атасын білмеген: жетесіз, Ата - тегін айтқанның айыбы жоқ деп ұрпақтарына жеті атасын білуді өсиет, аманат етіп айтып кеткен. Қазақтар бала, немере, шөбере, шөпшек, немене, туажат, жүрежатты Жеті пұсты деп те атайды.

Жеті қазына. Ол жөнінде пікір таласы көп. Алайда қазақтар ертеде жеті қазынаға мыналарды жатқызған:\
Аң аулап қысы жазынан,
Қосыптыән-күй сазына -
Бабалардан біздерге
Жеткен жеті қазына
Біріншісін, біліп қой,
Қүтты қазан - ошағы
Екіншісі - ер жігіттің
Құдай қосқан қосағы.
Ер қанатты - жүйрік ат,
Құйындата құйғымақ.
Қазаққа құт бір қазына-
Құсқанат құмайтазы да.
Қарт бабаң құрыпқақпанды,
Қақпанмен тамақ тапқан-ды.
Баптапты қыран бүркітті,
Тау-тастан түлкі үркітті.
Бөктеріп берен мылтықты,
Бөрінің көзін құртыпты.
Жете біліп ал мұны,
Жеті қазына барлығы
1. Ер жігіт.
2. Сұлу әйел.
3. Ілім-білім.
4. Жүйрік ат.
5. Құмай тазы.
6. Қыран бүркіт.
7. Берен мылтық.
Жеті жарғы. Ол - Тәуке хан (1678-1718) тұсында қабылданған қазақ халқының дәстүрлі әдет-ғұрып заңдарының жинағы. Тәуке хан Қасым ханның қасқа жолы мен Есім ханның ескі жолын одан әрі жетілдіру арқылы осынау заң жүйесін өмірге әкелген. Ол 20-ғасырдың басына дейін ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.