Инвестициялық жоба,оның құрылымы және өмірлік циклі

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

1 ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАЛАР ЖӘНЕ ОЛАРДЫ БАҒАЛАУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1.1 Инвестициялық жобаның түсінігі, түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
1.2 Инвестициялық жобаларды талдау формалары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
1.3 Инвестициялық жобаның өмірлік циклі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...10

2 «САМҰРЫҚ.ҚАЗЫНА» ҰЛТТЫҚ ӘЛ.АУҚАТ ҚОРЫ НЕГІЗІНДЕ ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАЛАРДЫ БАҒАЛАУ ЖӘНЕ ТАЛДАУ
2.1 Инвестициялық жобалар мен инновация тиімділігін бағалау әдістемелерін сипаттау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..12
2.2 «Самұрық.Қазына» ұлттық әл.ауқат қоры» АҚ.ның инвестициялық.инновациялық жобаларын талдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..14
2.3Инвестициялық жобаны бағалау критерийлерін талдау ... ... ... ... ... ... ... ... 19

3 ҚАЗАҚСТАНДА ИНДУСТРИЯ . ИННОВАЦИЯЛАУ ЖАҒДАЙЫНДА ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАЛАРДЫҢ ТИІМДІЛІГІН АРТТЫРУ ЖОЛДАРЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...21

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .25

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .29

ҚОСЫМША ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...30

КІРІСПЕ

“Инвестиция” немістің “invesition” деген сөзі және бұл кәсіпорынға пайда табу мақсатында ұзақ мерзімге салынған капитал мөлшерін көрсетеді. Батыс елдері экономикалық теория мектептері инвестициялау процесін былай түсінген: кез келген қаржыны жұмсаудың мақсаты табыс, пайда немесе пайдалылық табу. Бұған акция, облигация, жинақ серификаттары, сақтық және зейнеткерлік қорға және басқаларға жұмсалған шығындар да жатады. Инвестициялар – біздің экономикамызда бұл жаңа термин болып табылмайды. Орталықтанған жоспарлық жүйе кезінде тек "капиталдық салымдар" деген түсінік қана қолданылды. Бұл түсінікте, негізгі қорлардың қайта өндірісі және оларды жөңдеуге кеткен шығындар да еңгізіледі.
1994 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының (ҚР) Заңына сай инвестицияларға (толықтырулар мен өзгертулер еңгізу арқылы) келесідей анықтама берілді. "Инвестициялар – бұл, пайда алу мақсатында өндірістік қызмет объектілеріне салынатын мүліктік және интеллектуалдық құндылықтардың барлық түрі, сонымен қатар:
- акциялар және өзге де коммерциялық ұйымдарға қатысу формалары;
- облигациялар және өзге де қарыздық міндеттемелер;
- қозғалатын, қозғалмайтын мүлік және мүліктік құқық, ұстау құқығы мен тауарлардан басқа, импортталатын және өткізуге арналған, қайта өңделмейтін мүліктер;
- интеллектуалдық қызметке, авторлық құқыққа, патентке, тауарлық белгілерге, өндірістік үлгілерге, технологиялық процесстерге, ноу-хауға құқық;
- лицензияға негізделген қызметтерді жүзеге асыру құқығы".
Инвестициялық жобалардың тиімділігін анықтау және бағалауды, материалдық және заңды түрде тікелей жауап беретін инвесторлар жүргізеді. Қазақстан Республикасында инвестициялық жобалардың тиімділігін анықтаудың методологиясы мен әдістері, меншік формасына қарамастан, Ресейде жасалынған және 31 наурыз 1994 жылы бекітілген, инвестициялық жобалардың тиімділігін анықтау және оларды қаржыландыруға тандап алу жайлы әдістемелік нұсқауларды қолдану арқылы негізделеді.
Осы әдістемелік нұсқауларға байланысты инвестициялық жобалардың экономикалық тиімділігін бағалауда: коммерциялық (қаржылық) тиімділік - қатысушылар үшінжобаны іске асырудың қаржылық нәтижелерін; бюджеттік тиімділік - жобаны іске асырудан түскен қаржылық түсімдердің жергілікті және аймақтық бюджетке түсімдерін; экономикалық тиімділік - жобаны іске асыруға байланысты болған шығындар мен соңғы нәтижелерді анықтауда қолданылады.
Инвестициялық жобалардың тиімділігі көрсеткіштер жүйесімен анықталады. Ондай көрсеткіштерге:
• таза дисконтталған құн (ТДҚ) немесе таза дисконтталған табыс (ТДТ);
• инвестициялардың рентабельділігі (ИР), табыс индексі (ТИ);
• табыстың ішкі нормасы (ТІН);
• қайтарым уақыты (Тқай).
Осы көрсеткіштермен - пайданың жай нормасы, капитал құру, шығындардың интегралдық тиімділігі көрсеткіштері де қолданылады.
Курстық жұмыстың тақырыбы: «Инвестициялық жобалардың тиімділігін бағалау әдістері, оларды талдау».
Курстық жұмыстың өзектілігі: «Индустриялды-инновациялиқ даму» дегеніміз жаңа жаңалық пен ғылымды, технологияны өндіріспен тығыз байланыстырумен көзделген экономикалық даму бағыты.Қазақстан Республикасының Индустриалдық – инновациялық дамуының 2003-2015 жылдарға арналған мемлекеттік стратегиясы Қазақстан Президентінің «Елдегі жағдай туралы және 2002 жылға арналған ішкі және сыртқы саясаттың негізгі бағыттары туралы» Қазақстан халқына Жолдауында және Қазақстан кәсіпкерлерінің оныншы форумында берген тапсырмаларына сәйкес әзірленген болатын. 2003-2015 жж. Индустриалды-инновациялық дамуы Стратегиясының басты мақсаты да тұрақты өсім траекториясына шикізаттық бағыттан сервистік-технологиялық экономикаға көшу мақсатында өндіріс салаларын дамыту. Инновациялық даму жолын таңдау себептерінің негізгілері: әлемдегі өнеркәсіптің технологиялық жолмен қарқынды дамуы, әлемді жаһандану процесінің орын алуы, еліміздің ДСҰ-на кіру мақсатына байланысты өнеркәсіпті бәсекелестікке дайындау қажеттілігі және бәсекеге қабілетті елу елдің қатарына қосылудағы мақсатқа жету болып отыр.
Курстық жұмыстың мақсаты: Инвестициялық жобалардың тиімділігін талдау және бағалау.
Курстық жұмыстың міндеті: инвестициялық жобалардың тиімділігін бағалау әдістерін ашып көрсету және «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» АҚ-ның инвестициялық жобаларына талдау жүргізу.
Курстық жұмыс құрылымы: қысқартылған сөздер тізімі, кіріспе, үш бөлім, қорытынды,әдебиеттер тізімі және қосымшалардан құралады.
Курстық жұмыстың бірінші бөлімінде, инвестициялық жобалардың мәні, мазмұны және тиімділігін бағалау әдістері туралы жазылған.
Екінші бөлімде, инвестициялық жобалардың тиімділігі талданған.
Үшінші бөлімде, Қазақстанда индустрия - инновациялау жағдайында инвестициялық жобалардың тиімділігін арттыру жолдары сипатталған.
Курстық жұмысты жазу барысында ҚР «Инвестициялар туралы» Қазақстан Республикасының Заңы, «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» жылдық есебі және ҚР Ұлттық банкінің шығарған нормативтері, шектеулері мен ережелері, сонымен қатар шетелдік және отандық авторлардың еңбектері, бұхааралық ақпарат көздерінен алынған мәліметтер, статистикалық көрсеткіштер пайдаланылды.

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1. «Инвестициялар туралы» Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 8 қаңтардағы №373-II Заңы;
2. «Жаңа онжылдық – жаңа экономикалық өрлеу – Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері». Қазақстан Ресупбликасы Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы. 29 қаңтар 2010 жыл.
3. Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейін индустриалды-инновациялық даму стратегиясы;
4. Қазақстан Республикасының 2030 жылға дейінгі даму стратегиясы;
5. «Самұрық-Қазына» Ұлттық әл-ауқат Қоры» АҚ-ның 2010 жылдық есебі
6. Омарова А.К. Инвестицияны қаржыландыру және несиелеу: Оқулық – Алматы: Таугуль Принт, 2009-236б.
7. Кадерова Н.Н., Макенова А.А., Әбуова Ж.М. Инвестицияларды қаржыландыру және несиелеу. Оқулық – Алматы: ТОО «Print-S», 2011. -570б.
8. Асилова А.С. Инвестицияны қаржыландыру және несиелеу: Оқулық – Алматы: Экономика,2011-280б.
9. Әлжанова Н.Ш. Инвестициялық жобалау: Оқу құралы. – Алматы. 2007ж
10. Игошин Н.В. «Инвестиции». М.: Юнити, 2001г
11. Көшенова Б.А. Бағалы қағаздар нарығы: Оқу құралы. – Алматы: Экономика, 2010. – 404б.
12. Мадиярова Э.С., Сүйеубаева С.Н. Қаржылық менеджмент: Оқу құралы. – Алматы: Экономика, 2008.-262б.
13. Өтебаев Б.С. Қаржылық талдау: Оқулық. – Астана, ҚазЭҚХСУ, 2008 -230б.
14. Дүйсенбаев К.Ш., Төлегенов Э.т., Жұмағалиева Ж.Г. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау. – Алматы: Экономика, 2001. – 291-305 бб
15. Полтерович В.М. Проблема формирования национальный инновационной системы. // Экономика и математические методы. – 2009.№2,3-18
16. Супугалиева Г.И. Банк аясындағы инвестициялау. // Хабаршы-Вестник,№3 2010. – 26-29 бб.
17. Тулеубаева М.К. ҚР-ң инвестициялық қызметінің талдауы. //Хабаршы-Вестник, №5 2009 – 69-71 бб.
18. Қалдияров Д.А. Инвестициялық жобалар мен инновация тиімділігін бағалау әдістемемлері туралы. // ҚазНУ хабаршысы, №6 (88),2011 – 34-37бб.
19. www.google.kz
20. www.afn.kz
21. www.sk.kz
22. www.nationalbank.kz

Пән: Қаржы
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 27 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

"Инвестиция" немістің "invesition" деген сөзі және бұл кәсіпорынға пайда табу мақсатында ұзақ мерзімге салынған капитал мөлшерін көрсетеді. Батыс елдері экономикалық теория мектептері инвестициялау процесін былай түсінген: кез келген қаржыны жұмсаудың мақсаты табыс, пайда немесе пайдалылық табу. Бұған акция, облигация, жинақ серификаттары, сақтық және зейнеткерлік қорға және басқаларға жұмсалған шығындар да жатады. Инвестициялар - біздің экономикамызда бұл жаңа термин болып табылмайды. Орталықтанған жоспарлық жүйе кезінде тек "капиталдық салымдар" деген түсінік қана қолданылды. Бұл түсінікте, негізгі қорлардың қайта өндірісі және оларды жөңдеуге кеткен шығындар да еңгізіледі.
1994 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының (ҚР) Заңына сай инвестицияларға (толықтырулар мен өзгертулер еңгізу арқылы) келесідей анықтама берілді. "Инвестициялар - бұл, пайда алу мақсатында өндірістік қызмет объектілеріне салынатын мүліктік және интеллектуалдық құндылықтардың барлық түрі, сонымен қатар:
- акциялар және өзге де коммерциялық ұйымдарға қатысу формалары;
- облигациялар және өзге де қарыздық міндеттемелер;
- қозғалатын, қозғалмайтын мүлік және мүліктік құқық, ұстау құқығы мен тауарлардан басқа, импортталатын және өткізуге арналған, қайта өңделмейтін мүліктер;
- интеллектуалдық қызметке, авторлық құқыққа, патентке, тауарлық белгілерге, өндірістік үлгілерге, технологиялық процесстерге, ноу-хауға құқық;
- лицензияға негізделген қызметтерді жүзеге асыру құқығы".
Инвестициялық жобалардың тиімділігін анықтау және бағалауды, материалдық және заңды түрде тікелей жауап беретін инвесторлар жүргізеді. Қазақстан Республикасында инвестициялық жобалардың тиімділігін анықтаудың методологиясы мен әдістері, меншік формасына қарамастан, Ресейде жасалынған және 31 наурыз 1994 жылы бекітілген, инвестициялық жобалардың тиімділігін анықтау және оларды қаржыландыруға тандап алу жайлы әдістемелік нұсқауларды қолдану арқылы негізделеді.
Осы әдістемелік нұсқауларға байланысты инвестициялық жобалардың экономикалық тиімділігін бағалауда: коммерциялық (қаржылық) тиімділік - қатысушылар үшінжобаны іске асырудың қаржылық нәтижелерін; бюджеттік тиімділік - жобаны іске асырудан түскен қаржылық түсімдердің жергілікті және аймақтық бюджетке түсімдерін; экономикалық тиімділік - жобаны іске асыруға байланысты болған шығындар мен соңғы нәтижелерді анықтауда қолданылады.
Инвестициялық жобалардың тиімділігі көрсеткіштер жүйесімен анықталады. Ондай көрсеткіштерге:
* таза дисконтталған құн (ТДҚ) немесе таза дисконтталған табыс (ТДТ);
* инвестициялардың рентабельділігі (ИР), табыс индексі (ТИ);
* табыстың ішкі нормасы (ТІН);
* қайтарым уақыты (Тқай).
Осы көрсеткіштермен - пайданың жай нормасы, капитал құру, шығындардың интегралдық тиімділігі көрсеткіштері де қолданылады.
Курстық жұмыстың тақырыбы: Инвестициялық жобалардың тиімділігін бағалау әдістері, оларды талдау.
Курстық жұмыстың өзектілігі: Индустриялды-инновациялиқ даму дегеніміз жаңа жаңалық пен ғылымды, технологияны өндіріспен тығыз байланыстырумен көзделген экономикалық даму бағыты.Қазақстан Республикасының Индустриалдық - инновациялық дамуының 2003-2015 жылдарға арналған мемлекеттік стратегиясы Қазақстан Президентінің Елдегі жағдай туралы және 2002 жылға арналған ішкі және сыртқы саясаттың негізгі бағыттары туралы Қазақстан халқына Жолдауында және Қазақстан кәсіпкерлерінің оныншы форумында берген тапсырмаларына сәйкес әзірленген болатын. 2003-2015 жж. Индустриалды-инновациялық дамуы Стратегиясының басты мақсаты да тұрақты өсім траекториясына шикізаттық бағыттан сервистік-технологиялық экономикаға көшу мақсатында өндіріс салаларын дамыту. Инновациялық даму жолын таңдау себептерінің негізгілері: әлемдегі өнеркәсіптің технологиялық жолмен қарқынды дамуы, әлемді жаһандану процесінің орын алуы, еліміздің ДСҰ-на кіру мақсатына байланысты өнеркәсіпті бәсекелестікке дайындау қажеттілігі және бәсекеге қабілетті елу елдің қатарына қосылудағы мақсатқа жету болып отыр.
Курстық жұмыстың мақсаты: Инвестициялық жобалардың тиімділігін талдау және бағалау.
Курстық жұмыстың міндеті: инвестициялық жобалардың тиімділігін бағалау әдістерін ашып көрсету және Самұрық-Қазына ҰӘҚ АҚ-ның инвестициялық жобаларына талдау жүргізу.
Курстық жұмыс құрылымы: қысқартылған сөздер тізімі, кіріспе, үш бөлім, қорытынды,әдебиеттер тізімі және қосымшалардан құралады.
Курстық жұмыстың бірінші бөлімінде, инвестициялық жобалардың мәні, мазмұны және тиімділігін бағалау әдістері туралы жазылған.
Екінші бөлімде, инвестициялық жобалардың тиімділігі талданған.
Үшінші бөлімде, Қазақстанда индустрия - инновациялау жағдайында инвестициялық жобалардың тиімділігін арттыру жолдары сипатталған.
Курстық жұмысты жазу барысында ҚР Инвестициялар туралы Қазақстан Республикасының Заңы, Самұрық-Қазына ҰӘҚ жылдық есебі және ҚР Ұлттық банкінің шығарған нормативтері, шектеулері мен ережелері, сонымен қатар шетелдік және отандық авторлардың еңбектері, бұхааралық ақпарат көздерінен алынған мәліметтер, статистикалық көрсеткіштер пайдаланылды.

1 ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАЛАР ЖӘНЕ ОЛАРДЫ БАҒАЛАУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

0.1 Инвестициялық жобаның түсінігі, түрлері

Инвестициялар - біздің экономикамызда бұл жаңа термин болып табылмайды. Орталықтанған жоспарлық жүйе кезінде тек "капиталдық салымдар" деген түсінік қана қолданылды. Бұл түсінікте, негізгі қорлардың қайта өндірісі және оларды жөңдеуге кеткен шығындар да еңгізіледі.
1994 жылғы 27 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының (ҚР) Заңына сай инвестицияларға (толықтырулар мен өзгертулер еңгізу арқылы) келесідей анықтама берілді. "Инвестиция" немістің "invesition" деген сөзі және бұл кәсіпорынға пайда табу мақсатында ұзақ мерзімге салынған капитал мөлшерін көрсетеді. Батыс елдері экономикалық теория мектептері инвестициялау процесін былай түсінген: кез келген қаржыны жұмсаудың мақсаты табыс, пайда немесе пайдалылық табу. Бұған акция, облигация, жинақ серификаттары, сақтық және зейнеткерлік қорға және басқаларға жұмсалған шығындар да жатады.Инвестиция қайнар көзіне өнеркәсіп кәсіпорынының көптеген пайдасы, ірі банктердің еркін ақшалай қоры, тұрғындардың жинаған ақшалары, мемлекеттің ақшалай қаржылары, яғни мемлекеттің табыстары жатады. Одан барлық шығындарын алып тасталынады. Тұтынуға кетпеген барлық ресурстар - жинақталған ресурстар болады. Олар инвестиция ретінде жаңа кәсіпорынды салуға, жол құрылысына, денсаулық сақтау, оқу-ағарту, мәдени объектілеріне бағытталады, яғни капиталдың қорлануына жұмсалады. Қорлану теориясын К.Маркс "Капиталдың" бірінші томында қарастырады, онда капиталдың қорлануының мәні мен механизмін ашады, ол өз кезегінде оның органикалық құрылымын өзгертеді және жұмыссыздықты тудырады. Инвестиция теориясын ағылшын экономисі Дж. Кейнс өзінің "Енбекпен қамту, пайыз және ақшаның жалпы теориясы" ("1936 ж.) еңбегінде қарастырды, онда инвестицияны өндіріске жан бітіретін және тиімді сұранымның басты факторы ретінде анықтайды. Инвестицияның өсуі ұллтық табыстың үлғаюына, өндіріске қосымша жұмыскерлерді тартуға ықпал етеді, яғни жұмыссыздықты жояды.Инвестицияның тиімділігін анықтау үшін оларды қол жеткен нәтижелермен салыстыру керек. Күрделі қаржының тікелей нәтижесі болып негізгі қорды іске қосу болады. Ал, инвестицияның түпкі нәтижесі ұлттық табыстың өсуі болмақ.Инвестиция тиімділігінің артуы дегенміз ең аз инвестиция мөлшерімен нәтижесі бір өнімге деген инвестицияның жеке үлесінің азаюында қоғам үшін қажетті арттыруға былай қол жеткізіледі:
oo инвестицияның техникалық құрылымен жақсарту, бүл жабдықтарға шығындар оның жеке үлесінің артуын көрсетеді;
oo жұмыс жасап тұрған кәсіпорында техникалық қаруландыру мен реконструкциялауға және жаңа құрылыстың салынбауында күрделі қаржының жеке үлесінің артуы;
oo жаңа объектілерін салу мерзімін қысқарту.
Инвестиция тиімділігін арттырудың басты құралы техникалық прогрес болып табылады. Жаңа техниканы ендіру оны экономикалық тиімділігін анықтау қажеттілігін қарастырады және оның пайдалы тиімділігінің ескісімен салыстырғанда мына көрсеткіштермен айқындылмақ: машина, станоктың қуаты мен өнімділігі, ондағы детальдарды дәл өндеу және т.б. Сондай-ақ, пайдалы тиімділігінің басты элементі еңбек кауіпсіздігі, қызмет жасаудың ыңғайлығы, енбек тиімділігін арттыру және оны женілдету болып табылады. "Инвестициялар - бұл, пайда алу мақсатында өндірістік қызмет объектілеріне салынатын мүліктік және интеллектуалдық құндылықтардың барлық түрі, сонымен қатар:
- акциялар және өзге де коммерциялық ұйымдарға қатысу формалары;
- облигациялар және өзге де қарыздық міндеттемелер;
- қозғалатын, қозғалмайтын мүлік және мүліктік құқық, ұстау құқығы мен тауарлардан басқа, импортталатын және өткізуге арналған, қайта өңделмейтін мүліктер;
- интеллектуалдық қызметке, авторлық құқыққа, патентке, тауарлық белгілерге, өндірістік үлгілерге, технологиялық процесстерге, ноу-хауға құқық;
Инвестициялық жоба- капиталдың ең маңызды белгісі - оның иесіне пайда әкелу мүмкіндігі. Капиталды ұзақ мерзімде салу немесе инвестициялау - мұндай мүмкіндікті пайдалану формаларының бірі.
Инвестор тарапынан алғанда инвестициялаудың мәні - ертеңгі күні пайда алу үшін бүгінгі пайданы алудан бас тарту. Мұндай операциялар банктермен ссуда беруге ұқсас келеді. Сәйкесінше, капиталды ұзақ мерзімге салу туралы шешім қабылдау үшін екі негізгі болжамды белгілі бір дәрежеде дәлелдейтін ақпарат болуы тиіс:
1) салынған қаражаттар толығымен өзін-өзі өтеуі тиіс;
2) бұл операция салдарынан пайда жоғары болу қажет. Яғни тәуекелдерді жабу үшін.
Қазақстанның тәжірибесінде жоба түсінігі жаңа ұғым емес. Жаңа экономикалық жағдайларда кәсіпорын, яғни оның иелері және жоғары басқару құрамы өз келешектерін өз бетінше шешеді. Мұндай іскерлік инвестициялық жобалау тұрғысынан ерекше ұйымдастырылуы тиіс.
Инвестициялық жобалардың талдауы олардың жіктеулеріне негізделуі қажет, оны біз 1-ші кестеден көре аламыз.
Инвестициялық жобаның негізгі бөлімдері:
1) Инвестициялық жобаның қысқаша сипаттамасы.
2) Жобаның негізгі идеясы.
3) Нарықты талдау және маркетинг тұжырымдамасы.
4) Инвестициялық жобаны орындау процесіне қажетті материалдық ресурстардың көлемін негіздеу.
5) Жобаның орындалуының техникалық негізіне сипаттама.
6) Жобаның тұрған жері.
7) Басқаруды ұйымдастыру.
8) Қажетті еңбек ресурстары.
9) Жобаның орындалу кестесі.
10) Жобаны қаржымен қаржылануына сипаттама және оның тиімділігін бағалау.

Жіктелуі
Түрлері
Қажетті инвестицияның көлемі бойынша:
- Кіші жоба
- Мега жоба
Жобаны жүзеге асыру мерзімі бойынша:
- Қысқа
- Орта
- Ұзақ
Тәуекелге қатысты:

- Тәуекелді
- Тәуекелсіз
Жобаның қатысушысы бойынша:

- Мемлекеттік
- Біріккен
- Шетел инвесторлар
Ақша ағымының типі бойынша:

- Жай
- Жай емес
Жобалар арасындағы қарым-қатынастары бойынша:

- Тәуелсіз
- Өзара бірін-бірі жоққа шығару
- Орнын толтыру
- Өзара әсер ету

Жобаның көп түрлiлiгiне қapaмaстaн, оларды талдау әдетте кейбiр жалпы сызбаға сәйкес келедi, ол жобаның коммерциялық, техникалық, қаржылық, экономикалық және институционалдық орындалуын бaғалайтын арнайы бөлiмшелерден тұрады.

1.2 Инвестициялық жобаны талдау формалары

Жобаның коммерциялық орындалуын бағалау - инвестиция алдындағы зерттеу жүргізуде қорытынды звеносы. Ол барлық өткен этаптардан алынған және талдаудан өткен ақпараттарға негізделуі керек. Коммерциялық бағалау инвестициялық жобаның интегралдық жағдайын көрсетуі қажет.
Инвестициялық жобаның коммерциялық қызығушылығында 2 критерий бар:
1. қаржылық дербестігі (қаржылық баға);
2. тиімділік (экономикалық баға).
Бірінші жағдайда, жобаны іске асыру барысында өтімділік талданады (төлем қабілеттілігі). Екіншіден жобаның сатып алушылық құндылығының сақтап қалуында, салынған қаражаттар және де олардың қайтадамып өсуі.
1-сызбадан әрбір критерий бойынша бірнеше әдіс берілген.

Инвестициялық жобаның коммерциялық бағалануы

Табыс туралы есеп
Ақша қаражаттар қозғалысының есебі

Баланс

Экономикалық бағалау (инвестицияның тиімділігі)
Қаржылық бағалау (қаржылық тұрақтылық)

Дисконттау әдістері

Қарапайым (статистикалық) әдістер

Жобаның қазіргі құны (NPV)
Ішкі табыс нормасы (IRR)

Қаржылық бағалау коэффициенттері
Өтелу мерзімі

Қарапайым табыс нормасы

Сызба 1- Инвестициялық жобаның коммерциялық бағалануы

Ұстаным бойынша маркетингтік талдаудың негізгі мағынасы екі жәй сұрақтың жауаптарында:
1. Жобаның іске асырылуының нәтижесі болып табылатын өнімді сата аламыз ба?
2. Бұдан инвестициялық жобаның шығындарын ақтайтын жеткілікті пайда түсіреміз бе?
Маркетингтік жоспар кәсіпорындағы басқа өнімдердің болуын, сондай-ақ жұмыстың ұйымдастырушылық, қаржы, өндірістік және қамту аспектілерін ескеруі тиіс. Маркетингтік жоспар аумағында бәсекелестер реакциясын және оның жоспарының ары қарай орындалуына әсерін мүмкіндігінше болжай алу керек.
Техникалық талдау - инвестициялық жобаны техникалық талдау мiндетiне мыналар жатады:
- Жоба мақсаттарының көзқарастарына неғұрлым сәйкес келетін технологияларды анықтау;
- Жергiлiктi жaғдайларды талдау, оның iшiнде шикiзатқа, энергияға, жұмыс күшiне қол жеткiзудi және оның құнын;
- Жобаның iскe асуы мен жоспарлаудың потенциалды мүмкіндіктерін тексеру;
Техникалық талдауды, әдетте, кәсiпорынның жеке сарапшылар тобы арнайы мамандарды шақыру арқылы жүргiзедi. Техникалық талдаудың стандартты процедурасы қолда бар жеке технологияларды талдаудан басталады.Бұл кезде келесі критерийлерді басшылыққа алған жөн: 1) технология алдын-ала таныс, яғни, стандартты болуы тиіс; 2) Технология шет ел қондырғысы мен шикізаттарына бағытталмауы тиіс.
Әлеуметтік талдау - мақсатты жоба жоспарының вариантын оны пайдаланушылар үшін жарамдылығын анықтау. Талдау жүргізу нәтижесінде жоба мен оны пайдаланушылар арасындағы өзара әрекет ету мүмкіншіліктерін қамтамасыз ету.
Экологиялық талдау - қоршаған ортаның шеккен зияндарын бағалайды. Егер экологиялық зиян орын алатын болса, оны тоқтату үшін қандай шаралар қолданатынын қарастырады.
Қаржылық талдау - инвестициялық жобаның бұл бөлiмiнiң көлемдi және еңбек сыйымдылығы жоғары. Бұл мәселенi түпкiлiктi қарастыруға жекелеген тараулар арналады. Қаржылық талдаудың өзара байланысты мәселелер кешенiн қарастырайық. Инвестициялық жобалаудың қаржылық бөлiмiнiң жалпы нұсқасы қарапайым тiзбекке негiзделген:
1. Кәсiпорын қызметiнiң соңғы 3 (дұрысы 5 жыл) жыл ішіндегi қаржылық жағдайына талдау жасау.
2. Инвестициялық жобаны дайындау кезеңiндегi кәсiпорын - ның қаржылық жaғдайына талдау жасау.
3.Негiзгi өнiм өңдiрiсiнiң залaлсыздығынына талдау жасау.
4. Инвестициялық жобаны жүзеге асыру барысындағы пайда мен ақша ағымдарын болжамдау.
5. Инвестициялық жобаның тиiмдiлiк бағасы.
Кәсiпорынның бұдан бұрынғы қызметi мен aғымдағы жағдайына қаржылық талдау жасау әдетте кәсiпорынның пайдалылығы мен оның басқару тиiмдiлiгiн, несие қабiлеттiлiгiн, өтемпаздығын көpceтeтiн негiзгi қаржылық коэффициенттерiнiң интерпритациясы мен есептеулерiне келтiрiледi. Әдетте бұл қиындық туғызбайды. Қаржылық бөлiмде кәсiпорынның өткен жылдардағы негiзгi қаржылық есебiн беру және негiзгi көрсеткiштердi салыстыру аса қажет. Егер инвестициялық жоба батыстық стратегиялық инвесторды тарту үшiн дайындалса, онда қаржылық есептi беруiн инвесторды тартқан батыс мемлекеттің форматтарына келтiру керек.
Экономикалық талдау - қаржылық талдаудың негiзгi cұрағы: жоба кәсiпорын иелерінің (акционерлерi) байлығын көбейте ала ма? Бұл жоғарыда көрсетiлгендей, ақша aғымдарын талдау арқылы жауап беруге болады. Экономuкалық талдау жобаның мемлекеттік (ұлттық) байлығын ұлғайтуға әсер emyін бағалаудан тұрады.
Экономикалық тиiмдiлiк дайын өнiм мен ресурстардың мүмкін болатын сатып алу құнымен, iшкi бaғамен (әлемдiк бaға ерекшеленетiн) және мемлекeттiң айырықша ерекшелiгi болып табылатын және әлемдiк бaғалармен және қағидалармен сәйкес келмейтiн (мысалы, басқа мемлекеттердiң валютасымен жұмыс істey шарттары) тaғы басқа нәрселердi есепке ала отырып бағаланады.
Институционалдық талдау - институционалдық талдау инвестициялық жобаныңұйымдастырушылық,құқықтық, саяси және әкiмшiлiк тұрғыда есепке алынуы мен сәттiлiкпен орындалу мүмкiндiгiн бaғалайды. Инвестициялық жобаның осы бөлiмi сандық та, қаржылық та емес болып табылады. Оның негiзгi мақсаты - инвестициялық жобамен бiрге жүретiн сыртқы және iшкi факторларының жиынтығын бaғалау.

0.3 Инвестициялық жобаның өмірлік циклі.

Әрбір инвестициялық жоба оның пайда болу уақытынан аяқталу немесе жойылу уақытына дейін жобаның өмірлік циклі деп аталатын белгілі - бір этаптардан өтеді.
Жобаның өмірлік циклі - жоба бойынша жұмыстарды қаржыландыру мәселелерін зерттеу және сәйкес шешімдерді қабылдау үшін бастапқы түсінік болып табылады. Жобаны жүзеге асырудың соңы болып:
объектілерді іске қосу, оларды эксплуатациялауды бастау және жобаны жүзеге асырудың нәтижелерін пайдалану;
жобаны орындаған қызметкерлерді басқа жұмысқа аудару;
жобаны жүзеге асыру нәтижесінде қойылған талаптарға жету;
жобаны қаржыландыруды тоқтату;
бастапқы жобада қарастырылмаған күрделі өзгерістерді жобаға енгізу бойынша жұмыстарды бастау;
эксплуатациядан жоба объектілерін шығару болып табылады.
Әдетте, жобаны жүзеге асырудың басталу кезі мен оның жойылу кезі ресми құжаттармен рәсімделеді. Ақшалай қаражаттардың келіп түсуі мен олардың жұмсалуын салыстыру - таза ақша ағымын анықтауға мүмкіндік береді. Инвестициялық жобаны жүзеге асырудың бірінші этапы таза ақша ағымының теріс мөлшерімен сипатталады (ақша қаражаттарын инвестициялау орындалады), бұдан кейін, жоба бойынша табыстардың өсуі оның оң мөлшерін көрсете бастайды. Жобаның өмірлік циклінің уақыттағы ұзақтылығы - бұл болашақтағы шығындар мен табыстардың мөлшері (құны) бүгінгі көз-қараспен салыстырғанда (яғни жобаларды инвестициялау туралы шешім қабылдау мезетінен бастап) әркелкілігін білдіреді.
Инвестициялық жобаның өмірлік циклі 3 негізгі стадияға бөлінуі мүмкін: инвестиция алдындағы, инвестициялықжәнеэксплуатациялық.
Бастапқы, яғни инвестиция алдындағы стадия әдетте, инвестиция алдындағы зерттеулер мен жобалы - сметалық құжаттаманы әзірлеу, жобаны жоспарлау және құрылысқа дайындау жұмыстары болып бөлінеді. Инвестиция алдыңдағы стадияны өткізу барысында келесі 3 фазаны бөліп көрсетеді:
1. жобаның инвестициялық мүмкіншігін зерделеу;
2. жоба алдындағы зерттеулер;
3. инвестициялық жобаның орындалатындығын бағалау.
Әлемдік банк әдістемесіне сәйкес инвестициялық жобаның өмірлік циклі стадияларының кезектілігі төмендегі сызбада көрсетілген.

Бастапқы бағалау
Стоп
Идентификация
Нарықтыққ
тұрғыдан
Ресурстық
тұрғыдан
Жоба
идеясы
Стоп
Жоба
нақтылы емес
Жоба
нақтылы
Эскиздік талқы
Әлеуетті инвестор
Стоп
Табылған
жоқ
Әлеуетті кредитор
Стоп
Табылған
жоқ
Бастапқы ТЭН
бар
бар
Стоп
Жоба өмір- қабілетсіз
Жоба өмір-қабілетті
Детальдық инженерлік талқы.Сметалар құру. ТЭН.
Корректировка
Стоп
Жоба
Өмірқабілетсіз
Экспертиза
Инвестор
Кредитор
Жобаның соңғы нұсқасы өмір - қабілетті
асы
Ескерту
Стоп
Жүзеге асыру
Бастапқы ТЭН
Объектіні Экспертәлеуетті кредитор
иза
лау
Артық шығын мен
кідірістер
Мониторинг

Сызба-2 Жобаның өмірлік циклі

2 САМҰРЫҚ-ҚАЗЫНА ҰЛТТЫҚ ӘЛ-АУҚАТ ҚОРЫ НЕГІЗІНДЕ ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАЛАРДЫ БАҒАЛАУ ЖӘНЕ ТАЛДАУ

2.1 Инвестициялық жобалар мен инновация тиімділігін бағалау әдістемелерін сипаттау

ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаевтың жарлығымен бекітілген Қазақстанның 2003-2015 жылдарға арналған индустриалды-инновациялық дамуының Стратегиясы, кейіннен 2015 жылға дейінгі Ұлттық инновациялық жүйені қалыптастыру мен дамыту бойынша Үкімет әзірлеген Бағдарлама, қазақстандық экономиканың диверсификациясына бағытталған негізгі құжаттар болып табылады. Диверсификация мен мұнайға деген тәуекелділіктен саналы түрде кету, мемлекетімізде бәсекеге қабілетті инновациялық экономиканы құрған жағдайда ғана мүмкін бола алады. Өз кезегінде шаруашылық субьектілердің және жалпы мемлекеттің экономикалық қызметі, инвестициялардың көлеміне, құрылымына, құйылу бағыттарына және тиімділігіне белгілі бір деңгейде тәуелді болып келеді. ҚР экономикасының индустриалды-инновациялық даму шарттарына сәйкес келетін, бағалау құралдары мен есептік үлгілердің біртұтас жүйесін әзірлеудің қажеттілігі туындайды.
Әлемдік экономиканың жаһандануы мен халықаралық бәсекелестіктің күшеюі жағдайында, жаңа нарықтық белестерді игеру, технологияларды жаңарту, ұйымдастырушылық және технологиялық жаңалықтар енгізу мемлекеттің индустриалды-инновациялық дамуының маңызды элементі болып табылады.
Бұдан басқа, қазіргі әлемдік экономиканың даму тенденциялары адами капиталдың тізгінін үзді дамуын қажет етеді. Аталған фактор әлемдік инновациялық дамудың ең маңызды сипаттамасы болып табылады. Білімінің жедел таралуын қамтамасыз ететін кадрлар мобильділігінің де мәні зор.
Инновациялық белсенділіктің жедел өсімін қамтамасыз ету үшін ақпараттық технологияларды да дамыту қажет. Ал білімнің таралу үдерісін алсақ, ол баяғыдан-ақ жеке ұлттық экономикалардың шегінен шығып кеткен болатын.
Жаһандану трансұлттық компаниялардың неғұрлым жоғары дәрежеде қатал бәсекелестікті жүргізуді мұқтаж етеді. Сонымен қатар бәсекелестік ортаның тығыздылығы, мамандану мен инновациялардың оқшаулану процесстерін ынталанырады.
Бүгінгі таңда қоғамда ұлттық инновациялық жүйені (ҰИЖ) қалыптастырудың түрлі нұсқалары талқылануда. Бірақ бұл үдеріс естен тандыратындай сипатта болмас үшін, аралық институттардың стратегиясы деп аталатын, неғұрлым өнімдірек жолды қолдану қажет. Алғашқы кезеңдерде ол мемлекеттің абсорбциялық қабілеттерін өсіруге себепші болатын механизмдердің құрылуын қарастыру қажет. Ал әлемдік технологиялық деңгейге жақындаған сайын, бұл механизмдерді инновациялық дамудың жеке меншік институттарымен толықтыру қажет.
Ал инновациялардың экономикалық тиімділігін бағалау үшін, төмендегі әдістемелік ұсыныстарды ескірген жөн:
oo инновациялардың тиімділігі тек табыстың ортақ салмағына ғана емес, өсімнің қарқындылығына да тәуелді;
oo инноваицлярады енгізудің есептік жылын, оларды пайдаланудың бастапқы жылын, инвестицияларды пайдаланудың соңғы жылын нақты белгілеу қажет;
oo инновациялардың тиімділігін бағалағанда қолда бар есептеулердің неғұрлым тиімді нұсқасын таңдау мүмкіндігінің болуы;
oo инновациялардың тиімділігін бағалау әдісі құрастырушылардың, өндірушілердің, тұтынушылардың және бюджеттің қызығушылығын ескеретін, бағалық көрсеткіштер жүйесінде негізделуі керек;
oo инновациялардың құрылуынан, енгізілуінен және пайдалануынан интегралды әсерді шағылыстыру көрсеткіштерін қамтитын жаңалықтарды енгізу тиімділігін бағалау әдістерінің қолданылуы, инновациялар тиімділігінің кешенді бағасын беріп қана қоймай, сондай-ақ инвестициялық қызметтің әрбір қатысушысының үлесін нақты анықтауға мүмкіндік береді;
oo инновациялардың тиімділігін бағалау үшін дисконттау әдістерін ғана емес, компаутинг және аннуитет әдістерін де қолдаған маңызды;
oo инновациялардың тиімділігін бағалағанда, есептік жылдың бір жолғы шығындарын келтіру және инновацияның өндірушілері мен инвесторлардың қызығушылығын ұйғару салынған капиталға табыстың екі нормасын қолдануға болады.
Ұсынылып отырған инновациялардың тиімділігін бағалау әдістері әмбебеп екендігін және оларды инвестициялық жобалардың тиімділігн бағалау үшін де қолдануға болатындығын ескерген жөн. Жоғарыда айтылғандарды ескерсек, инновациялардың тиімділігін бағалау үшін көрсеткіштердің экономикалық мазмұнына қарамастан, олардың бір түрі емес, толық жүйесі пайдаланылуы керек.
Қазақстандағы инвестициялық мәселелердің барлығы, сайып келгенде, бір мәселеге жүгенеді - инвестиция үшін ақшаны қандай көздерден және тиімді шарттармен қарызға алуға болады. Содан кейін үдеріс кездейсоқтық сипатта болады. Бұдан сол ақшаны қай жерге инвестициялауға болатынын ұғынамыз, не болмаса, отандық немесе шетел срапшылары ойға салады. Шетел тәжірибесін қолданамыз.Бұл тактика қате. Себебi басты мәселе, инвестициялық ресурстарды барынша тиiмдi пайдалану, сондай-ақ неғұрлым жоғары қаржылық әсердi қамтамасыз eтeтiн инвестициялық жобалардың тiзiмдемесiнiң iшiнен неғұрлым тиiмдiсiн нақты және алдын ала таңдап алу мәселелерiн қамтиды.
Бұл ретте негізгі құралдарға салынатын инвестициялардың тиімділігі әр түрлі факторларға байланысты. Бұл факторлардың негізін инвестицияларды тәжірибелік қолдану, инвестициялардың өтелу мерзімі, инфляция, жобаның өмірлік циклі ішіндегі инвестициялардың рентабельділігі, салымдардан түсетін құралдардың толық келуі және де капитал салымдарының басқа да баламалы түрлерінің болуы құрайды.

2.2 Самұрық-Қазына ұлттық әл-ауқат қоры АҚ-ның инвестициялық-инновациялық жобаларын талдау

Самұрық-Қазына ұлттық әл ауқат қоры акционерлік қоғамы Ұлттық экономиканың бәсекеге қабілеттілігі мен тұрақтылығын қамтамасыз ету жөніндегі кейбір шаралар туралы Қазақстан Республикасы Президентінің 2008 жылғы 13 қазандағы № 669 Жарлығына және Қазақстан Республикасы Президентінің 2008 жылғы 13 қазандағы № 669 Жарлығын іске асыру жөніндегі шаралар туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 17 қазандағы № 962 қаулысы на сәйкес Қазына орнықты даму қоры акционерлік қоғамы мен Самұрық мемлекеттік активтерді басқару жөніндегі қазақстандық холдингі акционерлік қоғамын біріктіру жолымен құрылды.
Самұрық-Қазына ұлттық әл ауқат қоры ұлттық экономиканың бәсекеге қабілеттілігі мен тұрақтылығын арттыру және әлемдік нарықтағы өзгерістердің елдегі экономикалық өсуге ықтимал жайсыз әсер етуі факторларынан сақтандыру үшін құрылды.
Ұзақ мерзімді құндылықтарын күшейту және әлемдік нарықта бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін ұлттық даму институттарының, ұлттық компаниялар мен басқа да заңды тұлғалардың өзіне меншік құқығында тиесілі акциялар пакеттерін (қатысу үлестерін) басқару Қорды негізгі мақсаты болып табылады.
Қор қызметінің негізгі қағидаттары мыналар болып табылады:
* Қордың жалғыз акционері ретінде мемлекеттің мүдделерін сақтау;
* Қордың және оның компаниялары қызметінің ашықтығы, тиімділігі және икемділігі;
* шешімдер қабылдауда және оларды іске асыруда кезінде жүйелілік және шұғылдық;
* жауаптылық және есептілікте болу.
Қор қызметінің негізгі бағыттары мыналар болып табылады:
* ұлттық экономиканы жаңғыртуға және әртараптандыруға жәрдемдесу;
* елдің экономикасын тұрақтандыруға жәрдемдесу;
* компаниялар қызметінің тиімділігін арттыру.
Қазақстан Республикасы Президентінің Жолдауларын, Қазақстан Республикасының Индустриялық-инновациялық дамуының 2003-2015 жылдарға арналған стратегиясын, Қазақстанның 30 корпоративтік көшбасшысы бағдарламасын, компаниялардың алдына қойылған мақсаттар мен міндеттерді іске асыру шеңберінде жаңғырту мен әртараптандыру Қордың және компаниялар қызметінің негізгі бағыты болып табылады.
Қор экономиканың шынайы секторына инвестициялар тарту, өңірлерде жұмыстарды жандандыру, салааралық және өңіраралық байланыстарды нығайту жөніндегі мәселелерді жылдам әрі шұғыл шеше отырып және бар басымдықтар мен мүмкіндіктерді барынша қолдана отырып Қазақстан Республикасының Үкіметіне барынша жәрдемдесу үшін танылған.
Қор тобының құрылымына 589 компания, оның ішінде Самұрық-Қазына корпоративтік орталығы, барлық деңгейлердегі 369 еншілес ұйымдар (бұдан әрі - ЕҰ) және Ұлттық әл-ауқат қоры туралы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Қордың тобына кірмейтін заңды тұлғаларды және банктерді қоса алғанда, 219 қауымдасқан және бірлесіп бақыланатын ұйымдар кіреді. Қордың қаржылық есептілігін шоғырландыру кезінде ЕҰ мынадай сегменттер бойынша топталады:
* Мұнай-газ
* Тау-кен өнеркәсібі
* Тасымалдау
* Телекоммуникациялар
* Энергетика
* Қаржы институттары және даму институттары
* Корпоративтік орталық және жобалар.
Шоғырландырылған қаржылық есептілікке 35 елеулі еншілес ұйымдар кіргізілді.
Самұрық-Қазына АҚ инновациялық жобаларының тізімі
Қазіргі кезде Самұрық-Қазына АҚ 8 ірі ұлттық компаниялардың 19 инновациялық жобаларын бақылауда:
Кесте 1 - ҚазМұнайГаз ҰК АҚ

Жобаның атауы
Жобаның қысқаша сипаттамасы
1
Деароматизациялау катализаторлары және реактивті отындарды алу технологиясы
Деароматизациялау катализаторларды жасау және РЕ, Т6 маркалы реактивті отындарды алу технологиясы
2
Конденсаттарды фенол, күкіртті сутегі мен мұнайөнімдерінен жергілікті тазарту жүйесі
Зарарсыздандыру және шыныққан бетті ұнтақ не кесек электродтарды пайдалану арқылы Е-200 қондырғылған технологиялық қонденсатты фенол, күкіртті сутегі мен мұнай өнімдерінен тазартудың жаңа электрохимиялық технологиясын әзірлеу
3
Табиғиілеспе газдарды қайта өңдеу арқылы қозғалтқыш отынын өндіру технологиясы
Ілеспе газды қайта өңдеу арқылы жаңа катализаторлар мен мұнай-химиялық синтез өнімдерін өндіру. Жоба шеңберінде ілеспе мұнай газдар технологиясын бағалы өнімдерге айналдыру көзделуде

4
Қабаттардағы мұнай
Берудікөтеру,тасымалды
оңтайландыру және мұнайды қайта өңдеу әдістерінің 3D гидродинамикалық модельдерге арналған бағдарламалық қамтамасыз ету
Қабаттардағы мұнай беруді көтеру, тасымалды оңтайландыру және мұнайды ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.