Қазақстанның Болон процесіне енуі

Жоспар:
І.Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
Болон процесі деген не?
Болон процесінің шарттары
Қазақстанның Болон процесіне енуі
ІІІ.Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер

1. http://alashainasy.kz/interested/20078/ «Республикалық қоғамдық-саяси
күнделікті газет»

2. http://nkaoko.kz/kz/bolon_process/ «БІЛІМ БЕРУ САПАСЫН
ҚАМСЫЗДАНДЫРУ ТӘУЕЛСІЗ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ АГЕНТТІГI (БСҚА)»

3. http://kazgazeta.kz/?p=2934 «Қазақ газеттері»

4. http://alashainasy.kz/society/3706/ «Республикалық қоғамдық-саяси күнделікті
газет»

5. http://www.kstu.kz/armtu-bolon-protsesi/?lang=kz «Қарағанды Мемлекеттік
Техникалық Университеті»

Пән: Социология, Демография
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Болон процесі - еуропалық жоғары кәсіби білімде біртұтас жалпы - еуропалық білім кеңістігін қалыптастыруға бағытталған жаһандану үрдісінің көрінісі. Алғашқы еуропалық университеттің отаны - Болонья қаласының (Италия) құрметіне аталған Болондық декларациямен (1999 ж.) бекітілген. 2004 жылға дейін Болондық процеске 40 ел мүше болды. Мүше-мемлекеттердің ағымдағы мәселелерін талқылау мақсатында мерзімдік кездесулерді ұйымдастыруды көздейді. [1]
Болон процесі демократиялық жоғары технологиялық ақпараттық нарықтық қоғам талаптарына сай келетін және жеке бағыттылықты, тандау еркіндігін және өзіндік білім жолын игерумен, білім жинаудың ақпараттық-ізденімпаздық сипатын қалыптастыруды мақсат түтады. Болон процесінің басты мақсаттарының құрамында еуропалық мәдени құндылықтарды дамытудағы университеттердің негізгі басты орнын мойындау; жоғары білімді қоғам талаптарына сай бейімдеу қажеттігі; білім орталықтарына қол жеткізу мақсатындағы азаматтардың жұмылуы; түлектердің кәсібін айқындауда түсінуге жеңіл, салыстыруға боларлықтай дәрежелер мен мамандықтар қабылдау; әртүрлі мәдениеттерге, тілдерге, ұлттық жүйелерге сыйқұрметпен қарау; университеттік автономияны және академиялық еркіндіктерді дамыту; үздіксіз білім беру; Болон процесі мүшелерінің арасында сенім философиясын орнату жатады. Ресмизаңдық тұрғыда Болон процесі Батые Еуропа мен Қазақстанда қалыптасқан кәсіби білім деңгейін біркелкі "бакалавр-магистр" формуласымен теңестіріп, қазақстандық жоғары білім құжаттарының Еуропада мойындалуына жол ашып, мүмкіндік береді.[3]
1999 жылдың 19 маусымында, Болон қаласында өткен арнайы конференцияда 29 еуропалық елдердің министрлері Еуропалық жоғары білім аймағы декларациясын басқаша Болон декларациясын қабылдауы, Процестің ресми басталуы болып саналады. Болон процесіне басқада елдердің қосылуына болады. Кейіннен үкіметаралық кездесулер Прагада (2001), Берлинде (2003), Бергенде (2005), Лондонда (2007), Лувенде (2009), Будапешт-Венада (2010) өткізілді. Қазіргі таңда Болон процесі 47 елді біріктіруде.
Болон процесі - жалпы қызмет принциптеріне негізделген жоғары білімнің біріңғай еуропалық жүйесінің құрылу процесі.
Еуропалық білімнің бәсекелестікке қабілеттілігін және тартымдылығын жоғарылату;
ұлттық білім жүйелерін жақындастыру;
жоғары білімнің ұлттық жүйесін реформалауды қарастыратын жоғары білімнің құрылымдық қайта құрылу процесі, көпдәрежелі жоғары білімді енгізу;
академиялық кредиттер жүйесін қабылдау;
білім сапасын бақылау;
студенттер мен оқытушылардың мобильділігін кеңейту;
нәтижелерге және студенттікорталықтандырылған оқытуға бағытталу - Болон процесі шеңберіндегі басты ұстанымдарға жатады.
Болон реформалары нәтижелерге бағытталу және студенттік орталықтандырылған оқыту терминдерімен сипатталады. Бұл жерде сөз, оқыту нәтижелерін кең мағынада түсінуде болып отыр. Осы терминдер ECTS, модуляризациямен және институционалдық еркіндікпен байланыста болуды болжай отырып, педагогикалық практиканың алға жылжуының негізгі элементтері болуы керек.[4]
Болон процесінің үш деңгейінің арасында баланс болу керек: өкіметке, жоғары оқу орындарына және студенттерге қатысты еуропалық деңгейде белгіленген мақсаттар; процесті жүзеге асырудағы жоолардың алатын негізгі рөлі; ұлттық стратегиялардың рөлі және алдыңғы екі деңгейдің бірігуіндегі және әрбір елдегі процестерге көмек көрсетудегі заңдылықтар.
Болон процесі - еуропа аймағындағы жоғары білім беруді және ғылыми зерттеулерді қорғау және жақсарту құралы, мөлдірлік пен мобильділікті көтеру құралы болып табылады. Болон процесі жоғары оқу орнының қоғамдағы орнын мойындайды және сапаға ерекше мән береді, бірақ сапаны қолдау мен оны жоғарылату, жүйе мен оның кадрларына берілетін мемлекеттік инвестицияны көтеруді талап ететіндігін айтады.
БОЛОН ПРОЦЕСІ - жоғары бімнің біртұтас еуропалық кеңістігін құру мақсатында Еуропа елдерінің білім жүйесін жақындастыру және гармонизациялау процесі.
Болон процесінің негізгі мақсаттары:
- жоғары бiлiмнiң еуропалық аймағы - бұл азаматтардың жұмысқа орналасу мүмкіншілігін жоғарлату мақсатында ұтқырлығын дамытудағы маңызды бағыт;
- еуропаның зияткерлік, мәдени, әлеуметтік және ғылыми-техникалық потенциалын құру және нығайту; еуропалық жоғары мектептің әлемдегі мәртебесін жоғарлату;
- басқа білім жүйелерімен студенттерге, қаржыға, ықпалға күресу мақсатында еуропалық жоғары оқу орындарының бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз ету; ұлттық жоғары білім жүйелерінің жоғары салыстырылымдылығы мен сәйкестілігіне жету; білім сапасын арттыру;
- еуропалық сана қозғалтушысы болып қарастырылатын, еуропалық мәдени байлықты дамытудағы универстеттердің маңыздылық орнын жоғарлату.
Болон процесіне қосылу
Болон процесіне елдер ерікті негізде, тиісті декларацияға қол қоюы арқылы қосылады. Олар өзіне, кейбірі мерзімдермен шектелген, нақтылы міндеттемелерді жүктейді:
:: 2005 жылдан бастап Болон процесiне қатысушы елдердің ЖОО барлық бiтiрушiлерiне бакалавр және магистр дипломдарына бiртұтас үлгiлі еуропалық қосымшаларын тегін беруді бастау;
:: 2010 жылға дейін ұлттық білім жүйелерін Болон декларациясының қағидаларына сай реформалау.
Болон процесін басқару құрылымы
Болон процесін дамыту және құрылым жөніндегі барлық сұрақтарға шешім қабылдайтын жоғары орган, екі жылда бір жиналатын, қатысушы елдердің министрлер мәжілісі болып табылады. Министрлер мәжілістері арасында Болон процесінің басқарушы органы болып Болон жұмыс тобы (Bologna Follow-up Group) болып саналады, оның құрамына әр елдің 2-3 өкілі кіреді, әдетте біреуі тиісті министрліктен және біреуі елдің академиялық бірлестігінен. Болон жұмыс тобына сол мерзімде Еуроодақта төрағалық ететін елдің өкілі төрағалық етеді. Топ Болон процесі сұрақтарына қатысты халықаралық тақырыптық семинарлар кестесін бекіту, кезекті министрлер мәжілісіне ақпарат жинақтау, мәжіліске енгізу алдында қатысушы елдердің баяндамаларын талқылаумен айналысады және т.б.
Қазақcтанның Болон процесіне қосылуы
Болон процесінің толыққанды қатысушысы болып 2010 жылдың наурызында Қазақстан Болон декларациясына қол қойды. Қазақстанның Болон процесіне қатысуының негізгі мақсаты - европа біліміне қолжеткізуді кеңейту және оның сапасын көтеру.
Болон процесіне қосылу Қазақстанның жоғары мектебінің дамуының негізгі бағыттары мен артықшылығын анықтады. Әлемдік білім кеңістігіне ену ұлттың зияткерлік потенциалы мен бәсеке қабілеттілігі қарқынды түрде өсуіне себепкер болады. Қазақстан өзіне алған міндеттемелері бойынша 2020 жылға дейін келесі іс-шаралар атқарылуы тиіс: ашықтылықты қамтамасыз ету, біртипті білім циклдерін кең ауқымды тарату арқасында барынша жоғары түрде салыстыру, бірыңғай білім несиелерінің жүйесін енгізу, алынып отырған біліктілікті арттыру мамандықтарының бекітілген қалыптарының бірдей болып келуі және екіжақтылығын қабылдау, мамандардың білім сапасын қамтамасыз ететін дамыған құрылымдарды құру және т.б.[3]
Еліміздің жоғары білім беру жүйесі Болон процесіне қосылуына орай Жоғары оқу орындарында бірқатар өзгерістер болды. Осындай жаңашыл өзгерістер әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде алғашқылардың бірі болып қолға алынды. Қазіргі кезде Болон процесінің стандарттары зерттеліп, олар білім беру жүйесіне қарқынды енгізілуде. Оқу процесіне енгізіліп, іске асырылып жатқан осындай жаңа құбылыстардың артық-кем тұстарын саралаудың алдында Болон процесінің мән-мазмұнын жете түсініп алған орынды деп санаймыз.
Сонымен, Болон процесі дегеніміз - Еуропа елдерінің ортақ білім жүйесін құруды мақсат етіп, Италияның Болонья қаласында Еуропаның 29 мемлекетінің білім министрлері қол қойған декларация. Аталған құжат қол қойылған қаланың атауына орай, Болон процесі атауына ие болған.
Процесс 2010 жылы мынадай негізгі мақсаттарға қол жеткізуді көздеуде:
● жоғары білімнің Еуропа аймақтық ортақ кеңістігін қалыптастыру. Бұл азаматтардың осы елдер арасында ешбір кедергісіз жұмысқа орналасуына мүмкіндік береді;
● Еуропаның интеллектуалдық, мәдени, әлеуметтік және ғылыми-техникалық әлеуетін қалыптастыру және нығайту; әлемде еуропалық жоғары мектептің беделін арттыру;
● еуропалық жоғары оқу орындарының басқа білім беру жүйелерімен салыстырғанда, бәсекеге қабілеттілігін күшейту; ұлттық жоғары білім беру жүйесінің сәйкестігіне, жоғары білімнің сапасына қол жеткізу;
● университеттердің еуропалық мәдени құндылықтарды дамытудағы орталық ролін күшейту, бұл ретте университеттер еуропалық сананың ордасы, әрі жалғастырушысы ретінде қаралады.
Басқа елдер Болон процесіне ерікті түрде қатыса алады. Декларацияға қол қою арқылы олар өздері орындауы тиіс міндеттемелер алады. Бұл міндеттемелердің бірқатары мынадай мерзімдермен шектелген:
● 2005 жылдан бастап. Болон процесіне қатысушы елдердің жоғары оқу орнын бітіруші барлық түлектеріне бакалавр және магистр дипломдарына бірдей үлгідегі тегін еуропалық қосымша беру;
● 2010 жылға дейін Болон процесінің негізгі талаптарына сәйкес, ұлттық білім беру жүйесін реформалау.
Енді Болон процесінің негізгі өлшемдеріне келейік. Олар мыналарды қамтиды:
● Жоғары білімнің үш деңгейлі жүйесі;
● ECTS академиялық несиелері;
● ЖОО студенттерінің, оқытушылары мен басқарушыларының академиялық икемділігі (ортақ білім кеңістігі бойынша еркін жүріп-тұруы);
● дипломға еуропалық қосымша беру;
● жоғары білім сапасын қадағалау;
● біртұтас еуропалық зерттеу кеңістігін құру.
Болон процесінің ұсынбалы өлшемдеріне мыналар жатады:
● ортақ еуропалық бағалау;
● студенттердің белсенді түрде қатысуы;
● тұрмысы нашар студенттерге әлеуметтік қолдау көрсету;
● өмір бойы білім беру.
Болон процесінің факультативтік өлшемдеріне төмендегілер жатады:
● білім мазмұнын дайындық бағыттары бойынша үйлестіру;
● студенттердің өз таңдаулары бойынша іріктеліп алынған курстар арқылы оқыту;
● модульдік жүйе;
● қашықтан оқыту, электрондық курстар;
● студенттер мен оқытушылардың академиялық рейтингтері.
Міне, Болон процесінің негізгі өлшемдері осылар. Сонымен бірге, бұл процесс жоғары оқу орындарының автономдылығын қуаттайды.
Сонымен Болон процесінің негізгі мақсаты ортақ білім кеңістігін құру арқылы, Еуропа елдерінің ұлттық білім беру жүйесіне өз серіктес жоғары оқу орындарында қолданылып жүрген ең үздік тәжірибелерді, озық ғылыми жаңалықтарды, дарынды студенттер мен білікті мамандарды тарту. Бұл студенттердің, оқытушылардың, басқарушы қызметкерлердің осы кеңістік аясында еркін жүріп-тұруына мүмкіндік беру арқылы іске асырылады. Соның нәтижесінде біртұтас Еуропа әлемдік білім нарығында тартымдылыққа, басымдыққа ие болады.
Қазақстанда Болон процесіне қосылу мәселесі 2003 жылдан басталды. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.