Желілік әкімшілік етудің мақсаттары мен міндеттері

Мазмұны

1 ЖЕЛІЛІК ӘКІМШІЛІК ЕТУДІҢ МАҚСАТТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ
1.1 КҮРДЕЛІ ТАРАТЫЛҒАН КЖ.ДЕГІ ЖЕЛІЛІК ӘКІМШІЛІК ЕТУДІҢ МАҚСАТТАРЫ
2 ЖЕЛІАРАЛЫҚ ӨЗАРА ӘСЕРЛЕСУ МОДЕЛЬДЕРІ (OSI МОДЕЛІ, TCP/IP МОДЕЛІ).
2.1OSI МОДЕЛІ.
2.2 TCP/IP МОДЕЛІ.
2.3 TCP/IP ХАТТАМА АҒЫМЫНЫҢ АРТЫҚШЫЛЫҒЫ

Әдебиеттер тізімі

1. Таненбаум Э
Компьютерлік желілер (3-ші басылымы.)
ағылш. ауд — С.-Пб.:"Питер", 2002 — 848 с
2. Олифер В. Г., Олифер Н. А
Компьютерлік желілер. Принциптері, технологиялары, хаттамалары: ЖОО арналған. 3-ші басылымы
С.-Пб.: "Питер", 2005 — 960 с
3. Руссинович М., Соломон Д
Microsoft Windows-тың ішкі құрылғылары: Windows Server 2003, Windows XP и Windows 2000. Мастер-класс. 4-ші басылымы
М.: Басып шығарушы "Русская редакция"; СПб.: Питер, 2006. 992 стр.: ил
4. Рассел, Ш. Кроуфорд, Дж. Джеренд
Microsoft Windows Server 2003. Әкімгер анықтамасы
М.:Эком, 2005 — 1391 с
5. Вишневский А., Кокорева О., Чекмарев А
Microsoft Windows Server 2003. Орысша нұсқасы
С.-Пб.: БХВ-Петербург, 2003 — 1120 с
6. Уильям Р. Станек
Microsoft Windows Server 2003. Әкімгер анықтамасы
М.: Шығарушы-сауда үйі "Русская редакция", 2004 - 648 с
7. Microsoft Windows 2000 желілік ортасын басқару. Оқулық курс MCSA/MCSE
М.: Шығарушы-сауда үйі "Русская редакция", 2003 — 896 с
8. Microsoft Windows 2000 Server. Оқулық курс MCSA/MCSE (3-е изд.)
М.: Шығарушы-сауда үйі "Русская редакция", 2002. — 870 с
9. Microsoft Windows 2000 Active Directory Services. Оқулық курс
М.: Шығарушы-сауда үйі "Русская редакция", 2001 — 800 с

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе
Бұл реферат сіздерді желілік әкімшілік етушінің өз кәсіпшілік қызметі барысында атқаратын міндеттерінің негізгі базасымен таныстырады , сонымен қатар мұнда желіаралық әрекеттестіктің екі танымал үлгісі суреттелген.
Заманауи бірлескен ақпараттық жүйелер өз табиғаты бойынша әр қашан көп тараған жүйе болып табылады. Қолданушылардың жұмысшы станциялары, қосымшалардың серверлері, базалардың серверлері және неше түрлі желілік түйіндер үлкен аумақтарға бөлінген. Үлкен компаниялардың кеңселері мен алаңдары әр-түрлі технологиялармен және желілік құрылғыларды қолданатын коммуникацияның әр түрлерімен жалғасқан.Мазмұны

1 ЖЕЛІЛІК ӘКІМШІЛІК ЕТУДІҢ МАҚСАТТАРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ
1.1 КҮРДЕЛІ ТАРАТЫЛҒАН КЖ-ДЕГІ ЖЕЛІЛІК ӘКІМШІЛІК ЕТУДІҢ МАҚСАТТАРЫ
2 ЖЕЛІАРАЛЫҚ ӨЗАРА ӘСЕРЛЕСУ МОДЕЛЬДЕРІ (OSI МОДЕЛІ, TCPIP МОДЕЛІ).
2.1OSI МОДЕЛІ.
2.2 TCPIP МОДЕЛІ.
2.3 TCPIP ХАТТАМА АҒЫМЫНЫҢ АРТЫҚШЫЛЫҒЫ

1 Желілік әкімшілік етудің мақсаттары мен міндеттері

Желілік әкімшілік етушінің негізгі міндеті бұл - бүкіл күрделі жүйенің сенімді, тоқтаусыз, кауіпсіз және өнімді жұмыс істеп тұруын қамтамасыз ету.
Бұл желіні біз есептеуіш қорлардың нәтижелі жұмысын қамтамасыз етіп тұрған бағдарламалы , аппараттық және коммуникациялы құралдардың жиынтығы ретінде қарастырайық. Бүкіл желіні шартты түрде 3 категорияга бөлуге болады:

oo жергілікті желі (LAN, Local Area Network);
oo глобальді желі (WAN, Wide Area Network);
oo қалалық желі (MAN, Metropolitan Area Network).
Глобальді желі бір бірінен алыста орналасқан абоненттер арасында байланыс құруға мүмкіндік береді. Бұл желілер салыстырмалы түрде баяу жылдамдықпен істейді және ақпарат алмасуда едәуір кедергі келтіруі мүмкін. Глобальді жүйелерді ұзындығы мыңдаған шақырымға созылады. Сондықтан олар қалай болғанда да ел масштабы жүйелерімен интеграцияланған.
Қалалық желі жақында орналасқан территориялық құрылымдар арасын байланыстырады және орташа және жоғары жылдамдықтарда жұмыс істейді. Олар ақпарат алмасуға аз кедергі жасағанмен, алыс қашықтықтарда жылдам байланыс жасай алмайды. Қалалық желінің ұзындықтары бірнеше шақырымнан - ондаған, жүздеген шақырымдарға созылады.
Локальді желі дербес компьютерлер арасында ақпарат алмасудың өте жылдам түрін құрайды. Типтік локальді желі көбінесе бір ғимарат аумағында орналасады. Локальді желінің ұзындығы бір шақырымнан аспайды. Оның негізгі қызметі бірге жұмыстау үшін қолданушыларды біріктіру ( көбінесе бір компанияның немесе бір ұйымның ).
Локальді және глобальді желілердің ақпарат алмасу механизмдерінде үлкен айырмашылық бар. Глобальді желіде абонентер арасында ақпарат алмасу басталмастан бұрын жалғасу орнатылады(сеанс). Ал локальді желіде алдын ала қосылуды қажет етпейтін басқа әдіс қолданылады, яғни ақпараттар пакеті қабылдаушымен жалғасу бар немесе жоқ екені ескерілместен жіберіледі.
Бұл екі желінің ақпарат алмасу жылдамдықтарынан басқа да айырмашылықтары бар. Локальдік желіде әр компьютердің ақпарат алмасу орталығымен байланыстратын өзіндік желілік адаптері болады. Қалалық желілерде белсенді коммутациялаушы құрылғылары бар. Ал глобальді желілер әдетте байланыс каналдарымен біріккен қуатты сапар желіктегіш пакеттерімен қаматамасыз етілген. Сондай-ақ желілер жеке меншік немесе жалпы қолданушы желісі болуы мүмкін.
Желілік инфражүйе шартты түрде келесі дейгейлерге бөлуге болатын түрлі компоненттерден тұрады:

* Кабелдік жүйе және коммуникациялардың құралдары
* Белсенді желілік құрылғы
* Желілі хаттамалар
* Желілі қызмет
* Желілі қосымша

Бұл деңгейлердің әр қайсысы өз ішінен түрлі - түрлі деңгейше мен компонентерден тұруы мүмкін. Мысалы, кабельдік жүйе коаксиальдік жүйе және оптоволокнаның өрілген жұбы (экрандалған және экрандалмаған) негізінде қалануы мүмкін. Белсенді желілік құрылғы келесі жабдықтаулардан тұрады: қайталаушылар(репитеры) , көпірлер, концентраторлар, комутаторлар, сапар желіктегіштер. Корпоративтик желілерде желілік хаттамалардың қомақты жиындары қолданылуы мүмкін:

1. Инфрақұрылымды желі қызметі DNS, DHCP, WINS;
2. Файлдар мен басып шығару қызметі
3. Каталогтар қызметі (мәселен Novell NDS, MS Active Directory);
4. Хабар алмасу қызметі ;
5. Ақпараттар базасына рұқсат алу қызметі.

Желінің жұмыс жасауының ең жоғарғы деңгейі - - желілік қосымшалар.
Қолданушылардан бүкіл желілердің және машиналардың көптүрлілігін жасыратын стандартандырылған ақпарат алмасу әдісі арқасында желі әр - түрлі компьютерлік жүйелердің бір - бірімен өзара байланысуын жеңіл болуын қамтамасыз етеді.
Бір желіде жұмыс істейтін барлық құрылғылар бір тілде байланысуы қажет - яғни, ақпараттарды басқа құрылғылар түсіне алатындай жалпыға бірдей алгоритмді форматта. Стандарттар - желілерді біріктіру барысындағы ең негізгі фактор.
Желі жұмысын бұдан толық сипаттау үшін арнайы модельдер жасалынған. Қазіргі уақытта жалпыға бірдей модельдер OSI (Open System Interconnection) және TCPIP (немесе DARPA моделі)модельдері болып табылады. Бұның екеуі де төмендегі бөлімдерде қарастырылады.
Күрделі тармақталған корпоративті желідегі желілік әкімшілік етудің міндеттерін анықтамас бұрын, корпоративтік желі (КЖ ) терминінің анықтамасын қалыптастырайық. Корпарация сөзі орталықтанған басқарумен жұмыс істейтін және ортақ міндеттерді орындаушы кәсіпорындардың бірлестігі дегенді білдіреді. Сондай - ақ кәсіпорындар, корпорация құрамындағы бөлімдер мен әкімшілік кеңселер әдетте бір - бірінен айтарлықтай алыс орналасқан болып келеді. Осындай кәсіпорындар бірлестігін орталықтан басқару үшін корпоративті желі пайдаланылады.

КЖ-нің негізгі міндеті ұйым қолданатын түрлі қосымшалар арасындағы ақпаратты алмасуды қаматамасыз ету. Қосымша дегенімізді қолданушыға қажет бағдарламалық қамтамасыз ету деп түсінеміз, мысалы бухгалтерлік бағдарлама, тексті өңдеу бағдарламасы, электрондық пошта және т.б. Корпоративтік желі қосымшаларға, көбінесе географиялық түрлі аймақта орналасқандар үшін, бірлесіп әрекет қылуына мүмкіндік береді және алыстағы қолданушыларға жол ашады. Төмендегі Сурет 1.1.- де корпоративтік желінің жалпыланған функционал сызбанұсқасы көрсетілген.
Өзара байланысқан локальді желі корпоративті желінің міндетті түрдегі компоненті болып табылады.
Жалпы алғанда корпоративті желі байланыс желілерімен біріккен түрлі бөлімшелерден тұрады. Олар глобальді (WAN) немесе қалааралық(MAN) болуы да мүмкін.

Сурет 1.1. КЖ-нің жалпыланған сызбанұсқасы

1.2 Күрделі таратылған КЖ-дегі желілік әкімшілік етудің мақсаттары

1. Желіні жоспарлау

Әдетте үлкен желілерді жоспарлау және жөндеу жұмыстарымен арнайы интегратор-компаниялар айналысатынына қарамастан, желілік әкімшілік етушіге желі құрылымына жиі жоспарлаулар мен өзгерістер енгізуіне тура келеді яғни, жаңа жұмыс орнын қосу, желілік хаттамаларды қосу немесе жою, желілік қызметтерді қосу немесе жою, серверлерді орнату, желіні сегменттерге бөлшектеу және т.б. Бұл жұмыстар жаңа құрылғылар, түйіндер немесе хаттамалар қосылған немесе ажыратылған кезде жалпы желінің бүтіндігін бұзып кетпес үшін, олардың жұмыстау жылдамдығына әсер етпеу үшін, қосымшалар, қызметтер және желілік инфрақұрылымдарын бұзып кетпеуі үшін алдын ала мұқият жоспарлануы қажет.
2. Желілік түйіндерді орнату және баптау (белсенді желі жабдықтау құрылғыларын, дербес компьютерлерді, серверлерді, коммуникация құралдарын).
Бұл жұмыстарға келесілер кіреді - компьютердің баптауына сәйкес ДК-дің желілік адаптерін ауыстыру, Түйіндердің желілік параметрлерінің өзгерістерімен сәйкес келетін басқа кіші желіге желілік түйінді тасымалдау(ДК, белсенді жабдық серверлері), жұмыс орындарының баптауына сәйкесетін жүйелік принтерлерді қосу немесе алмастыру.
3. Желілік хаттамаларды орнату және баптау.
Бұл үшін келесі міндеттер жүктеледі - корпоративтік желінің базалық желілік хаттамаларын баптау және жоспарлау, желілік хаттамалардың жұмысын тестілеу, хаттамалардың үйлесімді конфигурацияларын анықтау
4. Желілік қызметті баптау және орнату
Корпоративті желіде желілік қызметтердің үлкен жиынтығы болуы мүмкін. Желілік қызмет әкімшілік етуінің негізгі міндеттерін қысқаша баяндап өтелік:
1. Желілік инфрақұрылымның қызметін орнату және баптау (DNS, DHCP, WINS қызметі, маршруттандыру , виртуальді жеке желі , алысталған рұқсат қызметі )
2. Қазіргі кездегі барлық желі қызметінің негізгі бөлігі болып табылатын файл және басып шығару қызметін орнату және баптау;
3. Желілік ресурстарға кіруді басқару және корпоративті жүйенің қауіпсіздігін құрайтын каталогтар қызметін басқару (Novell NDS, Microsoft Active Directory)
4. Хабар алмасу қызметін әкімшіліктендіру (электрондық пошта жүйесі);
5. Ақпараттар базасына ену қызметін әкімшіліктендіру

5. Ақауларды іздеу

Желіге әкімшілік етуші кең көлемде ақаулар спектрін таба білуі қажет - жұмыс станциясындағы желілік адаптердің ақауынан бастап комутаторлар мен маршруттаудың жеке порттарының ақауына дейін және де желілік хаттамалар мен қызметтердің теріс бапталуларын да.
6. Желінің тар орындарын іздеу және желі жұмысының тиімділігін арттыру.
Желілік әкімшілік етушінің міндетіне желі жұмысына талдау жасау және желілік жабдықтауды ауыстыруды немесе жұмыс орындарын модернизациялауды немесе желінің жекелеген сегментерінің конфигурациясын өзгертуді қажет ететін желінің өте бір тар болып қалған тұстарын анықтау.

7. Желі түйіндерінің мониторингі
Желі түйіндерінің мониторингісінің құрамына желінің түйіндерінің қызмет атқаруын және берілген түйінге тапсырылған қызметті дұрыс атқаруын байқау кіреді.
8. Желі трафигінің монторингісі
Желі трафигінің монторингісі әр-түрлі мәселерді табуға және жоюға көмектеседі: жекелеген желі сегменттерінің жұмысының аса көп болуын, жекелеген желі құрылғыларының шектен тыс жұмысының көп болуын, желі адаптерлерінің немесе желі құрылғыларының порттарының жұмысының бұзылуын, қаскүнемдердің шабуылы немесе қажетсіз белсенділігі (вирустар тарауы, хакерлер шабуылы және т.б,)
9. Ақпаратарды қорғауды қамтамасыз ету.
Ақпаратарды қорғауды қамтамасыз ету құрамына әр - түрлі міндеттердің үлкен жиыны кіреді: ақпараттарды резервке көшірмелеу және қалпына келтіру, қолданушыларды тіркеу жазуларының және желілік қызметтердің қауіпсіздік саясатын жасау және іске асыру (парольдар күрделілігіне және оларды ауыстыру жиілігіне қойылатын талаптар), қорғалған коммуникациялар құру (IPSec хаттамасын қолдану, жеке виртуапльді желілерді құру, жіпсіз желілерді қорғау), жоспарлау, ашық кілттердерді (PKI) инфрақұрылымын енгізуі мен қызметі етуі

2 Желіаралық өзара әсерлесу модельдері (OSI моделі, TCPIP моделі).

Желіаралық өзара әсерлесу модельдері формальді және сонымен қатар желі түйіндерінің өзара әсерлесуін көрнекі сипаттауға арналған. Дәл қазіргі уақытта көп таралған және желіаралық өзара әсерлесудің стандарттарына айналған екі модельді атап өтейік: OSI және TCPIP модельдері.
Екі модель де желі түйіндерінің өзара әсерлесу процесін бірнеше деңгейге бөледі, бір түйіннің әрбір нақты деңгейі сәйкес түйіннің деңгейімен ақпарат алмасады.
Бұл модельдердің әрқайсысын екі модельдің бірігуі ретінде қарастыруға болады:

* Горизонтальді модель (бірдей деңгейде түрлі желілік түйінмен жұмыс істейтін , бағдарламалар мен процестар арасында ақпарат алмасудың бір типімен қамтамасыз ететін хаттамалар базасы арқылы );
* Вертикальді модель (көршілес деңгейлердің бір-бірімен бір желілік түйінде берілетін қызмет негізі арқылы)
Горизонтальді модельде түрлі желілік түйіндерде жұмыс атқаратын екі бағдарламаға ақпарат алмасу үшін жалпы хаттама қажет. Ал вертикальді модельде - сәйкес бағдарламалық интерфейсті қолдана отырып, қажетті өзгертуді орындайтын көршілес деңгейлер акқпарат алмасады.

2.1 OSI моделі.

1983 жылы стандартизациялаудың Бүкіләлемдік ұйымы (International Organization of Standardization, ISO) құрылғылардың әсерлесуінің бірыңғай болу мақсатында Ашық жүйелердің өзара әрекеттесуі деген жеті деңгейлі эталонды коммуникациялы модельді ұсынды яғни OSI моделі (Open System Interconnection).
OSI-дің эталонды моделі желідегі ақпарат алмасуды жеті қарапайым бөлімдерге бөледі.
OSI моделі жүйелердің әрекеттесінің стандартарының жасалуына негіз болды. Ол тек қана қажетті мақсаттың орныдалуының сызбанұсқасын анықтайды да орындалуының нақты сипаттамасын бермейді. Бұл OSI моделі үшін жасалынған белгілі бір технологиялары бар нақты хаттамалар мен ережелер арқылы сипатталады. OSI деңгейі аппаратты түрде де, бағдарламалы түрде де іске асады.
OSI моделінің негізгі идеясы әр жүйеде тұрған бірдей деңгейлер , бір-бірімен тікелей байланыста болмаса да абсолютті түрде бірыңғай жұмыстауы қажет. Түрлі жүйелердің бірдей деңгейлері арасындағы сервис те бірдей болуы тиіс. Бұл принциптің бұзылуы бір жүйеден екіншісіне жіберілген ақпарат барлық өзгертулерден кейін бастапқы қалпымен сәйкеспеуіне әкеліп соғады. Әрбір деңгей өзінен жоғарғы деңгейге қызмет көрсетеді. Жетінші деңгей тікелей қолданушыларға қызмет етеді.

Кесте 1.1.
7. Қолданбалы (Application)
6. Ұсынушы (Presentation)
5. Сеансты (Session)
4. Тасымалдаушы (Transport)
3. Желілі (Network)
2. Канальдік (Data Link)
1. Физикалық (Physical)

OSI моделі желі ортасы арқылы ақпарат жолын бір компьютердегі қолданбалы бағдарламадан келесі компьютердегі бағдарламаға сипаттайды. Және де тасымалданатын ақпарат төмен қарай барлық деңгейлер бойымен өтеді.
Әр жүйедегі деңгейлер өзара тікелей араласа алмайды. Бұны тек қана физикалық деңгей іске асыра алады.
Ақпарат жүйе бойымен төмен қарай өткенде , физикалық каналдармен тасымалдауғы ыңғайлы өзгерістерге ұшырайды.
Бұл өзгертілген ақпаратқа адрес иесі көрсетілуі үшін адресі бар тақырып қосылады. Адресты алғанан соң ол түгел деңгейлер арқылы жоғары өтеді. Өте келе ақпарат бастапқы түріне қарай өзгереді.
Жүйенің әрбір деңгейі оған қызмет көрсететін көршілес деңгейлердің қызметін пайдалануы тиіс.
1. Физикалық деңгей. Бір деңгейде физикалық канал арқылы биттерді жіберу іскуе асады (коаксиальді кабель, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.