Қазақтың жүздері



Ұлы Жүз

Балқаш, яғни Теңіз көліне құятұғын Қаратал өзенінен Сырдария һәм Шыршық өзеніне шейін Қаңлы, Дулат нәсілі. Бұл Дулат бұрыңғы Чуйский нәсілінен. Арғы түбі Қара қырғыздан шыққан. Ғайса пайғамбардан 150 жыл бұрын күнбатыстағы Алатауға келген. Сол Дулаттың оң тұс күнбатысына келген көп Қаңлы және Қаңлының Шанышқылы деген табы ұлы жүздің ең көбі Дулат болған. Оның ішінде ботбай, шымыр, сиқым, жаныс, албан, суан. Албаннан шыққандары: қызыл бөрік, қоңыр бөрік, айт бозым, сегіз сары, құрман,әлжан, қиыстық және Іле өзенінің сол тұс жағында ескі үйсін нәсілінен сары үйсін бар. Оның рулары – құттымбет, жанай, жолай, танай, жан досай, құлүке, қырық деген.
Ұлы жүздің Дулаттан соңғы көбі Жалайыр болған. Оның рулары: андас, мырза, қара шапан, орақты, Сыпатай.
Жалайыр бұрыңғы уақытта бек көп ел болған және ұлы жүздің Шапырашты, Ысты дегендері Алматыға қарайды. Сіргелі мен Ошақты Сырдарияға жақын. Бұл төртеуі Қаңлыдан шыққан.
Ұлы жүздің энциклопедиялық анықтамасы – қазақ халқының этгикалық құрамына енген рулар мен тайпалардың саяси, экономикалық және мәдени бірлестігі.

Ұраны: Қауға беріп қойға қой
Таңба: Нәл таңбасы Ω

Кіші Жүз

Аристов – кіші жүзді орта жүзден бөлінген алшын табы дейді. Левшин сөзінше кіші жүздегі рулар ең басты елі алшын, оған жетіру деген елдерді атақты Тәуке хан қосқан. Бұл күнде кіші жүз үш ру: әлімұлы, байұлы, жетіру. Әлімұлы алты ру: қарасақал, қара кесек, қытай, төртқара, шөмекей, шекті.
Пайдаланылған әдебиеттер :
1. « Түрік,қазақ, қырғыз һәм хандар шежіресі. Шәкәрім Құдайбердіұлы. «Олжас» 2004ж. Алматы.
2. « Тарихи таным». Байұзақ Қожабекұлы Албани. «Ататек»
\

Пән: Қазақстан тарихы
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі

Реферат
Тақырыбы: Қазақтың жүздері

Алматы 2005ж.
Ұлы Жүз

Балқаш, яғни Теңіз көліне құятұғын Қаратал өзенінен Сырдария һәм
Шыршық өзеніне шейін Қаңлы, Дулат нәсілі. Бұл Дулат бұрыңғы Чуйский
нәсілінен. Арғы түбі Қара қырғыздан шыққан. Ғайса пайғамбардан 150 жыл
бұрын күнбатыстағы Алатауға келген. Сол Дулаттың оң тұс күнбатысына келген
көп Қаңлы және Қаңлының Шанышқылы деген табы ұлы жүздің ең көбі Дулат
болған. Оның ішінде ботбай, шымыр, сиқым, жаныс, албан, суан. Албаннан
шыққандары: қызыл бөрік, қоңыр бөрік, айт бозым, сегіз сары, құрман,әлжан,
қиыстық және Іле өзенінің сол тұс жағында ескі үйсін нәсілінен сары үйсін
бар. Оның рулары – құттымбет, жанай, жолай, танай, жан досай, құлүке,
қырық деген.
Ұлы жүздің Дулаттан соңғы көбі Жалайыр болған. Оның рулары: андас,
мырза, қара шапан, орақты, Сыпатай.
Жалайыр бұрыңғы уақытта бек көп ел болған және ұлы жүздің
Шапырашты, Ысты дегендері Алматыға қарайды. Сіргелі мен Ошақты Сырдарияға
жақын. Бұл төртеуі Қаңлыдан шыққан.
Ұлы жүздің энциклопедиялық анықтамасы – қазақ халқының этгикалық
құрамына енген рулар мен тайпалардың саяси, экономикалық және мәдени
бірлестігі.

Ұраны: Қауға беріп қойға қой
Таңба: Нәл таңбасы Ω

Кіші Жүз

Аристов – кіші жүзді орта жүзден бөлінген алшын табы дейді. Левшин
сөзінше кіші жүздегі рулар ең басты елі алшын, оған жетіру деген елдерді
атақты Тәуке хан қосқан. Бұл күнде кіші жүз үш ру: әлімұлы, байұлы,
жетіру. Әлімұлы алты ру: қарасақал, қара кесек, қытай, төртқара, шөмекей,
шекті.
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақ халқының қалыптасуы мен Қазақ хандығының құрылуы
Жүздік құрылым туралы
ҚАЗАҚ РУ - ТАЙПАЛАРЫНЫҢ ТАРИХЫН ЗЕРТТЕУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ - МЕТОДОЛОГИЯЛЫҚ МƏСЕЛЕЛЕРІ
Тәуке хан және оның билік құрған жылдары
Қазақ тілінің қысқаша этимологиялық сөздігі туралы түсініктеме
ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ ҚҰРАМЫНДАҒЫ НЕГІЗГІ РУ-ТАЙПАЛАР
Қазақ сөзінің этнонимі
Қазақ хандығын үш жүзгебөлу
Кіші жүз тайпалары
Қазақстан аумағында этносаяси қауымдастықтың қалыптасуы
Пәндер