Қ.Р-ның салық жүйесінің даму барысы

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 41 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР

I ТАРАУ. Салықтар және салық жүйесінің теориялық-әдістемелік негіздері

1. 1. Салық ұғымы оның әлеуметтік-экономикалық мәні . . . 5

1. 2. Салық жүйесінің даму тарихы . . . 7

1. 3. Салық алуды ұйымдастырудың негіздері . . . 9

II ТАРАУ. Қ. Р-ның салық жүйесінің даму барысы

2. 1. Жалпы мемлекеттік салықтардың салық жүйесіндегі рөлі . . . 12

2. 2. Жергілікті салықтардың даму ерекшеліктері . . . 21

III ТАРАУ. Қазіргі таңдағы Қазақстан Республикасының салық саясатының даму үдерісі

3. 1. Қ. Р-ғы салық саясатын жетілдіру бағыттары . . . 23

3. 2. Қазақстанда шет мемлекеттер салық жүйесін қолдану ерекшеліктері . . . 29

Қорытынды . . . 32

Қолданылған әдебиеттер . . . 34

Қосымша мәліметтер . . . 36

КІРІСПЕ

Мемлекеттің тұрақты экономикасын құруда салықтар маңызды орын алады. Экономикалық мазмұн тұрғысынан салық дегеніміз тұрғын, кәсіпорын (фирма) мен ұйымдардан заңға негізделіп алынатын міндетті төлем жүйесі. Салық мәселесі мен салық салудың тамыры ғасырларға тереңдеп кеткен. Салық - нарықтық қатынастардың бір бөлігі, оның қызмет етуі елдегі экономикалық реформалардың нәтижелілігімен тығыз байланысты. Өз кезегінде жүргізілген салықтық реформаның тиімділігі мемлекеттің экономикалық дағдарысын, проблемаларын шешуші қызметін атқаруда. Яғни салық - бұл белгілі бір көлемде, белгілі бір мерзімде жалпы мемлекеттік қажеттіліктер үшін өкілетті мемлекеттік органдардың актілер негізінде бюджетке төленетін заңды және жеке тұлғалардың қайтарымсыз төлемдері. Салық мәселесімен А. Нұрымов, Б. Ермекбаева, Н. Мамыров, К. Ілиясов, Ө. Шеденов, Құлпыбаев сияқты белгілі ғалымдар айналысады. Бүгінгі күні еліміздің салық жүйесі біршама өзгерістерге ұшырап, дамып және нығайып келеді. Мысалы, 2006 жылғы Елбасының Жолдауына зерделей үңілгенде мұндағы әр тұжырым мұқият зерттеулермен, сараптаулармен, нақты болжаулармен түйінделгенін ұғынамыз. Президент биылғы Жолдауында Қазақстанның әлемнің бәсекеге барынша қабілетті әрі серпінді дамып келе жатқан мемлекеттерінің қатарына қалай қосылуы жолындағы негізгі жеті басым бағытты айқындаған екен. Сол басымдардың ішінде салық мәселесіне біршама өзгерістер енгізілді. Екінші басым бағыт Қазақстанды жаңа белеске көтеру-тұрлаулы экономикалық өрлеудің іргетасы болмақ. Яғни экономикалық саланы жаңарту және жаңғырту, қарқынды дамыту жолдарын ұстануымыз қажет деп қарастырылған. Мысалы, екінші басымдықты нақты іске асару мақсатында Президент Үкіметке мыналарды тапсырды:

1. Валюталық операцияларды жүзеге асару тәртібін оңайлату арқылы «Валюталық реттеу туралы»Заңға тәуелді актілерді әзірлеу жұмыстарын аяқтайтын болсын. 2. 2007жылдан бастап қосымша құн салығының ставкасын 1% -ға, ал 2008-2009 жылдары қосымша тағы да 1-2%-ға азайту. 3. 2008жылдан бастап әлеуметтік салық шамамен 30% -ға азайтылып, ол жұмыс берушілерді жұмысшылар жалақысын өсіруге ынталандыруы керек. 2007жылдан бастап, барлық жеке тұлғалар үшін табыс салығының10%-дық белгіленген мөлшерлемесі енгізілсін. Еңбек ақысы аз жұмысшылар санатының табыс деңгейін сақтау мақсатында айлық есептік көрсеткіштің орнына олардың салық салынатын табысынан ең аз жалақы мөлшерін алып тастауды ұсынамын. 4. 2007 жылдың 1 қантарынан бастап шағын бизнес субъектілері үшін салық салудың кемітілген бірыңғай мөлшерлемесі енгізілсін. 5. Алты ай ішінде жоғарыда айтылған Салық қызметінің арнайы бөлімін құру жөнінде нақты ұсыныс әзірленсін және т. б. Осы аталған мәселе - курстық жұмыстың өзектілігін көрсетеді. Салықтар - мемлекет қаржысының тұрақты қайнар көзі болып табылады. Мемлекет салықтарды экономиканы дамыту, тұрақтандыру барысында қуатты экономикалық тетік ретінде пайдаланады. Салықтар мемлекеттің егемендігінің бір көрінісі. Осынысымен салықтар мемлекет меншігі мен заемдарынан түсетін табыстан ерекшеленеді. Курстық жұмыстың мақсаты - мемлекеттің экономикалық тұрақтылығын қамтамасыз етудегі салықтардың алатын орны мен рөліне талдау жасау болып табылады.

Курстық жұмыстың міндеті - қойылған мақсатқа жету, ол үшін салықтың мәнін, мазмұнын, атқаратын қызметін, шет елдік салық салу тәжірибесін, салық салу саясатының даму жағдайын, оны жетілдіру жолдарын теориялық тұрғыда қарай отырып, оны практикамен ұштастыру, қорытынды жасау болып табылады.

Курстық жұмыста Қазақстан Республикасының салық жүйесіне толық сипаттама берілген. Қазіргі кездегі салықтардың мәнін, маңызын, нарықтық экономикадағы алатын орнын, негізгі проблемаларын және жетілдіру жолдарын қарастырдық.

Салық салудың негізгі мақсаты - мемлекет қазынасын толтыру, еліміздің экономикасын дамыту, әлеуметтік жағдайды жақсарту және кәсіпорын, тұрғындар қаржыларын қоғамдық қажеттілікке тарту болып табылады. Салықсыз мемлекеттің және онымен байланысты барлығының да өмір сүруі мүмкін емес. Қазіргі кездегі салықтардың маңызы мен рөлі мемлекеттік органдарды қаржы ресурстарымен қамтамасыз етумен шектелмейді. Салықтар ұлттық табысты мемлекеттендірудің басты құралы. Олардың макроэкономикалық рөлі артып келеді, мұны ЖҰӨ-нің көлеміндегі салық үлесінің ұлғаюынан көруге болады. Салықтар экономикалық белсенділікті арттырудың, ұдайы өндіріс процесіне әрекет етудің басты бір тұтқасы ретінде - жаңа сипатқа ие болуда. Мұндай ықпал көп бағытта жүргізуде.

Курстық жұмыстың құрылымы кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттерден және қосымша мәліметтерден тұрады. Бірінші бөлімде салықтың мәні, мазмұны, атқаратын қызметтері, түрлері және салық салуды ұйымдастырй туралы жазылған.

Екінші бөлімінде Қазақстан Республикасының жалпы және жергілікті салықтарының көрсеткіштеріне экономикалық талдау жасалған.

Үшінші бөлімінде Қазақстан Республикасының салық саясатының жетілдіру жағдайы, шет мелекеттердің салық жүйесінің ерекшеліктері туралы жазылған. Сонымен, мемлекеттің нарықтық экономикасын құруға әсер етуіне көмектесетін экономикалық тетіктердің ішіндегі салықтың мәні зор.

I ТАРАУ. Салықтар және салық жүйесінің теориялық-әдістемелік негіздері

Салық ұғымы оның әлеуметтік-экономикалық мәні

Ұйымдық-құқықтық жағынан салықтар-бұл мемлекет біржақты тәртіппен заң жүзінде белгіленген, белгілі бір мөлшерде және мерзімде бюджетке төленетін қайтарусыз және өтеусіз сипаттағы міндетті ақшалай төлемдер.

Салықтардың экономикалық мәні олардың өзінің функциялары мен міндеттерін жүзеге асыру үшін мемлекет жұмылдыратын ұлттық табыстың бір бөлігі болып табылады. салықтар қаржының бастапқы категориясы болып табылады. Салықтар мелекетпен бірге пайда болды және мемлекеттің өмір сүріп дамуының негізі болып табылады. Адамзат дамуының бүкіл тарихы бойына салық нысандары мен әдістері өзгерді, игерілді мемлекеттің қажеттіліктерімен сұрау салуларына бейімделді. Салықтар тауар-ақша қатынастарының ахуалына әсер ете отырып, олардың дамыған жүйесінде өркендеуі әрқашан салық жүйесінің қайта құрылцымен жаңаруымен қабаттаса жүреді.

Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық-экономикалық құрылысымен саяси іс-бағытына қарамастан ұлттық мемлекет кірістерінің негізгі көзі-ұлттық табысты қайта бөлудің басты қаржылық құралы мемлекеттің кірістері және бюджеттің кірістерін қалыптастырудың шешуші көзі болып табылады. Салықтарда мемлекеттің экономикалық мазмұны нақты түрде көрінеді ал салықтардың әлеуметтік-экономикалық мәні, олардың түрлері ман рөлі қоғамның экономикалық құрылысымен, мемлекеттің табиғатымен және функцияларымен айқындалады. Белгілі философ Фрэнсис Бэкон салықтарды төлеу әрбір азаматтың қасиетті борышы деген еді.

Қазақстан Республикасы Конститутциясының 35-бабында:заңды түрде белгіленген салықтарды, алымдарды және өзге де міндетті төлемдерді төлеу әркімнің борышы әрі міндеті болып табылады, -деп жазылған.

Салықтарда ежелден салық жүктемесін (салық ауыртпалығын) бөлудіңі екі қағидаты қалыптасқан:

1) пайда (алынған игіліктер) қағидаты;

2) «қайыр көрсету» (төлем қабілеттілігі) қағидаты.

Алынған игіліктерге және төлем қабілеттілігіне салық салудың қағидаттарын пайдалану салық мөлшерлемелерін белгілеуге және табыстың өсуіне қарай олардың өзгеруіне саяды.

Салықты ұтымды ұйымдастырудың классикалық қағидаттарын бұрын А. Смит ұсынған еді. Олар мынаған саяды:

1) салық салық төлеушінің әрқайсысының табысына сәйкес алынуы тиіс (әділеттілік қағидаты) ;

2) салықтардың мөлшерімен оны төлеу мерзімі алдын ала және дәл анықталуы керек (анықтылық қағидаты) ;

3) әрбір салық салық төлеуші үшін неғұрлым қолайлы уақытта және тиімді әдіспен алынуы тиіс(қолайлылық қағидаты) ;

4) салықты алудың шығындары өте аз болуы қажет(үнем қағидаты) .

Бұл қағидаттарды пайдалану салық салуда зорлық-зомбылықты жоқ етті, бұл процеске реттемелеуді енгізді және А. Смитке «салықтар-оны төлейтіндерге құлшылықтың нышаны емес, бостандықтығы нышаны» деп қорытынды жасауға мүмкіндік берді.

Салық салудың қазіргі қағидаттары мынаған саяды.

Салық салудағы әділдік қағидаты екі аспектіде қарастырылады:

а) «деңгейлес теңдікке» жету-салық төлеушілердің табыстарына тең жағдайда біркелкі салық салынады;

б) «сатылас теңдікті» сақтау-жеке тұлғалардың табыстарына салық салу табыстардың бір бөлігін қайта бөлу үшін прогрессивті шәкіл бойынша сараланған мөлшерлемелерді қолдана отырып жүргізілуі тиіс.

Қарапайымдылық қпғидаты. Салық механизмі салық төлеушіге түсінікті болуы тиіс, ол рабайсыз әрі күрделі болмауы тиіс.
Салықтардың анықтылығы-алдын ала белгіленген шарттар мен талаптардың мықғымас теңдігі елдің барлық аумағында және барлық шаруашылық жүргізуші субъектілер үшін түсіндіру мен қолданудың біркелкілігі.
Жеңілдіктердің ең аз саны. Жеңілдіктер құндық үйлесімдерді бұрмалайды және салық салу субъектілерін тең емес жағдайларға әдейі қояды.
Салық салудың экономикалық бейтараптығы. Салықтар экономиканың жұмыс істеуін жақсартуға және инвестициялардың өсуіне кедергі жасамауы тиіс.
Экономикалық қатынастар бойынша осы елдің басқа әріптес елдермен салықтардың негізгі түрлері бойынша салық мөлшерлемелерінің салыстырмалылығы.

Қазақстанның салықзаңнамасында сонымен бірге салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеудің міндеттілігі, салық салудың айқындылығы әділдігі салық жүйесінің біртұтастығы және салық заңнамасының жариялылығы қағидаттары негізделеді. Салық төлеуші салық ззаңнамасына сәйкес салықтық міндеттемелерін толық көлемінде толық көлемінде және белгіленген мерзімдерде орындауға міндетті. Еліміздегі салық салу жалпыға бірдей және міндетті болып табылады. Жеке сипаттағы салық жеңілдіктерін беруге тиым салынады. Қазақстанның салық жүйесі оның бүкіл аумағында барлық салық төлеушілерге қатысты біріңғай болып табылады. Салықтардың әлеуметтік-экономикалық мәні мен мазмұны олар атқаратын функцияларда толық ашыла түседі. Қазіргі кезде салықтар фискалдық, реттеуші және қайта бөлу сияқты 3 негізгі функция орындайды.

Фискалдық функция-барлық мемлекеттерге тән негізгі функция. оның көмегімен бюджеттік қор қалыптасады, мұның өзі салықтардың қоғамдық міндеттерін арттыра түседі. Өйткені салықтар мемлекеттік бюджеттің кірістерін толыстыра отырып, экономиканы әлеуметтік-мәдени шараларды жүзеге асыруды қамтамасыз етеді.

Салықтардың реттеуші фукнциясы мемлекеттің экономикалық қызметінің ұлғаюымен байланысты пайда болды. Ол ұлттық шаруашылықтың дамуына қабылданатын бағдарламаларға сәйкес ықпал етеді. Бұл орайда салықтардың нысандарын таңдау, олардың мөлшерлемелерінің алу әдістерінің өзгеруіжеңілдіктермен шегімдер пайдаланылады. Бұл реттеуіштер қоғамдық ұдайы өндірістің құрылымымен үйлесіміне қорланумен тұтыну көлеміне ықпал етеді.

Қайта бөлу функциясы арқылы түрлі субъектілер табысының бір бөлігі мемлекеттің қарамағына өтеді. Бұл функцияның іс-әрекеттерінің ауқымы жалпы ұлттық өнімде салықтардың алатын үлесі арқылы анықталады, ол ұлттық табыстың мемлекеттендіру дәрежесін көрсетеді. [1]

Мемлекет салық саясатын -салық саласындағы шаралар жүйесін қоғамның оның нақтылы кезеңіндегі әлеуметтік-экономикалық жіне басқа мақсаттар мен міндеттеріне қарай әзірленген экономикалық саясатқа сәйкес жүргізеді.

Салық жүйесінің даму тарихы

«Салық» ұғымымен «салық жүйесі» ұғымы тығыз байланысты. Мемлекетте алынатын салық түрлерінің оны құрумен алудың нысандарымен әдістерінің салық службасы органдарының жиынтығы әдетте мемлекеттің салық жүйесін құрайды. 1991 ж дейін, яғни КСРО ыдырағанға дейін елде көбінесе экономиканы басқарудың әміршіл-әкімшіл жүйесіне бағаларға қатаң мемлекеттік реттеуге сәйкес келетін салық жүйесі қызмет етті. Бюджеттің басты кіріс көздерінің бірі болған айналым салығы тіркелеген бөлшек сауда және көтерме сатып алу бағаларын қолдануға және мемлекеттік реттеп отыруға бағытталған болатын. Қазақстан егемендікке ие болғаннан кейін 1991-1995 ж қабылдаған бірқатар заңдарға сәйкес республикада жаңа салық жүйесі қалыптасты.

1991 ж желтоқсанның 25-нен бастап біздің елімізде тұңғыш салық жүйесі жұмыс істей бастады. Ол «Қазақстан Республикасындағы салық жүйесі туралы» заңға негізделді. Бұл заң салық жүйесін құрудың қағидаттарын салықтармен алымдардың түрлерін олардың бюджетке түрлерін олардың бюджетке түсу тәртібін белгілеген алғашқы құжат еді. Осы заңға сәйкес Қазақстанда 1992 ж қаңтардың 1-нен бастап 13 жалпы мемлекеттік салық 18 жергілікті салықтармен алымдар енгізілді.

Қ. Р-ның Үкіметі 1995 ж басында салық реформасының ұзақ мерзімді тұжырымдамасын қабылдап, онда еліміздің салық жүйесі мен салық заңнамасын бірте-бірте халықаралық салық салу қағидаттарына сәйкестендіру көзделеді. Осыған байланысты «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» 1995 ж 24-де Қ. Р-сы Президентінің заң күші бар жарлығы шықты. енді бұрынғы 42 салықтармен алымдар едәуір қысқартылып, олардың саны небәрі 11 болып қалды. Қ. Р-сы Президентінің бұл жарлығы 440-1 заңына сәйкес заң мәртебесін алды. Осы уақыт аралықтарында президент жарлықтарымен және Қ. Р-ның заңдарымен бұл заңға өзгерістер мен толықтырулар енгізілді.

Барлық өркениетті елдерде салықтардың бүкіл жиынтығы әртүрлі қағидаттар бойынша жіктеледі:

салық салу объектілері бойынша;
салықты алатын және салықтан жиналған сомаға билік жасайтын органға қарай;
пайдалану тәртібі бойынша;
объектінің экономикалық белгісі бойынша.

Салықтарды салу объектісі бойынша олар тура және жанама салықтар болып бөлінеді. Тура салықтар-салық төлеушінің кірісімен мүлкінен тікелей төленген салықтар. Олар өз кезегінде нақты және жеке салықтарға бөлінеді. Нақты салықтар салық төлеушілердің мүлкінің кейбір түрлеріне салынады. Жеке тура салықтар бұл жеке адамдар заңды ұйымдардың табыстарымен мүлкіне салынатын салықтар. Нақты салықтардан айырмашылығы жеке салық салу әрбір салық төлеушінің жеке табысымен мүлкін де, оның қаржы жағдайын да ескереді.

Жанама салықтар-бағаға немесе тарифке үстеме түрінде белгіленетін салық төлеушінің кірістері мен мүлкіне тікелей байланысты емес салықтар. Жанама салықтарға қосылған құнға салынатын салық, акциздер жатады. Жанама салықтарға сондай-ақ сыртқы экономикалық қызметтен түсетін түсімдер де жатады. [2]

Жанама салықтар мемлекеттің фискалдық мүдделерін білдіреді. Салықты алатын және оған билік жасайтын органға қарай орталық және жергілікті салықтарды ажыратамыз. Пайдалану тәртібіне қарай салықтар жалпы жіне мақсатты(арнаулы) болып бөлінеді. Жалпы салықтартиісті деңгейлердің бюджеттерінде шоғырландырылады және жалпымемлекеттік қажеттіліктерді қаржыландыруға пайдаланылады. Мақсатты салықтардың нысаналы арналымы болады. Объектінің экономикалық белгілері бойынша табысқа салынатын салықтар және тұтынуға салынатын салықтар болып бөлінеді. Табысқа салынатын салықтар-төлеушінің салық салынатын кез-келген объектіден алған табыстарынан алынады. Тұтынуға салынатын салықтар-бұл тауарлар мен қызметтер көрсетуі тұтыну кезінде төленетін шығынға төленетін салық.

Салық салу объектілерін есепке алу және оларды бағалау тәсілдеріне қарай салық алудың мынадай әдісі қолданылады:

кадастрлық[3] салық төлеушінің мағлұмдамасы бойынша табысты алу көзінен ұстап қалу, патенттік негізде.
мағлұмдама салық төлеушілер табыстың көлемі қажетті жеңілдіктерді шагерімдерді көрсетеді және салық сомасын есептеп төлейді.

Олар салықтардың түрлері бойынша салық мағлұмдамасын есепті салық кезеңіне сәйкес тапсырып отырады. Мысалы, корпорациялық табыс салығын, жеке табыс салығын, көлік құралдарына салынатын салықты, жер салығын төлеушілер салық органына олар бойынша мағлұмдаманы есепті кезеңінен кейінгі жылдың 31-наурызына

дейін береді.

-үшінші әдіс бойынша салық төлеуші жұмыс істейтін ұйымның мекеменің бухгалтериясы одан салықты табыс алынған жерде есептеп ұстайды.

-төртінші әдіспен салық кәсіпкерлік қызметтің сан алуан түрлеріне патент негізінде төленеді. Патент-арнаулы салық режімін қолдану құқығын куәландыратын және салық сомасының бюджетке төленгендлігін растайтын құжат.

Салықтық есептің екі әдісі қолданылады:кассалық және есептеу әдісі. Есептеу әдісі бойынша табыстармен шегерімдер ақы төлеудің уақытына қарамастан жұмысты орындау қызмет көрсету және кіріске алу мақсатымен тиеп жіберу мезетінен бастап есепке алынады. Кассалық әдіске сәйкес табыстар мен шегерімдер жұмысты орындау қызмет көрсету мүлікті жөнелту мен кірістеу және ол бойынша жасалынған ақы төлеу мезетінен бастап есепке алынады.

1. 3. Салық алуды ұйымдастырудың негіздері

Салық алуды ұйымджастыру салық қатынастары нысандарының элементтерін, яғни салық түрлерінің нақты атауларын сондай-ақ оларды қолданудың тәртібімен әдістерін іс-қимылының тәсілдерін кіріктіретін исалық механизмін құруға және оның жұмыс істеуіне саяды. Салық механизмнде өзара байланысты элементтерден тұратын арнаулы нұсқаулық қолданылады. [4]

Негізгі салық элементтеріне мыналар жатады:салық субъектісі, салық салынушы, объектісі, салық базасы, салық салудың өлшемі, салық мөлшерлемесі, үлес, салықпұл, салық жеңілдіктері, салық төлеудің мерзімімен тәртібі және т. б.

Салық салу субъектісі немесе салық төлеуші. Ол - салықты және бюджетке басқа төлемдерді төлеуші тұлға, алайда нарық механизмі арқылы салық ауыртпалығы басқа тұлғаға-салық салынушыға аударылуы мүмкін.

Салық салынушылар - нақты салық ауыртпалығы (салық жүктемесі) түсетін жеке тұлғалар түпкілікті салық төлеушілер, яғни мемлекет азаматтары.

Мүлік пен іс-әрекеттер салық объектілері және салық салуға байланысты объектілер болып табылады, олардың болуына байланысты салық төлеушінің салықтық міндеттемесі туындайды.

Салық базасы-салық салу объектісі мен салық салуға байланысты объектінің құндық, заттай немесе өзге де сипаттамалары, олардың негізінде бюджетке төленуі тиіс салықтар және басқа да міндетті төлемдердің сомасы анықталады.

Салықтың негізгі базасы мыналар болып табылады:

табысқа салынатын салық. Бұған корпарациялық табыс салығы мен жеке табыс салығы жатады;
тауарларға салынатын салықтар. Олар қосылған құнға салынатын салықтарды, кеден баждарын кіріктіреді;
капиталға салынатын салықтар. Оған жер салығы мүлікке салынатын салық және басқалары жатады;

Салық өлшемі-есеп қисап үшін белгіленген салық объектісін өлшеу бірлігі (теңге, табыс, айналым, т. б., жердің 1 гектары, тауарды өлшеу бірлігі және басқалары) .

Салық мөлшерлемесі. Салық мөлшерлемесі салық базасының өлшем бірлігіне салық есептеулерінің шамасын білдіреді. Ол салық базасының өлшем бірлігіне пайызбен немесе абсолюттік сомамен белгіленеді.

Салық салу практикасында мөлшерлемелердің мынадай түрлерін ажыратады:

тұрақты (берік) салық мөлшерлемесі. Олар табыс көзіне қарамастан салық салу бірлігіне абсолюттік сомада белгіленеді ( мысалы, мұнайдың 1 тоннасына, газдың 1 текше метрне) ;
үйлесімді салық мөлшерлемесі. Олар салық объектісіне (оның мөлшерін саралауды есепке алмай) бірдей пайыздық қатынаста іс әрекет етеді;
прогрессивті салық мөлшерлемесі. Олар табыстың өсуіне қарай төмендейді және табысы көп тұлғаларға тиімді болып келеді, ал табысы аз адамдардың иығына ауыртпалық түсіреді.

Жекелеген салықтар мен басқа да міндетті төлемдерге қатысты белгіленген уақыт кезеңі салық кезеңі деп түсініледі, ол аяқталған соң салық базасы анықталады және бюджетке төленуге тиісті салықтар мен басқа да міндетті төлемдердің сомасы есептеледі.

Салықпұл-субъектінің бір объектіден төлейтін салық сомасы.

Салық жеңілдіктері заңнамаға сәйкес төлеушілерді салықтан толық немесе ішінара босату. Салық жеңілдіктеріне мыналар жатады:

Салық салынбайтын минимум салық салудан толық босатылатын салық обънктісінің ең аз бөлігі;
табыстың есептелген сомасынан шегерілетін шегерімдер (асыраудағы жандарға, мүгедектерге халықтан алынатын табыс салығы бойынша; күрделі қаржыларға әлеуметтік объектілерді ұстауға, табиғат қорғау шараларына жұмсалатын шығындардың сомасынан пайдаға салынатын салық бойынша және т. б. ) ;
салық салынатын табыстың құрамына кіріктірілмейтін сома (мысалы, босату кезіндегі ұйғарымды жәрдемақы, халықтан алынатын табыс салығы бойынша өтемақы төлемдерінің сомасы) ;
салық салудың жеке субъектілері мен төлеушілердің санаттары үшін салық мөлшерлемесін төмендету.

Салық жеңілдіктеріне сонымен біргет төлеу мерзімін ұзату және салық бойынша бересіні есептен шығару да жатады. Жеңілдік кезеңі салықтар бойынша заңмен белгіленген жеңілдіктердің іс әрекет ететін уақыты. Салық төлеушілер мен салық органдарының құқықтары мен міндеттіліктері билікпен басқару органдарының салық заңнамасымен реттеледі. Салықтық бақылау салық службасы органдарының салық заңнамасының орындалуын жинақтаушы зейнетақы қорларына міндетті зейнетақы жарналарының толық және уақытылы аударылуын бақылауы. Салықтық бақылау мынадай нысандарда жүзеге асырылады:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.