Черчилль (Churchill) Уинстон Леонард Спенсер

Пән: Халықаралық қатынастар
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

ЧЕРЧИЛЛЬ (Churchill) Уинстон Леонард Спенсер (30 қараша 1874, Бленхейм, Оксфордшир - 24 қаңтар 1965, Лондон), Ұлыбритания мемлекетінің қайраткері, көрнекті дипломат, премьер-министр (1940-1945, 1951-1955), Гитлершiл Германияның қиратуына түбегейлі үлес қосқан, гитлерге қарсы коалицияның жетекшiлердiң бiрі. Ол негізінен екінші дүниежүзілік соғыс кезінде Құрама Патшалыққа жүргізген жетекшілігі арқылы белгілі. Сонымен бірге көрнекті мемлекет қайраткері, шешен, әскери офицер, тарихшы, Нобель сыйлығына ие болған жазушы және әуесқой суретші ретінде де танымал.

Аристократтық тегі (бірінші герцог Мальбороның ұрпағы ) Черчилльге жабық оқу орыны Харроу және Сэндхерст училишесіне жол ашты. 1895 жылы әскерге барып, Үндістан мен Судан экспедицияларына қатысты. Англо-бур соғысы (1899-1902) кезінде Лондондық "Морнинг посттың" әскери корреспонденті болып, тұтқындалған. Тұтқыннан батыл қашып шықты. Ангияға қайтып оралғаннан кейін өзін саяси қызметке арнаған. Парламентке консервативті партиямен сайлаған, 1904 жылы Дж. Чемберленнің протекционизм бағдарламасымен келіспегендіктен, либералдарды жақтады. Лебералды саясаткер ретінде Черчилль қызмет баспалдағымен тез көтеріле бастады - 1905-1911жылдары ол сауда министрі, iшкi iстер министрi, алма-кезек парламенттiк министрінiң орынбасары болып табылды; альтернативті социализм ретінде қарастыра отырып, әлеуметтік аяда бірнеше реформалар жүргізді.

Әскери қызметін атқару барысында Черчилль Британия Үндістаны, Судан және екінші бур соғыстарында әскери қимылдарға қатысқан. Ол соғыс тілшісі ретінде және сол соғыстар туралы жазған кітаптары туралы кең танымалдылыққа ие болды. Ол қысқа уақыт бірінші дүниежүзілік соғыстың батыс майданында қызмет етіп, корольдық шотланд мылтықшыларының 6-шы батальонын да басқарған.

Саясатпен алпыс жыл дерлік айналысқан ол көптеген саяси және үкіметтік лауазымдарға ие болған. Бірінші дүниежүзілік соғысқа дейін ол 1905-1915 жылдары сауда комитетінің төрағасы, ішкі істер министрі, Адмиралтействоның (әскери-теңіз министрлігі) бірінші лорды қызметтерін атқарды. Соғыс кезінде сол бірінші лорд қызметін зор жеңіліс және сәтсіздікпен біткен Галлиполи операциясына дейін атқарды. Үкіметтен сол үшін кетуге мәжбүр болған Черчилль кейінірек қайтып келіп, әскери жабдықтар министрі, әскери министр, әскери әуе күштері министрі қызметтерімен айналысты.

Бірінші дүние жүзілік соғыс кезеңінде

Черчилль 1911-1915 жылдары әскери-теңіз министрі болып, өз күштерін Германиямен соғысқа Британ флотын әзірлеуге жұмылдырды. 1915жылдың қаңтарында Черчилльдің талабымен Галлиполи мен Дарданелл түбегін басып алуға британ әскерлері жіберілді. Британ әскерлері теңізде де, құрлықта да елеулі шығынға ұшырады. Сонымен, “Шығыс” стратегиясы табысты болмағаннан адмиралдықты тастап кетуге мәжбүр болды. 1917 жылы Д. Ллойд Джорджтың ұсынысымен коалициялық үкiметтiң құрамына енгiзiлдi. 1918-1922 жылдары әскери және авиация министрлігін басқара отыра, Черчилль өзін Кеңес Үкіметінің жауы және Кеңес Үкіметіне қарулы күрестің рухтандырушысы ретінде көрсетті.

Соғыстар арасында

Соғыстан кейінгі либерализмнің дағдарысы, жаңа саяси және халықаралық шарттар Черчилльді қайтадан косервативті партияға оралуына әсер етті. Қаржы мекемелерi канцлер ретiнде (1924-29 ) үкіметте Болдуинмен бірге қаржы шеңберіне табысты фунт стерлингiнiң алтын теңдестiгiнiң қалпына келтiрді (1925) . Соның әсерінен, Үндістанның болжамды саяси жол берулеріне қарсы шығып, Болдуин мен оның жақтастарымен қатынастарын үзді. 1931 жылдан 1939жылдың қыркүйегіне дейін Черчилль парламенттің қарапайым мүшесінің орнын алды.

1930 жылдары Черчилльдің ашық сөздері мен шығармашылығының қарқынды мерзімі болды. Осы кезеңде сирек кездесетiн әдеби сыйы айқындалды. Черчилль 6 томнан тұратын атақты арғы атасы “Мальбороның”тарихын жазды(1933-1938) . “Ой және оқиғалары” (1932) , тарихи портреттер “Ұлы замандастар” (1939) кең оқырман дәрісханасымен байқалған. Черчилльдің жиюлы сөздері мен сөйлеулері - “Англия ұйқтап жатқанда” (1938) , “Адымнан адым” (1939) кең танымал болды. Черчилль ұлтшыл рейхтың қайта қарумен жабдықтауын жетiлдiре және Германия татуластыруын саясатты сынай, фашистiк Италия және Жапонияның агрессивтi акциялар тақырыбын айналып өтеді.

Жұлдызды сағаты

Екінші дүниежүзілік соғыстың басталуымен Черчилль қайтадан адмиралтействоның бірінші лорды болып тағайындалды. Черчилльдің саяси және әскери қызметтерінің гүлдену кезеңі 1940 жылдың 10 мамырынан басталды. 1940 жылғы мамырдың 10-ында Невилл Чемберленнің отставкаға кетуімен ол премьер-министр болып тағайындалды. Оның жетекшілігіндегі Ұлыбритания соғыста Германия мен оның одақтастарын жеңе білді. Әрқашан өзінің шешендік өнерімен белгілі болған Черчилль сөйлеген сөздері арқылы британия халқына және одақтастар әскерлеріне зор рух беріп отырды. Ол ұлттық үкіметтің және қорғаныс министрлігінің төрағасы, бірлестік палатасының жетекшісі, жылдың аяғынан консервативті партияның лидері. Мемлекеттің негізгі мобилизация билігі қолына жиналып, Гитлерлік Германиямен түпкілікті күрес жүргізуге дайын еді. түпкілікті түрмен Черчилл жағдайды өзгерте алды - жеңімпаз коалицияның құрамындағы Ұлыбритания Германияға ойсырата соққы берді. Премьер-министрінің активінде - көптеген халықаралық конференцияларда, АҚШпен, КСРОмен келіссөздер мен хат алысуда қатысуы. 1942 жылдың тамызында және 1944 жылдың қазанында Черчилль Мәскеуде Сталинмен және Рузвельтпен кездесу үшін Атлантика мұхитын кешіп өткен болатын.

1943 жылғы тағдыршешті Тегеран конференциясында және 1945 жылғы Крым конференциясында, сонымен қатар соғыстан кейінгі Постдам конференциясында Черчилль ең белсенді рөл атқарды. 1945 жылы болған сайлауда партиясы жеңілген Черчилль оппозиция жетекшісіне айналды. 8 мамырда Черчилль Германияның толығымен капитуляциаланғаны туралы жариялады. Соғыс кезінде және аяқталғаннан кейін де Черчилль Ұлыбритания мен Американың тығыз қарым-қатынаста болу керектігін дәлелдеуін қоймады. Оның ойынша, ағылшын тілді халықтардың болашаққа деген ерекше міндеті бар.

1941 жылы 22маусымда Черчилль лондондық радиода сөйлеуі Кеңестік одақтың қолдауына болды, 1942 жылғы КСРОмен одақтық келісім шешімі және т. б. қадамдар ортақ жауы бар күрестiң процессiнде Ұлыбританияның мемлекеттiк мүдделерiнiң түсінігін ашып көрсетті. Бірақ, Черчилльдің “Сырттағы”стратегиясы батыстағы екiншi майданның ашуын созбалау, жерорта теңiздiктiң ауданына әскери әсерлерiнiң ауысуы, сонымен бiрге оның талпынысы КСРОның ықпалының өсу ауқымын және оның мүдделерiнiң саласын соғыстың соңында шектелуі, ағылшын-кеңес қатынастарды шынымен шиеленiстiрiп алды.

Соғыстан кейінгі кезең

1945 жылдың щілде айында парламенттік сайлауда лейбористтердің жеңілісінен кейін Черчилль қызметтен босатылды, бірақ белсендi саяси қызметін тоқтатпады. Ол "Ағылшын тілінде сөйлейтiн бауырлас халықтар қауымдастықтарын" құруға, батыс демократияларын әлемдік коммунизм және КСРОның қаупінің күшейуіне байланысты ынтымақтастыққа біріктіруге 1946 жылы (Миссури штаты, АҚШ) фултондағы 5 наурыз сөз сөйлей шақырды. Черчилль кеңес тоталитарлы тәртiбінен шыққан қауiп-қатер туралы екi ұшсыз ескерттi, және осыған байланысты Шығыс және батыстың аралығында түскен "Темiр занавесі" туралы айтты. Британ халқының Кеңес одағымен ұзақ мерзімді қатынастарына талпынысты растаған. Оны екінші рет премьер-министр етіп сайлауынан кейін (1951-шi қазан) , Черчилль ядролық қаруландыруда шығыс пен батыстың аралығында жаңа байланыс бағалады, КСРОның қысымның орындылығы туралы күмән айта бастады. Бiрлескен батыс қорғанысын даму (батыс германияның күштерiн онда қосумен) туралы талап КСРОмен келiсiмнiң iздестiруi ұсыныстарымен үйлесті. 1951 жылы