Елді-мекен территориясын құндылық аймаққа бөлу және кадастрлық бағалау

Пән: Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 50 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 5

Объект туралы жалпы мәлімет . . . 9
Табиғи жағдайы . . . 11

ІІ. ШЕТЕЛ ЖӘНЕ ОТАНДЫҚ ТӘЖІРБИЕДЕН ЕЛДІ МЕКЕН ЖЕРЛЕРІН БАҒАЛАУ МАҚСАТЫНДАҒЫ АЙМАҚТАРҒА БӨЛУ ТӘЖІРБИЕСІНІҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ . . . 28

ІІІ. ЕЛДІ-МЕКЕН ТЕРРИТОРИЯСЫН ҚҰНДЫЛЫҚ АЙМАҚҚА БӨЛУ ЖӘНЕ ЕЛДІ-МЕКЕНДЕР ЖЕРЛЕРІН КАДАСТРЛЫҚ БАҒАЛАУ . . . 33

Жерлерді құңдылық аймаққа бөлу және кадастрлық бағалаудағы рента құрайтын факторлар . . . 35

ІV. ПАВЛОДАР ҚАЛАСЫНЫҢ ЖЕРЛЕРІН БАҒАЛАУ МАҚСАТЫНДАҒЫ АЙМАҚТАРҒА БӨЛУ . . . 50

4. 1. Жерлерді құңдылық аймаққа бөлу және кадастрлық бағалаудағы рента құрайтын факторларды талдау және есептеу . . . 52

V. ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ . . . 56

ҚОРТЫНДЫ ЖӘНЕ ҰСЫНЫСТАР . . . 60

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 62

КІРІСПЕ

Жер барлық адамзаттың өмір сүруіне жағдай жасаушы және негіз ретінде қоршаған табиғи ортаның маңызды объектісі болып табылады.

Жер әр түрлі функцияларды орындайды: адамның өмір сүретін ортасы мен жағдайы; өндірістік күшті орналастыру үшін кеңістік базисі; қоршаған табиғи ортаның элементі; мемлекет территориясының кеңістіктегі шекарасы; ауыл шаруашылық және орман шаруашылық өндірісінің материалдық жағдайы және факторы. Жердің өндіріс құралы ретіндегі басты қасиеті оның құнарлылығы .

Қоршаған табиғи ортаның объектілерінің байланыс жүйесінде жердің маңызды рөлін табиғи құрамы анықтайды. Орман, су, жануарлар әлемі табиғат объектісі ретінде жермен қарым-қатынассыз тіршілік ете алмайды. Тек жермен тығыз қарым-қатынастың арқасында өзінің маңызды қасиетін, өндіру мүнкіндігін сақтап қалады және барлық табиғи комплекстермен бірге экологиялық функцияларды қамтамасыз етеді.

Кез-келген мемлекеттің тағдырында жер маңызды рөл атқарады. Ол аса маңызды табиғат ресурсы және күрделі өндіріс құралы.

Мемлекеттің кеңістіктегі шегі, белгілі бір жердің территориясын көрсете отырып оның саяси және экономикалық күшін аңықтайды.

Соңдықтан адамзаттың тарихындағы орын алған барлық үлкен және кіші даулар жер территориясын, оның табиғи ресурстарын жаулап алуға бағытталған.

Біздің еліміз жер ресурстары байлық көлемімен мақтана алады. Қазақстан Республикасы планетаның ең жермен қамтамасыз етілген елдерінің бірі болып табылады. Жер территориясының мөлшері бойынша бұрынғы Совет одағының елдірінің ішінде тек Ресей Федерациясына орын береді, ал дүниежүзі бойынша 9 - ыншы орын алады. Республиканың жер қоры 271287 мың га құрайды. Осы территорияның ауылшаруашылығы мақсатындағы жер көлемі 201099, 5 мың га тең, ол барлық жер қорының 74 % құрайды.

Орташа есеппен республиканың бір адамына 18, 1 га жер бөлінеді, оның ішінде 13 га ауылшаруашылық алқаптар. Дүниежүзінің еш бір мемлекеті осындай жер қорымен иемденбейді.

Қазақстан Республикасының Жер Кодексінде (2003 жыл) жерді аймақтарға бөлу меншік нысанына тиесілілігіне және оларда шаруашылық жүргізу нысанына қарамастан, барлық санаттағы жерде жүргізілетіні ерекше белгіленеді.

Салық салу мақсатындағы жерлердіді аймақтарға бөлу схемасы жасау Қазақстан Республикасының «Салық және басқа да бюджетке төленетін міндетті төлемдер туралы» Кодексінің 336 бабын іске асыру мақсатында жүргізіледі.

Жерді аймаққа бөлу табиғи және әлеуметтік жағдайларды кешенді бағалау негізінде елді мекеннің әкімшілік ауданы деңгейінде жүргізіледі. Аймақты қалыптастыру кезінде есепке алу бірлігінің негізі ретінде елді мекен, аудан шекарасында қалыптастырылған және жер - кадастрлық аймаққа бөлу кезінде қабылданған кадастрлық квартал болып табылады.

Салық салымдарын жоғарлату мақсатындағы жерді аймаққа бөлу, ауыл шаруашылық өнімдерін өндіру, объектерді орналастыру, халықтың өмір сүруіне қолайлы жағдай жасау үшін және территорияны экономикалық және табиғи жағдайлар бойынша оларға жер үшін төленетін төлемақының базалық ставкаларына сәйкес оған түзету (арттыратын немесе кемітетін) коэффициенттерін қолдана отырып белгілейді, салыстырмалы бірдей бөліктерге бөлуді қарастыру жағынан табиғи және антропогенттік факторлар кешені бойынша елді мекеннің, ауданның территориясын салыстырмалы бағалау негізі жүргізіледі.

Жерді аймақтарға бөлу рента құрайтын факторлар арқылы, оның ішінде үш басты түрлері:

қаланың орталығына қарағанда орналасқан жері;
тіршілік әрекет жағдайы;
жылжымайтын мүлікті жақсарту көлемі;

Құңдылық аймақтарға бөлу тек қана негізгі комерциялық, өндірістік, қоғамдық салық салымдары бойынша ғана емес, сондай-ақ құңды жақсартудағы рента құрайтын үш фактордың ішінен бір ғана құңдылық фактор тұрғын үйге байланысты жүргізідеді.

Жақсарту құңы жылжымайтын мүлікке жататын жер учаскесі, су объектілері және басқа да жермен тығыз байланысты- ғимараттар, құрылыстар, инженерлік инфраструктуралар, көп жылдық екпелер жасауға кететін шығын арқылы анықталады.

Елді-мекен жерлері маңыздылық мөлшеріне байланысты бір-бірінен кейін орналасқан тегіс (классикалық) аймақтар бола бермейді. Мұнда көбінесе аймақтар елді - мекеннің әр түрлі бөлігінде, бір аймақ әр жерде орналасқан. Сөйте тұра бірнеше қоғамдық орталықтар, тұрғын аумақтары, өндірістік конгламераттар, желілер және т. б. болуы мүнкін. Соңдықтан жер - кадастрлары шекарасында аймақтарға бөлуді жүргізу, оларға салық аймақтары мәртебесін беру арқылы жүргізу мүнкіндігін туындатады.

Осыған байланысты жерді аймақтарға бөлу сызбасын жасау салық салымдарын жоғарлату мақсатымен қажеттілікті туғызады.

Жерді аймақтарға бөлу - жер аумағын оның нысаналы мақсатын және пайдалану режимін белгілей отырып аңықтау. Жер ресурстарын басқару жөніндегі орталық атқарушы орган мүдделі орталық атқарушы органдармен бірлесіп, республикалық деңгейде жерді аймақтарға бөлуді ұйымдастырады және аумақтарды аймақтарға бөлудің республикалық схемаларын әзірлеу мен бекітуді қамтамасыз етеді.

Облыстық уәкілетті органдар облыстық атқарушы органдарының тапсырысы бойынша қоршаған ортаны қорғау, сәулет және қала құрылысы жөніндегі жергілікті органдармен және басқа да мүдделі органдармен бірлесе отырып, облыстық (қалалық) деңгейде жерді аймақтарға бөлудің жобаларын (схемаларын) әзірлеуді ұйымдастырып, қамтамасыз етеді және оларды облыстық өкілді органдардың бекітуіне енгізеді. Аумақты пайдаланудың жерлерді аймақтарға бөлу кезінде белгіленген нысаналы режимі белгіленген тәртіппен бекітіледі және жер құқығы қатынастарының субъектілері үшін міндетті болып табылады.

Жергілікті атқарушы органдардың шешімі бойынша жүргізілетін жерді аймақтарға бөлу бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Жерді аймақтарға бөлудің ережелері мен принциптері Қазақстан Республикасының заңдарымен белгіленеді.

1. 1. Объект туралы жалпы мәлімет. Павлодар облысы Евразия материгінің тұңғыйығында, Атлантикалық және Тынық мұхиттарымен тең қашықтықта орналасқан, облысты екі бөлікке бөлетін - оң жақ жаға жай (41, 2 мың, км ² ), және сол жақ жаға жай (83, 6 мың км ² ) Ертіс өзенінің орташа ағынында орналасқан.

Оның солтүстік бөлігі Москва, Лондон, Копенгаген орналасқан ендіктерде тұр. Мұхиттардан алшақтығы және облыстың үлкен территориясы оның климаттық жағдайына әсер етеді.

Облыстың басқа мемлекеттермен және Казақстанның облыстарымен байланысы Оңтүстік-Сібір және Орта Сібір теміржол магистралімен, автомобиль, әуе, электронды, құбыр және өзен көлік түрлері арқылы жүргізіледі.

Павлодар облысы 1938 жылы құрылған. Облыс Қазақстанның солтүстік -шығысында орналасқан. Облыстың құрамына 10 ауылдық округ: Ақтоғай, Баян-ауыл, Железинский, Ертіс, Қашыр, Лебяжі, Май, Павлодар, Успенский, Шербақты және 3 қала: Павлодар , Ақсу, Екібастұз кіреді.

Бай пайдалы қазбалардың, көліктік-георафиялық орнының және үлкен су қорының арқасында, облыста жылу-энергетикалық, металлургиялық, химиялық және нефтехимиялық, машина жасаудағы мамандандыру және құрылыс индустриясы мен тамақтандару саласының жанындағы ілеспе өндірістін тұлғалануымен ірі салааралық және ішкі салалық кешендер қалыптасты.

Экспорттын басты бөлігі метеллургиялық өнеркәсіптін өнімі (экспорттын жалпы көлемінен 30 пайыз), минералды өнім (28 пайыз), мал, өсімдік өнімдері, азық-түлік товарлары болып қалады.

Экспортқа шығарылатын өнімнің басты тұтынушылар Ресей кәсіпорындары болып табылады, ондағы экспорттын жалпы көлемі 68, 3 пайызды құрады. Импорттын көлемі 246, 2 миллион АҚШ долларын құрады.

Павлодар облысы донар облыстарға жатады. Облыстағы салық төлемдерінің жартысы республикалық бюджетке құйылады. Облыс бойынша бюджет кірісі 13178, 1 млн. теңгені құрады, орындау - 94, 4 % құрайды. Кірісте 70 пайыздан жоғары үлесін салық төлемдері толтырады.

Облыс орталығы Павлодар қаласы болып табылады. Павлодар қаласы шағын әскери нығайтудан өсіп шықты. Ол Жоғарғы - Ертіс жолының крепосты құрылып жатқан кезенде ХVIII ғасырдың басында салынған.

Павлодар үлкен өзен жолы мен темір жол магистралінің қиылысында тұр, ол оны Астанамен және Ресей мемлекетімен қосады.

1938 жылы Павлодар қаласы кең даланың облыстық орталығы болып саналды. Бірақ бұл кезде ол әлі тыныш, ештенемен әйгілі емес, бір келкісіз саман үйлермен салынған және бірнеше ғана көшелері бар қалашық болып қала берді.

Павлодардың өсуіне және дамуына әсер еткен жаппай тың және тыңайған жерді игеру болды. Үш жылдың арасында қаланың солтүстік бөлігінің көрінісі өзгерді. Артынан завод корпустарын, тас жол төселген жолдарды, көп қабатты үйлерді, гүлбақтарын қалдыра отырып қала шығысқа қарай өсе берді.

Бүгінде Павлодар - 310 мың адам тұратын қала. Қазақстанның ірі өнеркәсіптік және мәдени орталығы болып табылады. 4856 әр түрлі меншік түрлеріндегі кәсіпорындар өнімнің 250 түрлерін шығарады. Жыл сайын 25 мың шаршы метр тұрғын үй салынады. Білім және мәдениет ошақтары, храм және мешіт салынған. 12 мың студент Павлодар мемлекеттік университетінде, жеті мың адам тоғыз колледжде білім алады, 55 мың оқушы 49 жалпы білім беру мектептерінде оқиды. Қалада ондаған музыкалық, көркем өнер, спорт мектептері, Пионерлер сарайы жұмыс істейді.

Павлодардың мәдени өмірі де әр қилы. Мұнда 14 ұлттық-мәдени орталықтар, екі драмалық театр, мәдениет сарайы мен үйлері, төрт мұражай, кітапханалар, саябақтар жұмыс істейді.

1. 2. Табиғи жағдайы. Климаты . Облыстың климатына сәйкес қала аймағы құрғақ тақыр орналасқан. Климаттың негізгі ерекшелігі - оның континенттілігі және құрғақшыл-дылығы ГТК-0, 6 б/ша орта жылдық жауын мөлшері 285 мм құрайды, соның ішінде мамыр-шілде 105 мм.

Ықпалды жел болып мамыр айында жылдамдығы 13, 7 м/сек жететін Оңтүстік-Батыс және Батыс бағытындағы желдер болып табылады. Көктемде температураның тез өсуінде бұл желдер топырақты құрғатады, ол кейбір жағдайларда шаң боранды тудырады.

Климаттың жағымсыз факторларын азайту үшін агротехникалық шаралар комплексін қатал түрде сақтауын талап етеді.

Климатқа тән қасиеттер - кенет континентальді, Климаттық құбылыстардың дәлдеу сипаттамасы үшін, Павлодар метеостанциясының мәліметтері келтірілген. Климаттың ең мәнді факторларының біріне ауа температурасы жатады. Өсімдіктердегі физиологиялық процестердің қарқындылығы, физикалық булану мен транспирация көлемі осы ауаға тәуелді.

Ұзаққа созылған және салқын қыс (5-5, 5 ай ), ыстық және қысқа жаз (3 ай ) диқаншылыққа арналған ауа райы қолайлысыз, көктемгі және күздік ерте кезеңдерінде кешкі мезгілдер салқын болып келеді. Күшті желдер, шаңды және құмдақты, қысқы мезгілдері күшті аязды болады.

Сәуір мен қазан айлар аралығында ЖСШ бойынша орташа 150-250 мм, ал қарашадан наурыз айлар аралығында 40-120 мм дейін тұнбалар түседі. Атап айтқанда, жылдың жылы айларына жылдық жиындық тұнбалардың 75 пайызы келеді. Маусымның 15 нен тамыздың 15 не дейін тұнбалардың ең көп мөлшері келеді. Солтүстік аумақтарда маусымның 20 нан шілденің 20 дейін тұнбалардың түсуі айқын байқалады, ал бөлек жылдары ол мамыр айларына келуі мүмкін, ол 9-12 жылда бір рет байқалады.

Ауаның орташа жылуы 1 ⁰ тан төмен, оңтүстік аумақтарда 2 ден 3 ⁰ қа дейін. Күн сәулесі нұрының ұзақтығы 2300-2400 сағат болады. Ең жылы ай болып - шілде есептеледі, оның орташа жылылығы 20-22 ⁰ аралығында болады.

Қысқы уақыттарды бұлыңғыр және салқын ауа райы басым болады. Ол қарашаның бірінші онкүндігінен басталады және сәуір бірінші онкүндігіне дейін созылады. Бөлек жылдары солтүстік аумақтарда қыс уақыты қазанның екінші жартысында басталады және сәуір 15-20 дейін созылады. Ең суық ай - қаңтар .

Қысқы айларда ауаның температурасының үлкен тұрақсыздылығы байқалады, ол бөлек жылдары, бір немесе екінші жағына нормадан 8-11 ⁰ ауытқиды. Бөлек күндері ауаның температурасы минус 40 ⁰ қа дейін төмендей, кейде 45- 49 ⁰ қа дейін төмендейді. Жыл бой 20 ⁰ градустан төмен аяз 70-80 күн құрайды, өте суық минус 30 ⁰ 25-30 күн болады. Аязды күндермен қысқы уақытта ауа температуралары О ^о ден сәл жоғарылауы мүмкін. Ауаның орташа температурасы -10 ⁰ тан қарашаның 20 - сына дейін барады.

Қардың орташа қалыңдығы желтоқсанның соңғы онкүндігінде байқалады, кей жерлерде қарашаның басында білінеді. Қарашаның 10-15 - інде қардың қалыңдығы қалыптасады. Қарлы күндердің саны 130-155 күнді құрайды. Қар тоқтатуға, қарашаның соңғы күндерінде және желтоқсанның басында, бүл кезде қардың қалыңдығы 10 сантиметрге болады. Қардың ең қалың кезеңі ақпанның аяғына және нурыздың басына келеді, Қала бойынша қардың қалыңдығы 15 - тен 25 см дейін болады, ол 29-36 мм тиімді ылғалға сәйкес болады, орталық аумақтарда ол 12-14 мм, немесе 18-20 мм ылғалдыққа сәйкес.

Қысқы уақытта желдің жылдамдығы 15м/сек болуы көбірек байқалады ол сырғыма және қарлы боранға әкеліп соғады. Желді күндердің саны 30-35 ке дейін жетеді, кей жылдары ол 50-60 күнге жетеді. Әдеттегідей қарлы борандар күшті және ұзақ 3-5 күн қатарымен болады.

Жердің тоңы, 2 метрге дейін болуына қардың қалың болмауы және аязды күндер әсер етеді.

Көктемгі айларға сәуір және мамыр жатады. Қар кеткесін сәуірдің 10-15 аралығында жиі қардың қалың қабаттары пайда болады. Сондай құбылыс бір жыл сайын кездеседі.

Көктемде, наурыз үшінші онкүндігінде және мамырдың екінші онкүндігінде, температураның қарқыны өсу шегі белгіленеді. Бұл кезеңде онкүндіктен онкүндікке дейін ауаның темперетурасы орташа 3-5 ⁰ қа дейін көтеріледі, мамыр сәуірден 9-11 ⁰ қа жылырақ болады. Жылудың көтерілуі оқтын-оқтын салқындаумен бөлінеді. Ұзақ күндік жылу 0 ⁰ орта есеппен сәуірдің 6-15 аралығында байқалады, 19-25 сәуірде 5 ⁰ _, 3-10 мамырда 10 ⁰ болады. Мамырдың 12-25 терінде ауаның температурасының төмендеуі тоқтайды, кей жылдары - маусымның бірінші жартысында немесе сәуірдің үшінші онкүндігінде.

Мамыр және маусым айлары ең құрғақ айлары болады. Мамыр мен сәуір айлары ауаның орташа ылғалдылығы 15-20 % төмендейді. Құрғақ күндер ( ауа салыстырмалы дымқылдығы 30% кемірек) мамырда орташа 12-16. Бөлек жылдары салыстырмалы дымқылдық мамырда 8-10% ға төмендейді.

Ауаның құрғақтылығы, желдің жылдамдылығы және тұнбаның аздығы топырақтың жоғарғы қабатының құрғақтылығын тудырады, сонымен қатар топырақты боран мен шаңды борандар пайда болады, олар әсіресе егіс шаруашылығы үшін әсіресе қауіпті. Бұл деректер, топырақ қорғайтын егін айналым көпжылдық шөптердің жолақтарын орналастыру керектігін айтады. Эрозиялық қауіпті желдер сәуір мен мамыр айларында 12% артады және маусымда төмендейді. Сәуірде топырақ біраз уақыт қардың астында жатады және ылғалды болады, маусымда жас өсімдіктердің тамырларымен байланысады. Мамыр айында олар толығымен ашылады, қопарылады, сыртқы қабаты кеуіп дифляцияға ұшырайды. Сондықтан сәуір айы көктемгі эрозия болуына қауіпі мол. Агротехникалық іс-шаралар осы климатты ерекшелілігін еске алып жасалуы тиіс.

Жазғы кезең тамыздан маусымға дейін созылады. Ең жылы ай - шілде, орташа температурасы 20-22°. Маусым және тамыз өте таяу температуралармен сипатталады, олар шілденің температурасынан 2, 5° төмен. Ауа орта температурасы айлық нормалық температурадан +3°, +4°. Құрайды. Сағат 13 те орта тәуліктік температурасы маусымда 22-24 ⁰ , шілдеде 24-26° құрайды. Орта тәулік температура, 10 ⁰ асқан 2200-2600 ⁰ құрайды. Орта тәулік темперетура кезеңі 10 ⁰ асқан 133-143 күнді құрайды, кей күндері ол 40-42 ⁰ құрайды. Ыстық күндер орта тәулік 20 ⁰ орташа 40-45 күн болады. Күндізгі уақытта 35 ⁰ асатын күндер 3, кей жылдары 9-10 ға дейін жетуі мүмкін.

Тұнбалардың көпшілігі жазға келеді. Маусымда 20-50 мм тұнба түседі, шілдеде -25-60 мм және тамызда -25-45 мм. Тұнбалар жазда нөсерлі болады, сирек - ақ жауын. Бөлек жылдары олар еш жаумауы мүмкін, немесе нормадан тыс асуы мүмкін ( 3-4 рет ) . Кейде жазда тұнбалар айына 200 мм жауы мүмкін. Жауынды күндер айына 9-12 күн болады, олардың жауынды күндері 5 мм жоғары, 1-3 күн. Күніне 30 мм асатын жауындар сирек жағдай (он жылдықта 1-2 рет) . Жазда, айына найзағайлы 4-7 күн болады. Жаз айларында ауаның салыстырмалы ылғалдылығы күндізгі уақытта 40-48% құрайды. Құрғақ күндер саны (ауаның салыстырмалы дымқылдылығы 30% кем емес) маусымда 10-12, шілдеде -5-10; тамызда -6-8. Бөлектер жылдары құрғақ күндер саны 20-25 ке дейін жетеді, ауаның ылғалдылығы 8-10% төмендеген кезде.

Қыркүйек тамыздан 8-9° суықтау, қазан қыркүйектен 10-11°. Қыркүйектің орташа температурасы -12-14°. 21-25 қыркүйекте ауаның орташа тәулік температурасы тұрақты 10° асқаннан кейін төмендейді, 11 қазанда +5°, +7° градустан асқанда және қазанның соңғы онкүндігінде 0° асқаннан кейін. Ауада бірінші аяздар орташа есеппен қырқүйектің екінші онкүндігінде байқалады, бірақ кейбір жылдары олар тамыздың үшінші онкүндігінде пайда болауы мүмкін. Тамыз айының аязы ықтимал бойынша 5-10%. Құрастырады.

Күздікүні жазбен салыстырғанда тұнбалардың түсуі едәуір азырақ, қыркүйекте -15-30 мм, қазанда -15-25 мм. Тұнбалар санының ауытқуы үлкен болады. Кейбір жылдары олар болмауы мүмкін, кейде тұнбалар айына 80-100 мм болады.

Аязсыз кезеңнің ұзақтылығы 3, 5 ай. Қыстың аяғында қардың қалыңдылығы 20-25 см болады.

Жер бедері. Жер бедері басқа да территориялар сияқты, жердің ішкі және сыртқы күштерінің ұзақ әсерінен қалыптасады. Пайдалынатын жерлерді пайдалану бедерлік ерешеліктерімен тығыз байланысты. Жерді игеру аймағы негізінен әлсіз толқында Шығыстан-Батысқа қарай созылған сызықтар беріледі. Сипатталып отырған бедер, сапалы өндірмелі техникаларды қолдануға кедергі жасамайды.

Жердің қолданудағы топырақ қабаты бір текті емес көп жағдайларда топырақ комплекс көрніс түрінде жиналады, бұл микробедер ерекшелігі негізделген.

Көп таралған топырақ қара талшынды қауіпті сортаңдалған. Қара талшынды топырақтың қасиеті морфологиялық, физика-химиялық агроөндірістік белгілерінің жиыны б/ша егістіке жарамды болып табылады. Бірақ, берілген топырақтың жеңіл механикалық құрамымен байланысты, желдік эрозияға ұшырауы мүмкін, сондықтан оларды қолданғанда, эрозияға қарсы шараларды қатаң түрде қолдану керек.

Оңтүстік-Батыс бөлігінде аздаған талшынды топырақ бар, оның қара талшынының айырмашылығы құрамындағы қара шіріктің 0, 74%-1, 02% кемуі болып табылады. Бұл топырақтар егістікке жарамды және эрозияға қарсы шаралар комплексін ұстанғанда ауыл шаруашылығы мәдени егінді егуге болады.

Дәнді дақылдар мәдениеттік жоғарыдағы айтылған топырақтарда өсіргенде фосфорлық тыңайтқыштарды енгізу шарты қажетті, үйткені берілген топырақтың фосфордың қозғалысты пішіні бай емес.

Жер пайдалануын, Солтүстік және Солтүстік-Батысында комплексті массивтік кездесетін сортаңдар шектелуі жайылған және шөпті талшынды топырақтар кездеседі.

Топырақты және олармен бірге топырақты эрозияны зерттеген құжаттардың негізінде ауыл шаруашылығы мәдени өсімдіктерін өсіруге жарайды.

Өсімдік әлемі. Мөлшер белдеуде құрғақ ақ селеу айдаладағы аймақтық шаруашылық.

Қара талшынды жыртылған топырақтағы өсімдік топтары дәнді (типчак, ақ салеу, қырдық тимофеевка, көшіл-сұр шиаяқты) және әртүрлі шөпті жусан мыңжылдық, солтүстік подмаринин түрінде келген шөптің қабаты кескіленген жобаланған қабаты 60-70%.

Шабындық-талшынды топырақты қырдық өсімдікпен (типчак, ақселеу, жусан) қатар, шабындық өсімдіктер (жол желген, сұр түсті қазтабан, емдік бақ-бақ және тағы басқалар) өседі. Топырақ өсімдік қабаты бетінен жалпы жобалануы 60-75% құрайды. Талшынды сортаңды жобалану қабаты 30-50%. Жусанды типчак ассоцация иленген.

Агротехникалық шаралардың барлық комплексі орындалуымен байланысты, жыртылған аудандарда келесі арамшөптер жайлымға: қара сұлы қурай, егістік қалуиен, егістік шырмауық, көкшіл сұр қылшық, сиверса жусаны.

Аумақтарына табиғи шөп екі аймақта орналасқан - дала және жартылай шөл далада. Дала аймағы, қаракөң топырақты біркелкі қуаң, бай әр түрлі қызыл селеулі далаларды біріктіретін оңтүстік аймақтарда, қуаң әртүрлі шөпті-ақселеулі және ақселеулі-типчакті дала қоңыр талшынды топырақты, талшынды топырақта құрғақ типчакті-ақселелі топырақтарда.

Өсімдік жамылғыда шөптің көпшілігі әртүрлі шөптер және қызыл ақселеу жатады. Осы далалар биік және қою шөптер өседі (жалпы жобалық жабу солтүстік аумақта 90-95%, оңтүстік аумақта 70-80%) құрғақ массасы өнімділігі 12 ц/га. Ақ сортаңды топырақтың таралуы, өнімділігі 2-3 ц/га, ермен топтас шөптердің көбейуіне әкеліп соғады.

Қуаң әртүрлі шөп-ақселеулі және ақселеулі-типчақтық далалардың позоналары бірінші аумақшаның өсімдіктерін ауыстырады. Солтүстіктен шығысқа қарай шөптің қалыңдығы және әртүрлі шөптер азаюуы байқалады .

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.