Мультимедиа технологиялары

ЖОСПАР

1.КІРІСПЕ 3

2. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
A. Мультимедиа мүмкіндіктері 4
B. Дыбыстық файлдың жасалуы. 6
C. Дауысты реттеу. 7
D. Active movie файлдарының типтері. 10
E. Әмбебап ойнауыш. 10
F. Мультимедиалық файлдарды таңдау. 11
G. Аудио және midi форматты файлдарды тыңдау. 12
H. Дыбыстарды жазу мүмкіндігін пайдалану. 13
I. Дыбыс жазу 15
J. Оқиғаға дыбысты тағайындау. 18
K. МРЗ пiшiмiндегi файлдарды жасау. 19

3. ҚОРЫТЫНДЫ. 21

4. ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 22

КIРIСПЕ.

Қазiргi кезде мультимедианы қолданудың бiрнеше негiзгi бағыттары қалыптасқан, оларда өздерiнiң ережелерi мен терминологиясы жасалған. Мультимедиа қосымшаларын жасау жөнiндегi мүмкiндiктер ауқымы айтарлықтай кең. Мультимедиа қауырт дамып келе жатқан хабарламалық технология, ол теледидарлық кескiнделудiң және дыбыс жазуының бейнелiгi мен шынайлығын дербес компьютердiң интерактивтi мүмкiндiктерiн бiрiктiредi. Бiлiм беру мен оқытылып үйретудегi мультимедиа аса маңыздыбағыттардың бiрi болып табылады. Жоғарғы кәсiби деңгейдi қамтамасыз ететiн бiлiмдер тез өзгерiстерге ұшырайды.
Мультимедиа дыбыс, графика, анимация көрiнiстiк фрагменттердi және мәтiндердi қатар пайдалана отырып динамикалық түрдегi бейнелер мен дыбыстық мәлiметтер алу мүмкiндiгiн беретiн арнайы жабдық.
Дыбыс жазу дыбыс платасының көмегiмен неше түрлi дыбыс, сөздер тiркесiн .WAV форматындағы файлдарға жазу, ойнату және өңдеу мүмкiндiк беретiн программа.
Медиаплеер – дыбыстар жазылған MIDI файлдарды әуендер, сөздер, жызылған компакт-дискiлердi және жылжымалы бейнелерi бар дискiлердi оқуға арналған мультимедиа мүмкiндiктерiн iске асыра алатын программа.
Мультимедиа –қауырт дамып келе жатқан хабарламалық технология, ол теледидарлық кескінделудің және дыбыс жазуының бейнелілігі мен шынайылығын дербес компьютердің интеративті мүмкіндіктерін білдіреді. Осы негізгі үш құрам, яғни үш орта мультимедиа (multimedia) терминінің түсінігін береді, оның ең қысқа анықтамаларының бірі –іштей пәрменді бағдарламалық қамтамасыз етуді басқару арқылы көру және дыбыс әсерлерінің өзара ықпалдасуы.
МУЛЬТИМЕДИАЛЫҚ МҮМКІНДІКТЕР
Мультимедиа- дыбыс, графика, анимация (қимыл-қозғалыс), көріністік фрагменттерді және мәтіндерді қатар пайдалана отырып динамикалық түрдегі бейнелер мен дыбыстық бейнесхемалары бар. Windows жүйесінің осындай мультимедиалық негізгі мүмкіндіктерді жүзеге асыратын аудиожазба және дыбыстық файлдар құрып, оларды құжаттар құрамына енгізуге, кез келген компакт-дискілерде жазылған музыка мен қимылдайтын бейнелерді ойнатуға болады.
Мультимедиалық мүмкіндіктерді толық пайдалану үшін компьютер 16 разрядты SVGA монитормен, MIDI форматын қолдайтын 16 разрядты дыбыстық тышқанмен және компакт дискіні оқуға раналған CD-ROM дискіжетегімен жабдықталуы қажет. Жұмыс барысындағы жағдайларға қарай мұнан басқа да көптеген компоненттерді орнатуға болады.
Дыбыстық фрагменттерді қосу кезінде компьютерде айқын көрінеді. Дыбыстық фрагменттерді жазу және оқу үшін, компьютерде дыбыстық тақша орнатылуы керек. Дыбыстық тақшаға динамик жалғанады (дыбысты компьютердің құрамындағы динамикпен тыңдау мүмкіндігі шектеулі) Дыбыстық жазу үшін микрофон, тыңдау үшін құлаққап құлаққалқан (наушник) болуы қажет. Егер компьютерде дыбыстық тақша орнатылған болса, ол Windows операциялық жүйесі жүктелгеннен кейін бірден жұмыс істейді.
Құлаққаптың параметрлерін тексеру немесе қайта орнату үшін Бас меню:Баптау Басқару тақтасы қатарларынан таңдап, ашылған сұхбат терезедегі Мультимедиа шарт белгісінде тышқанды екі рет шертеміз. Аудио, Видео, MIDI, CD, Қосымша деген төрт астарлы беттен тұратын Мультимедиа қасиеттері: сұхбат терезесі ашылады.

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР.

1. Е.Қ.Балапанов Б.Бөрiбаев,Г.Мадиярова, М.Балабекова Windows 95 Алматы, 1999 жыл,
2. Информатика 30 сабақ. Е.Қ.Балапанов Б.Бөрiбаев, А.Дәулетқұлов Алматы, 1998 жылы
3. Общая информатика. С.Симонович, Г.Евсеев, А.Алексеев, Москва, 2000ж.
4. Специальная информатика. С.Симонович, Г.Евсеев, А.Алексеев, Москва,2000ж.
5. Информатика Н.Ермеков, М.Ермеков, С.Ноғайбаланова Алматы, Жазушы , 2002жыл.
6. О.Ефимова, В.Морозов Курс компьютерной технологии. 1 том Москва, АБФ, 1998г.
7. О.Ефимова, В.Морозов Курс компьютерной технологии . 2 том Москва, АБФ, 1998г
8. Информатика негiздерi №1,5 2002 жыл журнал.

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының ғылым және жоғарғы білім министрлігі.

Курстық жұмыс

Тақырыбы: Мультимедиа технологиялары

ЖОСПАР

1.КІРІСПЕ 3
2. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
A. Мультимедиа мүмкіндіктері 4

Дыбыстық файлдың жасалуы. 6

Дауысты реттеу. 7

Active movie файлдарының типтері. 10

Әмбебап ойнауыш. 10

Мультимедиалық файлдарды таңдау. 11

Аудио және midi форматты файлдарды тыңдау. 12

Дыбыстарды жазу мүмкіндігін пайдалану. 13

Дыбыс жазу 15

Оқиғаға дыбысты тағайындау. 18

МРЗ пiшiмiндегi файлдарды жасау. 19

3. ҚОРЫТЫНДЫ. 21
4. ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 22

КIРIСПЕ.

Қазiргi кезде мультимедианы қолданудың бiрнеше негiзгi бағыттары
қалыптасқан, оларда өздерiнiң ережелерi мен терминологиясы жасалған.
Мультимедиа қосымшаларын жасау жөнiндегi мүмкiндiктер ауқымы айтарлықтай
кең. Мультимедиа қауырт дамып келе жатқан хабарламалық технология, ол
теледидарлық кескiнделудiң және дыбыс жазуының бейнелiгi мен шынайлығын
дербес компьютердiң интерактивтi мүмкiндiктерiн бiрiктiредi. Бiлiм беру
мен оқытылып үйретудегi мультимедиа аса маңыздыбағыттардың бiрi болып
табылады. Жоғарғы кәсiби деңгейдi қамтамасыз ететiн бiлiмдер тез
өзгерiстерге ұшырайды.

Мультимедиа дыбыс, графика, анимация көрiнiстiк фрагменттердi және
мәтiндердi қатар пайдалана отырып динамикалық түрдегi бейнелер мен
дыбыстық мәлiметтер алу мүмкiндiгiн беретiн арнайы жабдық.
Дыбыс жазу дыбыс платасының көмегiмен неше түрлi дыбыс, сөздер
тiркесiн .WAV форматындағы файлдарға жазу, ойнату және өңдеу мүмкiндiк
беретiн программа.
Медиаплеер – дыбыстар жазылған MIDI файлдарды әуендер, сөздер,
жызылған компакт-дискiлердi және жылжымалы бейнелерi бар дискiлердi
оқуға арналған мультимедиа мүмкiндiктерiн iске асыра алатын программа.
Мультимедиа –қауырт дамып келе жатқан хабарламалық технология, ол
теледидарлық кескінделудің және дыбыс жазуының бейнелілігі мен
шынайылығын дербес компьютердің интеративті мүмкіндіктерін білдіреді.
Осы негізгі үш құрам, яғни үш орта мультимедиа (multimedia) терминінің
түсінігін береді, оның ең қысқа анықтамаларының бірі –іштей пәрменді
бағдарламалық қамтамасыз етуді басқару арқылы көру және дыбыс
әсерлерінің өзара ықпалдасуы.

МУЛЬТИМЕДИАЛЫҚ МҮМКІНДІКТЕР

Мультимедиа- дыбыс, графика, анимация (қимыл-қозғалыс), көріністік
фрагменттерді және мәтіндерді қатар пайдалана отырып динамикалық
түрдегі бейнелер мен дыбыстық бейнесхемалары бар. Windows
жүйесінің осындай мультимедиалық негізгі мүмкіндіктерді жүзеге
асыратын аудиожазба және дыбыстық файлдар құрып, оларды құжаттар
құрамына енгізуге, кез келген компакт-дискілерде жазылған музыка
мен қимылдайтын бейнелерді ойнатуға болады.
Мультимедиалық мүмкіндіктерді толық пайдалану үшін компьютер
16 разрядты SVGA монитормен, MIDI форматын қолдайтын 16 разрядты
дыбыстық тышқанмен және компакт дискіні оқуға раналған CD-ROM
дискіжетегімен жабдықталуы қажет. Жұмыс барысындағы жағдайларға
қарай мұнан басқа да көптеген компоненттерді орнатуға болады.
Дыбыстық фрагменттерді қосу кезінде компьютерде айқын көрінеді.
Дыбыстық фрагменттерді жазу және оқу үшін, компьютерде дыбыстық
тақша орнатылуы керек. Дыбыстық тақшаға динамик жалғанады
(дыбысты компьютердің құрамындағы динамикпен тыңдау мүмкіндігі
шектеулі) Дыбыстық жазу үшін микрофон, тыңдау үшін құлаққап
құлаққалқан (наушник) болуы қажет. Егер компьютерде дыбыстық тақша
орнатылған болса, ол Windows операциялық жүйесі жүктелгеннен
кейін бірден жұмыс істейді.
Құлаққаптың параметрлерін тексеру немесе қайта орнату үшін Бас
меню:Баптау (Басқару тақтасы қатарларынан таңдап, ашылған сұхбат
терезедегі Мультимедиа шарт белгісінде тышқанды екі рет шертеміз.
Аудио, Видео, MIDI, CD, Қосымша деген төрт астарлы беттен тұратын
Мультимедиа қасиеттері: сұхбат терезесі ашылады.

Осы терезенің Аудио астарлы бетінде компьютерге орнатылған
дыбыстық файлдарды тыңдау және жазу үшін қолданылатын
құрылғыларды анықтай аламыз. Тыңдау және Жазу бөлігіндегі Негізгі
құрылғы бөлігі-осы әрекеттерді орындауға арналған құрылғыны
білдіреді. Жазу сапасы деген жерде Радиотрансляция деп көрсетілген.
Неғұрлым жазу сапасы жоғары болса, сол файлды оқу сапасы да
жоғары болады. Баптау (Настройка) батырмасын шерту арқылы ашылған
терезеде тиісті параметрлерді өзгерту мүмкіндігі бар. Егер,
компьютерге ешқандай тыңдау және жазу құрылғылары орнатылмаған
болса, осы астарлы бетте ешнәрсе көрінбей тұрады. Видео, MIDI, CD
астарлы беттерінде олардың әрқайсысына сәйкес параметрлерін
орнату мүмкіндіктері бар. Қосымша астарлы бетінде Мультимедиа
драйверлерінің тізімі шығады, қажетті параметрлерін өзгерте отырып
жүзеге асыра аламыз.
Мультимедиа драйверлері дегеніміз – дыбыстық тышқанның жұмыс
істеуін , сондай-ақ дыбысты жазу және оқу әрекетін іске асыруға
арналған арнайы программалық жабдық.
Мультимедианың мүмкіндіктерін пайдалану үшін Бас менюде:Программалар
(Стандартты(Мультимедиа қатарын таңдаймыз да, қажетті команданың
бірін орындаймыз.
2-сурет. Мультимедиалық
мүмкіндіктерді таңдау командалары.
Дыбыстық файлдың жасалуы.

Аудиомен жұмыс істеуге арналған қарапайым бағдарламалардың бірі
Windows–тың барлық версияларының құрамына енгізілген. Солардың
көмегімен дыбыс дауысын реттеп, микрофонмен жүйелік енудің сезгіштігін
орнатуға болады. Бұған қоса кішігірім дыбыстық фргаментерді жазып,
оған қарапайым өзгертулер жасап, нәтижесін файлға жазуға болады.
Сондай-ақ, Windows-қа компакт-дискілер мен мультимедиалық файлдарды
ойнату құралдары да қосылған.

Windows-2000-ның соңғы версиясына мультимедиамен жұмыс істеудің
қосымша құралдары енгізілген. Демек, кезкелген мультимедиалық
жазбаларды ойнатып, музыканы сандық плеерға жазуға, Интернетпен
жұмыста пайдалануға мүмкіндік бар. Мұның үстіне, компьютерге
бейнефильмді кіргізіп, оны редакциялап, сандық түрде сақтауға немесе
бейнемагнитафонға аударуға болады.
Дыбыстармен, муызкамен жұмыс істеу үшін көптеген бағдарлама
ұсынылады. Олар бірнеше класқа бөлінеді. Дыбыстық редакторларда
әртүрлі көздерден дыбыстарды енгізіп, оларды өңдеуге, сапасын
жақсартуға және әсер қосуға жол ашады. Sound Forge және Wave Lab
бағдарламалары ең жақсы редакторлары болып табылады. Көп арналы құрастыру
үшін Cool Edit редакторы қолданылады. Музыканы жасау және редакциялау,
сондай-ақ музыкаға вокал қосу үшін MIDI және аудиосеквенсор деп
аталатын бағдараламалар пайдаланылады. Бұл кластың үздік бағдарламасы
болып GakeWalk Pro Audio және Gubase танылған. Бұл бағдарламаларды
кәсіпқой компазиторлармен музыканттар пайдаланады. Кәсіпқойлар әртүрлі
қосымша бағдарламалармен жұмыссітейді. Мысалы, Soft Enode
бағдарламасының көмегімен аудиоөнімдерді ауқымды дыбыс пішіміне
кодтау мүмкін, ол DART Pro бағдарламасы фонограммаларды тазартып,
қалпына келтіре алады. MIDI пішімдегі файлдарды Wav пішіміне өзгертетін
AudioCompositor бағдарламасы да пайдалы. Clean бағдарламасы
аудиокомпакт-дискілерді жазуға жәрдемдеседі. Басқа да бағдарламалар
жетерлік, бірақ дыбыспен күнделікті жұмыста компьютерді
пайдаланушылардың көпшілігіне қуатты SoudForge аудиоредакторы
жеткілікті.
Видеомен жұмыс істеу үшін Windows-тің кірістірілген құралдарында,
сондай-ақ осы үшін арнайы жасалған көптеген бағдарламаларды да
пайдалануға болады. Видеомен жұмыс істеу үшін Windows-тің кірістірілген
құралдарын да, сондай-ақ арнайы жасалған көптеген бағдарламаларды да
пайдалануға болады. Видеомен жұмыс істеудің ең танымалы-Adobe Premiere
және Ulead Media Studio Pro бағдарламалары. Бұл бағдарламалар әмбебап,
сондықтан видеосигналды белгілеп, өңдеп, алынған бейнелерді түрлі
пішімге кодтауға мүмкіндік береді.
ДАУЫСТЫ РЕТТЕУ.

Дауысты реттей бағдарламасы (VolumeControl) компьютерде дыбысты
қайта жаңғырту үшін қажет. Бұл бағдарлама түрлі дыбысты көздерін
компьютерге қосуға, ажыратуға, сондай-ақ әр дауыс пен стеробалансты
реттеуге мүмкіндік береді.Кей жағдайларда дыбыс тембрін реттеуге де
реттеуге болады. Бұл бағдарламаның екі жұмыс режимі бар. Windows
тапсырмалар панеліндегі белгіні бір шерткенде дауысты тез
реттеу терезесі ашылады.

Тік сырғытпа бір мезгілде компьютерге қосылған барлық құрылғылар
үшін дыбысты бір мезгілде өшіруге мүмкіндік береді. Дыбыс өшіргенде
тапсырмалар панеліндегі қатты дауыстағыштың белгісі сызылған түрде
көрінеді. Бұл жалаушаны қозғау компьютердің дыбысын қайта қосады.
Дауысты тез реттеу терезесін жабу үшін оның шегінен тыс кез келген
тұстан шертсе жеткілікті.

Әдетте дауысты реттеу бағдарламасын жалпы реттеу үшін емес,
жекелеген дыбыстық құрылғыларды жекелеп бабына келтіру үшін
пайдаланады. Егер Windows тапсырмалар панелінгдегі бегісінде екі
шертсе, онда терезе ашылады. Оның сырт көрінісі компьютерде қандай
дыбыстық карта пайдаланылатынына байланысты. Кейде оны амалдарды
орындау арқылы да, қосуға болады. Бас менюдегі Программалар ( Стандартты (
Мультимедиа( Деңгейлерді реттеу командасын орындағаннан кейін тыңдау
және жазу дыбыстарының қаттылығын реттеу мүмкіндігін беретін
терезе ашылады.
Бұл терезеде компьютердегі дыбыстармен жұмыс істейтін құрылғыларды
басқаратын аспаптарды басқарудың бірқатар элементтері бар. Мұндай
құрылғылардың санына қарай элементтер жиыны да әрқалай. Басқарудың
әр элементі дыбысты реттейтін қарапайым терезеге ұқсас. Онда дауысты
реттейтін сырғытпа және аталған құрылғыны толық өшіріп тастайтын
жалауша болады. Әр құрылғыда сол және оң стереоарналардың өзара
балансын реттейтін тағы бір көлденең сырғытпа бар. Басқару
элементінің ең сол жақтағы тобы барлық құрылғының дауысын бірден
реттейді. Ол белгісінде бір шерткенде пайда болатын
топпен толық үйлесімді.
Егер бұл терезеде өзімізге қажетті құрылғы жоқ болса, оны
Параметрлер(Қасиеттер(Свойства) командасын орындау арқылы ашылған
терезеде берілген тізімннен таңдап аламыз. Бұл жалаушаны жылжыту
және орнату арқылы жасалады. Сендер жалаушаны өздерің құрлығы
тізіміндегі микрофонның тұсына орнатылуы керек, содан соң микрофоннан
кіруді қосып, дауысты бабына келтіріңдер. Сонда ғана компьютер дауыс
зорайтқыш ретінде жұмыс істейді.
Қажетсіз шу болмас үшін, ең дұрысы, микрофоннан кіруді қоспаған
жөн. Дегенмен, микрофоннан бір нәрсе жазып алу қажеттігі тууы
мүмкін. Есте болатын бір жай, жазу және қайта жаңғырту бір-біріне
тәуелсіз бапталады. Қайта жаңғыртуды баптау үшін диалогтағы
ауысытырп, қосыш көмегімен жазбаға арналған құрылғыны табу керек те,
содан соң диалогтағы ОК батырмасын шерту қажет. Сонда сендер
реттеуге ораласыңдар, бірақ енді сендерге дыбыстың түрлі көздері
жазбасының деңгейін реттеу ұсынылады. Сырғытпамен жазба деңгейін
реттеуге болады. Бұл жағдайда микрофоннан қайта жаңғырту
өшірілген болса, онда акустикалық жүйеде ешқандай дыбыс естілмейді.
Дегенмен, дыбыспен жұмыс істеу бағдарламасы микрофонмен қажетті сигнал
алады.
Кейбір дыбыстық қатарлар үшін дауысты реттеу терезесінде
қосымша батырма болуы мүмкін, оны басқанда нақты дыбыс картасы
рұқсат ететін тембр және басқа параметрлерді реттеу терезесі
ашылады.
Сырғытпаны жылжытып, дыбысталудың қажетті тембрін орнатып, Закрыть
батырмасын басыңдар. Жазу және қайта жаңғырту деңгейінің бабын
келтірген соң бағдарлама терезесіндегі батырмасын басып, дауысты
реттеу бағдарламасының терезесін жаба аласыңдар.
Жазу немесе тыңдау, басқа өрістерінің тиістісін таңдаған
соң, жылжу жолағын таңдап аламыз.

ACTIVE MOVIE ФАЙЛДАРЫНЫҢ ТИПТЕРІ.
Бас менюдегі Программалар (Стандартты -Мультимедиа( Active Movie
файлдарының типтері командасы орындағаннан кейін, дыбыстық
файлдармен жұмыс істеу процесінде Active Movie программасын қолдану
немесе қолданбау мүмкіндігін ауыстырып қосу терезесі ашылады.
Егер басқа программа қолданатын болсақ, жалаушаларды тышқанды
шерту арқылы алып тастаймыз.

ӘМБЕБАП ОЙНАУЫШ.
Әмбебап ойнауыштың (Универсальный проигрователь) көмегімен аудио-
видео және анимациялық файлдарды оқуға болады. Мультимедиа файлдарды
өте көп орын алады, сондықтан олар көбінесе компакт-дискілерді,
компьютердің қатты дискісінде, басқа үлкен көлемді ақпараттар сиятын
жинақтауыштан мәліметтер жылдам оқылса, соғұрлым тыңдау сапасы
жоғары болады.
Мульитимедиа файлдары түрінде (мысалы, . AVI тіркеуі файлдар)
аудио және санды видеоақпарттар , мәтін немесе басқа да мәліметтер
болуы мүмкін. Мультимедаиылқ құрылғы мен программалық жвбдық файлдың
қандай ақпараттардан құралғанын анықтайды да, оларды жіктеп, тыңдау
мақсатында сәйкес құрылғыларға жібереді.
Мультимедианың типі Файлдың тіркеуі
Анимация AVI
Санды (цифровое) видео AVI
Музыкалық аспаптық санды интерфейс MID
Аудиофайл WAV
Егер мультимедианың төменгі сатылы командаларының тізімінде
Әмбебап ойнауыш жоқ болса, оны орнату керек. Windows операциялық
жүйесін қарапайым режимде орнату кезінде Әмбебап ойнауыш
қойылмайды. Оны орнату үшін бас менюдегі Баптау(Басқару тақталары
командаларын орындаймыз да, ашылған терезеде Программаларды орнату
және өшіру шарт белгісінде тышқанды екі рет шертеміз. Windows
-ты орнату астарлы бетіндегі
Мультимедиа қатарында тышқанды екі рет шертеміз. Тізімдегі
Деңгейлерді реттеу, Аудиожазбаларды қысу, Бейнежазбаларды қысу,
Әмбебап ойнауыш қатарларының жалаушасын көтереміз .

МУЛЬТИМЕДИАЛЫҚ ФАЙЛДАРДЫ ТАҢДАУ.
Бас менюдегі Программалар (Стандартты (Мультимедиа (Әмбебеп ойнауыш
командасын таңдаған соң, мультимедиа файлдарын тыңдау мүмкіндігін
беретін терезе ашылады.
Бұл терезеде Файл менюінің Ашу (Открыть) командасын орындаймыз.
Сонда файлды таңдау мүмкіндігін беретін терезе ашылады. Осы
терезеде файлдың типін көрсетеміз де, қажетті файлды ерекшелеп
Ашу батырмасын шертеміз. Мысалы, анимациялық немесе санды видео
файлдарын тыңдағымыз келсе, Файлдардың типтерін көрсететін батырманы
шертіп, тізімнен Windows-қа арналған (*.avi) қатарын таңдаймыз. Файл
таңдалынған соң, Әмбебап ойнауыш ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.