Конвертор



Кіріспе
Қойылымдық бөлім
1.1 Бағдарлама мақсаты
1.2 Қосымша интерфейсіне қойылатын талаптар
Жобалық бөлім
2.1 Алгоритмдерді сипаттау
2.2 Жобаланатын оқулықтың құрылымы
Дипломдық жобаны өңдеудің аспаптық құралдары
3.1 Windows операциялық жүйесінің қысқаша сипаттамасы
3.2 Boralnd Delphi бағдарламалау тілінің қысқаша сипаттамасы
3.3 НТМL тіліне сипаттама
Эксплуатация
4.1 Бағдарламалаушыға арналған нұсқау
4.2 Қолданушыға арналған нұсқау
Экономикалық бөлім
5.1 Бағдарламаның енгізілуінің экономикалық тиімділігі
5.2 Қосымшаны өндіріске кірістірудің экономикалық тиімділігін есептеу
5.3 Қосымша құру және енгізу шығындарын есептеу
Техникалық қауіпсіздік және қоршаған ортаны қорғау бойынша жүргізілетін іс.шаралар
6.1 Дербес электронды есептеуіш машинасы
6.2 Компьютерлер орналасатын бөлмелерге және компьютермен қамтамасыз етілген мекемелерге қойылатын талаптар
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Қосымша
бекітуі бойынша әр он жыл да ақпарат көлемі екі есеге өсіп келеді. Осыған байланысты ақпараттарды тез өндейтін және тиімді сақтайтын автоматтандырлған құралдарды қолдануды қажет етеді.
Қазірде қоғам бұрын болып көрмеген ақпараттар ағынының көбеюі кезеңінде өмір сүруде. Бұл экономика, әлеуметтік және басқару саласында айқын байқалады. Ақпаратқа түрлендіруші, анықтаушы қасиет тән. Информатика индустриясын құру және ақпараттық өнімнің тауарға айналуы қоғамда терең әлеуметтік өзгерістерге алып келеді. Ақпарат материалдық өндірістен әлеуметтік салаға дейінгі қоғамның барлық салаларын қамтиды.
Адам шаруашылығының ақпараттық процесстерінің сапалы атқарылуы қазіргі заманғы дербес электронды есептеуіш машиналарын, телекоммуникация жүйелері мен электронды есептеуіш машиналарының желілерін құруға байланысты болып табылады. Осыған байланысты қоғам ақпараттандырудың бірқатар мәселелерін мемлекеттік деңгейде шешуі қажет.
Жиырма бірінші ғасырдың басталуы жаппай ақпараттық қоғамға көшумен сипатталады. Оған компьютерлік техника, ақпараттық технология және басқа да ғылыми-техникалық прогресс әсерін тигізуде. Қазақстан Республикасы ғылыми-техникалық прогрестің негізгі белгісі болып табылатын қоғамды ақпараттандырудың жаңа кезеңіне енді. Қоғамды ақпараттандыру – еліміздің экономикасының, мәдениетінің, ғылымының дамуының негізгі алғышарты.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Бобровский С. В. Delphi5. Учебный курс – СПб: Питер, 2001г.
2. Гофман И. Э., Хомоненко А. Д. Delphi5. –СПб.: БХВ-Санкт-Петербург. 2000г.
3. Баженова И.Ю. Delphi5. Самоучитель программиста – М.: КУДИЦ – ОБРАЗ,2000г.
4. Фаронов В.В., Шумаков П.В. Delpi5. Руководство разработчика базы данных – М.: «Нолидж», 2000г.
5. Архангельский А.Я. «Программирование в Delphi 6» издат. Бином – 2003г.
6. Симонович С.В. «Информатика, базовый курс» издат. Питер – 1999г. Санкт-Петербург
7. Кенту М. Delphi5 для профессионалов.-СПб.: Питер, 2001г.-944с.:ил.
8. Фаронов В.В. Delphi5. Учебный курс. – М.: «Нолидж»,2001г. – 608с.,ил.
9. Архангельский А.Я. Язык SQL в Delphi5 – М.: ЗАО «издательство Бином», 2000г.
10. Фаронов В. «Программирование баз данных в Delphi 6» издат. Питер – 2002г. Санкт-Петербург
11. Кенин А. «Windows 95/NT для пользователей или как научиться владеть компьютером» издат. Планета – 1998г. Екатеринбург
12. Симонович С.В., Евсеев Г.А. «Практическая информатика» издат. Инфорком пресс и АСТ пресс – 2000г. Москва
13. Симонович С.В., Евсеев Г.А. «Общая информатика» издат. Инфорком пресс и АСТ пресс – 2000г. Москва

Кіріспе
Қазіргі уақытта қоғамдық өмірде ақпараттың таралу қарқыны өте жылдам
дамып келеді. Ақпараттық процесстер - адамдар арасында, тірі организмдерде,
техникалық құрылғыларда, қоғамдық өмірде ақпарат тасымалдау, жинақтау мен
түрлендіру процесстері. Ақпаратты басқару компьютерлерді қолданудың негізгі
саласы болып табылады және де, өндеу және ақпараттарды білімде қолдану
жеделдеп келеді. Ғалымдардың бекітуі бойынша әр он жыл да ақпарат көлемі
екі есеге өсіп келеді. Осыған байланысты ақпараттарды тез өндейтін және
тиімді сақтайтын автоматтандырлған құралдарды қолдануды қажет етеді.
Қазірде қоғам бұрын болып көрмеген ақпараттар ағынының көбеюі
кезеңінде өмір сүруде. Бұл экономика, әлеуметтік және басқару саласында
айқын байқалады. Ақпаратқа түрлендіруші, анықтаушы қасиет тән. Информатика
индустриясын құру және ақпараттық өнімнің тауарға айналуы қоғамда терең
әлеуметтік өзгерістерге алып келеді. Ақпарат материалдық өндірістен
әлеуметтік салаға дейінгі қоғамның барлық салаларын қамтиды.
Адам шаруашылығының ақпараттық процесстерінің сапалы атқарылуы қазіргі
заманғы дербес электронды есептеуіш машиналарын, телекоммуникация жүйелері
мен электронды есептеуіш машиналарының желілерін құруға байланысты болып
табылады. Осыған байланысты қоғам ақпараттандырудың бірқатар мәселелерін
мемлекеттік деңгейде шешуі қажет.
Жиырма бірінші ғасырдың  басталуы жаппай ақпараттық қоғамға көшумен
сипатталады. Оған компьютерлік техника, ақпараттық технология және басқа да
ғылыми-техникалық прогресс әсерін тигізуде. Қазақстан Республикасы ғылыми-
техникалық прогрестің негізгі белгісі болып табылатын қоғамды
ақпараттандырудың жаңа кезеңіне енді. Қоғамды ақпараттандыру – еліміздің
экономикасының, мәдениетінің, ғылымының дамуының негізгі алғышарты.
Қазіргі кезде бағдарламалау өте күрделі және тез дамып келе жатыр.
Сондықтан бағдарламалаудың көптеген тілдері жарық көріп, кейбіреулері ары
қарай дамытылып отыр. Соның ішінде бағдарламалаудың тарихында өз орнын
тапқан Delphi тілі ыңғайлы, әрі жоғары дәрежелі тіл болып саналады.
Дипломдық жұмыста бағдарламалау тілі ретінде Delphi тілі алынды. Мен
дипломдық жұмысты Delphi тілімен және оның қосымшаларымен жасауды ұйғардым.
Менің дипломдық жұмысым - Бөлім меңгерушісіне арналған конвертер
құру. Бұл бағдарламада мәтіндік ақпараттарды HTML-ге аударып, оны Веб
шолушы терезесінде ашып тексеруге және баптауға болады – осы дипломдық
жұмыстың қойылған талаптарының бірі. Бұл бөлім меңгерушісінің жұмысын
жеңілдетіп, заман талабына сай жұмыс жасауға септігін тигізеді.

1. Қойылымдық бөлім
1.1 Бағдарлама мақсаты
Бөлім меңгерушісіне арналған конвертер бұл жағдайдың актуализациясына
көмектеседі. Осыған орай бөлім меңгерулерінің жұмысы жүйесі
автоматизациялауды өңдеу принциптерін құру және эффективті функциялау
мемлекет пен қоғамның қатысына тәулді маңызды мақсаттың бірі. Өзіміздің
елде бөлім меңгерушілерінің жұмысын автоматтандыруды жобалау және
эксплутациялау тәжербиесі арта түсті.
Қоғамымыздың ғылыми техникалық прогресінің негізгі бағыты болып -
өндірістер, кәсіпорындар, тағы басқа әртүрлі ауданда технологиялық
процестерді автоматизациялау жұмыстарын комплексті жүргізу.
Айтылған проблемалардың барлығы көптеген білім, техника, өндірістік
және шаруашылық кәсіптер, тағы басқа салаларына байланысты. Негізінен осы
салаларда бірнеше ондаған жылдар бойы автоматизацияланған басқару жүйесін
(АСУ) белгілі процесстер бойынша эффективті қолданып келді.
Автоматтандырылған басқару жүйесінің негізгі құрылу принциптері мен
функциялары сабақ кестесін де сөзсіз пайдалану, автоматизация әдістері мен
құралдарын пайдалану – бөлім меңгерушісінің ісінің негізгі, маңызды факторы
сабақ кестесіне жаңа ақпараттық технология (ЖАТ) енгізу.
Бөлім меңгерушісін автоматизациялау процесстерінің сәтсіздікке ұшырауы
көбінесе бөлім меңгерушілерінің басқарушыларының осы салада қажетті
білімдерінің болмауында, көптеген жоғары мамандары өзінің кәсібіне ЖАТ – ны
қалай және қандай түрін қолдану керек деген сұрақтарына жауап іздеуде.
Бөлімінің жұмысын автоматизациялау әртүрлі техникалық құралдармен
қамтамасыз ету, тиімді қолдану, біріншіден тарификацияны бөлу және осымен
қатар бөлім меңгерушілерінің көмекшілерінің қауіпсіздігін ұйымдастыру
сұрақтары көрсетілді. Бірақ айтып кететін жағдай – бұларды шешу тек бар
рессурстармен программалық – техникалық құралдармен емес, бөлім
меңгерушілерінің жұмысшыларының және олардың квалификацияларына байланысты.

Менің дипломдық жұмысымда технологиялық процесстерді бөлім
меңгерушісіне арналған конвертор мақсатында қазіргі заманғы технологиялық
құралдарды дамыту және жұмыс барысын автоматтандыруға үйренуге негізделген.
Дипломдық жұмыстың мақсаты – жоғарыда айтылған мәліметерді енгізетін,
өңдейтін, сұрыптайтын, баспаға жібере алатын, берілген мәліметтер негізінде
анализ жасай алатын қолданушыға ыңғайлы интерфейсі бар бағдарлама құру.
Дипломдық жұмыста жасалынған программа оқу бөлімінің меңгерушісіне
арналған орнын қажетті мәлімет бере алады.
Дипломдық жұмыстың алғашқы бөлімінде мәліметтер қорын өңдеу
программасы жасалған.
Екінші тарауда оқу бөлімінің іс қағаздарымен және олардың жұмысы
туралы мәліметтер қорын енгізуге, өңдеуге және баспаға шығаруға арналған
бағдарлама түсініктеме беріледі.
Қазіргі кезеңде мәліметтер қорын өңдеу жұмыстары серверде атқарылатын,
ал клиент қарапайым браузер болатын программалар жасалуда. Delphi-дің
мүмкіндігі көп болуына байланысты жоғарыда айтылған мақсатты жүзеге асыру
үшін осы ортаны пайдалануға болады.
1.2 Қосымша интерфейсіне қойылатын талаптар
Қолданушының графиктік интерфейсі деп - оның көмегімен экранда
көрсетілген командаларды таңдайтын, тапсырманы іске қосатын, файлдар
тізімін қарайтын, пиктограмманы немесе мәзір тізім пунктерін көрсете алатын
бейне.
Ереже бойнша іс - әрекет тышқан көмегімен не перненің көмегімен
орындалады. Қолданушының графиктік интерфейсінің типтік үлгісі Windows
болып табылады. Қолданушы үшін Windows пен жұмыс істеушінің ең бір
принциптік артықшылығы көптеген қосымшалар бейне түрінде көрінеді. Бірнеше
қосымшамен жұмыс істенгеннен кейін бағдарламада сол функцияның қайдан
табатынымызды немесе сол не басқа операцияны орындалуы үшін қандай тез
пернені қолдану керектігін табамыз.
Кез келген қосымшаның негізгі элементі форма болып табылады, яғни
басқа да көрінетін және көрінбейтін компоненттер контейнер. Қолданушының
көз - қарасы бойынша бұл қосымшамен жұмыс істейтін терезе. Windows үшін
стандарт болатын қосымша терезесінің түрлерін Delphi автоматты түрде
қамтамасыз етеді. Бірақ алдымен жүйелік мәзір жолағындағы қандай
батырмалар, сол және басқа терезеде қатынау болатынын көрсету қажет.
Терезенің барлық осы мінездемелері форма қасиеттерінің басқарылуымен және
баптауымен қамтамасыз етіледі.
Түс – бұл адам психикасына әсер ететін мықты құрал болып табылады.
Қосымшаның сәтсіз таңдалған түрлі түсті шешімі қолданушының көңілін
алаңдатып тез шаршауына, жиі кездесетін қателіктерін көрмеуіне әкеліп
соқтырады. Ал сәтті таңдалған түстер шаршағанды басып, қолданушының
ықыласын көбейтеді. Жұмыстың тиімділігін арттырады. Түс – ақпаратты
тасымалдаудың негізгі құралы ретінде қолдану керек.

2. Жобалық бөлім
2.1 Алгоритмдерді сипаттау
Алгоритм – бұл қойылған мақсатқа жету үшін іс-әрекеттер тізбегі.
Қандай да есепті шешу үшін қарапайым операцияларға бөлуге болады.
Алгоритмді компьютерде орындау үшін, оны бағдарлама түрінде жазу керек.

2.2 Жобаланатын оқулықтың құрылымы
Бұл конвертер құрамында мәтіндік құжаттарды ашатын, мәтінді баптайтын,
сақтайтын, HTML – ге аударатын, сурет қоятын, кесте құратын бағдарламасы
қараcтырылған.

3. Дипломдық жобаны өңдеудің аспаптық құралдары
3.1 Windows операциялық жүйесінің қысқаша сипатамасы

Операциялық жүйе — компьютерді қосқан кезде ең бірінші жүктелетін және
басқа бағдарламаларды қамтамасыз ететін жүйе. Жүйелік бағдарламаларды
байланыстыратын жиыны, оның мағынасы - компьютерді қолданушымен байланысын
ұйымдастырады және барлық басқа бағдарламаларды қамтамасыз етеді.

Операциялық жүйе көбінесе компьютердің сыртқы жадында - дискіде
сақталады. Компьютерді қосқан кезде, ол дисктік жадтан тексеріледі де, ОЕС
-да (ОЗУ) орналасады. Осы процесті операциялық жүйенің жүктелуі деп атайды.

Операциялық жүйенің функциясына кіреді:
✓ Қолданушымен сұқбатты жүзеге асыру;
✓ Еңгізу-шығару және деректермен басқару;
✓ Бағдарламалардың өндеу процесін жоспарлау және ұйымдастыру;
✓ Ресурстарды орналастыру (оперативтік жадпен кэш жадты,
процессорді, сыртқы құрылымды);
✓ Бағдарламаларды орындалуға еңгізу;
✓ Бірнеше көмекші операцияларды қамтамасыз ету;
✓ Әр түрлі сыртқы құрылымдар арасында ақпараттарды беру;
✓ Перифериялық құрылымдарды бағдарламалық қолдау жұмыстары
(дисплей, пернетақта, диск жинақтауыш, принтержәне т.б.).
Операциялық жүйені компьютердің құрылымдарын басқару бағдарламасының
жалғасы дейміз.
Windows XP операциялық жүйесі Microsoft коорпарациясында 2001 жылдың
күзінде шығарылды. Ол Windows 9x (9598ME) және Windows NT (NT 3.5, NT 4.0
, Windows 2000) операциялық жүйелер тектес сызықтың жалғасы болып табылды.
Жаңа операциялық жүйенің негізгі ерекшелігі болып компьютерді басқару және
конфигурациялау құралдарында иілгіштігі болып табылды. Одан басқа, алғашқы
рет тұтынушы операциялық жүйесі құқықтар мен рұқсат беру қауіпсіздіктер
жүйесін қолдай бастады, бұрын бұл тек қана Windows NT серверлерде
қолданылатын.
Windows XP алғашқы нақты деректерді көп үздіксіз өңдеумен көпмәселелік
операциялық жүйе болды. Яғни, басқаша айтқанда көпмәселелік осы операциялық
жүйеде жақсы дамыған. Windows XP, Windows 9x және Windows NT операциялық
жүйелерінің жақсы жақтарын біріктіреді, яғни, онда тек қана Windows 9x оңай
интерфейсі емес және Windows NT ОЖ функционалдығымен тұрақтылық қасиеттері
бар болып саналады.
Егер Windows XP архитектурасын қарастырған кезде бұл операциялық жүйе
біріншіден екі жағдаймен қамтамасыз етілетін тұрақтылығымен еркшелінеді:
1. Микроядролық архитектурасымен, яғни базалық микроядро құрамына тек
қана жүйенің біркелкі жұмыс сітеуін қамтамасыз ететін модулдер кіргізілген.
Қалған шығарылып тасталған жағдайлар осы микроядроға тәуелді
2. Микропроцессорлік қорғау, яғни Windows XP басқаруымен жұмыс істеп
тұрған процессор 2 режимде жұмыс:
а) айрықша жеңілдіктер (ядро режимі - kernel mode)
б) қолданушылық (қосымшаның орындалу режимі - user mode)
Айрықша жеңілдіктер мен процессор мен орындалып жатқан бағдарламалар
жүйелік болып табылады, жүйелік деректерге және жүйелік аппараттық
құралдарға түзуінен ену рұқсат алады. Сәйкесінше, қолданушылық режимде
жұмыс істеп тұрған бағдарламаларған тік ену рұқсат етілмейді.
Сол сияқты, басқа есептерге араласып кетуі немесе қосымшаның
қателерінен жедел жадта орналасқан деректер және операциялық жүйені қорғау,
тек қана операциялық жүйенің басқару бөлігіне жататын жүйелік кодқа
процессор жұмысын айрықша режимде орындауға рұқсат береді. Өзге
бағдарламалар қолданушылық режимде орындалуы тиіс.
Микропроцессорлық терминдерде жүйелік код (айрықша режимде орындалып
жатқан) нолдік сақинаны қорғауды қамтамасыз етеді. Барлығы төрт-ақ сақина
болады - 0, 1, 2, 3, бірақ шындығында екеуі ғана қолданылады (нолдік және
үшінші). Қорғаудың үшінші сақинасында орындалып жатқан код қандай жағдай
болмасын қорғаудың нолдік сақинасында орналасқан деректерге ену құқығын ала
алмайды.
Windows XP операциялық жүесінің архитектурасы бұрын айтылғандай
микроядро концепциясына тірек етеді. Одан басқа бірқатар микроядро құрамына
кіретін жүйелік бағдарламалық модулдер болады. Бұл модулдер:
1. Windows жүйелік орындаушысы (Win32 және Win16 деп аталатын)- жадтты
басқарушы жүйенің негзгілерінің бір бағдарламалық модулі; паралелді
орындалып жатқан ағындар мен процесстердің орындалуы; процесстердің өзара
қарым-қатынасы және енгізу шығару операциялары. Шамамен Windows орындау
жүйесі MS-DOS операциялық жүйесіндегі Command.com командалар интерпретаторы
сияқты функциялары болады;
2. Құрылғының графикалық интерфейс модулі және терезе диспетчері (т.н.
WM - Window Manager және GDI - Graphical Device Interface) – кескінді
мониторға шығаруға жауап беретін графикаолық ішкіжүйе;
3. Аппараттық құралдар абстракциясының деңгейі (т.н. HAL - Hardware
Abstraction Layer) – дыбыстық ішкі жүйе және түрлі USB –құрылғылармен
принтерлер сияқты түрл құрылғыларға ресурстарды бөліп берумен айналысатын
бағдарламалық модул. Мысалы бағдарламаға мәтінді принтерге шығару керек
болса, ол принтерге түзуінен хабрласпайды, HAL модулінің құрамына кіретін
виртуалды принтерге сұраныс жасайтынын ескеру қажет. HAL модулі тапсырманы
алғаннан кейін принтер бос па және ол солай болса онда тапсырманы нағыз
принтерге баспаға береді. Егер принтер бос болмаса онда тапсырманы орындау
принтер ресурстары босағанша уақытша тоқтатылады. Осы сияқты жүйеде
компьютерге қосылған кез-келген қрылғының виртуалы немесе бағдарламалық
аналогы бар болады. Бұл не үшін жасалған? Бұл бір уақытта принтерге бірнеше
тапсырма жіберілмес үшін яғни бағдарламалар аппараттық ресурстарда
бағдарламалар бір бірімен қақтығыспау үшін жасалған
Жүйені қолдайтын процесстер: Операциялық жүйенің дұрыс жұмыс жасауын
қамтамасыз ететін процесстер олар мысалы автоматы түрде тоқ көзімен
қоректену блогын басқару (APM - Automatic Power Management).
ОЖ қызметшілері: желі сияқты, жаңартуды басқару, маршрутизация, т.с.с
түрлі көмек көрсететін операциялық жүйенің жүйелік бағдарламалары.
Микроядро: ядро режимінде жұмыс істеп тұрған операциялық жүйенің басқа
барлық компоненттерінің арасында қарым-қатынасты қамтамасыз етеді, ағымдар
мен процесстерді синхронизациялау механизмін қолдайды, үзілуді өңдейді және
тапсырманы диспетчерлеуді орындайды. Егер компьютер бірнеше процессордан
тұрса, онда процессордың жұмысын синхронизациялай отырып микроядро оның
өнімділігін арттырады.
3.2 Boralnd Delphi бағдарламалау тілінің қысқаша сипаттамасы
Delphi 6 Windows 95, Windows 98 немесе Windows NT операциялық
жүйесінің басқаруымен жұмыс істейді. Delphi 6 ерекшелігі: көптеген Delphi 6-
да құрылған программалар негізінен өндіріс және бизнес есептерін шешуге
бағытталған. Бұл мәлімметтер қорымен және есеп беру жұмыстары басты шешілу
керек есептер болып табылады.
Программалардың сәйкестендірілуі үлкен роль атқарылады. Бұл аппаратпен
қамтамассыздандырумен байланысты (HardWare) жекелеген жағдайда
- Мобильді компьютерлерді тарату кең ауқым алуымен байланысты.
Дыбыс, сурет, тексттік және цифрлық типтермен берілген информацияларды
беру және оқыту, алу үшін арналған техникалық жабдықтардың әрі қарай дамуы.
Жоғарыда айтылғандай бизнеспен және өндіріспен тығыз байланысты
болғандықтан қолданушылар Delphi 6-дан өздерінің есептерін шешу үшін идеал
көмекші құрал тапты. Delphi 6-дің Visual Basic және C++ сияқты қолданушы
интерфейсі бар. Қазіргі кезде көптеген фирмалар өз программа интерфейсінің
стандарты ретінде қабылдады. Қолданушы интерфейсі визуалды құрылатын
болғандықтан Delphi ортасында программалауды тез программа құру ортасы
делінеді.
Құрудың графикалық ортасынан басқа аспектісі ол- көмекші жүйесінінің
күштілігі.
Delphi 6-да басқа да қазіргі программалау ортасы сияқты, объектілі
бағытталған программаларға негізделген. Программа құру барысында дайын
компоненттерді, олардың қасиетін, әдістерін және алдын-ала анықталған
оқиғаларды пайдалану арқылы аз ғана программа кодымен айналып өтуге
болады. Программа құрушыға бұл өзінің программасының қолданушы интерфейсін
құру барысында көп уақыт үнемдеуді білдіреді.
Есеп беру генераторын және мәліметтер қорын қолданатын бизнес-
программаларды құру Delphi 6-да өте жоғарғы дәрежеде орындайды. Borland
фирмасы өткен жылдар бойы жиналған барлық технологиялық білімін пайдаланды.
Delphi 6-да BDE көмегімен DBASE-. PARADOX-. ACCES- және ASSCI мәліметтер
қоры кестелерімен тікелей байланыса алады.BORLAND SQL LINKS FOR WINDOWS
драйвері SQL-серверімен жұмыс істеуге арналған ORACLE. SYBASE. INFORMIX.
INTERBASENT және DB2 көбінесе тестілеу үшін қолданылатын СУБД INTERBASE
берілген. Басқа формадағы мәліметтер қорымен байланыс орнату үшін ODDBC-
драйверін пайдалану керек. Сонымен Delphi арқылы кез-келген масштабтағы
клиент-сервер типіндегі программалар құруға болады.
Delphi 6-да есеп беру үшін TQuickreport интегралданған компонеттері
бар.
Delphi 6-ның аппараттық құрылымына программа құру үшін програмистке
ассемблер беріледі. Осының нәтижесінде Intel-Assembler коды Object Pascal
программа кодына көше алады.
Delphi 6 қолданушыға өте ыңғайлы, тез программа құруға мүмкіндік
береді. Бұл ортаның құрал-саймандары өте көп және керек кезінде актив
элемент үшін F1 пернесін басу арқылы көмек алуға болады.
Алғашқы көзқарас
Delphi 6 ортасын жүктегеннен кейін экранда интегралданған
программаланған ортасының терезесі пайда болады: негізгі терезе, проектілеу
ортасы код редакторы және объектілер инспекторы.
Негізгі терезе
Экранның жоғарғы бөлігінде негізгі терезе орналасады. Онда құрал-
саймандар тақтасы (Standard. View. Debug және Custom) және компоненттер
палитрасы орналасады. Негізгі терезе Delphi 6 ортасы жабылмайынша ашық
тұрады. Негізгі терезені жабу арқылы Delphi 6 -ны жабамыз.
Тақырыпша жолағы
Тақырыбында қазіргі ашулы тұрған проектінің аты тұрады. Проекті
орындалу немесе проектілеу режимінде ашық тұруы мүмкін. Проект орындалу
режимінде ашық тұрса онда [Running] сөзі қосылып жазылады.
Мәзір жолағы
Мәзір жолағы программаны басқарудағы, тестілеуге және құруға керекті
команділерден тұрады.
Құрал-саймандар тақтасы
Құрал-саймандар тақтасындағы кнопкілер мәзірдегі белгілі бір командіге
сәйкес келеді. Мысалы File менюіндегі Open командасын таңдасақ та немесе
Standard құрал-саймандар тақтасынан Open кнопкасын бассақ та бір нәтижеге
әкеледі.Құрал саймандар тақтасындағы пернелер көмекші түсіндірмелермен
(подсказка) жабдықталған.Егер тышқан курсорын перне қасына жақындатсақ онда
көмекші түсіндірме шығады. Қолданушы құрал саймандар тақтасының орналасуын,
көрініп немесе көрінбей тұруын Customize диалогтық терезесі арқылы өз
қалауынша өзгерте алады және оларды тышқан курсоры арқылы жылжытуына
болады. Customize терезесіндегі құрал-саймандар тақтасының үлгісінен
тышқанның оң жақ пернесін басу арқылы шақырылады.
Компоненттер палитрасы
Компоненттер палитрасындағы компоненттер арқылы программа құрылады.
Компоненттер Delphi программасының негізгі элементтері болып табылады. Олар
арқылы қолданбалы программаның қолданушы интерфейсін құруға көмек береді.
Ең бірінші Delphi-ді жүктегенде Standard палитрасы ашық тұрады. Қолданушы
өз қалауынша , компонеттер палитрасының орналасуын реттеуге болады. Осы
өзгерістердің барлығын Palette Properties терезесінде жүзеге асырылады. Бұл
терезені 2 жолмен шақыруға болады.
Палитраның кез-келген жерінен тышқанның оң жақ пернесін басып
Properties мәзірін таңдау.
Component мәзіріндегі Configure Palette командасын таңдау арқылы.
Проектілеу формасы
Кез-келген Windows программасының негізгі терезесі болады.. Delphi кез-
келген программаға автоматты түрде басты терезе тағайындайды. Программа
құру жаңа проекті құрудан басталады. Кез-келген жаңа проекті үшін IDE
автоматты түрде проектілеу форма терезесін көрсетеді, ол болашақ проектінің
басты терезесі болады және оған form1 деп ат беріледі.
Басты терезе дегеніміз ол- программаны орындауға жібергеннен кейін
қолданушының алғашқы көретін формасын айтамыз және бұл форманы жапса онда
түгелдей проектіні жабамыз. Проекті бірнеше формадан тұра алады.
Программаның басты терезесін орнату үшін Project Options диалогтық
терезесін шақырамыз.
Редактор коды терезесі
Редактор коды терезесі (Code Editor) Unit1.pas тақырыбымен проектілеу
формасының артында тұрады. Редактор коды мен проектілеу формасы өте тығыз
байланысты және редактор кодында бірнеше файл ашық тұруына болады да, әрбір
ашылған файл орын алып оның аты терезенің жоғарғы бөлігінде бөлек
жапсырмада орналасады. Керекті файл атын тышқан курсорымен түрту арқылы
активтендіріп және осылайша әрбір ашылған файлды парақтауға болады.
3.3 НТМL тіліне сипаттама
1992 жылы Тим Бернерс - Ли бүкіл әлемдік ақпараттық желіні құрды.
World Wide Web және жай ғана Web - оның мақсаты интернетте желілік
компьютерлік технология көмегімен ақпаратты тарату болды.
Web - құрушы осы технологияны жетілдіре отырып Gopher идеясын
өркендетіп, толықтырды. Гипертекстік концепцияларын және Тет Нельсонның
жұмысын негіздей отырып Web графиканы қосыт және ең негізгісі гипертекстік
сілтемені қосты. Web үш жаңа технологияны қолдады:
- HTML – (гипертекстік белгілеу тілі). Web парақтарын жазу үшін
қызмет жасайды.
- HTTP – (гипертекстті беру үшін немесе тапсыру протокол). Осы
беттерді қайта қарау үшін қолданылады.
- Web - браузер – деректерді алу үшін қолданылатын клиент
бағдарлама. Олардың интерпретациясының нәтижесінің бейнесі.
Қазіргі кезде HTML көмегімен кез - келген адамның текстік редакторы
және Интернетке қосылған болса, онда қызықтыратын Web - парақтарын құрып
ақпаратты басқа электрондық құрылғылар жасай алмайтындай етіп көрсете
алады. Ақпаратты көрсету бұл желіде дәстүрлі компьютер экраны емес журнал
парақтарын елестетін болғандықтан Web - ті парақтардан құрылады деп атайды.
Бұл файлдардың басым көпшілігі Web-парақтар түрінде HTML (Hyper Text Markup
Language – гипермәтінді белгілеу тілі) тілінде жазылған арнаулы файлдар
түрінде болады. Осы файлдарды HTTP серверлерінде (Web-тораптарында)
орналастыру жолымен Web-парақтар қалың көпшілік пайданалатындай түрде
Интернетте жарияланады. Web-парақтар мазмұны әр түрлі бола береді және олар
әр түрлі тақырыптарды қамтиды, бірақ олардың бәрінің де негізгі жариялану
яғни жазылу тілі HTML болып табылады. HTML күрделі SGML тілінен туды.
Әдетте, Web – парақтарын құру үшін SGML қолданылады., бірақ барлық
браузерлер Web -парақтарымен жұмыс істей алмайды. HTML білі бұл
гипертекстті белгілеу тілі. Бұл дегенін Web - парақтарды тек Web - браузер
деп атайтын арнайы бағдарлама көмегімен көре алады. HTML дамуының басты
кезеңінде типтік компьютерлік қиын мәселенің қаупі пайда болуы туды.
HTML тілі тегтардың негізінде құрылады. Тегтар – бұл парақта текстті,
суретті қалай орналастыру керек екендігін көрсетеді, сонымен қатар басқа
парақтарға көшу үшін сілтемелерді ұйымдастыруды браузерге нұсқайтын
командаларды ендіреді. Браузер тегті текстпен шатастырмас үшін,
үшбұрышты жақшалармен қоршалады.
Ереже бойынша тегтардың көбісі қос - қостан қолданылады, яғни алдымен
ашылған тег – ол браузерге келесі текстпен не істеу керек екендігін
түсіндіреді, ал жабылған тег – бірінші тегтің қолдану аймағын көрсетеді.
Ашылған тег пен жабылған тег айырмашылығы сызықшасында. Мысалы,
ашылған тег - i, жабылған тег - i.
Тегтар регистірі сезімтал емес болып келеді. Мысалы, title, Title,
TITLE тегтары браузер үшін бірдей болып келеді.
HTML құжаты html және html тегтарымен шектеледі, яғни браузерге
парақ қай жерден басталғаны мен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Оттекті конвертор өндірісі
Метанды күкіртті қоспалардан тазарту
Конус аппаратурасын қолданылумен Атырау - Ақтау трассасындағы ТОБЖ кеңейту
Күкіртті алудың шикізат температурасын жоғарлатумен термиялық сатыдағы шығымын жоғарлату жолдары
Сутегі өндірісі
Конус талшықты - оптикалық тарату жүйесінің жобалау
Қара және түсті металдар өндіріс
Марганец және оның қосылыстары тақырыбын интегративті әдіспен оқыту
Темір кенін өңдеудің электрохимиялық технологиясын жасау
Delphi-де «Инженерлік калькулятор» құру
Пәндер