Нанотехнология
Жоспары
I. Кіріспе
НАНОТЕХНОЛОГИЯ
II. Негізгі бөлім
1. Нанотехнология дегеніміз не?
2. Гистологиялық преператтарды микроскоппен зерттеу әдістері.
3. Зертханаларда жіне медецинада қолданылатын микроскоптар құрлысы.
4. Жылу деген не?
III. Қорытынды бөлім
I. Кіріспе
НАНОТЕХНОЛОГИЯ
II. Негізгі бөлім
1. Нанотехнология дегеніміз не?
2. Гистологиялық преператтарды микроскоппен зерттеу әдістері.
3. Зертханаларда жіне медецинада қолданылатын микроскоптар құрлысы.
4. Жылу деген не?
III. Қорытынды бөлім
1991 жылы профессор Сумио Иидзима ұзын көміртекті цилиндр-нанотрубканы баиқаған. Нанотрубка-диаметрі бірнеше нанометр, ал ұзындығы оншақты микрон болаты милиондаған кеміртегі атомынан тұратын молекула. Адамның шашының қалыңдығынан 100 мың есе аз нанотрубкалар сирек кездесетін ете берік материал болып шықты. Олар болаттан 50-100 есе берік, әрі тығыздығы алты есе аз. Нанотрубкалардан косманавттар, өрт сөндірушілерге арналған ыңғайлы киімдер тігу үшін, ете берік және жеңіл композиттік материал, микроскопқа зонд жасауға болады. Олар өзінің салмағынан бірнеше тонна артық жүкке шыдайды. Ғалымдар соңғы кезде нанотрубканың ішіне басқа дененің атомдарын енгізіп, олардың қасиеттерін (тіпті изоляторды өткізгішке) езгертуге болатындығын тәжірибе жүзінде дәлелдеді. Микроприборларда оларды сым ретінде қолданса, таңқалатыны, бойымен тоқ жүргенде жылу белінбейді. Нанотрубкалар газды (әсіресе сутегі) сақтауға қауіпсіз материал. Автомобилдерге жанғыш элемент ретінде сутегіні пайдаланса, ол бензинге қарағанда экологиялықтаза элемент, алайда сутегі мелшері үлкен балонды қажет етеді. Ал машиналарға ауыр балондарды салу олардың жылдамдығын азайтатын еді. Мүмкін болашақта автомобилдерге сутегімен толған нанотрубкалар қолданатын шығар.
Нанотехнология жетістігінің мысалы ретінде ИБМ фирмасының лабораториясында алғаш Бихи мен Рорер жасаған сканирлейтін тунелді микроскопты (СТМ) айтуға болады. Бұл микроскоптың кемегімен алғаш алтын, сосын кремний бетінің атом деңгейіндегі суретін алған. СТМ-нің жұмыс органы тоқ еткізетін металдық ине тәрізді - зонд. Зонд зерттелетін үлгі бетіне ете жақын ара қашықтықта(Н"0,5 нм) қойылады, нәтижесінде зонд пен үлгі арасында беттің күйіне байланысты езгеріп отыратын тунелдік тоқ пайда болады. Осылайша, тунелдік тоқтың өзгеру шамасын өлшей отырып немесе керісінше оны тұрақты етіп (зондтың төмен жоғары қозғалта отырып) беттің сканирлеп, компьютерде оның суретін алуға болады. Бұл әдіс тек атомдық құрылымдарды зертеумен шектелмей, денелердің физикалық қаситеттерін зерттеуге мүмкіндік береді. Тіпті қазіргі СТМ жеке атомдарды алып, оларды жаңа орынға тасуға, атомдық жинақ жасауға мүмкіндік береді.
Нанотехнология жетістігінің мысалы ретінде ИБМ фирмасының лабораториясында алғаш Бихи мен Рорер жасаған сканирлейтін тунелді микроскопты (СТМ) айтуға болады. Бұл микроскоптың кемегімен алғаш алтын, сосын кремний бетінің атом деңгейіндегі суретін алған. СТМ-нің жұмыс органы тоқ еткізетін металдық ине тәрізді - зонд. Зонд зерттелетін үлгі бетіне ете жақын ара қашықтықта(Н"0,5 нм) қойылады, нәтижесінде зонд пен үлгі арасында беттің күйіне байланысты езгеріп отыратын тунелдік тоқ пайда болады. Осылайша, тунелдік тоқтың өзгеру шамасын өлшей отырып немесе керісінше оны тұрақты етіп (зондтың төмен жоғары қозғалта отырып) беттің сканирлеп, компьютерде оның суретін алуға болады. Бұл әдіс тек атомдық құрылымдарды зертеумен шектелмей, денелердің физикалық қаситеттерін зерттеуге мүмкіндік береді. Тіпті қазіргі СТМ жеке атомдарды алып, оларды жаңа орынға тасуға, атомдық жинақ жасауға мүмкіндік береді.
Пайдаланылған әдебиеттер
1) К. Жаңабеков
Жануарлар морфологиясы.
2) А.Е.Данебеков. Б.К.Момбаева
Микробиология
3) Т. Несіпбаев.
Жануарлар физиологиясы.
4) Құлдыбаев Т.Б. Шоқанов Н.Қ.
Микробиология және вирусология негіздері.
5) Құлдыбаев Т.Б
Ауыл шаруашылық микробиологиясы.
1) К. Жаңабеков
Жануарлар морфологиясы.
2) А.Е.Данебеков. Б.К.Момбаева
Микробиология
3) Т. Несіпбаев.
Жануарлар физиологиясы.
4) Құлдыбаев Т.Б. Шоқанов Н.Қ.
Микробиология және вирусология негіздері.
5) Құлдыбаев Т.Б
Ауыл шаруашылық микробиологиясы.
НАНОТЕХНОЛОГИЯ ДЕГЕНІМІЗ НЕ?
1991 жылы профессор Сумио Иидзима ұзын көміртекті цилиндр-нанотрубканы
баиқаған. Нанотрубка-диаметрі бірнеше нанометр, ал ұзындығы оншақты микрон
болаты милиондаған кеміртегі атомынан тұратын молекула. Адамның шашының
қалыңдығынан 100 мың есе аз нанотрубкалар сирек кездесетін ете берік
материал болып шықты. Олар болаттан 50-100 есе берік, әрі тығыздығы алты
есе аз. Нанотрубкалардан косманавттар, өрт сөндірушілерге арналған ыңғайлы
киімдер тігу үшін, ете берік және жеңіл композиттік материал, микроскопқа
зонд жасауға болады. Олар өзінің салмағынан бірнеше тонна артық жүкке
шыдайды. Ғалымдар соңғы кезде нанотрубканың ішіне басқа дененің атомдарын
енгізіп, олардың қасиеттерін (тіпті изоляторды өткізгішке) езгертуге
болатындығын тәжірибе жүзінде дәлелдеді. Микроприборларда оларды сым
ретінде қолданса, таңқалатыны, бойымен тоқ жүргенде жылу белінбейді.
Нанотрубкалар газды (әсіресе сутегі) сақтауға қауіпсіз материал.
Автомобилдерге жанғыш элемент ретінде сутегіні пайдаланса, ол бензинге
қарағанда экологиялықтаза элемент, алайда сутегі мелшері үлкен балонды
қажет етеді. Ал машиналарға ауыр балондарды салу олардың жылдамдығын
азайтатын еді. Мүмкін болашақта автомобилдерге сутегімен толған
нанотрубкалар қолданатын шығар.
Нанотехнология жетістігінің мысалы ретінде ИБМ фирмасының
лабораториясында алғаш Бихи мен Рорер жасаған сканирлейтін тунелді
микроскопты (СТМ) айтуға болады. Бұл микроскоптың кемегімен алғаш алтын,
сосын кремний бетінің атом деңгейіндегі суретін алған. СТМ-нің жұмыс органы
тоқ еткізетін металдық ине тәрізді - зонд. Зонд зерттелетін үлгі бетіне ете
жақын ара қашықтықта(Н"0,5 нм) қойылады, нәтижесінде зонд пен үлгі арасында
беттің күйіне байланысты езгеріп отыратын тунелдік тоқ пайда болады.
Осылайша, тунелдік тоқтың өзгеру шамасын өлшей отырып немесе керісінше оны
тұрақты етіп (зондтың төмен жоғары қозғалта отырып) беттің сканирлеп,
компьютерде оның суретін алуға болады. Бұл әдіс тек атомдық құрылымдарды
зертеумен шектелмей, денелердің физикалық қаситеттерін зерттеуге мүмкіндік
береді. Тіпті қазіргі СТМ жеке атомдарды алып, оларды жаңа орынға тасуға,
атомдық жинақ жасауға мүмкіндік береді.
Түр ажырату мақсатында зақымданған шыбын-шіркейді алдын-ала
бинокулярмен анықтап алады. Егер шыбын-шіркейдің саңырауқұлақпен
зақымданған болса, онда оның даму дәрежесіне байланысты микроскоппен
зерттейді, немесе оны бірнеше күннен кейін спора түзілгеннен соң оларды
микроскоптан салыстырма әдісін өткізеді.
Микроскопиялық анықтау - шыбын-шіркейдің сыртқы бетіндегі жұқа
қабатынан немесе ішкі органдардан препарат дайындаудан басталады.
Зақымдалған шыбын-шіркейді пинцеттің көмегімен зерттеу шынысына
орналастырады да, арнайы зерттеу инесімен немесе скальпельдің көмегімен
жұқа қабатын алып тастайды. Содан соң алдын – ала дайындалған зерттеу
шынысының үстінде орналастырады. Қырындыдан бөлек гемолимф препаратын
дайындау ұсынылады. Ол үшін шыбын-шіркейдің скальпельдің немесе
макротомның көмегімен кесіп, содан-соң иненің көмегімен керекті учаскелерін
бөліп, зерттеу шыныларының бетіне орналастырады. Егер құрғап кеткен және
өліп қалған шыбын-шіркейді ішкі учаскелерінің препаратын дайындау үшін оны
бөлек бөліктерге бөліп, оның бір бөлігін суға батырады.
Саңырауқұлақтардың микроскопиялық құрылысын зерттеу үшін сүрленген не
тірі материалдарды пайдаланады. Өсімдік ұлпасындағы саңырауқұлақ гифтері
айқын көру үшін 0,5-1% (метилен көк) бояғыш заттарды пайдаланған жөн.
Микроскопты пайдаланып спорадан саңырауқүлақ мицелийінің өсуін 48-76 сағат
уақыт арасында толық жетіліп дамуын байқауға болады. Биологиялық микроскоп
арқылы ядро санын және басқа органоидтарын зерттеуге болады.
ГИСТОЛОГИЯЛЫҚ ПРЕПАРАТТАРДЫ МИКРОСКОППЕН ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ
Жануарлар және өсімдік организмдерінің ұлпалары мен торшаларының
қаруланбаған көзге көрінбейтін құрылымдарын үлкейткіш линзалардан
құрастырылған қарапайым аспаптың көмегімен көріп зерттеу XVII ғасырдан
басталды. Қазіргі кездегі гистологиялық нысандарды микроскоппен зерттеудің
бірнеше топтары қолданылып жүр. Олар:
1. Оптикалық (жарық сәулесінің көмегімен) микроскопия -
жануарлар мүшелері ұлпалары мен торшаларының ұсақ құрылысын көріп, оны
талдаудың негізгі әдісі болып саналады. Қазіргі кездегі екі нүктені бір-
бірінен ажыратып көрсете алатын, күрделі оптикалық линзалар жүйесі.
Оптикалық микроскоптар гистологиялық нысандардың ұсақ құрылымдарын 2000-
2500 есе үлкейте алады.
2. Фазалық контрастық микроскопия - арқылы жануарлардың тірі
ұлпалары мен торшаларынан алынған, боялмаған мөлдір гистологиялық кесіктер
зерттеледі. Гистологиялық нысандардың микроскоптағы көрініс сапасы
зерттелетін кесіктердің қалыңдығы мен одан өтетін жарық толқындарының
кезеңдік жылдамдығына байланысты. Боялмаған мөлдір гистологиялық
преператтағы ұсақ құрылымдары жақсы ажыратып көру үшін, фазалық контрастты
микроскоп конденсорына салынған арнайы сақинаша диафрагма мен объективтегі
фазалы пластинкалар қолданылады. Микроскоп үлкейткіш тетігінің осындай
құрылысының арқасында мөлдір преперат арқылы өтетін жарықтың көзге
көрінбейтін фазалық өзгерістерін түрліше өзгерте отырып, преперат арқылы
өтетін жарықтың көзге көрінбейтін фазалық өзгерістерін түрліше өзгертіп
отырып, преперат құрлымдарын анықтакға анықтауға болады.
3. Ультракүлгіндік микроскопия - зерттеу толқының ұзындығы 0,2 мкм
қысқа ультракүлгін сәулелерді пайдалануға негізделген. Бұл
микроскоптың қатар орналасқан екі нүктенің бір-бірінен анық ажырату
мүмкіндігі 0,1 мкм –ге тең. Ультракүлгінді микроскопта преператтың
көрнісін люминесцентті экранда талдап, анықтап көріп,
фотопластинкаларға түсіріп зерттейді.
4. Флуоресценттік микроскопия - флуроресценция құбылысына, яғни
зерттелетін гистологиялық нысанның сәулелі энергия әсерінен қозуына
негізделген. Флуоресцентті микроскопта флуоресценцияны қоздыру
үшін, сәулелі энергия көзі ретінде, тым жоғарғы қысымдағы сынап
немесе ксенонды шамдар қолданылады. Гистологиялық нысандарды
ультракүлгін (сәуле толқынының ұзындығы 0,25 - 0,4 мкм) немесе
күлгін – көк (сәуле толқынының ұзындығы 0,4 - 0,5 мкм) сәулелердің
көмегімен зерттейді. Флуоресценцияның екі түрі ажыратылады.
1) Өзіндік (біріншілік) флуоресценция гистологиялық
препараттағы торша құрылымдарының сәулелі энергия әсеріне
байланысты жарық шығарып, өздігінен жарқырауы. Жарық көзі
ретінде пайдаланылатын сәулелі энергияның әсерінен өздігінен
жарық шығару қасиеті адам мен жануарлар организмдерінің
барлық ұлпалары мен торшаларына тән. Кейде флуоресценция тым
нашар көрінеді.
2)Жасанды (екіншілік) флуоресценция торша құрылымдарының арнайы бояғыш
заттар – флуорохромдармен боялуы нәтижесінде ерекше түспен жарық беру
қасиеті. Мысалы, қызыл – сары акридин флуорохромымен боялған ДНҚ жасыл, ал
РНҚ қызыл түс береді. Екіншілік флуоресценция – тым сезімтал әдіс.
5. Электронды микроскопия – жарық сәулелері толқындарына қарағанда 100000
есе қысқа электромагнит толқындарын пайдалану арқылы нысандарды 100000 –
нан миллиондаған есеге дейін үлкейтіп көрсететін жаңа тым нәзік
микроскопиялық
(субмикроскопиялық) зерттеу әдісі. Электронды микроскопта жарық көзінің
қуатын 50000 вольт кернеудегі электрондық зеңбірек сымы атқарады. Экранда
нысандық көріністің зерттеуге керекті бөлігін таңдап, проректор
катушкасының көмегімен көріністі анықтап фотопластинкаға түсіреді.
Вакуумдағы электрондар ағынының қозғалысы кезіндегі электромагниттік
тербеліс толқынының ұзындығы 0,0056 нм- ге тең болады екен. Қазіргі
кездегі жаңа шыққан электронды микроскоптардың көрініс аралығы 0,1 -0,7 нм-
ге тең.
ЗЕРТХАНАЛАРДА ЖӘНЕ МЕДИЦИНАДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН МИКРОСКОПТАР ҚҰРЫЛЫСЫ.
Биомед – 2 микроскопы
1. Инвертирленген микроскоп Leica DMI 3000 B - 1.Тубус: бекітілген
бинокулярлы, Бертран линзасымен бинокулярлы, тринокулярлық, Бертран
линзасымен тринокулярлық, 2.Окулярлар: 10х20, 10х22, 10х25, 3.Сүзгі-жүйе
жиынтығы, 4.Кондесор, 5.Конденсер басы, 6.Жарықтандырғыштар: галогендік,
ішіне салынған люминисцентті,
сыртқы люминисцентті EL6000, 7. Көп талшықты жарық өткізгіш, 8.Шамдар:
галогендік 12V 100W, сынапты 103W2, ксенонды 75W, 9.Бұйымдар столы:
бекітілген, жылытқыш стол, салқындатқыш столдар, микроманипулятор-лармен
жұмысқа арналған, дірілге қарсы платформа, 10. Бұйымдар столы үшін арнайы
қондырма, 11.Объективтер: HI PLAN- 4х; 10х; 20х; 40х; 63х; ЮОх oil; N PLAN
- 2.5х; 5х; 10х; 20х; 40х; 50х; 63х; ЮОх; PL FL- 1.25х; 1.6х; 2.5х; 5х;
10х; 20х; 40х; 63х; ЮОх; PLAN АРО - 5х; 10х; 20х; 40х; 63х,
12. микроманипулятор-лар жиынтығы, 13.Бағдарламалық қамтамасыз ету Leica
Aplication Suite (LAS);, 14. электр-қоректендіргіш кабелі
2. Операциялық диагностикалық микроскоп Leica M300 - 1.Корпустар типі:
еденді, қабырғалы , mini-мини, 2.Тубустар: тік бинокулярлы тубус Т;
иілмелі бинокулярлы тубус T тип II; иілмелі бинокулярлы тубус 45? тип II;
тубус вариабельды бұрышымен иілуі 30дан 150° дейін T тип II, 3.Окулярлар:
окулярлар көзілдіріктерде операторлары үшін диоптрийлікті реттеуімен
10x21B; 12.5x17B., 4.Объективтер: ахроматикалық объективтер фокусты
қашықтықта f=100мм; 150мм; 175мм; 200мм; 225мм; 250мм; 300мм; 350мм;
400мм; апохроматтар APO WD=175мм; 200мм; объективтер қолмен фокустайтын
f=200мм; 250мм; 300мм; объективтер
Нақты фокустайтын f=250мм; 275мм; 300мм., 5.TVбейнекамералар: Leica 2D
бейне-модуль 20, PAL; Zeiss адаптер; YC кабель 4- пинді; кабель бейнежүйе
үшін 30м., 6.оптоталшықты жарық көзі үшін жарық шамы: шам EKE 21V 150W., 7
Жарықфильтрлары: сарғыш фильтр М300 (UV). үшін, 8.басқалар : тозаңнан
қорғайтын қап; қоректену кабельі 2 м.
3. Операциялық микроскоп микрохирургия үшін Leica М525- 1.Тубустар:
тік бинокулярлы тубус; иілгіш бинокулярлы тубус, 2.басқа жиынтықты тубустар
үшін: ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
1991 жылы профессор Сумио Иидзима ұзын көміртекті цилиндр-нанотрубканы
баиқаған. Нанотрубка-диаметрі бірнеше нанометр, ал ұзындығы оншақты микрон
болаты милиондаған кеміртегі атомынан тұратын молекула. Адамның шашының
қалыңдығынан 100 мың есе аз нанотрубкалар сирек кездесетін ете берік
материал болып шықты. Олар болаттан 50-100 есе берік, әрі тығыздығы алты
есе аз. Нанотрубкалардан косманавттар, өрт сөндірушілерге арналған ыңғайлы
киімдер тігу үшін, ете берік және жеңіл композиттік материал, микроскопқа
зонд жасауға болады. Олар өзінің салмағынан бірнеше тонна артық жүкке
шыдайды. Ғалымдар соңғы кезде нанотрубканың ішіне басқа дененің атомдарын
енгізіп, олардың қасиеттерін (тіпті изоляторды өткізгішке) езгертуге
болатындығын тәжірибе жүзінде дәлелдеді. Микроприборларда оларды сым
ретінде қолданса, таңқалатыны, бойымен тоқ жүргенде жылу белінбейді.
Нанотрубкалар газды (әсіресе сутегі) сақтауға қауіпсіз материал.
Автомобилдерге жанғыш элемент ретінде сутегіні пайдаланса, ол бензинге
қарағанда экологиялықтаза элемент, алайда сутегі мелшері үлкен балонды
қажет етеді. Ал машиналарға ауыр балондарды салу олардың жылдамдығын
азайтатын еді. Мүмкін болашақта автомобилдерге сутегімен толған
нанотрубкалар қолданатын шығар.
Нанотехнология жетістігінің мысалы ретінде ИБМ фирмасының
лабораториясында алғаш Бихи мен Рорер жасаған сканирлейтін тунелді
микроскопты (СТМ) айтуға болады. Бұл микроскоптың кемегімен алғаш алтын,
сосын кремний бетінің атом деңгейіндегі суретін алған. СТМ-нің жұмыс органы
тоқ еткізетін металдық ине тәрізді - зонд. Зонд зерттелетін үлгі бетіне ете
жақын ара қашықтықта(Н"0,5 нм) қойылады, нәтижесінде зонд пен үлгі арасында
беттің күйіне байланысты езгеріп отыратын тунелдік тоқ пайда болады.
Осылайша, тунелдік тоқтың өзгеру шамасын өлшей отырып немесе керісінше оны
тұрақты етіп (зондтың төмен жоғары қозғалта отырып) беттің сканирлеп,
компьютерде оның суретін алуға болады. Бұл әдіс тек атомдық құрылымдарды
зертеумен шектелмей, денелердің физикалық қаситеттерін зерттеуге мүмкіндік
береді. Тіпті қазіргі СТМ жеке атомдарды алып, оларды жаңа орынға тасуға,
атомдық жинақ жасауға мүмкіндік береді.
Түр ажырату мақсатында зақымданған шыбын-шіркейді алдын-ала
бинокулярмен анықтап алады. Егер шыбын-шіркейдің саңырауқұлақпен
зақымданған болса, онда оның даму дәрежесіне байланысты микроскоппен
зерттейді, немесе оны бірнеше күннен кейін спора түзілгеннен соң оларды
микроскоптан салыстырма әдісін өткізеді.
Микроскопиялық анықтау - шыбын-шіркейдің сыртқы бетіндегі жұқа
қабатынан немесе ішкі органдардан препарат дайындаудан басталады.
Зақымдалған шыбын-шіркейді пинцеттің көмегімен зерттеу шынысына
орналастырады да, арнайы зерттеу инесімен немесе скальпельдің көмегімен
жұқа қабатын алып тастайды. Содан соң алдын – ала дайындалған зерттеу
шынысының үстінде орналастырады. Қырындыдан бөлек гемолимф препаратын
дайындау ұсынылады. Ол үшін шыбын-шіркейдің скальпельдің немесе
макротомның көмегімен кесіп, содан-соң иненің көмегімен керекті учаскелерін
бөліп, зерттеу шыныларының бетіне орналастырады. Егер құрғап кеткен және
өліп қалған шыбын-шіркейді ішкі учаскелерінің препаратын дайындау үшін оны
бөлек бөліктерге бөліп, оның бір бөлігін суға батырады.
Саңырауқұлақтардың микроскопиялық құрылысын зерттеу үшін сүрленген не
тірі материалдарды пайдаланады. Өсімдік ұлпасындағы саңырауқұлақ гифтері
айқын көру үшін 0,5-1% (метилен көк) бояғыш заттарды пайдаланған жөн.
Микроскопты пайдаланып спорадан саңырауқүлақ мицелийінің өсуін 48-76 сағат
уақыт арасында толық жетіліп дамуын байқауға болады. Биологиялық микроскоп
арқылы ядро санын және басқа органоидтарын зерттеуге болады.
ГИСТОЛОГИЯЛЫҚ ПРЕПАРАТТАРДЫ МИКРОСКОППЕН ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ
Жануарлар және өсімдік организмдерінің ұлпалары мен торшаларының
қаруланбаған көзге көрінбейтін құрылымдарын үлкейткіш линзалардан
құрастырылған қарапайым аспаптың көмегімен көріп зерттеу XVII ғасырдан
басталды. Қазіргі кездегі гистологиялық нысандарды микроскоппен зерттеудің
бірнеше топтары қолданылып жүр. Олар:
1. Оптикалық (жарық сәулесінің көмегімен) микроскопия -
жануарлар мүшелері ұлпалары мен торшаларының ұсақ құрылысын көріп, оны
талдаудың негізгі әдісі болып саналады. Қазіргі кездегі екі нүктені бір-
бірінен ажыратып көрсете алатын, күрделі оптикалық линзалар жүйесі.
Оптикалық микроскоптар гистологиялық нысандардың ұсақ құрылымдарын 2000-
2500 есе үлкейте алады.
2. Фазалық контрастық микроскопия - арқылы жануарлардың тірі
ұлпалары мен торшаларынан алынған, боялмаған мөлдір гистологиялық кесіктер
зерттеледі. Гистологиялық нысандардың микроскоптағы көрініс сапасы
зерттелетін кесіктердің қалыңдығы мен одан өтетін жарық толқындарының
кезеңдік жылдамдығына байланысты. Боялмаған мөлдір гистологиялық
преператтағы ұсақ құрылымдары жақсы ажыратып көру үшін, фазалық контрастты
микроскоп конденсорына салынған арнайы сақинаша диафрагма мен объективтегі
фазалы пластинкалар қолданылады. Микроскоп үлкейткіш тетігінің осындай
құрылысының арқасында мөлдір преперат арқылы өтетін жарықтың көзге
көрінбейтін фазалық өзгерістерін түрліше өзгерте отырып, преперат арқылы
өтетін жарықтың көзге көрінбейтін фазалық өзгерістерін түрліше өзгертіп
отырып, преперат құрлымдарын анықтакға анықтауға болады.
3. Ультракүлгіндік микроскопия - зерттеу толқының ұзындығы 0,2 мкм
қысқа ультракүлгін сәулелерді пайдалануға негізделген. Бұл
микроскоптың қатар орналасқан екі нүктенің бір-бірінен анық ажырату
мүмкіндігі 0,1 мкм –ге тең. Ультракүлгінді микроскопта преператтың
көрнісін люминесцентті экранда талдап, анықтап көріп,
фотопластинкаларға түсіріп зерттейді.
4. Флуоресценттік микроскопия - флуроресценция құбылысына, яғни
зерттелетін гистологиялық нысанның сәулелі энергия әсерінен қозуына
негізделген. Флуоресцентті микроскопта флуоресценцияны қоздыру
үшін, сәулелі энергия көзі ретінде, тым жоғарғы қысымдағы сынап
немесе ксенонды шамдар қолданылады. Гистологиялық нысандарды
ультракүлгін (сәуле толқынының ұзындығы 0,25 - 0,4 мкм) немесе
күлгін – көк (сәуле толқынының ұзындығы 0,4 - 0,5 мкм) сәулелердің
көмегімен зерттейді. Флуоресценцияның екі түрі ажыратылады.
1) Өзіндік (біріншілік) флуоресценция гистологиялық
препараттағы торша құрылымдарының сәулелі энергия әсеріне
байланысты жарық шығарып, өздігінен жарқырауы. Жарық көзі
ретінде пайдаланылатын сәулелі энергияның әсерінен өздігінен
жарық шығару қасиеті адам мен жануарлар организмдерінің
барлық ұлпалары мен торшаларына тән. Кейде флуоресценция тым
нашар көрінеді.
2)Жасанды (екіншілік) флуоресценция торша құрылымдарының арнайы бояғыш
заттар – флуорохромдармен боялуы нәтижесінде ерекше түспен жарық беру
қасиеті. Мысалы, қызыл – сары акридин флуорохромымен боялған ДНҚ жасыл, ал
РНҚ қызыл түс береді. Екіншілік флуоресценция – тым сезімтал әдіс.
5. Электронды микроскопия – жарық сәулелері толқындарына қарағанда 100000
есе қысқа электромагнит толқындарын пайдалану арқылы нысандарды 100000 –
нан миллиондаған есеге дейін үлкейтіп көрсететін жаңа тым нәзік
микроскопиялық
(субмикроскопиялық) зерттеу әдісі. Электронды микроскопта жарық көзінің
қуатын 50000 вольт кернеудегі электрондық зеңбірек сымы атқарады. Экранда
нысандық көріністің зерттеуге керекті бөлігін таңдап, проректор
катушкасының көмегімен көріністі анықтап фотопластинкаға түсіреді.
Вакуумдағы электрондар ағынының қозғалысы кезіндегі электромагниттік
тербеліс толқынының ұзындығы 0,0056 нм- ге тең болады екен. Қазіргі
кездегі жаңа шыққан электронды микроскоптардың көрініс аралығы 0,1 -0,7 нм-
ге тең.
ЗЕРТХАНАЛАРДА ЖӘНЕ МЕДИЦИНАДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН МИКРОСКОПТАР ҚҰРЫЛЫСЫ.
Биомед – 2 микроскопы
1. Инвертирленген микроскоп Leica DMI 3000 B - 1.Тубус: бекітілген
бинокулярлы, Бертран линзасымен бинокулярлы, тринокулярлық, Бертран
линзасымен тринокулярлық, 2.Окулярлар: 10х20, 10х22, 10х25, 3.Сүзгі-жүйе
жиынтығы, 4.Кондесор, 5.Конденсер басы, 6.Жарықтандырғыштар: галогендік,
ішіне салынған люминисцентті,
сыртқы люминисцентті EL6000, 7. Көп талшықты жарық өткізгіш, 8.Шамдар:
галогендік 12V 100W, сынапты 103W2, ксенонды 75W, 9.Бұйымдар столы:
бекітілген, жылытқыш стол, салқындатқыш столдар, микроманипулятор-лармен
жұмысқа арналған, дірілге қарсы платформа, 10. Бұйымдар столы үшін арнайы
қондырма, 11.Объективтер: HI PLAN- 4х; 10х; 20х; 40х; 63х; ЮОх oil; N PLAN
- 2.5х; 5х; 10х; 20х; 40х; 50х; 63х; ЮОх; PL FL- 1.25х; 1.6х; 2.5х; 5х;
10х; 20х; 40х; 63х; ЮОх; PLAN АРО - 5х; 10х; 20х; 40х; 63х,
12. микроманипулятор-лар жиынтығы, 13.Бағдарламалық қамтамасыз ету Leica
Aplication Suite (LAS);, 14. электр-қоректендіргіш кабелі
2. Операциялық диагностикалық микроскоп Leica M300 - 1.Корпустар типі:
еденді, қабырғалы , mini-мини, 2.Тубустар: тік бинокулярлы тубус Т;
иілмелі бинокулярлы тубус T тип II; иілмелі бинокулярлы тубус 45? тип II;
тубус вариабельды бұрышымен иілуі 30дан 150° дейін T тип II, 3.Окулярлар:
окулярлар көзілдіріктерде операторлары үшін диоптрийлікті реттеуімен
10x21B; 12.5x17B., 4.Объективтер: ахроматикалық объективтер фокусты
қашықтықта f=100мм; 150мм; 175мм; 200мм; 225мм; 250мм; 300мм; 350мм;
400мм; апохроматтар APO WD=175мм; 200мм; объективтер қолмен фокустайтын
f=200мм; 250мм; 300мм; объективтер
Нақты фокустайтын f=250мм; 275мм; 300мм., 5.TVбейнекамералар: Leica 2D
бейне-модуль 20, PAL; Zeiss адаптер; YC кабель 4- пинді; кабель бейнежүйе
үшін 30м., 6.оптоталшықты жарық көзі үшін жарық шамы: шам EKE 21V 150W., 7
Жарықфильтрлары: сарғыш фильтр М300 (UV). үшін, 8.басқалар : тозаңнан
қорғайтын қап; қоректену кабельі 2 м.
3. Операциялық микроскоп микрохирургия үшін Leica М525- 1.Тубустар:
тік бинокулярлы тубус; иілгіш бинокулярлы тубус, 2.басқа жиынтықты тубустар
үшін: ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz