Экологияның заңдылық жүйесі. Көздері және жіктелуі

I. Кіріспе

II. Негізгі бөлім

1. Экологиялық құқықтың түсінігі.
2. Құқықтық қорғауға жататын экологиялық жүйелер.
3. Табиғат пайдалану құқығының түсінігі және оның түрлері.

III. Қорытынды

Пайдаланған әдебиеттер

Қазіргі заманда адамзатты және қоршаған ортаны сақтап қалудан маңыздылығы жоғары проблема жоқ. Ол өзінің жалпыадамзаттық мәнділігімен өмірлік проблема басқа әлемдік катаклизмдерді (дүние жүзілік соғыстар, халықаралық қақтығыстар, нәсілдік шыдамсыздық және т.б.) артқы планға шығарды.
Экологиялық проблемалар ғылыми білімнің дамуында және қазіргі замандағы адамзат қауымында бірінші орынға ие болды. «Экология» термині грекше oikos – үй, қоршаған орта, отан, мекен; logos – түсінік, білім. Ағылшын тіліндегі «ecology» сөзінің аудармасы социологияның бір саласын білдіреді. Онда адам мен қоршаған орта арасындағы қарым-қатынасын зерттейтін ғылым екендігі жазылған.
«Экология» терминін 1866 жылы неміс зоологы Э. Геккель (1834-1919) енгізді. Бірақ экология ғылымы ХХ ғасырдың басында пайда болды. 60 жылдарда кең қолдана бастады. Сол кездерде адамның қоршаған ортамен қарым-қатынасындағы экологиялық кризісі туралы айта бастады.
Экология ғылымы бірнеше ғылымдардың мәліметтеріне негізделіп жасалған кең түрдегі биология ғылымының бір саласы. Экология тірі организмдердің өзін қоршаған ортамен өзара байланысын зерттейтін биология ғылымының бір саласы.
Экологизация білімнің барлық салаларына әсер тигізе бастады. Сонымен бірге құқықтық ғылымға, әрине оған объективті негіздер бар. Бұл негіздер негінен қоғам мен табиғаттың арасындағы қатынастардың шиеленісуі және қоршаған ортаны қорғау жайындағы ғаламдық проблемалардан құрылған. Бұл проблемаларды адамдардың мемлекеттік, әлуметтік, ұлттық негізіне қарамай, ортақ күштермен ғана шешуге болады.
Құқық саласының құрылу процессі объективті түрде негізделеді, яғни табиғатты қорғау немесе қоршаған ортаны қорғау туралы басты реттеуші заңдардың болуы және болмауына байланысты емес. Ондай заңдардың пайда болуы берілген бірлестіктердің ішкі дамуы процесстерінің нәтижесі болып табылады, егер оның өмір сүруі халықтың түбегейлі қажеттіліктерінен туындайтын болса.
Экологиялық құқық – құқықтың сол саласы туралы ғылыми білімдердің жүйесі, сонымен бірге оның құрылуы мен дамуы, экологиялық қатынастардың құқықтық реттеу ерекшеліктері мен принциптері, экологиялық құқықтың негізгі институттары, экологиялық қатынастардың мемлекеттік реттеуі, табиғат ресурстарына меншік ету құқығы, экологиялық құқықбұзушылық үшін заңи жауапкершілігі, табиғат ресурстарының және қоршаған ортаның қолдануы мен қорғауының құқықтық режимін зерттейтін құқық ғылымының саласы.
Экологиялық құқық құқық нормаларынан құрылған жүйеден тұрады. Ол қазіргі және келешек адамдардың ұрпақтары үшін қоршаған ортаны сақтау мен жақсартуға негізделген, қоғам мен табиғаттың өзара қатынастар сферасындағы, қоғамдық

1. «Экология. Курс лекций», Присный А. В., Белгород, 1999.
2. «Теория Государства и Права», А. С. Ибраева, Н. С. Ибраев, Алматы, 2003.
3. «Заң терминдердің сөздігі», Оразалинов С., Айымбетов М., Бодаубай Б., Ақыпбекұлы Ө., Алматы, 2004.
4. «Қазақстан Республикасының Мемлекет және Құқық негіздері», Алматы, 2003.