Құрал-сайман цехын электрмен қамтамасыз ету және оның құрал-жабдықтары
Мазмұны:
1. Есеп . түсіндірме жазбасы.
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...1
1. Объектінің мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
2. Күштік электр жабдықтарын таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
3. Электр жарығының есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
4. Басқару және қорғау аппараттарын таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
5. Ішкі электр тартылымдарының есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..11
6. Басқару схемаларын дайындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .13
7. Еңбекті қорғау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
8. Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
9. Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...23
2 . Сызба бөлімі.
3 . Электр жарығы мен күштік жабдықтардың жоспары.
4. Электрлік басқару схемасы.
1. Есеп . түсіндірме жазбасы.
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...1
1. Объектінің мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2
2. Күштік электр жабдықтарын таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
3. Электр жарығының есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
4. Басқару және қорғау аппараттарын таңдау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...8
5. Ішкі электр тартылымдарының есебі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..11
6. Басқару схемаларын дайындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .13
7. Еңбекті қорғау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
8. Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .22
9. Қолданылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...23
2 . Сызба бөлімі.
3 . Электр жарығы мен күштік жабдықтардың жоспары.
4. Электрлік басқару схемасы.
КІРІСПЕ.
Өнеркәсіп өнімін өндіру кезінде құрал-саймандар, жабдықтар және тағы басқа көптеген технолоигялық құралдар кеңінен пайдаланылады. Кәсіпорында көп бөлшекті, конструкциясы күрделі бұйымдарды өндіру үшін мыңдаған типтік размерлі құрал-саймандарды қолданады. Технологиялық жабдықтардың сапасына, оларға қойылатын талаптарға байланысты өндірілетін өнімнің техникалық деңгейі, өндірістің тиімділігі анықталады.
Кәсіпорынның құрал-сайман шаруашылығы өндірісті технологиялық жабдықтармен қамтамасыз ету, оны сақтау, қолдану және жөндеу жұмыстарын жүргізуді басқару үшін бір жерге орталықтандырады. Құрал-сайман шаруашылығының негізгі міндеттеріне кәсіпорынның жабдықтарға қажеттілігін анықтау, құралдарды пайдалануды және оларды қолдану кезіндегі техникалық бақылауды ұйымдастыру, құрал-сайман шаруашылығын жетілдіру шараларын дайындау кіреді.
Кәсіпорынның құрал-сайман шаруашылығының құрамына құрал-сайман бөлімі, технологиялық жабдықтарды дайындау цехтары, орталық құрал-сайман қоймасы, цехтың құрал-сайман тарату қоймалары, құрал-саймандарды қайрау, жөндеу шеберханалары жатады. Өндірістік цехтарда құрал-саймандар мен қызмет көрсетуді ұйымдастырумен құрал-сайман шаруашылығы айналысады.
Қолданылатын құралдардың әр түрлілігін есере отырып, өндірісте оларды дайындауды және қолдануды болжау үшін оның нақты жіктемесі жасалып, индекстелуі керек. Жабдықтауды жіктеу негізінде өндірістік-техникалық және конструкциялық белгілері бойынша оның топтамасы жасалады. Кәсіпорында толығымен қолданылатын құрал-саймандарды пайдалану сипаттамасы бойынша арнайы және стандартты болып екіге бөлінеді. Арнайы құрал ретінде нақты операцияда белгілі бұйымды өндіруге ғана қолданылатын құрал-сайманды айтады. Оны тұтынатын кәсіпорындардың өздері дайындайды. Стандартты деп әр түрлі бөлшектерді өңдеу үшін қолданылатын құрал-саймандарды атайды. Олар құрал-сайман шығаратын зауыттарды өндіріледі. Құрал-саймандар атқаратын қызметіне қарай бақылау, өлшеуші технологиялық жабдықтар болып бөлінеді. Мысалы, темір өңдеуші құралдар бойынша келесі топтарға бөлінеді: кесуші, өлшеуші, монтаждау, қосалқы құралдар және т.б
Өнеркәсіп өнімін өндіру кезінде құрал-саймандар, жабдықтар және тағы басқа көптеген технолоигялық құралдар кеңінен пайдаланылады. Кәсіпорында көп бөлшекті, конструкциясы күрделі бұйымдарды өндіру үшін мыңдаған типтік размерлі құрал-саймандарды қолданады. Технологиялық жабдықтардың сапасына, оларға қойылатын талаптарға байланысты өндірілетін өнімнің техникалық деңгейі, өндірістің тиімділігі анықталады.
Кәсіпорынның құрал-сайман шаруашылығы өндірісті технологиялық жабдықтармен қамтамасыз ету, оны сақтау, қолдану және жөндеу жұмыстарын жүргізуді басқару үшін бір жерге орталықтандырады. Құрал-сайман шаруашылығының негізгі міндеттеріне кәсіпорынның жабдықтарға қажеттілігін анықтау, құралдарды пайдалануды және оларды қолдану кезіндегі техникалық бақылауды ұйымдастыру, құрал-сайман шаруашылығын жетілдіру шараларын дайындау кіреді.
Кәсіпорынның құрал-сайман шаруашылығының құрамына құрал-сайман бөлімі, технологиялық жабдықтарды дайындау цехтары, орталық құрал-сайман қоймасы, цехтың құрал-сайман тарату қоймалары, құрал-саймандарды қайрау, жөндеу шеберханалары жатады. Өндірістік цехтарда құрал-саймандар мен қызмет көрсетуді ұйымдастырумен құрал-сайман шаруашылығы айналысады.
Қолданылатын құралдардың әр түрлілігін есере отырып, өндірісте оларды дайындауды және қолдануды болжау үшін оның нақты жіктемесі жасалып, индекстелуі керек. Жабдықтауды жіктеу негізінде өндірістік-техникалық және конструкциялық белгілері бойынша оның топтамасы жасалады. Кәсіпорында толығымен қолданылатын құрал-саймандарды пайдалану сипаттамасы бойынша арнайы және стандартты болып екіге бөлінеді. Арнайы құрал ретінде нақты операцияда белгілі бұйымды өндіруге ғана қолданылатын құрал-сайманды айтады. Оны тұтынатын кәсіпорындардың өздері дайындайды. Стандартты деп әр түрлі бөлшектерді өңдеу үшін қолданылатын құрал-саймандарды атайды. Олар құрал-сайман шығаратын зауыттарды өндіріледі. Құрал-саймандар атқаратын қызметіне қарай бақылау, өлшеуші технологиялық жабдықтар болып бөлінеді. Мысалы, темір өңдеуші құралдар бойынша келесі топтарға бөлінеді: кесуші, өлшеуші, монтаждау, қосалқы құралдар және т.б
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР.
Негізгі:
1. Шеховцев В.П. «Электрмен қамтамасыздандыру сұлбалары мен есептеулері» бойынша курстық жобаға әдістемелік нұсқау. Москва, ФОРУМ-ИНФРА-М, 2004 жыл.
2. Липкин Б.Ю. «Өнеркәсіп кәсіпорындары мен қондырғыларын электрмен қамтамасыздандыру». Москва, «Жоғары мектеп», 1981жыл.
3. А.А.Федоров, Л.Е.Старкова. «Курстық және дипломдық жобалау үшiн оқу құралы». Москва, Энергоатомиздат, 1987 жыл.
4. Ж.Жәнібеков, Б.Дурманов, Б.Тобжанова. «Электромонтер». «Фолиант» баспасы, Астана-2010 жыл.
5. Қ.Қосыбаев. «Өндіріс мекемелерінің электр жабдықтарын жөндеу және құрастыру». «Фолиант» баспасы, Астана-2010 жыл.
Қосымша:
1. Энергетика. Қазақша-орысша, орысша-қазақша терминологиялық сөздік. «Рауан» баспасы, Алматы-2000 жыл.
2. Қазақша-орысша, орысша-қазақша оқушыларға, студенттерге арналған сөздік. «Аруна» баспасы, Алматы-2002 жыл.
3. Google, Яндекс және т.б. интернет сайттары.
Негізгі:
1. Шеховцев В.П. «Электрмен қамтамасыздандыру сұлбалары мен есептеулері» бойынша курстық жобаға әдістемелік нұсқау. Москва, ФОРУМ-ИНФРА-М, 2004 жыл.
2. Липкин Б.Ю. «Өнеркәсіп кәсіпорындары мен қондырғыларын электрмен қамтамасыздандыру». Москва, «Жоғары мектеп», 1981жыл.
3. А.А.Федоров, Л.Е.Старкова. «Курстық және дипломдық жобалау үшiн оқу құралы». Москва, Энергоатомиздат, 1987 жыл.
4. Ж.Жәнібеков, Б.Дурманов, Б.Тобжанова. «Электромонтер». «Фолиант» баспасы, Астана-2010 жыл.
5. Қ.Қосыбаев. «Өндіріс мекемелерінің электр жабдықтарын жөндеу және құрастыру». «Фолиант» баспасы, Астана-2010 жыл.
Қосымша:
1. Энергетика. Қазақша-орысша, орысша-қазақша терминологиялық сөздік. «Рауан» баспасы, Алматы-2000 жыл.
2. Қазақша-орысша, орысша-қазақша оқушыларға, студенттерге арналған сөздік. «Аруна» баспасы, Алматы-2002 жыл.
3. Google, Яндекс және т.б. интернет сайттары.
Мазмұны:
. Есеп – түсіндірме жазбасы.
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...1
1. Объектінің
мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... 2
2. Күштік электр жабдықтарын
таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... 4
3. Электр жарығының
есебі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ..6
4. Басқару және қорғау аппараттарын
таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ..8
5. Ішкі электр тартылымдарының
есебі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
11
6. Басқару схемаларын
дайындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ..13
7. Еңбекті
қорғау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
8.
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
9. Қолданылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ..23
. Сызба бөлімі.
. Электр жарығы мен күштік жабдықтардың жоспары.
. Электрлік басқару схемасы.
КІРІСПЕ.
Өнеркәсіп өнімін өндіру кезінде құрал-саймандар, жабдықтар және тағы
басқа көптеген технолоигялық құралдар кеңінен пайдаланылады. Кәсіпорында
көп бөлшекті, конструкциясы күрделі бұйымдарды өндіру үшін мыңдаған типтік
размерлі құрал-саймандарды қолданады. Технологиялық жабдықтардың сапасына,
оларға қойылатын талаптарға байланысты өндірілетін өнімнің техникалық
деңгейі, өндірістің тиімділігі анықталады.
Кәсіпорынның құрал-сайман шаруашылығы өндірісті технологиялық
жабдықтармен қамтамасыз ету, оны сақтау, қолдану және жөндеу жұмыстарын
жүргізуді басқару үшін бір жерге орталықтандырады. Құрал-сайман
шаруашылығының негізгі міндеттеріне кәсіпорынның жабдықтарға қажеттілігін
анықтау, құралдарды пайдалануды және оларды қолдану кезіндегі техникалық
бақылауды ұйымдастыру, құрал-сайман шаруашылығын жетілдіру шараларын
дайындау кіреді.
Кәсіпорынның құрал-сайман шаруашылығының құрамына құрал-сайман бөлімі,
технологиялық жабдықтарды дайындау цехтары, орталық құрал-сайман қоймасы,
цехтың құрал-сайман тарату қоймалары, құрал-саймандарды қайрау, жөндеу
шеберханалары жатады. Өндірістік цехтарда құрал-саймандар мен қызмет
көрсетуді ұйымдастырумен құрал-сайман шаруашылығы айналысады.
Қолданылатын құралдардың әр түрлілігін есере отырып, өндірісте оларды
дайындауды және қолдануды болжау үшін оның нақты жіктемесі жасалып,
индекстелуі керек. Жабдықтауды жіктеу негізінде өндірістік-техникалық және
конструкциялық белгілері бойынша оның топтамасы жасалады. Кәсіпорында
толығымен қолданылатын құрал-саймандарды пайдалану сипаттамасы бойынша
арнайы және стандартты болып екіге бөлінеді. Арнайы құрал ретінде нақты
операцияда белгілі бұйымды өндіруге ғана қолданылатын құрал-сайманды
айтады. Оны тұтынатын кәсіпорындардың өздері дайындайды. Стандартты деп әр
түрлі бөлшектерді өңдеу үшін қолданылатын құрал-саймандарды атайды. Олар
құрал-сайман шығаратын зауыттарды өндіріледі. Құрал-саймандар атқаратын
қызметіне қарай бақылау, өлшеуші технологиялық жабдықтар болып бөлінеді.
Мысалы, темір өңдеуші құралдар бойынша келесі топтарға бөлінеді: кесуші,
өлшеуші, монтаждау, қосалқы құралдар және т.б
1. ОБЪЕКТІНІҢ МАЗМҰНЫ
Тұтынушыларды энергиямен қамтамасыз етудің құрамы. Электр энергиясын
тұтынушылардың мінездемесі және электрмен қамтамасыз етудің категориясын
анықтау.
Кесте 1.
Электр энергиясын тұтынушыларының құрамы.
Р Мөл-шерР Р общ.
№ жоспар бойыншаҚұралдың атауы н. і ед. кВт
мах дана кВт
1 2 3 4 5 6
1,22 ПВ – 25%-тен мосттық кран 2 19,7 39,4
2,33 Сыдырмалы – егеуші 2 5,5 11
3,6,30-32 Көлбеу – фрезерлі 5 13,12 65,6
4,5 Аралаушы 2 7,75 15,5
7,9 Қашаушы 2 13,1 26,2
8,10 Ажарлатушы 2 15,12 30,24
11,12,13 Электролизді ванналар 3 8 24
14 Түзеткіш агрегат 1 28 28
15-17 Кедергілік электропештер 3 40 120
18,19 Қалпақты электропештер 2 65 130
20 Электродты тұзды ванна 1 20 20
21,35,36 Желдеткіш 35,7 3 18,5 18,5
23,28,29 Қырнаулы – винткескіш 41,3 3 30,85 92,55
24,25 Координатты – жонғыш 2 22,3 44,6
26,27 Айнала – тегістегіш 2 26,3 52,6
34 Плазматрон 1 28 28
38 Жоғарғы жиілікті орнату 1 80 80
37 Көшірмелі – тігу 1 7 7
39 Лазерлік құрылым 1 4 4
СТ Сәуле беру тақтасы 1 30,8 30,8
Цех бойынша барлығы: 77 40 483,04 868
Құрал саймандар цехінде әртүрлі металл өңдеуші станоктар
орнатылған, ал сол станоктарды орындарынан қозғалтып, жөндеу жұмыстарын
жүргізу үшін, Q = 10т мосттық кран орнатылған. Қажетті жағдайда
цехтің ішін желдетіп тұру үшін арнайы желдеткіш орнатылған.
Құрал саймандар цехі көмегі жағынан машина құрылыс зауытының
ең бір маңызды цехтер қатарынан орын алады.
Цех – зауыттың негізгі және көмекші құрал жабдықтарын жасап
шығаруға және жөндеуге арналған құралдар мен бөлшектерді дайындап
шығаруға арналған.
Электрқабылдағыштарды екінші санатқа шығармау қажет. Келесілерді
ескеру қажет, екі сменде қалыпты жағдайда жұмыс жасайтын өндірісте
цехтің кез – келген трансформаторының қуат көзінен ажырау салдарынан
белгілі бір электржеткізуші учаскедегі кей жағдайдағы авариялық
үзілістер бір аппараттың істен шығуы немесе цехтің электржүйесінің
бір бағытының істен шығуы, белгіленген тәртіп бойынша жұмысшылардың
жұмыстарын массалық түрде тоқтатып тастап немесе өндірістің ірі
көлемде шығарылатын өнімін қысқартып тастай алмайды. Яғни, мұндай
ақаулар өндіріске аса үлкен кедергілер келтірмейді. Бұл секілді
авариялық жағдайлар қалып қойған жұмыстар қатарын қосымша жүктеме
жұмыстарын арту есебінен өтелуі мүмкін. Сол себепті де машина
құрылыс және соған сәйкес металл өңдеу зауыттары секілді көптеген
екі сменде жұмыс жасайтын күрделі бөлімді өндірістердегі
электрқабылдағыштың негізгі массасы ІІІ санатты электрқабылдағышқа
жатқызылады.
Осы ережені басшылыққа ала отырып, жобалаушы цехтің екі
сменде жұмыс жасайтынын ескере отырып, электржеткізудің тек ІІІ -
санатын ғана қабылдаймыз. ІІІ – санаттағы электржүйесін тұтынуда бір
ғана (трансформатор) қуат көзінен орындалып, электржүйесіндегі
жөндеу жұмыстарына немесе электржүйесінің бір бөлшегін ауыстыруға
жұмсалатын қажетті үзілістер бір тәуліктен аспауы қажет.
2. КҮШТІК ЭЛЕКТР ЖАБДЫҚТАРЫН ТАҢДАУ
Қуатты трансформатордың саны мен қуат күштілігін таңдау:
Цехтік қосалқы станцияларға арналған трансформаторлар күшін
трансформатордың қосымша күшті атқару есебінен ең бір салмақ
артылған смендегі орташа күштілікпен анықтаған жөн. Жоба жасаушы
құрал-саймандар цехінің тұтынушылары ІІІ категориялы тұтынушылар
қатарына жатқызылады. Сондықтан қосалқы станцияға бір трансформатор
орнатамыз. Олардың қуат күштілігі төменде көрсетілген.
Құрал-саймандық кәсіпорындары үшін максималды жүктілік уақыты tm
= 2 сағатты құрайды.
Кестені (графикті) толтыру коэффициентін анықтаймыз:
Кз.г.= ==0,9
Кз.г. және t мәнінен жіберілетін жүктіліктің орташа коэффициентін
табамыз:
Кн. = 1,06.
Sн = 630 кВ·А күшімен ТМЗ -630100,4 кВ орташа сменді жүктілік
бойынша трансформаторды таңдаймыз. Орташа сменді жүктілік артқан
кезде:
Кз= = =0,7
Максималды сағаттарды артық салмақты атқару есебін ескере отырып,
трансформаторға артылатын жүктілік салмағын анықтаймыз:
==448,4 кВ·А 630 кВ·А.
Максималды сағаттар кезінде трансформатор әдеттегі нормадан
аспайды. Таңдалған трансформатордың берілгендерін жазып аламыз.
Kесте 2.
Трансформатордың қуатының көрсеткіштері.
Түрі ∆Рхх. ∆ Ркз. Вт Іхх % Uk ·%
Вт
Құрылғының Енгізу Күштік Енгізу шкафы Линиялық шкаф
аты: шкафы трансформатор 0,4 кВ 0,4 кВ
10кВ
Kесте 3.
3. ЭЛЕКТР ЖАРЫҒЫНЫҢ ЕСЕБІ
Жеке қуаттары бойынша жүктелетін жарық есебі:
Дәнекерлі – механикалық бөлім үшін нақтылы есеп береміз. Басқа
есептер аналогиялық, сол себепті қорытындысын кестеге енгіземіз.
Жай көлемі:
А * В * Н = 48 * 30 * 10
Алаңы:
S = А * В = 48 * 30 =
Газоразрядты лампалар кезінде Кз коэффициент сапасының кеңес
беріле көрсетілген жарық беру әсерін таңдаймыз:
Еmin = 300 лк; k3 =1,5.
Есептік биіктігі:
Нр = Н – (һс + һраб) =10 – (0,8 +1) = 8,2
Мұндағы: һс - шам асылуының биіктігі;
һраб - жұмыс үстінің биіктігі;
УПДДРЛ типті ДРЛ лампалы шам орнатамыз. Жұмыс үсті мен
қабырғалардың және төбенің сәулелер коэффициенті:
= 50%; = 30%; = 10%.
Бұл шамның типіне, белгілі Еmin, kз сәулелік коэффициенттер
бойынша есептік биіктік пен жайдың алаңы S сыбағалы қуатын
аламыз:
Еmin = 100 лк.
Руд 100 =6,2 Вт
300лк қайта есептейміз:
Руд = 3 · 6,2 =18,6 Втм
Белгіленген қуат күшін анықтаймыз:
Руст = Руд · S = 18,6 ·1440 = 26784 Вт
Есеп қорытындыларын кестеге енгіземіз.
Кесте 4.
Қорытындылар кестесі:
№
Жос-пар бойынша
Бөлімшелер аты
М2
Нр
м
Еmin
K3 Сәулелік
коэффициент
Шам
түрі
Руд
Втм2
Руст
кВТ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1
Дәнекерлі-механикалық бөлім 1440 8,2 300 1,5 50 30 10 УПД ДРЛ
18,6 26,9 2 Гальваника-лық бөлім 43 4,0 200 1,5 50 30 10 ПВЛМ
15,8 0,6 3 Термикалық бөлім 96 4,0 200 1,8 50 30 10 ПВЛМ
15,4 1,5 4 Лазерлік өңдеу жайы 36 3,5 200 1,8 50 30 10
ЛСП02 18,9 0,6 5 Плазматрон-дық бөлім 36 3,5 200 1,8 50 30
10 ПСП02 17 0,6 6 КТП бөлімі 72 4,0 150 1,5 50 30 10 ПВЛМ
9,3 0,6 Цех бойынша барлығы: 1723 27,2 1250 9,9 300 180 60
95 30,8
4. БАСҚАРУ ЖӘНЕ ҚОРҒАУ АППАРАТТАРЫН ТАҢДАУ
Таратушы желінің қорғанысының есебі:
Тарату желісінің есебін сыдырмалы – егеуші станок үшін
жүргіземіз.
Шығындар есебі:
Двигатель типі – 4А112М4;
Рн = 5,5 кВт; cosφ = 0,85; n = 85,5%; Кi = 7,0.
Электр қозғалтқыштардың номиналды тогы:
Iн===11,5 А.
Электрқозғалтқыштың қосу тогы:
Iпуск=Кi·Iн=7·11,5=80,5 А.
Келесі шарттар бойынша тежегішті таңдаймыз:
Iвст≥Ірра=Кз∙Ін=1·11,5=11,5 А.
Мұнда:
Кз – құрылғының іске қосылу коэффициенті; толық қосылған жағдайда
Кз=1.
1пик – пиктік ток, электрқозғағыштардың 1-2 секунд қосылу
кезінде орын алады.
α – іске қосу тогының төмендеуінің коэффициенті. Жеңіл қосылу
барысында α = 2,5.
НПН – 2 тежегішін таңдаймыз.
Ін = 15А; Івст = 35 А 32,2 А.
Басқару үшін магниттік қосуды таңдаймыз, ал қорғаныс пен
қосымша жүк артымын арттыру үшін жылулық релені таңдаймыз.
ПМЛ221002; Ін =22А;
РТЛ101604; Ін.ср. =12А.
Цехтегі тұтынушылар қосылуы үшін ШР11 типті күшті шкафтар
қабылданған, оның енгізілуіне Р18 рубильниктер орнатылған.
Цехте электр қабылдағыштардың аралас схемасы қабылданған. ШР2
күшті шкафтардан басқа цехтің электр қабылдағыштарын қосу үшін ШРА4
типті таратылымды шина өткізгіштер қабылданған.
Таратылымды шина өткізгіштердің қорабына тармақтық корапқа
орнатуға орындар қаралған, онда автоматты өшіргіштер немесе 63, 100
және 250А номиналды токтарға арналған патронды тежегіштер орнатылған.
Электр қабылдағыштарды ток көзіне қосу құбырдағы өткізгіш немесе
металлды қолғап арқылы жүзеге асырылады.
Салу шарты орташа Кпопр = 1.
Стальді құбырға салынған АПВ маркілі өткізгішті таңдаймыз:
lдоп≥Іраб=11,5 А.
Ідоп Кзащ·Івст = 0,33 · 35 = 11,6 А.
Мұнда: Кзащ = 0,33 қорғаныс коэффициенті.
Бір құбырдағы АПВ 3 (1х2) Ідоп = 18 А 11,6 А, үш біріктірілген
өткізгішті құбырды таңдаймыз. Құбыр диаметрі: (шартты құбыр өту
жолы) Ø 15.
Электрөткізгіштің автоматты өшіргішін таңдау:
Ін.расц Іраб = 11,5 А.
ВА51; ВА51-25 Ін. = 250 А, Ін.расц = 12,5 А,
Кср.э = 10 сериялы құрамаланған ажыратушы автоматты таңдаймыз.
Электр қозғалтқышты қосқанда жалған өшірілуді тексеру:
Іср.э 1,25 · Іпик = 1,25 · 80,5 = 100,6 А;
Іср.э = Кср.э · Ін .расц = 10 · 12,5 А =125 100,6 А;
Құрыш құбырда орналасқан АПВ өткізгішін таңдау:
Ідоп Іраб = 11,5 А.
Ідоп Кзащ · Ін .расц = 1 · 12,5 А.
онда Ø 5мм құрышты трубадағы АПВ 3 (1х2) Ідоп = 18 А таңдаймыз.
0,4кВ бетіндегі енгізу автоматын таңдау:
Берілгендер:
Ім = 842,8 А, Ки = 0,47
Цехтағы ең күшті электр қозғалтқыштың типі (түрі):
Рн=22 кВт; η=90%; cos φ=0,9; Кi=6,5
Берілген қозғалтқыштың номиналды тогын табамыз:
Iн.макс=== 41.3 кA
Іске қосу тогын табамыз:
Iіске қосу=Iн·Кi=41,3·6,5=268,5 А
0,4 кВ шиналардағы ең жоғарғы ток:
Iпик=Iпуск+(Iм-Ки·Iн.макс)=268,5+(8 42,8-0,47·41,3)=1091,9 А
ВА55-41 Ін =160 А, Ін.расц =0,63·1600=1008 А типті автомат таңдаймыз,
өшірілуін тексереміз:
Іср.о 1,25·Іпик =1,25·1091,9 =1364,9 А;
Іср.о Кср. о·Ін.расц =3·1008=3024 А 1364,9 А;
10кВ жүктемесінің сөндіру автоматын және жоғарғы кернеулі
сақтандырғышты таңдау:
Бастапқы берілгендер:
Iм=28,2 кА
I’’=I∞=7,75 кА
Iуд=17 кА
Тежегіштерді келесі шарттар бойынша таңдаймыз:
тип –ПКТ-101-10-31,5-12,5 УЗ Uном=10 кВ, Iном=31,5 А28,2 А, Iоткл=12,5
кА7,75 кА алынған тежегіштер электродинамикалық және жылулық
тұрақтылыққа тексерілмейді.
Нығайтылған контактылы жүйесі бар, енгізілген тежегіші бар,
серіппелі қозғағышы бар өшіргішті таңдаймыз.
Түрі : ВНП-17-10400-10зп3у3
Uном=10 кВ , Iном=400 А 25,2 А, iсквоз. =25 кА , Iт=10 кВ1 сек.
Динамикалық беріктілік:
iдин=25 кА iуд=17 кА
Жылулық тұрақтылыққа тексеру. Жылулық импульс:
Вк=(I’’)2·(tов+tр.з.+Tа)=7,752·(0,1 +0,5+0,05)=39 кА2·С
Мұндағы: Та=0,05 с
Жылулық тұрақтылықтың 1 секундтық тогы:
Iт2·t=102·1=100 кА2·С Вк=39 кА2·С
Бұдан жүктілікті өшіргіштің жылулыққа тұрақтылығын білуге болады.
Жүктілікті өшіргіш пен тежегіш ШВВ-2У1 типті жоғары вольтті енгізу
шкафында орналастырылады.
5. ІШКІ ЭЛЕКТР ТАРТЫЛЫМДАРЫНЫҢ ЕСЕБІ
КТП – 100,4кВ–ты қоректендіретін кабельдерді таңдау.
Ток жүктілігі мен қыздыру бойынша кабель таңдауы:
Ιдоп≥ , А
Мұнда: Ідоп -кабельге жіберілетін ток күшінің ұзақтығы;
Ім - есептік максималды ток.
Түзету коэффициенті [ПУЭ].
Кt – ортасындағы фактілік температура бойынша;
Кn – салынатын кабельдер саны;
Кnв - [ПУЭ] қайталамалы қысқа мерзімді және ұзақ мерзімде
жұмыс атқаратын электр қабылдағыштардың ток өтімдігінің қосылу
ұзақтығын есепке алушы.
Жобалаушы цех үшін:
Кпопр = Кt · Кn · Кnв = 1.
Есепті максималды ток:
Iм== =28,2 А
Мұнда: Sм = Sрасч.10кВ.м өңделген.
ААБ–10-3 (3·16) Ідоп –75 А28,2А кабельді жерге салуға таңдаймыз.
Токтың экономикалық беріктігі.
Құрал-саймандар цехі үшін максималды белсенді жүктілікке жұмсалатын
максималды сағаттардың жылдық сандық көрсеткіші:
Тм = 3770 сағат.
Тм = 3770 сағатта қағаздық изоляция кабельі үшін:
jэк=1,4
Sэк== =20,1 мм2
Жақын қиылысты қабылдаймыз:
ААБ-10-(3х25) Ідоп = 75 А.
Жылулық тұрақтылық бойынша кабельді таңдау.
Жылулық импульсті анықтаймыз.
Вк =(І´´)·106 · (tов · tр.з · Та ) = 8,32 · 106· (0,1 + 0,5 +0) = 41,33
·106 · А2 · С
Мұнда: tов – өшіргіштің өшірілу уақыты;
tр.з – негізгі қорғаныс әрекетінің уақыты;
Та – х;
ωr (әдетте 0,005 - 0,2с.) – қысқа тұйықталу тогын
құрайтын периодтық біркелкі уақыттағы өшірілуі. Егер токты есептеуде
қысқа тұйықталу болса, онда Та=0 есепке алынбаған.
Минималды жылулық тұрақтылық қиылысын анықтаймыз:
Sмин= ==75,6мм
ААБ-10-(3х95) Ідоп = 205 А кабельді қабылдаймыз.
Кабель таңдаудың барлық үш таңдау шартының ішінен қысқа тұйықталу
топтары үшін кабельді термикалық беріктікке тексеруде ең үлкен қиылыс
шықты. Сондықтан нақты түрде Iдоп=205А жерде орнатылатын ААБ-10-(3х95)
кабелін таңдаймыз: r0 =0,326 Омкм, х0 = 0,083 Омкм.
6. БАСҚАРУ СХЕМАЛАРЫН ДАЙЫНДАУ
Ток күшінің түрі мен кернеу мөлшерін анықтау. Электр жеткізу схемасының
негізділігі және оны таңдау:
Қазіргі уақытта өнеркәсіпте үзілісті және тұрақты берілетін ток
күштері қолданылады.
Үзілісті ток келесідей жеңілдіктерді қамтиды:
1. Бір шамадан келесіге оңай ауысып, үлкен кеңістікке оңай
таралады;
2. Үзілісті ток күшіне арналып жасалған электржабдықтарының құны
төмен болады;
3. Аппарат конструкциясының қарапайымдылығы;
4. Ұзақ мерзімде қызмет көрсетеді;
5. Жұмыста ыңғайлылығы;
6. Үзілісті ток күшін қолдану үлкен шығынды қажет етпейді, сонымен
қатар көп қызмет көрсетуші персоналды да.
Үзілісті ток күшін пайдаланудағы қиындықтарға электр қорғаушы
күшінің жылдамдығын баяулықпен реттеу қиындығы жатады.
Тұрақты ток күшін пайдалану үшін арнайы өзгертуші құрал
орнатылуы қажет.
Тұрақты ток күшінің қорғағыштары конфигурациясы негізінде
күрделі келеді және эксплуатацияда көптеген жұмыс күшінің
жұмылдырылуын қажет етеді.
Жоғарыда көрсетілген барлық фактілерді ескере отырып, жобалаушы
құрал-жабдықтар цехін электрмен қамтамасыз ету үшін 50Гц жиілікті
үш фазалық үзілісті ток күшін қабылдаймыз.
Электр қозғалтқыштарды қосуда ең бір кең таралғаны жарық беруші
құрылғылардың қуаты 380220В болып отыр.
Жарық беру құрылғылары мен электр қозғалтқыштарды бірге іске
қосу үшін жер мен ток өткізгіш аралығындағы ең төмен кернеу 220В
болады.
Сондай – ақ, цех желілеріндегі электроэнергияны жоғалту
мүмкіндігін азайту мақсатында 380В кернеу күшін қолданған дұрыс.
Жобалаушы құрал-жабдықтар цехінде көбінесе үзілісті ток
желісінде жұмыс жасайтын (100кВт дейінгі) қуаттылығы бар электр
қабылдағыштар орнатылғандықтан, цехті электрмен қамту үшін f = 50Гц
үзілісті ток күшінің 10кВ кернеулігін таңдаймыз.
Дұрыс құралған схема қолданыста қарапайымдылық пен
ыңғайлылықты қамтамасыз етуі тиіс. Ол оның құрылысына жұмсалатын
түсті металл шығынын, электроэнергияға жұмсалатын капитал шығындарын
үнемдеуі қажет.
Әрбір ток күшін беретін желілік қосылымдар радиальды және
магистральді схемалар бойынша орындалуы мүмкін.
Радиальды желілер жеке дара бір – бірінен алшақ орналасқан
қуаттылығы күшті электр қабылдағыштарды немесе жеке күштілігі бар
үлкен қуат көзін қажет ететін электр қабылдағыштарды ток көзіне
қосатын радиальды қабылдағыштар ток көзіне қосуға қолданылады.
Радиальды схема жеке ток күшін қолданушылардың жоғарғы
ыңғайлылығын қамтамасыз етеді, себебі кіші ақаулар орын алған
жағдайда, жұмыс барысын тек қана бір немесе бірнеше электр
қабылдағыштар ғана тоқтатады.
Электржеткізудің магистральды схемасы аз мөлшердегі қуат күшімен
жұмыс атқаратын электр қабылдағыштар өндіріс орнындағы алаңдарда
орнатылған жағдайда пайдаланылады.
Магистральды схеманың радиальды ... жалғасы
. Есеп – түсіндірме жазбасы.
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...1
1. Объектінің
мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... 2
2. Күштік электр жабдықтарын
таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... 4
3. Электр жарығының
есебі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ..6
4. Басқару және қорғау аппараттарын
таңдау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ..8
5. Ішкі электр тартылымдарының
есебі ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
11
6. Басқару схемаларын
дайындау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ..13
7. Еңбекті
қорғау ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16
8.
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
9. Қолданылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ..23
. Сызба бөлімі.
. Электр жарығы мен күштік жабдықтардың жоспары.
. Электрлік басқару схемасы.
КІРІСПЕ.
Өнеркәсіп өнімін өндіру кезінде құрал-саймандар, жабдықтар және тағы
басқа көптеген технолоигялық құралдар кеңінен пайдаланылады. Кәсіпорында
көп бөлшекті, конструкциясы күрделі бұйымдарды өндіру үшін мыңдаған типтік
размерлі құрал-саймандарды қолданады. Технологиялық жабдықтардың сапасына,
оларға қойылатын талаптарға байланысты өндірілетін өнімнің техникалық
деңгейі, өндірістің тиімділігі анықталады.
Кәсіпорынның құрал-сайман шаруашылығы өндірісті технологиялық
жабдықтармен қамтамасыз ету, оны сақтау, қолдану және жөндеу жұмыстарын
жүргізуді басқару үшін бір жерге орталықтандырады. Құрал-сайман
шаруашылығының негізгі міндеттеріне кәсіпорынның жабдықтарға қажеттілігін
анықтау, құралдарды пайдалануды және оларды қолдану кезіндегі техникалық
бақылауды ұйымдастыру, құрал-сайман шаруашылығын жетілдіру шараларын
дайындау кіреді.
Кәсіпорынның құрал-сайман шаруашылығының құрамына құрал-сайман бөлімі,
технологиялық жабдықтарды дайындау цехтары, орталық құрал-сайман қоймасы,
цехтың құрал-сайман тарату қоймалары, құрал-саймандарды қайрау, жөндеу
шеберханалары жатады. Өндірістік цехтарда құрал-саймандар мен қызмет
көрсетуді ұйымдастырумен құрал-сайман шаруашылығы айналысады.
Қолданылатын құралдардың әр түрлілігін есере отырып, өндірісте оларды
дайындауды және қолдануды болжау үшін оның нақты жіктемесі жасалып,
индекстелуі керек. Жабдықтауды жіктеу негізінде өндірістік-техникалық және
конструкциялық белгілері бойынша оның топтамасы жасалады. Кәсіпорында
толығымен қолданылатын құрал-саймандарды пайдалану сипаттамасы бойынша
арнайы және стандартты болып екіге бөлінеді. Арнайы құрал ретінде нақты
операцияда белгілі бұйымды өндіруге ғана қолданылатын құрал-сайманды
айтады. Оны тұтынатын кәсіпорындардың өздері дайындайды. Стандартты деп әр
түрлі бөлшектерді өңдеу үшін қолданылатын құрал-саймандарды атайды. Олар
құрал-сайман шығаратын зауыттарды өндіріледі. Құрал-саймандар атқаратын
қызметіне қарай бақылау, өлшеуші технологиялық жабдықтар болып бөлінеді.
Мысалы, темір өңдеуші құралдар бойынша келесі топтарға бөлінеді: кесуші,
өлшеуші, монтаждау, қосалқы құралдар және т.б
1. ОБЪЕКТІНІҢ МАЗМҰНЫ
Тұтынушыларды энергиямен қамтамасыз етудің құрамы. Электр энергиясын
тұтынушылардың мінездемесі және электрмен қамтамасыз етудің категориясын
анықтау.
Кесте 1.
Электр энергиясын тұтынушыларының құрамы.
Р Мөл-шерР Р общ.
№ жоспар бойыншаҚұралдың атауы н. і ед. кВт
мах дана кВт
1 2 3 4 5 6
1,22 ПВ – 25%-тен мосттық кран 2 19,7 39,4
2,33 Сыдырмалы – егеуші 2 5,5 11
3,6,30-32 Көлбеу – фрезерлі 5 13,12 65,6
4,5 Аралаушы 2 7,75 15,5
7,9 Қашаушы 2 13,1 26,2
8,10 Ажарлатушы 2 15,12 30,24
11,12,13 Электролизді ванналар 3 8 24
14 Түзеткіш агрегат 1 28 28
15-17 Кедергілік электропештер 3 40 120
18,19 Қалпақты электропештер 2 65 130
20 Электродты тұзды ванна 1 20 20
21,35,36 Желдеткіш 35,7 3 18,5 18,5
23,28,29 Қырнаулы – винткескіш 41,3 3 30,85 92,55
24,25 Координатты – жонғыш 2 22,3 44,6
26,27 Айнала – тегістегіш 2 26,3 52,6
34 Плазматрон 1 28 28
38 Жоғарғы жиілікті орнату 1 80 80
37 Көшірмелі – тігу 1 7 7
39 Лазерлік құрылым 1 4 4
СТ Сәуле беру тақтасы 1 30,8 30,8
Цех бойынша барлығы: 77 40 483,04 868
Құрал саймандар цехінде әртүрлі металл өңдеуші станоктар
орнатылған, ал сол станоктарды орындарынан қозғалтып, жөндеу жұмыстарын
жүргізу үшін, Q = 10т мосттық кран орнатылған. Қажетті жағдайда
цехтің ішін желдетіп тұру үшін арнайы желдеткіш орнатылған.
Құрал саймандар цехі көмегі жағынан машина құрылыс зауытының
ең бір маңызды цехтер қатарынан орын алады.
Цех – зауыттың негізгі және көмекші құрал жабдықтарын жасап
шығаруға және жөндеуге арналған құралдар мен бөлшектерді дайындап
шығаруға арналған.
Электрқабылдағыштарды екінші санатқа шығармау қажет. Келесілерді
ескеру қажет, екі сменде қалыпты жағдайда жұмыс жасайтын өндірісте
цехтің кез – келген трансформаторының қуат көзінен ажырау салдарынан
белгілі бір электржеткізуші учаскедегі кей жағдайдағы авариялық
үзілістер бір аппараттың істен шығуы немесе цехтің электржүйесінің
бір бағытының істен шығуы, белгіленген тәртіп бойынша жұмысшылардың
жұмыстарын массалық түрде тоқтатып тастап немесе өндірістің ірі
көлемде шығарылатын өнімін қысқартып тастай алмайды. Яғни, мұндай
ақаулар өндіріске аса үлкен кедергілер келтірмейді. Бұл секілді
авариялық жағдайлар қалып қойған жұмыстар қатарын қосымша жүктеме
жұмыстарын арту есебінен өтелуі мүмкін. Сол себепті де машина
құрылыс және соған сәйкес металл өңдеу зауыттары секілді көптеген
екі сменде жұмыс жасайтын күрделі бөлімді өндірістердегі
электрқабылдағыштың негізгі массасы ІІІ санатты электрқабылдағышқа
жатқызылады.
Осы ережені басшылыққа ала отырып, жобалаушы цехтің екі
сменде жұмыс жасайтынын ескере отырып, электржеткізудің тек ІІІ -
санатын ғана қабылдаймыз. ІІІ – санаттағы электржүйесін тұтынуда бір
ғана (трансформатор) қуат көзінен орындалып, электржүйесіндегі
жөндеу жұмыстарына немесе электржүйесінің бір бөлшегін ауыстыруға
жұмсалатын қажетті үзілістер бір тәуліктен аспауы қажет.
2. КҮШТІК ЭЛЕКТР ЖАБДЫҚТАРЫН ТАҢДАУ
Қуатты трансформатордың саны мен қуат күштілігін таңдау:
Цехтік қосалқы станцияларға арналған трансформаторлар күшін
трансформатордың қосымша күшті атқару есебінен ең бір салмақ
артылған смендегі орташа күштілікпен анықтаған жөн. Жоба жасаушы
құрал-саймандар цехінің тұтынушылары ІІІ категориялы тұтынушылар
қатарына жатқызылады. Сондықтан қосалқы станцияға бір трансформатор
орнатамыз. Олардың қуат күштілігі төменде көрсетілген.
Құрал-саймандық кәсіпорындары үшін максималды жүктілік уақыты tm
= 2 сағатты құрайды.
Кестені (графикті) толтыру коэффициентін анықтаймыз:
Кз.г.= ==0,9
Кз.г. және t мәнінен жіберілетін жүктіліктің орташа коэффициентін
табамыз:
Кн. = 1,06.
Sн = 630 кВ·А күшімен ТМЗ -630100,4 кВ орташа сменді жүктілік
бойынша трансформаторды таңдаймыз. Орташа сменді жүктілік артқан
кезде:
Кз= = =0,7
Максималды сағаттарды артық салмақты атқару есебін ескере отырып,
трансформаторға артылатын жүктілік салмағын анықтаймыз:
==448,4 кВ·А 630 кВ·А.
Максималды сағаттар кезінде трансформатор әдеттегі нормадан
аспайды. Таңдалған трансформатордың берілгендерін жазып аламыз.
Kесте 2.
Трансформатордың қуатының көрсеткіштері.
Түрі ∆Рхх. ∆ Ркз. Вт Іхх % Uk ·%
Вт
Құрылғының Енгізу Күштік Енгізу шкафы Линиялық шкаф
аты: шкафы трансформатор 0,4 кВ 0,4 кВ
10кВ
Kесте 3.
3. ЭЛЕКТР ЖАРЫҒЫНЫҢ ЕСЕБІ
Жеке қуаттары бойынша жүктелетін жарық есебі:
Дәнекерлі – механикалық бөлім үшін нақтылы есеп береміз. Басқа
есептер аналогиялық, сол себепті қорытындысын кестеге енгіземіз.
Жай көлемі:
А * В * Н = 48 * 30 * 10
Алаңы:
S = А * В = 48 * 30 =
Газоразрядты лампалар кезінде Кз коэффициент сапасының кеңес
беріле көрсетілген жарық беру әсерін таңдаймыз:
Еmin = 300 лк; k3 =1,5.
Есептік биіктігі:
Нр = Н – (һс + һраб) =10 – (0,8 +1) = 8,2
Мұндағы: һс - шам асылуының биіктігі;
һраб - жұмыс үстінің биіктігі;
УПДДРЛ типті ДРЛ лампалы шам орнатамыз. Жұмыс үсті мен
қабырғалардың және төбенің сәулелер коэффициенті:
= 50%; = 30%; = 10%.
Бұл шамның типіне, белгілі Еmin, kз сәулелік коэффициенттер
бойынша есептік биіктік пен жайдың алаңы S сыбағалы қуатын
аламыз:
Еmin = 100 лк.
Руд 100 =6,2 Вт
300лк қайта есептейміз:
Руд = 3 · 6,2 =18,6 Втм
Белгіленген қуат күшін анықтаймыз:
Руст = Руд · S = 18,6 ·1440 = 26784 Вт
Есеп қорытындыларын кестеге енгіземіз.
Кесте 4.
Қорытындылар кестесі:
№
Жос-пар бойынша
Бөлімшелер аты
М2
Нр
м
Еmin
K3 Сәулелік
коэффициент
Шам
түрі
Руд
Втм2
Руст
кВТ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1
Дәнекерлі-механикалық бөлім 1440 8,2 300 1,5 50 30 10 УПД ДРЛ
18,6 26,9 2 Гальваника-лық бөлім 43 4,0 200 1,5 50 30 10 ПВЛМ
15,8 0,6 3 Термикалық бөлім 96 4,0 200 1,8 50 30 10 ПВЛМ
15,4 1,5 4 Лазерлік өңдеу жайы 36 3,5 200 1,8 50 30 10
ЛСП02 18,9 0,6 5 Плазматрон-дық бөлім 36 3,5 200 1,8 50 30
10 ПСП02 17 0,6 6 КТП бөлімі 72 4,0 150 1,5 50 30 10 ПВЛМ
9,3 0,6 Цех бойынша барлығы: 1723 27,2 1250 9,9 300 180 60
95 30,8
4. БАСҚАРУ ЖӘНЕ ҚОРҒАУ АППАРАТТАРЫН ТАҢДАУ
Таратушы желінің қорғанысының есебі:
Тарату желісінің есебін сыдырмалы – егеуші станок үшін
жүргіземіз.
Шығындар есебі:
Двигатель типі – 4А112М4;
Рн = 5,5 кВт; cosφ = 0,85; n = 85,5%; Кi = 7,0.
Электр қозғалтқыштардың номиналды тогы:
Iн===11,5 А.
Электрқозғалтқыштың қосу тогы:
Iпуск=Кi·Iн=7·11,5=80,5 А.
Келесі шарттар бойынша тежегішті таңдаймыз:
Iвст≥Ірра=Кз∙Ін=1·11,5=11,5 А.
Мұнда:
Кз – құрылғының іске қосылу коэффициенті; толық қосылған жағдайда
Кз=1.
1пик – пиктік ток, электрқозғағыштардың 1-2 секунд қосылу
кезінде орын алады.
α – іске қосу тогының төмендеуінің коэффициенті. Жеңіл қосылу
барысында α = 2,5.
НПН – 2 тежегішін таңдаймыз.
Ін = 15А; Івст = 35 А 32,2 А.
Басқару үшін магниттік қосуды таңдаймыз, ал қорғаныс пен
қосымша жүк артымын арттыру үшін жылулық релені таңдаймыз.
ПМЛ221002; Ін =22А;
РТЛ101604; Ін.ср. =12А.
Цехтегі тұтынушылар қосылуы үшін ШР11 типті күшті шкафтар
қабылданған, оның енгізілуіне Р18 рубильниктер орнатылған.
Цехте электр қабылдағыштардың аралас схемасы қабылданған. ШР2
күшті шкафтардан басқа цехтің электр қабылдағыштарын қосу үшін ШРА4
типті таратылымды шина өткізгіштер қабылданған.
Таратылымды шина өткізгіштердің қорабына тармақтық корапқа
орнатуға орындар қаралған, онда автоматты өшіргіштер немесе 63, 100
және 250А номиналды токтарға арналған патронды тежегіштер орнатылған.
Электр қабылдағыштарды ток көзіне қосу құбырдағы өткізгіш немесе
металлды қолғап арқылы жүзеге асырылады.
Салу шарты орташа Кпопр = 1.
Стальді құбырға салынған АПВ маркілі өткізгішті таңдаймыз:
lдоп≥Іраб=11,5 А.
Ідоп Кзащ·Івст = 0,33 · 35 = 11,6 А.
Мұнда: Кзащ = 0,33 қорғаныс коэффициенті.
Бір құбырдағы АПВ 3 (1х2) Ідоп = 18 А 11,6 А, үш біріктірілген
өткізгішті құбырды таңдаймыз. Құбыр диаметрі: (шартты құбыр өту
жолы) Ø 15.
Электрөткізгіштің автоматты өшіргішін таңдау:
Ін.расц Іраб = 11,5 А.
ВА51; ВА51-25 Ін. = 250 А, Ін.расц = 12,5 А,
Кср.э = 10 сериялы құрамаланған ажыратушы автоматты таңдаймыз.
Электр қозғалтқышты қосқанда жалған өшірілуді тексеру:
Іср.э 1,25 · Іпик = 1,25 · 80,5 = 100,6 А;
Іср.э = Кср.э · Ін .расц = 10 · 12,5 А =125 100,6 А;
Құрыш құбырда орналасқан АПВ өткізгішін таңдау:
Ідоп Іраб = 11,5 А.
Ідоп Кзащ · Ін .расц = 1 · 12,5 А.
онда Ø 5мм құрышты трубадағы АПВ 3 (1х2) Ідоп = 18 А таңдаймыз.
0,4кВ бетіндегі енгізу автоматын таңдау:
Берілгендер:
Ім = 842,8 А, Ки = 0,47
Цехтағы ең күшті электр қозғалтқыштың типі (түрі):
Рн=22 кВт; η=90%; cos φ=0,9; Кi=6,5
Берілген қозғалтқыштың номиналды тогын табамыз:
Iн.макс=== 41.3 кA
Іске қосу тогын табамыз:
Iіске қосу=Iн·Кi=41,3·6,5=268,5 А
0,4 кВ шиналардағы ең жоғарғы ток:
Iпик=Iпуск+(Iм-Ки·Iн.макс)=268,5+(8 42,8-0,47·41,3)=1091,9 А
ВА55-41 Ін =160 А, Ін.расц =0,63·1600=1008 А типті автомат таңдаймыз,
өшірілуін тексереміз:
Іср.о 1,25·Іпик =1,25·1091,9 =1364,9 А;
Іср.о Кср. о·Ін.расц =3·1008=3024 А 1364,9 А;
10кВ жүктемесінің сөндіру автоматын және жоғарғы кернеулі
сақтандырғышты таңдау:
Бастапқы берілгендер:
Iм=28,2 кА
I’’=I∞=7,75 кА
Iуд=17 кА
Тежегіштерді келесі шарттар бойынша таңдаймыз:
тип –ПКТ-101-10-31,5-12,5 УЗ Uном=10 кВ, Iном=31,5 А28,2 А, Iоткл=12,5
кА7,75 кА алынған тежегіштер электродинамикалық және жылулық
тұрақтылыққа тексерілмейді.
Нығайтылған контактылы жүйесі бар, енгізілген тежегіші бар,
серіппелі қозғағышы бар өшіргішті таңдаймыз.
Түрі : ВНП-17-10400-10зп3у3
Uном=10 кВ , Iном=400 А 25,2 А, iсквоз. =25 кА , Iт=10 кВ1 сек.
Динамикалық беріктілік:
iдин=25 кА iуд=17 кА
Жылулық тұрақтылыққа тексеру. Жылулық импульс:
Вк=(I’’)2·(tов+tр.з.+Tа)=7,752·(0,1 +0,5+0,05)=39 кА2·С
Мұндағы: Та=0,05 с
Жылулық тұрақтылықтың 1 секундтық тогы:
Iт2·t=102·1=100 кА2·С Вк=39 кА2·С
Бұдан жүктілікті өшіргіштің жылулыққа тұрақтылығын білуге болады.
Жүктілікті өшіргіш пен тежегіш ШВВ-2У1 типті жоғары вольтті енгізу
шкафында орналастырылады.
5. ІШКІ ЭЛЕКТР ТАРТЫЛЫМДАРЫНЫҢ ЕСЕБІ
КТП – 100,4кВ–ты қоректендіретін кабельдерді таңдау.
Ток жүктілігі мен қыздыру бойынша кабель таңдауы:
Ιдоп≥ , А
Мұнда: Ідоп -кабельге жіберілетін ток күшінің ұзақтығы;
Ім - есептік максималды ток.
Түзету коэффициенті [ПУЭ].
Кt – ортасындағы фактілік температура бойынша;
Кn – салынатын кабельдер саны;
Кnв - [ПУЭ] қайталамалы қысқа мерзімді және ұзақ мерзімде
жұмыс атқаратын электр қабылдағыштардың ток өтімдігінің қосылу
ұзақтығын есепке алушы.
Жобалаушы цех үшін:
Кпопр = Кt · Кn · Кnв = 1.
Есепті максималды ток:
Iм== =28,2 А
Мұнда: Sм = Sрасч.10кВ.м өңделген.
ААБ–10-3 (3·16) Ідоп –75 А28,2А кабельді жерге салуға таңдаймыз.
Токтың экономикалық беріктігі.
Құрал-саймандар цехі үшін максималды белсенді жүктілікке жұмсалатын
максималды сағаттардың жылдық сандық көрсеткіші:
Тм = 3770 сағат.
Тм = 3770 сағатта қағаздық изоляция кабельі үшін:
jэк=1,4
Sэк== =20,1 мм2
Жақын қиылысты қабылдаймыз:
ААБ-10-(3х25) Ідоп = 75 А.
Жылулық тұрақтылық бойынша кабельді таңдау.
Жылулық импульсті анықтаймыз.
Вк =(І´´)·106 · (tов · tр.з · Та ) = 8,32 · 106· (0,1 + 0,5 +0) = 41,33
·106 · А2 · С
Мұнда: tов – өшіргіштің өшірілу уақыты;
tр.з – негізгі қорғаныс әрекетінің уақыты;
Та – х;
ωr (әдетте 0,005 - 0,2с.) – қысқа тұйықталу тогын
құрайтын периодтық біркелкі уақыттағы өшірілуі. Егер токты есептеуде
қысқа тұйықталу болса, онда Та=0 есепке алынбаған.
Минималды жылулық тұрақтылық қиылысын анықтаймыз:
Sмин= ==75,6мм
ААБ-10-(3х95) Ідоп = 205 А кабельді қабылдаймыз.
Кабель таңдаудың барлық үш таңдау шартының ішінен қысқа тұйықталу
топтары үшін кабельді термикалық беріктікке тексеруде ең үлкен қиылыс
шықты. Сондықтан нақты түрде Iдоп=205А жерде орнатылатын ААБ-10-(3х95)
кабелін таңдаймыз: r0 =0,326 Омкм, х0 = 0,083 Омкм.
6. БАСҚАРУ СХЕМАЛАРЫН ДАЙЫНДАУ
Ток күшінің түрі мен кернеу мөлшерін анықтау. Электр жеткізу схемасының
негізділігі және оны таңдау:
Қазіргі уақытта өнеркәсіпте үзілісті және тұрақты берілетін ток
күштері қолданылады.
Үзілісті ток келесідей жеңілдіктерді қамтиды:
1. Бір шамадан келесіге оңай ауысып, үлкен кеңістікке оңай
таралады;
2. Үзілісті ток күшіне арналып жасалған электржабдықтарының құны
төмен болады;
3. Аппарат конструкциясының қарапайымдылығы;
4. Ұзақ мерзімде қызмет көрсетеді;
5. Жұмыста ыңғайлылығы;
6. Үзілісті ток күшін қолдану үлкен шығынды қажет етпейді, сонымен
қатар көп қызмет көрсетуші персоналды да.
Үзілісті ток күшін пайдаланудағы қиындықтарға электр қорғаушы
күшінің жылдамдығын баяулықпен реттеу қиындығы жатады.
Тұрақты ток күшін пайдалану үшін арнайы өзгертуші құрал
орнатылуы қажет.
Тұрақты ток күшінің қорғағыштары конфигурациясы негізінде
күрделі келеді және эксплуатацияда көптеген жұмыс күшінің
жұмылдырылуын қажет етеді.
Жоғарыда көрсетілген барлық фактілерді ескере отырып, жобалаушы
құрал-жабдықтар цехін электрмен қамтамасыз ету үшін 50Гц жиілікті
үш фазалық үзілісті ток күшін қабылдаймыз.
Электр қозғалтқыштарды қосуда ең бір кең таралғаны жарық беруші
құрылғылардың қуаты 380220В болып отыр.
Жарық беру құрылғылары мен электр қозғалтқыштарды бірге іске
қосу үшін жер мен ток өткізгіш аралығындағы ең төмен кернеу 220В
болады.
Сондай – ақ, цех желілеріндегі электроэнергияны жоғалту
мүмкіндігін азайту мақсатында 380В кернеу күшін қолданған дұрыс.
Жобалаушы құрал-жабдықтар цехінде көбінесе үзілісті ток
желісінде жұмыс жасайтын (100кВт дейінгі) қуаттылығы бар электр
қабылдағыштар орнатылғандықтан, цехті электрмен қамту үшін f = 50Гц
үзілісті ток күшінің 10кВ кернеулігін таңдаймыз.
Дұрыс құралған схема қолданыста қарапайымдылық пен
ыңғайлылықты қамтамасыз етуі тиіс. Ол оның құрылысына жұмсалатын
түсті металл шығынын, электроэнергияға жұмсалатын капитал шығындарын
үнемдеуі қажет.
Әрбір ток күшін беретін желілік қосылымдар радиальды және
магистральді схемалар бойынша орындалуы мүмкін.
Радиальды желілер жеке дара бір – бірінен алшақ орналасқан
қуаттылығы күшті электр қабылдағыштарды немесе жеке күштілігі бар
үлкен қуат көзін қажет ететін электр қабылдағыштарды ток көзіне
қосатын радиальды қабылдағыштар ток көзіне қосуға қолданылады.
Радиальды схема жеке ток күшін қолданушылардың жоғарғы
ыңғайлылығын қамтамасыз етеді, себебі кіші ақаулар орын алған
жағдайда, жұмыс барысын тек қана бір немесе бірнеше электр
қабылдағыштар ғана тоқтатады.
Электржеткізудің магистральды схемасы аз мөлшердегі қуат күшімен
жұмыс атқаратын электр қабылдағыштар өндіріс орнындағы алаңдарда
орнатылған жағдайда пайдаланылады.
Магистральды схеманың радиальды ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz