«Мамандандырылған мемлекеттік күзет қызметінің қызметі»



Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
1. Маманданған күзет қызметінің қалыптасуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
2. Маманданған күзет қызметін құқықтық реттеу мәселесі ... ... 8
3. Маманданған күзет бөлімдерінің түрлері және күзет қызметін ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 56

Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 58
тақырыбының өзектілігі мамандандырылған күзет қызметінің бүгңнгң таңдағы өзекті мәселелерінің талдануында. Диплом жұмысында мамандандырылған мемлекеттік күзет органдарының құқықтық жағдайы қарастырылған. Мемлекеттік күзет қызметінің мақсаты түрлі нысандағы меншік объектілеріне мемлекеттік күзетті дамыту ҚР Конституциясы кепілдік берген жеке және заңды тұлғалардың заңды мүдделерімен құқықтарын қорғау, қоғамдық тәртіптің қауіпсіздігін сақтауды қамтамасыз ету, құқықбұзушылықтың алдын алу және жолын кесу, мемлекеттік емес күзет бөлімшелерінің қызметіне бақылау жасау және рұқсат беру болып табылады.
Мемлекеттік күзет қызметінің бөлімшелеріне төмендегі міндеттер жүктелген:
- кәсіпорын, мекеме, ұйымдармен шарт негізінде объектілерді күзетуді қамтамасыз ету;
- күзетудің техникалық жетістігін жетілдіру, қызметті ұйымдастыруды дамыту шараларын жүргізу;
- объектілерде сигнализация құралдарын техникалық қамтамсыз ету;
- пәтерлерде, азаматтарды күзетуді ұйымдастыру және техниалық құралдарды енгізу;
- объектілерді күзетке қабылдауды ұйымдастыру;
- шарт бойынша міндеттемелерді орындау және жасау;
олардың қызметін ұйымдастыруда күштер мен құралдарды және т.б. орналастыру болып табылады.
Диплом жұмысының мақсаты – Мемлкеттік және жеке күзет органдарының құқықтық мәртебесін талқылау. Құқықтық мәртебені талқылау арқылы күзет қызметіндегі кездесетін ерекшеліктерге, заңмен көзделген қару қолдану, арнайы құралдар қолдану сияқты құқықтарға талдау жасап, кейбір заңның бөлімдеріне қатысты пікірлерді ойларды тұжырымдау
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы 30.08.95 ж.
2. ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексі Алматы Жеті жарғы, 2001 ж.
3. ҚР Заңы 21.12.95ж. «ҚР ІІО туралың (өзг. 29.12.04ж.).
4. ҚР Қылмыстық кодексі «Егемен Қазақстанң 16.07.1997ж.
5. ҚР Заңы «Күзет қызметі туралы» 19.10.00 ж. (өзг. ҚРЗ №13-3, 20.12.04ж.).
6. ҚР Заңы «Жекелеген қару түрлерінің айналымына мемлекеттік бақылау жасау туралың 30.12.1998ж (өзг.20.12.04ж.)
7. ҚР Заңы «Лицензия туралың. 17.04.95ж.
8. ҚР Үкіметінің қаулысы №787 16.07.02ж. «Азаматтық пиротехникалық заттарды және олардың қолдануылуымен жасалған бұйымдарды әзірлеуге, өңдеуге, жөндеуге, сатуға, сатып алуға, коллекциялауға, экспонаттауға байланысты қызметті лицензиялау жөніндегі біліктілік талаптарын бекіту туралың.
9. «Мемлекеттік қызмет өткеру тәртібі туралы ережені бекіту туралың ҚР Президентінің 2000 жылғы 10 наурыздағы №357 Жарлығы.
10. «Қазақстан Республикасы мемлекеттік қызметшілерінің ар-намыс кодексі туралың ҚР Президентінің 2005 жылғы 3 мамырдағы №1567 Жарлығы.
11. Қазақстан Республикасының Заңы «Әділет органдары туралың 18.03.2002ж. №304-ІІ ҚРЗ.
12. ҚР Заңы “Азаматтық қорғаныс туралы” 07.05.97 ж.
13. Закон РК от 15.07.97 г. “Об особо охраняемых природных объектах”.
14. ҚР Заңы «Қоршаған ортаны қорғау туралың 15.07.97 ж.
Приказ МВД РК №187 от 25.03.2004г. «Об утверждении «Инструкции о работе ОВД по лицензированию юридических и физических лиц,

Мамандандырылған мемлекеттік күзет қызметінің қызметі

тақырыбына

Ж О С П А Р

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
1. Маманданған күзет қызметінің қалыптасуы
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..5
2. Маманданған күзет қызметін құқықтық реттеу мәселесі ... ... 8
3. Маманданған күзет бөлімдерінің түрлері және күзет қызметін
ұйымдастыру ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .19

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ..56

Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ..58

КІРІСПЕ

Диплом жұмысының тақырыбының өзектілігі мамандандырылған күзет
қызметінің бүгңнгң таңдағы өзекті мәселелерінің талдануында.

Диплом жұмысында мамандандырылған мемлекеттік күзет органдарының
құқықтық жағдайы қарастырылған. Мемлекеттік күзет қызметінің мақсаты түрлі
нысандағы меншік объектілеріне мемлекеттік күзетті дамыту ҚР Конституциясы
кепілдік берген жеке және заңды тұлғалардың заңды мүдделерімен құқықтарын
қорғау, қоғамдық тәртіптің қауіпсіздігін сақтауды қамтамасыз ету,
құқықбұзушылықтың алдын алу және жолын кесу, мемлекеттік емес күзет
бөлімшелерінің қызметіне бақылау жасау және рұқсат беру болып табылады.
Мемлекеттік күзет қызметінің бөлімшелеріне төмендегі міндеттер жүктелген:
- кәсіпорын, мекеме, ұйымдармен шарт негізінде объектілерді күзетуді
қамтамасыз ету;
- күзетудің техникалық жетістігін жетілдіру, қызметті ұйымдастыруды дамыту
шараларын жүргізу;
- объектілерде сигнализация құралдарын техникалық қамтамсыз ету;
- пәтерлерде, азаматтарды күзетуді ұйымдастыру және техниалық құралдарды
енгізу;
- объектілерді күзетке қабылдауды ұйымдастыру;
- шарт бойынша міндеттемелерді орындау және жасау;
олардың қызметін ұйымдастыруда күштер мен құралдарды және т.б. орналастыру
болып табылады.
Диплом жұмысының мақсаты – Мемлкеттік және жеке күзет органдарының
құқықтық мәртебесін талқылау. Құқықтық мәртебені талқылау арқылы күзет
қызметіндегі кездесетін ерекшеліктерге, заңмен көзделген қару қолдану,
арнайы құралдар қолдану сияқты құқықтарға талдау жасап, кейбір заңның
бөлімдеріне қатысты пікірлерді ойларды тұжырымдау

Диплом жұмысының негізгі міндеттері:
• Мемлекеттік күзет қызметінің өзекті мәселелерін қарастыру;
• Мемлекеттік күзет құқықтық жағдайына әкімшілік-құқықтық сипаттама беру;
• Мемлекеттік күзет қолданатын әкімшілік-процессуалдық шараларды
жетілдіруге бағытталған әдістермен, ұйымдастырушылық және құқықтық
шараларды талқылау.
Диплом жұмысының заты және объектісі. Қарастырылатын жұмыстың мәселесін
Мемлекеттік күзетті кешенді түрде зерттеуге сәйкес зерттеудің объектісі
күзету объектілерінде орын алатын қылмыстардың жолын кесу, болдырмау,
күзетілетін мүлікті ұрлауға жол бермеу болып табылады.

Диплом жұмысының эмпирикалық негіздері.
1. Қолданыстағы Қазақстан Республикасының заңдары, ҚР ІІМ бұйрықтары мен
нұсқаулықтары және тағы басқалар.;
2. Осы тақырып бойынша диссертациялық зерттеулер мен монографиялық
еңбектер;
3. Әкімшілік іс жүргізу материалдары болып табылады.

Жұмыстың құрылымы Диплом жұмысы кіріспеден, негізгі үш сұрақтан,
қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1. Маманданған күзет қызметінің қалыптасуы

Қазақстан Республикасында мемлекеттік меншік пен қатар жеке меншікке
және аралас меншікке заңмен рұқсат берілген.Сондықтан осы меншікке
қылмыстық қол сұғушылықтың алдын алу, болдырмау мақсатында меншік иелері өз
мүліктерін мемлекеттік мамандарылған күзет органдарына немесе жеке меншік
күзет ұйымдарына күзетуге береді. Сол себепті диплом жұмысында біздің
елімізде күзет органдары қашан және қалай құрылды соған тоқталып өтейік.
Осы аталған мақсатта 1952 жылғы 29 қазанда КСРО-ның Министрлер
Кеңесінің қаулысы қабылданды, осы қаулыға сәйкес милиция органдары жанында
республикаларда, өлкелік және облыс орталықтарында, сондай-ақ ірі қалаларда
шағын сауда шаруашылық объектілерін күзетуді қамтамасыз ету жөнінде
ведомстводан тыс күзет қызметі құрылды. Бұл ішкі істер органдарының
жанындағы ведомстводан тыс күзет құрылуының бастауы болды.
Сонымен бірге объектілерді орталықтандырылған күзет пульттеріне қосу
жолымен техникалық құралдар енгізілді, бұл күзет сенімділігін нығайтуға
және оның саны мен оны ұстауға шығатын шығыстарды едәуір қысқартуға
мүмкіндік берді. Бұдан әрі ведомстводан тыс күзетке ірі өнеркәсіп
кәсіпорындарын, құрылыстар, мекемелер мен ұйымдарды күзету жөнінде
міндеттер жүктелген болатын.
1991 жылғы 16 желтоқсандағы Еліміздің егемендік алуына байланысты
Республиканың Ішкі істер министрлігі жанындағы күзет қызметі өзінің
практикалық қызметінде КСРО Министрлер Кеңесінің 1966 жылғы 18 ақпандағы №
129 қаулысын басшылыққа алды, онда милиция органдарының жанындағы
ведомстводан тыс күзет қалаларда, жұмысшылар кенттерінде және аудан
орталықтарында орналасқан кәсіпорындарды, құрылыстарды, мекемелер мен
ұйымдарды күзету үшін ұйымдастырылатыны белгілі болды.
Күзет қызметі саласында оңтайлы шешім іздеу тиісті ұйымдастырушылық іс-
шараларға әкеп соқты.
1994 жылы Қазақстан Республикасы ІІМ жанындағы Ведомстводан тыс күзет бас
басқармасы Қазақстан Республикасы ІІМ-нің Күзет бас басқармасы болып қайта
құрылды.
Кейіннен барлық меншік нысанындағы объектілерді және кәсіпорындарды күзету
саласында мемлекеттік саясатты іске асыру мақсатында Қазақстан
Республикасындағы күзет қызметін жетілдіру жөніндегі шаралар туралы
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 25 ақпандағы № 268-12қ
қаулысымен ІІМ-нің жанындағы Мемлекеттік күзет қызметі туралы ереже, сондай-
ақ Мемлекеттік күзет қызметі бөліністері міндетті түрде күзетуі тиіс
объектілердің тізбесі бекітілді. Күзет қызметіне жүктелген міндеттерді
тиімді шешу мақсатында Мемлекеттік күзет қызметі департаменті құрылды,
күзеттік және әскерилендірілген күзетті реттеу бойынша нақты қадамдар
жүзеге асырылды.
Қазақстан Республикасы ІІМ-нің ведомствосына қарасты ұйымдардың кейбір
мәселелері туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1999 жылғы 17
ақпандағы № 134 қаулысына сәйкес Қазақстан Республикасы ІІМ жанындағы
Мемлекеттік күзет қызметі департаменті
Қазақстан Республикасы ІІМ-нің Күзет Республикалық мемлекеттік
кәсіпорны болып қайта жаңару жолымен қайта ұйымдастырылды. 1999 жылғы
наурызда аумақтық мемлекеттік күзет қызметі басқармалары, бөлімдері
базасында Күзет РМК еншілес мемлекеттік кәсіпорындары құрылды.
ІІМ-нің күзет қызметіндегі барлық осы қайта жаңарулар бірінші кезекте
Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша елімізде өткізіліп жатқан
мемлекеттік саясатты және күзет қызметі саласындағы бақылауды күшейтуге,
сондай-ақ аса маңызды объектілердің сенімді күзетін қамтамасыз етуге және
қауіпсіз жұмыс істеуге бағытталған ұйымдастырушылық және құқықтық шаралар
болып отыр.
2001 жылғы қарашада Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің
кейбір мәселелері туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 10
қарашадағы № 1433 қаулысына сәйкес Күзет Республикалық мемлекеттік
кәсіпорны және оның еншілес кәсіпорындары жойылды. Олардың орнына Қазақстан
Республикасы ІІМ-нің Мемлекеттік күзет қызметі департаменті және қалалар
мен облыстардың ҚІІБ-ІІБ-ның мемлекеттік күзет қызметі бөлімдері, сондай-ақ
Қазақстан Республикасы ІІМ мамандандырылған күзет бөліністері мемлекеттік
мекемелері құрылды.
2005 жылы Мемлекеттік күзет қызметі департаменті Қазақстан Республикасы ІІМ-
нің Әкімшілік полиция комитеті құрамында Мемлекеттік күзет қызметі
басқармасы болып қайта құрылды.
Қазіргі уақытта мемлекеттік күзет қызметінің мәртебесі және өкілеттігі
Қазақстан Республикасының Ішкі істер органдары туралы және Күзет қызметі
туралы Қазақстан Республикасының Заңдарымен белгіленген, осыған сәйкес
мемлекеттік күзет қызметіне еліміздің аумағында күзет қызметін бақылауды
жүзеге асыру бойынша, сондай-ақ аса маңызды, стратегиялық объектілерді,
заңнамаға сәйкес мемлекеттік күзетілуі тиіс тіршілікті қамтамасыз ету
объектілерін күзетуді жүзеге асыру міндеттері жүктелген. Сонымен қатар
біздің қызметке жауапты міндет – шетел мемлекеттерінің дипломатиялық
миссияларының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүктелген.
Ішкі істер органдарының Мемлекеттік күзет қызметі бөліністері негізгі
міндеттерін атқарумен қатар полиция кешенді күштері құрамында құқықтық
тәртіпті сақтауға, қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мен қылмысқа қарсы
күрес ісіне едәуір үлес қосып отыр.
Бүгінгі таңда Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының мемлекеттік
күзет қызметі штаттық саны шамамен 15 мың болатын ең көп құрылымдық
бөліністердің бірі болып табылады.
55 жыл жұмыс тәжірибесі және қуатты материалдық-техникалық базасы, арнайы
қару-жарақ пен кәсіби даярланған кадрлары бар ішкі істер органдарының
мемлекеттік күзет қызметі бөліністері бүгінгі күні
аса сенімді күзет қызметі субъектісі болып табылады.

2. Мемлекеттік күзет қызметінің құқықтық жағдайы.

ҚР ІІМ Мемлекеттік күзет қызметі мамандандырылған ұйым болып табылады. ҚР
ІІО біртұтас жүйесіне кіреді, тікелей ІІМ бағынады. Мемлекеттік күзет
қызметінің құқықтық негізін: ҚР Конституциясы мен заңдары; ҚР ІІО туралы ҚР
Заңы; Күзет қызметі туралы ҚР Заңы; ҚР ІІМ бұйрықтары құрайды. Мемлекеттік
күзет қызметінің мақсаты түрлі нысандағы меншік объектілеріне мемлекеттік
күзетті дамыту ҚР Конституциясы кепілдік берген жеке және заңды тұлғалардың
заңды мүдделерімен құқықтарын қорғау, қоғамдық тәртіптің қауіпсіздігін
сақтауды қамтамасыз ету, құқықбұзушылықтың алдын алу және жолын кесу,
мемлекеттік емес күзет бөлімшелерінің қызметіне бақылау жасау және рұқсат
беру болып табылады.
Жеке (жеке кәсіпкерлер) және заңды тұлғалардың жеке адамдардың өмiрiн,
денсаулығы мен мүлкін, сондай-ақ заңды тұлғалардың мүлкін құқыққа қайшы қол
сұғушылықтардан қорғау қызметін көрсету жөніндегі қызметті жүзеге асыруы
(күзет қызметін көрсетулері) күзет қызметі деп ұғынылады.
Мемлкеттік күзет туралы заңның күші жеке күзет ұйымдарына, жеке
күзетшілерге, жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалардың күзет бөлімшелеріне,
мемлекеттік органдардың ведомстволық күзет бөлімшелеріне қолданылады.
Сондай-ақ аталған заңның күші, егер ішкі істер органдары туралы Қазақстан
Республикасының заңдарында, Президенті мен үкіметінің актілерінде өзгеше
көзделмесе, ішкі істер органдарының мамандандырылған күзет бөлімше-леріне
қолданылады. [5].
Мемлкеттік күзет туралы заңның күші, егер заңдардан өзгеше туындамаса,
азаматтар мен заңды тұлғалардың денсаулық сақтау саласына, санаткерлік
меншікке, мемлекеттік құпияларға, коммерциялық құпияларға байланысты өзге
де игіліктері мен заңды мүдделерін қорғауға қолданылмайды.
Қазақстан Республикасының күзет қызметі саласындағы заңдары
Күзет қызметін жүзеге асырудың құқықтық негізін қазақстан
Республикасының Конституциясы , Мемлкеттік күзет туралы Заң, Қазақстан
Республикасы бекіткен халықаралық шарттар және Қазақстан Республикасының
өзге де нормативтiк құқықтық актiлерi құрайды.
Күзет қызметiнiң негiзгi мiндеттерi:
1) жеке адамдардың өмiрi мен денсаулығын қылмыстық және өзге де құқыққа
қайшы қол сұғушылықтардан қорғау;
2) жеке және заңды тұлғалардың мүлкiн құқыққа қайшы қол сұғушылықтардан
қорғау болып табылады.
Күзет қызметiнiң принциптерi
1. Күзет қызметi заңдылықтың конституциялық принциптерiне, адам мен
азаматтың құқықтарын және бостандықтарын құрметтеу мен сақтауға, сондай-ақ
жеке бастың, қоғам мен мемлекеттiң өмiрлiк маңызы бар мүдделерін ескеруге
негiзделедi.
2. Күзет қызметiн жүзеге асыру үшiншi тұлғалардың құқықтары мен
бостандықтарын бұзбауға тиiс.
Күзет қызметiн лицензиялау және оны жүзеге асыруды шектеу
Күзет қызметi, лицензиялау туралы заңдарда белгiленген тәртiппен, осы
Заңда көзделген ерекшелiктер ескерiле отырып лицензиялануға тиiс. Күзет
қызметiн жүзеге асыруға лицензиясы жоқ азаматтар (жеке кәсiпкерлер) мен
заңды тұлғаларға күзет қызметiн көрсетуге тыйым салынады.
Осы жерде атап өтетін жайт Iшкi iстер органдарының мамандандырылған күзет
бөлiмшелерi жүзеге асыратын күзет қызметi лицензиялауға жатпайды.
Жеке күзетшіні, жеке күзет ұйымында, жеке кәсіпкерлер мен заңды
тұлғалардың күзет бөлімшесінде, мемлекеттік органдардың ведомстволық күзет
бөлімшесінде күзетші қызметін атқаратын қызметкерлерді даярлау мен қайта
даярлау (арнаулы оқыту курсы) Қазақстан Республикасының үкіметі
айқындайтын мамандандырылған оқу орталықтарында жүргізіледі.
Қазақстан Республикасының аумағында шет мемлекеттердiң күзет ұйымдары
қызметiне тыйым салынады.
Шетелдiк заңды тұлғалардың, шетел қатысатын заңды тұлғалардың,
шетелдiктердiң, сондай-ақ азаматтығы жоқ адамдардың:
1) күзет қызметiнің барлық түрін жүзеге асыруға;
2) жеке күзет ұйымдарын құруға немесе олардың құрылтайшылары (қатысушылары)
болуға;
3) сенiмгерлiк басқарудағы жеке күзет ұйымын ұстауға;
4) жеке кәсіпкерлер мен заңды тұлғалардың күзет бөлімшелерін құруға
құқығы жоқ.
Күзет қызметiн жүзеге асыру кезiнде терiс пиғылды iс-әрекеттерден
мемлекеттiк кепiлдiктер және күзет ұйымдарының күзетшi қызметiн атқаратын
қызметкерлерiн жеке сақтандыру
Күзет қызметi субъектiлерiнiң қызметтi жүзеге асыруы кезiнде мемлекет
азаматтар мен заңды тұлғалардың құқықтары мен бостандықтарының сақталуына
кепiлдiк бередi және оны қамтамасыз етедi.
Күзет қызметiн құқық тәртiбi мен адамгершiлiк негiздерiне көрiнеу қайшы
келетiн мақсаттарға жету үшiн жүзеге асыруға жол берiлмейдi.
Күзет қызметiн жүзеге асырушы адамның iс-әрекеттерi арқылы
құқықтары мен заңды мүдделерi бұзылған адам ондай адамнан тиiстi
түсiндiрмелер мен ақпарат талап етуге құқылы, сондай-ақ мұндай iс-әрекетке
сотқа және заңдарда белгiленген тәртiппен басқа мемлекеттiк органдарға
шағым жасауға құқылы.
Күзет қызметiн жүзеге асыратын және үшiншi тұлғалардың құқықтары
мен заңды мүдделерін бұзған адам жәбiрленушiге келтiрiлген материалдық және
моральдық зиянды заңдарға сәйкес өтеуге мiндеттi.
Күзет қызметiн жүзеге асыратын субъектiлердiң күзетшi қызметiн
атқаратын қызметкерлерiнiң өмiрi мен денсаулығы лауазымдық
(қызметтiк)мiндеттердi жүзеге асыруына байланысты қаза табуы, мертiгуi
немесе денсаулығының өзге де зақымдануы жағдайына жұмыс берушiнiң есебiнен
мiндеттi түрде сақтандырылуға тиiс.
Сақтандыруды жүргiзудiң тәртiбi мен шарттары сақтандыру туралы заң
актiлерiмен айқындалады.
Мемлекеттік күзет қызметінің бөлімшелеріне төмендегі міндеттер жүктелген:
- кәсіпорын, мекеме, ұйымдармен шарт негізінде объектілерді күзетуді
қамтамасыз ету;
- күзетудің техникалық жетістігін жетілдіру, қызметті ұйымдастыруды дамыту
шараларын жүргізу;
- объектілерде сигнализация құралдарын техникалық қамтамсыз ету;
- пәтерлерде, азаматтарды күзетуді ұйымдастыру және техниалық құралдарды
енгізу;
- объектілерді күзетке қабылдауды ұйымдастыру;
- шарт бойынша міндеттемелерді орындау және жасау;
олардың қызметін ұйымдастыруда күштер мен құралдарды және т.б.
орналастыру болып табылады.
Iшкi iстер органдарының мамандандырылған күзет
бөлiмшелерiнiң күзет қызметiн жүзеге асыру ерекшелiктерi
Мемлекеттiк күзетiлуге жататын объектiлердi күзету, егер қазақстан
Республикасының заң актiлерiнде өзгеше көзделмесе, тек қана iшкi iстер
органдарының мамандандырылған күзет бөлiмшелерi жүзеге асыра алатын
мемлекеттiк монополия болып табылады.
Өзінің қызметтік міндеттерін орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны
үшін ішкі істер органдарының қызметкерлері заңдарға сәйкес тәртіптік
қылмыстық және өзге жауапкершілікке тартылады.
Көрнеу заңсыз бұйрықты немесе нүсқауды орындау ішкі істер органдарының
қызметкерін жауапкершіліктен босатпайды.
Өзіне қатысты қылмыстық іс қозғалған және қамауда ұстау туріндегі тыйып
тастау шарасы қолданылмаған ішкі істер органдарының қызметкері, сот осы
қылмыстық іс бойынша шешім қабылдағанша, қылмыстық іс жүргізу заңдарымен
белгіленген тәртіппен тергеу жүріп жатқан мерзімге қызметтік міндеттерін
орындаудан шеттетіледі.
Мемлекеттiк күзетiлуге жататын объектiлердiң тiзбесiн Қазақстан
Республикасының Yкiметi белгiлейдi. [1].
Күзет қызметiн көрсету саласында бәсекелестiк ортаны қалыптастыру
мақсатында iшкi iстер органдарының мамандандырылған күзет бөлiмшелерi
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жеке және заңды тұлғаларға
шарттық негiзде осындай қызметтер көрсетуге құқылы.
Жеке күзет ұйымының құқықтық мәртебесi
Өзiнiң кәсiпкерлiк қызметi ретiнде жеке адамдардың өмiрiн, денсаулығы мен
мүлкiн, сондай-ақ заңды тұлғалардың мүлкiн құқыққа қайшы қол
сұғушылықтардан қорғау қызметтерiн көрсететiн (күзет қызметтерiн
көрсету) коммерциялық ұйым жеке күзет ұйымы болып табылады. Жеке күзет
ұйымының өзге кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыруға құқығы жоқ.
Жеке күзет ұйымы күзет қызметiн, заңды тұлғаны мемлекеттiк тіркеу
туралы куәліктің, жарғының және күзет қызметiн жүзеге асыруға арналған
лицензияның негiзiнде жүзеге асырады.
Жеке күзет ұйымының күзетшi қызметiн атқаратын қызметкерiнде күзет
қызметiн жүзеге асыруға арналған лицензияның болуы талап етiлмейдi.
Жеке күзет ұйымының күзетшiсi қызметiне Қазақстан Республикасының 21
жасқа толған және күзетшiнiң арнайы даярлығынан (күзетшiнi оқытудың арнаулы
курсынан) өткен азаматтары қабылдана алады.
Күзетшiнi арнайы даярлаудың (күзетшiнi оқытудың арнаулы курсының)
мазмұнын, бағдарламасы мен бiлiктiлiк талаптарын Қазақстан Республикасының
Үкiметi белгiлейдi.
Жеке күзет ұйымының күзетшiсi қызметiне:
1) жүйке ауруы, маскүнемдiгi немесе нашақорлығы себептi денсаулық сақтау
органдарында есепте тұратын;
2) қасақана қылмыс жасағаны үшiн соттылығы бар адамдарды қабылдауға
болмайды.
Жеке күзет ұйымының басшысы үшiн оның жеке күзет ұйымының күзетшi
қызметiн атқаратын қызметкерлерiне қойылатын талаптарға сәйкес болуы
мiндеттi талап болып табылады.
Жеке күзет ұйымы күзетшiнi ол қызметтiк мiндеттерiн атқаруы кезiнде оның
жеке басын және жеке күзет ұйымының күзетшiсi екендiгiн куәландыратын
белгiленген үлгiдегi құжатпен қамтамасыз етуге мiндеттi.
Жеке күзет ұйымы күзетшiсi құжатының нысаны мен үлгiсiн Қазақстан
Республикасының Yкiметi белгiлейдi.
Жеке күзетшiнiң құқықтық мәртебесi
Жеке адамдардың өмiрiн, денсаулығы мен мүлкiн қорғауға, сондай-ақ заңды
тұлғалардың мүлкiн құқыққа қайшы қол сұғушылықтардан күзетуге байланысты
күзет қызметiн көрсету жөнiндегi жеке кәсiпкерлiк қызметтi (күзет қызметiн
көрсетудi), атыс қаруы мен арнаулы қорғаныс құралдарын пайдалануға және
қолдануға байланысты жүзеге асыратын қазақстан Республикасының азаматы жеке
күзетшi болып табылады.
Жеке күзетшiге Мемлкеттік күзет туралы заңның 10-бабы 4-6-тармақтарының
талаптары қолданылады.
Заңға сәйкес жеке күзетшi күзет қызметiн өзiнiң жеке кәсiпкер ретiнде
тіркелгенін куәландыратын құжат және күзет қызметiне арналған лицензия
негiзiнде жүзеге асырады.
Жеке күзетшi күзет қызметтерiн көрсету туралы шарт бойынша
мiндеттемелерден туындайтын күзет қызметтерiн өзi көрсетiп, iс-әрекеттер
жасауға мiндеттi.
Жеке күзетшiлер бiрлескен қызмет туралы шарт немесе олардың өзара
қатынастарын және мiндеттердi бөлiсу тәртiбiн белгiлейтiн өзге де келiсiм
негiзiнде күзет қызметтерiн бiрлесiп көрсетуге не күзет қызметтерiн
көрсету туралы шарт бойынша қызмет беруші тарап ретiнде бiрлесiп iс-қимыл
жасауға құқылы.
Лицензиар лицензияны берген кезде жеке күзетшiге оның жеке басын және
жеке күзетшi мәртебесiн куәландыратын белгiленген үлгiдегi құжат беруге
мiндеттi. Жеке күзетшi құжатының нысаны мен үлгiсiн Қазақстан
Республикасының Үкiметi белгiлейдi.
Күзет бөлiмшесiнiң құқықтық мәртебесi
Арнаулы құрылымдық бөлiмшенiң қызметi атыс қаруын және арнаулы қорғану
құралдарын пайдалану мен қолдануға, сондай-ақ Қазақстан Республикасының
Yкiметi белгiлейтiн тiзбе бойынша арнаулы техникалық
құралдарды пайдалануға байланысты болғанда, өз қызметкерлерiнiң өмiрiн,
денсаулығын және өз мүлкiн қорғауды жүзеге асыру үшiн заңды тұлға немесе
жеке кәсiпкер құратын, заңды тұлға емес арнаулы құрылымдық бөлiмше күзет
бөлiмшесi болып табылады.
Күзет бөлiмшесiнiң қызметiн жүзеге асыруға лицензия өз құрылымында осындай
күзет бөлiмшесi құрылған заңды тұлғаға немесе жеке кәсiпкерге берiледi.
Күзет бөлiмшесiне лицензия алғанға дейiн қызметтi жүзеге асыруға тыйым
салынады.
Күзет бөлiмшесiне күзетке байланысы жоқ қызметпен айналысуға, сондай-ақ
үшiншi тұлғаларға - азаматтар мен заңды тұлғаларға күзет қызметiн көрсетуге
тыйым салынады.
Күзет бөлiмшесiнiң күзетшi қызметiн атқаратын қызметкерiне Мемлкеттік
күзет туралы заңның 10-бабы 4-6-тармақтарының талаптары қолданылады. Күзет
бөлiмшесiнiң күзетшi қызметiн атқаратын қызметкерiнде күзет қызметiн жүзеге
асыруға арналған лицензияның болуы талап етiлмейдi.
Күзет бөлiмшесiн құрған заңды тұлға немесе жеке кәсiпкер күзет
бөлiмшесiнiң қызметкерiн өзiнiң қызметтiк мiндеттерiн атқаруы кезiнде оның
жеке басын және күзет бөлiмшесiнiң күзетшiсi екендiгiн куәландыратын
белгiленген үлгiдегi құжатпен қамтамасыз етуге мiндеттi. Күзет бөлiмшесi
қызметкерi құжатының нысаны мен үлгiсiн Қазақстан Республикасының Үкiметi
белгiлейдi.

Мемлекеттiк органдардың ведомстволық күзет бөлiмшелерiнiң құқықтық
мәртебесi
Мемлекеттiк органдардың құрамына (құрылымына) кiретiн, заңды тұлға емес
және олардың материалдық және ақшалай құндылықтарын күзетуге, сондай-ақ
Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленетiн өзге де
мiндеттердi орындауға арналған мемлекеттiк органдардың арнаулы ведомстволық
күзет қызметi ведомстволық күзет бөлiмшесi болып табылады.
Ведомстволық күзет бөлiмшесiне Мемлкеттік күзет туралы заңның 12-бабында
көзделген күзет бөлiмшесiнiң құқықтық мәртебесi қолданылады.
Күзет бөлiмшесiнiң құқықтық мәртебесi
1. Арнаулы құрылымдық бөлiмшенiң қызметi атыс қаруын және арнаулы
қорғану құралдарын пайдалану мен қолдануға, сондай-ақ Қазақстан
Республикасының Yкiметi белгiлейтiн тiзбе бойынша арнаулы техникалық
құралдарды пайдалануға байланысты болғанда, өз қызметкерлерiнiң өмiрiн,
денсаулығын және өз мүлкiн қорғауды жүзеге асыру үшiн заңды тұлға немесе
жеке кәсiпкер құратын, заңды тұлға емес арнаулы құрылымдық бөлiмше күзет
бөлiмшесi болып табылады.
2. Күзет бөлiмшесiнiң қызметiн жүзеге асыруға лицензия өз құрылымында
осындай күзет бөлiмшесi құрылған заңды тұлғаға немесе жеке кәсiпкерге
берiледi. Күзет бөлiмшесiне лицензия алғанға дейiн қызметтi жүзеге асыруға
тыйым салынады.
3. Күзет бөлiмшесiне күзетке байланысы жоқ қызметпен айналысуға, сондай-
ақ үшiншi тұлғаларға - азаматтар мен заңды тұлғаларға күзет қызметiн
көрсетуге тыйым салынады.
4. Күзет бөлiмшесiнiң күзетшi қызметiн атқаратын қызметкерiне заңның 10-
бабы 4-6-тармақтарының талаптары қолданылады. Күзет бөлiмшесiнiң күзетшi
қызметiн атқаратын қызметкерiнде күзет қызметiн жүзеге асыруға арналған
лицензияның болуы талап етiлмейдi.
5. Күзет бөлiмшесiн құрған заңды тұлға немесе жеке кәсiпкер күзет
бөлiмшесiнiң қызметкерiн өзiнiң қызметтiк мiндеттерiн атқаруы кезiнде оның
жеке басын және күзет бөлiмшесiнiң күзетшiсi екендiгiн куәландыратын
белгiленген үлгiдегi құжатпен қамтамасыз етуге мiндеттi. Күзет бөлiмшесi
қызметкерi құжатының нысаны мен үлгiсiн Қазақстан Республикасының Үкiметi
белгiлейдi.

Жеке адамдардың өмiрiн, денсаулығы мен мүлкiн қорғауға, сондай-ақ заңды
тұлғалардың мүлкiн құқыққа қайшы қол сұғушылықтардан күзетуге байланысты
күзет қызметiн көрсету жөнiндегi жеке кәсiпкерлiк қызметтi (күзет қызметiн
көрсетудi), атыс қаруы мен арнаулы қорғаныс құралдарын пайдалануға және
қолдануға байланысты жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының азаматы жеке
күзетшi болып табылады.
2. Жеке күзетшiге заңның 10-бабы 4-6-тармақтарының талаптары
қолданылады.
3. Жеке күзетшi күзет қызметiн өзiнiң жеке кәсiпкер ретiнде тіркелгенін
куәландыратын құжат және күзет қызметiне арналған лицензия негiзiнде жүзеге
асырады.
4. Жеке күзетшi күзет қызметтерiн көрсету туралы шарт бойынша
мiндеттемелерден туындайтын күзет қызметтерiн өзi көрсетiп, iс-әрекеттер
жасауға мiндеттi.
5. Жеке күзетшiлер бiрлескен қызмет туралы шарт немесе олардың өзара
қатынастарын және мiндеттердi бөлiсу тәртiбiн белгiлейтiн өзге де келiсiм
негiзiнде күзет қызметтерiн бiрлесiп көрсетуге не күзет қызметтерiн көрсету
туралы шарт бойынша қызмет беруші тарап ретiнде бiрлесiп iс-қимыл жасауға
құқылы.
6. Лицензиар лицензияны берген кезде жеке күзетшiге оның жеке басын және
жеке күзетшi мәртебесiн куәландыратын белгiленген үлгiдегi құжат беруге
мiндеттi.

Күзет қызметiн жүзеге асыру кезiнде терiс пиғылды iс-әрекеттерден
мемлекеттiк кепiлдiктер және күзет ұйымдарының күзетшi қызметiн атқаратын
қызметкерлерiн жеке сақтандыру
Күзет қызметi субъектiлерiнiң қызметтi жүзеге асыруы кезiнде мемлекет
азаматтар мен заңды тұлғалардың құқықтары мен бостандықтарының сақталуына
кепiлдiк бередi және оны қамтамасыз етедi.
Күзет қызметiн құқық тәртiбi мен адамгершiлiк негiздерiне көрiнеу қайшы
келетiн мақсаттарға жету үшiн жүзеге асыруға жол берiлмейдi.
Күзет қызметiн жүзеге асырушы адамның iс-әрекеттерi арқылы
құқықтары мен заңды мүдделерi бұзылған адам ондай адамнан тиiстi
түсiндiрмелер мен ақпарат талап етуге құқылы, сондай-ақ мұндай iс-әрекетке
сотқа және заңдарда белгiленген тәртiппен басқа мемлекеттiк органдарға
шағым жасауға құқылы.
Күзет қызметiн жүзеге асыратын және үшiншi тұлғалардың құқықтары
мен заңды мүдделерін бұзған адам жәбiрленушiге келтiрiлген материалдық және
моральдық зиянды заңдарға сәйкес өтеуге мiндеттi.
Күзет қызметiн жүзеге асыратын субъектiлердiң күзетшi қызметiн
атқаратын қызметкерлерiнiң өмiрi мен денсаулығы лауазымдық
(қызметтiк)мiндеттердi жүзеге асыруына байланысты қаза табуы, мертiгуi
немесе денсаулығының өзге де зақымдануы жағдайына жұмыс берушiнiң есебiнен
мiндеттi түрде сақтандырылуға тиiс.
Сақтандыруды жүргiзудiң тәртiбi мен шарттары сақтандыру туралы заң
актiлерiмен айқындалады.

3. Күзет бөлімшелерінің түрлері, ерекшеліктері. Күзет қызметін ұйымдастыру.

Күзет қызметінің субъектілері және олардың жіктелімі
Күзет қызметiн жүзеге асыратын субъектiлерге:
1) қазақстан Республикасы iшкi iстер органдарының мамандандырылған
күзет бөлiмшелерi;
2) жеке күзет ұйымдары;
3) жеке күзетшiлер;
4) жеке кәсiпкерлер мен заңды тұлғалардың күзет бөлiмшелерi;
5) мемлекеттiк органдардың ведомстволық күзет бөлiмшелерi жатады.
Мемлкеттік күзет қызметі күзету қызметінің бірнеше түрлері бар, олар
белгілі бір немесе басқа объектілерді қорғау туралы шартты жасағаннан кейін
қойылған міндеттерді қамтамасыз етеді, оларға: 1. Дипломатиялық өкілдіктер,
үкіметтік мекемелерді қорғау бойынша полицияның арнайы бөлімшелері; ҚР
Ұлттық банк объектілерін облыстық және аудандық орталықтарды тиісті қорғау
бойынша арнайы бөлімшелер; Қорғау объектілерінен түскен дабыл сигналына
жауап беру жолымен күзетті қамтамасыз ететін, саптық полиция бөлімшесі;
Жүктерді, ақша қаражаттарын, инкассацияны алып жүру үшін сонымен қатар жеке
және заңды тұлғаларды қорғау бойынша арнайы бөлімшелер; Күзету бөлімшелері;
Әскери күзет.
Нарядтардың түрлері:
- Күзету объектілерінен түскен дабылдарға жедел шара қолданатын ұстау тобы;
- Автопатруль - үлкен аумақта бақылау жүргізетін топ;
- Кіші аймақта жаяу патруль жүргізетін топ;
- Объектілерді күзету пункті;
- Рұқсат ету режимін қамтамасыз ету;

Күзету қыметін ұйымдастыру

Күзет жүргізіліп жатқан объектілердің оның жанындағы аумақтың оперативті
жағдайын зерттеу. Тек қорғалатын объктінің ғана емес халық тұратын
тұрғылықты жерлердің жағдайын да білген маңызды.

Күзет құралдарын және күштерін орналастыру.

Күзет қызметiн жүзеге асыратын субъектiлердiң
мемлекеттiк органдармен өзара iс-қимылы
Күзет қызметiн жүзеге асыратын субъектiлер мемлекеттiк органдарға
заңдармен жүктелген мiндеттердi орындауда осы мемлекеттiк органдарға
жәрдемдесуге мiндеттi.
Күзет қызметiн жүзеге асыратын субъектiлер құқық қорғау органдары,
арнаулы органдар және әскери құрылымдар заңдарда көзделген жедел-iздестiру,
тергеу немесе күзет шараларын жүргiзген кезде мемлекеттiк органдар
қызметкерлерiнiң барлық заңды талаптарын, қаруды уақытша тапсыру туралы
талабын қоса, орындауға мiндеттi.
Күзет қызметінің түрлері және күзет қызметін құқықтық ресімдеу
Күзет қызметiн көрсету түрлерi
Лицензиялануға тиiстi күзет қызметiн күзет қызметiнiң субъектiлерi
мынадай қызметтер көрсету:
1) жеке адамдардың өмiрi мен денсаулығын қорғау;
2) заңды және жеке тұлғалардың мүлкiн, соның iшiнде оны тасымалдау кезiнде,
күзету;
3) күзет тәсiлдерi бойынша консультация беру мен ұсыныстар әзiрлеу және
құқыққа қайшы қол сұғушылықтардан заңға сыйымды қорғау;
Күзет қызметiн жүзеге асыру тәртiбi
Күзет қызметтерiн көрсету шарт (күзет қызметiн көрсету жөнiндегi шарт)
негiзiнде жүзеге асырылады. Күзет қызметтерiн көрсету шартын жасасу,
орындау, тоқтату тәртiбi, шарт бойынша тараптардың жауапкершiлiгi
азаматтық заңдарға сәйкес, Мемлкеттік күзет туралы заңда көзделген
ерекшелiктер ескерiле отырып анықталады.
Күзет бөлiмшелерiнiң күзет қызметi оларды құратын тұлғаның Мемлкеттік
күзет туралы заңға және күзет қызметiн жүзеге асыруды реттейтiн өзге де
нормативтiк құқықтық актiлерге сәйкес әзiрленетiн нормативтiк актiлерi
негiзiнде жүзеге асырылады.
Iшкi iстер органдарының мамандандырылған күзет қызметi бөлiмшелерiнiң
және мемлекеттiк органдардың ведомстволық күзет бөлiмшелерiнiң күзет
қызметiн жүзеге асыру тәртiбiнiң ерекшелiктерi Қазақстан Республикасының
заңдарымен белгiленедi.
Шарттар негізінде меншіктің нысанына қарамастан мүліктерді қорғау;
Тұрғындарға әлеуметтік көмек көрсету, құқыққа қол сұғудан, жазатайым және
оқыс оқиғалардан зардап шеккен, сондай ақ денсаулығы мен
өмірі үшін қауіпті дәрменсіз немесе өзге де күйдегі азаматтарға жедел
медициналық көмек көрсету;
өз құзыреті шегінде азаматтар мен лауазымды адамдардың мемлекеттік билік
органдарының қоғамдық тәртіпті қорғау және қоғамдық қауіпсіздікті
қамтамасыз ету туралы актілерін орындалуларына бақылау мен қадағалауды
жүзеге асыру;
қылмыстық және әкімшілік құқық бұзушылықтар істері бойынша өндірісті жүзеге
асыру;
өз құзыреті шегінде әкімшілік жазаларды орындау және т.б.
Осы мақсатта Бастық мынадай өкілеттіктерді жүзеге асырады:
1) Басқарманың қызметіне басшылық етуді жүзеге
асырады;
2) Басқарманың жұмысын жоспарлайды
3) Күзет полициясы ішкістер органдарының жұмысын
жинақтап, сараптайды.сараптау негізінде басты
бағыттар бойынша өз өкілеттігі негізінде басқару
шешімдерін қабылдайды
4) қолданыстағы заңнамаға сәйкес Қазақстан
Республикасының барлық мемлекеттік органдары мен
өзге де ұйымдарында және халықаралық қатынастарда,
Министрліктің тапсырысы бойынша Басқарманың
мүддесін білдіреді;
5) ішкістер министрлігінің, құқыққолданушы
органдармен басқа да министрліктер мен
ведомсвалармен ұйымдастыру, жедел-қызмет және
шаруашылық саласындағы шараларды жүзеге асырады;
6) басқарманың ережесін,бағыныстағы ішкістер
органдарының ережелері мен басшыларының лауазымдық
міндеттерін бекітеді;
7) орынбасарларының міндеттері мен өкілеттіктер
шеңберін айқындайды,жауапкершілік дәрежесін
белгілейді;
8) басқарманың атынан арнайы полиция ішкі істер
органдары орындауға міндетті бұйрықтар шығарады
және нұсқаулар береді, сондай-ақ өз құзыреті
шегінде - өзге де мемлекеттік органдар, ұйымдар,
лауазымды тұлғалар мен азаматтар орындауға
міндетті кесімдер шығарады;
9) күзет полициясы қызметін айқындайтын заңдық
құқықтық актілердің жобасын жасауды жүзеге асырады
;
10) арнайы полиция ішкістер органдарының қызметкерлерінің
республикалық,салалық кеңестері,семинарлары мен конференциялары мен оқу
жиындарын ұйымдастырады;

11) өз құзыреті шегінде заңнамаға сәйкес Басқарманың кадрлары мен
арнайы полиция ішкістер органдарының бастықтарын іріктеп оларды
орналастырады қабылдайды;

12 басқарма мен бағынстағы бөлімдердің жеке құрамын тәртіп пен
заңдылықты,құпиялылық режимді қызметтік және әскери тәртіпті сақтауға
тәрбиелейді ;

13) Қазақстан Республикасы ішкістерминистрлігі басшылығына басқарманың
қызметкерлерін қызметтік іссапарларға жіберу және демалыстар беру туралы
ұсынады;
14) Қазақстан Республикасы ішкістерминистрлігі басшылығына басқарма
мен оның жергілікті бөлімдерінің штаттық өзгерістер, қызметкерлерге арнайы
атақтар беру, мадақтау мен тәртіптік жаза қолдану, әлеуметтік-тұрмыстық
жағдайларын жақсарту жайлы ұсынады;
15) азаматтарды қабылдайды,олардың арыздары бойынша шешім
қабылдайды,тәртіп пен заңдылықты бұзушылықтар бойынша қызметтік тексерулер
жүргізеді;
16) өз құзыреті шегінде басқада сұрақтар бойынша шешімдер қабылдайды;
Басқарма бастығы құқылы :
1) лауазымға тағайындау мен орнынан босатуға:
бағыныстағы бөлімдердің барлық офицерлер құрамы, қатардағы және кіші
басқарушы құрамы, ерікті жалданушылар, айрықша құзырет тек Министр
номенклатурасындағы қызметкерлер мен кадр істерін қадағалайтын Вице-
министрдің номенклатурасындағы ;
2) бағыныстағы бөлімдердің қызметкерлерін марапаттауға;
3) бағыныстағы бөлімдердің қызметкерлеріне тәртіптік шара
қолдануға, айрықша құзырет тек қана Министр мен кадр істерін қадағалайтын
Вице-министрдің номенклатурасындағы қызметкерлер ғана;
4) Министр мен кадр істерін қадағалайтын Вице-министрдің атына
Қазақстан Республикасы ішкістер министрлігінің күзет полициясының
қызметкерлерін марапаттау мен тәртіптік шара қолдануға ұсыныс еңгізуге .
Басқарма Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мынадай
функцияларды іс атқаратын территориялар мен объектілерде жүзеге асырады:
1) мемлекеттік саясатты қалыптастыруды қамтамасыз ететін стратегиялық
функциялар:
қоғамдық тәртіпті, қоғамдық қауіпсіздікті сақтау және қылмысқа қарсы
күрес саласындағы мемлекеттік саясатты жүргізуді қамтамасыз етеді;
өз құзыретіндегі мәселелер бойынша нормативтік құқықтық кесімдер мен
нормативтік құжаттарды әзірлейді және бекітеді;
қылмысқа қарсы күрес, қоғамдық тәртіпті сақтау мен қоғамдық
қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы және ішкі істер органдарының
қарамағына жататын өзге де мәселелер бойынша халықаралық ынтымақтастықты
ұйымдастырады және жүзеге асырады;
қоғамдық тәртіпті сақтауды және қылмысқа қарсы күресті ұйымдастыруды
жетілдіруге бағытталған шараларды әзірлейді;
қоғамдық тәртіпті, қоғамдық қауіпсіздікті сақтау және қылмысқа қарсы
күрес саласындағы мемлекеттік бағдарламаларды әзірлеу және іске асыру
шараларына қатынасады;
ішкістер органдарында мемлекеттік кадр саясатын анықтайды және олардың
құрылымы мен штаттық құрамы бойынша тәрбие және кадр жұмысы Департаментіне
ұсынады
2) мемлекеттік саясатты іске асыруды қамтамасыз ететін функциялар:
қылмысқа қарсы күрес, қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті
қамтамасыз ету саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі
шараларды әзірлейді және жүзеге асырады;
Басқарма жүйесінде өзіндік қауіпсіздікті, ішкі істер органдарында
сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жасауды, олардың қызметіндегі
заңдылықты сақтауды қамтамасыз етеді;
ішкі істер органдарының құзыретіне жататын қылмыстық істер бойынша
жедел-іздестіру және криминалистикалық қызметті, анықтау мен алдын ала
тергеу жүргізуді ұйымдастырады;

ішкі істер органдарының құзыретіне жататын әкімшілік құқық
бұзушылықтар туралы істер бойынша іс жүргізуді ұйымдастырады;
қылмыс жасаған, анықтау, тергеу немесе сот органдарынан жасырынып
жүрген, қылмыстық жазаларын өтеуден, әскери қызметке шақырудан жалтарып
жүрген, хабарсыз жоғалған адамдарды және өзге де адамдарды іздестіруді,
танылмаған мәйіттерді бірегейлендіруді, сондай-ақ ұрланған мүлікті
іздестіруді ұйымдастырады және жүзеге асырады;
нашақорлық пен есірткінің заңсыз айналымының алдын алу және оларға
қарсы іс-қимыл жасауды қамтамасыз етеді;
іс-қимыл аумағы мен объектілерде қоғамдық тәртіпті сақтауды және
қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етуді жетілдіру жөнінде іс-шаралар
әзірлейді;
Күзет полициясы басқармасының арнайы мекемелерінде: қылмыс жасады
деген күдік не айыптау бойынша ұсталғандарды және қамауға алынғандарды;
әкімшілік жолмен ұсталғандарды (қамауға алынғандарды) ұстауды; оларды
айдауылдауды; қылмыстық (әкімшілік) процесті жүргізуші органдардың оларға
қатысты қаулыларын, ұйғарымдары мен үкімдерін орындауды ұйымдастырады;

экологиялық құқық бұзушылықтарды анықтауға, олардың алдын алуға және
жолын кесуге бағытталған іс-шараларды жүзеге асыруды ұйымдастырады;

режимдік, ерекше күзетілетін объектілерді және мемлекеттік күзетілуі
тиіс объектілерді күзетуді қамтамасыз етуді ұйымдастырады;
Қазақстан Республикасының аумағында немесе оның жекелеген жерлерінде
төтенше және әскери жағдай режимі енгізілген жағдайда, сондай-ақ төтенше
жағдайларды жою жөнінде іс-шаралар өткізген кезде оны қамтамасыз етуді
ұйымдастырады;

ішкі істер органдарының жұмылдыру даярлығы мен жұмылдырылуын
ұйымдастырады және қамтамасыз етеді;
Қазақстан Республикасының ішкістер министрлігі басшылығы мен
мемлекеттік органдарды режимдік, ерекше күзетілетін объектілерді және
мемлекеттік күзетілуі тиіс объектілердегі қылмысқа қарсы күрестің, қоғамдық
тәртіпті сақтау мен қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз етудің жай-күйі
туралы хабардар етеді;
азаматтарды қабылдауды, азаматтардың ауызша және жазбаша өтініштерін
уақтылы және толық қарауды, олар бойынша Қазақстан Республикасының
заңнамасында белгіленген мерзімде шешімдер қабылдауды және жауаптар
жіберуді ұйымдастырады;

арнайы полиция ішкі істер органдарының материалдық-техникалық базасын
нығайту жөніндегі шараларды жүзеге асырады, оларды соғыс, арнайы және
шифрлау техникасымен, байланыс құралдарымен, қару-жарақпен, оқ-дәрімен және
басқа да материалдық-техникалық ресурстармен орталықтандырылған түрде
қамтамасыз етуді ұйымдастырады;
ішкі істер органдары мұрағаттық құжаттарын жасақтау, сақтау,
есепке алу және пайдалану жөніндегі жұмысты ұйымдастырады;

Басқарма жүйесіндегі мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтерді
қорғауды қамтамасыз етеді;

өз құзыретіндегі мәселелер бойынша жалпы республикалық және өңірлік
жедел-іздестіру және алдын алу іс-шараларын жүргізу, қолда бар күштер мен
құралдарды пайдалану жөніндегі оңтайлы шешімдерді әзірлеу, бағынысты
органдар мен бөлімшелерге практикалық және әдістемелік көмек көрсету,
жұмыстың оң тәжірибесін қорыту және тарату жөніндегі ұйымдастырушылық
басшылықты жүзеге асырады.

3) мемлекеттік саясатты іске асыруды бақылау жөніндегі функциялар:

Қазақстан Республикасының күзет полициясы ішкі істер органдары мен
бөлімшелерінің қызметін бақылауды және үйлестіруді жүзеге асырады;

азаматтық және қызметтік қарудың айналымын, заңды және жеке
тұлғалардың қарудың жекелеген түрлерінің айналымын мемлекеттік бақылау
саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасын сақтауын мемлекеттік
бақылауды ұйымдастырады;

күзет полициясы ішкі істер органдарының арнайы мекемелерінде режимдік
талаптардың сақталуын бақылауды ұйымдастырады;

қылмыстық процеске қатысушылар мен өзге де адамдардың өмірін,
денсаулығын, ар-намысы мен абыройын және мүлкін қорғауды қамтамасыз ету
жөніндегі заңнаманың орындалуын бақылауды жүзеге асырады;

шетел азаматтары мен азаматтығы жоқ адамдардың Қазақстан
Республикасының аумағында болу ережелерінің сақталуын бақылауды қамтамасыз
етеді;

мемлекеттік техникалық байқауды жүргізудің көлік құралдарын
пайдаланатын, оның ішінде сенімхат бойынша пайдаланатын адамдарды тіркеу
мен есепке алудың, емтихандар қабылдаудың және көлік құралдарын басқаруға
құқық беретін куәліктер берудің ұйымдастырылуын бақылайды;

жол қозғалысы қауіпсіздігінің қамтамасыз етілуін мемлекеттік қадағалау
мен бақылауды ұйымдастырады және орындауға міндетті нұсқамалар береді;

ішкі істер органдарында есепте тұрған адамдардың мінез-құлқын
бақылауды жүзеге асыруды ұйымдастырады;

ішкі істер органдарында қоғамдық тәртіпті, қоғамдық қауіпсіздікті
сақтау және қылмысқа қарсы күрес саласында мемлекеттік құпияларды қорғау
мен құпиялылық режимінің сақталуын бақылау жөнінде шаралар қабылдайды;

4) қызметті мемлекеттік реттеу жөніндегі функциялар:

ішкі істер органдарының құзыретіне сай Қазақстан Республикасының
заңнамасына сәйкес лицензиялар мен арнайы рұқсаттар беруді ұйымдастырады
және жүзеге асырады;

Басқарманың өз құзыреті шегінде заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) мемлекеттік органдардан, өзге де ұйымдардан, лауазымды тұлғалар мен
азаматтардан ақпарат сұратуға және алуға;

2) соттарда ішкі істер органдарының мүдделерін қорғауды белгіленген
тәртіппен ұйымдастыруға және жүзеге асыруға;

3) Министрлікке ішкі істер органдарын құру, қайта ұйымдастыру және
тарату мәселелері жөнінде ұсыныстар енгізуге;

4) қоғамдық тәртіп пен қоғамдық қауіпсіздікті сақтау мәселелері
жөніндегі халықаралық кездесулерде Қазақстан Республикасының ішкістер
министрлігінің мүддесін білдіруге, берілген өкілеттіктердің шегінде
халықаралық келісімдер жасасуға;

5) ішкі істер органдарына жүктелген міндеттерді іске асыруға тікелей
қатысуға, оларды төмен тұрған ішкі істер органдарының орындауын бақылауға,
азаматтардың қауіпсіздік деңгейіне теріс әсер ететін факторларды жоюға
бағытталған шараларды жүзеге асыруға құқығы бар.

Күзет қызметiн көрсету туралы шарт
Күзет қызметтерiн көрсету туралы шарт бойынша қызмет көрсетушi клиентке
тараптардың келісiмімен айқындалған күзет қызметтерiн осы шартта
белгiленген тәртiпте, көлемде және ақыға көрсетуге мiндеттенедi.
Күзет қызметтерiн көрсету туралы шарт бойынша қызмет көрсетушi ретiнде iс-
қимыл жасауға (заңнан туындайтын талаптарды ескере отырып) күзет қызметiнiң
мынадай субъектiлерi:
1) iшкi iстер органдарының мамандандырылған күзет бөлiмшелерi;
2) жеке күзет ұйымдары;
3) жеке күзетшiлер құқылы.
Күзет қызметтерiн көрсету туралы шарт бойынша клиент ретiнде жеке
және заңды тұлғалар iс-қимыл жасауға құқылы.
Күзет қызметiн көрсету туралы шартта:
1) қызмет көрсетушiнiң күзет қызметiн көрсету лицензиясының нөмiрi мен оның
берiлген күнi көрсетiле отырып, уағдаласушы тараптар туралы мәлiметтер;
2) қызмет көрсетушiнiң мiндеттерi көрсетiле отырып, көрсетiлетiн күзет
қызметiнің түрлерi;
3) шарттың объектiсi туралы мәлiметтер;
4) шарттың мерзiмi мен жасалған күнi;
5) тараптардың жауапкершiлiк шаралары болуға тиiс.
Күзет қызметтерiн көрсету туралы шарт жазбаша нысанда жасалуға тиiс. Күзет
қызметтерiн көрсету туралы шарттың жазбаша нысанда жасалуын сақтамау оның
жарамсыз болуына әкеп соғады.
Күзет бөлiмшелерi қызметiнiң негiзi
Күзет бөлiмшесiн құрған кезде оны құрушы заңды тұлға немесе жеке кәсiпкер
Күзет бөлiмшесi туралы ереже әзiрлеп, бекiтуге мiндеттi.
Күзет бөлiмшесi туралы ережеде мыналар болуға тиiс:
1) күзет бөлiмшесiнiң құқықтық мәртебесi және оның заңды тұлғаның немесе
жеке кәсіпкердiң iшкi ұйымының құрылымында алатын орны;
2) күзет бөлiмшесi жүзеге асыратын күзет қызметiнiң мақсаттары мен түрлерi;
3) күзет бөлiмшесiнiң ұйымдық құрылымы және оны басқару жүйесi;
4) күзет бөлiмшесi басшысының өкiлеттiгi және оның заңды тұлғаның
немесе жеке кәсiпкердiң iшкi ұйымының құрылымындағы бағыныстылық жүйесi;
5) күзет бөлiмшесi қызметкерлерiнiң құқықтары, мiндеттерi мен лауазымдық
функциялары;
6) күзет бөлiмшесiнiң заңды тұлғаның немесе жеке кәсiпкердiң өзге де
құрылымдық бөлiмшелерiмен өзара iс-қимыл тәртiбi;
7) күзет бөлiмшесiнiң қызметiн тоқтату тәртiбi.
Күзет қызметiн жүзеге асырумен байланысты шектеулер
Қазақстан Республикасының заңды тұлғалары мен азаматтарының бiр мезгiлде
күзет қызметiмен айналысатын бiр ұйымнан артық ұйымның құрылтайшысы,
қатысушысы және (немесе) меншiк иесi болуға құқығы жоқ.
Құрылымында күзет бөлiмшесi бар Қазақстан Республикасы заңды тұлғасының
(заңдарда тiкелей көзделген жағдайларды қоспағанда), сондай-ақ күзет
бөлiмшесi бар жеке адамның (жеке кәсiпкердiң) басқа күзет ұйымының
құрылтайшысы, қатысушысы және (немесе) меншiк иесi болуға құқығы жоқ.
Жеке күзет ұйымының, жеке кәсiпкердiң және (немесе) заңды тұлғаның күзет
бөлiмшесi қызметкерлерiнiң санын өздерiнiң мiндеттерiн орындауға қажеттi
сан нормативiнен асыруға болмайды. Адам саны нормативiн Қазақстан
Республикасының Yкiметi белгiлейдi.
Адам саны нормативiн асыру лицензияның күшiн тоқтата тұруға әкеп
соғады. Лицензияның қолданылуы тоқтатылған күннен бастап, 40 күнтiзбелiк
күн iшiнде жеке күзет ұйымының, жеке кәсiпкердiң және (немесе) заңды
тұлғаның күзет бөлiмшесi қызметкерлерiнiң саны сан нормативi талаптарына
сәйкес келтiрiлмеген жағдайда, уәкiлеттi органның (лицензиар) лицензияны
сот тәртiбiмен керi қайтарып алуға құқығы бар.
Қазақстан Республикасының заңдарында заңды тұлғалар мен жеке
кәсiпкерлердiң күзет бөлiмшелерiнiң құрылуы мен жұмыс iстеуiне қосымша
талаптар белгiленуi мүмкiн.
Күзет қызметі субъектілерінің қару пайдалануы
Күзет қызметi субъектiлерiн қарумен және арнаулы құралдармен
жарақтандыру шарттары
Күзет қызметiнiң субъектiлерi өздерiнiң күзетшi қызметiн атқаратын
қызметкерлерiн олардың қызметтiк мiндеттерiн жүзеге асыруы кезiнде заңдарда
белгiленген тәртiппен қаруландыруға құқылы.
Тиiстi лицензия алғаннан кейiн күзет қызметi субъектiлерiнiң заңды
тұлғалардан - өнiм берушiлерден азаматтық немесе Қазақстан Республикасының
заңдарына сәйкес қызметтiк қару, арнаулы құралдар сатып алуға құқығы бар.
Күзет қызметi субъектiлерi қызметкерлерiнің пайдалануына арналған қарудың
түрлерiн, үлгiлерiн, модельдерi мен санын Қазақстан Республикасының Үкiметi
белгiлейдi.
Сатып алынған қару тиiстi iшкi iстер органында оның сатып алынған
күнiнен бастап бiр апта мерзiмде тiркелуге тиiс. Қаруды тiркеу кезiнде
қарудың сатып алынғандығы заңды екендiгiн растайтын құжаттар негiзiнде бұл
қаруды үш жыл мерзiмге сақтауға және пайдалануға рұқсат берiледi.
Рұқсаттың нысанын және оның қолданылу мерзiмiн ұзарту тәртiбiн қару
айналымына бақылау жасау саласындағы уәкiлеттi орган белгiлейдi.
Жеке күзет ұйымының күзетшiсi, күзет бөлiмшесiнiң қызметкерi мен жеке
күзетшi заңдарда белгiленген тәртiппен қаруды және арнаулы құралдарды алып
жүру, сақтау мен пайдалану құқығына рұқсат алуға тиiс.
Объектiлердi күзету және патрульдеу үшiн қызметтiк иттер пайдаланылуы
мүмкiн.
Күзет ұйымдарының басшылары заңдарда белгiленген тәртiппен қаруды
күзетшi қызметiн атқаратын штаттағы қызметкерлерге олардың қызметтiк
мiндеттерiн атқаруы кезеңiне бередi. өару қызметкерлер тиiстi даярлықтан
өткен соң берiледi.
Күзет қызметi субъектiлерiнiң қаруды және арнаулы
құралдарды қолдануының шарттары, негiздерi мен тәртiбi
Күзет қызметiн жүзеге асыру барысында арнаулы құралдар мен қызметтiк
қаруды осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заң актiлерiнде
көзделген жағдайлар мен тәртiп бойынша ғана қолдануға рұқсат етiледi.
Жеке күзет ұйымдары күзетшiлерiнiң, жеке күзетшiлердiң және күзет
бөлiмшелерiнiң күзетшi қызметiн атқаратын қызметкерлерi қару мен арнаулы
құралдарды заңда көрсетiлген шекте:
1) күзетiлетiн объектiге немесе оның қызметкерлерiне шабуылды тойтару үшiн;
2) күзетiлетiн адамға шабуылды тойтару үшiн;
3) құқық бұзушыларды ұстағанда, соның ішінде олар қарсылық көрсетсе, оларды
iшкi iстер органдарына апару үшiн, егер олар қашып кетуi немесе айналасына
немесе өзiне зиян келтiруi мүмкiн деп есептеуге жеткіліктi
негiздер болса;
4) жануарлардың шабуылынан қорғану үшiн;
5) қауiп-қатер дабылын беру немесе көмекке шақыру үшiн;
6) қажеттi қорғану және аса қажеттiлiк жағдайларында қолдануға құқығы бар.
Арнаулы құралдар мен қаруды Мемлкеттік күзет туралы заңда және
өзге де заң актiлерінде көзделмеген мақсаттарда қолдануға тыйым салынады.
Арнаулы құралдарды немесе қаруды өзге мақсаттарда, сондай-ақ өз
өкiлеттiгiнен, қажеттi қорғану шегiнен асыра пайдалануға жол берген адам
қазақстан Республикасының заң актiлерiнде көзделген жауапкершiлiкте болады.
Арнаулы құралдарды немесе қаруды өз өкiлеттiгiнен, қажеттi қорғану
шегiнен асыра қолдану жеке күзет ұйымы күзетшiсiнiң, жеке күзетшiнiң, жеке
күзет бөлiмшесi қызметкерiнiң құжатының күшiн жоюға әкеп соғады. Бұдан
басқа, уәкiлеттi орган лицензиялау туралы заңдарда көзделген санкцияларды
қолдануы мүмкiн.
Арнаулы құралдар мен қызметтiк қаруды қолдану алдында олар қарсы
қолданылуы мүмкiн адамдарға бұл туралы анық ескертiлуге тиiс.
Қарулы не топтасып шабуыл (зорлық-зомбылық) жасаған жағдайларды
қоспағанда, әйелдерге, мүгедектiк белгiлерi анық адамдарға, жасы белгiлi
немесе айқын болған жағдайда кәмелетке толмағандарға қатысты қызметтiк қару
мен арнаулы құралдарды қолдануға тыйым салынады.
Қызметтiк қару қолданылатын барлық жағдайларда айналадағы азаматтардың
қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету, зардап шеккендерге шұғыл медициналық көмек
көрсету үшiн шаралар қолданылуы, iшкi iстер органдары мен прокуратураға
жиырма төрт сағат iшiнде хабарлануы қажет.
Жеке күзет ұйымдарының күзетшiлерi, жеке күзетшiлер, күзет бөлiмшелерiнiң
қызметкерлерi және мемлекеттiк органдардың ведомстволық күзет
бөлiмшелерiнiң штаттағы күзетшiлерi арнаулы құралдар мен қызметтiк қаруды
қолдануға байланысты жағдайлардағы өз мiндеттерiн орындауға жарамдылығы
жөнiнде мерзiмдi тексеруден өтiп тұруға мiндеттi. Тексерулердiң
мерзiмдерiн, мазмұнын және күзетшiлер мен күзет
бөлiмшелерiнiң қызметкерлерiне қойылатын бiлiктiлiк талаптарын заңдардағы
талаптарға сәйкес уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлейдi.
Күзет қызметiнiң субъектiлерi өздерiнiң қызметтiк мiндеттерiн орындауы
кезiнде келтiрген зияны үшiн Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес
толық жауапты болады.
Күзет қызметiне бақылау жасау
Қазақстан Республикасының аумағында күзет қызметiне бақылау жасауды
Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейтiн уәкiлеттi орган ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Мемлекеттік күзет қызметінің құқықтық негізін
Ішкі істер органдарының арнайы күзет қызметі туралы
ЖҮК ТАСЫМАЛДАРЫНЫҢ САҚТАЛЫМЫН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ
Қылмыс жасаудағы күдіктілерді күзету, ұстау және айдауылдау жөніндегі полиция қызметінің жұмысын ұйымдастырудың құқықтық негізі
Өрт қауіпсіздігі жүйесі
Әділет органдары
Құқық қорғау органдары пәнінің оқу-әдістемелік кешені
Интерконтиненталь экономикалық қауіпсіздігінің заманауи деңгейін бағалау
Интерконтиненталь қонақ үйінің қауіпсіздік жүйесінің мәселелерін анықтау
Қауіпсіздік туралы жалпы түсінік
Пәндер