Мұнай газ өңдеу саласын жоспарлау негізі

Пән: Мұнай, Газ
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 32 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе . . . 3

1 тарау. Қазақстан республикасының мұнай-газ секторын мемлекеттік реттеудің негізгі бағыттары

1. 1. Қазақстанның мұнай-газ секторын мемлекеттік реттеу . . . 5

1. 2. ҚР-ның мұнай және газ өңдеу жөніндегі салалық бағдарламаның мақсаттары . . . 8

2 тарау. Мұнай мен газ өндірісті саласын жоспарлау негізі

2. 1. Мұнай мен газ өндіруді дамытудың негізгі проблемалары, үрдістері мен алғы шарттары . . . 11

2. 2. Мұнай мен газ өндіру саласын техникалық реттеу . . . 16

3 тарау. ҚР-ның мұнай нарығының ағымдағы жағдайды талдау

3. 1. Ағымдағы жағдайды, саланың елдің әлеуметтік-экономикалық және қоғамдық-саяси дамуына әсерін бағалау . . . 20

3. 2. Мұнай мен газды өндіру . . . 22

3. 3. Мұнай мен газды тасымалдау . . . 27

Қорытынды . . . 30

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі . . . 31

Кіріспе

Мұнай-газ саласы еліміздің және оның жекелеген өңірлерінің дамуына маңызды әлеуметтік-эконикалық әсер келтіреді, шын мәнінде мемлекеттің бүкіл экономикасы үшін алға тартушы күш болып табылады, экономиканың басқада салаларының дамуына ықпал етеді. Өңір мен бүкіл мемлекет ауқымындағы анағұрлым маңызды әлеуметтік бағдарламалардың іске асуы мұнай-газ кешені кәсіпорындарының жұмысына байланысты.

Мұнай-газ саласының серпінді дамуы Қазақстанның бүкіл экономикасы үшін өте маңызды. Бүгінгі таңда мұнай-газ саласы Қазақстан Республикасы экономикасының құрылымында айқындаушы роль атқарады. Статистика органдарының оперативтік деректері бойынша 2012 жылы ІЖӨ-дегі мұнай-газ саласының үлесі 28, 8 %, ал 2011 ресми есеп бойынша - 25, 8% құрады.

2012 жылы минералдық-шикізатық кешендегі инвестициялар көлемі 3, 2 трлн. теңге (21, 4 млрд. $ АҚШ) құрады.

2012 жылдан бастап енгізілген салық жеңілдіктеріне қарамастан, мұнай-газ саласынан түсімдер мемлекет бюджетінің елеулі көлемін құрады. Атап айтқанда, кірістердегі сала үлесі 2012 жылмен салыстырғанда 2, 2 проценттік тармаққа ұлғайып, 1531, 2 млрд. теңге немесе 40, 5 % құрады. Ұлттық қорға мұнай-газ саласының төлемдері алдындағы жылдағыдай 1371, 4 млрд. теңге немесе мемлекеттік кірістердегі 36, 3% құрады. Батыс Қазақстан обылыс әкімдерінің деректері бойынша газ түтыну көлемі 2014 жылы 13, 8 млрд. Текше м. құрамақ, бұл 2009 жылғыдан 1, 6 көп.

Тарихи тәжербиеге қарасақ, қандайда бір экономиканың сәтті немесе сәтсіз болуы мемлекеттің саяси көшбасшысының тұлғалық қасиетіне байланысты. Себебі ол қоғамды тұрақтандырып, элитаны қалыптастырып, ұлтты біріктіріп, елдегі бар ресурстарды жұмылдыру арқылы мемлекттегі қозғалысты қамтамасыз етіп, экономикалық дамуідың қандайда бір үлгісінің табысты болуын айқындайды. Елдің ұзақ мерзімді даму бағытын ҚР Президенті Н. Ә. Назарбаев «Қазақстан 2030» стратегиясында белгіледі. Мақсаттар мен жүзеге асырылуы тиіс іс-шаралардан тұратын экономикалық бұл даму стртегиясы табысқа жетуге әзірше толық кепілдік бермейді, ол үшін осы экономикалық саясатты өліде жалғастыра түсу керек. Ал ұлт көшбасшысы осы саясаттың жалғасуын қамтамасыз ете алады.

Ел Президенті Нұрсұлтан Назарбаев қаңтарда өзінің Қазақстан халқына жолдауында Ұлттық қорды қалыптастыру мен пайдаланудың жаңа тұжырымдамасын әзірлеу міндетін қойған еді. Онда екі мақсат белгіленген : Ұлттық қордың активтері 2020 жылға қарай 90 млрд. долларға дейін өсуі тиіс, бұл ІЖӨ 30 пайызын құрайды және осы онжылдықтың соңында бюджеттің мұнайлық емес тапшылығы ІЖӨ-нің 3 пайызынан аспауы керек.

Жақын болашақта еліміздің мұнай-газ секторы серпінді дамитын болады, бұл еліміз үшін өндірістік, әлеуметтік және экологиялық бағыттағы объектілер құрылысын қамтитын, бірыңғай кешенді саланы дамыту жоспарларын жасақтау жолымен барлық мүдделі тараптардың үйлесімді жұмысын талап етеді.

Бағдарлама қаралып отырған кезеңдегі салалық мәні бар маңызды міндеттердің шеңберін айқындайды және, тиісінше, оларды шешуге бағытталған өзара байланысты ұйымдық, норма шығарушылық, әлеуметтік, экономикалық, қаржылық және басқа да шаралар кешенін қалыптастырады.

Бағдарламаны іске асыру қорытындылары бойынша саланың тиімділігін арттыру арқылы көмірсутегі шикізатын өндіру және өңдеу деңгейін өсіруден, мұнай мен газ ресурстарын тиімді пайдаланудан, халықаралық транзит көлемдерін өсіруден әлеуметтік-экономикалық әсерді ұлғайтуды қамтамасыз ету, сондай-ақ еліміздің толық энергетикалық тәуелсіздігіне, ішкі нарықты мұнай өнімдері мен газға қажеттіліктерін үздіксіз және толық қамтамасыз ету көзделеді.

Мұнай кен орындарын игерудің соңғы сатысының техникалық-экономикалық сипаттамасы қазіргі уақытта және жақын арадағы перспективада мұнай компаниялары үшін өндірістің экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету, қол жеткізілген мұнай өндірісі деңгейлерін тұрақтандыру, сондай-ақ өндірістің шектес салаларындағы қызмет аясын кеңейту міндеттері өзекті міндеттер болып табылатынын көрсетті.

Курстық жұмыстың мақсаты: мұнай және газ өндіретін саланы жоспарлаудың негізі туралы түсінік алу.

Курстық жұмысытың міндеттері : Қазақстан республикасының мұнай-газ секторын мемлекеттік реттеудің негізгі бағыттары туралы және Қазақстанның мұнай-газ секторын мемлекеттік реттеу түсінік беру. ҚР-ның мұнай және газ өңдеу жөніндегі салалық бағдарламаның мақсаттары туралы түсінік беру. ҚР-ның мұнай нарығының ағымдағы жағдайдын талдау және ағымдағы жағдайды, саланың елдің әлеуметтік-экономикалық және қоғамдық-саяси дамуына әсерін бағалау.

Курстық жұмыстың құрылымы: курстық жұмыс кіріспеден, үш бөлімнен және қорытынды мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 тарау. Қазақстан республикасының мұнай-газ

секторын мемлекеттік реттеудің негізгі бағыттары

1. 1. Қазақстанның мұнай-газ секторын мемлекеттік реттеу

Мұнай-газ секторын мемлекеттік реттеу тікелей және жанама әдістер арқылы жүзеге асырылады. Мемлекеттің мұнай-газ секторына тікелей әсер ету әдістері:

- мұнай және газ саласын дамытудың мақсатты бағдарламаларын жасау;

- мұнай газ өнімдерін өндіруге мемлекеттік тапсырыс беру;

- өнімнің сапасы мен технологиясына нормативтік талаптар қою;

- экспорт-импорттық операцияларды лицензиялау және квота беру.

Мемлекеттің мұнай-газ секторына жанама әсер ету әдістері осы саладағы фирмалардың экономикалық мақсаттарына негізделеді. Олар:

- салық салу;

- мұнай және газ өнімдерінің бағасын реттеу;

- экспорт-импорттық операцияларды тарифтік реттеу.

Мұнай-газ секторын мемлекеттік реттеу құралдарын келесідей ажыратуға болады: әкімшіліктік (тыйым салу, рұқсат беру) және экономикалық (бюджет-салық саясаты, инвестициялық саясат) ; құқықтық (мұнай және газ саласындағы шаруашылық етуші субъектілердің қызметін реттейтін нормативтік актілерді жасау және қабылдау) .

Жоғарыда аталған тікелей әсер ету әдістері әкімшіліктік құралдармен жүзеге асырылады. Ал жанама әдістер экономикалық құралдар арқылы жүргізіледі.

Мұнай өнiмдерiн өндiрудi және олардың айналымын мемлекеттiк реттеу келесі бағыттардан тұрады:

- мұнай өнiмдерiн өндiру жөнiндегi қызметтi лицензиялау;

- мұнай өнiмдерiн өндiру және олардың айналымы саласындағы техникалық реттеу;

-шикi мұнай және (немесе) газ конденсаты көлемiнiң мұнай өнiмдерiн өндiрудiң уәкiлеттi орган бекiткен ең төменгi көлемiн белгiлеу;

-мұнай өнiмдерiнiң айналымын бақылауды Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң, ол белгiлейтiн уәкiлеттi және өзге де мемлекеттiк органдардың құзыретiне сәйкес, сондай-ақ мұнай өнiмдерiн өндiрудiң және олардың айналымының бiртұтас деректер базасы арқылы мониторинг жасау, декларациялау тәртiбiн белгiлеу арқылы жүзеге асыру;

-мұнай өнiмдерiнiң қауiпсiздiгi мен сапасын бақылауды қамтиды.

Қазақстанның мұнай-газ саласы өзінің құқықтық негізінің құрамдас бөліктері ретінде мыналарды енгізеді: инвистициялар бойынша, жер қойнауының қорларын пайдалану бойынша, мұнайды тасымалдау, мұнай айналымы, мұнай өнімдері, экология, салықтар бойынша құқықтық блоктар.

«Мұнай туралы» заңның ен негізгі мақсаты - республикамызға мұнай-газ қорларын іздеуіне, шетел инвесторларын тартуға көмектесу. Қазақстанда «Жер қорлары туралы», «Мұнай туралы» заңдардан басқа бірнеше заң қаулылары бар (мысалы, ҚР Президентінің 2003 жылғы қаулысымен бекітілген Каспий теңізінің Қазақстан бөлігін игеру туралы мемлекеттік бағдарлама, 2004-2010 жыл аралығында Қазақстан Республикасындағы газ саласын дамытудың мемлекеттік бағдарламасы және т. б. ) Стратегиялық дамуда отын-энергетикалық кешеніне, оның ішінде мұнай өнеркәсібіне ерекше мән берілген. Себебі Қазақстан - бүгінде әлем таныған ірі мұнайлы держава. Бірақ, қазіргі таңда мұнайға қатысты мәселенің бірі ол мұнайдың экологияға тигізетін зардаптары болып табылады.

2007 жылдын 9 қаңтарында “Қазақстан Республикасының Экологиялық Кодексі” жарық көрді. Заңның Қазақстан Республикасының экологиялық заңнамасын бұзудан келтірілген залалды өтеудің міндеттілігі туралы 321 бабында «экологиялық құқық бұзушылық жасаған тұлғалардың жеке тұлғалардың денсаулығына келтірілген зиянды, жеке және заңды тұлғалардың мемлекет мүлкіне келтірілген залалды өтеуі ерікті түрде немесе Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сот шешімі бойынша жүргізіледі», деп көрсетілген.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 27 маусымында №535 қаулысымен бекітілген «Қоршаған ортаны ластаудан келтірілген залалды экономикалық бағалау ережесі» қабылданды.

Мұнай операцияларын жүргiзу кезiнде мердiгер Қазақстан Республикасы заңдарына сәйкес салықтар мен өзге де мiндеттi төлемдердi төлеушi болып табылады. ҚР салық Кодексінің мұнай операцияларына салық салу жөніндегі бөліміне шетелдерге шығарылатын мұнайға ренталық салық салу туралы жөніндегі «Қазақстан Республикасының салық мәселесіне» қатысты кейбір заңдық актілеріне өзгертулер мен толықтырулар енгізілді. Экспорттық мұнайға салынатын ренталық салықты есептеу базасы ретінде экспортталатын мұнайдың құны алынады. Ал ол өз кезегінде шетелдерде іс жүзінде сатылатын мұнай көлемі мен рыноктағы бағаға сәйкес белгіленеді. Бұл орайда мұнайдың сапалық сипаттамалары мен оны сатуға қатысты шығындар алып тасталады.

Республикада тікелей инвестицияларды тартудың негізгі түрі - мұнай-газ салаларына қалыптасқан бірлескен кәсіпорындар мен негізгілерден бөлініп шыққан кәсіпорындар болды. Осыған орай атап кететін мәселе, ол салық және басқа да төлемдер бойынша мұнай-газ өндіруші компаниялардың үлесі мемлекеттік бюджеттің маңызды бөлігін қамтиды. Соған қоса осы компаниялардан жоспардан тыс түсетін табыс салығы, роялти, бонус тағы да басқа түсімдер - Ұлттық қорымыздың негізгі бөліктерін құрайды. Инвестициялық үрдістің даму тенденцияларының ең басты ерекшелігі - оның шикізат өндіруге бағыттылығы.

Қазақстан әлемдік энергоресурстарын қалыптастыруға ықпал ететін стратегиялық көмір сутегі қоры бар мемлекетердің қатарына жатады. Республика мұнай мен газ конденсатының барланған қорын өндіруден әлемде 13-ші орынға (тиісінше 2, 095 млрд. тонна және 0, 7 млрд. тонна) ие. Қазақстанда анықталған қорлар 2, 8 млрд. тонна мұнайды және 1, 8 трлн. текше метр газды құрайды.

2012 жылы республикада 30, 6 млн. тонна мұнай және 4, 7 млн. тонна газ конденсаты өндірілді, ал 2013 жылы 100 млн. тонна мұнай өндіру көзделуде, мұның өзі Еуразия кеңістігіндегі көмір сутегін өндірушілер мен экспорттаушылар арасында негізгі позициялардың біріне ие болуға мүмкіндік береді. Өндірудің мұндай деңгейіне жету үшін кемінде 10-12 млрд. доллар инвестиция қажет болады. Онымен қоса, тек шикізат өндіруге ғана емес, инфрақұрылым қалыптастыруға да қаржы тарту қарастырылып отыр. Қазақстан мұнай резервінің молдығына қарамастан, мұнайды әлемдік нарыққа тасымалдау жағынан да, Таяу және Орта Шығыс мұнай экспорттаушыларымен бәсекелесуі екіталай, себебі мұнайдың өзіндік құны өте жоғары. 2010 жылы күтіліп отырған Солтүстік теңізде мұнай өндірудің төмендеуі, сондай-ақ, батыстың жетекші экспорттаушы елдері Каспий мұнайының әлемдік нарыққа тұрақты құйылуын Парсы шығанағының саяси тұрақсыз саясатын әлсірету үшін мұнай экспорттау ағынын қайта құрудың негізгі факторы ретінде қарастыруы Қазақстан үшін жағымды инвестициялық ахуал қалыптастыруы мүмкін.

Қазіргі уақытта мұнай газ секторында шетелдіктердің қатысуымен 55 бірлескен кәсіпорын жұмыс істейді. Барлық меншік нысанындағы кәсіпорындардың күшімен игерілген күрделі қаржының көлемі Қазақстан бойынша барлық инвестицияның 4/1-ін құрап отыр.

Каспий теңізінің қазақстандық секторының көмірсутегі ресурстарын тиімді игеруді қамтамасыз ету және ірі кен орындарында мұнай өндіруді көтеру үшін мұнай өнеркәсібінде мынадай міндеттер шешілді:

Каспий теңізінің қазақстандық секторы мемлекеттік бағдарламасының екінші кезеңін (2008 - 2013 жылдар) іске асыру;
мұнай-газ кешені үшін бәсекеге қабілетті тауарлар мен қызметтер ұсыну үшін жоғары деңгейлі қосылған құны бар салаларды дамыту үшін жағдай жасау;
мұнай мен газды терең қайта өңдеуді дамыту және мұнай өнімдері өндірісін ұлғайту.

Аталған міндеттерді шешу жолдары келесідей тұжырымдалады:

- көмірсутектерінің барланєан қорларының өсуін қамтамасыз ету және өндіруді тұрақты жоғары деңгейге шығару;

- көмірсутектерін тасымалдаудың мультимодальдық жүйесін дамыту;

- теңіз операцияларын жағалаулық қолдау үшін инфрақұрылым құру, теңіз мұнай операцияларын қамтамасыз ету жөніндегі теңіз порттары мен жағалау инфрақұрылымдар құрылыстарын дамыту;

- екінші буынды зауыттың құрылысының жобасын іске асыру және Теңіз кен орнында шикі газды айдау;

- Атырау мұнай өндеу зауытын қайта жаңарту жобасын іске асыруды аяқтау;

- мұнай өнімдерінің сапасын еуропалық стандарттарға (ЕВРО-3) дейін жеткізу.

1. 2. ҚР-ның мұнай және газ өңдеу жөніндегі салалық

бағдарламаның мақсаттары

Бағдарламаны іске асыру қорытындылары бойынша жоспарлау кезеңінің соңына қарай мынадай мақсаттарға қол жеткізу қажет:

1. Мұнай мен газ өндіру саласында

Мұнай мен газ өндіру саласында бағдарламаны іске асырудың негізгі мақсаты өндіру көлемдерінің үдемелі өсуін қамтамасыз ету болып табылады.

Теңіз, Қарашығанақ, Қашаған ірі жобалары бойынша іске асыру орындылығы және кеңейтудің негізгі көрсеткіштері анықталды және оларды іске асыру жөнінде республиканың экономикалық мүдделерін сипаттайтын келісілген шешімге қол жеткізілді.

Игеру жобаларымен және жетекші әлемдік практикамен бекітілген жер қойнауын тиімді пайдалану жөніндегі заңнама талаптарына сәйкес мұнай мен газ игеруді жүргізілсін. Бекітілген мерзімдерде және бөлінген бюджет шеңберінде кен орындарын игеру жобаларын орындалсын.

Қажетті техникалық сараптаманы жеткілікті көлемде тартуға мүмкіндік беретін, кен орындарының технологиялық сызбаларын, игеру бағдарламаларын сақтауды қарау мен бақылаудың тиімді жүйесінің жұмыс істеуін ретке келтірілсін.

Өндіру деңгейін тұрақты жоғары деңгейде сақтап қалуға мүмкіндік беретін көмірсутегінің барланған қорларының өсімі жөнінде қажетті жұмыстар жүргізілсін. Іздестіру жұмыстары аясына жаңа перспективті аудандар тартылсын.

2. Өңдеу өндірістерін дамыту саласында

Қосымша құны жоғары өнім - базалық мұнай-химия өнімінің жоғары сапалы мұнай өнімдерінің алынуын қамтамасыз ететін көмірсутегі шикізатын барлаудан, өндіруден бастап терең өңдеуге дейін толық технологиялық циклын құру және үздіксіз қызмет етуін қамтамасыз ету, бұл бәсекеге қабілетті өнімнің экспорттық жеткізілімдерінің өсуіне әкеліп соқтырады.

ҚР мұнай өңдеу зауыттарына жүргізіліп жатқан жаңғыртуы арқасында отандық МӨЗ мұнай өңдеу көлемінің өсуін қамтамасыз ете отырып, жаңа сапалы деңгейге шығуда және Еуро-3, 4 экологиялық стандарттарына сәйкестік деңгейіне қол жеткізіп мұнай мен газдың халықаралық жеткізілімдерімен бәсекеге қабілетті болуда. Бұдан басқа шығарылатын өнім номенклатурасы едәуір кеңейтілуде.

Бұл ретте республиканың ішкі экономикасының өсуі үшін мұнай өнімдерінің негізгі түрлеріне (жоғары октанды бензин, авиаотын және дизель отыны), базалық мұнай-химия өнімдеріне (әртүрлі маркалы полиэтилен және полипропилен, хош иісті көмірсутегілері, битум және т. б. ) деген республиканың ішкі нарық қажеттіліктерін толық қанағаттандыру аса маңызға ие. ЖЖМ, құрғақ және сұйытылған газ бағасы ашық нарықтық негізде қалыптасады және қолайлы баға деңгейінде тұр. Жүргізілген жаңғырту арқасында мұнайды отандық МӨЗ жеткізудің коммерциялық шарттары экспорттық жеткізілімдермен бәсекелес бола алады. Базалық мұнай-химия өнімін шығару және соның негізінде тұтынушы тауарлар өндіру жөніндегі көмірсутегі шикізатын өңдейтін жаңа өндірістерді дамыту үшін қажетті инвестициялық жағдай жасалған.

Қазақстанның газ саласы белсенді өсу кезеңіне аяқ басты, еліміздің жалпы энергия балансындағы газдың үлесі барынша өсті. Ішкі нарықта газды тұтыну тез өсіп отырған кезде ішкі тұтынудың тұрақты қамтамасыз етілуін қолдау қажет. Кен орындары өндірілетін газды өңдеу жөніндегі қуаттармен кепілді қамтамасыз етілген.

3. Тасымалдау және инфрақұрылымды дамыту жөнінде

Құбыр көлігін дамыту мұнай мен газдың өсіп отырған көлемін Қазақстан бойынша және экспортқа жеткізілуін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді, республиканың импортталатын газ көлемінен тәуелділігі төмендетілді. Өнімді экспорттау бағыттарын әртараптандырудың жоғары дәрежесіне қол жеткізілді.

Құбыр желісі жүйесінің жақсартылған техникалық мүмкіндіктері, сондай-ақ икемді тарифтік саясат жер қойнауын пайдалану саласына инвестициялар тартуға, көмірсутегілерінің транзиттік көлемін арттыруға ықпалын тигізеді. Алдағы ірі инфрақұрылымдық жобалар бойынша негізгі көрсеткіштер мен шарттар келісілді.

КТҚС мұнайды өңдіру және тасымалдау үшін мерзімдер мен шығындар бойынша тиімділік көрсеткіштерін ескеріп, қазақстандық үлестің даму кешенділігін ескеріп қажетті объектілердің уақтылы енгізілуі, теңіз жобаларының экологиялық қауіпсіздігі қамтамасыз етілсін. Сервистік қызмет көрсетуге арналған танкерлік флот пен кемелердің дәйекті дамуы, КТҚС жағалаулық инфрақұрылымның сервистік және инфрақұрылымдық объектілерін құру жалғастырылсын.

4. Саланы техникалық реттеу

Саланы нормативтік-техникалық реттеу мұнай-газ секторындағы қызметке қойылатын нақты талаптарды айқындайды, республика мүдделерін барабар қорғауды қамтамасыз етеді, жоғарыда көрсетілген мақсаттарға қол жеткізу үшін жағдай жасайды, жаңа технологиялардың енгізілуін ынталандырады, экологиялық тәуекелдің қысқаруына ықпал етеді.

5. Жобалардағы қазақстандық үлес жөнінде

Бағдарламаны жемісті іске асыру мұнай-газ секторы үшін қазақстандық тауарлар мен қызметтер жеткізілімінің артуына ықпал етеді. Жұмысты ұйымдастыру жаңа жүйелі деңгейге шықты - министрліктердің, жер қойнауын пайдаланушылардың, қазақстандық тауар жеткізушілер мен қызмет көрсетушілердің іс-қимылдары үйлестірілді. Осы бағыттағы істің нақты жай-күйін бағалауға және тиімді түзету шараларын қабылдауға мүмкіндік беретін қол жеткізімді есептілік жүйесі қалыптастырылды. Мұнай-газ секторының салалық бағдарламасының маңызды стратегиялық мақсаттарының бірі мұнай-газ жабдығын өндіру, қызметтер нарығын құру және саланы отандық ғылыми және технологиялық әзірлемелермен қолдауды қамтамасыз ету болып табылады.

Жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алулары толығымен транспарентті - конкурстар туралы ақпарат қол жеткізімді, конкурстарды өткізу шарттары қазақстандық компаниялар үшін кемсітілушілікті болып табылмайды, бағалаудың қолданылатын өлшемдері түсінікті және әділ. Қазақстандық компаниялардың технологиялық жабдықты қоса алғанда тауарларды, қызметтерді жеткізудегі үлесі өсуде. Мұнай секторы өнеркәсіптің сабақтас салаларының өсуінің зор катализаторы болуда.

Кадрлар даярлау саласында «дәстүрлі кәсіпорындар» (мұнай өндіру, тасымалдау, мұнай өңдеу) бойынша қызметкерлердің құзыреттілік деңгейі барлық деңгейдегі артуда. Ірі мұнай-газ жобалары бойынша ұлттық менеджерлер негізгі тұғырларды алуда, жоғары және орта басшы буын лауазымдары бойынша білікті ауыстыралытн адамдар дайындалған.

6. Білікті кадр ресурстарымен қамтамасыз ету

Саланың жаңа бағыттары (мұнай-химия, теңізде мұнай өндіру, металл конструкциялары зауыттары, кеме верфтері) бойынша жаңа өндірістер үшін барлық деңгейде мамандарды оқыту және даярлау ұйымдастырылған, қажетті кадрлар дайындалған.

Ірі инвестициялық жобаларды іске асыру үшін тартылатын мердігерлік құрылыс компанияларының персоналы бойынша ұлттық кадрлар үлесінің жоғары деңгейіне қол жеткізілді, шетелдік жұмыс күшін тартуға арналған рұқсаттарға қажеттілік төмендетілді.

7. Қоршаған ортаны қорғау және төтенше жағдайлардың алдын алу

Тарихи ластанулармен байланысты экологиялық мәселелер шешілді (қамбалар, тастанды ұңғымалар, күкірт) . Көмірсутегілерін барлау және өндіру қоршаған ортаға ең аз әсер етумен жүргізіледі, төтенше жағдайларға ден қоюдың тиімді жүйесі қызмет етуде.

2 тарау. Мұнай мен газ өндірісті саласын жоспарлау негізі

2. 1. Мұнай мен газ өндіруді дамытудың негізгі проблемалары, үрдістері мен алғы шарттары

Өндірістің одан әрі өсуі Теңіз және Қарашығанақ кен орындарын қарқынды игеруге, Қашаған кен орнын тәжірибелік-өнеркәсіптік игерудің басталуына байланысты. Жоба операторларымен бірге аталаған кен орындарында жаңа ірі кеңейтулер үшін мүмкіндіктерді зерттеу жалғасуда.

Теңіз кен орнын одан әрі игеруді дамыту үшін осы әсер ету әдісінің шынайы нәтижелерін алу және газды кері айдау көлемдері мен мөлшерлері туралы сараланған шешім қабылдау мүмкіндігін алу үшін өндіру және айдау ұңғымалары қорының, олардың жұмысы тәртібінің, газды қайта айдау технологиялық жобалық құжатқа сәйкес келтіру жөніндегі жұмыстарды жандандыру талап етіледі. Бұған «Теңізшевройл» Екінші Буын Зауытының өнімділігі мен жүктелгендігі және шығарылатын мұнай қорларын іріктеу деңгейі байланысты болады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.