Асфальтсыздандыру процесі

1. Процесс параметрлері
2. Шикізат:еріткіш қатынасы
3. Тенологиялық схемасы
4. Аппаратуралары

Деасфальтизация процесі мұнай қалдықтарынан смолалы – асфальтенді заттарды, жоғары коксталатын және тұтқырлық индексі төмен полциклді, көмірсуларды айыру үшін негізделген. Қазіргі кәсіпорындардағы қондырғыларда негізгі еріткіш ретінде, сұйық пропанды қолданылады.
Деасфальтизация процесі экстракциялық колонналарда және роторлы дискілі контакторларда жүреді, ол жоғары қысымда қаныққан булардың және сығылған пропан арқасында жүреді. Шикізат және пропан экстракциялық аппаратта, қарама-қарсы ағында жүреді. Колонаның жоғарғы жағынан деасфальтизат ерітіндісі шығады, оның құрамында пропанның шайырмен ерітіндісі бар. Пропан және асфальт әрітіндісі аппараттың төменгі жағынан шығарылады.
Деасфальтизациялық колоннаның жоғарғы жағында, температура көтерілген сайын, біз түсі ашық деасфальтзат аламыз. Колоннаның жоғарғы жағындағы температура, критикалық жағдайға жақындаған сайын сұйық пропанның тығыздығы және еріткіш қабілеті төмендейді, сонда пропанда шикізаттың құрамындағы, көмірсутек компоненттерінің ерігіштігі төмен болады. Қалғаны еріткіште шайырлар мен асфальтендермен тұнады, сонда деасфальтизат шығымы төмендейді.
Колоннаның ұзына бойының температурасы түскен сайын, сығылған пропан ерігіштігі өседі, еріткіш өзінде тек ғана парафинді-нафтенді және жоғары индексті ароматты көмірсуларды сіңіре қоймай, төменгі индексті ароматты көмірсуларды да сіңіреді.
Деасфальтизацияның температуралық градиентін құру – колоннаның үстіңгі және жоғары жағындағы температураның біртекті түсуі, деасфальтизаттан смолалы-шайырлы заттарды, селективті терең тазартуға мүмкіндік береді.
Деасфальтизациялық колонна температурасының тез түсуі, ішіндегі флегманың артық болуына әкеледі, және аппарат істен шыға бастайды. Деасфальтизация процесінде температура 75-800 С-да, шайырлардың молекулярлық массасы (600-700) болатын шайырлы заттар, деасфальтизат ерітіндісіне өтеді. Гудроннан молекулярлық массасы 700-800 болатын шайырлы-асфальтенді заттарды бөлу үшін, деасфальтизация колоннасында температураны 82-850 С-ге дейін көтереді. Процестің температурасы төмен болған сайын, пропанның тығыздығы және еріткіш қабілеті жоғары болады.

1. Омаралиев К.О., «Мұнай мен газды өңдеу химиясы және технологиясы», І бөлім, 2003 жыл.

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

1. Процесс параметрлері
2. Шикізат:еріткіш қатынасы
3. Тенологиялық схемасы
4. Аппаратуралары
Деасфальтизация процесі мұнай қалдықтарынан смолалы - асфальтенді заттарды, жоғары коксталатын және тұтқырлық индексі төмен полциклді, көмірсуларды айыру үшін негізделген. Қазіргі кәсіпорындардағы қондырғыларда негізгі еріткіш ретінде, сұйық пропанды қолданылады.
Деасфальтизация процесі экстракциялық колонналарда және роторлы дискілі контакторларда жүреді, ол жоғары қысымда қаныққан булардың және сығылған пропан арқасында жүреді. Шикізат және пропан экстракциялық аппаратта, қарама-қарсы ағында жүреді. Колонаның жоғарғы жағынан деасфальтизат ерітіндісі шығады, оның құрамында пропанның шайырмен ерітіндісі бар. Пропан және асфальт әрітіндісі аппараттың төменгі жағынан шығарылады.
Деасфальтизациялық колоннаның жоғарғы жағында, температура көтерілген сайын, біз түсі ашық деасфальтзат аламыз. Колоннаның жоғарғы жағындағы температура, критикалық жағдайға жақындаған сайын сұйық пропанның тығыздығы және еріткіш қабілеті төмендейді, сонда пропанда шикізаттың құрамындағы, көмірсутек компоненттерінің ерігіштігі төмен болады. Қалғаны еріткіште шайырлар мен асфальтендермен тұнады, сонда деасфальтизат шығымы төмендейді.
Колоннаның ұзына бойының температурасы түскен сайын, сығылған пропан ерігіштігі өседі, еріткіш өзінде тек ғана парафинді-нафтенді және жоғары индексті ароматты көмірсуларды сіңіре қоймай, төменгі индексті ароматты көмірсуларды да сіңіреді.
Деасфальтизацияның температуралық градиентін құру - колоннаның үстіңгі және жоғары жағындағы температураның біртекті түсуі, деасфальтизаттан смолалы-шайырлы заттарды, селективті терең тазартуға мүмкіндік береді.
Деасфальтизациялық колонна температурасының тез түсуі, ішіндегі флегманың артық болуына әкеледі, және аппарат істен шыға бастайды. Деасфальтизация процесінде температура 75-800 С-да, шайырлардың молекулярлық массасы (600-700) болатын шайырлы заттар, деасфальтизат ерітіндісіне өтеді. Гудроннан молекулярлық массасы 700-800 болатын шайырлы-асфальтенді заттарды бөлу үшін, деасфальтизация колоннасында температураны 82-850 С-ге дейін көтереді. Процестің температурасы төмен болған сайын, пропанның тығыздығы және еріткіш қабілеті жоғары болады.
Гудронды пропанмен деасфальтизаттаудың өнеркәсіптік құрылғысы бір немесе екі деңгейлі болуы мүмкін. Гудронды екі деңгейлі деасфальтизаттау барысында тұтқырлығы мен кокстелуі әртүрлі екі деасфальтизат алады: олардың сомалық шығымы бір деңгейлі деасфальтизаттауға қарағанда көп болады. Сөйтіп, екі деңгейлі деасфальтизацияны мұнай шикізатын тереңнен өңдейтін ресурс сақтауына технологиялық процеске жатқызуға болады.
Бір деңгейлі пропанды деасфальттау. Бұған мынадай негізгі секциялар енеді деасфальтизат пен битум ерітіндісі алынатын экстракционды колоннадағы
(К - 1) гудронды деасфальттау секциясы; битумды ерітіндідегі пропандағы екі деңгейлі регенерация секциясы; ылғал пропанды құрғату секциясы мен коррезияға әкелетін күкірт сутегіден пропанды құрғатып, кептіру.
Қалдық шикізат (гудрон немесе концентрат) бу қыздырғышында қажетті температураға дейін қыздырғасын К - 1 экстракционды колоннасының орташа бөлігіне, ал, сұйытылған пропан оның төменгі бөлігіне беріледі. К - 1 орта бөлігінде пропан шикізат ағынымен және ішкі рецидкулетпен контактіленеді. Контакт зонасында жалюз типіндегі немесе қондырма типтегі тарелка орнатылған. Пропан мен шикізат көлденең қиылысып тең бөлінуі үшін саңылауы көп трубалы конструкциядан таратқыш арқылы жіберіледі, шикізатқа - төменге, пропанға- жоғарыға.
Гудронды пропанды деасфальттау процесіндегі елеулі жетіспеушілік энергияның үлкен шығыны болып табылады. Деасфальттау процесіндегі энергошығындардың негізгі үлесі ерітіндісін регенерациясының торабына түседі. Бұл бастапқы шикізат көлемінен 5-6 есе артық еріткіштің қолдануынан байланысты. Пропан регенерациясын деасфальттау құрылғысының барлығында буландырғыштың энергосынымдылығы мол тәсілмен және одан әрі конденсациялаумен жүзеге асырылады. Буландыру процесі төмен потенциалды жылудың үлкен санын талап етеді.
Соңғы жылдары пропан мен бутанды деасфальттау құрылғысында ерітіндіні регенерациялау аса критикалық режиммен жүзеге асады. Бұл арқылы регенерация процесі ерітіндіні буландыру және конденсациялаусыз жүзеге асады, сөйтіп энергошығындарды төмендетеді. Ерітінді регенерациясының қайнатпау тәсілін пайдаланатын процестер 25-40% құрайды. Бұдан басқа, конденсация процесін есептемегенде еріткіш регенерациясында су шығыны азайып, тоңазытқыштағы тұтыну қысқарады. Отандық мұнай өңдеу зауыттарында (Жаңа - Уфа) гудронды типтік пропанды деасфальттау реконструкциясы пропанның энергосақтау регенерациясына аударады.
Аса критикалық жағдайда пропандағы деасфальтизат ерігіштігі (бутанда, пентанда) еріткіштің молекула аралық күшінің жоғалу салдарын төмендетеді, сөйтіп, сепараторда деасфальтизат еріткіштің екі сұйық фазаға бөлінуі жүреді: жоғары пропандық және төменгі деасфальтизаттық.
Шикізат түріне және деасфальтизациялау шартына қарай КиШ бойынша асфальтты жұмсарту температурасы 27 - 300 С - тан 39 - 450 С-ты құрайды. Екі берілісті деасфальттауды пайдаланғанда және гудрон шикізат ретінде терең вакуумды қолданғанда бұл көрсеткіш 50 - 640 С-ты құрайды.
Әлемдік мұнай өңдеуде гудронды деасфальттау процесінде тек байланыстылығы жоғары қалдық майларды ғана емес, сонымен бірге каталитикалық крекинг және гудрокрекинг үшін қажет шикізат компоненттерін де өндіріске қолданады.
Еріткіштер. Майлы өндірістегі өнеркәсіптік құрылғылардың көпшілігінде тазалығы 95 - 96% болатын пропанды қолданады. Техникалық пропан құрамына этан мен бутан қоспасы енеді. Этан құрамының массасы 2%-тен жоғары болмау керек, ал бутан массасы 4%-тей болуы керек. Техникалық пропанда этанды артық концентрациялағанда еріткіштердің қасиеті жақсарса экстракциялық колоннада және регенерация жүйесінде қысым артады. Еріткіштің еріту қасиетінің артуы есебінен бутанның артық мөлшері болуы деасфальтизат сапасының нашарлауына әкеледі. Пропанда оның селективтілігін төмендететін олефиндердің (пропилен мен бутилен) болмағаны жақсы, өйткені, ол деасфальтизаттағы полициклді аромат көмірсутегі мен смола құрамының өсуіне әкеледі.
Соңғы жылдары өндірісте гидрокрекинг процесінің майын енгізуге байланысты қалдықтың тұтқырлығы төмендеді, деасфальтизат алғанда 1000С-та тұтқырлығы жоғары 30 сСт болатын тұтқырлықты алу қажеттілігі туындады. Мұндай деасфальтизат алу үшін еріткіш қабілеті жоғары - 15% пропан қоспасы және бутан немесе изобутанның 15%-ке дейінгі қоспасы қолданылады.
Мұнай қалдықтарын деасфальттау процесін мақсатты тағайындау тереңнен отын түрінде өңдеуге қажет шикізатты барынша көп алу болып табылады, көбіне бутан, пентан немесе олардың пропанмен қоспасын, сондай-ақ жеңіл бензин қолданылады.
Шикізат сапасы. Деасфальттың талап етілетін сапасы технологиялық параметр процесін және мазутты вакуумды айдау сатысында десафальтизация шикізатының фракциондық құрамын реттеу мен қамтамасыз етіледі.
Мазутты жеткіліксіз түрде вакуумда айдағанда алынатын гудронда 5000 С-қа дейін қайнайтын фракция саны көп болады. Қалдық шикізатта қалған молекулалы фракцияға қарағанда ерігіш болады. Пропанда ерігесін олар мерзім аралық ерігіш ретінде қызмет етіп, молекуласында дисперсионды ұзын парафин тізбектерін құрайтын Ван дер - Ваальс күшін және жоғары молекулалы және полициклді көмірсутегі мен смолаға қарағанда еріткіштік қабілеттілігі жоғары болады. Будан басқа, жеңілдетілген май тұтқыр қалдықты деасфальттағанда пропан апат алдында температураға жақындап, екі фазалы жүйе температурасына дейін өседі. Нәтижесінде кокстелу және байланыстылық бойынша деасфальтизат көрсеткіштері нашарлайды.
Біршама концентрацияланған қалдықтарды деасфальттау барысында алынған деасфальтизат шамалы кокстелуімен, жарық түсімен, металдың күкірттің тағы басқа аз болуы мен сипатталады. Сөйтіп, деасфальтизаттан шығатын бағалы майлы фракциялардың төмен потенциалды мазмұны жеңілдетілген қалдықтарды өңдеуге қарағанда төмен болады. Бірақ, қалдық концентрациясын шектеусіз түрде вакуум де айдау да мақсатқа сәйкес емес, өйткені, мақсатты өнімді іріктеудің төмендеуімен қатар әр кезде қол жете бермейтін деасфальтизаттың байланыстылығы елеулі түрде артады.
Деасфальтизат шикізатының құрамын іріктегенде өңделетін мұнайдың қалдық фракциясының химиялық құрамы да әсер етеді. Смола - асфальт құрамы жоғары мұнай қалдықтарын деасфальтизаттағанда гудронда пропанның еріту қабілетін арттыратын төмен молекулалы фракцияның белгілі бір шегіне дейін қалдырған мақсатқа сәйкес келеді. Смолалы төмен мұнайды өңдегенде, керісінше, жоғары концентрациялы гудрон мақсатқа сәйкес. Сөйтіп, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.