Тізімдер компоненттері, жиымдармен жұмыс



Жоспары
Кіріспе
Негізгі бөлім
2.1Тізімдер компоненттері, жиымдармен жұмыс
Тапсырма А
Тапсырма Б
2.2Тізімдер және тіркелген тізімдер құру компоненттерін қолдану
Тапсырма А
Тапсырма Б
2.3 Бір өлшемді массивтермен жұмыс
Тапсырма А
Тапсырма Б
2.4Екі өлшемді жиым. Матрица. Кесте құру компоненттері
Тапсырма А
Тапсырма Б
2.5 Екі өлшемді жиыммен жұмыс істеуге арналған кесте компоненттерін қолдану
Тапсырма А
Тапсырма Б
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе

Диплом алды практиканы “ Мадияр-Құрылыс ” ЖШС компаниясынан өттім. Практиканы өту барысында өзіме көп нәрсе қабылдадым. Microsoft Word –пен жұмыс жасадым. Интернеттен мәліметтер қарастырдым және почтамен хат алмастырдым.
Delphi –мен жұмыстар жасадым. Delphi-де программа дайындау, мәліметтер базасын басқару жүйелерін құру,анимация, мультимедиа үрдістерін ұйымдастыру, OLE технологиясын пайдаланып, басқа офистік қосымшаларды шақыру, олармен жұмыс істеу және тағы басқа іс- әрекеттерді орындауға болады. Бұл жерде мен көп нәрсені үйреніп,келешекте осындай секілді компанияларда істей алатынымды білдім.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Бидайбеков Е.Ы., Нұрбекова Ж.Қ. Информатика және
2. математикалық статистика бастамалары.– Алматы: Абай атындағы
3. АлМУ, 1999.– 67 бет.
4. Абрамов С.А., Зима Е.В. Начала программирования на языке
5. Паскаль.– М.: Наука, 1987.– 112 с.
6. Алдашев С.А., Ахметов Н.Р. Информатика мен есептеуіш
7. теника терминдерінің орысша-қазақша сөздігі.– Алматы, Рауан,
8. 1993.– 176 бет.
9. . Бектаев Қ.Б. Орысша-қазақша математикалық сөздік.–

Алматы Білім және Ғылым министрлігі
Алматы индустриалды колледжі

ЕСЕП БЕРУ
Біліктілік (диплом алды)

Орындаған: Әміржан Бота
Қабылдаған: Утегенова А

Алматы 2014ж

Жоспары
Кіріспе
Негізгі бөлім
2.1Тізімдер компоненттері, жиымдармен жұмыс
Тапсырма А
Тапсырма Б
2.2Тізімдер және тіркелген тізімдер құру компоненттерін қолдану
Тапсырма А
Тапсырма Б
2.3 Бір өлшемді массивтермен жұмыс
Тапсырма А
Тапсырма Б
2.4Екі өлшемді жиым. Матрица. Кесте құру компоненттері
Тапсырма А
Тапсырма Б
2.5 Екі өлшемді жиыммен жұмыс істеуге арналған кесте компоненттерін қолдану
Тапсырма А
Тапсырма Б
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Диплом алды практиканы " Мадияр-Құрылыс " ЖШС компаниясынан өттім. Практиканы өту барысында өзіме көп нәрсе қабылдадым. Microsoft Word - пен жұмыс жасадым. Интернеттен мәліметтер қарастырдым және почтамен хат алмастырдым.
Delphi - мен жұмыстар жасадым. Delphi-де программа дайындау, мәліметтер базасын басқару жүйелерін құру,анимация, мультимедиа үрдістерін ұйымдастыру, OLE технологиясын пайдаланып, басқа офистік қосымшаларды шақыру, олармен жұмыс істеу және тағы басқа іс- әрекеттерді орындауға болады. Бұл жерде мен көп нәрсені үйреніп,келешекте осындай секілді компанияларда істей алатынымды білдім.

2.1Тізімдер компоненттері, жиымдармен жұмыс
Тапсырма A
Object Pascal тілінің типтерінің тізімі беріледі. Олар: 1) integer; 2) real; 3) char;
1) String: 5) Boolean. Осы типтердің алдына қойылған нөмерлерін енгізу арқылы сәйкес тип туралы мәлімет беретін программа құрайық.
1) төменде Object Pascal тілінің типтері берілген. Егер белгілі бір типке байланысты мағұлмат алғыныз келсе онда Орында батырмасын басып сәйкес типтің нөмерін енгізіңіз деген мәліметті көп жолды мәліметті форма бетіне шығару үшін Memo1 компоненттін ораналастырамыз. Сонымен қатар, нәтижесінде шыққан мәліметті көру үшін Memo2 компоненттерін орналастырып, өріс жолын тазалаймыз.
2) 1) integer;
2) real;
3) char;
4)String:
5) Boolean- деген мәліметтерді форма бетіне шығару үшін Label 1 Label2 Label 3 Label 4 Label 5 компоненттерін орналастырып, олардың сәйкес қасиетіне өзгертулер енгіземіз.
3) Есептеу операциясын жүргізу үшін Button1компоненттін орналастырамыз және Caption қасиетіне Орында сөзін жазамыз және Орында батырмасына Button1 Click процедурасына төменгі программа мәтінін енгіземіз.
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
var n:integer; n1:string;
begin
n1:=inputBox('типтер','керекти тип номерин танданыз:1,2,3,4,5-?',");
n:=StrToint(n1);
memo2.Clear;
case n of
1:memo2.Lines.Add('тек бутин ман гана кабылдайды. 2 байт орын алады.-32768-ден +32767дейнги аралаыктагы ман кабылдайды;);
2:memo2.Lines.Add('накты ман кабылдайды. 6 байт орын алады. 1.7Е+38ге дейнги аралыктагы манди кабылдайды;');
3:memo2.Lines.Add('сиволдык ман кабылдайды. 1 байт орын алады.;');
4:memo2.Lines.Add('жолдык манди кабылдайды. ен улкен саны Мах болганда мах+1 орын алады;');
5:memo2.Lines.Add('логикалык тип. 1 байт орын алады;');
end;
end.

Жауабы:

Object Pascal тілінің типтерінің тізімі берілген програма

Тапсырма Б
Массив элементінен оң және теріс мәндерін элементтерінің программасын құру
Шешімі:
1) Форма бетіне Label 1 Label 2 компоненттерін орналастырып оның Caption қасиетіне: I) массив элементін оң және теріс мәндерінің санын есептеу II) массив элементін енгіз
2) Нәтижені шығару үшін Memo1 компонентін орналастырып,Lines қасиетін бос қалдырамыз
3) Массив элементтін енгізу үшін StringGrid 1 компоненттін орналастырып және қасиетіне төменгіні орналастырy
Col Caint : 10
Row Count : 10
Fixed Cols :0
Fixed Row:0
Options-goediting : True
4) Есептеу операциясын жүзеге асыру үшін Button 1 компонентін орналастырып оның Caption қасиетіне орындау мәнін жазу және Button1Click оқиға өңдеуші процедурасына төменгі программа мәтінін жазу
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
const n=10;
var
a:array [1..n] of real;
i:integer;
S1: integer;
begin
for i:=1 to n do
a[i]:=strtoint(stringGrid1.Cells [i-1;0]);
S1:=0; S2:=0;
for i:=1 to n do;
begin
if [a[i]0; then S1:=S1+1-else
S2:=S2+1;
end;

Жауабы:
Программа мәтіні

Массив элементінен оң және теріс мәндерін элементтерінің программасын құру
2.2Тізімдер және тіркелген тізімдер құру компоненттерін қолдану
Тапсырма А
Нөмірленген қайталану операторлары берілген. Батырманы басқанда керекті команданың номерін таңдауға арналған сұқбат терезе ашылу қажет. Қайталану операторының нөмері енгізілгеннен кейін,сол оператордың жазылу форматын шығаратын программа құрайық.
2) Форма бетіне Label 1 Label2 Label 3 Label 4 компоненттерін орналастырайық. Бұл компоненттердің Caption қасиетін бос қалдырамыз.
3) Мәліметтерді енгізу шығару үшін, компоненттеррді өзге функцияларды пайлануға болады. Мәліметтерді енгізу үшін InputBox функциясын пайдануға болады. Оның жазылу форматы
InputBox нұсқау: енгізілетін мәндер.
Мұндағы - терезе тақырыбы - сұқбат терезенің тақырыбы нұсқау-пайдаланушы енгізген түсіндірме , ал,енгізілетін мәндер - енгізу өрісіне енгізуге болатын мәндер тізімі. Бұл функцияның орындалу нәтижесінде экранда енгізу өрісі бар сұқбат терезесі пайда болады.
4) Есептеу операциясын жүргізу үшін Button1компоненттін орналастырамыз және Caption қасиетіне Орында сөзін жазамыз және Орында батырмасына Button1 Click процедурасына төменгі программа мәтінін енгіземіз.
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
var n:integer; n1:string;
begin
Label1.Caption:='1. Шартты алдын ала тексеретин кайталау операторы';
Label2.Caption:='2. Келеси шарт бойынша кайталар операторы';
Label3.Caption:='3. Параметрди кайталау операторы';
n1:=inputBox(' командалар, керекти команда номерин танданыз:1,2,3-?','');
n:=StrToint(n1);
case n of
1:Label4.Caption:='while wart do begin ...end';
2:label4.Caption:='Repeat ... Until';
3:label4.Caption:='for i:=1 to n do begin ... end;
end;
end.

Жауабы :

Нөмірленген қайталану операторлары тізімі программасы
Тапсырма Б
Берілген төрт орынды санның цифрларының көбейтіндісін табатын программа құру.
Шешімі:
1) ол үшін форма бетіне төмендегідей компоненттер орналастырамыз:
компоненттер
Обьектілер инспекторы терезесіне
Енгізілетін өзгертулер
Label1:TLabel
Caption:сан енгіз
Font: шрифты және түс таңдау
Edit1:Tedit
Text: бос қалдыру
Memo1:Tmemo
Lines: босату
Button1:Tbutton
Caption: орында
Label1:Tlabel
Caption:жауабы
Font: шрифты және түс таңдау

2) Memo компонентінен өзге компоненттерді форма бетіне орналастыруды және олардың қасиеттеріне өзгертулерді енгізуді, біз қарастырдық.
3) Есептелген нәтижені экранға шығару үшін Memo компоненттін пайдаланамыз. Ол үшін Standard қосымшасында орналасқан Memo компоненттін таңдаймыз. Бұл компонентті форма терезесіне орналастырғаннан кейін, обьектілер инспекторы терезесіне өтіп,Lines қасиетінің (Tstrings) сөзінің қасындағы пиктограмманы басамыз. Нәтиженінде жолдар тізімі редакторы сұқбат терезесі ашылады, осы терезесіндегі Memo сөзін өшіріп, ОК батырмасын басамыз.
Мұндағы Edit1 компонентті аргументті енгізуге, ал Button1 компонентті негізгі есептеу операциясын орындауға арналған.
4) Форма бетіне компоненттерді орналастырып болғаннан кейін, орында батырмасының ButtonClick оқиға өңдеушісіне төмендегідей мәліметтерді енгіземіз:

procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
var x,y,p:integer;
begin
edit1.SetFocus;
p:=1;
x:=strtoint(edit1.Text);
y:=x div 1000; p:=p*y;
y:=(x div 100) mod 10; P:=p*y;
y:=(x mod 100) div 10; p:=p*y;
y:=x mod 10; p:=p*y;
memo1.Clear;
memo1.Lines.Add(inttostr(p));
end;
end:
Алынған нәтиже келесі суретте көрсетілген.

Жауабы:

Есептің программасы

Есептің шешімі. Цифрлар көбейтіндісін табуға арналған форма терезесі

2.3 Бір өлшемді массивтермен жұмыс
Тапсырма А
Енгізілген массив элементтерін кему қатарымен орналастыру:
Шешуі:
1) Массив элементтерін енгізу үшін Additional бетінен StringGrid1 және енгізілген массив элементтерін кему аралықтарымен орналастыру үшін StringGrid2 компоненттерін орналастырамыз. Барлық StringGrid компоненттері үшін белгіленген аймақ пайдаланылмайды. Сол үшін Обьектілер инспектор терезесінен FixedRows және FixedCols қасиеттеріне 0 мәнін меншіктейміз. StringGrid компоненттері үшін жол мен бағанның ең жоғары шектік мәндер тағайындаймыз:
StringGrid1: ColCount: 5
RowCount:1
StringGrid2: ColCount: 5
RowCount:1
StringGrid1 компонентіне мәліметті енгізу үшін міндетті түрде Обьектілер инспектор терезесіндегі Options- goEditing қасиетіне True
Мәнін тағайындаймыз.
компоненттер
Обьектілер инспектор терезесінен
Енгізілетін өзгерістер
StringGrid1
ColCount: 5
RowCount:1
FixedRows: 0
FixedCols : 0
Options- goEditing : True
StringGrid2:
ColCount: 5
RowCount:1
FixedRows: 0
FixedCols : 0

2) массив элементтерін енгіз; массив элементтерін кему қатарымен орналастыру; мәтінін форма бетіне шыңару үшін Label1, Label 2 компоненттерін орналастырып, сәйкес қасиеттеріне өзгетрулер енгіземіз.
3) Масив элементтерінің өсу қатарымен орналастыру процесін орындау үшін Button компоненттін орналастырып, Caption қасиетіне орында мәтінін жазамыз және орында батырмасының Button1Click оқиға өңдеуші процедурасына төмендегідей программа мәтінін жазамыз:
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
const n=5;
var a,b:array[1..n] of real;
i,j:integer;
r:real;
begin
for i:=1 to n do
if Length(stringGrid1.Cells[i-1,0])0
then a[i]:=strToInt(StringGrid1.Cells[i- 1,0])
else a[i]:=0;
for i:=1 to n do
begin
for j:=1 to n do
if a[i]a[j] then
r:=a[i]; a[i]:=a[j]; a[j]:=r; end;
for i:=1 to n do
stringGrid2.Cells[i-1,0]:=floattost r(a[i]);
end;
end.

Жауабы:

Есептің программасы Енгізілген ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
ОҚУ ТӘЖІРБИЕСІНІҢ ЕСЕБІ (1304000 – Есептеу техникасы және бағдарламамен қамтамасыз ету мамандығы)
Delphi программалау тілінде массивтермен жұмыс
String Grid компоненті – жолдар кестесі
Delphi визуалды бағдарламалау жүйесі
Гипермәтіндік белгілеу принциптері. Құжаттар құрылымы
HTML синтаксисі
Жиым элементтерін реттеу әдістері
Қасиетті таңдау терезесі
Интернеттің іздеу технологиялары
Бүкіләлемдік тор. интернет технологиялары. Visual Basic ортасында Интернет браузер құру
Пәндер