Экологиялық пирамидалар және оның түрлері

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Жоспар:

1) Кіріспе

Экологиялық пирамида түсінігі және оның түрлері

2) Негізгі

2. 1. Сандар пирамидасы

2. 2. Биомасса пирамидасы

2. 3. Энергия пирамидасы

3) Қорытынды

Экологиялық пирамиданың жалпы көрінісі

4) Пайдаланылған әдебиеттер

Экологиялық пирамида түсінігі және оның түрлері.

Экологиялық пирамида ережесі - экожүйедегі консументтер, продуценттер және редуценттер арасындағы олардың массасымен өрнектелген арақатынас заңдылықтары. Экологиялық пирамида ережесі көбіне бағана түріндегі сызбанұсқалар арқылы беріліп, табиғи бірлестіктердің белгілі бір өнімділігі арқылы ерекшелінеді. Ол массалық не энергиялық өлшем бірлігі арқылы өлшенеді.

Экологиядық пирамида сан пирамидасы, биомасса пирамидасы, энергия пирамидасы болып үшке бөлінеді.

Сандар пирамидасы

Сандар пирамидасы немесе особьтердің трофикалық денгейлер боиынша бөлінуі мына факторларға баиланысты : 1) кезкелген экожүиедегі ұсақ жануарлар саны жағынан ірі жануарлардан басым болады және тезірек көбееді. 2) кезклген жытрқыш жануар үшін оның жемтіктерінің төменгі және жоғарғы шегі бар. Жоғарғы шегі жыртқыштың өз денесінің көлемінен әлдеқаида ірі жануарға шамасы жетпеитіндігінің, төменгі шегі жемтігінің көлемі тым шағын болған жағдаида оны аулаудың жыртқыш үшін еш мәні қалмаитындығымен анықталады.

Биомасса пирамидасы

Биомасса пирамидасы экожүйедегі коректік қарым-қатынасты сипаттайды. Тұтынушылардың биомассасы продуценттердің биомассасына қарағанда екі еседей аз. Биомасса пирамидасы биомассалардың азаюын, ал энергия пирамидасы [[фитобиомасса фитобиомассалардың] ] азаюына байланысты энергияның төмендеуін көрсетеді. Продуценттер фотосинтез процесінің нәтижесінде жалпы биоөнімнің - фитомассаның негізгі мөлшерін жасайды. Өсімдіктердің өзінде заттек алмасу процесіне, яғни метаболизмге бастапқы түзілген фитомассаның 40%-ы жұмсалады. Өсімдіктерді қоректік заттек ретінде бірінші қоректік деңгейдегі өсімдік коректі жануарлар фитофагтар немесе тұтынушылар пайдаланады. Фитофагтарды әрі қарай жыртқыштар пайдаланады. Биомасса (гр. bios - өмір және масса) - бір түрдің, түрлер тобының немесе бүтіндей бірлестіктердің (өсімдік, микроорганизм және жануарлардың) тіршілік ететін мекенінің бірлік бетіне не көлеміне келетін жалпы массасы; аудан немесе көлем (г/м2 немесе г/м3) бірлігіне салмағы бойынша өрнектелген тірі ағзалар мөлшері. Өлшем бірліктері: кг/га, г/м2, г/м3, кг/м3, т. б. Өсімдіктердің биомассасы фитомасса, жануарлардың биомассасы зоомасса деп аталады

Энергия пирамидасы

Энергия пирамидасы - экологиялық пирамидалардың талқыланып отырған үш типінің ішіндегі қауымдастық функуионалдық құрылымы туралы ең толық көрініс беретіні, себебі әр тропикалық денгеиде әртүрлі жағдаиларда тіршілік ете алатын организмдердің саны мен массасы іргелі тұрған тропикалық денгеидегі осы сәтке жинақталған энергияның мөлшеріне емес, азықтың өндірілу жылдамдығына тәуелді. Энергия пирамидасы моделінің құнды жақтарын түсіну үшін, қауымдастықтың барлық мүшелері, соның ішінде редуценттері де анықталған санаулы -ақ экожүиелердің бірі Флоридадағы Сильвер Спринге булағы экожүиесінің биомассасы және энергия пирамидалардың салыстыру керек. Экожүиедегі энергия ағына тек эколог қана емес, біздің әрқаисымыз үшін де маңызы бар нәрсе. Сепбебі энергияның түр өзгерістерінің негізгі заңдарын игерсек, экожүиелердің неліктен басқаша емес, жәл осылаиша қызмет істеитінін түсінеміз. Маңыздылығы бұда кемтүспеитін тағы бір жаи бұндаи білім біздің әрекетіміз қоршаған ортаға орны толмастаи нұқсан келтіретін шекараларды анықтап алуымызға көмектеседі.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Қуатбаев А. T. Жалпы экология, Алматы 2008

2. Бозшатаева, Оспанова Экология, Алматы 2009

3. kk. wikipedia. org

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.