Кәсіпорындағы салықтық бақылауды ұйымдастыру және басқару

Пән: Қаржы
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 91 бет
Таңдаулыға:

ДИПЛОМ ЖҰМЫСЫ

КӘСІПОРЫНДАҒЫ САЛЫҚТЫҚ БАҚЫЛАУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ БАСҚАРУ

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

1 САЛЫҚТЫҚ БАҚЫЛАУДЫҢ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ ЖӘНЕ КӘСІПОРЫНДАРДА САЛЫҚ ОРГАНДАРЫНЫҢ ТЕКСЕРУДІ ӨТКІЗУ БОЙЫНША ЖҰМЫСТАРЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖҮЙЕСІ . . . 22

1. 1 Салықтық бақылаудың мәні мен маңыздылығы . . . 22

1. 2 Мемлекеттік салықтық бақылау . . . 26

1. 3 Кәсіпорындардағы салықтық бақылау . . . 37

2 САЛЫҚ ОРГАНЫНЫҢ «ҚАЗМҰНАЙГАЗ» БАРЛАУ ӨНДІРУ» АҚ ҚЫЗМЕТІНЕ БАҚЫЛАУ ӨТКІЗУ БОЙЫНША ЖҰМЫСТАРЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ БАСҚАРУ . . . 25-50

2. 1 «ҚазМұнайГаз» Барлау Өндіру» АҚ қызметінің қаржылық көрсеткіштерін талдау . . . 25

2. 2 «ҚазМұнайГаз» Барлау Өндіру» АҚ корпоративтік және жеке табыс салықтарының төленуін талдау . . . 33

2. 3 «ҚазМұнайГаз» Барлау Өндіру» АҚ мүлік, жер және көлік құралдарына салықтарының төленуін талдау . . . 42

3 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ КӘСІПОРЫНДАҒЫ САЛЫҚТЫҚ БАҚЫЛАУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫ ЖӘНЕ БАСҚАРУДЫ ЖЕТІЛДІРУ . . . 51-70

3. 1 Қазақстан Республикасының кәсіпорын қызметінідегі салықтық бақылаудың қазіргі жағдайы . . . 51

3. 2 Қазақстан Республикасының кәсіпорын қызметінідегі салықтық бақылаудың жетілдіру жолдары . . . 57

3. 3 Кәсіпкерлік қызмет субъектілеріне салық салуды жетілдіру жолдары жіне салық қызметінің стратегиялық дамуының миссиясы мен көрінісi . . . 66

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 72

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 74

ҚОСЫМШАЛАР

КІРІСПЕ

Тақырыптың өзектілігі. Заңды тұлғаларға салынатын салықтар заңды тұлға болып табылатын кәсіпорындар, өнеркәсіптер, корпоративтер және тағы басқа ұйымдар мен мекемелердің салық салынатын объектілері және салық салуға байланысты объектілергет салынатын салықты айтамыз. Бұл салықтың экономикадағы алатын орны мен мәнін көру үшін ең алғашқыда заңды тұлға болып табылатын ұйымдар мен мекемелердің маңызын ұғынуымыз керек.

Салықтық бақылауды мемлекеттік бақылаудың арнайы түрі мемлекеттік қаржылық бақылаудың ерекше бір түрі деп түсіндіруге болады. Сонымен бірге ол салықтық қызметтің және салық салу саласындағы мемлекеттік басқарудың құрамында да тұрақты көрініс табады.

Салықтық бақылау: салық заңдарының бұзылуы жөніндегі деректерді айқындау; салықтық құқықтық қатынасқа қатысушының өз міндеттерін жеткіліксіз орындағаны туралы деректерді айқындау; кінәлілерді табу және оларды белгіленген заңды жауапкершілікке тарту; салық заңдарының бұзылуын (орындалмауын немесе сапасыз орындалуын) жою; салық берешегін мәжбүрлеп өндіріп алу түріндегі шараны қолдану арқылы мемлекеттің материалдық мүддесін қорғау; салық заңдарының бұзылуын болдырмау тәрізді мақсаттарды көздейді.

Салықтық бақылау әрқашанда тексеру немесе тексеру мақсатында қадағалау болғандықтан: ақпараттар жинау; ақпараттарды бағалау; жиналған ақпараттар бойынша іс- қимылдар атқару кезеңдері арқылы жүзеге асырылады. Ал салықтық тексерудің өзіне тән кезеңдеріне: тексеруге дайындалу; тексеруді жүргізу; тексеру нәтижелерін жазбаша түрде белгілі бір тәртіпке келтіру; салық заңдарын бұзу көрініс тапқан жағдайда оны жою жөніндегі бұйрық- талаптың атқарылуына бақылау жүргізу жатады.

Экономиканың дамуындағы жалпы ішкі өнім үлесіндегі қосымша құн өскен сайын бюджет көздері толықтанып, халықтық әлеуметтік және рухани шығындарын қанағаттандыра түсіру үшін нарықтық қатынастардың құқықтығы күшейе түсуіндегі барлық бағыттарды бақылау жүргізу әділеттіліктің негізгі даму бағыты. Сайып келгенде, зерттелінген тақырыптың ғылыми және іс-тәжірибелік маңыздылығы зор бастамалардың бірі екенін айта аламыз.

Осы жоғары келтірілген мәселелер зерттелетін тақырыптың таңдалуына, мақсатына және қарастырылатын мәселелер шеңберіне негіз болып отыр.

Дипломдық жұмыстың мақсаты кәсіпорын қызметінідегі салықтық бақылауды анықтап, кәсіпорын қызметінідегі қаржылық көрсеткіштердің қалыптасуына салықтардың ықпалының экономикалық категориясы ретінде мазмұнын, мақсатын және мүдделі міндеттерін ашу үшін әдебиет көздерін зерттеу және мәліметтер мен деректерді, заңнамаларды елеу негізінде, оның қызметінің теориялық сипатын беру, салық салуды ұйымдастыруды жетілдіруге, тиімділігін арттырудың жолдарына әдістемелік және іс тәжірибелік ұсыныстарын жасау.

Қойылған мақсаттарға қол жеткізу үшін төмендегідей міндеттер қойылды:

- Кәсіпорынның салық төлеуіне бақылау жасаудың ғылыми-әдістемелік негіздерін зерттеу;

- «ҚазМұнайГаз» Барлау Өндіру» АҚ корпоративтік және жеке табыс салықтарының төленуін талдау;

- «ҚазМұнайГаз» Барлау Өндіру» АҚ мүлік, жер және көлік құралдарына салықтарының төленуін талдау;

- Қазақстан Республикасының кәсіпорындарында салықтық бақылаудың даму перспективаларын зерттеу;

- ҚР салық қызметіндегі салық бақылауды жетілдіру мен тиімділігін арттыру бойынша нақты ұсыныстар жасау және оларды негіздеу.

Зерттеудің объектісі. Қазақстан Республикасындағы салықтық қатынастар мен салықтық бақылауды заңдық негіздеріне сүйене отырып, кәсіпорындарда салықтық бақылауды ұйымдастыру және басқару жүйесін зерттеу. Осыған орай, Қазақстан Республикасы және Атырау облысы бойынша салық салуды басқаруды ұйымдастыру және «ҚазМұнайГаз» Барлау Өндіру» АҚ қызметін зерттеу объектісі ретінде алынған.

Зерттеу пәні - кәсіпорын қызметінідегі қаржылық көрсеткіштердің қалыптасуына төте салықтардың ықпалының мазмұны болып табылады.

Зерттеудің әдістемесі негізі. Қазақстан Республикасы Конституциясы, Салық Кодексі, Азаматтық Кодекс тағы басқа заңдар мен нормативтік құқықтық актілер (оларға түсіндірмелер) мен әлемдік экономика ғылымының классиктерінің, Ресей және Қазақстандық ғалым-экономистер мен маман-практиктердің еңбектері, қарастырылып отырған мәселеге байланысты әр түрлі нысандағы есептілік мәліметтері қолданылған.

Дипломда Қазақстан Республикасы Салық комитетінің нормативтік құжаттары мен инструктивтік материалдар, сонымен қатар ғылыми конференциялар мен кезеңдік баспалар материалдары кеңінен қолданылды. Зерттеу барысында жүйелік талдау, жинақтау, топтау, салыстыру, монографиялық және тағы басқа экономика-математикалық әдістер пайдаланылған.

Диплом жұмысын зерттеудің ақпараттық базасы Қазақстан Республикасы Салық комитетінің 2010 жылғы есебі, Қазақстан Республикасы Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігінің «2009-2011 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы» Ережесі Қазақстан Республикасының салықтық қызметі туралы жаршысы 2010 жыл, Қазақстан және оның аймағы 2007-2009 жылдар аралығы, «ҚазМұнайГаз» Барлау Өндіру» АҚ 2010 жыл және тағы да басқа.

Алға қойылған мақсаттарға жету барысында жылдық, тоқсандық есептіліктері және жедел ақпараттары, сонымен бірге осы қарастырылып отырған мәселеге тиесілі шеңберіндегі арнайы материалдарға, жалпы экономикалық және құқықтық әдебиеттерге жүгініп негізделінген.

Диплом кәсіпорынға салық салуды басқару қызметі мәселесі және оның тиімділігін арттыру бойынша зерттелген жұмыстардың алғашқыларының бірі. Жұмыста кәсіпорынға салық салуды басқаруды ұйымдастырудың қазіргі іс жүзіндегі барысы жан-жақты ғылыми жолмен зерттелініп, оның ерекшеліктерімен жетіспеушіліктері айқындалған.

Зерттеу жұмысының пәні мен объектілері. Зерттеу жұмысының пәні нарықтық жағдайда кәсіпорындағы салықтық бақылауды ұйымдастыру және басқару жүйесіндегі мемлекет пен меншік иелері арасында салық қатынастарын зерттеу болып табылады. Зерттеу объектісі болып Қазақстан Республикасындағы жеке тұлғаларға салынатын салық жүйесі саналады.

Зерттеу болжамы - экономикалық-әлеуметтік мемлекет қалыптастыру жолындағы кәсіпорындағы салықтық бақылауды талдау еліміздің тарихи және рухани даму ерекшеліктері ескеріле отырып, алдыңғы қатарлы дамыған әрі қаржылық мемлекет қалыптастырған елдердің озық тәжірибесі оңтайлы пайдаланылған жағдайда тиімді әрі жүйелі түрде жүзеге асырылады деген болжамға негізделген.

Зерттеу жұмысының ғылыми жаңалығы. Экономикалық дамудың қазіргі талаптарына сай қолданыстағы кәсіпорындағы салықтық бақылауды ұйымдастыру және басқару қажеттігін негіздеу, осы салықты енгізудің ұйымның қаржы-шаруашылық қызметіне, бюджет кірісін қалыптастыруға және азаматтардың әл-ауқаты деңгейіне әсерін зерттеу және жетілдіру бойынша ғылыми негізделген ұсыныстар жасау болып табылады.

Негізгі ғылыми жаңалықтардан тұратын зерттеу жұмысының маңызды нәтижелері болып мыналар саналады:

- Қазақстан Республикасындағы кәсіпорындағы салықтық бақылауды ұйымдастыру және басқару анықтамасына ғылыми негізделген тұжырым берілді;

- кәсіпорындағы салықтық бақылауды ұйымдастыру және басқарудың әлемдік тәжірибесін сараптай отырып, «жылжымайтын мүлікке» салынатын салықтың жетістіктері мен артықшылықтарының негізінде, оны ҚР-на енгізу қажеттілігінің негізгі және дәлелді белгілері анықталды;

- нарықтық қатынастарға өту кезеңінен бастап еліміздегі кәсіпорындағы салықтық бақылауды ұйымдастыру және басқару анықталып, оның жергілікті бюджетті қалыптастырудың көзі ретінде басымды ерекшеліктері айқындалды;

- салықтық ауыртпалықты салық төлеушілер арасында тең бөлудің ұстамдарына және нарықтық бағаға негізделген жылжымайтын мүлікке салынатын салықты енгізудің негізгі алғышарттары мен қажеттілігі ғылыми тұрғыдан негізделінді;

- кәсіпорындағы салықтық бақылауды ұйымдастыру және басқарудың нақты нәтижелердің сипаттамасы анықталды.

Қорғауға шығарылған негізгі ұсыныстар:

1. кәсіпорындағы салықтық бақылауды ұйымдастыру және басқарудың теориялық және әдістемелік негізін зерттеудің нәтижесінде заңыды тұлғаларға салынатын салықтардың рөлі мен маңызына талдау жүргізіліп, мүлік салығының объективті қажеттілігі теориялық тұрғыдан негізделді;

2. Қазіргі уақыттағы кәсіпорындағы салықтық бақылауды ұйымдастыру және басқаруды жүйесін талдау арқылы заңды тұлғаларға салынатын салықтардың механизмі мен заңдық базасындағы кемшіліктері анықталды;

3. Қазақстан Республикасында кәсіпорындағы салықтық бақылауды ұйымдастыру және басқаруды енгізудің негізгі белгілері мен алғышарттары анықталды;

4. Нарықтық қатынастар жағдайында республикадағы кәсіпорындағы салықтық бақылауды ұйымдастыру және басқарудың қолданыстағы жүйесін салынатын салыққа ауыстырудың артықшылықтары мен тиімділігі анықталды.

Зерттеу жұмысының ғылыми-тәжірибелік маңыздылығы. Дипломда берілген ұсыныстар мен қорытындылар жеке тұлғаларға салынатын салық жүйесін жетілдіру бойынша тәжірибелік міндеттерді шешуге бағытталған.

Зерттеу нәтижелерiн салық комитеттері жеке тұлғаларға салынатын салық жүйесін жетілдіруде пайдалана алады, сондай-ақ қаржы және несие мамандарын дайындайтын жоғары оқу орындарында пайдалануға болады.

Практикалық маңызы - дипломдық жұмыстағы ұсыныстарды, қорытындылар мен тұжырымдарды кәсіпорындағы салықтық бақылауды ұйымдастыру және басқаруды оңтайландырудың басым бағыттарын айқындаудағы және қалыптасу үрдісіндегі қаржылық саясат үлгісін жетілдіруде үкіметтік құжаттар мен актілерді жасау үшін, үкіметтің қаржылық саясатты жетілдіру бағытындағы іс-шаралары мен бағдарламаларын іске асыру үшін, билік, саяси институттар, азаматтық ұйымдар арасындағы өзара ықпалдастық пен байланысты реттеуде кеңінен пайдалануға болады. Дипломдық жұмыс материалдарын Қазақстан Республикасы жоғары оқу орындарында теориялық және қолданбалы саясаттану бойынша дәріс материалдарына немесе арнаулы курстар жасау үшін қолдануға болады.

Практикалық базасы Қазақстан Республикасындағы қаржылық саясаттың даму бағыттарының теориялық тұрғыдан дәйектелуіне ұмтылыс жасалуында. Дипломдық жұмыстағы Қазақстанның кәсіпорындағы салықтық бақылауды ұйымдастыру және басқаруды талдау нәтижелері мен қорытындыларын мемлекеттік бюджет жүйесін реттеуде, мемлекеттік билік органдарының рөлі мен орнын анықтауда саясаттану, әлеуметтану, заң ғылымдары мен экономика ғылымдарының қажетті салаларында пайдалануға болады.

Дипломның құрылымы мен көлемі. Дипломдық жұмыс компьютерде терілген 83 бетте (оның ішінде 20 кесте, 8 сурет, 4 қосымшада баяндалған, ол кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Сандық материалдар кестелерде, суреттерде және қосымшаларда келтірілген.

1 САЛЫҚТЫҚ БАҚЫЛАУДЫҢ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ ЖӘНЕ КӘСІПОРЫНДАРДА САЛЫҚ ОРГАНДАРЫНЫҢ ТЕКСЕРУДІ ӨТКІЗУ БОЙЫНША ЖҰМЫСТАРЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖҮЙЕСІ

1. 1 Салықтық бақылаудың мәні мен маңыздылығы

Салықтық тексерулер, салықтық бақылаудың негізгі түрі ретінде, есептемелік мәліметтердің дұрыстығын анықтау, есептеулердің нақтылығын қамтамассыз ету үшін салықтың толық төлемі мен бюджетке басқа да міндетті төлемдерді төлеуін қамтамассыз ету үшін жүргізіледі. Салықтық тексерулерді жүргізумен қатар салық төлеушілердің жалпы салық мәдениетін арттыру мақсаты жүзеге асады.

Әрбір салықтық комитетте оның жетекшілерімен расталған құжаттамалық тексерулер жүргіу жоспары бар. “Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы” №2235 1995 жылғы 24 сәуірдегі Қазақстан Республикасының заңына сәйкес шаруашылық субъектілерді анықтау тәртібі “Тексеруге жататын шаруашылық субъектілерді анықтау тәртібін растау туралы” 1999 жылғы 29 қазандағы №1308 Қазақстан Республикасының мемлекеттік министрлігінің бұйрығымен орнатылады.

Салық төлеушілерді таңдау бұзушылықтың қалыптасу мүмкіндігін куәландыратын критериилерге негізделеді.

Салықтық тексерулерді жүргізу салық қызметі органдарының екі жақтың қатысуымен ерекше құқықтық қатынастардың қалыптасуын білдіретінін есепке ала отырып, осы қатынастардағы әрбір қатысушылар белгілі бір құқық және міндеттеме комплексіне ие болады. Салықтық қызмет органдарының құқығы мен міндеттемелері “Салықтар және салық салу” заңының 170 және 171 баптарымен анықталады.

Салық төлеушілерді таңдау бұзушылықтың қалыптасу мүмкіндігін куәландыратын критериилерге негізделеді.

Салықтық қызмет органдарының құқықтары келесілерді қамтиды:

1) Шаруашылық субъектілерде барлық ақшалай құжаттың, бухгалтерлік кітапшаларды, есептемелерді, салық төлемімен байланысты басқадай құжаттарды тексеруді жүргізу;

2) Ұйымның жетекшілерімен басқа да лауазымды тұлғаларына салықтық заңдылықтарды бұзуын шектету және олардың орындалуын бақылаудың нұсқаулықтарын ұсыну;

3) Салықтық заңдылықтарды бұзған ұйымдарға, лауазымды тұлғалармен халыққа салық заңдылықтарында қарастырылған салықтық санкциялар мен штрафтарды қолдану.

Салықтық қызмет органдарының міндеттеріне мыналар жатады:

1) Салық төлеушілердің және мемлекет көзқарасын, құқықтарын сақтау және қорғау;

2) Салық төлеушілер туралы ақпараттар құпиялылығын сақтау;

3) Салықтық қызмет органдарының жетекшілерінің нұсқаулары бойынша салық төлеушілерді тексеру жұмысын жүргізу;

4) Мемлекет алдында салық және басқа да қаржы міндеттемелерінің еліп түсуі туралы есеп беру.

Сонымен қатар, тексеріс жұмысын жүргізген кезде салықтық қызмет органдарының қызметкерлері салық төлеушілерге мүліткісіз және ілтипат білдіруі керек, қызмет этикет шараларын сақтау қажет, салық төлеушілерге талаптарын ұсыну қажет [1] .

Тексеру жұмысын жүргізген кезде салықтық органдар салық төлеушілері үшін тиімді жағдайларды қабылдау қажет. Сонымен қатар, салық төлеушілерден барлық құжаттарды қабылдау қажет. Тексеру жұмысы аяқталғаннан кейін құжаттар мен міндеттемелер қабылданбайды.

Астана қаласының Алматы районы бойынша салықтық комитеттердің лауазымды тұлғаларының тәжірибесінде салықтық заңдылықтарды бұзушылығы өте көп кездеседі. Негізінен қосымша құнға салық бойынша тексерулерді жүргізген кезде келесідей бұзықтар кездеседі:

айналым жарылқауының төмендеуі;
ҚҚС сомасын қажетті құжаттарынсыз есептеу;
Бос айналым кезіндегі салмақтың дұрыс анықталмауы;
Реализация кезінде ҚҚС-ты дұрыс есептемеу.

Сонымен қатар, бұзушылық ретінде салық төлеушілерде бастапқы құжаттардың жоқтығымен байланысты.

Осы аталған мәселелердің себебі кәсіпорын жетекшілерімен материялды жауапты тұлғалардың білімсіздігі, ҚР-сы салықтық заңдардың әлсіз білімі болып табылады.

Салықтық қызмет органдарының жұмысындағы аса ірі проблемалар салықтық комитеттегі белгіленген мекен-жай бойынша салық төлеушілердің жоқтығын құрайды.

Салықтық бақылау құралдары түріндегі салықтық тексерулер мен бөлмелі бақылау. Салықтық бақылауды жүзеге асыру процесіеде қалыптасқан салық төлеушілері мен салықтық қызмет органдарының қарым - қатынасындағы негізгі проблемалардың бірі салықтық тексерулерді жүргізу тәртібінің заңдылық деңгейінде жеткіліксіз регламентация болып табылады.

Бүгінгі таңда салықтық тексерулерді жүргізу жұмысын реттейтін нормативтік құжаттар болып “Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы” 24 сәуір 1995 жылғы заң, “Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы” №43 1 шілде1995 жылғы қаржы министрлігінің бас салық инспекциясының нұсқаулығы, “Заңды тұлғалармен бюджетке төленетін міндетті төлемдержәне салықтарды есептеу, құжаттылығын тексеру тәртібі туралы” 25 сәуір 1996 жылғы уақытша әдістемелік нұсқаулықтар және басқа да нормативтік құқықтық актілер табылады.

Бірақ, жоғарыда аталған нормативтік актілер толық шаралар бойынша салық төлеушілердің тексеру жұмысын жүргізу процесінде қалыптасатын қатынастарды қамтиды. Осыған байланысты, Салық кодексімен аталған актілерді жиынтықтау, жүйелендіру және қайта өңдеу туралы шешім қабылданған.

Кодекстің тағы да жаңа енгізулердің бірі болып салықтық тексерулердің топтамасын заңды деңгейде нығайту табылады. Өз кезегінде, құжаттамалық тексерулер келесі түрлерге бөлінеді: комплексті, тематикалық және қарама - қайшылық тексерулер.

Комплексті тексерулер салықтық міндеттемелердің тексеріс жұмысын салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер түрлері бойынша жүргізу болып табылады.

Комплексті тексерулерге қарағанда, тематикалық тексеріс салықтар немесе бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің жеке түрлеріне қатысты жүргізіледі. Мысалы: ҚҚС

Қарама - қайшылық тексерулер кезінде, салықтық тексерулерді жүргізсе салық есебі туралы толық ақпаратты алу қажеттілігі туындайды.

Рейдтік тексерулер жеке салық төлеушілер қатынасына олармен заң талаптарын сақтау мәселелері бойынша салықтық органдармен жүргізіледі, әсіресе салықтық органдарда тіркеу есебіне салық төлеушілердің қаулысы; бақылау кассалық машиналардың дұрыс қолданылуы; лицензиялардың балуы; акцизді өнімді реализациялау, сақтау, өндіру ережелерін сақтау; хронометражды зерттеулерді жүргізу.

Құжаттық тексерулермен салыстырғанда рейдтік тексерулер бірнеше шаруашылық субъектілердің қатысында жүргізіледі.

“Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы” заңы секілді салықтық кодекс салықтық тексерулердің периодын орнатады.

Комплексті салықтық тексерулер жылына бір рет жүргізіледі, ал тематикалық - жарты жылда бір рет жүргізіледі. Бұл кодекс 30 жұмыс күшінен артпайтын салықтық тексерулер жұмысын жүрізу мерзімін орнатады.

Салықтық тексерулер жұмысын Кодекспен орнатылған барлық қажетті реквизиттерін қамтитын жазбаша тапсырма негізінде салықтық қызмет органдары жүзеге асырады.

Жазбаша тапсырмаға қол қоюы, салық органының мөрі басылып, арнайы журналда тіркелуі қажет.

Сонымен қатар, салықтық тексерулерді жүргізген кезде салық органының лауазымды тұлғалары салық төлеушіге қызмет куәлігін ұсынуы қажет. Салықтық тексеріс аяқталуы кезінде салықтық органдардың лауазымды тұлғалары қажетті мәліметтерді ескере отырып, салықтық тексеру актісін жасайды. Салықтық тексерудің аяқталу күні болып салық төлеушінің салықтық тексеріс актісін алған күні саналады.

Салықтық тексеру актісіне салықтық тексеру жүргізген салықтық органның лауазымды тұлғалары қол қояды және арнайы журналға тіркеледі. Бұл актінің бір данасы салық төлеушіге беріледі [2] .

Салық кодексі салық тексеруін жүргізілу мерзімі ішінде тоқтата тұру туралы норманы қарастырды. Мерзім ішінде салық төлеушіге құжаттарды беру туралы салық органының талабын беру мен салық тексеруін жүргізу кезінде салық төлеуші сұратылған құжаттарды беруі арасындағы уақыт кезеңіне, сондай-ақ салық органының сұрауы бойынша мәліметтер мен құжаттар алуы сәтіне тоқтатыла тұруы мүмкін.

Егер салық органында тексеру жүргізу сәтінде салық тексеру барысында салық төлеуші бермеген басқа да құжаттар беру талап етілген жағдайда, онда тексеру жүргізу оларды берген сәтке тоқтатыла тұрады. Мысалы, тексеру 2002 жылғы 14 қаңтарда басталды. 2002 жылғы 21 қаңтарда тексерілетін тұлғаға үш күндік мерзімге, яғни 2002 жылғы 24 қаңтардан кешіктірмей құжаттарды тапсыру талап етілді. Демек, тексеру осы 3 жұмыс күні есебімен аяқталуы қажет, яғни нұсқамада белгіленген тексеру мерзімі 3 жұмыс күніне артады.

Сонымен бірге, Салық кодексінде салық тексеруін жүргізу мерзімі өткен жағдайда, тексеру мерзімін ұзарту туралы жоғары тұрған салық органының шешімі болмаған кезде, салық төлеуші тексеруді жүзеге асыратын салық органының лауазымды тұлғаларын аумағына немесе салық төлеушінің үй-жайына жібермеуге құқылы екендігі туралы норманың салық төлеушілерге үдемелілігі бар.

2. Рейдтік тексеру.

Бірінші болып заңнама деңгейінде рейдтік тексеру бекітілді. Рейдтік тексеруді салық қызметі органдары жекелеген салық төлеушілерге қатысты олардың Қазақстан Республикасы заңдарының жекелеген талаптарын, атап айтқанда:

салық төлеушілердің салық органдарында тіркеу есебінде қойылуы;
фискальдық жады бар бақылау-касса машиналарын қолданудың дұрыстығы;
лицензияның және өзге де рұқсат ету құжаттарының болуы;
акцизделетін өнімді өндіру, сақтау жіне сату ережесін сақтауы талаптарын орындауы мәселелері бойынша жүргізіледі.

Құжаттық тексеруден айырмашылығы, тексеру қандай да бір нақты салық төлеушіге қатысты жүргізіліп жатқанда, рейдтік тексеру бірден бірнеше салық төлеушілерге жүргізіледі (мысалы, бір көшеде орналасқан салық төлеушілерді тексеру немесе бірден бірнеше түнгі клубтарға тексеру жүргізу) .

Салық кодексінде белгіленген рейдтік тексерулер қолданылып жүрген заңнамаға сәйкес, қазіргі уақытта бүгінгі күні ешқандай оң нәтижелер бермей отырған салық заңнамаларын сақтауға қадағалауды ғана жүзеге асыратын икемді топтар жүзеге асыратынын атап айту қажет.

Салық кодексі бойынша, рейдтік тексеру салық тек серуіне жатқызылады және Қазақстан Республикасының салық заңнамасын бұзуды уақтылы жоюмен қамтамасыз ететін салық бақылауы нысандарының бірі болып табылады.

Рейдтік тексерулер тексерілетін аумақ участогі мен тексеру барысында анықтауға жататын мәселелер көрсетілетін нұсқама негізінде де жүргізіледі.

Рейдтік тексеру нәтижесі салық органдары үшін өте маңызды болып табылатын салық тексеруініің актісімен ресімделеді. Салық қызметі органының салық тексеруі нәтижесі бойынша, бұзушылықтар анықталған жағдайда, мұндай салық төлеушіге салық қызметі органының хабарламасы жіберіледі, сондай-ақ басқа да шаралар, соның ішінде әкімшілік жауапкершілікке тартуға шаралар қолданылады.

3. Хронометраждық зерттеулер.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.