Киімдер дүкенінің автоматтандырылуының теориялық негіздері

Жоспар
Кіріспе ... ... .4.5
І.тарау.Киімдер дүкенінің автоматтандырылуының теориялық негіздері...6.15
1.1 Мәліметтер қорының жалпы түсінігі және МҚБД.
1.2 Программаға арналған негізгі шарттар мен оны орындау жолдары
ІІ.тарау. “Киімдер дүкені” бағдарламасының баяндалуы ... ... ... ... ... ..16.25
2.1 Мәліметтер қорымен жұмыс жасайтын жобалар
2.2 Delphi программалау тілі.
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26
Пайдаланған әдебиеттер тізімі ... ... 27
Қосымша ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 28.37

КІРІСПЕ
Тақырыптың өзектілігі:Ғылыми прогресс - білімнің жоғарылауымен және ақпарат көлемінің көп болуымен сипатталады. Мұндай кең көлемдегі ақпараттарды басқару көп қиындық әкелері сөзсіз. ХХІ ғасыр жаңа технологияның пайда болуы, оның жедел өсуі мұндай мәселелерді шешуге жол ашты. Оны шешудің ең тиімді жолы - автоматтандыру. Қазіргі кезде біздің елімізде, шет елдерде де ақпараттарды автоматтандыруды кеңінен қолданады, оларды пайдаланылу салалары өте көп. Мұндай күрделі ақпарттарды автоматтандыру жүйелерді реттеу функциясын және алдына қойылған тапсырманы шешу әдісін талдау қызметін атқарады.
Айтылмыш курстық жұмыстың басты тақырыбы киімдер сататын дүкен. Осы курстық жұмыстың өзектілігі қазіргі уақытта барлық қалаларда, кенттерде, ауылдарда киім дүкендері бар, өйткені киім адамға қажет нәрселердің бірі болып келеді. Дүкеннің қызметкерлерінің жұмысын, тауардың жеткізілуімен сатылуының есебін жүргізуін жеңілдету үшін автоматтандырылған жүйе құрылады. Автоматтандыру, технологиялық қолдану әдісі, экономика –математикалық әдіс және басқару жүйесі. Беру және қолдану энергиясын, материалдар немесе көп көлемдегі өңделген ақпараттар.
Автоматикалық басқару ХIХ ғасырдың соңында кең қолданыла бастады. Негізгі қолдану әдісі есептеу техникасы және ақпараттық жүйе барысында жүзеге асады. Автоматтандырудың өзі екі бөлімнен тұрады: ақпараттық және есептеу.
Подсистема техникалық есептеуі комплекстік компьютерлік әдісін ұсынады. Оған бағдарламалық есептеу және локальдық желіге арналған арнайы техника, дүние жүзілік желілерге қосылу, регистрация бөлімі, жиналу және көрсету ақпараттары.
Подсистема ақпараттық жүйесіне сырттай ақпараттармен қамтамасыз ету кіреді. Автоматтандырумен қамтамасыздану көптеген әдіспен яғни есептеу техникасымен, сол белгілі бір ақпаратты шығарып, өңдеу және сонымен қоса экранға шығару. Мұның жұмыс істеу қабілеті жоғары сапалы жүйемен жұмыс істейді. Бүгінгі кезде киім дүкендерінде де қолданылуда. Бұл программа арқылы біз уақытымызды үнемдеп, жылдам, тез арада тауарлардың түрлерін, түстерін, өлшемін, сапасын біліп сол программа бойынша таңдай аламыз. Ол бір ғана компьютермен бақыланады. Және де бұл өте қолайлы да, әрі тиімді. Осы тақырып бойынша әртүрлі автоматтандырылған жүйелер бар, соның бірі 1C: Тауарлардың есебі, жеткізушілер, бухгалтерлік есепті және де басқа да операцияларда қолдану өте ыңғайлы. Осы курстық жұмыста киімдер сататын дүкеннің автоматтандырылған ақпараттық жүйесі жобаланып, әзірленеді және оның мақсаты тауарлардың есебін жүргізіп, қызметкерлердің жұмысын жеңілдету.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

1. Уэйт М., Прата С., Мартин Д. Язык СИ. Москва: "Мир", 1998 .
2. Фаронов В.В. Москва, изд.” Нолидж ”: “ Работа в среде Delphi ”,2000.
3. Архангельский А.Я. “ Программирование на Delphi - 7 ”-Москва: Бином, 2004./324-328 беттер/.
4. Иванова Т.С, Ничушкина Т.Н, Пугачев Е.К. “ Объектно – ориентирование программирование ”- Москва: изд.МГТУ
Им.Н.Э.Баумана, 2003.
5. Фаронов В.В. “Delphi - 6” Учебный курс – СПБ. Питер,2002.
6. Гофман В.Э, Хоманенко А.Д. “ Delphi - 6 ”-СПБ:БХВ.2001. /95-103 беттер.
7. Емельянова Н.З., Партыка Т.А., Попов И. Основы построения автоматизированных информационных систем: учебное пособие для студ. СПО. - М: Форум; Инфра-М, 2005.- 416 беттер.
8. Карпова Т. Базы данных. Модели, разработка, реализация: учеб. пособие. - СПб: Питер, 2002.- 304 беттер.
9. Алгоритмические языки и программирование. Система программирования DELPHI: учеб. пособ. для вузов / разраб. Т.А.Лабзиной. - М: Совр. Гум. Ун-т, 2002.
10. Гайдамакин Н.А. Автоматизированные информационные системы, банки и базы данных. Вводный курс: учебное пособие. - М: Гелиос АРВ, 2002.- 368 беттер.
11. Основы автоматизированных информационных систем: Автоматизированные информационные системы (АИС): учеб. пособ. для вузов / разраб. В.Н.Кузубовым. - М: Совр. Гум. Ун-т, 2000.
12. Наум В.М. Маркетинг сбыта. http://www.marketing.spb.ru/read/m11/5.htm
13. Cайт: http://www.planinvestora.info/
14. Cайт: http://www.kelis.ru/businessplan.asp
15. Сайт: http://hiprog.com/

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 29 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
Кіріспе ... ... .4-5
І-тарау.Киімдер дүкенінің автоматтандырылуының теориялық негіздері...6-15
1.1 Мәліметтер қорының жалпы түсінігі және МҚБД.

1.2 Программаға арналған негізгі шарттар мен оны орындау жолдары
ІІ-тарау. “Киімдер дүкені” бағдарламасының баяндалуы ... ... ... ... ... ..16-25
2.1 Мәліметтер қорымен жұмыс жасайтын жобалар
2.2 Delphi программалау тілі.

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ..26
Пайдаланған әдебиеттер тізімі ... ... 27
Қосымша ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...28-37

КІРІСПЕ
Тақырыптың өзектілігі:Ғылыми прогресс - білімнің жоғарылауымен және
ақпарат көлемінің көп болуымен сипатталады. Мұндай кең көлемдегі
ақпараттарды басқару көп қиындық әкелері сөзсіз. ХХІ ғасыр жаңа
технологияның пайда болуы, оның жедел өсуі мұндай мәселелерді шешуге жол
ашты. Оны шешудің ең тиімді жолы - автоматтандыру. Қазіргі кезде біздің
елімізде, шет елдерде де ақпараттарды автоматтандыруды кеңінен қолданады,
оларды пайдаланылу салалары өте көп. Мұндай күрделі ақпарттарды
автоматтандыру жүйелерді реттеу функциясын және алдына қойылған тапсырманы
шешу әдісін талдау қызметін атқарады.
Айтылмыш курстық жұмыстың басты тақырыбы киімдер сататын дүкен. Осы
курстық жұмыстың өзектілігі қазіргі уақытта барлық қалаларда, кенттерде,
ауылдарда киім дүкендері бар, өйткені киім адамға қажет нәрселердің бірі
болып келеді. Дүкеннің қызметкерлерінің жұмысын, тауардың жеткізілуімен
сатылуының есебін жүргізуін жеңілдету үшін автоматтандырылған жүйе
құрылады. Автоматтандыру, технологиялық қолдану әдісі, экономика
–математикалық әдіс және басқару жүйесі. Беру және қолдану энергиясын,
материалдар немесе көп көлемдегі өңделген ақпараттар.
Автоматикалық басқару ХIХ ғасырдың соңында кең қолданыла бастады.
Негізгі қолдану әдісі есептеу техникасы және ақпараттық жүйе барысында
жүзеге асады. Автоматтандырудың өзі екі бөлімнен тұрады: ақпараттық және
есептеу.
Подсистема техникалық есептеуі комплекстік компьютерлік әдісін ұсынады.
Оған бағдарламалық есептеу және локальдық желіге арналған арнайы техника,
дүние жүзілік желілерге қосылу, регистрация бөлімі, жиналу және көрсету
ақпараттары.
Подсистема ақпараттық жүйесіне сырттай ақпараттармен қамтамасыз ету
кіреді. Автоматтандырумен қамтамасыздану көптеген әдіспен яғни есептеу
техникасымен, сол белгілі бір ақпаратты шығарып, өңдеу және сонымен қоса
экранға шығару. Мұның жұмыс істеу қабілеті жоғары сапалы жүйемен жұмыс
істейді. Бүгінгі кезде киім дүкендерінде де қолданылуда. Бұл программа
арқылы біз уақытымызды үнемдеп, жылдам, тез арада тауарлардың түрлерін,
түстерін, өлшемін, сапасын біліп сол программа бойынша таңдай аламыз. Ол
бір ғана компьютермен бақыланады. Және де бұл өте қолайлы да, әрі тиімді.
Осы тақырып бойынша әртүрлі автоматтандырылған жүйелер бар, соның бірі 1C:
Тауарлардың есебі, жеткізушілер, бухгалтерлік есепті және де басқа да
операцияларда қолдану өте ыңғайлы. Осы курстық жұмыста киімдер сататын
дүкеннің автоматтандырылған ақпараттық жүйесі жобаланып, әзірленеді және
оның мақсаты тауарлардың есебін жүргізіп, қызметкерлердің жұмысын
жеңілдету.
Курстық жұмыстың мақсаты: Ақпараттық жүйенің пайда болуының мақсаты
дүкеннің қызметінің автоматтандырылуы, тауардың сатылуы болып табылады,
дербес жағдайда автоматтандырылу жеткізушінің есебінің және олармен
жеткізілетін тауарлардың, клиенттің тапсырысының рәсімделуі, тауарлардың
қалдығының шұғыл бақылауындағы бас дүкеннің қоймасы, ақпараттың нығаюы
туралы жеткізілім және сату, қажетті есеп беруді құрастыру.
Ақпараттық жүйеде келесі міндетті қызметтер атқарылады:
1.Киімдер дүкенінің жұмысын қарастыру;
2.Киімдер дүкенінің мәліметтер қорының кестесін құру;
3.Киімдер дүкенінің мәліметтер қорының бағдарламасын аяқтау;
Зерттеу пәні: Айтылмыш курстық жұмыста ақпараттық жүйенің құрылысы
дүкеннің қызметін автоматтандыру үшін қолданылады. Кішігірім дүкендер мен
кәсіпорындардың қызметін болжайтын, әр түрлі тауарларды сатуға арналған
зерттеме. Дүкеннің жұмысының өзгешелігі жеткізілетін тауардың есебі және
тауардың сатылуының есебі, тауардың қоймадағы қалдығының есебі болып
табылады. Сол себептен есептің осындай түрі автоматтандыруды сұрайды.
Зерттелетін жүйенің өзгешеліктерінің есебі негізгі талап болып келеді.
І-тарау. Киімдер дүкенінің автоматтандырылуының теориялық
негіздері.
1.1 Мәліметтер қорының жалпы түсінігі және МҚБД.
Автоматтандыру–техникалық құрал-жабдықтарды, сондай-ақ энергияны,
материалды және ақпаратты алу, түрлендіру, жеткізу, пайдалану процестеріне
адамның тікелей не ішінара қатысуын босататын экономикалық материалдық
тәсілдермен басқару жүйесін пайдалану. Онда:
1)технологиялық, энергетикалық, көліктік, тұрмыстық-өндірістік
процестер;
2)Күрделі агрегаттарды, кемелерді, ғарыш кемелерін, өндірістік
құрылыстар мен кешендерді жобалау;
3)Цехты, мекемені, сондай-ақ әскери құрамалар мен бөлімшелерді
ұйымдастыру, жоспарлау және басқару;
4)Ғылыми-зерттеулер, медициналық және техникалық диагностикалау сапасын
жақсарту, статистика деректерін өңдеу және есепке алу, бағдарламалау,
инженерлік есептеулердің барлығы автоматтандырылады.
Жалпы мәліметтер қоры-адамды материалдар, ақпараттарды жеткізу, өңдеу,
сақтау, пайдалану процестерінен босату мүмкіндігіне ие.
Автоматтандырудын арқасында адамдар үлкен фирмалардағы тауарларды,
мекемелердегі құжаттарды, банкідегі есептеулерді, темір-жол жүйесін
басқаруды, студенттердің мәліметін, сессия қортындыларын және т.б.
жүйелерді басқара алады.
Автоматтандырудың мақсаты-еңбек өнімділігі мен өнім сапасын арттыру,
жоспарлау, басқару жұмыстарын тиімділендіру, денсаулыққа зиянды жұмыстардан
адамды босату.
Автоматтандыру – ғылыми-техникалық прогрестің басты бір бағыты.
Автоматтандырудың екінші бір пайдасы: уақытты үнемдейді және де
басқаруды жеңілдетеді. Үлкен кешенді орындарды қолмен басқарудан гөрі оны
автоматтандырған әлде қайда жеңіл.
Автоматтандыру дәрежесі – автоматтандыру құралдарын пайдаланып
орындалатын операциялар мөлшерінің осы процесс операцияларының толық
мөлшеріне қатынасымен анықталатын технологиялық процестің сипаттамасы.
Әр түрлі ұйымдардың табысты жұмыс жасауы үшін ақпаратты жүйенің
дамығанын талап етеді. Сонда сол деректермен автоматтандырылған жинауды,
өңдеуді және монипуляциялауды іске асырады.
Мәліметтер қоры - ақпаратты сақтауды және де мәліметтерге ыңғайлы, тез
кіруді қамтамасыз етеді. Мәліметтер қоры өзінен белгілі бір ережелерге сай
құралған деректер жиынтығын құрайды.
Мәліметтер қоры деп деректердің электрондық сақтаушысын айтады. Оларға
қатынас бір немесе бірнеше компьютерлер көмегімен іске асады. Мәліметтер
қорын басқару жүйесі деректер базасын құруға, толтыруға, жаңартқанға, жоюға
арналған программалық жабдық болып табылады.
Delphi жүйесі деректер базасын басқару жүйесі болып табылмайды, бірақ
толық МББЖ ( мәліметтер басқару жүйесі ) мүмкіндіктеріне ие. Ұсынылып
отырған Delphi құралы локальдік және тораптық деректер базасын құрып және
оның ішінде жұмыс істеуге және кез келген деректер базасымен жұмыс істей
алатын қолданба құруға мүмкіндік береді.
2. Программаға арналған негізгі шарттар және орындау жолдары.
Бұл курстық жұмыстың мақсаты- деректер базасын құру және онымен жұмыс
істеу. Олардың қарым-қатынасын құрып,оларға қойылған талаптарды жүзеге
асыру. Қатынастар құру барысында “Реляциялық алгебра”- операциясын
қолдандық. Қатынастарда келесі шарттар орындалуы тиіс:
1) Атрибуттарға есім берілуі керек және олардың құрылымы біртекті
болуы тиіс.
2) Жолдың реттілігі маңызды емес.
3) Атрибуттардың реттілігі маңызды емес.
4) Қайталанатын жолдары болмауы тиіс.
Сонымен қатар біз SQL-тілін қолдануымыз керек. Бір маңызды қасиет SQL-
тілі тек “Реляциялық алгебра” оперциясында ғана істейді. Осы жұмысты іске
асыру алдында, қатынас құру схемасын сызып ақиқатқа жақын жолын таңдадық.
Оның ең тиімді жолы екі кестені қолдану болып табылады.
Қазіргі уақытта кез келген ұйымды, бірлестікті және мемлекеттік
органдарды автоматтандыру ісі бірінші кезекке қойылып отыр. Ол шетелдерде
қызмет еткенмен, біздің елде енді-енді енгізіліп жатыр. Оның бір көрінісі
Президенттің өзі де мемлекеттік органдарды автоматтандыруды айтып отыр.
Соның ішіне 2008 жылға дейін электронды үкімет құру мәселесі де бар.
Дүкен жұмысын талдаудың автоматтандырылған жүйесі бізге сол дүкеннің
жүргізетін операцияларын, оның тауарларының аты, бағасы және т.б.
мәліметтерді білуге көмектеседі.
Курстық жобаны жазудағы басты мақсатым дүкенде сатылатын тауарлар жайлы
толық мәліметті анықтауға арналған ақпарат жүйесін тұрғызу.
Программаны орындау барысы.
Осы курстық жұмыста мен әр түрлі тауарлар жөнінде мәліметтер қорын
жасадым.
Мен өз курстық жұмысымды осы кестеден бастадым.

НаименованиеТип поля Размер поля Свойства поля
атрибута
Код Счетчик Длинное целое Ключевое
продукции
наименованиеТекстовый 50
цена Числовой Денежное
фото о
размер Текстовый 50

Таблица Поставки
Наименование Тип поля Размер поля Свойства
атрибута поля
Код поставки Счетчик Длинное целое Ключевое
Код продукции Числовой Длинное целое
Дата поставки Датавремя
Код поставщика Текстовой 50
Количество Числовой

Таблица Продажа
Наименование Тип поля Размер поля Свойства
атрибута поля
Код продажи Счетчик Длинное целое Ключевое
№ чека Числовой Длинное целое
Код клиента Числовой
Дата Датавремя
Код товара Числовой

Таблица Поставщики
Наименование Тип поля Размер поля Свойства
атрибута поля
Код поставщика Счетчик Длинное целое Ключевое
Фамилия Текстовый 50
Адрес Текстовый 50
Телефон Текстовый 50

1.Database Desktop – ты ашып, File – New командасын таңдаған кезде
мынадай менюді көреміз:

QBE Query Визуалды сұраныстарды құру және оларды файлға
жазу.
SQL File SQL-де сұраныстар жасау және оларды файлға
жазу.
Table Жаңа кесте құру.

Table алғаннан кейін бізге мынадай сұхбат терезесі ашылады. Сырғымалы
тізімнен МҚБЖ таңдап алуға болады, содан кейін Paradox7-ні таңдап алдым.

Сурет-1- кестені құру

Жоғарыдағы берілген сурет-1-де программаны іске қосудың жалпы кестесі
көрсетілген. Яғни ең алдымен Delfi-6 Borland – Tools – Database Desktop-
File – New – Table арқылы жаңа кесте құрамыз. Содан кейін келесі кестені
толтырамыз. Ол үшін берілген есептің шарты бойынша керекті мәліметті
толтырамыз.

Сурет-2 өрісті толтыру
Құрылып жатқан кестенің әрбір өрісіне бір жазба сәйкес келеді. Field
Name бағанына өріс атын, Type – символ, өрісте сақталынатын мәліметтердің
типін анықтайды. Size бағанына – сан қойылады, өрістің ұзындығын анықтайды,
Key – “*”символы, егер бұл өріс бойынша біріншілікті кілт қою керек болса.
Әр өріске ең алдымен ат (Field Name) беріледі. Өріс идентификаторы. Ол
255 символдан тұрады. Осыдан кейін біз типін анықтаймыз.
Validity Checks - бұл қасиет кестенің мәндерінің дұрыстығын тексереді.
Бұл бөлімнің оң жақ терезесі 1.2 – кестеде көрсетілген және өрістік типіне
қарай өзгеріп отыруы мүмкін:

1.2-кесте
Required Field Бұл идентикаторда әрбір жазбада керекті жолдар белгілену
керек.
Minimum мәннің минимумы. Бұл қасиетті сандық өріске берген
тиімді.
Maximum Мәннің максимумы. Бұл қасиетті сандық өріске берген
тиімді.
Default Бұл қасиетті сандық және логикалық өрістерге, ал кейбір
жағдайда символдыққа қолдану тиімді.
Picture Енгізілетін мәннің түрін көрсетуге болады. Мысалы,
телефон номерінің шаблоны ( ##-##-## ).
Assist Бұл батырма Picture түрін құруға көмектесетін диалогтық
терезені шақырады.

Кесте қасиетін беру
“+”-Autoincerement, 1 мөлшерге өсіп отыратын ұзын бүтін сан. Тек оқуға
арналған. Өшірілген кезде қалған өрістердің мәні өзгермейді.
“A”-Alpa, жолдық өріс.
“S”-Short, қысқа сандар тізбегі.
“D”-Date, Мезгілді көрсетеді.
“L”-Logical, логикалық өріс.
“I”-Long integer, ұзын сандар тізбегі.
Енді төмендегі терезеге назар аударсақ, одан біз кестедегі өріске
берілген қасиеттерді көре аламыз:

Сурет-3 тауарлар кестесі

Сурет-4 жеткізулер кестесі

Сурет-5 сатылым кестесі

Сурет-6 жеткізушілер кестесі

Table Lookup- көру терезесі
Table Lookup – бұл бөлім берілген кестенің өрісін басқа көрсетіліп
отырған кестенің өрісімен байланысын көрсетеді. Бұл терезеде драйверлер мен
пвседонимдерді қолдана аламыз. Table Lookup таңдап алғанда терезеде
Define-анықтау кнопкасы ғана көрініп тұрады.
Secondary Index – бұл бөлім ары қарай жұмыс барысында керекті екінші
индекс құруға мүмкіндік береді.
Жаңа индекс құру үшін Define- анықтау батырмасын басу керек. Бұл
батырманы басқанда көру диалогтық терезесі ашылады. Оның сол жақ
терезесінде Fields қатынау өрістерінің тізімі көрсетілген, ал оң жақ
терезесінде Indexed fields екінші индекс болатын өрістер көрсетіледі.
Referential Integrity – бұл бөлім әртүрлі кестелердің арасында бүтін
сілтеме байланыстарды қамтамасыз ету үшін қолданылады. Егер екі кестенің
арасында сілтеме байланыс көрсетілсе, оның біреуі – бас, ал екіншісі –
қосымша кестелер, онда қосымша кестеде бас кестеден алатын мәннің өрісі
көрсетіледі. Сонымен қатар, бас кестедегі кілттік өрістің өзгерістеріне
қосымша кестенің өзгеруін қамтамасыз ететін операция көрсетуге болады.
Бұндай бүтін сілтеме деңгейі барлық кестелерге тән емес, бірақ Paradox 7 –
де барлығы қарастырылған.
BDE Administrator – да мәліметтер қоры драйверлерін және жалған аттарын
құру және көру.
Delphi қолданбасы деректер базасына қатынауды BDE арқылы жүзеге асырады.
BDE өзінен деректерге қатынайтын динамикалық кітапханалар және драйвер
жиынтығын құрайды. BDE деректер базасымен жұмыс істейтін барлық
компьютерлерге орнатылуы тиіс. Деректер базасына BDE арқылы жіберілген
сұраныс, қолданушы сұратқан деректерді алады.
BDE Administrator программасы түрлі типтегі BDE мәліметтер қорының жаңа
драйверлерін көруге, құруға, түзетуге мүмкіндік береді.
Деректер базасымен жұмыс, ережеге сай, бір қолданушылық режимде жұмыс
істейді. Standart драйверлері үшін, әдетте Paradox деректер базасы,
мінездемелер псевдонимі жиынтығы минималды болады: Type – драйвер аты және
Path – деректер базасына жол.
Бұл программа терезесі екі беттен тұрады:
Databases-мәліметтер қоры және Configuration- конфигурация. Сол жақ
панельде мәліметтер қорының жалған аттарының бұтақшасын көре аламыз. Кез
келген бір жалған атты ерекшелеп, оң жақ панельде Definition драйвері
сипаттамаларын көре аламыз. Paradox мәліметтер қоры үшін Standard драйвері
қолданылады және минималь сипаттамалары: Type-драйвер аты, Path- мәліметтер
қорына жол. Path параметрлерін ерекшелеп көп нүктелі кнопканы көреміз. Ол
кнопканы басқанда жаңа каталогын таңдауға мүмкіндік беріледі.

ІІ-тарау.“Киімдер дүкені” бағдарламасының баяндалуы.
2.1 Мәліметтер қорымен жұмыс жасайтын жобалар құру
Мәліметтер қорымен жұмыс жасайтын қарапайым жоба жасап көрейік:
Бұл кестедегі жобадағы компаненттер мен МБ-дағы мәліметтер базасындағы
кестелердің байланысы және де сол компанентерге қолданылатын қасиеттер
көрсетілген.
Осы жобаларды жасай отырып, “ Объект инспекторы ” көмегімен
компаненттерге қасиет бере аламыз:

Компонент Қасиеттері Мәні
Table1 Database Name Тауарлар
Table Name 1tab
Active True
DataSourse1 Dataset Table1
DBGrid1 DataSourse DataSourse1

Жаңа жоба ашып формаға BDE кітапханасынан Table компанентін
орналастырамыз. Сонымен қатар Data Access бетіне мәліметтер көзі болатын
DataSourse компанентін орналастырайық. Бұл компаненттер жобаны орындау
барысында көрінбей тұрады, сондықтан форманың кез келген жеріне
орналастыруға болады. Кестедегі мәліметтерді көру үшін DBGrid компанентін
Data Control бетінен алып, формаға қою керек.
Біздің курстық жұмыс бойынша форма саны 5, яғни Form1, Form2, Form3,
Form4, Form5.
Алғашқы жобаның мәндерін орындау үшін бірнеше қосымшалар енгіземіз.
Объектілер инспекторы бетіне форманың On Create оқиғасына мынадай мән
береміз:
procedure TForm2.FormCreate(Sender: TObject);
begin
Table1.Active:=true;
end;
Тура осындай формасының OnDestory оқиғасына мынандай өңдеуші енгіземіз:
procedure TForm2.FormDestroy(Sender: TObject);
begin
Table1.Active:=false;
end;
Бұл өзгерістер программаны жүктегенде кете мен мәліметтер қоры
арасындағы байланыс орнап, программа тоқтаған кезде байланыс ажырап
отырады. Бұл егерде сіз желіде жұмыс жасап отырсаңыз, мәліметтер қорының
жобалау кезінде бос болуын қамтамасыз етеді.
Барлық орналастырған формамызды бір –бірімен байлаыстырамыз. Ол қасиетер
бөлімінде орындалады. Form1 бұл жерде негізгі болса, қалған 4 формамыз
бағынышты.

Сурет-7 қасиеттер кестесі

Әр бір формаға өзімізге қажетті компаненттерді орналастырамыз.Соларға
жеке тоқталар болсақ, Form1-де MainMenu және Image компаненттері
орналасқан. Image компаненті сурет қоюға арналған.
Қалған барлық формаларға бірдей компаненттерді орналастырамыз.Олар:
Table, DataSourse, DBGrid.
Form2-де, жоғарыдағы суреттен байқасақ, тауарлар жайлы мәліметтер
берілген:

Сурет-8 негізгі кесте

Сурет-9 тауарлар кестесі

Ал үшінші формада, яғни Form3-те толық кесте бойынша жеткізу туралы
мәліметтері көрсетіледі:

Сурет-10 жеткізілім кестесі

Form4-да, яғни төртінші формада тауардың қашан және қандай нөмірмен
сатылғаны жөнінде мәліметтер енгізілген:

Сурет-11 сатылым кестесі

Үшінші формада, яғни Form5-те жеткізушілер жайлы мәліметтер берілген:

Сурет-12 жеткізушілер кестесі

Бұл құрылған барлық формалардағы мәліметтерді сұрыптауға болатындығын
айта кеткен жөн. Мәліметтерді сұрыптау арқылы табу өте қолайлы. Мысалы,
егер сізге тек қана бір ғана тауар туралы, не болмаса басқа да мәлімет
қажет болса онда оны шығару өте жеңіл.Сұрыптауды қасиеттер бөлімінен таба
аламыз:

Сурет-13 қасиеттер кестесі
Іздеген мәліметімізді қасиеттер бөліміндегі Filter деген жерге
жазамыздағы, содан кейін Filtered-ке TRUE, яғни ақиқат мәнін береміз.
Нәтижесінде сұрыпталған мәліметтер шығады. Мысал алар болсақ, керекті
тауарды тез тауып алу үшін керек.
Сонымен қатар, кесте толтырған кезде өзімізге, әсіресе көп қайталанатын,
мысалы, топтардың жиі қайталанатындығын біле тұра оны жеңілдету үшін
мынадай әрекеттер жасаймыз:
Жалпы мәліметтер базасының негізгі мақсаты – көптеген ақпараттарды
жинап, оларды архивтеп, дер кезінде қолданушыға тауып беру.Бұл курстық
жұмысты әрі қарай күрделендіре беруге болады.Ең алдымен оның мақсатын,
қалай жұмыс жасау керектігін түсініп алған жөн.
Осы курстық жұмысты жасау арқылы, мен көптеген ақпарат алдым.Жалпы
мәліметтер қоры, DELFI жөнінде көптеген мәліметтер алдым.Бұл маған көп
көмек берді.Енді мен еркін жұмыс істей алатындығыма сенемін.

Сурет-14негізгі кестенің коды

2.2 Delphi программалау жүйесі
Delphi 6 ортасын жүктегеннен кейін экранда интегралданған
программаланған ортасының терезесі пайда болады: негізгі терезе, проектілеу
ортасы код редакторы және объектілер инспекторы.
Экранның жоғарғы бөлігінде негізгі терезе орналасады. Онда құрал-
саймандар тақтасы (Standard. View. Debug және Custom) және компоненттер
палитрасы орналасады. Негізгі терезе Delphi 6 ортасы жабылмайынша ашық
тұрады. Негізгі терезені жабу арқылы Delphi 6 -ны жабамыз.
Тақырыбында қазіргі ашулы тұрған проектінің аты тұрады. Проекті орындалу
немесе проектілеу режимінде ашық тұруы мүмкін. Проект орындалу режимінде
ашық тұрса онда [Running] сөзі қосылып жазылады.
Мәзір жолағы программаны басқарудағы, тестілеуге және құруға керекті
командалардан тұрады.
Құрал-саймандар тақтасындағы түймелер мәзірдегі белгілі бір командаға
сәйкес келеді. Мысалы File менюіндегі Open командасын таңдасақ та немесе
Standard құрал-саймандар тақтасынан Open кнопкасын бассақ та бір нәтижеге
әкеледі.Құрал саймандар тақтасындағы пернелер көмекші түсіндірмелермен
(подсказка) жабдықталған.Егер тышқан курсорын перне қасына ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.