Қылмыстық істер бойынша адвокаттық қорғау

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 103 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . . . .: КІРІСПЕ . . . . . .

4: 4

КІРІСПЕ . . . . . .:

1 АЗАМАТТАРДЫҢ ҚҰҚЫҒЫН ҚОРҒАУ КЕПІЛДІГІ… . . .

1. 1 Қазақстандағы адвокатура институтының даму кезеңдері . . . …… . . .

1. 2 Азаматтардың қорғалуының конституциялық кепілдігі……… . . .

1. 3 Адвокатураның міндеттері және өкілеттіктері.

1. 4 Адам құқықтарын қорғаудың қазақстандық үлгісі . . .

КІРІСПЕ . . . . . .:

2 ҚЫЛМЫСТЫҚ ІСТЕР БОЙЫНША АДВОКАТТЫҚ ҚОРҒАУ… . . .

2. 1 Кәсіби қорғаудың теориялық іс-тәсілдерінің негіздері . . .

Қылмыстық сот ісін жүргізуде кәсіби қорғау тактикасы-ның мазмұны…… . . .

2. 3 Кәсіби қорғаудың мақсаты мен міндеттері . . .

КІРІСПЕ . . . . . .:

3 ҚЫЛМЫСТЫҚ ІС ЖҮРГІЗУДЕГІ ТҰЛҒАЛАРДЫ МЕМЛЕКЕТ-

ТІК ҚОРҒАУМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ . . .

4: 59

КІРІСПЕ . . . . . .: ҚОРЫТЫНДЫ.

4: 85

КІРІСПЕ . . . . . .: ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . . .

4: 87

КІРІСПЕ . . . . . .: А-қосымша- Қазақстандағы адвокаттар саны . . .

4: 89

КІРІСПЕ

Кез келген құқықтық мемлекеттік басты қағидаларының шынайылығын және оның еркін дамуын қамтамасыз ету. Қазақстан Республикасының конституциясының басты идеясы ретінде «Қазақстан Республикасының ең қымбат қазынасы - адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары» деп көрсетті [1] .

Елбасымы, Қазақстан халқына жолдауында тәуелсіздік алғаннан бастап, қазіргі уақытқа дейінгі кезеңге баға беріп, Қазақстанда адам құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз ету саласында маңызды қадамдар жасалғанын, елеулі нәтижелерге қол жетіп, адам құқықтары жөніндегі уәкіл институты құрылып, Қазақстан Республикасы адам құқықтары жөніндегі халықаралық конвенцияларға қосылғанын айтты. Сондықтан да азаматтық қоғамды дәйекті дамыта беруге, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз етуге бағытталады деп айтқан болатын [2, б. 12] . Ал, 2010 жылғы ақпан айындағы ҚР Президенті Н. Назарбаевтың халыққа жасаған жолдауына сәйкес, елімізде азаматтардың заңды түрде қорғалуы еуропалық дамыған елдердің үлгісіне сәйкес келуі керектігі айтылған .

Тақырыптың өзектілігі. Тұлғаны құқықтық қорғаудың басты бағыттарының бірі адам және азаматтың жеке өмірін құрметтеу оған қол сұғылмауды шынайы қамтамасыз ету, бұл осы мемлекетте кез - келген бассыздыққа жол бермейтін заң мен құқықтық үстем болуының, басты қазынасы ретінде адамның құқықтары мен бостандықтары танылатындығының, қорғалатындығының, сақталатындығының көрінісі. Жалпы қоғамның дамуымен тұлғаның мәртебесі де өзгеріске ұшырайтын анық. Осыған байланысты, заңгер - ғылымдарға құқықтық мемлекеттің қалыптасуына, демократиялық дамуына, қолданыстағы құқық жүйесінің жетілдірілуіне, елдегі заңдылықтың нығаюына ықпал ететін Қазақстандық конституционализмді, конституцияның өзекті теориялық мәселелерін жан - жақты талқылау мақсаты алға қойылады. Осыған орай адвокаттық институттың қоғамдағы рөлі күшейе түседі

Зерттелу деңгейі. Бүгінгі күні Қазақстанның құқықтық ғылымында адамның негізгі конституциялық құқықтарының бірі - адам құқықтары мен бостандықтарының заңды табиғатың, оның жүзеге асырылу механизмін, оны сақтаудың теориялық негізі және жеке адамның өміріне қол сұғылмау құқығы бұзылмауының тиісті кепілдіктерін қарастырумен байланысты кешенді зерттеу жұмысы жүргізілуде.

Қылмыстық процесс ғылымында қорғау тактикасы туралы еске алынғаны-мен, бірақ оның мәні мен мазмұны ашылмаған. Ал зерттеу болса, іс жүргізу нормасын іске асыру, оның тиімділігі тұрғысында ғана атқарылған. Алайда, қорғаудың қылмыстық іс жүргізу аспектісі кәсіби қорғау тактикасының теориялық негізінің құрамдас бөлігі болып табылады. Қорғаушының қыл-мыстық іс жүргізу қызметі проблемасын, процеске қатысушының құқықтық жағдайын, айыпталушының қорғауды қажет ету құқығын егжей-тегжейлі зерттегендер арасында К. Бегалиев, Ғ. Елемесов, Л. Берсүгірова, Б. Төлеу-бекова, С. Тыныбеков, Г. Саркисянц, М. Строгович сияқты ғалымдар бар.

Бұлар қылмыстық процеске қатысқан адамдардың, соның ішінде айып-талушылардың құқығын қамтамасыз ету, айыпкердің қорғану құқығына, қор-ғаушының қылмыстық процесс сатыларындағы қызметіне, адвокат-қорғаушы қызметінің ұйымдастыру-құқықтық нысандарына, кінәсіздік презумпция-сына назар аудара білді. А. Торянников болса, қорғаушының қалау-тілек және шағым әкелуге мәлімдемесі мәселелеріне зер салды. Авторлар зерттеу логи-касына орай кәсіби қорғау тактикасы проблемаларын ашуға бір табан жақын-дады. Я. Аврах қорғау қызметіндегі психологиялық құрылым элементтерін атап көрсетсе, И. Либус, А. Бойков сияқты ғалымдар қорғаушы қызметінің, соның ішінде кәсіби қорғаудың тиімділігі проблемасын талдап берді. Т. Варфоло-меева, А. Воробьев В. Титаренко болса, тактика ұғымын айқындау үшін сары-ла еңбек етті.

Зерттеудің объектісі мен пәні. Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйінін айтқанда: кәсіби қорғау тактикасы екі ғылымның - қылмыстық процесс пен криминалистиканың кешенді зерттеу объектісі болып табылады. Зерттеу объектісі - адамның негізгі құқықтарының рөлі мен орын анықтаудың теориялық мәселелері, оны сақтау және жүзеге асыру механизмі болып табылады. Зерттеу пәніне адамның құқықтары мен бостандықтарына тән ерекшеліктерді зерттеу, оның заңнамаларда қорғалуы, тәжірибеде жүзеге асырылу жағдайы және оны жетілдіру жөнінде ұсыныстар енгізу құрайды. Деректік базасы. Осы мақсатта адам құқығын халықаралық құжаттарда көрініс табуы, адам құқығын қорғаумен байланысты құқықтық нормалар: басылымдағы ғылыми зерттеулер; мақала, диссертация, қарастырылып отырған құқық бойынша өзге де әдебиеттер; адам құқықтары жөніндегі Европалық сот өзге де шет елдер жоғарғы соттарының шешімдері қарастырылды.

Зерттеудің мақсаты мен міндеттері. Кәсіби қорғау тактикасының мазмұнына қорғау тактикасы ұғымы, маңызы, қорғау жағдайы түрлері, туындайтын аралық сипаттағы міндет түрлері, қорғау болжамы мен оның құрылымы және тексеру ерекшеліктері мәселелері енуі тиіс. Қорғау тактикасының мақсаты мен міндеттері жүйесіне талдау жүргізіп, қорғау жағдайының тактикалық міндеттеріне байланысты екенін сыныптау, қорғауды жобалау негізін жасау, қорғау болжамы ерекшелігін зерттеу қажет. Осыған орай криминалистік тактика бөлімінің мына құрылымы ұсынылады :

криминалистік тактика жүйесіндегі кәсіби қорғау тактикасы ; қорғаудың мақсаты мен міндеттері, олардың қорғау тактикасы үшін маңызы ;

қорғау жағдайы: ұғым, маңыз, мазмұн мен түрлері ; қорғау болжамы: ұғым, маңыз, мазмұн мен түрлері ; қорғауды жоспарлау ; қорғау тарабының гуманитарлық, жаратылыс және техникалық ғылым-дар жетістіктерін пайдалануы ; адвокат-қорғаушының шешім қабылдауындағы логикалық-ақпараттық құрылым ;

- процеске қатысушылармен психологиялық және іскерлік байланыс орнату тактикасы ;

- тергеу және сот істеріне қатысу тактикасы ;

-адвокат-қорғаушының дәлелдемелер жинау және басқа да өкілеттіктерді пайдалану жөніндегі іс-қимыл тактикасы.

Ғылыми жаңалығы. Конституциядағы адам құқықтары мен бостандықтары құқығының мазмұның, адамның негізгі құқықтары мен бостандықтары жүйесіне алатын орны мен атқаратын ролін, жүзеге асырылуының құқықтық механизмін зерттеу. Осы құқыққа қатысты конституциялық нормалар мен өзге де ағымдағы заңнамалардың нормаларына кешенді сипаттама беру және соның негізінде ұлттық заңнаманы жетілдіру жөнінде ұсыныстар енгізілді .

Зерттеудің теориялық және тәжірибелік маңызы. Зерттеу нәтижелерінің жоғары теориялық құндылығы және практикалық маңыздылығы бар. Зерттеу жұмысының теориялық маңыздылығы адвокаттық қорғаудың әдіс-тәсілдерін жетілдірудің ғылыми негізін жасаған болса, тәжірбиелік маңызы азаматтардың құқығын қорғауда үлкен жетістіктердің кепілі болады.

Тақырыпты зерттеу әдістемесі. Зерттеу жұмысы қоғамтану, әсіресе құқықтану ғылымдары қолданылатын тарихи-салыстыру, талдау, анализ бен синтез, таптың сипаты, т. б. әдістер пайдаланылды.

Дипломдық жұмыстың құрлымы мен мазмұны. Дипломдық жұмыс кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан, сілтемелер мен пайдаланған әдебиеттер тізімінен тұрады. Негізгі бөлімінде қылмыстық істер бойынша адвокаттық қорғаудың әдіс-тәсілдері қарастырылса, екінші бөлімде азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қорғаудағы құқықтық проблемаларын қарастырады.

1 АЗАМАТТАРДЫҢ ҚҰҚЫҒЫН ҚОРҒАУ КЕПІЛДІГІ

1. 1 Қазақстандағы адвокатура институтының даму кезеңдері

Адвокат термині ең алғаш рет Ежелгі Рим мемлекетінде пайда болған. Адвокат «латынның - advoco» шақырамын, көңіл аударамын деген сөзін білді-реді. Ең басты мағынас құқықтық көмек көрсету, заңды қорғауды қамтамсыз ету, адам құқығын қорғауды білдіреді. Тарихта ең алғашқы адвокат ретінде заңгер, шешен қоғам қайраткері Цицеронды жатқызады [4, б. 18] .

Қазіргі замандағы Қазақстандағы адвокатура институтының қызметіне тереңірек баға беру үшін және қоғамдық-құқықтық институттың алдында тұрған маңызды міндеттерді орындау үшін қалыптасуымен мен даму тарихына тоқталуымыз керек. Бұл өз кезегінде құқықтық және демократиялық мемлекет орнықтыруда адвокаттық институттың орны мен рөліне жан-жақты түсінік беруіне ықыпал етеді.

Қазақстандағы адвокатураның қалыптасуымен дамуы бірнеше қиын кезеңдерді қамти отырып жүргізілді. Қиын деудің басты себебі оның әрбір қызметін жетілдіруде орасан зор істер атқарылған болатын.

1917 жылға дейінгі кезеңдегі кәсіпқой адвокатураның пайда болуы Ресей империясының заңдарының дамуымен (Қазақстан құрамында болғандықтан ) тығыз байланысты болды. Атап айтқанда 1864 жылғы сот реформасының жүзеге асырылуы [5, б. 35] .

Ол кезеңдегі заң терминологиясында «адвокат » ұғымы алғаш рет 1864 жылы пайда болса да, кеңестік кезеңнің 1939 жылға дейін қолданыстағы заңдарда кеңінен пайдаланбаған болатын. Ал, адвокатураның ұйымдас-тырушылық -құқықтық формасына байланысты адвокатура қызметіне тоқталар болсақ, яғни адвокаттар алқасы осы күнге дейін өзінің қоғамдық-құқықтық мәртебесіне ие бола алмай отыр. Демократиясы дамыған елдерде ол арнайы заңдар бекітіліп, құқықтық жағдайы нормативтік актілермен бекітілген (АҚШ, Германия, Франция және т. б. ) .

1864 жылғы сот жарғысымен (Сот мекемелерін бекіту жарғысы, Қылмыстық сот өндірісі жарғысы, Азаматтық сот өндірісі жарғысы, Әлемдік соттар қолданатын жазалар жарғысы ) әділеттілікті жүзеге асырудың тиімді жүйесі жасалған болатын [6, б. 199] .

Адвокаттар екі категорияға бөлінді :

Біріншісі, кәсіпқой анттын берген адвокаттардан тұратын корпорация ;

Екіншісі жеке өзі жүзеге асыратын тәжірибелік адвокаттар қызметі .

Патша өкіметінің қазақ даласындағы сот ісін қайта құрудағы кемшіліктерін сынаған Шоқан Уәлиханов сол кез үшін билер сотын артық көреді. Ежелгі халықтық билер сотының тарихына егжей-тегжейлі тоқталған ол сот кұрылымы мен сот ісін жургізуде билер соты мен патша өкіметі енгізген мировой (бітістіру) соттың айырмашылықтарын атап көрсетеді. Осындай айырмашылықтарды саралаған Шоқан мировой (бітістіру) сотта көпшілік жағдайда немқұрайлылық (формальдық) пен төрешілдік (бюрократтық) белгілерінің басым екендігіне назар аударады. Шоқанның пікірінше "билер сотының басты артықшылығы немқұрайлылық пен әртүрлі ресми кертартпалықтың жоқтығы", яғни, "бидің мәні беделге негізделген және бұл атақ сот практикасына деген патент тәрізді" [7, б. 210] .

Қазақ даласында сот реформасын жасау үшін халық пікірін білу мақсатында құрылған комитеттің (төрағасы Сібір облыстық басқармасының кеңесшісі И. Е. Яценко) жобасын сынаған Шоқан билер сотының бұл жобадан едәуір әділ екендігіне баса назар аударады. Билер сотының қазақ даласындағы артықшылығы туралы Шоқан былай деп жазды: "Біздің ойымызша, егер өсіп-өнудің жоғары сатысы мен төменгі сатысындағы үйлесімділікті, ұқсастықты ескерсек, мировой соттан билер сотының ең болғанда қазақ, үшін кейбір айырмашылығы барына таңдануға болмайды. Дәріптеп жіберіпті деп айтудан жасқанғанымыз болмаса, артықшылығы басым дер едім".

Европаның сол кездегі алдыңғы қатарлы елдеріндегі мировой сот мекемелеріндегі кемшіліктерді мысалға келтірген Шоқан ағылшын заңгері В. Блекстон, неміс ғалымы Гнейст және француз заң зерттеушісі Ш. Конттың осы тақырыптағы ойларын дәлелге тартады. Шоқанның сот реформасындағы шағымданушының кез-келген биге жүгінуге еріктілігі туралы пікірі нағыз демократиялық көзқарасты білдіреді. Қазақтың би сотында бұрыннан қалыптасқан судьяны таңдау еріктілігі туралы идеяны жан-тәнімен қорғаған ол, "қазақтар соттың төрелікке (Renommer) ие болған бидің кез-келгеніне жүгінуге ерікті, бұл жағынан қарағанда бізде сырқат адамның медицинаның беделдісіне қаралуға, ал айыпкердің белгілі адвокатқа сүйенгісі келетіні сияқты" - деп жазды.

Билер соты қай жағынан алып қарағанда да Ресей өкіметі дайындаған сот реформасынан әлдеқайда әділдірек, "Дамудың жоғары сатысының төменгі сатысымен үйлесімділігін ескергенде, шығарылған заңдарға, мысалы мұсылман, қытай және орыстың правдасына қарағанда, қазақтың әдеттегі құқығының адамгершілік жағы басымдау". Халық рухына, әдет-ғұрпына және тұрмысы мен мінезіне жақын келетін заңдар ғана халық үшін тиімді болмақ. Халық сырттан келген заңға бірден көндіге қоймайды. Халық үшін ең қолайлысы "өзіне етене таныс, сонымен тәрбиеленіп өсіп-өнген заң ғана болмақ".

Қазан төңкерісіне дейінгі Қазақстанда құқықтық ой-пікірді дамытуға Абайдың қосқан үлесі зор. Азғырушылар мен көмектесушілердің қылмыстық жауапқа тартылуының негізін нақтылы айқындап, тиісті жаза қолдану мен қылмыскердің атақ, дәрежесіне, лауазымына қарамастан жеңіл жазамен шектелмеуді жан-тәнімен жақтауы - соның айқын дәлелі.

Айтылмыш ереженің 40-бабында осы мәселе өзінің шешімін мынадай мағынада тапқан: "Ұрлықты ұйымдасыруға түрткі болғандар басқалармен бірдей жазаға тартылады. Дүре таяғы көбінесе ұрлықтан үлес алған немесе алуға тиісті ауқатты адамдарға да соғылады. ". Байқап қарасақ, Абайдың ойынша жеке адам заң алдында тең құқылы болып, қоғамға зиянды әрекеттер істегенде де сол мазмұнмен талап қойылуы француз революциясының 1789 жылы қабылдаған әйгілі адам және азаматтық құқығының декларациясы бекіткен мынадай бабымен біршама сабақтас сияқты болып көрінеді. Айталық, онда: "Заң барлығына қамқорлық жасаған жағдайда, сонымен қатар жазалағанда да бірдей болуы тиіс" деп көрсетілген [8, б. 94] .

Бірақ, Абай барлығына да бірдей тең жауапкершілікті қолдай отырып, ауқаттыларға тән жазасын көбірек қолдануды жақтайды. Мұндай көзқарас қалай айтсақ та ортағасырлық, дөрекі, жұдырық құқын жандандырумен тепе-тең және әлеуметтік прогресске барар жолдан бір адым артқа шегінгендік болып табылатыны сөзсіз. Дегенмен де, қазақ қоғамының сол замандағы тарихи-әлеуметтік жағдайында тән жазасын ауқаттылар өкілдеріне қолдану практиканың міндеттерімем тікелей байланысты деп тұжырым жасауға болады. Себебі патша өкіметінің жергілікті әкімшілігі істеген қылмыстық қимыл-әрекеті үшін кінәлі болған жағдайда да сот шығарған үкімдерді орындаудан амалын тауып бас тартып отырған. Абай осы мәселені жақсы түсінген, ауқаттылардың істеген қылмысына қарай тән жазасын қолдану туралы шығарылған үкімнің тиімді жағы - дәл сот процесі болған жерде оған дүре соғу, яғни үкімді көпшілік алдында орындау. Абайдың ойынша, тән жазасын шынжыр балақ, шұбар төстердің өкілдеріне қолдану - әділ соттың бәріне бірдей екенін халық алдында дәлелдей түсу болса керекті.

Кеңестік кезеңде адвокаттық қызмет мүлдем өзгеріске ұшырады. Кеңестік бірнеше заңдар қабылданды. Әсіресе Конституцияның қабылданумен адвокаттық қызметке де өзгерістер енгізіліп отырды.

Тәуелсіздік алғаннан кейін, Қазақстанда өзіндік қорғау институты - адвокатура жүйесі мүлдем басқаша жолға түскен болатын.

Қазақстан Республикасының құқық қорғау органдары мемлекеттік, ұжымдық және жеке меншік құқық түрлеріне қол сұғылмауына, азаматтардың ар-ожданының қорғалуын қамтамасыз етілуіне, қылмыспен түбегейлі күресуге және кез-келген құқықбұзушылықтың алдын алуға барлық күштерін салуға міндетті.

Заң ғылымындағы ең маңызды мәселелердің бірі мемлекеттің құқық қорғау органдарын қылмысқа қарсы күресте әдіс- тәсілдермен және қолданбалы құралдармен қаруландыру болып табылады. Бұл мәселенің шешімі көп жағдайда қылмыстық іс жүргізу ғылымының даму деңгейімен тығыз байланысты болып келеді. Қылмыспен қарсы күресте қылмыстық іс жүргізу заңнамасын күшейтуде бұған дейінгі қылмыстық сот өндірісіндегі демократияландыру мен ізгілік қағидалары қатаң сақталып, сотпен прокурорлық және тергеу тәжірбиесіндегі даму тенденциясы бұзылмауы тиіс.

Жоғарғыдағы аталғандардың орындалуы үшін қылмыстық іс жүргізу құқығы нормасын құрайтын адвокатура институын жетілдіре түсуіміз өте қажет. Бұл өз кезегіде мемлекетіміздің басты қазынасы адам және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қорғауды елімізде қамтамасыз етудің бірден-бір механизмі болары сөзсіз.

1. 2 Азаматтардың қорғалуының конституциялық кепілдігі

Адам мен азаматтың құқығына кепілдік беретін Негізгі заңның конституциялық ережелерінің арасында маңызды конституциялық принцип ретінде қолданылатын білікті заң көмегін алу құқығы ерекше орын алады. Атап айтқанда, Қазақстан Республикасы Конституциясының 13-бабының 3-тармақ-тарында әрбір адамның білікті заң көмегін алуға құқықтары бар екендігі тікелей керсетілген. Ал заңда көзделген жағдайда мұндай көмек тегін көрсетіледі [9] .

Қазіргі уақытта Қазақстанда адам мен азаматтың құқықтарын қорғау жөніндегі міндеттерді атқаратын әртүрлі мемлекеттік және мемлекеттік емес органдар, мекемелер мен қоғамдық ұйымдардың бар екендігін атап өткен жөн. Мысалы, соттар, прокуратура, ішкі істер, әділет органдары жоғарыда аталған құқық қорғау міндеттерін бір-бірімен тығыз байланыс жасай отырып атқарады. Алайда, осы міндеттерді табысты жүзеге асыру адвокатура сияқты қоғамдық-құқықтық институтсыз мүмкін емес. Қазақстандық заңнамада адвокатура ешбір жерде қүқық қорғау органы ретінде көрсетілмесе де, ол іс жүзінде құқық қорғау қызметі міндетін атқарады. Әдетте, құқық қорғау қызметі ретінде біз азаматтар мен ұйымдардың құқығын қорғауды мақсат ететін және заңға сәйкес заңдық әсер ету шараларын қолдану жолымен арнайы мемлекеттік органдар жүргізетін және олар тәртіп мүлтіксіз сақталатын қызметті түсінеміз. Сөйтіп, азаматтардың білікті заң көмегін алу құқығын қамтамасыз етуге тиісті құқық қорғау жүйесінде адвокатураға маңызды орын беріледі. Адвокатураның негізгі ұйымдық-құқықтық нысаны адвокаттар алқасы - білікті заңгерлердің кәсіби ұйымы. Оның міндеті жеке және заңды тұлғаларға заң кемегін керсету, құқықтар мен заңды мүдделерді, заңдылықты сақтау мен нығайтуға, сондай-ақ заңдарда кезделген кейбір өзге, міндеттерді атқаруға жәрдемдесу болып табылады. Адвокаттар алқасы адвокатураның шынайы өзін-өзі басқаруын, адвокаттардың кәсіби шеберлігін, олардың құқықтық және әлеуметтік қорғалуын қамтамасыз етуге көмектеседі [10] .

Жеке адамның құқығын қандай да бір қол сұғушылықтан қорғау, заңдылық үшін күрес және сот төрелігіне көмектесу - адвокаттық қызметке үлкен саяси-әлеуметтік маңыз береді.

Адвокатураның өзіне жүктелген мақсаттар мен міндеттерді қаншалықты тиімді атқаратындығы белгілі бір дәрежеде әрбір азаматтың рана емес, сондай-ақ жалпы қоғамның құқықтық қорғалу дәрежесіне де байланысты.

Әрбір азамат заңға қайшы емес барлық әдістермен, соның ішінде адвокатқа - заңгерлік білімі және азаматтар мен ұйымдарды қорғау мен вкілдік ету бойынша қажетгі дағдылары бар кәсіби заңгерге өзінің жүгіну құқығын пайдалана отыра, сотта өз құқықтары мен бостандықтарын қорғауға құқылы.

Адам мен азаматтың құқығы мен еркіндігін түбегейлі жүзеге асыру, олар істі қисынды және жете біле отырыл қорғалған жағдайда ғана ықтимал. Мұндай қорғауды екінің бірі жүргізе алмайды. Бұл жағдайда заңдарды жақсы білумен қатар нормативтік құқықтық актілердің қолданылу практикасын білу, құқық қорғау органдарында іс жүргізу тәжрибесі талап етіледі. Басқаша айтқанда, тиімді көмекті керсету үшін білікті маман қажет. Азаматтар, әдетте, заңнаманыц негізгі қағидаларын біледі, ал субъектілік құқықтарды қорғау үшін терең білім мен заңдарды қолдану тәртібін білу талап етіледі. Бұл үшін адвокаттардың көмегіне жүгінуге тура келеді. Адвокат - ол өзінің заң білімі мен практикалық тәжірибесін заң көмегін көрсету кезінде пайдаланатын біліктілігі жоғары кәсіпқой.

Білікті заң көмегін алу құқығын конституциялық принцип деңгейіне көтеру аса маңызды мән-жайдан туындайды. Өйткені тұлғаны заң көмегін алу құқығынан айыру кемсітушілікке, айтарлықтай шектеуге, ал кейде азамат пен қоғамды орны толмас залалға алып келеді. Конституцияның Қазақстанның бүкіл аумағында міндетті күші мен тікелей пәрмені болғандықтан заң көмегін алу құқығын қосымша баянды ету міндетті емес қолданыстағы кодифицияланған актілерде бұл құқық көрсетілген) : кез келген мемлекеттік орган, лауазымды тұлғалар, адвокаттардың өздері және азаматтар осы конституциялық нормадан туындайтын міндеттер мен өкілеттіктер туралы біледі.

Қазіргі қоғамда адвокатура институтының тиімді жүмыс істеуі заңдылықты сақтауы мен жеке адамның құқығын қорғауға өз әсерін тигізеді. Сондықтан адвокат қызметі нақты азаматтың немесе ұйымның мүддесіне де, сондай-ақ мемлекет пен қоғамның құқықтық мүддесіне де сай келеді. Бұны соңғы уақытта көпшілік сезінді, соңдықтан адвокатураға қоғамдағы көзқарас баяу болса да өзгеріп келеді. Адвокат мамандығының беделі өсіп келеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.