Кәсіпорында өнімді жоспарлау мен өткізуді ұйымдастырудың маңыздылығы
Жоспар:
Кіріспе
Негізгі бөлім
II.1 Кәсіпорындарда өнімді жоспарлау
II.2 Кәсіпорындарда өнімді өткізуді ұйыдастыру
ІІ.3 Өнімді өткізу түрі. жарнама
II.4 Жарнаманың артықшылықтары мен кемшіліктері
Қорытынды
Кіріспе
Негізгі бөлім
II.1 Кәсіпорындарда өнімді жоспарлау
II.2 Кәсіпорындарда өнімді өткізуді ұйыдастыру
ІІ.3 Өнімді өткізу түрі. жарнама
II.4 Жарнаманың артықшылықтары мен кемшіліктері
Қорытынды
Кіріспе
Кәсіпорындарда өнімді жоспарлау мен өткізуді ұйымдастыру қазіргі таңда кең көлемде етек жайған. Қандада бір өнім шығармас бұрын оның өмірлік циклін жоспарлаған тиімді болып саналады. Ал егер өнімді жоспарламаса, онда ол кәсіпорынды банкроттық жағдайға әкелуі мүмкін. Оснымен қатар өнімді тек жоспарлап қана қоймай, оны өткізуді ұйымдастырудыңда орны ерекше. Себебі кәсіпорын өнімді қаншама мықты жоспармен жоспарласда, егер оның өткізуді ұйымдастыруы төмен болса, онда бұл жағдайда кәсіпорынды банкроттық жағ,дайға түсіреді. Қазіргі таңда өнімді өткізуді ұйымдастырудың бірден-бір әдісі- жарнама болып табылады.
Жарнама адамзатқа ерте замандардан белгілі. Жарнама (француз тілінде «reclame», латынша «reclame»- айқайлап айту)- тауарлар мен қызмет түрлерінің тұтынушылық қасиеті туралы әр түрлі іс-шаралар, бір нәрсені хабарлау. Жарнама қай кезде де адамдармен тиімді болатындай қарым-қатынасқа бағытталады. Жарнамалық шығармашылық- әлемдік мәдениеттегі өзінше бөлек объект. Жарнаманың көрнекті әрекеттерінің көп ғасырлы дәстүрлері бар.
Баспасөз пайда болуы Еуропа өміріне Иоганн Гутенберг ойлап тапқан баспа станогы (145жж) жарнамалық кәсіптің жаңа дәуірін бастады. Графиттерді жазбалық қағаздар кеңінен алмастырды. Жарнама арнайы кәсіпшілік ретінде таныла бастады. Гутенбергтің типографиялық станогының пайда болуымен жаңалықтың уақытылы таралуы мүмкін болды. Бірінші басылған жарнамалық хабарлама 1472 жылмен белгіленген. Мәтін лондонның бір шіркеуінің есігіне жабыстырылған, онда діни кітаптың сатылуы жөнінде айтылған.
Англияда басталып, еуропаны жаулап алған, индустриалды ревалюция Америкаға жетті. Жарнаманың жаңа түрлері өрекендей бастады: арнайы жарнама баспалары, жарнама агенттіктері, ірі жарнама компаниялары ашылды. Жарнама-мәдинетінің ажырамас бөлігі ретінде жанданып отырды.
ХІХ ғасыр туралы ерекше тоқталған жөн. Бұл, фотографиямен байланысты, жарнаманың жаңадан өрлеуі. Француз азаматтары Л.Ж.М.Дагер мен Ж.Н.Ньепс 1839 жылы өз балалары жарнама жұмыстарында қандай шу тудыратынын тіпті де сезген жоқ. Жарнамалық мәтінді, жарнаманы шынайы және сенімдірек ететін сурет толықтырды. Жарнама кәсіптік іске айналды. Мәтін дайындаумен айналысатын жарнама агенттіктері құрылды. Жарнама сөздерінің мәтінін дайындайтын және жобалайтын, бірінші жарнама агенттігі филадельфиялық жарнамалық агенттік «Айер и Сын», ол 1890 жылы құрылған.
Жарнама мәтініне жиі үш сыйқырлы сөз- «жаңа», «арзан», «чоңғы» сөздері енгізілді. Олар қазіргі кезде де жарнамалық тиімділіктің негізін құрайды. Адамдарды арзан, әрі жаңа тауарлар қызықтырады.
Газет жодарына баспа жарнамасы қала көшелеріне аяқ басты. Дөңгелек мұнараларда, алаңдарда, базарларда жарнама қағаздары жабыстырылды. Жарнама трамвайларда да пайда болды. Дүкендер жанында кішкентай балалар тауар жайлы жазылған күнтізбелер мен қағаздар таратты. Көптүсті боялған қағаздар қала түріне әсер ете бастады. Қарапайым афиша ХІХ ғасыр басында ерекше жарнама жанырына айналды. Бірақ жарнаманың бұл түрінің бәсекелесі- сауданың ежелгі және дәстүрлі серігі- маңдайшадағы жазулар болды.
Жарнама әлемінің тағы бір жаңалығы- көше витриналары. Электр тогы бар қалаларда кешке жақын витриналарда шамдар жанып тұрды. Көше витриналары тауарды көбірек мөлшерде көрсету үшін пайдаланылады. Неғұрлым тауар көп көрсетілсе, витрина соғұрлым бай саналды. Әр дүкенге қатаң сақталатын жарнама ережелері бекітілді.
Кәсіпорындарда өнімді жоспарлау мен өткізуді ұйымдастыру қазіргі таңда кең көлемде етек жайған. Қандада бір өнім шығармас бұрын оның өмірлік циклін жоспарлаған тиімді болып саналады. Ал егер өнімді жоспарламаса, онда ол кәсіпорынды банкроттық жағдайға әкелуі мүмкін. Оснымен қатар өнімді тек жоспарлап қана қоймай, оны өткізуді ұйымдастырудыңда орны ерекше. Себебі кәсіпорын өнімді қаншама мықты жоспармен жоспарласда, егер оның өткізуді ұйымдастыруы төмен болса, онда бұл жағдайда кәсіпорынды банкроттық жағ,дайға түсіреді. Қазіргі таңда өнімді өткізуді ұйымдастырудың бірден-бір әдісі- жарнама болып табылады.
Жарнама адамзатқа ерте замандардан белгілі. Жарнама (француз тілінде «reclame», латынша «reclame»- айқайлап айту)- тауарлар мен қызмет түрлерінің тұтынушылық қасиеті туралы әр түрлі іс-шаралар, бір нәрсені хабарлау. Жарнама қай кезде де адамдармен тиімді болатындай қарым-қатынасқа бағытталады. Жарнамалық шығармашылық- әлемдік мәдениеттегі өзінше бөлек объект. Жарнаманың көрнекті әрекеттерінің көп ғасырлы дәстүрлері бар.
Баспасөз пайда болуы Еуропа өміріне Иоганн Гутенберг ойлап тапқан баспа станогы (145жж) жарнамалық кәсіптің жаңа дәуірін бастады. Графиттерді жазбалық қағаздар кеңінен алмастырды. Жарнама арнайы кәсіпшілік ретінде таныла бастады. Гутенбергтің типографиялық станогының пайда болуымен жаңалықтың уақытылы таралуы мүмкін болды. Бірінші басылған жарнамалық хабарлама 1472 жылмен белгіленген. Мәтін лондонның бір шіркеуінің есігіне жабыстырылған, онда діни кітаптың сатылуы жөнінде айтылған.
Англияда басталып, еуропаны жаулап алған, индустриалды ревалюция Америкаға жетті. Жарнаманың жаңа түрлері өрекендей бастады: арнайы жарнама баспалары, жарнама агенттіктері, ірі жарнама компаниялары ашылды. Жарнама-мәдинетінің ажырамас бөлігі ретінде жанданып отырды.
ХІХ ғасыр туралы ерекше тоқталған жөн. Бұл, фотографиямен байланысты, жарнаманың жаңадан өрлеуі. Француз азаматтары Л.Ж.М.Дагер мен Ж.Н.Ньепс 1839 жылы өз балалары жарнама жұмыстарында қандай шу тудыратынын тіпті де сезген жоқ. Жарнамалық мәтінді, жарнаманы шынайы және сенімдірек ететін сурет толықтырды. Жарнама кәсіптік іске айналды. Мәтін дайындаумен айналысатын жарнама агенттіктері құрылды. Жарнама сөздерінің мәтінін дайындайтын және жобалайтын, бірінші жарнама агенттігі филадельфиялық жарнамалық агенттік «Айер и Сын», ол 1890 жылы құрылған.
Жарнама мәтініне жиі үш сыйқырлы сөз- «жаңа», «арзан», «чоңғы» сөздері енгізілді. Олар қазіргі кезде де жарнамалық тиімділіктің негізін құрайды. Адамдарды арзан, әрі жаңа тауарлар қызықтырады.
Газет жодарына баспа жарнамасы қала көшелеріне аяқ басты. Дөңгелек мұнараларда, алаңдарда, базарларда жарнама қағаздары жабыстырылды. Жарнама трамвайларда да пайда болды. Дүкендер жанында кішкентай балалар тауар жайлы жазылған күнтізбелер мен қағаздар таратты. Көптүсті боялған қағаздар қала түріне әсер ете бастады. Қарапайым афиша ХІХ ғасыр басында ерекше жарнама жанырына айналды. Бірақ жарнаманың бұл түрінің бәсекелесі- сауданың ежелгі және дәстүрлі серігі- маңдайшадағы жазулар болды.
Жарнама әлемінің тағы бір жаңалығы- көше витриналары. Электр тогы бар қалаларда кешке жақын витриналарда шамдар жанып тұрды. Көше витриналары тауарды көбірек мөлшерде көрсету үшін пайдаланылады. Неғұрлым тауар көп көрсетілсе, витрина соғұрлым бай саналды. Әр дүкенге қатаң сақталатын жарнама ережелері бекітілді.
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. Сейтхан Сатыбалдыұлы «Маркетинг Нарықтану» Алматы, 2002ж
2. С.Х.Тойкин «Маркетинг негіздері» Алматы, 2002ж
3. Интернет желісі
1. Сейтхан Сатыбалдыұлы «Маркетинг Нарықтану» Алматы, 2002ж
2. С.Х.Тойкин «Маркетинг негіздері» Алматы, 2002ж
3. Интернет желісі
Жоспар:
Кіріспе
Негізгі бөлім
II.1 Кәсіпорындарда өнімді жоспарлау
II.2 Кәсіпорындарда өнімді өткізуді ұйыдастыру
ІІ.3 Өнімді өткізу түрі- жарнама
II.4 Жарнаманың артықшылықтары мен кемшіліктері
Қорытынды
Кіріспе
Кәсіпорындарда өнімді жоспарлау мен өткізуді ұйымдастыру қазіргі
таңда кең көлемде етек жайған. Қандада бір өнім шығармас бұрын оның өмірлік
циклін жоспарлаған тиімді болып саналады. Ал егер өнімді жоспарламаса, онда
ол кәсіпорынды банкроттық жағдайға әкелуі мүмкін. Оснымен қатар өнімді тек
жоспарлап қана қоймай, оны өткізуді ұйымдастырудыңда орны ерекше. Себебі
кәсіпорын өнімді қаншама мықты жоспармен жоспарласда, егер оның өткізуді
ұйымдастыруы төмен болса, онда бұл жағдайда кәсіпорынды банкроттық
жағ,дайға түсіреді. Қазіргі таңда өнімді өткізуді ұйымдастырудың бірден-бір
әдісі- жарнама болып табылады.
Жарнама адамзатқа ерте замандардан белгілі. Жарнама (француз тілінде
reclame, латынша reclame- айқайлап айту)- тауарлар мен қызмет
түрлерінің тұтынушылық қасиеті туралы әр түрлі іс-шаралар, бір нәрсені
хабарлау. Жарнама қай кезде де адамдармен тиімді болатындай қарым-қатынасқа
бағытталады. Жарнамалық шығармашылық- әлемдік мәдениеттегі өзінше бөлек
объект. Жарнаманың көрнекті әрекеттерінің көп ғасырлы дәстүрлері бар.
Баспасөз пайда болуы Еуропа өміріне Иоганн Гутенберг ойлап тапқан
баспа станогы (145жж) жарнамалық кәсіптің жаңа дәуірін бастады. Графиттерді
жазбалық қағаздар кеңінен алмастырды. Жарнама арнайы кәсіпшілік ретінде
таныла бастады. Гутенбергтің типографиялық станогының пайда болуымен
жаңалықтың уақытылы таралуы мүмкін болды. Бірінші басылған жарнамалық
хабарлама 1472 жылмен белгіленген. Мәтін лондонның бір шіркеуінің есігіне
жабыстырылған, онда діни кітаптың сатылуы жөнінде айтылған.
Англияда басталып, еуропаны жаулап алған, индустриалды ревалюция
Америкаға жетті. Жарнаманың жаңа түрлері өрекендей бастады: арнайы жарнама
баспалары, жарнама агенттіктері, ірі жарнама компаниялары ашылды. Жарнама-
мәдинетінің ажырамас бөлігі ретінде жанданып отырды.
ХІХ ғасыр туралы ерекше тоқталған жөн. Бұл, фотографиямен байланысты,
жарнаманың жаңадан өрлеуі. Француз азаматтары Л.Ж.М.Дагер мен Ж.Н.Ньепс
1839 жылы өз балалары жарнама жұмыстарында қандай шу тудыратынын тіпті де
сезген жоқ. Жарнамалық мәтінді, жарнаманы шынайы және сенімдірек ететін
сурет толықтырды. Жарнама кәсіптік іске айналды. Мәтін дайындаумен
айналысатын жарнама агенттіктері құрылды. Жарнама сөздерінің мәтінін
дайындайтын және жобалайтын, бірінші жарнама агенттігі филадельфиялық
жарнамалық агенттік Айер и Сын, ол 1890 жылы құрылған.
Жарнама мәтініне жиі үш сыйқырлы сөз- жаңа, арзан, чоңғы сөздері
енгізілді. Олар қазіргі кезде де жарнамалық тиімділіктің негізін құрайды.
Адамдарды арзан, әрі жаңа тауарлар қызықтырады.
Газет жодарына баспа жарнамасы қала көшелеріне аяқ басты. Дөңгелек
мұнараларда, алаңдарда, базарларда жарнама қағаздары жабыстырылды. Жарнама
трамвайларда да пайда болды. Дүкендер жанында кішкентай балалар тауар жайлы
жазылған күнтізбелер мен қағаздар таратты. Көптүсті боялған қағаздар қала
түріне әсер ете бастады. Қарапайым афиша ХІХ ғасыр басында ерекше жарнама
жанырына айналды. Бірақ жарнаманың бұл түрінің бәсекелесі- сауданың ежелгі
және дәстүрлі серігі- маңдайшадағы жазулар болды.
Жарнама әлемінің тағы бір жаңалығы- көше витриналары. Электр тогы бар
қалаларда кешке жақын витриналарда шамдар жанып тұрды. Көше витриналары
тауарды көбірек мөлшерде көрсету үшін пайдаланылады. Неғұрлым тауар көп
көрсетілсе, витрина соғұрлым бай саналды. Әр дүкенге қатаң сақталатын
жарнама ережелері бекітілді.
Кәсіпорындарда өнімді жоспарлау
Өнім- қандайда бір ресурстарды және еңбек ресурстарын пайдалану
нәтижесінде алынған, даярланған бұйым. Өнімді өндірмес бұрын өнімді
жоспарлаған тиімді.
Кәсіпорында өнімді жоспарлау барысында ең алдымен қызмет түрін
таңдауда алдын-ала маркетингтік зерттеу жүргізу керек және қандай тауардың
немесе қызмет көрсетудің тұтыным мүмкіндігі мол, оған деген сұранымның
тұрақтылығы, келешек даму тенденциясы, тауарларды сатуда ықтимал баға
бірліктері, өнім өндіру мен оны өткізу процесіндегі шығындар, өткізу
көлемін болжау керек. Кәсіпкерлік барысында өнімді жоспарлау сонымен қатар
өндіріске қажетті қаржы-қаражатың шамасын белгілеуге, қорытынды
мәліметтенрді топтауға, өнім өндіруді басқаруға дейін әзірленген заттарды
жеткізу мен банкротқа ұшыраудың алдын алуға бағытталған жұмыстарды
атқарады. Кәсіпорныда өнімді өткізуді жоспарлауда құрлған жоспарда мыналар
ескерілуі қажет:
o Тұтынушылар сұранысын ескеру;
o Сұраныстағы өнімді даярлау үшін қажетті ресурстарды анықтау;
o Өнімді көтере сатып алу және сату бағалары бойынша есеп айырысулар;
o Шығын мен ақырғы нәтижелер;
o Жұмысшылардың санын анықтау;
o Көлік жұмысының көлемін анықтау;
o Жарнамалар даярлау;
o Ұйымдардан қызмет көрсету туралы міндеттемелерді жинау және оларға
төлем жасау;
o Тауарларды сақтайтын қоймалар мен тұрғын үйлер жалдау, өнімдерді
өткізетін сауда орындары,
o Тауарларды өткізу нысандары;
o Несие және басқа қарыз қаражаттарын алудың негіздері;
Кәсіпорындарда өнімді өткізуді ұйыдастыру
Өтпелі экономика қиыншылықтарын бастан кешіріп отырған жас
мемлекетімізде бәрімізде шамалы кәсіпкер болуға мәжбүрміз. Жарнама істің
тиімді кіріспе бөлігі болып табылады. Тауарды өткізу үшін, тек қатты
айқайлап сатып алушыларды шақырып қана қоймай, қазіргі заманғы жарнама
қулықтарының барлығында білеген жөн. Сауданы мәдениетті жүргізуде бірден-
бір қажетті іс- жарнама.
Сатып алушы сізді таңдау үшін жарнаманы қалай жасау керек?
Жарнама қашанда қажеттілікке ие. Тұтынушыға қажетті тауарды табуға, ал
өндіруші мен сатушыға оны өткізуге көмектесе отырып, жаранама айналымды
жеделдетеді. Неғұрлым жарнама сәтті болса, соғұрлым сауданың жүреуін
кеңейтеді. Жарнама жаңа сұранысты тудырады. Ақырында,осы жарнама өмірге
жаңа мамандықты, кәсіпшілікті, армандар мен идеяларды әкеледі.
Кәсіпкер жақсы және нашар жарнаманың ерекшелігін білу керек, бұл үшін
жарнаманың құрылу принциптерін білу керек. Тауарды өткізу туралы әртүрлі
керекті ақпаратты жинау, өңдеу және ұйымдастыру әрекеттерін біріктіретін-
нарықтық сараптама. Мұның өзі мөлшерлік нарықтық сараптама және сапалық
нарықтық сараптама болып бөлінеді.
Жарнамада айтылатын адам қажеттіліктерінің негізгілері мынадай:
Азық – түлікке деген қажеттілік – тағамдар мен сусындардардың рөлінің
қандалығы айтпаса да түсінікті. Көпшілік адамдар үшін түскі тамақ, әсіресе
үй асханасынан басқа жерге ауқаттану ұнайды. Бұл әрі адамдармен кездесу
уақыты. Бұл байланысты тағам мен сусын жарнамасында тиімді пайдалануға
болады.
Өзін –өзі сақтау қажеттілігі. Өзін – өзі сақтауға үлкен кауіп –
жұмыссыздық, кірістің болмауы, ауру және мүгедектіктен келеді. Тұтынушы мен
оның отбасының қауіпсіздігін сақтандыру компаниялары, фармацевтикалық
өнеркәсіптер, медицина, полиция, өрттен қорғану, мемлекеттік ұйымдарды
реттеу жарнамалары бекіте алады.
Денсаулық. Бұл себеп жеміс –жидек шырынын, спорт тауарларын,
киімнің бөлек түрлерін, туристік жолдамаларды, тұрғын үйлер желдеткіштері
жабдықтарын, т.б. сату кезінде сәтті қолданады.
Махаббат қажеттілігі. Егер ұсынылатын тауарды әйел адам қолданса, онда
ер адамның ол тауарға қызығушылығы артады және керісінше. Сондықтан бұл
себеп жарнамаға негіз бола алады.
Сыйласуға деген қажеттілік. Өзін – өзі туралы жақсы ойлау және
басқалардың да сен туралы солай ойлағандығын армандау, барлық адамға тән
қасиет. Әрбір адам қоғам бөлшегі болуға, барлығы сияқты болуға ұмтылады
және әрбір адам өзінің Менін ерекшелеп және көрсетуді армандайды. Сатып
алушылар жарнамаланатын тауарды тестілеуден өткізеді: Адам бұған не айтар
екен? Мұны сатып алсам қандай пайда, әсер аламын?.
Көңіл көтерудегі қажеттілік. Жарнамалық өнім негізінде жаңа тауарға
деген адамның талпынысы жатуы керек. Егер сауда орталығының басшылары
уақытты қызықты өткізуді де қанағаттандыру керектігін түсінбесе, онда
нарықтың өз үлесін кеңейтуге оның үміті аяқталмайды. Бұрын мұны бәрі білді
және сондықтан да өз тұтынушыларын қала өсектермен, күлдіргі әңгімелермен
қызықтыратын.
Өзін – өзі сыйлау қажеттілігі. Бұл қажеттілікке оқыту бағдарламалары,
музыкалық аспаптар мен музыка сабақтары, көркемөнер көрмелері және т.б.
жауап береді. Осы салада тауары мен қызметтерін қолданып, адам өзін – өзі
реттеу өажеттілігін жүзеге асырады.
Тауарын жарнамалайтын кәсіпкерге берілетін кеңестер
• Сәтті жарнамалық табыстарды қайталаған жөн. Жарнаманы терең ұғыну
оныншы он екінші басылымнан басталады. Егер бір жарнаманы он үш апта
бойына бір рет көрсетсе, онда оны 63% көрермен немесе тыңдарман есінде
қалатынын сынақ дәлелдеген. Бір айдан соң жарнаманы 32%-ы есіне
түсірген. Тағы екі аптадан соң 21%-ы оны есіне түсіре алған. Бір жарым
ай өткен соң жарнама науқанының аяқталуы себепті 80% сатып алушы
жарнамаланған тауарды ұмытып кеткен.
• Бір реттік жарнамалық акцияны қабылдайтын жарнама науқаны. Жарнамалық
науқан жарнаманы радио бойынша және афишаларда тікелей қосады. Барлық
жарнама науқаны бойынша бірегей жарнамалық хабарлау мен бірегей
жарнамалық сипат болуы керек.
• Жалықтыратын тауар жоқ, жалықтыратын жарнама бар. Эмоция назар
аудартқызады. Көңіл аударылған кезде, жарнаманығ келесі сатысы
басталады: адам оның мәнін ұғына бастайды. Тұтынушы тауарды алғаннан
пайда көретінін ойлап, оны алуға асығады.
• Жарнамада аргументация керек. Сатып алушы өзінің қандай пайда
көретінін білуі қажет. Жарнамада бірінші орында – қолдану
әмбебаптылығы, сақтау артықшылықтары және ең соңғы орында – пайда мен
арзандығы тұрады.
• Жақсы әсер жалпы талқылаудан емес, дәлелдік болады. Жарнамада дәлел
көп болса, тауар соғұрлым жақсы өтеді.
• Жарнама тұтынушыға салыстыру мүмкіндігін беруі қажет. Мысалы, жуу
ұнтағының жарнамасы: Қандай болды – дәл солай қала бермек.
• Кәсіпкерлер, барлық даралық сатып алудың 85%-ын әйелдер қарайтынын,
ұмытпаулары керек. Әйелдер ең алдымен өзіне ұнайтындығына қарайды,
сонан соң басқа әйелдердің пікірін тыңдайды.
• Жарнамаға көп шығын кетсе, соғұрлым сатып алушылар фирма белгісін
тезірек біледі, соғұрлым олар осы фирманың белгісіне көңіл аударады.
Слоган деген не?
Слоган – саудалық қарым – қатынастың қайталанбайтындығын білдіретін қысқа
мәлімет, ұран, афоризм. Жарнаа түріне қарамастан слоган барлық
хабарламаларда қайталанады. Соңғы 100 жылдағы Кока–колафирмасының
слоганының дамуын бақылау қызық. Компания Кока–колаарқылы тұтынушылар
шөлін қандыруға сендіре алды ма? Сендіре алған болуы керек: жарнама ағыны
Кока–колаағыны сияқты әлсіреген жоқ, кеңейіп, көп аудандарға жетуде.
1886жылы фармацевт Дж.Пумбертон сусынды шығарғаннан кейін оның слоганы
көптеп шығаралып отырды.
Ұран шығарудың көптеген теориялары бар:
1. Ұран татулы болуы керек және құрамында жақсылыққа уәде беруі керек;
сөздерде әріптердің немесе сөйлем бөлшектерінің қайталануы керекті.
2. Ұранда басты әріптер, графикалық белгілер болуы керек.
3. Дейін және кейін тіркестіріп, көбірек және жақсы сөздерін
қолдану.
Өнімді өткізу түрі- жарнама
Жарнаманың қандай түрлерін қолдану керектігі көптеген себептерге
байланысты: жарнамалайтын өнімге, жарнама берушінің қаражаттық
мүмкіндіктеріне, жарнаманың тұтынушыға жеткізілуіне және т.б. Кәсіпкер, өз
тауарына сәйкестендіріліп таңдау үшін, жарнаманың барлық ерекшеліктерін
жақсы білуі керек.
Баспалық жарнама. Күн сайын миллиондаған адамдар газет оқиды. Газеттік
жарнамаға бәрінің көзі үйренді. Газеттік жарнамаға тез жауап беріледі және
де газеттік жарнамаға өте тиімді. Газетте берілетін қосымшалар адамдар
арасында өте белгілі және кәсіпкерлер ойлағаннан да әлдеқайда арзан.
Жарнаманың тағы бір түрі – журналдардағы жарнама. Егер газет барлық
тұрғынға таратылса, онда журнал белгілі бір оқырман аясына таралады. Газет
жарнамасы тез оқылады, ал журнал жарнамасы апта, ай бойы тұрады. Газет
қағазында сапалы сурет ала алмайсыз, ал журнал қағаздары өте сапалы.
Газеттің артықшылығы, хабарлама жарық көруден 1-2 күн бұрын тапсырыс ала
алады. Ал журналға бірнеше апта бұрын беріледі. Жарнама мәтіні шынайы,
қарапайым жазылуы керек.
Жарнама түрі Жарнама міндеттері
Ақпараттық Нарыққа жаңалық туралы немесе қолда
бар тауардың жаңаша қолданылуы
туралы әңгімелеу+нарыққа бағаның
өзгергені туралы ақпарат беру+ тауар
әрекетінің принципін
түсіндіру+көрсетілген қызметті
суреттеу+тұтынушы қаупін сейілту
немесе теріс түсінігін
түзету+фирманың бет – бейнесін
қалыптастыру
Үгіттік Марканы жоғары бағалауды
қалыптастыру+ сізді маркаға көшуге
көтермелеу+тұтынушының тауар
қасиеттерін қабылдауын
өзгерту+тұтынушыны сол затты сатып
алуды кейінге қалдырмауға сендіру
Еске салушы Тұтынушыға тауар оларға жақын арада
қажет болып қалуы мүмкін екендігін
ескерту+тұтынушыға тауарды қайдан
сатып алуға болатынын ескерту.
Маусымаралық кезеңде тұтынушының
тауарды есте сақтауына қол
жеткізу+тауар туралы жоғары деңгейде
хабардар болуын қолдап отыру.
Радио мен теледидардағы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
Негізгі бөлім
II.1 Кәсіпорындарда өнімді жоспарлау
II.2 Кәсіпорындарда өнімді өткізуді ұйыдастыру
ІІ.3 Өнімді өткізу түрі- жарнама
II.4 Жарнаманың артықшылықтары мен кемшіліктері
Қорытынды
Кіріспе
Кәсіпорындарда өнімді жоспарлау мен өткізуді ұйымдастыру қазіргі
таңда кең көлемде етек жайған. Қандада бір өнім шығармас бұрын оның өмірлік
циклін жоспарлаған тиімді болып саналады. Ал егер өнімді жоспарламаса, онда
ол кәсіпорынды банкроттық жағдайға әкелуі мүмкін. Оснымен қатар өнімді тек
жоспарлап қана қоймай, оны өткізуді ұйымдастырудыңда орны ерекше. Себебі
кәсіпорын өнімді қаншама мықты жоспармен жоспарласда, егер оның өткізуді
ұйымдастыруы төмен болса, онда бұл жағдайда кәсіпорынды банкроттық
жағ,дайға түсіреді. Қазіргі таңда өнімді өткізуді ұйымдастырудың бірден-бір
әдісі- жарнама болып табылады.
Жарнама адамзатқа ерте замандардан белгілі. Жарнама (француз тілінде
reclame, латынша reclame- айқайлап айту)- тауарлар мен қызмет
түрлерінің тұтынушылық қасиеті туралы әр түрлі іс-шаралар, бір нәрсені
хабарлау. Жарнама қай кезде де адамдармен тиімді болатындай қарым-қатынасқа
бағытталады. Жарнамалық шығармашылық- әлемдік мәдениеттегі өзінше бөлек
объект. Жарнаманың көрнекті әрекеттерінің көп ғасырлы дәстүрлері бар.
Баспасөз пайда болуы Еуропа өміріне Иоганн Гутенберг ойлап тапқан
баспа станогы (145жж) жарнамалық кәсіптің жаңа дәуірін бастады. Графиттерді
жазбалық қағаздар кеңінен алмастырды. Жарнама арнайы кәсіпшілік ретінде
таныла бастады. Гутенбергтің типографиялық станогының пайда болуымен
жаңалықтың уақытылы таралуы мүмкін болды. Бірінші басылған жарнамалық
хабарлама 1472 жылмен белгіленген. Мәтін лондонның бір шіркеуінің есігіне
жабыстырылған, онда діни кітаптың сатылуы жөнінде айтылған.
Англияда басталып, еуропаны жаулап алған, индустриалды ревалюция
Америкаға жетті. Жарнаманың жаңа түрлері өрекендей бастады: арнайы жарнама
баспалары, жарнама агенттіктері, ірі жарнама компаниялары ашылды. Жарнама-
мәдинетінің ажырамас бөлігі ретінде жанданып отырды.
ХІХ ғасыр туралы ерекше тоқталған жөн. Бұл, фотографиямен байланысты,
жарнаманың жаңадан өрлеуі. Француз азаматтары Л.Ж.М.Дагер мен Ж.Н.Ньепс
1839 жылы өз балалары жарнама жұмыстарында қандай шу тудыратынын тіпті де
сезген жоқ. Жарнамалық мәтінді, жарнаманы шынайы және сенімдірек ететін
сурет толықтырды. Жарнама кәсіптік іске айналды. Мәтін дайындаумен
айналысатын жарнама агенттіктері құрылды. Жарнама сөздерінің мәтінін
дайындайтын және жобалайтын, бірінші жарнама агенттігі филадельфиялық
жарнамалық агенттік Айер и Сын, ол 1890 жылы құрылған.
Жарнама мәтініне жиі үш сыйқырлы сөз- жаңа, арзан, чоңғы сөздері
енгізілді. Олар қазіргі кезде де жарнамалық тиімділіктің негізін құрайды.
Адамдарды арзан, әрі жаңа тауарлар қызықтырады.
Газет жодарына баспа жарнамасы қала көшелеріне аяқ басты. Дөңгелек
мұнараларда, алаңдарда, базарларда жарнама қағаздары жабыстырылды. Жарнама
трамвайларда да пайда болды. Дүкендер жанында кішкентай балалар тауар жайлы
жазылған күнтізбелер мен қағаздар таратты. Көптүсті боялған қағаздар қала
түріне әсер ете бастады. Қарапайым афиша ХІХ ғасыр басында ерекше жарнама
жанырына айналды. Бірақ жарнаманың бұл түрінің бәсекелесі- сауданың ежелгі
және дәстүрлі серігі- маңдайшадағы жазулар болды.
Жарнама әлемінің тағы бір жаңалығы- көше витриналары. Электр тогы бар
қалаларда кешке жақын витриналарда шамдар жанып тұрды. Көше витриналары
тауарды көбірек мөлшерде көрсету үшін пайдаланылады. Неғұрлым тауар көп
көрсетілсе, витрина соғұрлым бай саналды. Әр дүкенге қатаң сақталатын
жарнама ережелері бекітілді.
Кәсіпорындарда өнімді жоспарлау
Өнім- қандайда бір ресурстарды және еңбек ресурстарын пайдалану
нәтижесінде алынған, даярланған бұйым. Өнімді өндірмес бұрын өнімді
жоспарлаған тиімді.
Кәсіпорында өнімді жоспарлау барысында ең алдымен қызмет түрін
таңдауда алдын-ала маркетингтік зерттеу жүргізу керек және қандай тауардың
немесе қызмет көрсетудің тұтыным мүмкіндігі мол, оған деген сұранымның
тұрақтылығы, келешек даму тенденциясы, тауарларды сатуда ықтимал баға
бірліктері, өнім өндіру мен оны өткізу процесіндегі шығындар, өткізу
көлемін болжау керек. Кәсіпкерлік барысында өнімді жоспарлау сонымен қатар
өндіріске қажетті қаржы-қаражатың шамасын белгілеуге, қорытынды
мәліметтенрді топтауға, өнім өндіруді басқаруға дейін әзірленген заттарды
жеткізу мен банкротқа ұшыраудың алдын алуға бағытталған жұмыстарды
атқарады. Кәсіпорныда өнімді өткізуді жоспарлауда құрлған жоспарда мыналар
ескерілуі қажет:
o Тұтынушылар сұранысын ескеру;
o Сұраныстағы өнімді даярлау үшін қажетті ресурстарды анықтау;
o Өнімді көтере сатып алу және сату бағалары бойынша есеп айырысулар;
o Шығын мен ақырғы нәтижелер;
o Жұмысшылардың санын анықтау;
o Көлік жұмысының көлемін анықтау;
o Жарнамалар даярлау;
o Ұйымдардан қызмет көрсету туралы міндеттемелерді жинау және оларға
төлем жасау;
o Тауарларды сақтайтын қоймалар мен тұрғын үйлер жалдау, өнімдерді
өткізетін сауда орындары,
o Тауарларды өткізу нысандары;
o Несие және басқа қарыз қаражаттарын алудың негіздері;
Кәсіпорындарда өнімді өткізуді ұйыдастыру
Өтпелі экономика қиыншылықтарын бастан кешіріп отырған жас
мемлекетімізде бәрімізде шамалы кәсіпкер болуға мәжбүрміз. Жарнама істің
тиімді кіріспе бөлігі болып табылады. Тауарды өткізу үшін, тек қатты
айқайлап сатып алушыларды шақырып қана қоймай, қазіргі заманғы жарнама
қулықтарының барлығында білеген жөн. Сауданы мәдениетті жүргізуде бірден-
бір қажетті іс- жарнама.
Сатып алушы сізді таңдау үшін жарнаманы қалай жасау керек?
Жарнама қашанда қажеттілікке ие. Тұтынушыға қажетті тауарды табуға, ал
өндіруші мен сатушыға оны өткізуге көмектесе отырып, жаранама айналымды
жеделдетеді. Неғұрлым жарнама сәтті болса, соғұрлым сауданың жүреуін
кеңейтеді. Жарнама жаңа сұранысты тудырады. Ақырында,осы жарнама өмірге
жаңа мамандықты, кәсіпшілікті, армандар мен идеяларды әкеледі.
Кәсіпкер жақсы және нашар жарнаманың ерекшелігін білу керек, бұл үшін
жарнаманың құрылу принциптерін білу керек. Тауарды өткізу туралы әртүрлі
керекті ақпаратты жинау, өңдеу және ұйымдастыру әрекеттерін біріктіретін-
нарықтық сараптама. Мұның өзі мөлшерлік нарықтық сараптама және сапалық
нарықтық сараптама болып бөлінеді.
Жарнамада айтылатын адам қажеттіліктерінің негізгілері мынадай:
Азық – түлікке деген қажеттілік – тағамдар мен сусындардардың рөлінің
қандалығы айтпаса да түсінікті. Көпшілік адамдар үшін түскі тамақ, әсіресе
үй асханасынан басқа жерге ауқаттану ұнайды. Бұл әрі адамдармен кездесу
уақыты. Бұл байланысты тағам мен сусын жарнамасында тиімді пайдалануға
болады.
Өзін –өзі сақтау қажеттілігі. Өзін – өзі сақтауға үлкен кауіп –
жұмыссыздық, кірістің болмауы, ауру және мүгедектіктен келеді. Тұтынушы мен
оның отбасының қауіпсіздігін сақтандыру компаниялары, фармацевтикалық
өнеркәсіптер, медицина, полиция, өрттен қорғану, мемлекеттік ұйымдарды
реттеу жарнамалары бекіте алады.
Денсаулық. Бұл себеп жеміс –жидек шырынын, спорт тауарларын,
киімнің бөлек түрлерін, туристік жолдамаларды, тұрғын үйлер желдеткіштері
жабдықтарын, т.б. сату кезінде сәтті қолданады.
Махаббат қажеттілігі. Егер ұсынылатын тауарды әйел адам қолданса, онда
ер адамның ол тауарға қызығушылығы артады және керісінше. Сондықтан бұл
себеп жарнамаға негіз бола алады.
Сыйласуға деген қажеттілік. Өзін – өзі туралы жақсы ойлау және
басқалардың да сен туралы солай ойлағандығын армандау, барлық адамға тән
қасиет. Әрбір адам қоғам бөлшегі болуға, барлығы сияқты болуға ұмтылады
және әрбір адам өзінің Менін ерекшелеп және көрсетуді армандайды. Сатып
алушылар жарнамаланатын тауарды тестілеуден өткізеді: Адам бұған не айтар
екен? Мұны сатып алсам қандай пайда, әсер аламын?.
Көңіл көтерудегі қажеттілік. Жарнамалық өнім негізінде жаңа тауарға
деген адамның талпынысы жатуы керек. Егер сауда орталығының басшылары
уақытты қызықты өткізуді де қанағаттандыру керектігін түсінбесе, онда
нарықтың өз үлесін кеңейтуге оның үміті аяқталмайды. Бұрын мұны бәрі білді
және сондықтан да өз тұтынушыларын қала өсектермен, күлдіргі әңгімелермен
қызықтыратын.
Өзін – өзі сыйлау қажеттілігі. Бұл қажеттілікке оқыту бағдарламалары,
музыкалық аспаптар мен музыка сабақтары, көркемөнер көрмелері және т.б.
жауап береді. Осы салада тауары мен қызметтерін қолданып, адам өзін – өзі
реттеу өажеттілігін жүзеге асырады.
Тауарын жарнамалайтын кәсіпкерге берілетін кеңестер
• Сәтті жарнамалық табыстарды қайталаған жөн. Жарнаманы терең ұғыну
оныншы он екінші басылымнан басталады. Егер бір жарнаманы он үш апта
бойына бір рет көрсетсе, онда оны 63% көрермен немесе тыңдарман есінде
қалатынын сынақ дәлелдеген. Бір айдан соң жарнаманы 32%-ы есіне
түсірген. Тағы екі аптадан соң 21%-ы оны есіне түсіре алған. Бір жарым
ай өткен соң жарнама науқанының аяқталуы себепті 80% сатып алушы
жарнамаланған тауарды ұмытып кеткен.
• Бір реттік жарнамалық акцияны қабылдайтын жарнама науқаны. Жарнамалық
науқан жарнаманы радио бойынша және афишаларда тікелей қосады. Барлық
жарнама науқаны бойынша бірегей жарнамалық хабарлау мен бірегей
жарнамалық сипат болуы керек.
• Жалықтыратын тауар жоқ, жалықтыратын жарнама бар. Эмоция назар
аудартқызады. Көңіл аударылған кезде, жарнаманығ келесі сатысы
басталады: адам оның мәнін ұғына бастайды. Тұтынушы тауарды алғаннан
пайда көретінін ойлап, оны алуға асығады.
• Жарнамада аргументация керек. Сатып алушы өзінің қандай пайда
көретінін білуі қажет. Жарнамада бірінші орында – қолдану
әмбебаптылығы, сақтау артықшылықтары және ең соңғы орында – пайда мен
арзандығы тұрады.
• Жақсы әсер жалпы талқылаудан емес, дәлелдік болады. Жарнамада дәлел
көп болса, тауар соғұрлым жақсы өтеді.
• Жарнама тұтынушыға салыстыру мүмкіндігін беруі қажет. Мысалы, жуу
ұнтағының жарнамасы: Қандай болды – дәл солай қала бермек.
• Кәсіпкерлер, барлық даралық сатып алудың 85%-ын әйелдер қарайтынын,
ұмытпаулары керек. Әйелдер ең алдымен өзіне ұнайтындығына қарайды,
сонан соң басқа әйелдердің пікірін тыңдайды.
• Жарнамаға көп шығын кетсе, соғұрлым сатып алушылар фирма белгісін
тезірек біледі, соғұрлым олар осы фирманың белгісіне көңіл аударады.
Слоган деген не?
Слоган – саудалық қарым – қатынастың қайталанбайтындығын білдіретін қысқа
мәлімет, ұран, афоризм. Жарнаа түріне қарамастан слоган барлық
хабарламаларда қайталанады. Соңғы 100 жылдағы Кока–колафирмасының
слоганының дамуын бақылау қызық. Компания Кока–колаарқылы тұтынушылар
шөлін қандыруға сендіре алды ма? Сендіре алған болуы керек: жарнама ағыны
Кока–колаағыны сияқты әлсіреген жоқ, кеңейіп, көп аудандарға жетуде.
1886жылы фармацевт Дж.Пумбертон сусынды шығарғаннан кейін оның слоганы
көптеп шығаралып отырды.
Ұран шығарудың көптеген теориялары бар:
1. Ұран татулы болуы керек және құрамында жақсылыққа уәде беруі керек;
сөздерде әріптердің немесе сөйлем бөлшектерінің қайталануы керекті.
2. Ұранда басты әріптер, графикалық белгілер болуы керек.
3. Дейін және кейін тіркестіріп, көбірек және жақсы сөздерін
қолдану.
Өнімді өткізу түрі- жарнама
Жарнаманың қандай түрлерін қолдану керектігі көптеген себептерге
байланысты: жарнамалайтын өнімге, жарнама берушінің қаражаттық
мүмкіндіктеріне, жарнаманың тұтынушыға жеткізілуіне және т.б. Кәсіпкер, өз
тауарына сәйкестендіріліп таңдау үшін, жарнаманың барлық ерекшеліктерін
жақсы білуі керек.
Баспалық жарнама. Күн сайын миллиондаған адамдар газет оқиды. Газеттік
жарнамаға бәрінің көзі үйренді. Газеттік жарнамаға тез жауап беріледі және
де газеттік жарнамаға өте тиімді. Газетте берілетін қосымшалар адамдар
арасында өте белгілі және кәсіпкерлер ойлағаннан да әлдеқайда арзан.
Жарнаманың тағы бір түрі – журналдардағы жарнама. Егер газет барлық
тұрғынға таратылса, онда журнал белгілі бір оқырман аясына таралады. Газет
жарнамасы тез оқылады, ал журнал жарнамасы апта, ай бойы тұрады. Газет
қағазында сапалы сурет ала алмайсыз, ал журнал қағаздары өте сапалы.
Газеттің артықшылығы, хабарлама жарық көруден 1-2 күн бұрын тапсырыс ала
алады. Ал журналға бірнеше апта бұрын беріледі. Жарнама мәтіні шынайы,
қарапайым жазылуы керек.
Жарнама түрі Жарнама міндеттері
Ақпараттық Нарыққа жаңалық туралы немесе қолда
бар тауардың жаңаша қолданылуы
туралы әңгімелеу+нарыққа бағаның
өзгергені туралы ақпарат беру+ тауар
әрекетінің принципін
түсіндіру+көрсетілген қызметті
суреттеу+тұтынушы қаупін сейілту
немесе теріс түсінігін
түзету+фирманың бет – бейнесін
қалыптастыру
Үгіттік Марканы жоғары бағалауды
қалыптастыру+ сізді маркаға көшуге
көтермелеу+тұтынушының тауар
қасиеттерін қабылдауын
өзгерту+тұтынушыны сол затты сатып
алуды кейінге қалдырмауға сендіру
Еске салушы Тұтынушыға тауар оларға жақын арада
қажет болып қалуы мүмкін екендігін
ескерту+тұтынушыға тауарды қайдан
сатып алуға болатынын ескерту.
Маусымаралық кезеңде тұтынушының
тауарды есте сақтауына қол
жеткізу+тауар туралы жоғары деңгейде
хабардар болуын қолдап отыру.
Радио мен теледидардағы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz