Мемлекет және қоғамның саяси жүйесі
ЖОСПАР
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1 Мемлекеттің түсінігі, белгілері, түрлері және орны ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2 Қоғам мен мемлекеттің саяси жүйесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...11
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..3
1 Мемлекеттің түсінігі, белгілері, түрлері және орны ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2 Қоғам мен мемлекеттің саяси жүйесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...11
КІРІСПЕ
Мемлекет–бұл арнайы басқару және мәжбүрлеу аппараты бар, қоғамның өкілі бола тұра, оны басқаратын және оның дамуын қамтамасыз ететін, бұқаралық биліктің саяси-аумақтық, егеменді ұйымы. Мемлекеттік билікке сипаттама берместен бұрын әлеуметтік билікке анықтама беріп алу қажет. Әлеуметтік билік–бұл адамдарың кез-келген бірігуіне тән үстемдік пен бағынушылық қатынастары, бұл кезде бір тұлғалардың–билік құрушылардың– еркі мен әрекеттері басқа тұлғалардың–бағынушылардың–еркі мен әрекеттеріне үстемдік құрады.
Мемлекеттік билік әлеуметтік биліктің ерекше бір тұрі ретінде көрініс табады. Бұл мемлекеттік мәжбүрлеуге сүйенген, субъектілер арасындағы үстемдік және бағынушылық сипаттағы бұқаралық-саяси қатынас. Мемлекеттік биліктің ерекшеліктері:
1. Бұқаралық билік. Ол бүкіл қоғамның, халықтың атынан қызмет етеді және өз қызметінде бұқаралық негізге–қазына мүлкіне, өз кірістеріне, салықтарға ие.
2. Аппараттық билік. Ол аппаратқа, мемлекеттік органдар жүйесіне сүйенеді және олар арқылы жүзеге асырылады.
3. Заң қолдайтын билік. Сол себепті, ол аппарат пен заң нормаларының көмегімен елдегі барлық халық үшін міндетті сипатты иеленеді.
4. Егеменді билік–ол кез-келген биліктен дербес және тәуелсіз.
5. Заңдастырылған билік. Яғни, ол заңды негізді және қоғамдық тануды иеленген.
Мемлекетте еңбек бөлінісі болған жағдайда ғана, яғни, ерекше қызмет түріне негізделген дербес билік түрлері қалыптасқан жағдайда ғана, мемлекеттік биліктің тиімділігі артады. Мұндай биліктің үш түрі бар: заң шығарушы билік, атқарушы билік және сот билігі.
Мемлекеттің мәнін түсіну мемлекет және құқық теориясының негізгі міндеттерінің бірі болып табылады. Мемлекеттің мәні–бұл оның мазмұнын, мақсаттарын, қызмет етуін анықтайтын басты қасиеті. Мемлекеттің мәнін бұл түсініктің кең және тар мағынасында анықтауға болады.
Мемлекеттің мәні саяси билік аппаратының көмегімен қоғамның тұтастығын және қалыпты қызмет етуін қамтамасыз етуден көрінеді.
Мемлекет–бұл арнайы басқару және мәжбүрлеу аппараты бар, қоғамның өкілі бола тұра, оны басқаратын және оның дамуын қамтамасыз ететін, бұқаралық биліктің саяси-аумақтық, егеменді ұйымы. Мемлекеттік билікке сипаттама берместен бұрын әлеуметтік билікке анықтама беріп алу қажет. Әлеуметтік билік–бұл адамдарың кез-келген бірігуіне тән үстемдік пен бағынушылық қатынастары, бұл кезде бір тұлғалардың–билік құрушылардың– еркі мен әрекеттері басқа тұлғалардың–бағынушылардың–еркі мен әрекеттеріне үстемдік құрады.
Мемлекеттік билік әлеуметтік биліктің ерекше бір тұрі ретінде көрініс табады. Бұл мемлекеттік мәжбүрлеуге сүйенген, субъектілер арасындағы үстемдік және бағынушылық сипаттағы бұқаралық-саяси қатынас. Мемлекеттік биліктің ерекшеліктері:
1. Бұқаралық билік. Ол бүкіл қоғамның, халықтың атынан қызмет етеді және өз қызметінде бұқаралық негізге–қазына мүлкіне, өз кірістеріне, салықтарға ие.
2. Аппараттық билік. Ол аппаратқа, мемлекеттік органдар жүйесіне сүйенеді және олар арқылы жүзеге асырылады.
3. Заң қолдайтын билік. Сол себепті, ол аппарат пен заң нормаларының көмегімен елдегі барлық халық үшін міндетті сипатты иеленеді.
4. Егеменді билік–ол кез-келген биліктен дербес және тәуелсіз.
5. Заңдастырылған билік. Яғни, ол заңды негізді және қоғамдық тануды иеленген.
Мемлекетте еңбек бөлінісі болған жағдайда ғана, яғни, ерекше қызмет түріне негізделген дербес билік түрлері қалыптасқан жағдайда ғана, мемлекеттік биліктің тиімділігі артады. Мұндай биліктің үш түрі бар: заң шығарушы билік, атқарушы билік және сот билігі.
Мемлекеттің мәнін түсіну мемлекет және құқық теориясының негізгі міндеттерінің бірі болып табылады. Мемлекеттің мәні–бұл оның мазмұнын, мақсаттарын, қызмет етуін анықтайтын басты қасиеті. Мемлекеттің мәнін бұл түсініктің кең және тар мағынасында анықтауға болады.
Мемлекеттің мәні саяси билік аппаратының көмегімен қоғамның тұтастығын және қалыпты қызмет етуін қамтамасыз етуден көрінеді.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Т.А.Ағдарбеков, З.Т.Ағдарбекова, М.С.Данишбаева. Мемлекет және құқық теориясы. Түркістан: 2012 ж. - 208 б.
2. Т.А.Ағдарбеков. Мемлекет және құқық теориясы. Алматы: 2003 ж. - 328 б.
3. Д. А.Булгакова. Мемлекет жəне құқық теориясы. Алматы: 2006 ж. - 106 б.
1. Т.А.Ағдарбеков, З.Т.Ағдарбекова, М.С.Данишбаева. Мемлекет және құқық теориясы. Түркістан: 2012 ж. - 208 б.
2. Т.А.Ағдарбеков. Мемлекет және құқық теориясы. Алматы: 2003 ж. - 328 б.
3. Д. А.Булгакова. Мемлекет жəне құқық теориясы. Алматы: 2006 ж. - 106 б.
ЖОСПАР
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 31 Мемлекеттің түсінігі, белгілері, түрлері және орны ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
2 Қоғам мен мемлекеттің саяси жүйесі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... 7
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ..11
КІРІСПЕ
Мемлекет - бұл арнайы басқару және мәжбүрлеу аппараты бар, қоғамның өкілі бола тұра, оны басқаратын және оның дамуын қамтамасыз ететін, бұқаралық биліктің саяси-аумақтық, егеменді ұйымы. Мемлекеттік билікке сипаттама берместен бұрын әлеуметтік билікке анықтама беріп алу қажет. Әлеуметтік билік - бұл адамдарың кез-келген бірігуіне тән үстемдік пен бағынушылық қатынастары, бұл кезде бір тұлғалардың - билік құрушылардың - еркі мен әрекеттері басқа тұлғалардың - бағынушылардың - еркі мен әрекеттеріне үстемдік құрады.
Мемлекеттік билік әлеуметтік биліктің ерекше бір тұрі ретінде көрініс табады. Бұл мемлекеттік мәжбүрлеуге сүйенген, субъектілер арасындағы үстемдік және бағынушылық сипаттағы бұқаралық-саяси қатынас. Мемлекеттік биліктің ерекшеліктері:
1. Бұқаралық билік. Ол бүкіл қоғамның, халықтың атынан қызмет етеді және өз қызметінде бұқаралық негізге - қазына мүлкіне, өз кірістеріне, салықтарға ие.
2. Аппараттық билік. Ол аппаратқа, мемлекеттік органдар жүйесіне сүйенеді және олар арқылы жүзеге асырылады.
3. Заң қолдайтын билік. Сол себепті, ол аппарат пен заң нормаларының көмегімен елдегі барлық халық үшін міндетті сипатты иеленеді.
4. Егеменді билік - ол кез-келген биліктен дербес және тәуелсіз.
5. Заңдастырылған билік. Яғни, ол заңды негізді және қоғамдық тануды иеленген.
Мемлекетте еңбек бөлінісі болған жағдайда ғана, яғни, ерекше қызмет түріне негізделген дербес билік түрлері қалыптасқан жағдайда ғана, мемлекеттік биліктің тиімділігі артады. Мұндай биліктің үш түрі бар: заң шығарушы билік, атқарушы билік және сот билігі.
Мемлекеттің мәнін түсіну мемлекет және құқық теориясының негізгі міндеттерінің бірі болып табылады. Мемлекеттің мәні - бұл оның мазмұнын, мақсаттарын, қызмет етуін анықтайтын басты қасиеті. Мемлекеттің мәнін бұл түсініктің кең және тар мағынасында анықтауға болады.
Мемлекеттің мәні саяси билік аппаратының көмегімен қоғамның тұтастығын және қалыпты қызмет етуін қамтамасыз етуден көрінеді.
1 Мемлекеттің түсінігі, белгілері, түрлері және орны
Мемлекет - бұл қоғамдағы бірдей саяси биліктің жү-йесі, елдің барлық аумағына таралады және оның тұрғын-дарының арнайы басқару аппараты және қинауы бар, бар-лығына міндетті ұйғарым шығарады және егемендікке ие.
Мемлекеттік биліктің басқа әлеуметтік биліктен айырмашылығын мынадан көруге болады:
* Оның саяси табиғаты бар, сондықтан алып жүретін таптық сипаты бар;
* Салыстырмалы тәуелсіз және басқадай қоғамдық әрекет түрлерінен тәуелсіз, қоғамнан бөлінеді және қоғамнан жоғары тұрады, яғни әруақытта көпшілік қалыпта;
* Тежелмейтін заңды сипатта болады;
* Көп жағдайда сендіру әдісімен іс жүзіне асырылады, бірақ, қажетті сәтте мәжбүрлеу құралының бай арсеналын мүмкіндігінше пайдалануға дайын;
* Барлық билікке қарағанда, қоғамның барлық мүшелері жағынан талап ету, бағындыруға құқығы бар (құқықтық шығармашылық әрекеттері);
* Басқадай әлеуметтік биліктің түрлерінен айырмашылығы, саяси (мемлекеттік) билік белгілі аумақтағы қалыпта қатаң әрекет жасайды.
* Сол үшін арнайы құрылған мемлекеттік аппарат (механизм) арқылы іс жүзіне асырылады.
Батыстың (доминирующий) мемлекет концепциясы, ерте-дегі көне кезден басталады, аристократиялық түсініктемеге сай, мемлекет бостандықтағы және тең азаматтардың саяси ассоциациясы (қосылым) ретінде танылды. Мұндай түсініктеме мен мемлекет қоғамнан бөлініп көрінбеді. Аристотельдің концепциясы кейіннен Цицеронмен, Ф.Аквинскимен, М.Падуанскимен, Г.Гроцимен, Дж.Локкпен, И.Кантпен, т.б. қолданылды. ХVІ-ХVІІ ғғ. мемлекетті түсіну жаңа бағыт алды. Ол көп деңгейде, көпшілік биліктің арнайы аппаратымен (Ж.Бодэн, Т.Гоббс, В.Гумбольт, К.Маркс, В.И.Ленин).
ХVІІ ғ. анық түрде адамның табиғи құқығы мен мемлекеттің келісім теориясының негізгі концепциясы тұжырымдалды. ХVІІІ ғ. бұл екі элементті либералдық мемлекеттің бір жүйесіне біріктіріп, жеке адамды жәбірлеуден қорғауды көздеді (Руссо, Монтескье, Гумбольт). ХІХ ғасырдағы ғылыми зерттеулер құқықтық мемлекеттің негізін теориялық жағынан мойындауға әкелді (Р.Моль). Сол ХІХ ғасырда социалистік (пролетарлық, жалпыхалықтық) мемлекет идеясы пайда болып, тәжірибеде барлық ХХ ғ. бойы өмірге кірді. Өткен ғасырда, сонымен қатар, фашистік кейіптегі мемлекет өмір сүрді.
Мемлекеттіліктің түрлері:
* Тоталитарлық мемлекет, жеткілікті түрде азаматтардың және олардың өміріне араласып, саяси ұйым мен экономика жөнінде бір пікір мен бағалауды қондырушы. Ондай мемлекет барлық қоғамды өзіне сіңіреді. Тоталитарлық мемлекет - бұл мемлекеттің диктатурасы.
* Авторитарлық мемлекет қоғам мен жекелеген азаматтарды артықтау қолдануымен, олардың барлық ішкі ісіне араласып, қоғамдық қатынастардың ұсақталған қатынастарын регламентациялаумен сипатталады;
* Құқықтық мемлекет - адам мен азаматтың бостандығы мен құқығын қорғайтын экономикалық және әлеуметтік конституциялық кепілдігі бар мемлекет (әсіресе әлеуметтік қорғалмаған тұрғындардың бөлігін), ал оларды өз мәнінде орындау, мемлекеттің маңызды міндеттілігі; бұл мемлекет заңмен бекітілген принциптермен негізделген әлеуметтік теңдіктегі, жалпыға бірдей қолдау тапқан және бір-біріне деген жауапкершілік.
* Светтік мемлекет - бұл мемлекет әр түрлі қандай болмасын діннен оның догмасынан және дәстүрле-рінен, әр түрлі діни ұйымдардан олардың саяси және мемлекеттік білім беру жүйесімен басқадай мемлекет-тік өмір аясынан бос; светтік мемлекет діни қатынастардан бейтараптықта, онда дін мен атеизмнен аулақ екендігі мойындалады.
Сонымен, қазіргі кездегі мемлекеттің негізі сонда, ол қоғамның ұйымдастырушы күші, өз мүшелерінің жекелеген және жалпылама мүдделерін көрсетеді және қорғайды.
Қазіргі мемлекет теориялары - бұл мемлекеттің негізі және оның қоғамдағы орны, әрі қарай даму заңдылықта-рындағы болашағы, жетістіктері туралы көзқарастардан құралады. Солардың ішіндегі маңыздыларына төмендегілер жатады:
* Элиталардың теориясы (ХХ ғ. басы, Г.Моски, В.Парето, Х.Лассуэл, Д.Сартори) - халық тобыры мемлекетті басқара алмайды, сондықтан мемлекеттік билік тек тұрғындардың элитарлық қабатымен басқарылуы мүмкін. Яғни, қоғамның жоғарғыларымен - деген идеяларды қолдайды. Мұнда ондай элиталар әр түрлі қажетті, мынадай талаптарға сай екендігі ескеріліп, қалыптастырылуы қажет - қабілеттілігі, білімі, тәжірибесі. Халық элиталардың арасында болғандықтан соны не басқаны мемлекетті және өздерін басқаратын адамдарды сайлауы қажет;
* Технократиялық теория (грек tehne - кәсіп, kratos - билік) ХХ ғасырдың 60-70 жылдары тарады, ондағы билік құратын бастамаға информация (ақпараттық) болды, мамандардың менеджерлер мен технократтардың басқаруы міндетті болды. Тек солар ғана, қоғамның прогрессивтік дамуын қамтамасыз етуге қабілетті ретінде танылды (Т.Веблен, Д.Бернхейм, Г.Саймон, Д.Белл, т.б.);
* Плюралистік демократия теориясы (Г.Ласки, М.Дюверже, Р.Дарендорф, Р.Аллен, Р.Даль, т.б.) ХХ ғ. ортасында қалыптасып, қазіргі қоғамның таптық құрылым емес, адамдардың әлеуметтік қосы-лымдарының жиынтығы ретінде танылды - сторт. Әр түрлі негіздерге байланысты қалыптасады (жасы, өмір сүретін орны, мамандығы, мүдделері, т.б.);
* Мемлекеттің жалпыға бірдей теориясы (50 ж. ХХ ғ. Д.Кейнси) ХVІІ ғ. бастап өмір сүрген мемлекет теориясы түнгі күзетшіге (ночной сторож) қарама-қарсы пайда болды, қоғамдық процестерге ешқандай араласпады. ХХ ғ. отызыншы жылдарындағы кризистік жағдай мемлекеттің рөлі мен орнын қайта қарауға мәжбүр етіп, оны барлық социумның мүддесін көрсетуші ретінде танылды және соның негізінде барлық қоғамдық тұрмыс аясына, әсіресе экономикалық процестерге араласу міндеттілігі көрсетілді.
* Құқықтық мемлекет теориясы (ХVІІІ ғ. қалыптасты) - мемлекет өзін құқықпен тығыз байланыстырып, өзі ғана қоғамның барлық берекесін жасайды;
* Конвергенция теориясы (ХХ ғ. 50-60 ж.) - уақыт өткен сайын деңгейлері ұқсас әлеуметтік-экономикалық және мемлекеттік жүйенің саяси дамуында жақындасушылық процесі жүріп ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 31 Мемлекеттің түсінігі, белгілері, түрлері және орны ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4
2 Қоғам мен мемлекеттің саяси жүйесі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... 7
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ..11
КІРІСПЕ
Мемлекет - бұл арнайы басқару және мәжбүрлеу аппараты бар, қоғамның өкілі бола тұра, оны басқаратын және оның дамуын қамтамасыз ететін, бұқаралық биліктің саяси-аумақтық, егеменді ұйымы. Мемлекеттік билікке сипаттама берместен бұрын әлеуметтік билікке анықтама беріп алу қажет. Әлеуметтік билік - бұл адамдарың кез-келген бірігуіне тән үстемдік пен бағынушылық қатынастары, бұл кезде бір тұлғалардың - билік құрушылардың - еркі мен әрекеттері басқа тұлғалардың - бағынушылардың - еркі мен әрекеттеріне үстемдік құрады.
Мемлекеттік билік әлеуметтік биліктің ерекше бір тұрі ретінде көрініс табады. Бұл мемлекеттік мәжбүрлеуге сүйенген, субъектілер арасындағы үстемдік және бағынушылық сипаттағы бұқаралық-саяси қатынас. Мемлекеттік биліктің ерекшеліктері:
1. Бұқаралық билік. Ол бүкіл қоғамның, халықтың атынан қызмет етеді және өз қызметінде бұқаралық негізге - қазына мүлкіне, өз кірістеріне, салықтарға ие.
2. Аппараттық билік. Ол аппаратқа, мемлекеттік органдар жүйесіне сүйенеді және олар арқылы жүзеге асырылады.
3. Заң қолдайтын билік. Сол себепті, ол аппарат пен заң нормаларының көмегімен елдегі барлық халық үшін міндетті сипатты иеленеді.
4. Егеменді билік - ол кез-келген биліктен дербес және тәуелсіз.
5. Заңдастырылған билік. Яғни, ол заңды негізді және қоғамдық тануды иеленген.
Мемлекетте еңбек бөлінісі болған жағдайда ғана, яғни, ерекше қызмет түріне негізделген дербес билік түрлері қалыптасқан жағдайда ғана, мемлекеттік биліктің тиімділігі артады. Мұндай биліктің үш түрі бар: заң шығарушы билік, атқарушы билік және сот билігі.
Мемлекеттің мәнін түсіну мемлекет және құқық теориясының негізгі міндеттерінің бірі болып табылады. Мемлекеттің мәні - бұл оның мазмұнын, мақсаттарын, қызмет етуін анықтайтын басты қасиеті. Мемлекеттің мәнін бұл түсініктің кең және тар мағынасында анықтауға болады.
Мемлекеттің мәні саяси билік аппаратының көмегімен қоғамның тұтастығын және қалыпты қызмет етуін қамтамасыз етуден көрінеді.
1 Мемлекеттің түсінігі, белгілері, түрлері және орны
Мемлекет - бұл қоғамдағы бірдей саяси биліктің жү-йесі, елдің барлық аумағына таралады және оның тұрғын-дарының арнайы басқару аппараты және қинауы бар, бар-лығына міндетті ұйғарым шығарады және егемендікке ие.
Мемлекеттік биліктің басқа әлеуметтік биліктен айырмашылығын мынадан көруге болады:
* Оның саяси табиғаты бар, сондықтан алып жүретін таптық сипаты бар;
* Салыстырмалы тәуелсіз және басқадай қоғамдық әрекет түрлерінен тәуелсіз, қоғамнан бөлінеді және қоғамнан жоғары тұрады, яғни әруақытта көпшілік қалыпта;
* Тежелмейтін заңды сипатта болады;
* Көп жағдайда сендіру әдісімен іс жүзіне асырылады, бірақ, қажетті сәтте мәжбүрлеу құралының бай арсеналын мүмкіндігінше пайдалануға дайын;
* Барлық билікке қарағанда, қоғамның барлық мүшелері жағынан талап ету, бағындыруға құқығы бар (құқықтық шығармашылық әрекеттері);
* Басқадай әлеуметтік биліктің түрлерінен айырмашылығы, саяси (мемлекеттік) билік белгілі аумақтағы қалыпта қатаң әрекет жасайды.
* Сол үшін арнайы құрылған мемлекеттік аппарат (механизм) арқылы іс жүзіне асырылады.
Батыстың (доминирующий) мемлекет концепциясы, ерте-дегі көне кезден басталады, аристократиялық түсініктемеге сай, мемлекет бостандықтағы және тең азаматтардың саяси ассоциациясы (қосылым) ретінде танылды. Мұндай түсініктеме мен мемлекет қоғамнан бөлініп көрінбеді. Аристотельдің концепциясы кейіннен Цицеронмен, Ф.Аквинскимен, М.Падуанскимен, Г.Гроцимен, Дж.Локкпен, И.Кантпен, т.б. қолданылды. ХVІ-ХVІІ ғғ. мемлекетті түсіну жаңа бағыт алды. Ол көп деңгейде, көпшілік биліктің арнайы аппаратымен (Ж.Бодэн, Т.Гоббс, В.Гумбольт, К.Маркс, В.И.Ленин).
ХVІІ ғ. анық түрде адамның табиғи құқығы мен мемлекеттің келісім теориясының негізгі концепциясы тұжырымдалды. ХVІІІ ғ. бұл екі элементті либералдық мемлекеттің бір жүйесіне біріктіріп, жеке адамды жәбірлеуден қорғауды көздеді (Руссо, Монтескье, Гумбольт). ХІХ ғасырдағы ғылыми зерттеулер құқықтық мемлекеттің негізін теориялық жағынан мойындауға әкелді (Р.Моль). Сол ХІХ ғасырда социалистік (пролетарлық, жалпыхалықтық) мемлекет идеясы пайда болып, тәжірибеде барлық ХХ ғ. бойы өмірге кірді. Өткен ғасырда, сонымен қатар, фашистік кейіптегі мемлекет өмір сүрді.
Мемлекеттіліктің түрлері:
* Тоталитарлық мемлекет, жеткілікті түрде азаматтардың және олардың өміріне араласып, саяси ұйым мен экономика жөнінде бір пікір мен бағалауды қондырушы. Ондай мемлекет барлық қоғамды өзіне сіңіреді. Тоталитарлық мемлекет - бұл мемлекеттің диктатурасы.
* Авторитарлық мемлекет қоғам мен жекелеген азаматтарды артықтау қолдануымен, олардың барлық ішкі ісіне араласып, қоғамдық қатынастардың ұсақталған қатынастарын регламентациялаумен сипатталады;
* Құқықтық мемлекет - адам мен азаматтың бостандығы мен құқығын қорғайтын экономикалық және әлеуметтік конституциялық кепілдігі бар мемлекет (әсіресе әлеуметтік қорғалмаған тұрғындардың бөлігін), ал оларды өз мәнінде орындау, мемлекеттің маңызды міндеттілігі; бұл мемлекет заңмен бекітілген принциптермен негізделген әлеуметтік теңдіктегі, жалпыға бірдей қолдау тапқан және бір-біріне деген жауапкершілік.
* Светтік мемлекет - бұл мемлекет әр түрлі қандай болмасын діннен оның догмасынан және дәстүрле-рінен, әр түрлі діни ұйымдардан олардың саяси және мемлекеттік білім беру жүйесімен басқадай мемлекет-тік өмір аясынан бос; светтік мемлекет діни қатынастардан бейтараптықта, онда дін мен атеизмнен аулақ екендігі мойындалады.
Сонымен, қазіргі кездегі мемлекеттің негізі сонда, ол қоғамның ұйымдастырушы күші, өз мүшелерінің жекелеген және жалпылама мүдделерін көрсетеді және қорғайды.
Қазіргі мемлекет теориялары - бұл мемлекеттің негізі және оның қоғамдағы орны, әрі қарай даму заңдылықта-рындағы болашағы, жетістіктері туралы көзқарастардан құралады. Солардың ішіндегі маңыздыларына төмендегілер жатады:
* Элиталардың теориясы (ХХ ғ. басы, Г.Моски, В.Парето, Х.Лассуэл, Д.Сартори) - халық тобыры мемлекетті басқара алмайды, сондықтан мемлекеттік билік тек тұрғындардың элитарлық қабатымен басқарылуы мүмкін. Яғни, қоғамның жоғарғыларымен - деген идеяларды қолдайды. Мұнда ондай элиталар әр түрлі қажетті, мынадай талаптарға сай екендігі ескеріліп, қалыптастырылуы қажет - қабілеттілігі, білімі, тәжірибесі. Халық элиталардың арасында болғандықтан соны не басқаны мемлекетті және өздерін басқаратын адамдарды сайлауы қажет;
* Технократиялық теория (грек tehne - кәсіп, kratos - билік) ХХ ғасырдың 60-70 жылдары тарады, ондағы билік құратын бастамаға информация (ақпараттық) болды, мамандардың менеджерлер мен технократтардың басқаруы міндетті болды. Тек солар ғана, қоғамның прогрессивтік дамуын қамтамасыз етуге қабілетті ретінде танылды (Т.Веблен, Д.Бернхейм, Г.Саймон, Д.Белл, т.б.);
* Плюралистік демократия теориясы (Г.Ласки, М.Дюверже, Р.Дарендорф, Р.Аллен, Р.Даль, т.б.) ХХ ғ. ортасында қалыптасып, қазіргі қоғамның таптық құрылым емес, адамдардың әлеуметтік қосы-лымдарының жиынтығы ретінде танылды - сторт. Әр түрлі негіздерге байланысты қалыптасады (жасы, өмір сүретін орны, мамандығы, мүдделері, т.б.);
* Мемлекеттің жалпыға бірдей теориясы (50 ж. ХХ ғ. Д.Кейнси) ХVІІ ғ. бастап өмір сүрген мемлекет теориясы түнгі күзетшіге (ночной сторож) қарама-қарсы пайда болды, қоғамдық процестерге ешқандай араласпады. ХХ ғ. отызыншы жылдарындағы кризистік жағдай мемлекеттің рөлі мен орнын қайта қарауға мәжбүр етіп, оны барлық социумның мүддесін көрсетуші ретінде танылды және соның негізінде барлық қоғамдық тұрмыс аясына, әсіресе экономикалық процестерге араласу міндеттілігі көрсетілді.
* Құқықтық мемлекет теориясы (ХVІІІ ғ. қалыптасты) - мемлекет өзін құқықпен тығыз байланыстырып, өзі ғана қоғамның барлық берекесін жасайды;
* Конвергенция теориясы (ХХ ғ. 50-60 ж.) - уақыт өткен сайын деңгейлері ұқсас әлеуметтік-экономикалық және мемлекеттік жүйенің саяси дамуында жақындасушылық процесі жүріп ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz