Мемлекеттің (аппараттың) механизмі

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР

КІРІСПЕ . . . 31 Мемлекеттің тетігі (механизм, аппарат) . . . 4

2 Мемлекеттік органдардың түрлері, аппараттың қағидалары . . . 6

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 9

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 10

КІРІСПЕ

Әдетте заң әдебиеттерінде «мемлекет механизмін және мемлекеттік аппараттың» түсініктері синоним сөздер ретінде қолданылады. Мемлекет механизмі - бұл мемлекеттің міндеттері мен функцияларын жүзеге асыруға бағытталған мемлекеттік органдардың жүйесі. Мемлекет аппаратының, оның барлық бөлімшелерінің мазмұнын қоғамдық өмірдің барлық салаларының тиісті ұйымдаусы мен тиімді қызмет етуні қамтамасыз етуге бағытталған басқарушылық, ұйымдастырушылық қызмет құрайды.

Бұл қызметтің нысандары көп жағдайда басқарудағы заңдар мен құқықтық механизмдердің қолданылу шамасына байланысты. Осыған сәйкес мемлекеттік аппарат қызметінің келесі нысандарын бөліп қарастыруға болады:

1) тікелей басқарушылық - бұл ғылыми ұсыныстар жасаумен, тәжірибе алмасумен байланысты, құқықтық сипатты иеленбеген қызмет түрлері;

2) құқықтық нысандар - құқықтық заңды сипаттағы қызмет түрлері, яғни, олар барлық субъектілер үшін міндетті болып табылады және мемлекеттік-міндетті салдарды туындатады. Мемлекет аппараты қызметінің негізгі құқықтық нысандарына мыналар жатады:

а) құқықшығармашылық қызмет - бұл нормативтік актілер жобаларын дайындауға, оларды қабылдау мен жариялауға байланысты қызмет;

ә) құқыққолданушы қызмет - бұл құқықтық нормаларды жүзеге асырумен байланысты қызмет;

б) құқыққорғаушы қызмет - бұл заңдардың сақталуын бақылаумен және қадағалаумен, кінәлі тұлғаларды заңды жауапкершілікке тартумен т. б. байланысты қызмет.

Яғни, мемлекет механизмі (аппарат) - бұл органдар мен меке-мелердің жүйесі, солар арқылы мемлекеттің функцияларының орындалуы қамтамасыз етіледі.

1 Мемлекеттің тетігі (механизм, аппарат)

Көптеген функцияларды іс жүзіне асыруға мемлекеттің ұйымдастырылып әрекет ететін әр түрлі мемлекеттер жүйесінің болуы міндетті

Мемлекет механизмі (аппарат) - бұл органдар мен меке-мелердің жүйесі, солар арқылы мемлекеттің функцияларының орындалуы қамтамасыз етіледі.

Мемлекеттік аппаратың белгілерін сипаттауға жата-тындар:

мемлекетке өзінің қоғамдағы билігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін шын мәніндегі ұйымдасқан материалдық базаның (негіз) болуы;
басқару органдарымен қатар күш көрсете алатын мемлекеттердің әскер, полиция, сот, абақтылар болуы;
мемлекетпен барлық қоғамның жақсылығы үшін бел-гілеген функцияны орындаушы, өз еңбек ақысын тек мемлекет қаржысынан алатын ерекше қызметкер-лердің болуы;
әрбір мемлекеттік органдардың шешімі мен өкімінің бәріне бірдей міндеттілікте болуы;

Мемлекеттік аппараттың әрбір элементтерінің өзіне тапсырылған тапсырманы орындау процесіндегі әрекеті кепілдікке алынады, мемлекеттік мәжбүрлеу арсеналының барлық құралдарын қолдану мүмкіндігі.

Мемлекеттің механизмі (аппараты) мемлекет органдары-нан тұрады. Қандай болмасын мекеме не орган осы жиын-тығымен қатаң белгіленген орнында болып, тек өзіне тән функциялар мен мақсаттармен тапсырмаларды орындайды.

Мемлекеттік орган - заңмен дайындалған, ұйымдастыру-шылық және шаруашылықта, құрамдық ерекшеленген мемле-кеттік аппараттың бөлігі, мемлекеттік билік өкілеттігі бар жә-не қажетті материалдық құралдарымен, өз құзіретінің шегінде мемлекеттік тапсырмалар мен функциясын орындайды.

Мемлекеттік органнның мемлекеттік билік сипаты мынадан көрінеді:

мемлекет атынан әрекет жасай алатын өкілеттілігі туралы өз билігін әр түрлі органдар арқылы іс жүзіне асырады;
құзіретті, яғни оған тапсырылған қажетті заң күшінің жиынтығы;
мемлекет органдарының құзіреті, мемлекет алдындағы мақстаттан туындайды, оның көлемі соған сай нормативтік актілерде бекітіледі;
құзіретке сай мемлекеттік органдар орындауға міндетті құқықтық актілер шығаруға құқықты (нормативті актілер және құқық нормаларын қолдану актілері) - үкіметтің қарарлары, соттың үкімдері, т. с. с. ;
құқықтық актілерді орындау міндеттілігі мемлекеттік мәжбүрлеумен қамтамасыз етіледі;
мемлекеттік органның әрекеті әр уақытта саяси әрекет.

Мемлекеттік органның белгілі құрамы бар (басқару бөлімдері, қызметшілері), материалдық базасы мен қаржысы. Оның әрекеті қызметшілермен іске асырылады, материалдық заттар шығармағандықтан, қоғамның есебінен күн көреді (салықпен) .

Мемлекеттік қызметкерлердің белгілі бөлігін лауазымды адамдар құрайды (өздерінің құзіретіне қарай, заңды нәтиже туғызатын билік әрекеттерін жүргізуге құқықтары бар адам-дар (басқару құқықтық актілерін шығаруға, қаржы құжатта-рына қол қоюға, тіркеу әрекеттерін жасауға, т. б. ), сонымен бірге өзіне бағынушылардың әрекеттерін басқарушы адамдар, оларға орындауға міндетті талаптарды қоя алады (мысалы, құрылымдары бар басқару органдарының басшылары) .

Мемлекеттік органдарды, олардың басқадай мемлекеттік механизмдердің қалыптасуынан айыра білу қажет себебі, оларға қатынасы, тек көмектесуші бөлімдер ретінде болуында. Оларға мыналар жатады:

мемлекеттік мекемелер (мемлекеттік билікті іске асыру, негізгі қызметіне жатпайтындар, бірақ солар арқылы тәжірибеде өз функциясын іс жүзіне асырады (әдеттегідей, денсаулық сақтау, ғылым, мәдени аяда, т. б. ) мемлекеттік мекемелер, мемлекеттік органдар арқылы әрекет етеді;
мемлекеттік кәсіп орындары (мемлекеттік билік өкілеттігінің белгілері жоқ мемлекет механизмінің элементтері. Олар қоғамдық қажеттілікті қанағат-тандыру мақстаныда шаруашылық-экономикалық қызмет көрсетумен шұғылданады) ;
мемлекеттік унитарлық кәсіпорындар (коммерциялық ұйымдар, өзіне бекітілген мүлікке меншік құқығы жоқ, ондай өндірістердің қолындағы мүліктер шаруашылық басқаруға құқығы бар және оперативтік басқаруға мүмкіндігі бар.
мемлекеттік ұйымдар (мемлекетпен құрылған құрылымдар, олардың қажетті қорлары бар, өкілетті және комплексті түрде мемлекеттік бағдарламаны іс жүзіне асыратын адамдарды біріктіріп, мемлекетпен белгіленген тәртіп процедурасы негізінде орын-далады) .

2 Мемлекеттік органдардың түрлері, аппараттың қағидалары

Мемлекеттік мақсаттар мен функцияларының әртүрлілігі, мемлекеттік органдардың әртүрлілігін белгілейді, олар билікті бөлу теориясына сай не өзінің функционалды орнына байланысты (орындалатын мақсаттар сипатына қарай) төмендегідей түрлерге жіктеледі.

Заң шығару органдары (мемлекеттік билік органдары не өкілетті органдар), олар өз өкілеттігінің жиынтығымен, жоғарғы заңдық күші бар нормативтік актілерді шығаруға құқығы бар - заңдарды және атқарушы биліктің әрекетін тексеретін актілерді шығарады. Ондай мемлекеттік органдар екі топқа бөлінеді:

жоғарғы заң шығару органдары мемлекеттің парламентімен белгіленеді. Парламент - бұл халықтың жоғарғы өкілеттік органы. Ол маңызды қоғамдық қатынастарды реттейді және заңдарды қабылдау арқылы халықтың еркін көрсетеді, қаржыны қалыптастырады, атқарушы органдар билігі мен жоғарғы лауазымды адамдардың әрекеттерін тексеруші ретінде. Көптеген елдерде жоғарғы өкілетті органдар әр түрлі аталады:Парламент(Англия, Үндістан, Канада, Финляндия, Жапония), Сейм(Польша), Фолькетинг(Дания), альтинг(Исландия), конгресс(АҚШ), Федеральное собрание(Ресей), меджлис(Түркменстан), великий народный хурал(Монғолия), кортестер(Испания), кнессет(Израиль), бундесрат(Германия) ; бір палаталы парламенттер тұрғындарының біртектес ұлттық құрамы мен егеменді аумақтық құрылымы жоқтарда болады. Әдеттегідей көп елдерде парламент екі палатадан, жоғарғы және төменгіден тұрады (Венгрия, Дания, Греция, т. б. ) палаталардың жанында комитеттер мен комиссиялар құрылады.
Федерацияның субъектілерінің, жергілікті билік және өзін-өзі басқару және заң шығару органдарының өкілеттілік сипаты және белгілі, соған сай аумақтардың шегінде (аудан, облыс, край - райондық жиналыс, облыстық Дума, қалалық Дума) . Бұл органдар негізінен жергілікті мәселелермен шұғылдану үшін керек (әлеуметтік аямен, көлікпен, жолдармен, жергілікті қаржымен, сумен қамтамасыз етумен және тәртіпті қолдаумен шұғылданады, т. б. ) .

Мемлекеттің атқарушы органдары (мемлекеттік басқару органдары) заң шығару билігімен қабылданған заңдардың орындалуын қамтамасыз етеді.

Мемлекет басшысы - бұл мемлекеттегі ең жоғарғы орган, оның жоғарғы атқарушы билікті алып жүруші және бір мезгілде бүкіл қоғамның сыртқы қарым-қатынасындағы арнайы өкілі (монарх, президент) .

Үкімет (министрлер кабинеті, мемлекеттік кеңес, ми-нистрлер кеңесі) - төрағасымен басқарылады (премьер-ми-нистрмен, канцлермен, министрлер кабинетінің төрағасымен, мемлекет басшысымен) жоғарғы алқалы, жоғарғы құзіреті бар мемлекеттік биліктің елді тікелей басқаруды іс жүзіне асы-ратын атқару-басқару органдары. Халық шаруашылығындағы жекелеген аяларды оперативтік жолмен не қиын проблемаларды шешу мақсатында, үкіметтің құрамында ведомствоаралық комитеттер мен комиссиялар құрылады.

Сот органдары - әділ сот жүргізу үшін қажет, яғни сот отырысында белгіленген заң жүзінде азаматтық және қылмыстық істерді, заңдылықты және құқықтық тәртіпті, азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауды нығайту мақсатында қарайды.

Әр елде әр түрлі соттардың түрлері бар (мемлекеттік, қоғамдық, шіркеулік), бірақ көп жағдайда соттар жалпы-лылыққа және арнайылылыққа бөлінеді (конституциялық, әкімшілік, еңбектік, шаруашылық, отбасылық, кәмелетке жетпегендер үшін, әскери, т. б. ) .

Ресей Федерациясында соттар өз функцияларын конституциялық, қылмыстық, азаматтық, әкімшілік және арбитражды сот әділдігінің қалпында іс жүзіне асырады:

Конституциялық сот әділдігі жүйесі, РФ Конституциялық сотымен басқарылады - конституциялық сот органдарымен, өз еркімен және тәуелсіз сот билігін жүргізуші, конституциялық сот процесін, конституциялық сот әділдігі арқылы іске асырады. РФ сырт аумақтарында бұл функцияны орындау үшін, конституциялық не жарғылы соттар бар;
Жалпылама соттар жүйесі, азаматтық, қылмыстық және әкімшілік істерді қараумен шұғылданады және РФ жоғарғы сотымен басқарылады. Оның құрамдас бөлігіне алқалы қылмыстық және азаматтық істер, әскери алқалар, президиум және пленум жатады. Жалпы соттар жүйесіне РФ субъектілерінің соған сай соттары кіреді (аймақтық, облыстық), аудандық (қалалық), әлемдік, оған қоса округтердің (флоттық) және гарнизондық әскери соттар.
Арбитражды соттар, өндірістер, мекемелер мен ұйым-дардың арасында болатын шаруашылық дауларын азаматтық, әкімшілік сот процесінде, РФ консти-туциясымен арбитраждық процессуалдық кодекспен белгіленген жеке басқадай федерациялық заңдардың негізінде шешеді. Бұл жүйеге жоғарғы РФ ар-битраждық, округтік және федерация субъектілерінің соттары кіреді (республикалық, аймақтық, облыстық, қалалық федералды соттар, федералдық маңыздағы қалалық, автономды облыстық, автаномды округтік) .

Жекелеген билік органдарының бөлімшелері, билік органдары есебінде айтылмайды, бірақ құқықтық актілердің орындалуына маңызды тексеру функциясын орындайды. Олардың заңдылығын және арнайы қаржылық тексеруді жүргізеді. Мемлекеттік тексеру - бақылау органдары (әр елде - прокуратура органдары, тексеру палатасы және басқару органы, омбудсмендер, генералды тексерушілер және аудиторлар, парламеттік комиссиялар) .

РФ-да ондай органдарға, ең алдымен прокуратураны жат-қызуымыз қажет (бірегей орталықтанған федералдық орган-дар жүйесі, Ресей Федерациясының атынан, өз аумағындағы әрекет ететін заңдардың орындалуын қадағалайды, сонымен бірге, федералдық заңдармен белгіленген басқа да функция-ларды орындаушы;

Есеп (счетную) палатасы (мемлекеттік қаржылық тексерудегі, тұрақты әрекет ететін тәуелсіз орган, РФ Федералдық Жиналысымен құрылып, оның алдында жауапты), т. б.

Мемлекеттік механизмнің қағидалары (принциптері) - бұл өз әрекетін іс жүзіне асырудағы, негізгі бастамасы. Ондай басталатын сәтке, жататындар:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.