Тамақ пен тамақтанудың қауіпсіздігі


Жоспар:
- КіріспеАдам ағзасы
- Негізгі бөлімМикроағзалар мен токсиндерТамақтану қауіпсіздігі жөнінде бірқатар ұсыныстар
- ҚорытындыТағаммен уланғанда өздігінен ем жасау қауіпті
- Пайдаланылған әдебиеттер
Адам ағзасы көптеген заттардан тұрады - олардың бәрі ағзаға тамақ өнімдерімен түседі. Адам бірнеше апта бойы тамақтанбаса өліп қалатындығы белгілі: ал нашар тамақтанатын болса, ол жүдеп әлсірейді. Ағзаның қоректік заттарға деген қажеттілігін қанағаттандыру үшін сан алуан тағамдардың жеткілікті мөлшерін қамтамасыз ететін рационды (ас үлесін) теңгерілімденген қоректену деп атайды.
Микроағзалар түскен тамақ өнімдері тағамдық улану тудыруы мүмкін. Токсиндер тамақ өнімдерінде микроағзалардың аса көп мөлшерде көбеюінің нәтижесінде оны тамаққа пайдаланғанша түзіледі.
Тамақ өнімдерінде жиірек кездесетін микроағзалар мен токсиндерді қарастырайық:
1. Ботулизм - 10-400 С-та анаэробты дамиды. Бұл ауру қоздырғыштары көбіне шикі сан еттер мен балыққа жұғады. Олардың споралары жылудың әсеріне аса төзімділігімен ерекшеленеді. Уланудың екі клиникалық түрі бар:
а) жедел түрі - инкубациялық кезеңі 12-36 сағат, симптомдары: дауыстың қырылдауы, бас ауруы, жүректің айынуы, құсу, ауыздың құрғауы, көздің қосарландырып көруі;
б) жеңіл түрі - инкубациялық кезеңі ұзақ мерзімге (бірнеше тәулік), жеңіл симптомдар байқалады.
Емдеу уытқайтарғы сарысуларды пайдалануға негізделген. Жұқтырып алудың ауыр жағдайларын емдеудің тиімділігі диагноздың қаншалықты тез қойылғандығына байланысты болады.
2. Стафилококты энтеротоксиндер (мысалы, стафилококты маститпен ауыратын сиырдың сүтінде)
3. “Саңырауқұлақтар” тудыратын тағамдық микотоксиндер (мысалы, В1 анфлотоксиннің белгілі гепатоканцерогенді заттардың ішінде аса күшті әсер етуші болып табылатындығы анықталды) .
4. Патогенді бактериялар (мысалы, Salmonellae бактериялары) .
Тағам инфекциялары (жұқпа) мен улануларды стафилококты энтеротоксиндер, Salmonellae бактериялары тудырады, жаппай ботулизм оқиғалары сирек кездеседі.
Қауіпсіздік шаралары - тазалық, жеке бас гигиенасы, азық-түлікті суықта сақтау, бір рет қана пайдалануға жарайтын ыдыс-Фаяқ.
Тамақтану қауіпсіздігі жөнінде бірқатар ұсыныстар:
Көгеріп кеткен азық-түлікті тамаққа пайдаланбаңыз! Есте сақтаңыз, зең азық-түліктің ішіне өтетін, көзге көрінбейтін токсиндерді (афлатоксиндерді, охратоксиндерді және т. б. ) бөледі;
Афлатоксиндер температураға аса төзімді келеді, олар күн сәулесінің немесе УК-сәулелендірудің әсерінен ғана бұзылады;
Афлактоксиндер жеміс-жидектерді және т. б. өңдеу өнімдеріне өтеді. Сондықтан көгерген өнімдерді шарап, шырын, мармелад және т. б. дайындау үшін пайдаланбаңыз;
Жер жаңғақта, жасымықта, қабығы бар жаңғақта, өрік сүйектерінде афлатоксиндер көзге айқын көрінбейтін көгерулі және білінбейтін көгеру иісінсіз болуы мүмкін екенін ұмытпаңыз;
Токсикалық (уытты) заттар азық-түлікті дұрыс сақтамағанда пайда болуы мүмкін. Мәселен, сүйекті жемістерден жасалған спирт тұнбаларын ұзақ уақыт бойы сақтағанда ерітіндіге күшті у-көгерткіш қышқыл түседі;
Қартопты жарық көзіне сақтағанда, әрі, ол өскенде соланин түзіледі. Ол картопты жасыл түске бояйды. Соланинмен улану өлім қаупін тудырмайды, бірақ оны болдырмаған жөн. Жасылданған картопты мұқият тазалай отырып, “көздерін” алып тастау керек;
Тамақ өнімдерін орау үшін газет, журнал, қаптама қағаздарын пайдаланбаңыз: оның құрамында көп мөлшерде қорғасын мен кадмий болуы мүмкін;
Шойын табаны пайдаланғанда тамақ өнімдері темірді азырақ сіңіретінін ескеріңіз;
Мыс пен қорғасынның азық-түлікпен экстрациялану деңгейі ыдыстың қанша уақыт ұсталғанына байланысты. Ұзақ мерзім пайдаланылған соң мысты жауып тұрған қалайы қорғаныш қабатының тиімділігі кемиді;
Құрамында кадмийдің біршама мөлшері бар мырыш сұйытылған қышқылдармен тез ериді, сондықтан ыдысты құрамында қышқылы бар тамақ өнімдерін сақтау үшін пайдалануға болмайды;
Алюминидің ерігіштігі және оның тамаққа түсуі сілтілік немесе қышқылдық ортада артады.
Қалбыр банкасын ашып, оны бөлме температурасында сақтаған соң қалайыланған қаңылтырдан тағамға өткен қалайының мөлшері артады;
Қаңылтыр банкілердегі тағамға қалайының өтуі нитраттар болған кезде арта түседі; әрі мұнда нитриттар болғанда қалайының уыттылығы жоғарлайды;
Тамақтануда тағам талшықтарын көбірек пайдаланыңыз (яғни, жеміс-жидектер оның көзі болып табылады) : олар ағзадан зиянды алмасу өнімдерінің, ауыр металл тұздарының шығуына ықпал етеді.
Тағаммен уланғанда өздігінен ем жасау қауіпті!
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz