Квадрат терезе

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

№86 жалпы орта білім беретін мектебі КММ

Ғылыми жобаның тақырыбы: Архитектурадағы математиканың рөлі

Орындаған: Керімбай Жандос 11 Ә сынып оқушысы

Жетекшісі: Есалиев Мейрман
Математика пәні мұғалімі

2023 жыл

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3
Зерттеу бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

1.1. Күмбезді ғимараттардың математикалық ерекшеліктері ... ... ... ... ..
8-9
1.2. Жаңа ғимараттардың кемшіліктері мен
артықшылықтары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 10-13

1.3. Егер мен архитектор болсам ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..

Iбөлім. Жалпы шолу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14-15

IIбөлім.Сыртқы құрылысы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .16-17

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20

Пайдаланған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... 21

Кіріспе
Математика - барлық дәл ғылымдар сөйлейтін тіл - деген Н.Лобачевский. Математика пәнінен ғылыми жұмыс жазу тапсырылғаннан кейін, тақырып таңдау өте қиынға соқты. Себебі, математика ғылымы өмірмен тығыз байланысты. Қайда болмасын сандармен кездесеміз. Мысалы: сабақ кестесінде, асханада, дүкенде, аялдамада ... , барлық жерде деуге болады. Математиканың өмірде орасан зор орын алатыны сондай, тіпті оны оқып-білу бізге соншалықты қиын, әрі қол жетпестей болып көрінеді, бірақ математиканы тереңдете оқыған сайын ол бізге жақындай беретінін және оның әрі қызықты, әрі жұмбағы мол әлем екенін байқаймыз. Сондықтан да мен Архитектурадағы математиканың рөлі тақырыбын таңдадым. Математика пәнінен ғылыми жұмысты таңдағаннан кейін ең бірінші Математиканың біздің өмірімізде алатын орны қандай? деген сұрақ туындап, сол арқылы зерттеу жұмысымды бастадым. Математиканың бастапқы мағлұматтары барлық халықтарда болған. Күнтізбе жасау, құрылыс, жер және әр түрлі ыдыс көлемін өлшеу, теңізде жүзу, жан жақты байланыс жасау ісі математикалық білім-дағдылардың дамуын талап етті, оның бастапқы қарапайым ережелері дәлелдеусіз қалыптаса бастады. Бір белгісізі бар теңдеулер, сондай-ақ қарапайым арифметикалық және геометриялық прогрессияларға келтірілетін есептер шығару тәжірибесі кездеседі. Египеттіктер төртбұрыштың, трапецияның, үшбұрыштың ауданын, параллепипед пен табаны квадрат пирамиданың көлемін дәл есептей білген, дөңгелек ауданын жуықтап тапқан. Математикалық анализ бен математикалық физика дамуының геометрия мен алгебрадағы жаңа идеялармен түйіндесуі нәтижесінде математика мен оның қолдануында ерекше маңызды қызмет атқарып отырған математиканың үлкен бір жаңасаласы- функционалдық анализ жасалды. Есептеу техникасының кең қолданылуына байланысты программалау теориясы пайда болды. Сонымен қатар компьютердің жыл сайын жаңа түрлері ойлап табылуда немесе өзі жүретін машина, роботтар неге тек Жапониядан бастау алады. Неге ол біздің Қазақстаннан жасалып, шығарылмайды. Ал оны шығаратын болашақтағы маман - біздер. Сондықтан экономикамыз қарыштап дамысын десек, Қазақстанымыз гүлденсін десек, жаңа технологияны дамыту үшін, өнертапқыштыққа жету үшін математикалық терең білім қажет. Өмірде математиканы терең білмей орнын тауып жүрген адамдар көп. Әйтсе де математиканы жақсы білген адам көп болса, нұр үстіне нұр болар еді, яғни Қазақстанның болашағы нұрлы, жоспарлы жан-жақты білімді болар еді.

Зерттеу бөлімі
1.1. Күмбезді ғимараттардың математикалық ерекшеліктері
Жұмыстың бұл бөлігінде күмбезді ғимараттардың сыртқы көзге әсері, ішкі сыйымдылығы қарастырылады. Жалпы күмбездің нақты өлшемдері жоқ. Сондықтан біз тек бірнеше ғимараттардың ғана күмбезін қарастырамыз.

Көбіне күмез жарты шардан немесе цилиндрдің үстіне қойылған конустан құралады. Жарты шардан құралатын күмбездің орташа ішкі сыйымдылығы және ауданы:
V=PIR3
S=2PIR2
Цилиндр мен конустан құралатын күмбездің өлшемдері:
Vкүмбез=Vцилиндр+Vконус=PIR2 + PIR2 =
Sкүмбез=Sцилиндр+Sконус=2PIНR+PIR =2R
V1 мен V2 салыстырамыз :
V1=PIR3 v V2=

S1 мен S2 салыстырамыз:
S1=2PIR2 S2=
Сонымен қатар, цилиндр мен конустан құралатын күмбездің сыртқы көріктілігі көбірек. Күмбезі бар ғимараттар басқа ғимараттарға қарағанда табиғат жағдайларынан, жауын-шашыннан қорғалған болады.
Қожа Ахмед Йассауи мовзалейінің күмбезінің диаметірі 30гяз.1гяз-60,6см.

Бұл дегеніміз 60,6*30=18,18м. Бұл Қазақстан және Орта Азиядағы кірпіштен жасалынған ең үлкен күмбез. Оның ішкі көлемі
Vкүмбез==
S===532
Сонымен, күмбезі бар архитектураның үлкен артықшылықтары бар. Олар:
Сыртқы және ішкі көрінісі көрікті, үйлесімді көрінеді
Ішкі сыйымдылығы үлкен және ғимараттардың акустикасын арттырады
Жауын-шашын күмбездің үстіне жинала қоймайды, яғни төбеден су ақпайтын болады.

1.3. Жаңа ғимараттардың кемшіліктері мен артықшылықтары
Жұмыстың барысында ғимараттар келесі пункттер бойынша қарастырылады:
1)ішкі көлемі, сыйымдылығы
2)сейсмотұрақталық және табиғат жағдайларынан қорғаныштығы
3)жарықтың түсуі
4)архитектураның сыртқы көрінісі
5)үйдің ішкі темпиратурасы немесе үйде тұратын адамдарға әсері.
1.Квадрат терезе

Қандай ұшақ көрсек те, барлығының терезесі сопақ формада жасалған. Бұл - 60 жыл бұрынғы тәжірибенің нәтижесі. Содан бері ұшаққа иллюминаторлар сопақ немесе домалақ етіп орнатылады. Алғашқы ұшақтардың терезелері төрт бұрышты болғаны мәлім. Инженерлер еш күдіксіз стандартты әйнектерді орната бастады. Бұл жолаушылар тасымалдайтын түрлі жаңа ұшақтар шығып жатқан 1950 жылдар болатын. Көппен бірге De Havilland атты ағылшын компаниясы да "Комета" лайнерін жасап шықты. "Комета" ұшағы сол уақыттағы техникалық қабілеті мықты лайнер болды. Алайда 1954 жылы ұшақ апатқа ұшырап, 56 адам қаза тапты. Инженерлер апат себебін анықтаймыз деп түрлі тәжірибе жасады. Сынақтар арқасында апат төрт бұрышты иллюминаторлар кесірінен болғаны анықталып, ұшақ жасайтын бүкіл компания жаппай сопақ терезелерге көше бастады. Төрт бұрышты терезелер апатқа қалай себеп болды? Ұшақ құрылымындағы тік, сүйір бұрышты бөлшектер әуеге көтерілгенде жарылуға дайын тұрады. Себебі жоғары қысым кезінде 90 градус бұрыштар жарылуға бейім болады. Демек төртбұрышты әйнектер мен жақтаулар қысым балансын сақтауға қауқарсыз. Тек терезе ғана емес, ұшақтың барлық бөлігі тік, сүйір бұрышты бөліктерден ада. Сондай-ақ ғарыш зымырандарының да терезелері мен құрылымы сопақ формада жасалады.

2. Таға тәріздес үйлер

1)Сейсмотұрақтылығы және табиғат жағдайларынан қорғаныштығы
Біріншіден, бұл ғимаратта қыры және бұрышы жоқ болғандықтан пәтерлер суық желдерден сақталған. Аркалар 90-градусты бұрыштарға қарағанда сейсмотұрақты екендігі барлығымызға беймәлім емес. Сондай сияқты таға тәріздес үйлер паралллелограмм тәріздес үйлерге қарағанда сесймотұрақты.
Бұл ғимарат бір жағынан дөңгелек тәріздес болғандықтан суық желдерден сақталып тұрады. Үйдің сырт жағын солтүстікке қаратып тұрғызса, үй суық желдерден және қалың қардан сақталады.
2) Жарықтың түсуі: Егер параллелепипед тәрізді үйлерге жарық үйдің бір жағына көп дегенде 6сағат түсетін болса, таға тәріздес үйлердің сыртқы жағына жарық ұзағырақ түсетін болады. Ал ауласына керісінше күннің көзі тәулігіне 5 сағаттан кем түсетін болады. Яғни үй түрғындары күннің көзінен сақталады және кез келген уақытта аулаға серуендеуге шығуға мүмкіншіліктері болады.
3) Архитектураның сыртқы көрінісі Архитектураның сыртқы көзге әсері параллелепипед тәріздес үйлерге қарағанда жағымдырақ.
4) Үйде тұратын адамдарға қалай әсер етеді: Үй таға тәріздес болғандықтан оның ауласы тұйық жерде орналасады, бұл үй тұрғындарының автокөліктерінің кіріп шығуына өте қолайлы. Сонымен қатар, балаларға арналған аула ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.