Ұйымның сыртқы ортасы және факторлары

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

2 Дәріс

Тақырып 1.3 Ұйымның ішкі және сыртқы орталары.
Мақсаты: Ұйымның басқарулық объекті түрінде аңықтама беріндер
Жоспары:
1.Ұйымның бақылауына системалық жақындасу.
2.Ұйымның ортақ белгілері.
3.Ұйымның ішкі ортасы.
1. Ұйымның түсінігі
Ұйым - барлығы бірігіп бағдарламаны және мақсатты іске асырғандағы белгілі ережелер мен рәсімдер негізінде істейтін бірлестігі: Ұйым ұғымы құрылымдық және жүріс-тұрыс саласында қарастырылады. Ұйым ұғымы бүтіндігі мен ұқсастығын, әр түрлі ішкі және сыртқы өзгерулердің негізгі ерекшеліктерін сақтауды, объектілердің тұрақты байланысын қамтамасыз етеді.құрылымдық ыңғайда ұйымдық құрылым сияқты бір немесе бірнеше мақсаттарға бағынышты өзара байланысты бөлімшелердің тұтастығы ретінде қатысады. Бұдан шығатын міндеттерді бөлудің тәсілдері және өкілеттіліктері бөлудің әдістері. Ұйымдық құрылым - алға қойған мақсаттарға тиімді жету үшін жұмыс істейтін адамдардан арнайы құралған тұтастық жүйе. Ұйым деп көбінесе бірыңғай, тұтас организм болып саналатын, өндірістік бірлік ретіндегі бөлек фирманы атайды, өйткені, ұйымда бір мақсаттағы команда болып саналатын бір идиологияны қолданатындар (экономикалық, техникалық, технологиялық) жұмыс істейді, жүріс-тұрыс ыңғайында процесс ұйымда зерттеу орталығында ұйымдық құрылымның бөлігі ретінде адам квалификациясымен, жеке ерекшеліктерімен еңбекке деген қабілеттілігімен мотивациясы ретінде жобалады. Өз кезегінде, ұйым процесі бірнеше бағытқа диференцияланады.
1) Құрылымды қалыптастыру, оның ішінде жеке жетекшілер үшін мәселелерді шешу, жауапкершілікті арттыру кәсіпорынның мәселелерін шешумен қызметкерлер арасындағы өзара қарым-қатынас формализациясы (менеджменттегі жеке позициялар арасындағы формальды қарым-қатынастар ұйымдық бір-бірімен келіскен әрекеті деп аталады).
2) Жұмыстарды бөлу, ұйымдастыру яғни жұмысты орындауға қажетті функциялармен іс-әрекеттерді жоспарлау және анықтау, сонымен қатар бұл функциялармен іс-әрекетті топтар, сектор, бөлім, бөлімшелер шеңберінде біріктіру.
Ю.В. Кузнецов пен В.И. Подлесных ұйым процесін былай анықтайды:
- еңбекті бөлудің рационалды формаларын анықтау.
- кадрларды таңдау мен оларды орналастыру.
- басқару органдарының құрылымын жасау.
- қызметкер, қызметкерлер тобының, бөлімшелерінің арасында жұмысты бөлу.
- функциялардың, подфункциялардың, жұмыстардың, операциялардың регламентациясы.
- басқару органдары қызметкерлерінің міндеттері мен құқықтарын белгілеу.
Ұйым құрылымынан басқа, сол құрылымның барлық салаларының жұмысын координациялау.
Координация - бұл өзара байланыс, сәйкестік және ұйғару. Ұйымның координация қызметі жіберілетін күштің синхронизациясымен олардың бір тұтастыққа айналдырудағы интеграциясын білдіреді. Басқа сөзбен айтқанда, алға қойылған мақсатты оперативті және тиімді түрде жетуге көмектесетін бөлек элементтерді белгілі бір сәйкестікке уақыт бойынша қызметті бөлу процесі.
Барлық қызметкерлер бір-бірін білетін үлкен емес ұйымдарды оңай жұмыс ұжымы құрылады, сондықтан да, олардың жұмыстарының координациялары керекті деңгейіне жету үшін мамандандырудың жоғарғы деңгейі мен міндетті болудың жоғарғы деңгейі бар ірі ұйымдардан жоғарғы әкімшілік белгілі бір күшті талап етеді.
2. Ұйымның анықталуына жүйелік көзқарас
Менеджменттің негізгі мәселелерінің бірі мақсатты белгілеу болып табылады. сол жетістіктер үшін ұйым біртұтас жүйе ретінде қалыптасады, дамиды. Мақсаттың болуы - менеджердің қызметінің негізгі бір кезеңі, өйткені дамушы нарықтық экономика жағдайында маңызы зор. Мемлекет бөлінуінің және демонополизация немесе экономикадағы басқарудың регионализация нәтижесінде жыл сайын басқарудың қайтадан құрылғандарының саны көбейеді.
Оның әр қайсысы өзінің анық мақсаттарын, оның мамандануын, көлемін, ресурстарын, қызмет көрсету мен өнімнің тұтынушылар нарығы белгілейтін құру стадиясын басталады. Сол мәселелерді де шаруашылық субъектілері, өзі істейтін және нәтиже үшін барлық жауапкершілікті әр кезде әртүрлі шешіп отыру керек.
Мақсатты функция - кәсіпорынның жалпы мақсаты миссияны белгілеуден бастау керек. Әдебиеттерде ол көбірек саясат, философия деген мағынамен түсіндіріледі. Әдетте ол жерде кәсіпорынның статусы белгіленеді оның жұмысының принциптері жарияланады, ұжымның ең маңызды сипаттамаларына анықтама беріледі.
Менеджмент ғылымымен қандай-да бір миссияны оның мазмұнын анықтайтын әр түрлі ыңғайлар бар. Олар ең біріншіден жетекшілер жағынан қабылдайтын шешім, ұйымның мәнінің бағасын және мәнін көрсетеді. Миссияның орталық моменті ұйымның негізгі мақсаттарына жауап болып табылады. Бірінші орында тек қазіргі кезде емес, сонымен қатар болашақта да қызығушылықтар, күтулер, тұтынушылардың бағалылығы (өндіретін өнімді сатып алушылардан) тұру керек. Мысалы Форд компаниясының миссиясын қарастырайық. Ол мынандай: адамдарды арзан көлікпен қамтамасыз ету. Бұл жерде компанияның қызметі - транспорт, өнім тұтынушылары - адамдар, кем ауқымдағы ориентациямен нақты белгілеген.
Жүйе теориясы алғаш рет нақты ғылымдарда және техникада қолданылған. Ал 50-жылдардың соңында басқаруда қолданылады. Ол басқару ғылымына маңызды үлес қосты. Жүйелік ыңғай - басқарушыларға қандай да бір жетекшілікті немесе принципті жинақтау емес, ұйым мен басқаруға қолданылатын ойлау әдісі.
Жүйе - бұл бір қатар тұтастылықты, құрудың өзара тәуелді бөлігі және мақсат міндеттер арқылы өзінің салымдарын көрсететінін көрсетіп отырады. Жүйеге мысал ретінде машиналар, компьютерлер, теледидарлар мен өзара тәуелділігін көптеп құру, әрбір жұмысшы өзара іс әрекетін басқалар мен мақсатын құрудың, өзінің тиесілі, нақтылы жақындылығы деп есептейді. Егер бір бөлігі қатысып және дұрыс істемесе, яғни барлық жүйе бірдей жұмыс істей алмайды.
Ұйымның анықталуына жүйелік көзқарас жасаған көп мамандар: Механикалық ыңғай веберлік бюрократиялық ұйымға синоним болып табылады, - деп санайды. Неміс экономисі және социологі М. Вебер ғасырдың басында бюрократияны ұйым ретінде түсіндіріп келесідей сипаттамалар берген:
1. Ұйым жұмысшылардың тәртібін бақылау үшін жоғары басшылықпен арнайы бекітілген ережелер мен процедураларға сәйкес жұмыс істейді.
2. Басшылар шешімді қабылдағанда өзінің қалауымен емес, формальды ережелер мен процедураларға сәйкес жүріп отыру керек.
3. Жұмыскер басқарушылық қызметте отырған адамға емес, басқарушылық қызметке бағынуы тиіс.
4. Әр жұмыскер жұмыста тар мамандандырылады.
5. Ұйым қатаң иерархиялық принциппен құрылған және әр төменде тұрған деңгей жоғарыда тұрған деңгейдің бақылауы мен басқаруында болады.
6. Кадрларды тәуелсіз жұмысқа алу шеңберінде профессионалды қызметі бойынша таңдайды. Қызметке таңдайды және тағайындалады.
7. Кадрлардың қызмет баспалдағы бойынша алға жылжуы, жоғары тұру немесе жеткен жетістіктермен іске асырылады. Алға жылжу бойынша шешім жоғарыда тұрған басшылықпен қабылданады.
8. Ұйымда бір тұлғаның екі қызметті бірге алып жүруіне болмайды. Басшы басқалары сияқты тәртіптің ережелеріне және бақылауға бағынады.
3. Ұйымның ішкі ортасы және ерекшеліктері
Сыртқы факторлардың маңыздылығына қарамастан, ұйымның ішкі факторлары оның дамуы мен қызмет етуінің басты элементері болып табылады. Бұған жататындар: мақсаттары, құрылым, еңбек ресурстары, құрал-жабдық, материалдық қорлар, технология, ұйымның міндеті.
Фирма немесе коммерциялық ұйымның басты стратегиялық мақсаты пайда табу. Бұл ереже Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінің 34-бабында белгіленген. Бұл мақсатқа жету нарық үшін тауарларды өндіру және қызмет көрсету қажеттілігімен байланысты. Бұл жағдайда менеджмент мынадай үш мәселені шешеді:
oo пайданы табу;
oo өзіндік құнды қысқарту:
oo нарықтық сегментті кеңейту.
Фирманы пайда табуға көздеудің мағынасының негізгі түрін көрсетуге болады:
Пайданы максимизациялау - бұл көздеудің мағынасы әрбір мәміледен максималды жоғары пайда алу, сатып алушыларды (тұтынушыларды) таңдау;
қанағаттандыратын пайда табу - бұл стратегиялық мақсат, себебі оны жоспарлау процесінде қауіп-қатерлерді ескеру қажет; бұл жағдайда фирманың алатын пайдасының деңгейі төмендесе де, бұл жағдай осы салаға көп бәсекелестерді тартпайды;
Пайданы минимаксимиациялау - менеджменттің басты міндеті: ұйымның одан әрі табысты қызмет етуіне жағдай жасау, сондықтан менеджменттің негізгі принципі мен ориентирі пайданы максимизациялау емес, қатерлі ситуацияларды жою; ұйымның қандай да операциялары келешекте пайда болуы мүмкін қауіп-қатерлерді жеңу үшін жеткілікті қаржыны жинақтауға көзделуі тиіс.
Сонымен, менеджменттің мақсатын белгілеу үшін тауарды өткізудің немесе қызмет көрсетудің мына бес жағдайын ескеру қажет: функционалдық арналу және сапа; саны; баға; жеткізу мерзімі; сервис.
Ұйымның құрылымы ішкі ортаның элементі болып табылады, ол ұйымның мақсатына тиімді түрде жетуді қамтамасыз ететін ұйымның конструкциясы. Бұл конструкцияға биліктің каналдары және түрлі әкімшілік қызметті атқаратын бөлімдер арасындағы коммуникациялар, сондай-ақ осы каналдар арқылы берілетін ақпарат енгізіледі. Ұйымдастырулық құрылымның басты функциясы - бақылау мен үйлестіруді қамтамасыз ету.
Еңбекті мамандандыру және еңбек бөлісі ұйымдардың еңбек өнімділігін айтарлықтай жоғарылатады. Бірақ, егер адамдар әрі құрылымдар арасындағы қатынастар нақты белгіленген болмаса, мамандандырудың тиімділігі жойылады. Бұл бағыттағы басты шара ұйымның құрылымын құру.
Еңбек ресурстары - ішкі ортаның элементтерінің біреуі. Менеджердің кәсіби деңгейі мына екі аспектке байланысты: бірінші ол тиімді қызмет көрсету үшін не істеу керек және жұмысты қалай істеу керек, екінші қызметкерлердің санын, олардың мамандығының түрін және атқарылатын жұмыстың көлемін білу қажет. Еңбек тиімділігін қамтамасыз ететін категорияларға персоналдың сенімділігі жатады. Кадрлардың тұрақсыздығы және қыдырымпаздықтар персонал сенімділігінің нашарлығын белгілейді, ал соңғы еңбек тиімділігі деңгейінің төмендеуіне әкеліп соқтырады.
Материалдық қорлар тауарларды өндіруді және қызмет көрсетуді қамтамасыз ету үшін алынады және жиналады. Материалдық қорлар үш негізгі түрлерге бөлінеді: шикізат қорлары; дайын емес өнім қорлары; дайын өнім қорлары.
Технология - бұл шикізатты қайта өндіру әдісі, бұл жағдайда шикізат есебінде адамдар, ақпарат немесе материалдар болуы мүмкін. Технологиялық процестер әр түрлі. Технологияның мына басты түрлерін белгілеуге болады: а) үздіксіз процесс немесе жаппай өндіріс; б) арнайы тапсырыстар бойынша өндіріс процесі; в) жобалау процесі.
Егер сұранысы бар белгілі өнімді одан әрі де сұранысы азаймайды деп, оның өндірісі жүзеге асырылатын болса, бұл үздіксіз өндірісті жүзеге асыру деп танылады. Оның ерекшеліктері:
1. Өнімнің өзгермеуі немесе өзгеруінің аздығы;
2. Осы өнімнің түрлері бірдей өндірістік операциялардан өтеді;
3. Шығарылатын өнім нақты тұтынушының мұқтаждарына көзделмеген.
4. Осы процесте пайдаланатын құрал-жабдық басқа мәселелерді шешу үшін оңай икемделмейді;
5. Төменгі деңгейдегі квалификациялы еңбек қолданылуы мүмкін.
Түрлі тауарлар өндіруді талап ететін немесе келешекте нарық көлемі қысқартылуы мүмкін болғанда қолданылатын арнайы тапсырыстар бойынша жүзеге асырылатын өндіріс процесіне мына ерекшеліктер тән:
1. Әрбір операцияны өнімнің барлық түрлері бірдей өтейді, олардың өндіру технологиясында айырмашылықтары болады.
2. Өндіріс жеке тапсырыстар бойынша жүргізіледі;
3. Құрал-жабдық универсалды және оны басқа мәселені шешуге икемдеуге келеді;
4. Төменгі квалификациялы және жоғары квалификациялы еңбекті қатар пайдалануға болады.
4. Ұйымның сыртқы ортасы және факторлары
Ұйымның қызметінің нәтижелері табысты болып, оның алдына қойған мақсаттарына жетуінің жолы - сыртқы және ішкі ортаның факторларын ескеру.
Сыртқы ортаның факторларына ұйым және оның органдары жағынан нақты бақылауды жүргізуге мүмкіншілік болмайды. Сыртқы факторлардың екі түрі болады:
1. Тікелей әсер ету факторлары, немесе тікелей жақын орта;
2. Жанама әсер ету факторлары, немесе жалпы орта;
Тікелей әсер ету факторларына ұйымның қызметіне тікелей әсер ететін факторлар жатады, олар:
1. Жабдықтаушылар (жеткізіп тұрушылар);
2. Заңдар мен мемлекеттік органдар;
3. Тұтынушылар;
4. Бәсекелестер;
5. Меншіккерлер (иеленушілер)
І. Жабдықтаушылар деп материалдарды, энергияны, құрал-жабдықтарды жеткізіп тұратын партнерларды айтады, бұл жағдайда фирмаға бағалар, уақыт, сапа және тағы да басқа категориялар әсер етеді.
Капитал және қаржылық қызметпен қамтамасыз ететін жабдықтаушылар: бұл жағдайда фирма - сатып алушы қаржының көлемінен, оны беретін жағдайлардан (шаралардан), өзара есептесуден, сақтандыру қызметінен және басқа да жағдайлардан (шаралардан), өзара есептесуден, сақтандыру қызметінен және басқа да жағдайлардан тәуекел болады.
ІІ. Заңдар мен мемлекеттік органдар. Әрбір ұйымның құқықтық статусына сәйкес өзінің жүзеге асырылатын қызметінің түрлері, құқықтары мен міндеттері болады. Мемлекеттік нарық экономикасында ұйымдарға салық жүйесі арқылы жанама әсер етумен қатар заңдылық актілер арқылы тікелей әсер етеді. Мысалы, заң арқылы мемлекет белгілеген салықтың жоғарғы ставкалары ұйымдарды алған пайдасын жасыруға итермелейді, ал осы салықтардың ставкасын төмендету олардың капиталды тартуға және кәсіпкерлік қызметін жандандыруға себеп болады.
ІІІ. Тұтынушылар - бұл менеджменттің маркетингтік даму сатысындағы басты факторы болып табылады. Фирманың жұмсаған шығындарының өтелуін, пайда табуын, қызметінің нәтижесінде одан әрі өркендеуін тұтынушылар шешеді. [Қазіргі жағдайда фирма шығаратын өнімге және көрсетілетін қызметіне, сондай-ақ осы фирманың имиджына тұтынушылардың әрекеттеріне, олардың сұранысына әсер ететін факторларды ескерген дұрыс. Мысалы, өнеркәсіптік өнімді шығаратын өндірушілер бұрын тек тұтынушылар мен негізгі өндіріс құралдарын өндірушілерге бағыттайтын, енді жаңа ситуацияға сәйкес өндіріс құралдарының өзі тұтыну тауарлары болуына байланысты лидерге көңіл бөлген дұрыс, себебі бұлар тұтыну тауарларымен қатар өндірістік өнімді де іздеуде немесе сатып алуда].
ІV. Бәсекелестер. Көптеген жағдайларда қандай тауарды және қандай бағамен сату қажет екенін тұтынушылар емес, бәсекелестер белгілейді. Мысалы, нарықтың 10% үлесін жоғалту пайда нормасының 5-8% төмендеуіне әкеліп соғады. Бәсекелестермен санаспау ірі компаниялардың өзін айтарлықтай шығындарға және дағдарыстарға әкеліп соқтырады. Тауарды өткізу нарығымен қатар шикізат, еңбек ресурстары, капитал нарықтары үшін бәсекелестік нығая түседі. Қазіргі кезеңдегі ғылыми-техникалық революцияның жетістіктеріне байланысты фирмалар арасындағы бәсекелестік деңгейі одан әрі жоғарылауда.
V. Меншіккерлер. Ұйымға әсер ететін басты фактордың біреуі меншік нысаны және осы меншікті иеленушілер Экономика саласында меншіктің түрлі нысандарын пайдалануға байланысты қоғамда меншіккерлер тобы пайда болып, олар ұйымдардың дамуына негізгі әсер етеді.
Жанама әсер ету факторлары .
Бұл факторларға жататындар;
1. Экономикалық қоршау - алдымен экономиканың даму деңгейімен және оның жағдайымен сипатталады; экономиканың жағдайы ресурстардың бағасына және тауарлардың сұранысына әсер етеді; инфляция жағдайында фирмалар материалдық ресурстардан қор жинап, төлемдерді, еңбек ақыны кешіктіріп, қарыздар көлемін көбейтеді; экономиканың даму деңгейінің төмендеуі ұйымдарды дайын өнімдер қорын азайтып, қызметкерлер санын қысқартып, өндірісті кеңейтуді шектеп немесе тоқтатуға итермелейді; экономикалық жағдайға саяси орта әсер етеді.
2. Саяси қоршау - елдің экономикасын басқару үшін билік басында тұрған үкіметтің саяси мақсаттарының нәтижесі; саяси тұрақтылық елдің экономикасына үлкен әсер етеді, ал парламент қабылдаған заңдар саяси жағдайдың салдары болып табылады.
3. Технологиялық қоршау - технология сыртқы әрі ішкі ортаның факторы болып есептеледі; сыртқы фактор есебінде ол ғылыми-техникалық дамудың деңгейін білдіреді, ал ішкі фактор есебінде әрбір ұйымның бәсеке қабілеттілігін белгілейді, себебі фирмалар ғылыми-техникалық прогрестің жетістіктерін пайдаланып, қызметінің тиімділігін жоғарылатуға тырысады.
4. Әлеуметтік-мәдени қоршау - халық сұранысының қалыптасуына, еңбек ақының деңгейіне және еңбек жағдайларына әсер ететін әлеуметтік-мәдени факторлар; бұл факторларға қоғамның демографиялық жағдайы да жатады; ұйымның жергілікті тұрғындарымен қарым-қатынас өте маңызды, бұл жағдайда осы фирманың атағын (имидж), оның тауарлары мен көрсететін қызметіне сұранысты қалыптастыруға көмек көрсететін тәуелсіз ақпарат құралдары.
5. Халықаралық қоршау - бұл факторлар алдымен халықаралық нарықта қызмет ететін ұйымдарға әсер етеді.
6. Ұйымның жіктелуі және нысандары
Қазіргі кезеңде Қазақстан Республикасында ұйымдардың құқықтық жағдайын реттеу ҚР Азаматтық Кодексінің нормаларына сәйкес жүзеге асырылады: ұйымдарды (заңды тұлғаларды) екі топқа бөлуге болады: коммерциялық және коммерциялық емес. Коммерциялық ұйымдарға жататындар: толық серіктестік, сенім серіктестігі, жауапкершілігі шектеулі серіктестік, қосымша жауапкершілігі бар серіктестік, акционерлік қоғам, өндірістік кооператив және мемлекеттік кәсіпорын.
Коммерциялық емес ұйымдарға жататындар: мекеме, қоғамдық бірлестік, қоғамдық қор, тұтыну кооперативі, діни бірлестік және қауымдастық (одақ).
Меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымды басқару құқығындағы оқшау мүлкі бар және сол мүлікпен өз міндеттемелері бойынша жауап беретін, өз атынан мүліктік және мүліктік емес жеке құқықтар мен міндеттерге ие болып, оларды жүзеге асыра алатын, сотта талапкер және жауапкер бола алатын ұйым заңды тұлға деп танылады. Заңды тұлғаның дербес балансы немесе сметасы болуға тиіс. Заңды тұлғаның өз атауы жазылған болады.
Заңды тұлға заң құжаттары мен құрылтай құжаттарына сәйкес жұмыс істейтін өз органдары арқылы азаматтық құқықтарға ие болып, өзіне міндеттер қабылдайды.
Заңды тұлғаның жарғысында оның атауы, тұрғылықты орны, басқару органдарының құру тәртібі және олардың құзіреті, оның қызметін қайта құру және тоқтату ережелері белгіленеді.
Заңды тұлға әділет органдарында мемлекеттік тіркеуден өтуге тиіс. Мемлекеттік тіркеу тәртібі заңдарда белгіленеді.
Заңды тұлға мемлекеттік тіркеуден өткен кезден бастап құрылды деп саналады.
Толық серіктестіктің мүлкі жеткіліксіз болған жағдайда қатысушылары серіктестіктің міндеттемелері бойынша өзіне тиесілі барлық мүлкімен ортақ жауапкершілікте болатын серіктестік толық серіктестік деп аталады.
Толық серіктестіктің ең жоғарғы органы қатысушылардың жалпы жиналысы болып табылады. Толық серіктестіктің ішкі мәселелері жөніндегі шешім барлық қатысушылардың жалпы келісімі бойынша қабылданады. Серіктестіктің құрылтай шартында қатысушылардың көпшілік даусымен шешім қабылданатын реттер көзделуі мүмкін.
Толық серіктестікті басқаруды толық серіктестіктің атқару органдары жүзеге асырылады. Басқару органдарының түрлері, құрылу тәртібі және олардың құзіреті құрылтай құжаттарында белгіленеді.
Серіктестіктің ісін жүргізу тапсырылған толық серіктестіктің олгандары барлық қатысушыларға олардың талап етуі бойынша өз қызметі туралы ақпарат беріп отыруға міндетті.
Серіктестіктің міндеттемелері бойынша өзінің бүкіл мүлкімен (толық серіктестерімен) қосымша жауап беретін бір немесе одан да көп қатысушылармен қатар, жауапкершілігі толық серіктестіктің (салымшылардың) мүлкіне өздері салған салымдардың жиынтығымен шектелетін бір немесе одан да көп қатысушыларды да енгізетін және серіктестіктің кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруына қатыспайтын серіктестік сенім серіктестігі деп аталады.
Бір немесе бірнеше адам құрған, жарғылық қоры құрылтай құжаттарымен белгіленген мөлшерде үлеске бөлінген серіктестік жауапкершілігі шектеулі серіктестік деп танылады; жауапкершілігі шектеулі серіктестікке қатысушылар оның міндеттемелері бойынша жауап бермейді және серіктестіктің қызметіне байланысты залалдарға өздерінің қосқан салымдарының құны шегінде тәуекел етеді. Серіктестікті басқару органдарының құзіреті, сондай-ақ олардың шешімдер қабылдау және серіктестіктің атынан әрекет жасау тәртібі серіктестік жарғысына сәйкес белгіленеді.
Жауапкершілігі шектеулі серіктестік қатысушыларының жалпы жиналысының айрықша құзіретіне мыналар жатады:
1. Серіктестіктің жарғысын өзгерту, соның ішінде оның жарғылық қоры мөлшерін өзгерту;
2. Серіктестіктің атқарушы органдарын құру және кері шақырып алу;
3. Серіктестіктің жылдық есебі мен бухалтерлік балансын бекіту және оның пайдасы мен залалдарын бөлу;
4. Серіктестікті қайта құру немесе тарату туралы шешім шығару ;
5. Серіктестіктің тексеру комиссиясын сайлау.
Қатысушылары серіктестік міндеттемелері бойынша өздерінің жарғылық қорға салымдарымен жауап беретін, ал бұл сомалар жеткіліксіз болған жағдайда өздеріне тиесілі мүлікпен оған өздері еселенген мөлшерде енгізген салымдар арқылы жауаптар беретін серіктестік қосымша жауапкершілігі бар серіктестік деп танылады.
Басқару, әлеуметтік-мәдени немесе өзге де коммерциялық емес сипаттағы қызметтерді жүзеге асыру үшін меншік иесі құрған және қаржыландыратын ұйым мекеме деп танылады.
Мемлекеттік және өзге де мекемелердің жекелеген түрлерінің құқықтық ережелерінің заңдармен белгіленеді.
Қоғамдық бірлестіктер болып саяси партиялар, кәсіптік одақтар және азаматтардың заңдарға қайшы келмейтін, өздерінің ортақ мақсаттарына жету үшін ерікті негізде құрған басқа да бірлестіктері танылады.
Қоғамдық бірлестіктерге қатысушылардың осы бірлестіктерге өздері берген мүлікке, соның ішінде мүшелік жарналарға құқықтары жоқ. Олар өздері мүшелері ретінде қатысатын қоғамдық бірлестіктердің міндеттері бойынша жауап бермейді, ал аталған бірлестіктер өз мүшелерінің міндеттемелері бойынша жауап бермейді.
Қоғамдық бірлестіктер жарғының негізінде жұмыс істейді.
Қоғамдық бірлестіктерге ерікті түрде қоғамдық бірлестіктер одағына біріге алады және олардан шыға алады.
Қоғамдық бірлестіктің жарғысында көзделген оның қызметін материалдық жағынан қамтамасыз ету үшін қажетті объектілер, сондай-ақ өзінің қаражаты есебінен салынған кәсіпорындар оның меншігі болып табылады.
Қоғамдық бірлестіктердің ақша қаражаты, егер төленуі жарға да көзделген болса, бірлестікке кіру жарналарынан және мүшелік жарналардан, ерікті жарналар мен жиналған жылулардан, жарғыға сәйкес лекциялар, көрмелер, спорттық және де өзге де шаралар, лотерея өткізуден түскен түсімдерден, өндірістік және де өзге шаруашылық қызмет кірістерінен, заң құжаттарында тыйым салынбаған басқа да түсімдерден қалыптасады.
Ұйымның ішкі ортасы: сипаттамасы, түсінігі және құрамы.
Фирманың ішкі мүмкіндіктерін игере алатындығын, ал сыртқы мүмкіндіктерді пайдалана білетіндігін, сондай-ақ өзіндегі әлсіз тұстарын айыра алуын анықтаудың зор маңызы бар. Процестер көмегімен ішкі проблемалар диагнозын жүзеге асыруды басқарушының тексеруі деп атайды.
Басқарушының тексеруі мынадай қызметтерге жүргізіледі: маркетинг, қаржылар, (бухгалтерлік есеп), операциялар (өндіріс), адам ресурстары, сондай-ақ мәдениет пен корпорация бейнесі.
Маркетингті тексергенде мынадай факторлар қарастырылады:
1. Нарық үлесі және бәсекелесу қабілеті.
2. Бұйым ассортиментінің алуан түрлілігі және сапасы.
3. Нарықтық демографиялық статистика.
4. Тауарды жұртшылыққа сатар алдында және сатқаннан кейінгі тексеру.
5. Нарықтық зерттеу және іздестіру.
6. Тиімді өткізу, жарнама және тауардың қозғалысы.
Қаржылар - бухгалтерлік есеп. Қаржы күйін талдау бәсекелесушілермен салыстырғанда ұйымның алдағы ішкі мүмкіндіктері мен осал тұстарын айқындауға мүмкіндік береді.
Операциялар. Фирманың ұзақ уақыт өмір сүруі үшін операцияларды басқаруды үздіксіз тексерудің айрықша маңызы бар. Мұнда мынадай сұрақтарға жауап берілуі тиіс:
1. Бәсекелесушілермен салыстырғанда тауар өндіруді немесе қызмет көрсетуді неғұрлым төмен бағамен жүзеге асыруға бола ма? Егер болмаса, себебі қандай?
2. Жаңа материалдарды алу мүмкіндігі қандай?
3. Біздің жабдықтар қазіргі талапқа сай келе ме және ол жақсы жұмыс істей ме?
4. Сатып алу материалдар аумағының қорын және тапсырысты жүзеге асыру уақытын кемітуге есептелген бе?
5. Біздің өніміміз маусымдық сұраныстың ауытқуына ұшырады ма, жұмыс істейтіндерді уақытша босатуға не себепші болады? Егер бұл осылай болса, осы жағдайды қалай түзетуге болады?
6. Біздің бәсекелесушімізге қызмет көрсете алмайтын рынокқа біз қызмет ете ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.