Аудандық газетті электрондық түрде шығару

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе
Ғылыми жобаның өзектілігі: Ауданымыздың қазақ тіліндегі газеттердің ең алғаш рет зерттелуі және баспа газетінің аудан тұрғындарының қызығушылығының төмендеуі.
Ғылыми жобаның негізгі мақсаты: Ауданымызда басылып шығарылған 1941 жылдан бүгінгі күнге дейінгі газеттердің тілдік ерекшелігі мен көтерілген тақырыптардың ауқымдылығын анықтау.
Ғылыми жобаның гипотезасы: Бұрынғы және қазіргі газеттерде сөздік, тілдік, тақырыптық айырмашылықтары бар.
Зерттеу сұрақтары: Ауданымызда газет қашан пайда болды?
Газеттердің атаулары қандай болды?
Бұрынғы газетпен қазіргі газеттен айырмашылығы бар ма?
Бұрынғы газеттерде қандай ерешеліктер болды?
Ауданымызға жалпы газет баспасы керек пе?
Ғылыми жобаның зерттеу кезеңдері:
1) Газеттің тарихымен танысу, қайдан шыққанын, қалай қалыптасқанын зерттеп, кітапхана, редакция, мұрағатқа бару, ғаламтордан іздеу.
2) Жетекшіммен бірге газеттерді зерттеу.
3) Аудан тұрғындарынан сауалнама алу.
Ғылыми жобаның зерттеу әдісі: теориялық талдау, лингвистикалық салыстыру, саралау.
Ғылыми жобаның жаңашылдығы: Аудандық қазақ тіліндегі газеттердің 1941-ші жылдан бастап бүгінге дейінгі даму тарихын зерттеу.
Ғылыми жобаның практикалық қолдану салалары:
Күнделікті өмірде қолдану;
Қазақ тілі сабақтарында;
І. Ескі газетті зерттеу
Қазіргі кезде қоғамды ақпарат құралдарынсыз елестету мүмкін емес. Олардың басымдығы сондай, тіпті төртінші билік деп те атайды. Қоршаған орта, әлеумет үнемі өзгеріп, жаңарып отырады. Әлемге қызмет ететін баспа газеттері де осы өзгерістерге сай өзгереді. Қоғамдық өзгерістер сол баспадан көрініс табады.
Бұқаралық ақпарат құралдарының ескі түрі баспа болып табылады. Ол жеке дара күш ретінде өз алдына тәуелсіз. Баспалық ақпарат құралдары елдің мәдени және саяси өмірінде маңызды орын алады, адамдарға айналасында болып жатқан оқиғаларға қанық болуына, бағытталуына септігін тигізеді.
Газет публицистикасын жаңа тарихты, қоғамның күнделікті қарбалас тіршілігі, саяси, әлеуметтік, тұрмыстық тағы басқа мәселелердің толықтай көрінісін беретін заманауи жазба деп атайды. Газет бетінің тақырып шектеусіздігі оның лексикасының ерекше ауқымдылығы мен әртүрлілігін көрсетеді. Газет сөзінің принципиалдық ерекшелігі ондағы газет тақырыбы ауқымында бағалаушылық қасиетіне ие болатын эмоционалдық рөлінен көрініс табады.
Ауданымыздың баспасы аудан өмірінде үлкен рөл атқарады. Аудандық жаңалықтар, саяси, әлеуметтік, тұрмыстық жаңалықтары, оқиғалары басылып шығатын бірден -бір ақпарат құралы - ауданымыздың газеті.
Тарихы тереңде жатқан бұл басылым шағын ғана ауданды ақпаратпен қамтамасыз етіп жатқаны, үлкен қоғамдық істі алда ұстап тұр. Себебі, аудан тұрғындары ұялы телефон, интернет жоқ кездерде ақпаратты тек қана теледидар, радио немесе газеттен алған.
Аудандық баспаның ең алғашқы қалыптаса бастауы халықтың жалпы мәдениеті мен экономикасына байланысты. Мәдениеті ерте дамыған елдерде публицистикалық жанр ерте дамиды. Біздің ауданымыздың газет баспасын шығаруы сонау 1934 жылы бас алған деседі. Дереккөз және мұрағаттық дәлел ауданымызда жоқ болғанымен 1941 жылғы газет беттерінде [1]. шығуына 7 ші жыл. деп жазылған. Демек, ауданымыздың экономикалық, әлеуметтік, саяси, тұрмыстық жаңалықтарымен 1934 жылдан бастап жариялағаны туралы айтуға болады. Бірақ, бертін келе Шұғыла газетінің алғашқы бетінде 1935-ші жылғы 1 тамыздан бастап шығарылды деп жазылған [1].
Баспа газетінің өзгеріске ұшырауы тарихқа, қоғамда болып жатқан саяси оқиғаларға байланысты. Ауданымыздың саяси өзгерістері, қоғамдағы болып жатқан жаңалықтар барлығы өзгеріске ұшырайды. Соған орай аудандық газетіміздің атауы да сан алуан рет өзгеріпті. Өзгеру ретін тапқан деректерім бойынша реттеп былай көрсетуге болады.

Схема№1
Аудандық мұрағатта фондтық газеттер (ФОНД №76) номерде 1941-1945 жылдар аралығында басылып шыққан газеттер ғана сақталған.

Сурет №1
ІІ. Бұрынғы газеттің қазіргі газеттен тілдік, тақырыптық айырмашылығы
Газет беттері үнемі қоғамдық өзгерісті, ерекшелікті көрсетіп тұратын айнасы деуге болады. Заманның ағымы, саяси мәселе, мемлекеттік жаңалықтар барлығын сол кезде тек газет беттерінен оқуға болатын еді. Бұрынғы газетпен қазіргі газетті салыстыратын болсақ өте көп айырмашылықты көреміз.
:: Біріншіден, газет бетіне міндетті болып жазылатын ай аттары қазіргі кезде: тамыз, қаңтар, шілде... т.с.с. болып жазылса, 1941-1945 жылға дейінгі мен зерттеген газет беттерінде ай аттары орысша жазулы болды. Мысалы : август, январь, июль тағы сол сияқты [2].
:: Екіншіден, апта күндерінің атауында да кейбір өзгерістер болды. Мысалы: Қазіргі газетте:жексенбі болып жазылса, 1941-1945 жылдардағы газеттерде: жексембі болып жазылыпты.
:: Үшіншіден, кейбір сөздерде дауысты ы, і дыбыстарының сол кезде сөз арасында болмауы. Мысалы: аул, әсресе, аброймен сөздерінде. Қазіргі кезде ауыл, әсіресе, абыроймен деп қолданылады [3].
Сол баспалардың қаріптік ерекшелігімен тілдік ерекшелігі көзге түседі. Яғни, 1941 жылғы газетте латын қаріпін етене жиі қолданыпты. Дәлел ретінде мына мақалаларды келтіре аламын. Memlekettik mjndettemelerdj sapalь etjp tez orьndaiьk, Mektep remontь tez aiaqtalu kerek [1], Бірақ 1941 жылдың аяғы 1942 жылдың басы кезеңінде газет беттерінде латын қаріпі мен кириллица араласып қолданылыпты. Оны мына мақалалардан байқауға болады. BARLЬQ KҮCJMJZ OTAN ҮCJN Аул шаруашылық машиналарын сапалы ремонттады [1]. Ал 1942 жылдың аяғы мен кейінгі жылдардағы газеттерді алып қарасақ таза кириллицамен жазылғанымен кейбір әріптерінде қызықты өзгерістерді кездестіруге болады. Мысалы: қазіргі кездегі ұ әріпі ȳ болып қолданылған. Бұл сөзге дәлел ретінде мына мақалаларды алуға болады. Істің табысты болуы ȳйымдастыру жȳмысына байланысты, Жȳмыс нормасы [2].

Сурет №2
1941-1945 жылдардағы Кеңес Одағының Ұлы Отан соғысы екінші дүниежүзілік соғыстың құрамдас бөлігі ретінде тарихқа мәңгі енді. Бұл соғыста Қазақстандағы әр отбасынан жүздеген мың адам қолына қару алып, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.