Міндеттемені тоқтату

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Тақырыбы: „Міндеттеме”

Орындаған: Қайым Ақжүніс

Қабылдаған: Джумабаева Карлыгаш Асильхановна

Жоспар:

Кіріспе.

Міндеттеме туралы түсінік

Негізгі бөлім:

1. Міндеттеменің пайда болу негіздері

2. Міндеттеменің орындалуын қамтамасыз ету

3. Міндеттемені тоқтату

Қорытынды:

Кіріспе

Міндеттеме туралы түсінік

Міндеттемелер азаматтық-құқықтық қатынастардың туындауының, өзгеруінің және тоқтатылуының негізгі көзі болып табылатын шартпен анықталатынын айта кеткен жөн. Міндеттемелер әртүрлі заңды фактілерден туындауы мүмкін. Мысалы, тараптар арасында жасалатын және олардың құқықтары мен міндеттерін белгілейтін шарттан. Келісім екі жақты, екі жақтың да өз міндеттемелері болған кезде немесе бір тарап белгілі бір әрекеттерді орындауға міндетті, ал екінші тарап олардың орындалуын талап етуге құқылы біржақты болуы мүмкін. Міндеттемелер шарттан басқа қатысушылардың бірінің ерікті әрекетімен жүзеге асырылатын біржақты мәмілелерден туындауы мүмкін. Мысалы, мұндай мәміле мүлікті сыйға тарту немесе нотариаттық әрекет болуы мүмкін. Міндеттеме заңда көзделген әкімшілік әрекеттерден де туындауы мүмкін. Мысалы, мемлекеттік органдар белгілі бір қызметті жүзеге асыруға рұқсат беруі немесе әкімшілік айыппұл салуы мүмкін. Міндеттеме құқыққа қайшы әрекеттердің нәтижесінде, бір адам екінші тұлғаға зиян келтіріп, оның орнын толтыруға міндетті болған кезде де туындауы мүмкін. Сондай-ақ міндеттемелер қатысушылардың еркінен тыс оқиғалардың нәтижесінде туындауы мүмкін. Мысалы, белгілі бір оқиға болған кезде тараптар өз міндеттемелерін орындауы керек. Міндеттеменің әрқашан қатысушылары болады. Бір тарап борышкер болып табылады және белгілі бір әрекетті орындауға немесе одан бас тартуға міндетті. Екінші тұлға несие беруші борышқордан міндеттемелердің орындалуын талап етуге құқылы. Міндеттемелердің жіктелуі әртүрлі болуы мүмкін. Кейбір мiндеттемелер екi жақты болуы мүмкiн, онда екi жақтың да шарт бойынша мiндеттемелерi бар. Басқа жағдайларда белгілі бір құқықтары немесе міндеттері бар үшінші тұлғалар тартылуы мүмкін. Міндеттемелердің тараптар бір-бірін алмастыратын және басқа тұлғалармен ауыстырылатын түрлері де бар. Міндеттемелер заң талаптарына және басқа да құқықтық актілерге сәйкес орындалуы тиіс екенін атап өткен жөн. Мұндай талаптар болмаған жағдайда тараптар қағаз айналымының рәсімдерін және бизнесте қабылданған басқа талаптарды басшылыққа алуы керек. Міндеттемелер азаматтық-құқықтық қатынастардың құрамдас бөлігі болып табылады және қоғамның мүліктік қатынастарын реттеуде маңызды рөл атқарады. Олар алмасу процесін рәсімдейді және қатысушылардың құқықтары мен мүдделерін қорғауды қамтамасыз етеді.

Тараптардың бірі өз міндеттемелерін орындамаған жағдайда несие беруші оларды орындау немесе залалдарды өтеу туралы талаптар қоюға құқылы. Міндеттемелер орындалмаған жағдайда әртүрлі салдарларға әкелуі мүмкін. Мысалы, міндеттемені орындамаған тарап жауапкершілікке тартылуы мүмкін. Айыппұлды, өсімпұлды төлеу, кепілдік тетіктерін пайдалану және міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету, кейбір жағдайларда шартты мерзімінен бұрын бұзу сияқты шаралар мүмкін. Айта кету керек, міндеттемелер әрқашан шартта немесе келісімде көрсетілгендей дәл орындала бермейді. Мұндай жағдайларда тараптар екі тараптың келісімімен шарттарды өзгерте алады немесе шартты бұза алады. Жағдайлардың өзгеруі институтын тараптар алдын ала болжай алмаған немесе болғызбаған жағдайлардың өзгеруіне байланысты міндеттемелердің өзгеруі немесе тоқтатылуы мүмкін кезде де қолдануға болады. Бұл әсіресе форс-мажорлық жағдайлар сияқты күтпеген жағдайларға қатысты. Жалпы алғанда, міндеттеме азаматтық-құқықтық мәмілелерде маңызды рөл атқарады, тараптар арасындағы қатынастарды реттейді және олардың арасындағы міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етеді. Міндеттемелерді сақтау іскерлік операциялардағы сенімділік пен тұрақтылықтың негізі болып табылады, сондықтан оларды дұрыс түсіну және жүзеге асыру азаматтық қоғамның барлық қатысушылары үшін маңызды.

Негізгі бөлім

Міндеттеменің пайда болу негіздері

Міндеттемелерді нысанына қарай да жіктеуге болады. Мысалы, жазбаша және ауызша міндеттемелер бар. Жазбаша міндеттемелер жазбаша түрде ресімделеді және тараптар қол қояды. Бұл даулар немесе сәйкессіздіктер жағдайында үлкен сенімділік пен дәлелдемелік құндылықты қамтамасыз етеді. Ауызша міндеттемелер ауызша келісімдерге негізделеді және дәлелдемелік мәні аз болуы мүмкін, бірақ олар да міндеттеме болып табылады және оны тараптар орындауы тиіс. Міндеттемелердің біржақты немесе өзара болуы мүмкін екенін де ескерген жөн. Бір жақты міндеттеме бір тарап екінші тарап үшін өзара міндеттемені талап етпей бірдеңе жасауға келіскен кезде пайда болады. Мысалы, бір тарап екінші тарапқа сыйлық бергенде. Өзара міндеттемелер екі жақ белгілі бір әрекеттерді орындауға немесе бір-біріне қызмет көрсетуге келіскен кезде туындайды. Бұл әр тараптың өз міндеттері мен құқықтары болатын шарттың типтік жағдайы. Міндеттемелер де шартты немесе шартсыз болуы мүмкін. Шартты міндеттеме оның орындалуын белгілі бір шарттың туындауына байланысты деп есептейді. Егер шарт орындалмаса, міндеттеме тоқтатылуы немесе өзгертілуі мүмкін. Шартсыз міндеттемелер, керісінше, ешқандай қосымша шарттарсыз немесе ескертулерсіз орындалуы керек. Сонымен, міндеттемелердің әртүрлі нысандары, жіктелуі және салдары болады. Олар құқықтық жүйедегі маңызды құрал болып табылады және тараптар арасындағы қатынастарды реттейді, олардың орындалуын қамтамасыз етеді және әрбір тараптың мүдделерін қорғайды.

Міндеттемелердің әртүрлі нысандары тараптарға шарттар жасасу және олардың қатынастарын реттеу кезінде икемділік береді. Сондай-ақ мiндеттемелер тек шарттардан ғана емес, заң, сот шешiмi немесе басқа да заңдық маңызы бар мән-жайлардан туындауы мүмкiн екенiн ескерген жөн. Келісім-шарттық міндеттемелерде маңыздысы тараптардың шарт жасасуға келісімінде және оны орындаудың белгілі бір шарттарында білдіретін еркі. Шарт жасасу кезінде тараптардың бір-біріне құқықтары мен міндеттерін беруге, орындау мерзімі мен шарттарын белгілеуге, сыйақы мөлшерін анықтауға және т. б. мүмкіндіктері бар. Сонымен бірге, шарт жасасу тараптардың ерікті және ерікті әрекеті екенін есте ұстаған жөн, онда әрбір тарап заң шеңберінде әрекет етіп, адалдық пен әділеттілік қағидаттарын сақтауға міндетті. Келісімшарттық міндеттемелерден тыс, жоғарыда айтылғандай, міндеттемелер заң немесе сот шешімі негізінде туындауы мүмкін. Мысалы, зиянды өтеу жөніндегі міндеттер, салық төлемдері бойынша міндеттемелер, алименттік міндеттемелер және т. б. Мұнда тараптардың еркі анықтаушы фактор болып табылмайды, өйткені міндеттемелер заңнама немесе құқықтық акт негізінде автоматты түрде туындайды. Міндеттемелер біздің өмірімізде маңызды рөл атқарады, өйткені олар қоғамдағы әділеттілік пен тәртіпті қамтамасыз етеді. Міндеттемелерді орындау адамдар арасында сенімді нығайтады және уәделердің орындалуына сенуге мүмкіндік береді, бұл өз кезегінде бизнестің, ғылымның, мәдениеттің және өмірдің басқа да салаларын дамытуға ықпал етеді.

Міндеттеменің орындалуын қамтамасыз ету

Міндеттеменің орындалуын қамтамасыз ету әдісін таңдау заң талаптарына сәйкес және тараптар арасындағы шарттық келісімдер шеңберінде жүзеге асырылуы тиіс екенін ескерген жөн. Сонымен қатар, таңдалған әдістің қаржылық мүмкіндігі мен сенімділігін ескеру қажет. Мысалы, кепілдік міндеттеменің орындалуын қамтамасыз етудің жеткілікті кең таралған тәсілі болып табылады, әсіресе несиелік қатынастарда. Ол борышқор міндеттемені орындамаған жағдайда ықтимал сату үшін несие берушінің келісілген объектінің өз иелігінде болуына мүмкіндік береді. Алайда, кейбір жағдайларда, мысалы, борышкер кепілге жеткілікті активтері жоқ заңды тұлға болса, кепілдік қамтамасыз етілмеуі мүмкін. Кепілдіктер немесе кепілдіктер жағдайында борышкер орындамаған жағдайда міндеттеме бойынша жауапкершілікті үшінші тұлға өзіне алады. Бұл коммерциялық қатынастарда жиі қолданылатын қамтамасыз ету түрі және борышкердің несиелік қабілеті жеткіліксіз болған жағдайда әсіресе пайдалы болуы мүмкін. Банк кепілдігін банк береді және борышкердің кредитор алдындағы міндеттемесін орындау кепілі ретінде қызмет етеді. Бұл кепіл әдісі әсіресе халықаралық саудада және құрылыс индустриясында танымал. Міндеттеменің орындалуын қамтамасыз ету әдісін таңдау әр істің нақты жағдайларымен ойластырылып, анықталуы керек. Ол тараптардың талаптарына жауап беріп, несие берушінің мүдделерін жеткілікті түрде қорғауды қамтамасыз етуі керек.

Міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етудің тағы бір жолы - өз қауіпсіздігіңіз. Бұл борышкер міндеттеменің орындалуын қамтамасыз ету ретінде өз мүлкін береді дегенді білдіреді. Мысалы, бұл жылжымайтын мүлікті кепілге қою немесе компанияны акцияларды кепілге қою болуы мүмкін. Дегенмен, бұл әдіс борышкер үшін айтарлықтай қауіпті болуы мүмкін, өйткені ол өз мүлкіне қауіп төндіреді.

Міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етудің тағы бір кең таралған тәсілі - депозит немесе аванс. Бұл жағдайда борышқор несие берушіге міндеттеменің орындалуына кепілдік ретінде белгілі бір ақша сомасын береді. Бұл әдіс жылжымайтын мүлікті сатып алу немесе ірі келісім-шарттар жасау кезінде жиі қолданылады. Келісімшартта қарастырылуы мүмкін айыппұлдарды да айта кеткен жөн. Бұл борышкер өз міндеттемелерін орындамаған жағдайда белгілі бір соманы төлеуге келіскенін білдіреді. Айыппұл борышкердің өз міндеттемелерін уақытында орындауына қосымша ынталандыру болып табылады. Ақырында, тәуекелді беру мен сақтандыруды да міндеттеменің орындалуын қамтамасыз ету тәсілдерін қарастыруға болады. Мысалы, бақыланбайтын мән-жайлар (форс-мажор) туындаған жағдайда тараптар ықтимал шығындарды сақтандыру полистерімен жабуға келісе алады. Міндеттеменің орындалуын қамтамасыз етудің белгілі бір әдісін таңдау туралы шешім тәуекелді талдауға негізделуі және тараптар арасында келісілген болуы керек екенін ескерген жөн. Сонымен қатар, заң талаптары мен нақты жағдайдың ерекшеліктерін ескеру маңызды.

Міндеттемені тоқтату

Міндеттеме әртүрлі себептермен тоқтатылуы мүмкін. Міндеттемелерді тоқтатудың кейбір негізгі жолдары:

1. Орындау: Борышкер шарт талаптарына сәйкес өз міндеттемелерін толық орындаған кезде міндеттеме аяқталады.

2. Тараптардың келісімі: тараптар қосымша шарт жасасу немесе міндеттемеден біржақты бас тарту арқылы міндеттемені мерзімінен бұрын тоқтату туралы келісімге келе алады.

3. Мерзімінің аяқталуы: Міндеттеменің белгілі бір орындалу мерзімі болса, ол осы мерзім өткеннен кейін автоматты түрде тоқтатылады.

4. Күшін жою немесе жою: тараптар міндеттеменің күшін жоюға немесе егер ол әлі орындалмаған болса, оны жоюға келісе алады.

5. Заңда көзделген басқа да әдістерді қолдану: міндеттеме тоқтатылуы мүмкін заңда көзделген жағдайлар бар, мысалы, жағдайдың өзгеруі, орындаудың мүмкін еместігі, жарамсыздығы және т. б.

6. Өтемақы: Міндеттеме әр түрлі міндеттемелер бойынша екі тарап бір-біріне борышқор және кредитор болған жағдайда өзара өтемақы арқылы тоқтатылуы мүмкін. Бұл жағдайда өзара міндеттемелер белгілі бір сомаға дейін бір-біріне өтелуі мүмкін.

7. Шартты бұзу: егер мiндеттеме шарт негiзiнде туындаса, ол тараптардың келiсiмi бойынша шарттың бұзылуы немесе тараптардың бiрiнiң шарт талаптарын бұзуы салдарынан бұзылуы мүмкiн. .

8. Қарызды өтеу: Міндеттеменің шарттарына сәйкес кредитордың қазынасына қажетті соманы салу арқылы борышкер төлем жасаған кезде қарызды өтеу арқылы міндеттеме тоқтатылуы мүмкін.

9. Қайтыс болған немесе хабар-ошарсыз кеткен адам: Мiндеттеме тараптарының бiреуi қайтыс болған немесе ресми түрде хабар-ошарсыз кеткен деп жарияланған жағдайда, мiндеттеме заңға сәйкес тоқтатылуы мүмкiн.

10. Өндіріп алудан бас тарту: Несие беруші борышқордың пайдасына міндеттемені өндіріп алу құқығынан бас тарта алады, сол арқылы міндеттеме тоқтатылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.